장음표시 사용
331쪽
haseo sit;tim, 2 hoc re t mosum nitim nomin s mei. Quam auidus vivendi iuuenis suciat criminis alii seio , qui, ut post satum viverent ei neres, erexerat citissiliae mauso uni l Opetosam molem vanissimus adoles et iis extruxit, quae suampi trag. et aetatem , titulumque vitalem tentiaret , qui in locum successit et auctoris. B ne cogitabat de morte, qui agebat iniqu), iamque sibi praeparabat sepulchrum , qui in scelerum se te-tto portabatur. Sed inepte se victutum cogita. uit post mortem, qui, qua praue vivebat, vel nunquam vixetat, vel iugitet moriebatur. In artificio nesaris operis aberrauit, qui eensuit,
piaesidio stipe ibit se in sutura taeula surrectutum. verum quid est, quod dixerit: Non hab/. itim a cum tres filios, unimque sibi filiam ge
nuerat a. Reg. 4. v. 1 . Nati sunt itiem AU.
Ai3 tres, o Ilia tina n. De Thamar, elegantis for. ma. Verum ingenios processit, qui iam se Oib tum sobole eo silauit Manet in prole vita parentis , reliquiisque generis natui a neculanea perdurat. Quisque filius vita succedens est gentiatoris , & apud Haebraeos non pei filiarum seriem nomen labebatut auiium , ne in Ragili sexu vita
genitotis nutaret. Ergo qui tet peccauetat, triplicemque mortis lanceam metuerat, tres filios iuxta numerum peccatorum amisit, ne cusque
crimini filius maneret , qui parentis iniqui vitam produceret. Ad litic superstitibus filii, otiabatur , qui prauis actionibus moti tui adhue
T autem sero fac hum est, sestinauerunt serui illius ad hospitia
sua. dc conclusit Vagaci Ostia cubiculi, de abiit. 2. Erant autem omnes fatigati a vino. 3. Eratque ludith sola in cubiculo. . Porr , Holofernes iacebat in lecto nimia ebrietate sopitus. s. Dixitque ludith puellae tuae ut staret soris anie cubiculum , dc obseruarct. 6. Stetitque Iudith ante lectum orans cum lachrymis, de labiorum motu in silentici. 7. Dicens: Confirma me Domine Deus Israel, de rei pice in hac hora ad opera manuum mearum , ut sicut promisisti, Ierusalem ciuitatem tuam erigas: de hoc quod credens per te pol se fieri cogitaui, perficiam 8. Et cum haec dixisset, accessit ad columnam , quae erat ad caput lectuli eius, de pugionem eius, qui in ea ligatus pendebat, exoluit. 9. Cumque cua etinasset illum , apprehendit comam capitis cius M ait: Confirma me Dominus Deus in hac hora. io. Et percussit bis in ceruicem cius, ab idit caput eius, ec abitulit conopeum cius a columnis, dc euoluit corpus eius truncum. ii. Et pol h putillum exiuit , α tradidit caput Holofernis ancillae sua de iussit ut mitteret t. lud in peram suam. ix. Et cxierunt duae, secundum consuetudinem suam, quasi ad orationem , δί transierunt castra, dc gyrantes vallem venerunt ad portam ciuitatis. 13. Et dixit ludith a longe custodibus murorum: Aperite portas quoniam nobiscum est Deus, qui secit virtutem in Israel. i . Et factum
est cum audiissent viri vocem cius, vocaverunt presbyteros ciuitatis. IS. Et con currerunt ad eam omnes, a minimo usque ad maximum; quoniam sperabant eam iam non es le venturam. is. Et accendentes luminaria congyraverunt circa camvniuetsi : illa autem alcendens in eminentiorem locum iussit fieri silentium. Cumque omnes tacuissent. i 7. Dixit Iudith: Laudate Dominum Deum nostrum, qui
non deseruit sperantes in se. 18. Et in me ancilla sua ad impicuit misericordiam suam, quam promisit domui Israel; de interfecit in manu mea hostem p Apuli sui hac nocte. I9. Et pro serens de pera caput Holofernis ostendit illis dicens. Ecce caput Holofernis Principis militiae Assyriorum , dc ecce cocopeum illius, in quo recumbebat in ebrietate sua , ubi per manum sceminae percussit illum Dominus
Deus noster. 2 . vivit autem ipse Dominus , quoniam custodiuit me Angelus eius, de hinc euntem, ec ibi commorantem, dc inde huc reuertentem, ec non Pe misit me Dominus ancillam suam coinquinari, sed sine pollutione peccati reuocauit me vobis gaudentem in victoria sua. in euasone mea, dc in liberatione vestra. xi. Confitemini illi omnes quoniam bonus , quoniam in saeculum mi uesicordiacius. 22. Vniuersi autem adorantes Dominum dixerunt ad eam : Benedixit te Dominus in virtute sua, quia per te aci nihilum redegit inimicos nostros. α 3. Porro Ozias Princeps populi Israel, dixit ad eam : Benedicta es tu filia a Domino Deo excelso, prae omnibus mulieribus super terram. a . Benedictus Dominus, qui creauit calum dc terram, qui te direxit in vulnera capitis Principis iniquorum nostro-
332쪽
tram. 11. Quia hodie nomen tuum ita magni scauit , vi non recedat laus tua de, Ore hominum, qui memores fuerint virtutis Domini in aeternum , pro quibus non pepercisti animae tuae propter angustias, ec tribulationes generis tui, sed subuenisti ruinis ante conspectum Dei nostri. 16. Et dixit omnis populus: Fiat, fiat. 17. Porro Aelii oevocatus venit, α dixit ei ludith: Deus lsrael, cui tu testimonium dedisti, quod ule ista tur se de inimicis suis, ipse caput omnium incredulorum incidit hac nocte in manu mea. Σ8. Et vi probes quia ita est, ecce caput Holofernis, qui in contemptu supelbiae suae Deum lsrael contempsit, & tibi interitum minabatur dicens: Cum captus suerit populus Israel, gladio perforari praecipiam latera tua. 19. Videns autem Achior caput Holofernis, angustiatus prae pavore cecidit in faciem suam super terram, & aestuavit anima eius. 3 o Postea vero quam resumpto spiritu recreatus est, procidit ad pedes eius,& adorauit eam, & dixit. 3 i. Benedicta tu a Deo tuo in tabernaculo Iacob,quoniam in omni gente, quae audierit nomen tuum, magnificabitur super te Deus Israel
Meg. t. Vt autem sero factu est, festinaue runt se tui illius ad hospitia sua, de conclusit Vagao ostia cubiculi, abiit.
Verg. r. Erant autem Omnes fatigati a vino.
V UD Eratque ludith sola in cubiculo. Vos . Porro Holofernes iacebat in lecto, nimia ebrietate sopitus. Verss. Dixitque Iudith puellae suae, ut paret soris ante cubiculum, & obseruaret. ι autem ρνο factum est. Adulta iam nimium nox erat, quam conuiuale sestum, si per vinuin licui siet, insomnein ducere parabat, vi inter vacuos mero crateras serui luderent ioeis, dum
princeps in Venere turpius lusisset. In epulo equidem, ubi nihil edulij memotatur, sed integrum in Baccho sitit, natalitium Bacchi dieetes celebratum, quod in tempestam nocteira madidit producebant. sie de eo canit Stat. lib. 1. Theb.
seria inier, vaeuosique mera crateras ...
Non quidem licuit: sopor enim, quem temule tiae vapor offusa densavit caligine, obruit capita, pedesque temeto ligauit. Graece est; ωι e uia ookra , quod solet verti : M istitem oestrea facta s. sed haee ex tertii Graeco obseruatio non segnitet obsistit iis , quae supra doctivus , nempe in nocte suisse celebra tum conuiuium istud, seut coenae vox suggerit in latino . & quod non victum assumebat Iuditha, nisi vespere decidente, motis tenax , qui levi iunia Iudaica usque ad Solis occubitum protelaiabat. Quare apud Graecum , meridianum tempus hvie epulo videtur decerni, quod compotationis prolixitas , lenociniaque delitiarum produxit in vesperem. sed secutior Aetnoti nocturna tem restas erit, dum iam nimia nox efflixisset,ut st-mius epotos somnus tenetet. 3e inter sternentes ebrios quietior sopor accubuisset. Quare latino textui deserendum , qui se conuiuii tempus adsiet ipsi, ut poli vacuos cyathos, plenosque mero homines iam multum caeli nocturna lampasci euttisset. Et ne Graecus discordet, licet uissetum fgniseet, quod vespertinum est, & nos upillamus Ia tiarae; non semel multam noctem Zerda in Adith. rim. II.sgniseat. sie Xenophon paed. g. de his, qui in morb.
multam noctam compotant,dixit: ἔι o ιαται --μί μοι. Sed intes a Xenophontis verba oportet
subiieere, etsi latina : Erat apud sitis, id eli, pet-sas , olim hoe Asilviam id est, ex institutione
Cyiij it semel tantiam pascerentur, quo Iam aue pedianda negotia , qtiam ad labortim exercitationesa e toto I erenitire iam restat Id quidem, ut misi Gnradias entim capior, sed eum eo tempore ves; incipiant,qao solem quἱ m Ime martitias pondens, rana vi comedere ac bisere pristierant, quana a tim, qui sero admorim cubitum eunt. Quae vel ba mopportune declarant , quina spatiosa se nitie . epulum protenderent Persae, , mane videlicet usque ad fetam noctem. Ex quo sottassis integrὸ cogitare valebis. Holofernis conuiuium, quod adsue cuirente sole, nondumque deflexo orsum erat, usque ad plurimam noctem durauisse. Nee interest,qudd foemina sancta,antequam illuce seeret vesper, ieiunium soluisset, quod deuote magis, uam ex vinculo legis obseruabat: in hune enimi em ieiunia praeterita collinearunt, nee fas esset, occasonis dimittete crinem , quae comam capitis e 2 mero sopiti postea, ut iugularet, apprehendit.
Festina e uisisti; ἰ Nisi ad hostilia sa. Libera- 3. te fuit inetum , quod nimis liberaliter haustum, liberos pedes ad gressum dimisi. Prosecth do lens Xenophon , quaintum 1 frugalitate Cyri, Xenophon. vitasque parsimonia , degeneii luxu post eius mortem Persae abscessis b, sc inquit lib. s. paed.
& sobrietas putabat ut iniuria , qud quisque ex seruis altius se immergebat in cyathis , Obse quium bibaci Domino impeuitus , redonati sa-uotibus sperabat. Vsque ad amphorarum taces bibitum est festinantistque disceuerunt, ne Principis tabernaculum iniectis a vino laqueis, tentique pedicis soporati obruissent.Festinauerunt et si iam vitieulis it te iiii, ut de eblio dixit Euripides tu Sthenob ea: tam testi is ct pediati Amam is. Dicitur sestinauisse in hospitia sua. L)ta vult in t-- 1m. tisia sterui enim, dum Rex in castris agebat,
iudita eius tabernaeullam proxima incolebant ten
333쪽
1ώliodet. H m milhant. Nec multum interuallum erat, o adiicit nominatus ait i : 2uamst ex ι Meru o a
rem,/rdinauit. Ideb autem Holofernis serui maturauerunt discet sum , quoniam Dynasta soli no h nierat conuiuium,nec fas erat, porati inquietate temetum. Nee opus fuit fidibus & cantu illi solu-num eonciliauisse quod munus pellicum erat,quq pet totam n em Pt incipem molliter de eumbentem cantilenis mulcebant, ut scribit Athenaeus lib. 1 1.ut merum digete rei,dum dormiret. Ei eonet u Vaga. ea cali ct ab se. Grae edesti D Ba ora coner ιι tabernaculum eius foris, O
nui, in eodem triclinio dormiisse Holofernere quoniam in cubiculo, ubi totus et at noctibus transgenais eonstratus,epuluin famulis institue
rat, quod id ed Vagao eonclusi,ne iam ulli lice rei praeter ludit ham , vetante Pet satum lege . ibi peti stet e. Ideo eunuchus dicitur, a facie Holo seinis aulieos pepulisse , quoniam Pi incipis sa-cies , ut se libit Herodotus lib. i. nisi ipsi iuberet, a nemine videbatur. Ex quo Aristoteles in lib. de
mundo ait de Rege Persarum , πὰ εὶ L alo omηibi inti; bilis. spadonum munus suit, ieras occludere, & reserate, ut liquet ex Esthei cap. i. v. 1i. Irat; sent Euathen stet binoatio etinuehi Rὸ gis, qui ianito es erant, O In prima palin η limin prasia bane. Sed vagao intimior cubicularius &eusios corpotis elat, qui obsignauit cubiculi ia vitam,qua per merum licuit industria Sed aduellit Graeeus: Dirit Iudith ancilla stia , τι saret extra
dum cst, quod spado clauem neminae petreii ii et, Hebraeae fisus.cui Domini eoi pus licenter sdii.
Erant autem omn/, D stari a ilao. id est , tam
eunuchus Vatao, a quo facile signatoria clauis valuit extorqueti, quam satellites alij, quos ligauerat compotatio, insidiisque teliquit expositos, pulsiisque euris largit et sternentes , qualiter cecinit Clitia, in elegiis :
fosem. Graece est: Erat enim pers vim ipsi vincim. Qua phras pulcherrime temulentia desci ibitur, quae adeli epotum immersi, ut quas qui suffocatur in undis , Bacchi pelagus ipsum desupet ab L condisset, meti fluctibus superlabentibus. Ea de in seime phrasi Alexis dixit λ. - . Uteto:
Iosia est, non potIo. Aiue ,ut eecinit Ouidius lib. ix. Metamorph. in pectore Holofernis ebrietas libidine seminata regnabat, vino nempe di amore Iudithae. Sed vini regnum per uicit, ambrque solum cor madefecit, vinum etiam impluit in eorpus , ut in illo innatans amasius amoris spiritum sui earet. Plautus Mostel.Amor permadefecis cor,
ct in phaia impluit. satius illi sui Iet, ii in conuiuio plus amotis haut iter, quam vini ; sicut de Atia face erga Theagenem dixit Heliodotus lib. r. histor. AEthiop. Vetum gutta moti, suit,s ad vini gurgitem comparauetis: illa manavit in pectus, hie se usque ad lethaeum soporem per corpus insudit, ut v eris suisset immemotiqui se Baeeho deuotandum deuouit. Noti veneris legibus ste tit, qui, elim delitias thalami sentite pereum, merat his sensum reliquit.& amat Otia vincula quaerens, meti sunt bus it rei iiii, , impos ad uiae dum offectus est. Qui sensum perdidit, perdidit de pruritum. Studiosus illeeebrae, mis et E per temulentiam qitae sitiit, in libidinis illecebram appus ille. Nola audiuii admonitionem Ionis Chisquisse eecinit. Laudemm lotemm,eat er nocte canentum
Catililia hie aliis, hune me Looe isera. Qui somnum , mortis imaginem, ad lasciuum thalamum vini pondere praeparauit, non sceminae brachia ad delitias impurae, sed eastae bi chium expetietur ad mollem. voluptas sibi nouercha est i in ipsis concupitis punitur, & quo magis satagit laseivite , delectationibus obruta filii beatui. In voluptabilium sagina sep itiit ad mollem ; sicque inhiat ad sensuum libidine, pet- uenite . vi in ipso itinete piae lassitudine dati& in multitudine desideriorum offendens, fui
omnibus appetens. Dullo siuatui : cum delitiae ipsae , quo impetu sesimant aecedere, seu praecipitatae perdantur, seu adinvicem in tet tu prae eu ne seant. Si me ii amphoris parceret Holofernes,
diutius scit stari amoris gaudia tenuisset ; sed qui utrumque voluit amplem, ipse peiditus amitat' ' bis . h. iae.bat In I A.. Benὴ dies iacuisse. 8.eui lectu, sepulet, tuin suit; nee sepulchratis lapis
defecit: ipse enim . qui iacebat, lapis erat, vi ictiim vulneris sentire non potuit. Iacebat nimia ebrietate sopitM. Vinum pugnauit pio scit mina, hostem sub manu deieeit insatasque venas acutae cuspidi praepalavit. Somnus Oprottuno latellii ioatinauit foeminam , in gulandamque rictimam
praeparauit. S. Augustinus seim .s . Cuncti ebriis ai. Auz , sititintvir. Non a iicata matrona punish; opis tib , quem ferias preparavit . Non incruenta,etsi victi ix.
castitas, eubili recedet, si eum peruigili eastitatis irranno depugnet: fascinum ab oculis patitur, ab spergesacto vito vitus exhaurit, saltemque ab halitu luxurios per sttingitui pudicitiae crystalliis Ergo multum de castitate Iudithae metuit vinum, quod oculos elausit adultero, virga soporis petetissit, ut scemina impunis accedet et, nee putatet pudoris iniuriam , impuri Ducis thalamo appro . lapinquate. Nondum agnouerat firmina, quem feriret . quae nee ad caedem hominem , nisi elisum somno,iangere pateretur. Sopor, quem gladio pungeret, piae parauit, de phlebotomi mole, vitia oculos strinxit, ut ceruicis venas gladii aeumines mitia Opportunὸ aperitet. Ide 3 inquit Auetust. Non delicata Marνιη pugnanἰt viil uersi belli negotium somnus egisset, quem ebrietas eua rauit in eaput, ex udoque corpore, membrIsque madentibus oculos .leuata nubes oppleuit, quae arma suerunt scem tuae sanctae. Ipseque Hol et-nes pro illa pugnauit qui erapulam di ingluuiem, tanquam arma ad thalami campum aceommoda,sbi praecinxit. .
In quem sensum verterem illud pia letentii s.
epist.1. de statu vigues. cap. i . I re pugnabaa --mis , isa Ditin titilla ebrietate , ἰua oratione, id
est , aduersus Holofernem Holofernes ipse de .
Iudith a pugnarunt: ille emarcidarirna , grauidis vreeis, condItis obsoniis, ebrietate deratque,
quae ipsum in fatalem lectum elisit, pug re,
334쪽
non destititiista orationis iaculis , clupeoque sobrietatis certabat. Quid aduersus Tyrannum hunc generoso mero pugnacius, sympotio validius , coquinariis ferculis durius , quae dum per guttur ibant, partem vulneri dci ignabanti Arte diceret Phoenix Colophonius: Vini cadira fit ensis, at cuspid calix,
Crateres hostes , ac coma arcus,mox equuι
Merum , ferox unguenta sit clamor mihi. Nec dissonuin est id,quod adiecit: Ac coma arcus:
nam comam Holoferuis Iudith apprehendit lini,
verss. ut securius ceruicem feriret.
Dixitque Iudith puιlia sua , ut staret foris ante
cubiculum , ct obseruaret. En puer. a vox ancillam fgnificat , quod antea obseruauimus in illis: Gon vereatur bona puella. Ne humano sitellitio ad victoriam , quae de caelestibus armabatur , comitata maneret, in momento facinoris se solam amauit , licet minime desolata , quam intra hixuriae cubile de sacer pudor , de pudoris Numen amicum animose circumdabat. Noluit in iugulationis instanti testem habere , ne turbata manus in obliquum deflecteret , nec diuerteret intentionem , quam recta in Deum dirigere sata-g bat. Quid agis 5 primi candoris exemplar, paradigma virtutis , illibati pudoris emblemaὶ Nunc opus est ancillae.oculus , qui in manu tua
sit, ne praua suspicio subrepat , & de solitudine
cum lasciuo subeas notam defoedati decoris. Tam proxima lecto es incesti Ducis , ut temulenti spiritum haurias , ructibus auriculam fe-xias, vinique fluctus e ventris pelago crepitan-xes ausculi es. Ergo testimonimia serat ancilla, quod non niti ad abluendum sanguine thalamum pulchritudo belligeratrix acccsiit , nec finitae voluptatis terminus caedes fuit, nec illecebrarum foenus, seu appendix libidinis iniustae adulteri iugulatio. Sed sceleris puta viduitas, sibimet vindex est & alsertrix, extero testi incinio non egere est Angelus; non agitur caro , sed spiritus. Adco quod carneum est , ab hoc triumpho castitatis arcetur, ut vel ipse lasciuus nullo iam tensu carnis assciatur ; ancilla, qua carnea , I llatur foras: caedenda caro dormit ; reiicitur , quae vigilabat: nonnisi spiritus , quia pudicitiae res agitur , nego
Solet excitari difficultas , quomodo Iudith haec verba potuit ancillae suggerere , siquidem ut supri vers. 3. dicitur : Erat, sta in cubiculo,
ianuamque obcruauerat Vagao , nec nisi strepitus alicuius periculo vectein poterat amouere.
Censeo , cubiculum Holofernis , qui amplum, dissectum este , in quo secessim quemdam thalami capacem absque aliquo ostio , tentorii forma exhibebat , quale nune in dormitoriis cubiculis cernimus; pro cuius limine latior aula ma-yiet, quod Hispane dicimus : Sala γ Alcoba. Ergo in eo penetrali, ubi lectus inerat , abeunte spadone Iudith a mansi ; in anteriori tentorij portione Abra resederat , ad quam nunc egrςssa Iudith, qudd excubias agat, indicit, peruigilique
statione rimetur , ne quid incitatae nouitatis accedat. Huic enodationi, nisi nimium fallor, adstipulatur Lyra , dum inquit: Exierat enim modicum de cubiculo Holofernis ad dicendum hoc ancilia sua : nam antea erat sola in cMbiculo , ut dicitur in litera. Nisi mauis , qudd idem sit in Latino textu dixit , ac in Graeco iam ν, quod Vata-blus vertit iusserat, seu dixerat, de Montanus dixit : quasi haec verba protuli isset Iuditha, ante-Z erila in Iudith. Tom. II.
quam discessis Iet eunuchus , osti utrique occluderet. Iam enim supra praemonuimus ex Graeco. studiose a foemina sapienti curatum , ut nosceret Vagao , illam tabctem , quam luxui Dominus deiataouisset, non iri destitutam a precibus; imo regrediendum ad vallem , ut Deus orationis iaci lis acueretur , cum illa nox triduanum confecille spatium , quod exeuntis arbitrio concellerat Holofernes. ideo autem Latinus rextus hanc diligentiam subsiluit: quoniam sat erat pranni sile, copiam egrediendi per Giduum sceminae fui fleti
Veg. 6. Stetitque Iudith ante lectum otan, cum lachrymis dc labiorum motu insi
Wj 7. Dicens. Confirma me Domitie Deus lsrael , & respice in hac hora ad
Opera manuum mearum , ut sicut pro'
missisti, Ierusalem , dc ciuitatem tuam
crigas: dc hoc quod credens perte posse seri cogitaui, perficiam.
Stetitque Iudith ante lictum oros. En erectae castitatis imago : Stetit ante lactum. In lecturn cadit prostituta pellex ; ante lectum castitas stat : libido casus est , thalamus praecipitium. Meritoria corporis sorina , qui pinguiorem carnis sarcinam gestat , facilius per decliuitatem tori rotata ruit , de usque ad in serni pro- .fundum suornet onere comitata deuoluitur. Ve
hieroglyphicum illibati pudoris sancta Remina
coirstruxistet, ante lectum stetit. Quae stat, vi deat ne cadat: sed cadere qui poterit in lectum, si caedere parat , quem in lecto ebrietas obtuli eiugulanditiin ὶ Charitas nunquam excidit. Quid hoc odio charius, quod pro amore patrix , pro
Numinis cultu, pro sacrorum reuerentia accendiis tur in Tyrannum 3
oram cum lachr mis O labiorum motu in silen- x s. tis. Quae , ut nitidam se orationi exhiberet, prius in Bethuliae sonte abluebat, nunc meliori lauacro perfunditur , & ex oculorum scatebris latices puriores emungit , qui ex coutuso pectore stissant, ut sanguineam fortitudinem. hoc balneo roborent , hoc oleo inungam , de a vi- Cina caede manum abstergant. Anne lachrymatur Iuditha, qudd Demina viri carnifex fiat, Mab ebrietatis sopore in aecernum lethi somnum traducat, ut mero inferni flammas accendat, digeri ue crapulam in gehenna An exequias pangit, seratisque celebrat iugulandi Tyranni, de qua hominem in natura contribulem, perire dolet, quem artifex plasmauit, licet qua peccatorem,in lasciui tori suggestu patet excindere 3 Scit lachryma inferni portas refringere , ut Hebraeae gentis, factorumque hostis subintret, qua sacrilegus & incestus : scit & ferreae fornacis, ut dieebat Petrus Cellensis, igneos carbones extinguere, ne p. celi cqua homo figine niumque Dei guttas secum lachrymosas non ferat,quibus res geret flammam, incendiique feruorem detenuet. Flet Iuditha, ut sordidiim lectuin abstergat,de qui ab ebrietate ma- ridebat, I puriore cordis madeat liquotu, & in lixi-uio uberrimi fontis spurcissimas lordes deponat.
Innatare facit thalamum moechi, stratumque rigat,ne cum accedat ad iugulu concidendii aliqua manui , iniquae fecis adhaereat illuvies . Gemmis intextis stloma thalami coruscabat, ostro serica
335쪽
cum ludii lue smniis lumine contendebant. Ne lenocinium oculorum purpura seret, ne auri pongeia scemineum pectus blandi meratoideprimerent. oculos lachrymis irriguis obexeat, ut quasi impedito visu ad plenum homine torum castitas impet tetriis aecedat , inuisisque delitiis 3e inuti det illecebram , de perimat impudicum. Petrus Damianus lib. r. epist. 15. La ih quippe coni en-
Claust oeulos unda salubris , de lachrymosus imbet luminibus vittas adstrinxit, cauens in illo momento , ne oculata scemina libidinoso vito fietet propinqua. Castitatin caeea debet esse vi et otia, ne , dum pudoris hosti praeparat moriatem , mortale venenum bibat per oculos promere ede. Dixit Chrysostomus ad illud Psalm. s. veis r. Lavabo per singuli noctes tellum meam,ia Imis meu frutum meum νstulo , dixit , inquam : Atiaeam qtii lectas habens argenteos , qualis erat tiam Regis , non eae gemmis constarias , non exatiro contextus , Ita ablattia lach, mi . Nonne Holoferniam lecti conopeum erat ex purpura, & auto, de smaragdo. de lapidibus pretiosis intextum, si praeap. io. ves iq. Ergo abluit lachrymis . ut diuitias ab leondat a lachrymatumque euertat irente , vi sui uti cadaueris institae ab inquinamento abluerentur. Fleuit , quae illa pudoris set-uauit ollici utra . de pietatis non amitit affectum, ut dixit Ambrosus lib. 3. de virgin .eum ad conia spectum viri laehrymata est Rebeeea , lacht ymarum palliolo faciem ob nupsit, oculdique celauit, de quamuis videri non poterat a dormiente , timuit saltem , ne dormientem vidisset , eeturbata seeminae verecundia aberraret in ictu. Epectoris tela lachr3mosum velum Opposuit vultui, erudiens foeminas , Andabatatum more procos suo debellate debere. Iugulandi hominis
oculos solet linieci earnifex operire, ne ad vibra tum serrum auertat eo lium, decliuitat Emque vulneris doleat atrocius : h;e ipsa carnifex tibi velum obducit . abundantisque fiet tis sudatio tegitur . ut secutius seriat, secutimque doctio te manu cubernet. Sie oportuit, quia scemina milii bat. Imo fleuit, ut sorinosior dum vinceret, apia pareret e aqua eni in pectoris nitidas genas reddit est usa, pulehritudinemque conciliat. quam sortἡ pauor ipse tanti saei notis inducto pallore deeo-
Orans eo lachvmis. spiritus , qui gens bii,
Rom. ιέ. inenatiabilibus orat pro nobis, super has aquas u ab eisidio genetis serebatur : per haec fluenta
et it velocius spiritus sortitudinis , spiritus consitu . timorisque Domini spiritiis , ut quae
arinabat ut in carnem , tot documentis spiritalibus influeretur. Haec limpida l)mpha de suo pura dignum vectaeulum spiritui sancto subii
ciebat , de qui eastam animam pro throno ins-det . sibi iam in momento facinoris canebat.triumphum. Orat eum lachrymis scemina prudens r utiliores enim lachrymatum preces sunt, quam sermonum , ut dixit Ambrosius serm. s. Ne vocis strepitus somnum iugulandi dirimetet, singuam transsudit in oculos, ut fluentis laetitia loquerentur. Otate adorate est , de in diuini Numinis elatitate sgete obtutus. Oculorumaci cm Iurgauit , quae lachi γmas pro precibus sudit,suido coli, o acuit visum , ut ad tene brosum Dueem lumine validiore pertinget et . degum illum eaederet, Deum videret. caelum fleti-biit inelitiatur militiam caelestis promeriait exercitus , de aquas , quae supra firmamentum sunt. sibi eonduxit, ut hoe diluuio sputetissimae earnis in
Oram eam lues γ- ab . um malu'm sirentrio. Quid times clamate scemina steriit Holi, sernes: et si altum clames, altius stertit. Ebiiciatis torrens per membrorum scopulo stactus ingenti sonitu replet eubile : eis validE elames , nequibit expergisci, qui dormit. Immemores lethaei .ndae , quas auxit vinum , raucum crepitum edunt, nee tamen sopotatus suo strepitu sulcitatur: gracilisne sceminae vox temulentiam potetit inquietate 3 sed noluit orationis v es cum epoti ram-bus commiscere , ne tam dulcem sonitum iti natet. Vel metieulosa cauit,ne pulchrae vox quam
ille, petu igil pepetiuit , nune sopitus auscultet.
Sunt enim patulae amantis aut es , de per rimas
elaus pectoris queineumque sustitium in ama sapercipiunt. Anne vox saueibus haesit , nec potuit detornate sermonem , quam attonitus pavor arripuit , cum immane sortitudinis intentabat
prodigium 3 lino qua sortior, linguam compresciit, ut omnium organorum vites ad brae hium conssuerent , ditiusque percuteret in flemio noluit preces suas vocibus ventilate. Aderat Deus praesens , qui tacitum labiorum motum abs te sonitu dis eleuisset. Vt audirentii x laebrymae , labra si aenauit , quae supplicationem ret Oculos effundebat. Cui ergo mouet labia , eum sat esset pro tota eloquentia pectus eontritum , & Deus seu tconspectui est cordis, se & auditor 3 Sed Dullam voluit orationis partem dimittere; reliquiae vocis, quae exundabam ex pectore , per labras uxerunt . ebullientesque guttae ex abundunt is umine dimanabant. vocalis oratio nolinta Honoris metito sequestrati , & quae sacerdos ad offerendam victimam accedebat , pro negotiis publicis inteleelsot , non eontenta fuit priuatis
ciliciis pectoris assu ille i sed de linguim eue
cuit, vi patiter eum brachio negotiaretur ad vulnus. Si aliquid fortasse deliquerat in tentorio, dum blande ad Holofernem loquuta suerat, siue labiorum s itictione expiauit , Ie eum aliquo nχ-uo impuri eruoris perageret saetiscium. Erat Hebraei, religiosa nimis vocalitas orationis, ne ulla potentia in Deo rogando desisteret , sed Oeta& cordis eoneor daret accentus. Inde de invenire
ceti claniavisse dieit ut Ionas, quamuis titillus aetinita bestiae viseera poterat sonitum detulisse: sed ideo per aequoris molem euast in extum. ilia pro toto sonitus artifieio, sat suit quod labra mo
illam Heli putauit . de 1 labiorum inquietudi-De , cursuque tacito lymphatam suille suspidatus est mauis rigo eam Heli temulen a Anne temulenta Iudith 3 Anne ex filiabus Belial. id est, Baechi , quae in Holofernis conuiuio vinum gustauit 3 Inid quae iugulat ebrioium , quae religio stim Ba hi quasi vitem amputare fessi nat, integre pro sobrietate depugnat, de temperantiae vexillum ad uel sua crapulae sordes attollit. Labia in stetitio motiet Iudi ilia , de quae l)ythn-gorica in victus abstinentia de aciditate viii at,
336쪽
non ge pythagoria disciplina aliis et amoribus
orat . cuius causa etiam tacita lingua valentius
clim. At . clamabat in extum Clem. Alex. lib. . sttomat. ait: cuia ergo M.fol/niri pis odieἰ i bem etim mora p/ecuris Non quod m hi qtitaem υἰdestir, e-sλ- ηι , Deum non se ex na re ess , γά rarito. a iis nitiν sta θώ.d Asas vellant esse praeei quas non veritur quis fundere multis eas flaminis .haudiit, non tumultuosa loquacitate iactabat preces; ci tamen quae iusta petebat, omnium elatissim Edeclamabat, dum virtutem Altissimi ad grandomitae ulum lacessebat. Ambrosus sermon. 19. in
i sim ad me cureas , qui virtutem meam excitas. Tal sim ad Me clareas , qtii per sesnosa terram an ntiari nomen metim expectas. Quae verba suopte, ingenio se in Iuditham deuoluum , quae alii mos i tate spei Deum sibi adiutorem praesumpsi, de coe , litus audax virtutem Numinis concitauit, ut no i men eius pet tediuiua sicula in gloriae buccinai rei sonaret. 1 oran, etim Dela mu Osrrit o. silentium im relabatur in ne iis ; quippe teli etentia tacendo desertiit, ut videre est apud Philostratum in vita Apollonis. Deus, quein silentium decet, taeetei docet, quem silentis Magistium dixit Plutate sua
de loquacitate. Vt excindet et ut in nocte Tyran-
nus , lumina fluit: eonticescere enim perditio nem issi, si eat, ut Nouatinus lib. 1. schediam. H Τ p. i. ob seibauit, ex Isaia is . vers. i.O s Moab, quia noct/ masa tis es, Ar Moab contistiis, &c ubi
Cur autem otatura stare dieitur ante lectum 3. Plute, existimarunt eum Ha3mone, Theophyla cio , Caietano de aliis. Hebraeos stando oraui ite, i x D. nec cutuatis poplitibus , nee vergente corpore . sedisse preces. Tractat Mendor a I. Reg. cap. r. 4 vers. io . num. 3. Sed quae strato eoi pote Otauerat
in Bethulia, ludith a demonstrat, ideo nunc dum orat stare, quippe statio ne eessaria stiit ad lanie nam e nec par erat , dum gladii acies dissecalet fauces Tyranni , iugulatticis lab Ia ab oratione . deseere. Idem instans precibus & vulneii suit, vi Deo , in quem vibrabatur oratio , sectio capita
tis tribueretur. In orationis fornace arma conia
sauit, quae dum per lachrymas exteriisset, geminatis precibus incudi teddebat, ut citi iis sein ' Metusti dii tithosis eeruicei M. S. Augustinus stim. 6s. hso iis a, cuius precibus pastiis catam, Marioni, arte arma v Aricia fabritatiis, qtinus iacie fa consigeret, pauescentes viros fremisia lina tino.
i vide pluia quae de hac oratione praestruximus
supta tOm. i. in catcna a num. 7 . quae huc aceetia
senda sunt. 11. V Dieunt Hebrai, qud a qui orat,etono & cingui lose piaecingere debet , ne cum inferiori potiio: xe societatem continuet , qui in Deum attigitur ulloquendum. Annedum Diat Iuditha, zonu pet-sithgitur 3 Accedit ad ilialamum , non ut et Onam ' . soluat, rumpatque sinem , quem eastitas medullitus illi civit. In lupi cauea . ceu in lupanati, cum adultero manserat i sed appressum pudoris cingulum solenti corpori adhaesit 1 de quae lasei ui collum di ieidit , ronam scindere pasta non
cst. Iuxta thalamum stetit praecincta 1 s cingulum soluet et, cecidisset. Ideo ausa est obtruncate caput hostile, quia integra castitas integrum no
auri esse Tyrannum a sed quod libidinis ea , diuidi nempe. α disiumpi, amatorem libidinis arte limpidiore in mundiore corpori loco diuisit. Iam
dedimus Damiani verba supia r Ionior tis armis iustiti
In mente pracdicta , etiam captit ebriam avarere im
prespuione ire coli. Dicos r censrma me Domine Deus II ael. Cr- ii: litus imbui sortitudine exoptat , ut tener sexus obdulatetur in ea de . assuetIque calathis di iii exasperarent ut in ense , & in molle pectus vitilitas superna descenditet. Domini exercituum belliget atrix robore de pleratur pti singi, simitatisque lesseia de calestibus itis giam, ne imbe- cillo tim te perculsa manum , quam iamiam impcnc bat aratro , reducet et retto respiciens; sed ter testem hominem serto subisteret; in quo invios malignitatis erexerat an Ditioia superbia. Constantiae & simitudinis oleo perungi solidiatat, ut audentiot innitatur in sacinus , nee totui
Tyranni conspecto vultu , labiisque spumosis
vino , vel Isque turgidis piae eruore , ab incepta animositate desistat. se te dixit: cons a me, ut quae sima in proposto erat, firmior solidaretur in iobore,& quae nondum bella vetat, debellaret. inde in lose gratiae consistatio, Christia i ae foliatitudinis ea saeramentum, clim , facio unguine gutta in fronte diluitur, vi homo Dominica billa
depugnei. De sibilitudine ludi hae in hoc momento huc trans serenda si ni , quae diximus t in s. in catena paneg. a iiii . 8a. Ei r pice in hae hodia da opera manutim med-
ν m. Dixiste crederes , ad opcra manuum tua
Ium , ne perite desinet et , quos solicitior elua dextela ad Deum videndum iliae litidas suit molita. Seu isti ope a m titim mearam dixit , quia in manu sciminae otiosior erat Domino exercituum iriumphus. Noluit Domini eae manui,
tuae psalinare . produceidque nouerat ab extit in , plasmatis sui adscribete des luctionem; tibi
adrogat eadem, quae lictoris in unus elegit. ι viillustrior ab imbellis brachio tit iter ut victoria: sed cur ad opera, & non ad opus t manuum meatum, S clim non matius meae ; nonnisi una fuit oeciso Tyranni , nee gemina manu strictiis acinax ceeidit in ceruicem λ V unitur Hebraei plurali numero a i rei magnitudinem extollendam, ut literato not simum est. Magnanimi operis ex tel- .lcntia non satius poterat nisi pluralitate de se tibi. Nec finiuia manus debuit a laude nai ratiotiis orbari , quae & vaginam auulsi, & eaege infla comam compressit. Non ignotauit sinistra , quod dextra Nilii. t. s. p regit ; quippe non misericordia, sed seueritas agebditur. Anii eo se satellitio sociarunt binae maianus mines, ne in tam strenuo unius opere otiaretur es altera. Non minoris sortitudinis filiti tenuisse crines , & ab epoti capillamento sorduisse, quam cecidisse eeruicem. Nispidi enim villi in tortaque eoma ab asperae indolis, se usque pecto. tis eruperant qualitate di immodicusque isot fuit, teneritudinem digitorum attactum verticis non hortuisse, quem capillorum nemus distis ne xibus implicabat. Re Iice in hae h. . Notirento peragenda eae- , a Ndes eiat, nee pusionis acies gressum praestolatura per collum eut ludi ilia nuncupat horam 3 Quoniam post di sectum caput, vsque ad tegressionem in urbem compluta perieula suppete-hant, enixeque curauit , De a Dominicis oculis , cibatetur cum eadauere intra cubile , ne impuli sanguinis halitus , duret e dotem inficeret ca
sitatis , eam , quae virilitet se gessetat , pauidant Ra 4 reddidisset.
337쪽
t ddidisse. Ne aini iniri Abdi m qui precatur,
anguli et i augusta est diuinorum visceoim pietas , auarum oratorem sastidit. Qui momento
indiget . postulet horam e si quod tu peissuat de
laxiori, mutietis largitate ; ne si stracte petat, impetret nihil.
eruas. C elati opus est , in expendendis his veris bis, quotquot historiam hane praepropera festina tione ad Manasse tempus anteuerti t. vel post Dalium sub Xet xis , L ii Attaxerxis Longi mani, seu oelii titi, pestate colloeant 3 squidem virumque placitum hae Iudithae oratione respuitur. Quippe de ante eaptiuitatem Babyloni eam , si a ctiique iam Matialsae compedibus Ierusalem stabat ; nee eius decor ab litus , nee di secti muti, nee templum inhonora dissipatum strage Et deinde, postquam illa augusta cinitas cec dit, non ple-Nam reparationem sortita est , quousque in texto anno Dalii in pristinam faciem surrexit , viliquet ex i. Esdrae s. & Eecles allici de nox
pluribus stinati inius supra tona. i. cap. i. num .is. densus cap. 4 a n. i. Eigo pro Cana bysi, chronologia haee vel ba immodice suffragant ut . qualem nos adhue diximus selieni t euius iub annis nondum sancta ciuita, teredauerat in sui moliminis verticem ; potiti, prima liui liaque tecta separumper attollebant ab humo , conssa in reparationis spe, qua vaticinia sacra spondebant , ut x. Esdrae vers. 8. lectori eonstabit. Interpellat igitur ludith a Deum , ut stet promissis, & quam venti peissant , iuuitatem in lydera crigat ; nee quod ineeptum in structurae pignus est , Hol teritis exeicitu diruatur . sed ab hae illustii Victoria urbs animosa cohsurgat, scaenaque inimicis inii elat . ut in eam vibrare iacula pei timescant. Quare auertenta tum metaphoricae expolitiones , quis hie Salianus de alu comminii cuntor , cum adiicisus stimulum calcitret . quia veto 5e 6nceio sensu haee vel ba sua git det oiquere. Plaeet Lyra , qui scholiat: si ι pri μα- phetas pra dixit . eam proprop/ccata dest nendam; ita etiam promisi ρ r eos , poparuit en iam 'pars ν ad se uiam. Et quidem elate admonent sensum hunc, quae textus Giaeeu, supra cap. . exhibuit: Itaque tehement ιν ab eo ιimti tim, id est Holoferne . ct n. yi r tirusalem i/wlti que Domini Dei si peνι-
frauerat. Ex quibus lueuienter deplomitur, ideo ab Holofernianis eos iis vehementet trepidauis se Hebraeos: quoniam non soluin templum , sed& ei uita, facilis aderat eversioni , quam dirutam tua de ex caespite domus , lineamenta lite nu-ret instructa , intutiis hostilibus exponebant. Quod si mauis . iam excitatam pristinae ciuitatis figuram ι sat est quod templum nondum surrexet .it in fastigium , vi nondum electa Solymiatana ei uitas proseratur: ii quidem ierusalem nomen aecipiebat a templo , cuius causa civitas sancti , seu eluitas sancta vocat ut , Zaehatiae s.
vers. .l suae 48. vers. a. de eas. 3 2. vers. a. de He
braei Solymitani dicebantut , id est , pacis ei: quoniam ad paeis foedus seriendum , templum
salomon conuiuxit. Eundem sensum textus Craeeus praesert ac Latinus : ίι ιμα ἱερουσα apto piiὰ enim elige te . seu in altum tollere est . de απια ea men seu summitas , Ze depe sectione absolution ue aedificio tuin passim
imitur. loseph dia vi, et, vis : N et λ υ,rat. Id eli, ante tiam posceres O i tiret aec st. Non potuit api Dis vel bum statui sol 1 motum inueniti siquidem postea Dalii tempore : ab infiitia loima , in seinisque pallibus e tecta
persciam. p. dein suam pro tanti praemii mercede prudens scemina deuouet. Quam in astu victo Nae, iugulationisque instanti diuitio Numini si tat . N in recordationem adducit : Hae est eninvictoria , qka vincti munciam , Iari nostra. Ne εmanibus laberet ut triumphus , praeripuit fidem, quae sperandarum rerum substantia est . id est, sabilimentum & sulcrum , de in praesens tempus sutura promissa reducit. Iam lectata manet dei topha O , quae dum manum armabat pugione , vindicem fide in aduoeauit ad ictum. vicistiGmina: fides tua non solum te saluam . sed de saluatticem populi secit. Fidei voci praemium
assuitur: hae dictione cane triumphum. Clemens A lexandrinus si iomat . eap. . Hamia acitem - δἰ mox accepci, cum m liere in ho m se Ha re
luseris , ct portio sit capite mi hor. : quorum
vel botum gustum dedimus soria rom. I. catenae
Panes. Dum.1. ubi a iam . i. pluta deludit hae fide
perseium. B. ne eon nutiatam iis minam appellati it ludit ham nominatus Clemens eodem lit, . cap. 4. quae opus suum in crucis signo, nempe in acinace, conluminauit : ne saluatticis elogium amitteret ., ii quae in anum in aratro posuerat, deficiens a sacinore tetid respicerei, ut alias de Chii sO Saluatore dixit Be ardus. Quae as instigen- Betius , dum vulnus, fide se armabat, spei alacritatem praesuinit, ut cui intra praecordia Dei charitas, amὁtque populi ardebat, nulla de ternatio virtutum, qua principali nobilitate seruntur in Deum, iri momento caedis deficeret. vix enim hae protuli verba , cum teligiosa pio ossicio , laeta pro volo, sestina hio gaudio, nec incredula de oraci lo, dubitan, ae imbecillo sexu , incerta de prodi-xio, ut quae cogitauit, expleret, ad thalami columnam accellit. Ided autem se id cogitaui librio nuntiat, ne de subita ex te inroratique , quod iracundiae , & totis est , aggligione damne tur ; sed eam sella matutique deliberatio commendet: nee sinitiinei eelebri intempestiuis au sibus in hosteru ad togetur irruptio. Imo per se uetantiae in proposito sancto ferat praeconium, quae inquietam pectoris se minei naturam, ventis quibunibet ventilatam, de subque geri bilem , immobili stabilitate stillauerit. Nullum violentum stabile est. Stat luditha, quam nullus pauot conetiuit , dum violentiam incutit Peliae. Sed qui castam viduam violare parauit, mori vi lentia , sed virtute necatur: satius enim est , uti pumosum prae vino sanguinem per ceruicem effundat. quam libidinis spurcitiis candorem te-
V s. s. Et clim haec dixisset , accessit ad
columnam, quae erat ad caput lectuli eius, dc pugionem eius,qui in ea ligatus pendebat, exoluit.
Ei eum De Axisset, iste si ad columnam , quaerat is capht lectati et . . Subm mutantia labra
338쪽
vix finem aegerant orationi, vel bEque serjὸ deglutita, nee prolata cellarunt , cum animos 1 fide si que capessens , quae ante lictum stabat orans , ad lectuli eaput aecessii , ubi columna sese eligebat, sortassis sublimiot ac illae , quae ad
lectuli extremitatem aula iam , cubicul ireque tentorium eleganti structi ira tenebant. Tetii Otiorum enim more , thalami construebant ut, ut adnotauit seruitis ad illud i. eid. Ciam lenis. lais iam s. Regina supeibas . Nec puto . quatuor aequis coluit Dis lectulum eonstitisse Holo Ltriis, quales Persarum Regum thronum sua abant. Athenaeus lib. ii. cap. 3. Thronusque, in quo im Aerie censu erat, erat aurem e circa quem qua ιω- auineae columna Issitas aestincta mirtim .n m. dum circvsonelamtir. Vt enim ad pedes desu rei de Aecteret conopeum , geminae columnae in lectuli capite eminebant; geminae autem aliae erant colum liae minores : de ided e columnahae erectiori pugio pendebat. Nisi velis, quod columnis aequalibus lectulus pangebatur, quae cadentem desuper conopeum ad spatiosam sinuosamque concauitatem , ne per rugas stringe Ietur, protendebant, ut cite .im thalamum rota.
retur. Conopeum enim, si censendum est , quod Hispar E dieii ut Pati gari, in fastigiatum eo mi una S apicem desinit: quae sotitia nobilioribus thalamis inerat. Claudianu, in epithalamio Hono-
n istoeles Regi rei satum apud Plutarchum in Themistocle . te ex Curtio lib. s. Me quidquam
cum pos atii. ais , qua lectos ebrixeras , fari t. Quod autem his aulaeis sustinendis adhiberetitur columnae, perhibet Athenaeus lib. ix. cap. 8. de Alexatiari d. iiiiis. Vi vero sena firmarettir.
arque conmeret, eorum, i inti cis tortim aura ta , atque gemmata . ciscumqu/ .ergenis osci aes,sisti bansti ν . et cumponebantών In am; tu a Dama misca Meuata, ae a ro conserta, quae colum nas halebam aurem Er ingeni eas. Apud Graecum est , - ., quod Arias Montanus exponit rutilam:
mel tu, Vatabitis eorum etiam. Licht enim vali j snt huius vo eis spiris catus, ut plurimum in eo se rinhconuenium. ut aliquid erectum prae ignet. Quare ' pro liano eiecto accepit Budaeus. Et pro virgulis, quibus clypeos tenebant, Eustathius & Hesy chius. Quin Henrieus Stephanus in thesauro ex vulg lex .hune Iudithae locum citari ait, bi eationcolumnam secti signiseat. Desaei abi, in hoe Persarum Dynassae lecto
auream vitem, quae Persarum Reoum thalamum vnibi a dii issinia redimiebat. Athenaeus lib. 13. cap. 3. Aderat in ipso ctibkalo vitis ainea svral -ctum , lapiris pretios, o nata, qtiam scribis Amn-ι- in ponderibus rac/reos ex pretios sistis ealeari tomposios tabat se : atqvia non longe ab Ua erate
raris cortirenas habu , ratas eas situ auro ealara
percurrit. Quo suspicor respexisse Iidotium
Sed quod aut ea vitis Regi persarum agroganda,
praeter plinium lib. 13. e. o. Plutarchum lib. 1. de λrtuna Alexandri, Herodot. lib. . confirmat. Qu)d Aristobulus vitem auream preti j quingentorum talento tum dedit Pompeio , Iosephu, lib. t .anti'. & ex eo Zonaras , literis consetna runt. Cui autem in lecto persei Reges vitem suspendere ut & eratetem, luxus Ac crapula in causa fuit, ut se Baecho sitauillent dormientes, sub gemine sque pampynis eum metum digetebant , meri imaginem eum sopore bibi sient i gequas guttas desuper cadentes ex auro, ocul O- tum palpebris complicatis lambere essingerent. Ideo enim ei lini ei suspicati sunt, Baechum ab Hebraeis coli, quoniam vitis aurea sitit in tem plo reperta. Tacitus : Sea quia Sacerdotes Iud ,rum tibia ιγ an sique cominebant viis que aurear/mpia reperetia , liberam Patrem coli domis, Oνientis quIdam a sit ei sunt. Consule Lipsum lib. .elect e. s. Se plutarcit. sympos libin quaest. s. Ergone Holofernis lectus non a Baeelii palmi tibiis velabatur, qui gemmeis pampynis per co-ltimnas ludo textili aiscursarent Cur vitis , euectatet aureus non exhilarant lectulum temuia lenti ξverum sat ipso pro toto Baecho, vinesque est i a meracio te thalamus seruet, nee , toreulatiundante discernitur. Et quidem textus Graeeus ait, ut supra notabamus: Halofernes procumbens sup/r i latim s. vim: erat enim pressum ipsi οἰ-m. Quod Sanctius exponit, vinum euontia iis , quo lectulus innatabat : redundentia enim stapulae per Dradidi os turpiter fuit regressa, de usque ad margines thalami vinarius gurges aestuavit. En ergo si per lectum non ex auro vitis de crater, sed a bibaei stomaeho vividior vitis et upi , cui lectulus cratet fuit, de calidis fluctibus supereulcitram iactabatut epotus. Non tamen censeo et idum vomitum Graeco a textu ingi catum, sed hae phtas madorem eius exposuille, de ebrietatem , quam adducit pro ratione , cui in lectu lo se distetitus iacereti id enim hondetis est in illis, Io at se M : nee esset apta latio, ideo in lecto laeuisse . quia crapulam euomuerat. Quare vertit ut ablus: Eι Horisse es pres Bis D I.ctof , Dou ebrietare perses.. cses. Et scholiut Mis τὸν bis , Hηφοι eum copiosus ac Gm ueratius
Et pugionem eius . qui in ea istatis pendebat, eae itiit. vel vitta , vel fibuta. vel vneeo ἡ eo lumna pugio pendebat ad caput lecti , non long3E Domini eapite. de imminens. Qu in pendula, de in lubit eo, ei vita manebat, quae iam iam perlabile a madore corpus fluitans , in interitum lapsa batut i Ne distaret a scelerato supplicium, comite instrumento mortis dormiebat. Concupiit portionem thalami occupari ab Hebraea, sed iordidus lectus nullum contubernium admist, nisi& oceideridi Domini de gladii occisuri. Itidiis olubilis est a latete peccatotis suimet putii tionis imachaera, quae , ut Dominum iniquum defendat, delitet sub vagina ; sttingitur solum t puniat. Sevi ira fert illicem mortis , qui pee- caii xis eo perungit . si stimulus motiis pecca
339쪽
tum est , stigere non valebit, qui se in aculeum gestat. quo mors agitatur ad cursum. Quin per sa- tale stadia ina currit, etiam qui dormit. ii in sagitiis distentus , per mortis imaginem, qua somnus est . ad si itini prototypum .enit. V statissimum fuisse ad captit dolinientium gladium pendere, Theo et itus dabit id γ l. 4 Graium pendebat semper
cis, s/Itir ud th Holofereti ictu Lirili tin h. Liuius lib. 39. Ad naitim Iconi constas ae .lladis, qui super caput pendebat.
In Latino textu non exponitur quod genus pugionis. Vtebantur copidibus Peliae , quos dextra versabant , de describit Curtius lib. 8. Copidas vocama staδοι titillo cum tiatos .falciuem simi- ιυ , qtim a putabam l/sticarum mantis. Qui quidem aptissimus amputando ea piti gladius videtur , nee dissimili, a sagaii , quo Persas usos scribit X nophon lib. 1.--δ. eoque Amazones sce minas se in bella dedisse, restit auctor ipse lib. 4. AG . An ergo sagatis , Amaetonis nostiae , Heroinaeque saetae manum , in Tyrannum armauit. Non distaret a coniectura . nys Dynastarum &nobilium gladius acinax esset, textusque Graecus plaiah indicaret. υ ,. g. άπινα. α- v K. Id est, acinacem ab eo Asiampo. Et quidem pugio iste Holofernem decebat; quippe acinax aureus non-
hiis primoribus regni indulgentia Regis & munere, latus cingebat. vi constat ex Xenophonte
lib. t. paedag di Piocopio lib. i. de bello Perseo. Quin acinax ob partam victoriam Atistarchis illustribus praestabatur . quali Mitridates ab A tax et xe donatus apud Plutarchum in Ait
lam alibi diximus ex AEliano lib. i. var. histor. qudd exterarum gentium legatis pro diuite beneuoloque dono acinacem Persae largiebantur, hoc ille fuisse munus , quod soporatus Holoferne, dedit e lecti columna ludit hae . quae legatione Dei fungebatur , ut illa dixit supra ea p. a . Et m A ia. Dominis hie Usa n,miare illi. Ergo tolle quod tuum est , scimina saera silue pugionem , e vaginae carcere libera , vi Tyranni guttur dissoluas, euagines h corpore bibacissimani animam, & in carcere inferni detrudas. Ebuteandidae manus eum ebore capuli conueniet, inter .crueis signaculum insere digitos , ut sortem at-matum , nequitiaeque Principem , eaputque luxuriae discindas. Adhue teneritudinem sus tenerioribus digitis tegyrabas; nune lethali seisiaee finde flum i vitaeque nequissimae stamen, quod nebat Parca. disrumpe , ut vitalia populi tui filapto dueas, liberuitisque telam distendas , & ve
tentibus saeculis elatissimum nomen euoluas venti sth deseribit Augustini seim. 67. de tempore. Conspino thalamo concitarin ad Diacem pνonam amore, vIctam somno , erism vistim infra o ; Mialaroru crines implicish ptilchriitissim dithorum: Hs irecti ossin/m fissi, habeni capti vim quaeris. Mu-cra matronam non remuit, sed armaris, qua ita pu
comam capitu eius , O ait e Coor a me Domine Deus In hac hora. Non gemmea vagina oculos
Heroina detinuit . sed illied gladium strinxit. cauens ne strepitum ederet in egressi. Quid i , inermis Dux a Quid idoloset nes a Gladium absique corde gestabas , Iudith absque gladio cori
quidni te fugeret gladius, ut in se Inae manum iaveniret Erettius dicebat apud Plutat tim in platare Themistocle : Nam eos quoque diaere, quidae bello viaiti , qtii scat tiligines , Iradiam habetu, cor non habetti 2 Vete qui seducetis, cor non habes ; vel in amphoris , vel in gazis, ubi cor habebas , de teliquisti ; ubi thesaurus tuus , ibi decor tuum erat, ibi hospitium Hebreae transsu gae decreuisti, quae eor tuum depraedata masculo robore , vitii; que corde iamiam in caeterum tui in corpus irrumpete tentat. Augustin. selm g .Itialis Ruma legator animis. alientio pectis obsessit. En in Heroide latet sexus:quod utitur, virilitas est: scemineae imbecillitatis immemor, quae virum aῆgreditur, in vitum transuisse dignoscitur. Quasi notulam illuderet, quae ut sci mina suit ingressa, vivit egreditur , nihilque de simina mansit, nisi pudor. Inde vitilem appellant Patres, Alcimus Auitus: relineaque arim; Itia th in mente virilis. Sidonius in eat in ad Faustum Regiensem.
Et fragati viat d. Lutici b/nes . in . . Quae loea & alia plura de Iudithae sortitudine
discussimus to m. i.in caten. paneg. 1 n .sa. 6prehena e comam capi u eis . Comatos
Persas ad elegantiam S luxum , praeter Her Re M. dolum lib. 6. Athenaeus prodidit lib. . Come- Mumbant quidem eapillitium tamquam libidinis testem , cui molliter & usque ad elines immersi deuouebantur. Inde vespasianus apud Sueto- sueto nium cap. 13. Crani tum cometem , qui tune lugente coma apparuetat. dixit, nihil ubi proten dele, sed ad Pet satvin Regem , qui capillatus dicomatus est, peti inere. Venti stati formae impense Dei satum proceles inhiabant , unde eis ii dium eomae , de qua dixit Lyeurgus apud Pl mutat Liarchum in apophteg. f. mos. coma redala putichriores. Inde plurima mulie biis mundi porti ne ornabantur , quibus de vito nihil nisi xladius. Curtius lib. LXona aurea malintho ctaesus, certi ac Mem suspenderat , cui ex gemma erat vag a. Id de Holoferne potetat protulisse , qui in muliebri ignauia pet geminam ebrietatem deuolutus, acinacem lui pendetat e columna ; nee tamena Ona cingebatur,qui callitatis zonam soluete coim plerat.
Cur scemina prudens hispidam balbati eo- 32
ain prendit, nee dubitat punge te villis cutem teneram digitorum Τ Nonne crinium pulsu agitatus potuit expergisei Petsi , innodatisque capillis a manu sceminae , quo iacebat, altum Ap rem enodauisse a Anne hie de et lini eorum scibi lis stipe istitio vulgatis ii rei sit , qua prisci cense bant,non aliter posse aliquem mortem subire,nis prius etinis a Pioserpina velletetur. Statius lib. i. statis, luat.
Iam complexa manu erinem tenet infra Iuno.
Virgilius de saueia Didone: viro. naum illi sistitim Proserplais vertice crisio. Abs teras suetioque eaput dum Aerat Orco. Sed abs stant hae e insomnia piophana. Non comam discerpit Iuditha,sed eapit, non scindit, sed prendit.nec vibrat gladium,ut per capillamentum frassetur, sed ut eaput demetat , quod daemonius itiseris factum erit , seut de erim Opilis diae it Charon Aleestides apud Eurypidem , dumetinem secaret: e Meo enim illa es Dia inseris, exi hic gladias capi usae diis eris . Cur aut An e mam prenderit si petas , dicam i quoniam Pe satum conam per ceruicem suidae scapulas obumbrabant,
340쪽
io lucentem crealam sis,la tim Inibus opum M. Iudith, quae per e et ui e ni pladium sepelire parabat , ne obtusa acies in lubricis . susis ille crinibus turbaretur, crinium manipulum digitis studiosis collegit, vacuumque situm pugioni reliquit. Quin capitis abscindenda st dcre comam manu non unius, scd plurium dilitentia fuit: si eapud Poetam ab AEneid. I stlitisi tie comam lana.
In i mi eviri crine contorta caput Latia r flexit.
Pluta exempla condueit Cerdensis pia fixo loco
coorma me Domine Dim In hac hora Iam nuper dixerat: cur vocem geminat ad periculum 3
Nonne ii leniij tenax pet labiorum nutus diuino Numini concepit Ones pectoris exhibebat 3 sinurae exerit vel Da post pugion ira excitum, sortassis excitabitur tumulemus. Vel dira De in pinneio iacinoris seruot orationis obellet, iniussa e corde ebulliuit ad linguam, timens ne in momen
to illo ea testis sortiti, do seeederet. Ergo qua ab oratione in edito sacello soli tiliae orsa fuerat iactae & uetissimae scenae primordia, voluit in oratione finire , ut in vinci accentu concordarent ex
trema,& Dei opus clarissumum appareret, quod a Deo incepit, in Deoque finitum , de memoria te- satiectione ni sortitur. Recognosce quae diximus supra rom. i. in caten. panes. n. A. ubi late de cratione Iudithae. Esse e si bu in eritili hi ρῖm. Cur in ceruicem pitiua acies immisi, ubi rebellior serto cat-tilaginum resistentia, nee se penetrabilis ae obediens, ae gulae mollities 3 Anne .ut inhonorabilius caderet ut , eui caput scindebatiit a tergo , diuinaeque nraiestatis reus, vi ignobilior victima deuouetetur in Orcum, diritisque periret, ori aliqua mota ex ingenio ea inis eis inter vulnus distenderei ut & ino item y An in ceruicem pusionem. iii pressit , ut stimus brachii vigotcbstinatiore in , duilolemque partem abscinderet, ne postea ictu geminato desessus integrum caput diuellere ab humeris non valeret prosecto liquet ex hae prima percussione ceruicis, Holofernem pronum laeuisle : quod quidem e re mala suit, ut de caederetur securius, de soporaretur profundius, nee aliquis crepor posset excitare dormientem. Simonidis sententia fuit, retrorsum cadere non polle , qui vinum curarum
sugax bibunt: quae vel ba Athenaei sunt lib. io. cap. is. deindeque pergit: sed , τι ali Ar Mel ita lilro δε ebri lare, qui flatim hora/aceam bibunt,
in se tim cadant, quod Dinum pinum vocitante ab altas sistitaem ebri3 . ἰn omnes corporis paries eon- .cidum : nam in rix ram , sin tamqtie eadunt,
retro stim stipisse,e cadunt. Non istit ut supinus ceciderat Holofernes , sed ebrietas raciem eius in culcitia sepeliuit, ceruicemque obtulit ictui, viret medias fauces grassai et ut acinax, donee adpulam voracitatis S crapulae ream, ut redderet in ranguine vinum , accederet. En a sobrietate iugulata luxuries, quam Ptudentius in psychomachia de libit 3
brachium, sci mina , irilis depressit,icti; que geminato aciem in carnosis salicibus sepeliuit, vetita ne si semel pereuictet, dormientem, antequam
mel manus eaderet in eeruicem : mulium etiim
ponderis h. bet irati Dei ad vindictam peecatoris leueri s. Sed in plumbeum hominem, quem
sagitiorum talenta grauitasque nequitiae in pro- futidum sopitae temulei uiae demei fetant, opus fuit geminata percussio : quasi vires suas exerat Deus , ut iuperbi subiuget te bellionem. S.terae carnis cis impetus dupli eato irrupit ilia pulsu ; nec pium exsatiat et furorem , Dis in geminam ebrietatem , vini nempe S amoris lascivi. ictu et emino animaduerteret. Quod semel cecidit, religionis suit ii quδd iterum, it acundiae piae , quae , ut strenuum , di gnatium opus eliciat sortitudo, ei
solet in petietilis ancillati. Gregorius lib. s. creant.
Notal. cap. 33. cti, anatim stimmopere es , ne is . tia instrumen vim virtυιὼ assumitur , menii dominetur, ne quas domina praevi , sed quis aueis a au
Ergo secun a viee in iugulum abscondisse pugionem , irae sanctae suit famulitium , quae post percussionem primam a tergo succurrit, ut vindicta plenior euaderet. Anne oculus caligauit rationis in aestuante 42.
Heroadis sui ore, quae mansuetudinem c blita diri ut in lanienam pioeessit 3 Ausculta S. Tho s.Themiaram a. 2 quaest. 98. art. i. ad a. Haec autem ira, etsi
trepidauit manus: imbecillem sexum oblita, sed ex pio sui ore audacia incrementum assumpsi; quippe quae vindex caelestis Numinis aderat,exlitus audacibuς spiritibus armabatur. Prudentius p et in Ps,ehomachia.
Fiamosi mcilier riserem ex hone trophaeum. Non trepidante manu , vindex mea caris iti
Dixit Aristoteles i. Et sic. cap. . Audaces praua - Assor. Ianses sint, ct molentes ante peristin , in ipsis autem a seiaunt. Sed agit de his , qui non e litus sunt audaces, sed blandientis aurae stimulis acti, inans sque gloriae aucupes se seruente sanguine, qui in petieuli; ipsis tepescit, lis timini inconsul
te dimittunt. Fortes iero linquit S.Thomas i. a. S Thom. quaest. s. ait. 4. in corpore ) qui ex Iud cla rationis
gressismin poἱctila, In principio tiaretAr reuis, quia non pasi , sd eam a liberatiane LMta ago/Z- ών qtiando aurem stini in ipsis periculis , non pextantis , quia improvisum , seu quandoque miano a illis , eae praecogitauerum , ct iris magis pers vini. In gemina percussione Heloina petiistit, ut quae diu cogitauerat, sicut in ipso facinore pri dens testatur , plene perficeret, nec aspergeret setium,sed impuro sanguine saturaret.