장음표시 사용
61쪽
Martyr. in quaestion. Θοὰ iero dis Dora ηἰeo μὴ κλιγειν γό υ, gentia non sectimus signum es, is natu ν surrisios . Ergo aptἡ Iudith, quae puluere verticem sotadidauerat, corpus voluit in humo, puluerόmque pullieri Deciit, ne aliquid sunt sti mortis memoriae deseeret, sed ante plastem suti m. luteum carni, plasma deiiceret. Libens hule fot mulae adrideret Theodulphus Episcop. qui in epist .ad presb1t inquit. Ipse autem orandi modis talis esse 2.b e . it dicat qu sine tribua oscin rs ii pia asti m/. 1κMerere mei. En limpida finiamina cum venustate contendens, nec multum de annorum sole detonsa, omnigeni, squaloiescedat ut i iacet in sordibus accineri l.icco : an ut diuinam elementiam accuset, quae deiectos non
eleuat Bethulientes ' Prosecto accusatotes olim squalidi. eoncreti de sordidati appatebant, impexi sistebant in tribunali, ut reis inuidiam n cerent. Quintil. declamat. 18 . es t .su, habsim p qtia sordes ' quia mihi hane iacitatam fa
eis p sidonius lib. i. epist. . cam accusatores s/m ptillat; atque eone jeti nuntiosa decem visu operiremtir.er ab Inristria sua ἰδρυγipuissent reo risitam mGration/m sub inuta a sora dirorum vide ibi notam sabatonis. Inid sacra sitimina non Numini inuidiam ex eitate eontendit, sed ad eius honorem arma capessit: pol id, hix sor dibu , Holoferni excitat inuidiam, Assyriosque
coram Domino aeeusat, qui sordidate, pollue id. que sancta praesumunt. Prosunt aptissime, quae orati, subdit insta vers. ii. Cauar υἰratis eorum M Ira naia tua, qui promistantse ιAlare sancta tua , edi polluere tabernacti tim nominῖι tui. Equi
dem simile schema in ludi ilia ac Iobo conlpicies, qui pineumbens humi adorauit; de quo tamen vestimenta sua scindente, ut accusatori, repellat suspicionem, se nitit S. Zenci se tra. de lod : Quo nuntia accepta, D/iser uisitati et Ui- mensa Iaa, non et a Deo inti iviam faceret, sed τι -- ρὸ usui eum hoste pugnaret. Clamabas au Dominum Acens. Non satis eon uenit clamor iste eum exili, tremuloque muria mure, quale solet prostratus 'ausique, huiusque deiectus in tet flentes preces balbutire. Pulcherloeus est Isai. 19. Immi labe=h, is terra Ioqueris. ct δε ιι mo aud7etur eis citum tuum; ct erit quasin honti de terra vox tua, ct de humo A. tis mitium mus alis. submissa, deiectaqiae vox , &quas in gutturis saxo collisa . eorum solet esse. qui victi & prostrari tetram lingunt, nee in plenos gemitus, constant ADque articulorum ne xum etiam pere pollunt; sed plerumque i. iiiiii, exilis submui mutat. qualis prthonum, umbrarumque, sue Manium, gracilis vrix vix exaudiatur. ut e , pendit ibi Hieronymus. Quare ergonia ultim pectus in venulla delieatique sceini ira insidet, quda etiam ole pulueri appresso, &riae humilitate de terra loquente . se reboet declaret t. nullo obstrepetite gemitia, nec mi iiDure susuriante 3 Certe ite agebat non victa . seu t vinceret ; non in hono te prostrata, sed prosternensi inimicum aites coram Domino edinens. sancta humilitas ui petitiam ac triumphat, habet animo , de adhuc in contuso scenmiae pe-inoic voees eo git res nate victoriae.
censeo, quod clam alle dicit ut iudith, ut illi co a Domitio e auii: ta credatur: quem stylum hi fieri, ob tacite liceat. Quoties Deus se exaudisse prosum lat. clam tem hominis naeecasse fatetur : quasi exesa et egit, quae usqu mi/iuinas aut es ine linanaac attinguest. Gen. . r. Duαinti hali; itii clamat ad me. 2. Reta 11. iam σν meus lenit is isti ei /ius. Exod. 22. Ego Λα- Lam clamorem eorum. Humilitas Iudithae ψoci
sera trix est. neo ossetis indiget linguae a per spatiosi pectoris stetitia impetraturae personan preces. Clamor hie sducia fuit topantis, ut Qui in orationis limine diuinam exauditionem sol tita putetur. Quem sensum elleio in Glossi, eui accinit Hugo i Clamatiti pri humIlita ais, sperans exatis νῶ. Quod clamor ad Deum in extremo Patriae perieulo fuerit apud ptophana
Vers. r. Domine Deus patris mei si-meon, qui dedisti illi gladium in deseri.
sionem alienigenarum, qui violatores e titerunt in coinqua natione sua, dc denu.dauerunt semul virginis in confusio
nrs 3. Et dedisti mulieres illorum in pri
dam, & stias eorum in captiuitatem, Momnem praedam in diuisionem semis tuis, qui relaverunt zelum tuum: subueni, quaeso te Domine, Deus meus mihi viduae. De re ne Dra pist, Is m ἰ s; meon. st maiestate.& bene titilentiae illice . orationis setiem auspicatur. Nihil Rhetotieae antiquius, qu1na ab antiquitate genetis texere exordium. Tertuli. lib. de pallio se orsu P Imipe, semper Africa. τί TMACarthaginenses, tertisai e nobiles, nouitate faelices. Ergo proportione accommoda praeco natur in orationis .estibulo de Dei antiquum insigne, te sui proprii generis illustrem tormina vetusta tem , vinaque fibula illigauit utrumque. DomἰMDem. En nomen Domini venit de longinquo. An antea Deus nuncupatus est, Daretans Dea ni s de septimo, quando orbe detornato, viai uet statisque opificio perstructo, ad pangendum i Mabominem se deduxit: quippe qui creaturae r tionalis artifex D. Iuti. appellati valuisset, C
nes 1. Πνm. αἰρ DOmlatis Deus homonem de imo ore i . terra. Tertullianus adueis Hermog. cap. 3. VM T ltivntaersa pres eis, 'stimque vel maxime sominem, qui propνie Domiatim Imellecturas erat. Dom uset am eo enam aris. Et aecepis Deus Da uui ho-m nem, qu/m fui r sed senicit vox ista est o Aser. Audi ex cap i. Nora enim pDerat Dominas Deme Cta. planta, Domtatis Decii. Verum 3e hete hominis causa. Cur antea clarum Domini substetur vocabulum . nec nisi orbe exaediseato personat 3 Caietanu inibi: H e primtim ram n D/i
reaereum. En quam idonee Iudith dum Dominum Deum nuncupauit,adiecit pardiis mei Simeon, a uecvt Domini Dei nomenclatio, erga hominein di- ei 1 intelli atur. rata Iu
62쪽
ratris direrisImeon. Cur , si non ex si me nia, sed ex Rubent ea tribu proeessii 3 Pluribus si pranodum hi ne pliei initis, pariter & explicuimus p. 8.veis i. ubi ex Rubenis stipite ludit hae probauimus ortum : Dee intereste monstrauimus, sudd hie partem sitim nuncupauerit Simeonem : non generis, sed genetosi ut miliatis vox Fat' est sontibus tribuum communis, de inter stirpium sui datotes celebris. Gratulamur Hugoni, quem nune notamus nostro placito adsit -- rulantem. D la; ιγ h e. patris me; non qti a de is o Gend ri . sci oti a Sim/on patria, ha fuit, O
Patria chas confia uimus appellare Patrei. Audi nunc Luuperandum in aduersa r. aientem. μον -
au. S. B nὸgili idem .s αι ν Auri sibloc immes arti . lsib priore. Reel η'. o Prisposirus. Igitur , ut auditorem Deum benevolis sibi captarit praeconiis, a diuinis laudibus inchoa int, seque iam diu ad sacri generis nobilitatem, asiae: itui que sematis purpuram pertinete pro-
vuntiat, cluae varii teli iam genus lacob, quamuis
imi rimi, dissictum . assilibuit sibi . quasi
eum ab alterius Principis tribu, ad propriae elatitudini, fasti in n. descendiste proclamat, patrem suum P aucupans, a quo per directura geDeris callieulum non deleendit : Hoc scholi uirixata. obtii mei Ambiosos, qui lib. i. d. instit. Virg.
i, semorkm. Res tota piau, enodanda est. dein dichronum eluendus nucleus. Lis est non modi ea
ta an huius sententiae soliditate si manda. De Sichimitat uti caede a sim eone de Levi patrata, ni tissimum ast invi exemplum , quam diuino 4 Ugat brachio & imperio. cum tamen strages illa. . t scelesta & procax nimis, sanctum lacobi nimiam pupugisset, qui eam de iniquitate mul-ib. et auit, Geii s. 3 . vers. 3 o. e sis si atrum in sin uineis pugionibus atrocem ausim : Tio pasti me. ct oiaostim ferisis me Ch .indu ct phree auhab rasoribus terra hi Iti . dice in patris pectoresetium vulnus callum obduxit, qui adhuc in moltis vestibulo dite ut iique statri imprecatus - est. Gen. s. vers. s. Si/nern ct Leti; fratres,vasa tilia A b. Irantia, tu consi rium illo m non veniar anima meis, cp in eoetu eorum non se gloria mea. Θ a in surore so Melaertim virum, O iri tota rate sis sicloaertini murti m. Non libet, ii te' pateo haustu, libate, quae spais ira auci tes concinnatunt, ne paginam oneremus. Sunt, qui ab omni scelete si attes excusent, vi a Iudith a prae ilium illi, absque ulla dissidentia conseruent. sun , qui nouem sceleta eis incutiant, nimiumque in exponenda ludith a fatigentur. Commuricii set e conciliatio est, quhd si eoni;& Le ui in Sichimitatum occisotie probus suit χctu . , , improbus modus ; exlestis impulsu sed a ni turim artoci manu vitiatus. Quod probum, Deo hioadit Iudith, virilesque statium animos commendat : qui, lichi in pro rcssi a seiralia aberrarunt cerastitae. opus ob Dei bonorem, licet aber-
ando, a sicili sunt: si e Setaritis hie quaest.
ci i cuius hie, Corneliu in cap. 34. Genes obi Caietanus, Pereri u de alis. Est quid hol: explana- ni, quae verissima est, addere liceat ut abundurueritas innotescat.
Prosello nimis rhetorice ea exempla a Imlith. quae similitudinem aliquam cum sui .us bux habeant, de quorum delitieamenta ars quantula imitatione transcribat. Patat pio dolo astuque salutari impurum circu uenire Holofernem .vemisiatis alte decipite libidinis amato rem, ceruicem eius gladio consedere, de ini a meros exercitus una imbellis simina debelli re, non alio sine, quam palliae libertatis, D ibo notis, legitimaeque vindictae. Haec tria, etcturne pe Dei, ocelso impudici, salacii. e Princi. pi , de modicis biachiis strages plurima perpetim in Sichimitarima cx-Data, nulli bi clarius quam id e re isti Ardor vindictae ab igne diuino thmeonis de Levi pectora excussus fuit;&lieti nimium seintilla immodeste pergrassata est, i men a exlesti pyra descendit. Id suaderi sacile est ex iis, quae sud o. Sichem innuptae Dinae sorem iniuriose libauit: stuprum audiere stat res. Quid iisde ρ Ce- G 'nes. 3 4. Ars θωea acetariat, irati sui ita id, ea . quod Iadam rem operatus esses in Israel. O. τἰοlarasita Iacob. ν/m alicis p/ petr pr. Enaestua- uat ira noti alio quam diuini et ela ictu te : piaculi turpici do viscera accendit; &, quod non licuisset. animos excitauit. Chrysost ibi r Via . chiis auia
x Mam hoc Destim reptitabant. Vis probem a diuinae inualiae ulcisce inlae aculeo motos 3 Expende illud : L. qutid Duam rem operatus esset in Israel. Timc temporas nondum lacob a Deo I a lis vomen acceperadi eur se inauditum nomen prae- suom ut i Ne ira , vindies que desiderium ob soliti, hominis iniuriam , ideretur arsisse, Iacob. II a s voeatur id est. Despertio citiae Vid/ns Deum, uti Oth cui ut intuita Detini Dominum pupugins ei. Subtiliter Caietari. Ea uerar iniuriam au ses, interpretando initi, iam factam eon ra D m, in α' pro sttiant. erat facta contra hominem denominia- - , tam a AmAD Dei. peri de ae si datum δεῖ set tioniam initidi am ficit Iri dominium Dei. violando filiam Deob Et quomtili ancie nan esset nomen Israel imp O,m Iacob. qti a tameri ἰnchoata erae sis,lasmodi titinetipalia ex D L, A Ai, ideo M ses inter e k8sam a re mina Ionem O D aa Dianem , uel eam mus V hoe namἱne. vlterius sodula cura Historiographim sacer aduertit, quoties statrum eommouerat in Sichimitas supplici uim . id ob .lciscendam iniuriam stupri patra uisse. Gen. 3 .i . Respondertim fit Iacob Sichem , . ct patri eius in dolo, stilo es obsuram sororis equas saeuitiae huius ratio noli parum sermonis calliditatem excitiat. vers 17. Druerunt sper Oe- ei sus, ct dvo ia istini seb m astitionem stupri illos conuitiante Iacob, dixere vers. 3 . Num tita τι foris abuti 2 bti ke Io,ora nostra ρ Vbi que torpui ginis vitio protenditur, & aduersus Deum iniquitas castigata. Ergo animus, vigor εe manus de caelesti zelo armabatur. et si , debita censet a nimium exorbitasse digno se itur. Benὸ Lippomanus Geues. 3 . DIna uterinἰ fratres iam viris i. infamiam, Gemplum. ρolatilum, fretii. 3ῖρφ' turem cr liue Anem tui an e . a Domino eo dentes, pro se νιν in tiria finiue n. t/lo hon sar; ad edi, sitim pose ij ipsi an Mos o fortes, ar- amari . supra pro ν-erires 2 Deautos irenerunt,
secundum. nempe salacitas & libido Plinei si, siehem, nulla industria calami eget. Venu-
63쪽
stim , illibai inque puellam propudiato in aeulauit uriplexu , 5: post florem, carpendi etiam siue in cupidine se tuens, non cuum inhono iunci olnus circii incisionis libenter accepit, sed& ic prena omnem populum plectere non est
; . Vt tantum crederet ut iuuenis amantis
prodigium, sat suit Moysi dixit se : Amabat entis agam latri de ibi Chi, stomus : Hoc eti,
iam s. ἰn poesia amo, em Ufuderat. Amor hie li do fuit, quae viai eidemque membro, ut volu- atem illecebrae redonaret, eruenit vulneris do Diem incussit. Nulla de elicumcisione teligio, .d misela fuit pio venali voluptate merces. Nihil de venetis amico potuit concipi exametasius. Secari patitui partem, quam veneris inarac pauit officiis, satius ducens sectam concupita voluptate potiti, quam integram abii inere.
Apte Clossa Ctrea Cenes. 3 . cciretim ei sio nihil silis prosis, n e enim ob pIetatem ad Deum eis cumeisi ,ht. su principes qui iem eb voluptatem, sebi tii vero propter principis timorem. Denique quod tam inita populi ilia ges miro Dei aee edittet permissionis appulsu, nee nis de
caelestibus duorum si atrum almatae manus in tot pollictum corpora gladiis serientibus pet-gia stati, abs te ullo negotio quisque cognoscet, qui intente, ea verba perlegerit Gene1 34.
bti. mastilis, Hemis o SIchem pariteν nec erant. Qui duo iuuenes, etsi scirea dextra, aenei inque laeettis innumeros in te timerent viros. iiiii caelitus audaces, eae litus sortitudine firmatent ut 3 Nee dieendum est, a caeteris stati ibus, cuneisque scritorum adiutos, cum luculenta diuisione tex tus re agetur , cum adii eit; suibus V egs irruerant sper oecisos cateri sth Iacob, s a popu-ιati senι urbem. En itia, quae spopondimus, in hoc facinoie illuxere 1 quae si vera sum, impertinens est. pee- cauerint, necne, fratres, discutere, cum haec sola Iudithae intentioni sufficiant ; quae pulcherrim ἡex hoe par agi male ad Dei promerendam opi
tu lation in sic arguit : Quoniam simeonem re lus tuus alii puit, ut libidinis turpem interime Iet amatorem , & pro castitatis pugnaret honore gladius ille, quo exarsit, tuae sortitudinis acierra ualuit ; nee enim duo pugiones mille viros interseeient, nisi in tua permissionis primice extersi: & tamen ille, utpote in excursu vindictae, iraeundiae sutore, sacci lega ii e goli ealliditate peccauit. Qua nid magis ego possum de tua opitulante dextra praesumere, quae zelo tuo vita aduersus castitatis hostem, licet dolo, non malo, progredior. nec gladium tuum effusore, illegiti reique internee ione temerare contendo, sed pro prio tyranni inte timere gladio, vi tot hostile,
copias una scrininae manus contundat 3 Nemo,
Dis socorditer negabit . hoe sibi paradiema sacram foeminam pio posuisse, quo litinue Deum ad precum impetiationem alliceret, valid ueat sumente capiaret.
Huic nostiae enodationi tres nobiles suffla gantiu auctores. Rabanus, ex quo Glossa di m piit sic inquit B.ne ia oratione is tum SImeon scamme orat, qtii edim fratre Levi stuprum sis o is
iti viioq. Pi incipe libido. En compar in utraque manu vindicta : Ioed utrobique aequile initiumentum, gladius scilicet oilippe de simeone de Levi dicitur : Ariepti, alassis, in si sum iis is confidenter, dec. gladiumque cillagitat ludiis: hVi elisa a proprio .itis siversia amputetur e gla-
a se Aatiit enim eoua eam Iti ath. Nonne immodi cum prodigium fuit duo iuuenes tot interimere Sichimitas, vi inique neminam tot A shtiorum exercitus contriuiile, neutiquam , Simeonis,
quem ob id patrem suum id est, ducem appellat sortitudine des eicientem 3 Pergit Hugo. δε- Aut, alia ratio est Luia sicut mirabile Iose, quod ρὸν manus Simeon tot fortes pro Arari sim ; ita αἰ- rab I. sis. qtibu IuaIth Mulier tati opus es toga est. O poseis. vltei ius uti obique suit dolus. in luditha quidem non a pietate deformis, quae, at insiquasi pia satis ellet . eum , Deo postulat i
tensia non totis ad eo, quamuis non ita mni ela ast iis h.e eas.. φώι in ita. Non utique in irino centia doli desidetanda parilitas est e sat si si meonem ob stupri de imitatem, illicitaque cida . uersus Deum transgressonis dolum textilis e t de quamuis abellati it in inedio, bono Dei et elo in lvindictam ex aisit. Denique in spoliorum deptaedae sorte similitudo fuit, quam iam praeuiciet Iudith, dum inquii : Ε aedis; omneM 'adam Adia isti m js L itiis. sortis suturae praesaga, A isVrioiumque praedam a Deo impetrans , qtialis
Ex quibus iam liquet, minime obesse, quod 'Iacob itidi se te tum filiolum deierauisset ara rem , inconsuliamque seueritatem reprehenderet : quippe & Dei relum eos acuisse ins nuauit. de non uis a Dei gladio tot neces contingetre potu ille. Id probo e nam Gen. 34. non pleno pectore , integraque irae fronte illos obiurgauit. sd tantum cciiquerit ut , se ob sanguine in saei-nus in odium veniisse C trananaeis& Pherezaeis,
milis ille pectoris δulcedinem turbauisse. Tvγ- ω αλιφώ - , ct o A tim sessis, &c, chira tam eripatuo interibito e Yperiretur , in illa strage Aladium diuinae vitia ictae , licὸt in indiscretis manibus Aesaeuisset eum odia illa vicinae sentis ite Deus si aenauerit, ut nullus in eos sutoris bilem
64쪽
ausis sui si et euomere: quod non ni si a Deo potuit opitulante euenire. Gen. 3 1 . Cumque profecti essent, terror Dei inuasit omnes per circuitum Huitatis , ct non sunt ausi persequi recedentes : ubi Chrysostomus : Nam quia vicini fortassis ulcisci
volebant Sichimitas , ct hoc in ictus timebat non solium eum . ct filios eius a timore mortu Deus Ibe
rauis ,sed Hios etiam , qui vituri erant, timere eos inuadente, a conatu Persequendi retraxit. Praeterea
cum dira imprecatione Simeonem & Levi percutit Iacob Gen. 9. in verbis ipsis innuit diuinae vindictae fuisIe instrumenta: Simeon 2 Levi stanei vasa iniquitatis bellantia r quis dubitet,qud diri in scriptura instrumentum significet, de genitivum pro adiectivo apponatur Quare vasa iniquitatis instrumenta inique exercita significat, vasaque iniquitatis bellantia , sicut instrumenta bellica, quae inique Se praeter aequitatem admota fuerunt. Ac si diceret: Vasa dc instrumenta suistis diuinae vindictae ad ulciscendamsta:erni pudoris iniuriam ; sed inique saturauistis furorem : duo gladii vasa bellica fuerunt, quibus sanguis funderetur impurus, sed iniquε
usque ad tacem cos euacuastis, ut tanta fluenta laxauissent ci uotas. Quδd gladios indicauerit Iacob , qui ii iique exundarunt ad caedem constat , quoniam id braicae pro vasa iniquitatis; echero:hthem , de machera Graece cst gladius: quare aliqui vertunt machera gla 3 eorum. Ex quo liquet agnoiiisse Iacob, tam filios quam gladios, vasa seu instrumenta fuisse a Deo multionem sec teris imbuta , licet ipsi iniqua temeritate fuerunt abusi.
Visi diui Hi Hi gladium. Non est, cur cum Neotericis discrucieris, quisne gladius iste suit. Alii cuin Coinebo dicunt, diuinam fuisse permissionein ; alij cum Si fortitudinem ; alij animos de vires ; alij cum Saninio beneplacitum Dei. Sed non indiget tropo,gladi j huius explicatio una liquido eodem vocabulo cxprimatur
dicto cap. 3 . Gen. Arreptis gladiis filios Iacob Simeonem de Levi masculos occidisse:qui gla- iiij , licet qua temerὰ versati, & inordinate sanguine tinisti fratrum iniquitati arrogentur; qua iupplicium impurae gentis exercuEre, zelai xiumque dexteras armauerunt, a Deo praestitiob vltricis prouidentiae maiestatem , cui etiam iniqui carnifices solent deflagrando inseruire, dicuntur. Aded verum fuit, a Deo praestitum gladium hunc suisse censitum , ad Iacobeae familiae turpitudinem abolendam, ut postea ipielacob gladium suum nuncupauerit, a cuius acie in Sichimitae cegionis posscssionem peruenit. rauet plurimum huic cogitatui,quod Iacob testamenti sui tabulas condens, sic Ioseph filio legauit Gen. 8. Do tibi partem unam , quam tulidae manu Amorrhaei in gladio ct arcu meo: ubi He
Σικι- ἐ-m εαν, Ego autem do tibi Sichimam praecipuam. Quid est, subd in gladio suo asserat tulisse Sichem, siquidem potitis saeuientem filio.
rum gladium execratus est, de sanguineam exosus audaciam a Certe agnouit Iacob iustitiam
Dei Disse, quod impurum scelus, licet plurimi
insontes interiissent , eis: so sanguine cxpiaretur: quoniam Dominus timorem , quem concepit , ab eo pepulit, gentEsque reddidit pacatas qliarum ultricem irruptionem pavebat: ideo gladium suum vocat, quae eius virtus de iustitia
Dei fuit Hieronym. in qq. Hebraic. Areum Hectlladium iustitium vocat, per quam meruerit peregrinus es aduena, interfecto Sichem Ur Hemor, de periculo liberari. Ergo cum iniuriae turpitudo creuit set, quoniam filia Iacob, tot nominibus a Deo dilecti, de ad eius sortem adsciti fuerat violata ; sic enim nomen eius non absque emphasi proscrtur G cnec 3 . Irati seunt valde, eo quὸd faedam rem operatus esset in Israel, ct , violata silia Iacob, rem illicitam perpetrasset ζ ideo gladium, qui scelus impudicum. feriendo detersit, suum Vocat Iacob , quasi cuius ope iure belli, Sichimorum adquisiuit dominium. Augustinus in qq. super Gen. An quia Salem riuitatem Sichimorum Ai3 eius expugnarunt, is iure belli potuis eius fieri, er i unum bellam eum eis ge tam videatur, quia tantam priores iniuriam fecerunt in eius sita contaminanda I Non igitur timeamus fateri cum
Iuditha, gladium a Deo praestitum fuisse Si in eoni, siquidem parens Iacob gloriatur in eo , dc qui doluit antea ferocem nimis filiorum audaciam , postea diuinae iustitiae in permissione agi ouit arcanum , sibique gloriosus de Sichimorum dominio blanditus est. Optim E Lyppomanus Genes 8. Potuit esse,quod doluerit quidem Iacob iti initiis c=udelem 'agemsed videns postea
Domim voluntatem, consenserit, cuius gratia aduersar3 reprimebantur.
In desensionem alienigenarum. Persi stunt Neoterici in defendendo , quod defensio visionem significet. E sse aliquando huic voci hunc ligniscatum , refragari non post imus: praeter loca, quae congerunt , ut significet arcere G repedero hoHes, est illud Geli. Claud. hosses defnibi a pinnis facillime. Verum. non usquequaque haenotione hie indigemus, quandoquidem ob defensionem polluti honoris, di, ut nitidam redderent, quae ab iniuria pallebat, generis claritatem, & ne recusantes , Dinam sororem Principi Sichem tradere in connubium, seruitutis incommodum , re internecionis paterentur iniuriam , irruerunt in Sichimitas. Vitam iberta rem, periclitantemque honorem ab hostium defenderunt incursu, & una eademque irruptione
in fana in turpitudinem viti sunt, & se inimicam decoris notam pepulerunt. Quare iudico aptissitne hoc verbo usum interpretem , utpote cuius utraque significatio hic exercita est, cum& defenderunt, & desti terunt iniuriae sicut dixit Cicero 3.ossicior. Defendere ac propulsare iniuriam: dc i. officior. Qua nec defendis,mc obsuis, si potest,iniuria : tam est in vitio, dec. Et nudaverunt femur virginis. Non vacat acumine iste verborum ambitus ad notam libidinem declarandam, quo de exaggeratur turpitudinis piaculum , dc pudico sermone roboratur iniuria. Portio corporis, quae primigeniis conspecta, illico foliorum tegmen ob pudoris vindictain expetiit, in cacra lingua, scripturaque millum ingenitum sibi nomen promeruit: quasi qui cuncta nomine suo nuncupauit Adamus, hoc violatae naturae opprobrium potius sub ipsa
praeuaricationis arbore abscondere, quam nuncupare curauerit. Mutuemus obuia Rab. Moyses verba lib. 3. ductorii dii bior.cap. io. Recte doc
tum es hue linguarium fanctum ; in ipso namque
non inuenies verum nomen Ur yroprium fornicationis , nec inuenies nomen impositum alicui membro,
quod turpe est nominare. Id pluribus sulcit Pine da
vi pote sacro Bibliorum pudore obfirmatum: inficiari
65쪽
sciati non debemus.non elatiori dictione inhonestum potui ite inciti sulti significati, quam molis nudatione. Quare Hiet Orirmus, ac se
linque ignominia cires , ct opprobrio pateat fem i. o. Ac si dieai: Si semel scemina s. u semota denudata pioseiuntur quidni proprius libidini, cus proprio suo vocabulo praelignei ut id stil-
E po pudiea ludith, quod execrabile virgini
est, propudio iis nexibus illaqueari verecundiori viaeabulo propalavit, ut opprobrium sedulio ii induiuia patidii l. t. Quodque verbum, inhOrorum scelus exaggerat: De datis tim femur. remota protegere cura virginabus suit, Deduinins itote tumea; sed & suprema palla ; quae, licet dissuta quondam erat , & in sectiones pro ambitiosora apparatu diuulsa, tamen .ne vel adventi in uel ad gressinim hinc inde dissi vetet in eritum , fibulis solebat innecti. Sic capio illud Ati obri lib. . se ιδginaria vincula iam fertiento dissol-νent atqtie imminent/s martii r ubi vis. ginalia vincula , i cet ibi Heraldus interpretet ut cingula mi, is icidi, eo sitira , it his si rinitatem, quae lana vi casia ct in et a sertianda saerat , sui H nisi arem . non praue de his nexibus, siue vii cis,quibus vestes Deciebantur . expenderem. Et quidem At nobilis ipse lib. s. seniriectis senioribus describit Dianam i ii quieri M. Semite ira δε--νipti. Diana , avit au tibici nem concitans pon o nucia. Miror habitum Deae vitiae casta, virgoque audit annuente Poeta. Ilas et Lueina e quae
quidem Ilith 3ia a quibusdam putata est,de qua Pausanias scribit , institutum Atheniensibus suisse ut Ilithyiae simulacia ad imos usque pedes vestem demitterent: adi Lilium Giualdum Syn tag. i i. de hist. Dcot. Verum non sugit Arno bium existimata cassitas Dianae qua nugam venetem adiecit ad libidinis victiniam, quasi propitinae Deae castitate faueret: sed semitectam se motibus protulit, non ,nas salior, quasi dimidia semotum pars , absque ullo tegumento nuda
fuisset; sed quoniam discissa usque ad fimbriam palla nulli, fibulis nectebat ut .vi qua insuebatu alui cutieret expeditior. Et quidem diuinitives em , quam nulla vi iaculo tum censura cogebat , itavi turpiter oculis se mora panderentur,
in Lacaenis virginibus dolet Plutarchus in Nuitia ad suem ex Euripide ; ae proinde δ α vult appellatas, uas tete his semotibus iti- cedentes : deinde subdit: Sari Urinum itini irea non hal bant pinnas constitas, seu explieabantur , ct totam incessis aperiabunt femur. Aduoeat Sophoclis catinς cito a car/ι, tunicam Ad ens Hermione Dilabidum rei it femur iaciencula. carmina , quae ex Euripide citat plutarchus, sunt:
in n. 2 ntidaturtini femti, viis Inis, inquit iudith a , a nuditate procacitatem sceleris colens, qua ii seotii mole virginem tractauissent. scot tum etenim a piissica Matrona gi certiebatur, quoniam haee Vsque ad ima vestigia oblongis vestibas tegebatur ; quae autem metitorii cot- Poris quaestu ira agebat , di siluente stola , indui non Poterat, ut probat Demimetus ad cap 3s. De alib., antiq. Ros ni Quod autem Dina , t scot- tum patia .di, ε re fratres. Cen. t .mnquid c 1 3 ι . s. i. abuti d puere sorore noli a s Qua dicitone extremam eonfusioneari . ignominis iraque demonstrarunt qualis h;e describitur: In cons. Duem . euius icholium praebeat Clursostonius cinis. ibi i Via ρωροι, eontinentia gratia vulsu stim
nos e vetari foris ab scivi sorore nouo. Habet praeterea emphasim : Nu uis tint f - 3s.m ν τοῦ IIuis . quippe stupri innui tot violentia, vitai Isque reluctati tis Oppresso qualis Gen. . cos perhib tur: Do mitiis cum illa. v. opprimeus τί
sin/Mr nee enim se mi lauisse; sed a salaei P crpe nudata ad lituitur. Id enim mei iti ieiae . dolis est, semet prosternere& nudate, qua in emphas i agnosco in Hierem. i. vers 1 o. v in αemni luna fronuoso tu pro eis briis mereri in ly tti obseruatio fit. Nee incommodum sit pulchram antithesin 3s. non desere te: Femur gladio solet accingi r e- cingere gladis itis βρὸν si ν tuum potenti me. Ne certabit qui id in eastitatis custodiam vel te- Iiit: quasi in ea palle , morum debeat esse proiectio, ubi admisus pudorem importuna prurigo sol eitat. Quin ---δe, genus gladii nuncupatur, quo ii i , per s mut cadat ; & semorum rima hoc vocabulo edita leges apud Xenophontem in Paed.6. Ergo non inamoena alatillies, est, quod Deus dederit gladium ad ulei scendam uriginis iniuriam , pro gladio qui si-pra eius seni ut debuit esse di ne hostiles pateretur iracursus, proeacόmque subiret impulsum ab eo , qui virgineum sena ut nudavit. Si viroi
nitati, ense Dina femur armauisset, non mi sei Fa letione vulnus aeciperet; sed quia ipia inermis vagabatur, bis eius semur nudatum est quia absque armis censurae processit, & quia ad Pudori, eladem nudata. praeterea nudare exercere est , de ustatius, pugilis more colluctati , ea cometione,quae incertis amplexibus exerce tui: quoniam gymnasticae arenae cultores nudabantur ad luctam ex quo transsata vox est ad Quodlibet exereitium , vi notauit Mercurialis lib. i. cap. 6. Igitur nudate sena ur et it elegans patara masa ad exponendum semotis exercitium, impuraque luctae eongress am. Nudare pro exercere dixi iso Poetam putat Cet seni lib. 1.Georg. cco vinaque ax est nudar praedira palustra. vlterius ntidine est orbare aliquem , non solum veste, sed iebus aliis, quibus potitui seu ab eo euellere, quod sMa intererat custodiret se Liuius ita dixit lib. 16. mulata H FH .mam a Cieer a. ci μvers. sitia vilio ea ritiitatibus Sie is diariunt, spoliauit , nudatis que omnia. Ergo 'mur Urginiaxudine, non inscite interpretaberis, virginei se moris au ire decorem , pretiosumque eripere
pignus,qua virgo est i scut di, ii Plitii ut iis , s. pilaia c. 12. Nudistiν inber foliis. Nudata fuit Dina si te pudientae. Inde forsiti dictum thaimm --
66쪽
m meis pro auferre , euitateque integritatem; quod Ouidius dixit ad me e nom/n vivi eum. lndidem non vacat, qu bd dictum sit: μά utrum femin τι Ita se eur enim non semora, sediti singulari ' Meditor, ob Arginii alii reuerentiam. Adeo , quae virgo est modulati debet in cessuin , lentoque gradu crura mota cie ; adeo num pedem ab alte to diis octate . diuelleteque non sufferat , ut non niti unum semur, unumerus videatur habere ne, si utrumque intemperatis , spatiosisque dissoluat vestigiis , amputas viris cogitation s immitiat. Ex quo coniecto Buxi lle. quod diuidere pedes pro libidinis exercitio sumatur Ezech. s. v. as. Abomi Al δε- ei id eis M thum. θ δώ si peis tuos omni trans timi. Quare eodem senili iti ro, ἀωινγ 1iso i sic at, i a obscoenam praesignat actionem , ut liquet apud Plutarch. in simpos cum tamen diuidete in mina sit. Liceat ex hac suspicione nouit et expendere illia Cant. r. v. i. Iunctura femoriam itiονtim scut quae fas, irata stim manu a tisicis. Ae si dicerit : remora tua, et ii duo lint,tam iugi tamen adliae sone iunguntur .nec gressibus ea dissoluis,
incessit e ditimis , ut ob iuncturam cons r- em quam etiam ambulando non de seiunt,sed quas iram cibili vestigio mouentur, unum tantummodo sera ut videatur,quale accidit in re
nili, quod cum pluribus cuculis , aut casque catenulis constet, se in tet se s bulantur, vites sque
Pietiqiis nectuntur, ut unum monile, unus circulus tantum euadat.Nostram coniecturam sulacit, quo praefixa verba unam periodum consti tuum eum altero Hemistichio : Quam p. sint grus ti tui in calceamurti e ubi de venusto ince illi: grauique laudat sponsam.qualis filiam Principis decet .cuius quodque vestigium de eo- rem de maiestatem exhibeat. Sed quia a sandalii, specios; laudauerat, calet; que inearcerantibus pedem, altero hemistichio a gre istium sile-
cessone commendat, semotumque motu , quiten et ubique leniitudinis & stauitatis iit. Accedit , quod septuaginta vertunt ic pio , quae vox modulum de numerum signis eat: quas di.
xerit : in acie tuum , modulari est , ad nume- iumque pangere : se morum tuotum numerus;
eis vel e numero, si, squidem duo sunt; est tamen qualis in monili . ubi ex pluribus circulis
is a patet. Melius Dinae accidisset si tantam unum tomit, quale Iuda th voluit, haberet,& intra reeluso i ii cancellos,cellairaque pudoris pet- sileret, nec cui iosa post oculorum vaga tetulobiecta. Quae seniora mouit, alierumque diremit ab altero, ptocliui pernicie,semotis nuditatem accepit. Bernat d. de gradib. humis. Ddici,
i ii sinitas rapitur. Femin vi ginis in confisonem. Quae eonfuso haee , quasi publice sitisset nudata , cum tametssuitum hoc , sicut di alia veneris , elanculum. suit perpetratum a Iudico, aiorem esse facinu- iis explicatum in hac dictione : quoniam con
sus , in si iis libido & scotiatio est. At Phin
fusis ne ipsoatim Hinc, quod adnotauit Pine da
center viro cognita Hebraice diei tui N. Merepho, a iadice mamaph, quod est exprobrare, qua emis actonso virginitatis fore tibimet storri obitu. Nec interest , quod Dinae ilia p. iam clam eontigit. & soti P sub aul e tecto quoniani hoe piaculi genus scientiam habet vocis, In vagumque elamorem laxatur. Si denudatum fuit femur, quidni in confusionem publicitus res
natet Oppiobrium 3 Certe Dan. i. statuae se moraetant ex aere: Poreo O/mὸν est fimo a se ere Cur, s
testam malae eum os . In quo notatur quod elamor cr fontis is iamia femora ea alitaris ct Iaa
ria eo tantur. limo antequam calamus abeat,
observo,quhd in sacris aes, mulieris inhonestumloeum signiscit aliquando,utpote clamor turpitudinis etiam in dissita spatia sonitum edat,
ignominiamque praeconetiit. Egech i s. vers. 36. Erech. Ιε.
Stibu ni, q-s te Dom&ι Deus mem mM; 2ἱ- Oidaa. Graece est, Exaudi me ι;duam. Quippe subuenite Deum, exaudire est, cuius auris nectitur manui, ne preces auscultetur inanis . sed veloci opitulatione ad primum hominis clamorem dextela suffragatura decutiat. Sed in his vel bis quaedam argumentatio effeax latet, quae piἡ Deo in cogat, de quas procliui epicheremate ad subueniendum deprecanti constringat. Tum quia Graecἡ immediate , ante hae verba
dixit ludi ilia de sitis Iaeob,quibus diuinae vinis dictae gladius praestitus ad vi horiam, ψ ἐσου σέ et M ad ΘM. O inuocauerunt eum in aureaia. torem inuocantibus tulisti opem,me clamantem adiuuare non tenuas : si inibi auditus tuus brachium leuauit, ut in totum lacertis gladium insereret mihi gladium flagitanti non deneges. Ea est coelestis largitatis indoles,ut unius benes eii exhibitioialterius praestandi pignus sit; 5equas debeat, quod donat, munus , quod praestat, aes alienum sit , quo tenetur. Tum , quod postulantis elamot clatissimum est Dei audien ti, indicium t nec aulicula solum sed toto quasi
corpore attendit Deus, cui, cdm eorpus assumpsit, totum eorpus pro auriculis suit, Apostolos tib indicante, tui ubi legitur; Aines aviem per- Psalm. 337 se ui mihi, transtulit ; corpus autem adlapsa r. His io. . mihi, inon semel adnotauille me memini. Deianique emphasis est non modiea,& totius argu mentationis conclusio: Si Simeoni de Levi beanetici liis succurristi , quoniam eae seintilla relitui sutor , licet insanias de incultus, quia malE tractuus exarsit, mihi, cui integer zelus ab igne tui amotis emanat, nee degeneti piaculomaeulat ut . promptius debet est suffragium.
Miti, inquit,υUM,id est,vel viii soliquet quippe in omni Bethuliensum multitudine sola mansit quae de Dei. largitate praesumeret , sola animos ad obiurgandos Prinei pes sumpsit, sola piodigiis assieta , Dei dexteram lacessivit; de
quae, lua mulier, e neruis ; qua vidua, desolata; qua in reclusorii carcere absconsa, minus poterat in manulos conatus laxati vhetiti, mihi υἱ-dua ait, eleganti ad virginem Dinam allusione. viduitas,quae veta est, aliqualis portio virginitatis apparet , nis quia diisellior in triumpho pudolis lucta , ditior ab experio geniali toro, viduae . qu, in virgini non libatae conssustus. si opprobitum virginis diffuso detersisti cruore, avidua arcebis castitatis iniuriam. Virgines Ee via duae quali sbtila ad Dei monile pangendum nectantur diximus stipit c. 8. ad vel si .
vellim quid adhuc petiisti Heloina , quae 4 . quasi ex iam diu peioratis pcecibus piam Deo
67쪽
cis a. uo violentiam immittis 2 Eloquere, quid ani-wo concepisti, ut Domini leuamen implores latet,quale , Numine sussi agium solicites. Ple-Na sunt succo,plena roboce vel ba ista. Nondum libellum precis edixeiati nondum de Holose Nis caede altum propalavetat cogitatum , iam sibi de alii piendo a Domini manu gladio blanditur , sortἡmque grandis sicinoris auspicatur. Ttiplex ratio potuit in causa esse. Prima, quoniam oratio hete prolatis veibis insonuisse praescribit ut, de , ut adnotauit Gregorius ad cap. i. Erech. Solen .qtii cum Deo agunt,quos Asila perlavi m dia tersa noducere , qua cκm conceptu titim in latrans . o a cogitarione , quam in
cum ageret,nec, cuius osculum ambiret,expen
dens pendentibus vel bis auspicata est .vt merito solicitus dieai Bernaidus se in .s .in Cant. Vctis stans να on m demis o conserentiam : ρ naene enis, parvia nutant absque principio. Sed ha bet idiotismum suum amor . cui ignea lingua, cum de coelo de scendit, iam intus multum iet monis spa tym loquuta est, clim solis amputata verba pronuntiat. Ergo iam ludith in aula pectori, de Holo in is caede sermonem habuerat, chira in hare uerba , quae enodamus , piorupit. Secunda lausa sit , otiolum ei visum cum persetulante eoida Deo strium de linguam eloquio diffusiore protende te, ii quidem praemisit exem plat si meoniae in Sichimas iituptionis stladio a Deo praestito perpetiatae : nee opus ei suit gla dium expendete . quem in Asthriorum stragem a Domitio deposcebat. Denique quae se viduam
protulit, otam causam integrE Deiorauit: quippe non nisi Oinna potentiae prodigium est , cum imbelle segneque ad grandia tacinora assumitur instrumentum , velut s s milia , eaque viduata viro, dextela diuitia indigetet, ut integet Deo
Accedit, quod ideo sim conem ante nuneupauerat patrem iuuim,ut per adsciti genetis sue- cessioni ira, similem in imputum Principem haereditaret conatum , gladiumque velut propriae stirpis in paternis bonis acquireret; de ii quidem Simeon es Letii, duo tanidio, multitudinem in Sichimis conitiverunt,iudith soldin una, ideo
ylios exercitus consternatet. Solent enim ecclestia miracula excrescere , de paucioribus instrumentis.quae pluribus ante fiebant,patrati. Qui duobus tantam peregit stragem in Siel inii, , unius viduae matria maiorem in Astyliis petegit. Nee vacat, qu5d sedula religione se O,auam itis cinoris imine voeat , huius nominis blandi mento dei aulsa: quoniam postea parumper viduitatis erat desertula indumenta, de ex sponsa litiis taedis genialem ornatum continodato stim plura ; ne cum lugubri veste , viduae animum deposuisse appateret, se viduam esse illustii eon
fellione de elatat. Vt Deus illam ,etiam sub alie no sponsae babitu , latuique de suco velut meretri ei j agnouillet ornatus , scrupulose cauet, seque ipsam esse Iuditham praemittit,cuius nomen, status, de amor, tiatia est. Diximus supta cap. s.vers. i. quod Coi si idus viteib. iii Cron. p. i s. dixit: Adlab interpreta in ianuans , insu preta se etiam iidua. Vide in foeminei oti Ipio in libidine malum : vel coram ipso Deo, ornata nimis foemina debet in fronte pi iij
Vos . . Tu enim secisti priora, & illa post illa cogitastit & hoe factum est, quod
praecedentibus dissecati, quasi nouum sensum instituat. Fetmξ euncti interpretes se a prima periodo evellunt, vi censeant quod Iuditha liae generaliter agat de operibus,qua diuina poten. tia patrauit ι saeculaque circulo breui percutiat, in quibus miracula pro tutandis hominibus it. luxerunt , ade1 , ut lata ad creationem ureba L, L β ista deducat; Catiliusianus mitiori calamo ad CD victorias, quibus Hebraei floruerant, porrigetet; Hugo ad omnia quae in lance discretionis ot di- nata plouidentia discussit alia, ut Titinus de S. 7. α ad te tuin Decelliones .in quas iugitet suit arti. α
x creatoris manus. Ego vero velim,hune uti sum coronidem esse pilorum, ne laxior , quam par est , propolit io euadat, de minus argua fit. Cur,togo,Iudith rem nouissimam persuaderet. nempe quod Deus de orbis opifex de abundans beneficiorum largitot existat nee eius si bio u-giat attactum quidquid sub ecelesti sit nice eon tinetur Elgo .nisi nimium saltimui, sensus hie est: Qudd Simeon Siehimas trucidauetit: quod
dius in eorum manibus disti ictus illuxerit , videtur quidem nee tuae voluntati esse attog dum,nee a tuae opitulationis ope suxisse:quidipe ne inus illud deierauit Iacob sanguinisque
piossutilum supta discretionis oras exundans ,re
ctitudinis arcem imprudenti gurgite sepeliuit. Velum quidquid in illa caede bonum suit,vid licet inhonestae iniuriae piopul so,praedae diti si
ma sors,unius gladi j tam extersa acies,ut tot c pias iugulate potuisset, tuum Domine, suit,qui de vitus es piaculiam, de telum pro te sagraim tem parto cotonasti triumpho. Quippe, etsi e ror truculentus suit, reli tui ardote erratum est: nee gemina tant m manus se in tot caedes graia
sati potui siet, nisi gladiorum aciei vigor coeli
Quare sie instituenda eonesuso est Duo praedixerat,& qudd Deus dederat Simeoni gladium ι stiri La Zi isti ala tam de qudd praedam dederat fetuis suis : ct δῶ ii mulier i 6-νum in praciam. Tum enim Dei sti priora, id est,haee, illis pos pia cor; His . id est: illud de illud: dedisti enim gladium & praedam : quippe hues, quod ipse voluiiui. Non est,cut tenuasi hi gladium in Holofernis caput praestare: nonen, eur deneges nos Assyriorum praeda potiti, siquidem hoe & illud iam diu si meoni meo p enti tribuisti. Enodationem hane strenue cotistinat ly -- ; quae dictio tum nexus est cumptioribus,tum arguta esseacia ad pie cogendam Deum .ut similia phthibeat. Adstipulat ut Graeca vel so nis qu)d vitet ius se extendat & ad ea, quae praecelsettim Simeonis sicinus , & ad ea,
quae subsequuta sunt; in quibus utrobique Dei manus ad similes uiti dictas bene fici que paria
68쪽
3, Ex quo constat inutilitet singi Arade Era signi- , scare beneficia quaecumque H. btiis a diuina
manu collata, quas hae e in iugit hae menie ob - seruarentur.Tum quia infrequens est, de nulli bi inuenitur smilis loquiuio, ut absque prolationetes, nisi nimium cognitae de vulgaris . se eius innuatur expressio, nisi soti; semptor ob bieuitatem de aliena vel ba referens . hae loqui ilione λT viatat , ut lego Reg. 6 vel .s Rex avitem Syrial cresiliam in f etim se ii sim alaeus r In loco I DO al. ponamis, lasaias: ubi eei tum est script rem ita loquutum,quia non intererat, locorum nomen de stum referre. Caeteium Rex loca vel . , digito vel nomine ostendit , cum tamen hieipiam et ludit hae loquutio amussim exprimatur, ut nullum verbum e siluat , quod eius non st. Aliquando piopinquum huic styluiti inuenio in Naebraeo, velum cum non interest exponi peculiatis persona, sed quaecumque di vage sumpta i a . sat est. Sie E Od. i . ubi vulgata habet: ut ad
se inuicem toto nostis tempore aecedere Non vale
rem iuxta Haebraeum dicitur : ει non appropia- qu.itiit se se; ista nocte. ubi praeter quam parum referebat, sussile de cuIne non appropinquaret,pri pulcher st 1lus est. vi innotescat neminem ex
Hypsi s nemini ex Hebraeis appropinquauisse, , Q, . ut innuit oleastet: Et non appropinquatiis i te, F silicei prius , au illum scilicet Hebratim: a Quin sibi litor emphasue in latet. Tam propin- qui exercitus stradiebantur, ut iste ex AEgyptiis, di ille ex Hebraeis contigui serme in tet te dea monstiati potuissent, ct iamia in seie tangi i deI tamen in tota nocte nullus ad alterum peti igit. Getis. Optime Caitanus: Ecce Itis ex tenebris in aed
, essent dem sirit rabiles tanquam comprisores υἱ . a lora tamen nocte nan appropinquavis tua priui ψi I aιl. Verum est , Hebraiimum; esse utililarem, relatiuum sine antecedenti poni: as. se Psalm. s. vers. s. Ecce auditiimm eam in Ephrata; id est , aleam scidetis, quae non prae-'. in s. cesserat. Alia eongerit Mendosa in lib. l. Reg.
cap. 3. v. 17. n. is sed ag verba , quae enodamus,
, impertinens hoe est. Solum in rebit, dii is de ei bis ne siniscatae stuporem , tristitiamque eicitetit, solet sub sileri, quid lateat; ut coniicit in v fiat i implecationis sormula: Hae faciat ' Dos . G De agat. De quo scatent exempla. t.: Reg. t .veis . Ruth i. versi .&alibi a disset it prae ius Alictor. Atu pos Asa cogi aut si tenueris,quae praesiimus, non indigebis excusatu, ceu expenderen)lum , ne ulla successo in dua ina cognitione indicetur, cui nulla subest vicissiliarius obumbratio ; siquidem prior fuit gladius praestitus sit neotii, an ira lacobeae familiae praeli ita praeda. Apposte quidem verbo cogitare usa est , tum uia cogitatio subtiliter ad opere practi eo di-
mi tui: quoniam illa in vitae age que actio- Σὸν δε in Iau th. Tom. I L
ne praescindit plura;opus antem indiuis meian .cta conuoluit, setit in lacte dulcedinem , eandore defungit mens, ima palatum es oeulus; cum tamen utramque implicet ille liquot. Ergo i in Stiraeonis opere fuit , quod Deo potest attribui nempe vitio , vigor, strenuitas, relus&quod Simeoni, nempe atrocitas N piaculum Deus non utrumque feeit , sed more cogitationis praescidit , eiusque solum est , quod rectum est. Ulterius euh-ὸ dieitur optimE Deus,quod creatura Dcit .icumque equia in opere , quddextesne patratur ministerio eceaturae, solum solet oculis spectari, senuetique percipi, quod illa peragit, eum Deus ad instar cogitationis inuis- bilem praestet impulsim. Praetetea cogitatio oraema est ad opu : Deus autem etiam in opere humano primus est. Denique cogitare pro te re, non solum in saetis .c: a de in profanis inualuit. Psalm si . vers 1 Diti 3ἰi iam coethatila linguis 3 1. tua sicuι notiactita actita fecisti asitim. ii M. 9 vers
Pro quo quid sinite Statius lib. 9 Sγluest. siatius.
V U. s. Respice castra Assyriorum nune, sicut tunc castra AEgyptiorum videre dignatus es, quando poli seruos tuos armati currebant, confidentes in quadrigis de in equitatu suo , de in multi tudine bellatorum.
Re 'ice e riorum nune Holofernem de Assyrios Phataoni comparat de .gguptiis,qui adurisus isto elem saleatis vecti quadragis omni armorum insiluctu irruperunt parui aestimantes etiam in ipsum Deum inuehi, qui per tot antea
prodisia te ostenderet. Aptiis emina sacrahoe sibi desumit exemplum , quippe quae in
Numinis contemptoiena , coeleste solicitat adiutori tim. Qui a Deum coeli abolere gesti- uerit, de Haebi aeolii in Deum tempsisset Holofernes,lam innotuerat lauit hae, de liquet ex c. s. vers. 19. sup r. Vt fiat omnJs gens , quoniam Na-ltichoληψιν Dea tora U, ct praefer ipsum alimnon est. Unde hae ipsa orationis serie infra vel cro inquit: Et n/s Itini.quia tu ipse es Detis noster, id est, ni sallimur . reprobant te a maiestate Deitati, . scut illud Dominicum Amen dico Matth tabis Nesio vos. Haec extrema supelbia est, aduersus Deum eligere supercilium. Ergo itὸ comparat superbis superbos, nempe AEgyptiis Assirios , quae laseivi Procacem ausum cum Holoferni, libidine comparauerat. Quae obseria uatio ex Glossa est , qua de viittit Huso, de nos libenter per se uimur.
uinos oeulos in vitionem de supplicium exam- biat, siquidem , qua repiciunt,radios eiaculanatur sau oris a Equidem verbum re lacte apud saeta, nisi aliquid singulare circumstet, cum Deo attribuitur . ei As plentissimam miserico diam exponit. Obtili sunt loca : R II e in m/,σm; νεν e mei. psalm. 9.Ε fylaeae eLos i iis, ct visita ιν iam istam inlatis significatus de ptoianis insedit Tetentitis in Phoi m. s. D 3 nos νιψkitini. Cicero ad Attie. lib. i. Nisi viis nasn Dem
69쪽
te e liniate est. Statius ι. Theb. Rey exii Itiedia rimum ntillo titilas a dolore. Resilaien I Foνttinae , id est , iuuanti, simi in erat Romae dicatum. Alex. ab Alex. lib. i.e .i 3. Respiacere pro irasci de pleia M. uix in sacris iuuenire datur , tilii aliquid in eum ligniscatum impellat, setiti Abaeue. i. . V E sint oculi rai, natu in marum,s ν plioe au iniquitatem non poteris, 2 uare non res ris sper iniqua agenter ac si diceret : Luminum tuorum mundities figi in iniquitate non suffert, nee conniventibus palpebiis piacula sustines racleo peccata auersaris, ut nee illa intueri pro infinita patientia , mundi DE. e videaris. Quare non te soleis iniquos,ut oculis plectas, qui oeulos non sustines maeulaiare ρ lmo ad 5 oculis Dei ingenitus elisa uor, ubi Abae. . dicit ut i , Dexis O di soluit sentes, qua dictione significari ci edetes concultionem 5e stragem, de fauentibus o lis soleat expendi, ut ita ciet inibi Ribera , suleiente Augustino in lib. de eitetit divin. D usiaiι credentes esse a pec
Quid est is uui: Respice castra A Grioru sene, eumninesta supplicia fod ni ira impie cat ut Ail γ-riis i Hugo legit Respice contra castra AGγνί. rum . quali illa adiectione vel bum illud ad ex primendam aram indigeat. Ego quidem in ptimis obserato, quam tenax saetatum litetarum mereritia ludit hae florebat;quae vel ad lineam &vnguem ipsa pendebat mometa verborum, quae a Morse praecellerant exarata: quippe E x Od. i . se legimus: Eee. νήρἰesens Domium siper eaΠνΛ. raptiorum pri cottimnam lanu Ο b s , laterfecis exercisum eo M. Quae ii teneas loculen to explicatu si uetis,nec vel bum respicere a proprio signis eatu diuelles. Pio et o lutei linealis ibi ait: Loquiitio e 3 Fνiplina, ut respliere itineὰ caris Dem , evim aliquid arduum ct insign/ fa est. V e tum non hae enodatione indigemus,ctim ex situ columnae nubis, ubi inerat Angelus, praeipuusque motor Deus, procliuis subeat explicatio. Etat post tuae litici exercitus terga& coram AEgyptiis: Pos tergam Inerit intre ea fra tiarώm ct Osra Israel. Adhue inten tus erat Angelus,ne taeer populus pet lubit eum exspliaret . in iti t directuiti ducebat, lucemque dispendens. te palantes dissiuerent per inhospitalia loca. curabat; quasi dissimulans pone se- qmnte, AEgyptios, via subito respexi ile diciturpet columnam castra AEgy i totum , ut interimeret in pro Dd O. Pulchie Caietanus : Tia,quam A mtilatinis isque is illam horum D tis a Fri bitur, qu a ν Dexit ista hora ad ea I p i. rum , quia isque ad illam horam perim ι . 'γ- pilos persequi I a litus , ct ιunc incepit aduersias eos operari. En ingenitus verbi significatus. qui retroasi eo/ est . ut liquet ex Virgilio 1 AEneid. Instantem it a Cloanthiam respicis e & ex Cic. s. Tun T M longe ν. ro respicere non possunt Quod ex innuit Iudith, duin adiicit: suando pol se uos tuos an si eti ebant. Constat ergo nullum peculiare pondus esse in hae dictione, praecipue cum non desint qui semiant. Angelum in columna Nubis laiciatem , ea quali diseis, a. se erga Agyptios ostendisse, quos proinde respice tes it Equidem in Exodo non nude apponitur, quod respexit Dominus. sed quod respiciens interfecit ex ei cito in t ne in respici diverbo mysteii uidi quaeretes iracundiae. Sed nudἡ pro istulit Iudith resplae, sane puellerime , quoniam si nilitudine in expetebat i ut sicut tunc, se Dune respiciat, ut plectat. Sior tinre castra . Egutiarum Udere dignatus es. Alta di superba a longe cognoscit Deus. qui propinquus humilia respicit. Mita dignatio, quod superbos bEgr pilos, qui vieini columnae iincedebant, qua vectaculum Deo subiiciebat, Deus piope te spiceret. En eut dixerit ditarie ἀ- gnarias es ; quasi nee ad supplicii insolitinium oculos Domini supellius mereretur AEgyptius. Quam cacus , qui in iniquitate riget, piccator
est , si quidem non oculatum, sed quasi caecum Deum sibi prome ieri videtur Quid est sit.
tunc, cum nihil ante praecesseriti Nec enim re- se tendum credo ad ea, quae sequuntur: es uana
posse .. ias, armati currebant: ut argutior emis
silia iis sit stylo Hebia leo, qui solet subiieete
o eum , seu tempus, eam illud notissimum ratioqi1aedam iangulatis effecit. Psilm. 3 1.xeis i . Ibi p Iii cccideretini, qtia operantιν iniquItarem.vbine ibi Aule ulla Cenebrat dum t L loriatim He anteee creeti dente, Ibi, ides, in gehenna, τι Iob. i. io M. LM LAM . QVestiis stim de titero matris mea, ct nudis reuertaν illiae Ii c. non qΛἰdem in dir/νam mares suin septi lchriam De dictione tunc inste trientiri exemplum coniecto. Forsan absque relativola. uenii ut Eccles 1 velisit. In Missitate Domia; et aa morabor. Inne prac pis O dixis mih; crearer nium. Quod de celebri generationis atronae puncto, quod unum nune est, non insubtiliter expende ur. Celeberrimum erat, &set Hebraia .. eas familias iugi monimento obseruatum instans illud, quo respieiens Dominus per columnas , balbari eos contriuit exercitus, AEgyptiamque superbiam obuoluto gurgite se i-uit. simillimam instantis solitiam ludith exposcit: Respie. hunc. Hur tunc. Confidentes in q,aristis,ct in equitatus . Re- 1 .ligiosi illina obseruatione inelitur,quid a Dominici vultus ineuisu nuctis agyptiis illatum. Duo quidem innuit, quae protinus, Domino respiciente, acciderunt. Consule e. i . Exod. tria i 'respiens Domini suis caseo . Dptiarum , im
pente magnis perlatilis ἰmminent us. Seeun aes a viis a. 67t amoris rotarkm ex propryx axilia . Ergo admodum eompto st)lo sumina saetavriumque complectitur, sub indicans accommodum nimis sis plietum duplici iniquitati, inempe confidentiae de quadrigarum aduersus Deum apoatatui: Confidentiae poena stupor attonitus it . supercilium elatum terrore deprimitur,li basque demittit superbus , eum ab impendente malo totis artubus contremi seit: fidentis animi obtunditur acies, quam virtus suprema per stringit. Eri prima Dei dictio eastigatio fuit confident ii stupore di istis . Quadrigae disectis r tis si Ait et pondere vergentes in imum stultam confidentiam eluserunt. Sat sibit dixisse , quod respexit Dominus confidentes in quadrigis , ut utraque diuitiae ultionis, quae eontigit, actio pandatur ; quae , cum repente accidit, dictione ιιι ne, scilicet in instanti, ieitὸ explicatur.
70쪽
; s. 7. Sed aspriisti super castra eorum
i l x tenebrae fatigauerunt eos.
, Vers 8. Tenuit pedes eorum abyssiis, de
aquae Neruerunt cos. s S a stipe, eastra eortim. Plura se offerunt di inutiems i. Quid est . quod post Domini
aspectum effusas tenebras iliaith rei hibeat, i cum in Exodo non legatur. tenebrosam caligi. . emem a vultu Domini respiciei uis in flam, cunal i a Pelago A gyptii pertulei e naufragium 3 Ctt- iE arit quam gladeremur in mare, cum terga sῖ-quebamur euntium, & anhelo cui sti impete - Ei io. bana, dicitur, quod Ang lus : P Vtimsri ι ter eis I a . I ptieram cora Israel. Iti e at rabes tenebrosis, O ii timinans noct/m. Postea: vero, cum in medio pelago Dominus per columnam respexit, non tenebras, sed potitas ra-
in diorum impetum irripui T. in Asyptios scribit uuio via. Hugo de S. Vidi. his verbis: Q sed . r. qtisdρ ν
'mur cladis propria genti de spes r.
Vtiimus I Vesta per etinum nati sagas dinias. Nigium agmen & nigrum tectorem dixit, ut meditor , qtii a columna nubis tenebrosum ni-
Dorem si algebat prptiis. Et quidem id inrtia i ipsis E Odi vel bis innuitur: R esens mis . Vnu fato cas ira priorum percerumnam seris, O ntius e nempe per columnam , quae ignis tu ocidus es splendor suluens erat Hebraeas, densi i. - nubes AE 3ptiis, Obffirmat id Caietantis irer et dens L ctor, quod h e soluitur quasio, and fa rint cottimnae altera nubis, altera ignis,cu- , re enim na ratur, quoa dina eademq. colhmnastis di columna ignis, ct nubis , qtita virumque os eiam, amat ter tunc exercebat. Ignis qui rim ad illa. minariatim Israel;ta, , bis autem ad in pia en-
. dum, nervix illa via retur ab ia' prys. secundδ dicere possimus , qudd ludiati vilius pcia odi
compendio cinxit virumque, quod Deus in to- tenebras per co-Pbat ionis exercitus He-
antequam p lagus si hin ingressum tenebris. Quae enodatio plus mihi in sciet. vi pote quam duo,quae sc quuntur, Z.rula in Iad i. . Tom. II.
mo in cxponendo satigationem hane. Rectissime Hugo, licet pei peram intellectus, exposuit: Fateareerum eo ,ia si . desistere a p/ ecatione H bra tim , quasi fatua ei secerant. Non quidem quod Auctoi tui compos credi inst. AEgyptiosa cursu sequaci uestiti se qui illico & legit de in .
ter pr latrat . quae sequuntur. Tenti; pedes eorum
dissis , ta e 3, inquit ille φνο unitates: ει aqua
ies quoa smserit, medio in itinere iii aliqua palustri aqua tenebris opprestas hastis e. Ergo, . qudd ob tenebras 3 p is quutione destiterint, quali satigati, signifieat ait qui non potuisse Hebraeos, nec terga contingere, post quae pro pinqui gradiebant ut , quasi piae fatigatione aim te iuuilone desisterem. Elegantissima phrasivsa ludii ha est ad exponendum ingenium columnae . quae , vina c tin ellei, noctem dens sinam effundebai AEgyptris,lucem Hetbraeis Ba rioa. i. ut ad se in kὸm toto nostis tempore accedere non et alerent. Quod, lic Et in alium sensum, cecinit Alei m. Auitus :. . stib Irantia disiis,Mtinoni propriis concora/m rea δι uum. Terga columnae spistis vaporibus constipata noctem sequentibus eis ciebant, imo & subii dia noctis, nempe 4 deta,lunaeq; candorem oppan iis tenebris operiebant: columnae sacies lumen serebat accensa, diemque etiam in impetio noctis petebat . quod illis verbis Exodi exprimitur: Et eraι nubes tenebrosa illuminans no iem. Exod x . o.
Profunda loquutio apud Septuaginta est : Et septirag, cta s ealla, ct i ebra, ct venit, siue pertransis nox, idest , nox ab Hebraeis pertransiit ad AEgyptios . ut illi iugi diei lumine pergerent,
isti in tenebi is caespitarent. Cur dictum Ea leui s fatigauerant eos i Pro- 33. priisti me. Quoniam qui gradiendo multum e rat muli uiri errando laborat. Nocte viantes, etiam in minoii spatio plus ae diuini eursores satigantur , quippe ore luto per tenebras liciti Zonte , continui se ad terminum peruenire credunt,cum non perueniant. Ided caecus, qui tentando incedit,p lus lassatur,eti piis enim ab oculorum intuitu spatiis quae supersunt,semper ac- ccede te putat, qud intendit ire ; iamiam apprehendite di tenere suspicatur, quo tendit. Ratio est , quia lux dis tegat spatium, tenebrae autemonanem distantiam lub una caligine inuoluunt. Cum igitur AEgyptiux sequaci i inpulsu iam iam contingere putabat Hebraeum,nec tamen in tota nocte propinqua terga potuit apprcsendere, immodice lassabatur. En eur a tenebris dieitur satigatus. Inde tenebrae fassae s dicuntur , quia i fallunt aeeeffum Val Fiae. 3. val. nae. Ace bere nefas ten/b is fallacinus acti. Inde imoino a. suis sensim qui per tenebras in-e-dit, leui tingete imaginatur e se dixit Quint. - .. a. Urgent ncibis i mentem vagis imaginosa tenebra. Fat . a iiis quidem vix pedem iuuare praeualet, quali comi dibus irretitus tenebiae pari compede illigant,& gladiendi facultatem enervant. Hinc ιιue a caiccitin de ergastulum significate