장음표시 사용
311쪽
309que ad Areadem translata sunt quae alii puero ν) aut homini cuidam ), alii ipsius filio Nyctimo in a Lycaone accidisse Volunt,
ut Iovi aut in ara aut in mensa mactatus offerretur. Arcade autem substituto fit, ut nefas immanitatis capiat fastigium: suo enim patri vescendus apponitur filius, summo deorum ab homine mortali, nepos ab avo. Qui qua de causa tam nefanda animo conceperit, quaerentibus solus inter auctores respondet Hyginus, cum addat ΙΙ 43: 'studebat enim scire, si deus esset, qui suum hospitium desideraret. Quo laeto non minore poena est
adfectus.' At haec ab ipso Hygino addita esse statuit Robert, recte haud dubie, non solum quia ceteri auctores nihil tale habent eademque causa redit, ubi aptior est, in Hyg. sab. 176 'Lycaonis filii Iovem tentare voluerunt, deusne esset'), sed quia alia se offert explicatio multo probabilior, eam dico, quam Laetantius ad Stal. Theb. VIII 4l4 in his indicat: 'Lyeaon
pater Helicae ursae fuisse dicitur, qui dolore stupratae a Iove filiae deos humanarum carnium cibis violavit.' Quam causam a scholiasta non esse inventam ideo potissimum existimo, quod sic demum, si Lycaon filiae corruptorem ulciscitur, Callistus Lycaonisque fabulae interiore aliquo vinculo cohaerent et ad
unam Vere narrationem coale8eunt. Exempla autem praebuere
nefandi epuli mensa Thyestea, pueri collectis compositisque membris ad vitam restituti sors Pelopis. Ex his omnibus gera
origo elucet. 13 Paus. VIII 2. 3.
2ὶ Ov. Metam. I 227 s missi de gente Molossa i obsidis unius iugulum mucrone resolvit , cf. eiusdem Ib. 431. 33 Stat. Theb. IX 126 sq. i- sat funera mensae t Tantaleae et sontes vidisse Lycaonis aras i et sestina polo ducentos astra Mycenas . Eandem fortasse fabulam continebant Av-ων Xenoclis et Achaei 4ζανες, cf. Uelcher Trag. Gr. II p. 963 sq. Alteram formam habet Nonnus XVIII 20sq.:
312쪽
Doctrina magis quam ingenio excellentem auctor in eis se praestat, quae de suo addidit. Primum enim, ut Arcadis pueri sata intexeret, bis induxit caprarios, non admodum scite, sed docte procul dubio: nam pascuis terra abundabat et capris potissimum apta erant quae Lycaeo adiacent loca aspera et montuosa cf. Curtius Pelop. I p. l69. 3l8ὶ. Deinde, ut causam catasterismi inveniret, religionem Lycaei adhibuit, cuius mentionem faciunt Paus. VIII 3S, 6 τέμενος ἐστιν is αὐτῶ ADκαioυ
ιιῆ βι υναι) et Plut. in Quaest. Gr. 39 p. 300. Cur Arcadem
fingeret matrem telo insequentem, eausam praebuit signorum inter se collocatio, quae iam ab Arato, qui ursas, non plau8tra, agnoscit es. v. 27), hunc in modum descripta est Phaen. Vs. 91 Sqq.:
Ἐβοαιθεν δ' 'Eλίκης φέρεται ελαον τ ι ἐοικώς Ἀρκτοφυλαξ, τον ρ' ἄνδρες ἐπικλείουσι ROcύτζν, ουνεχ atici atqς ἐπαφωιιενος εἴδεται Ἀρκτου. Fabulae naturam quam parum respexerit nee curaverit genealogos, id documento est, quod Areadem finxit adolescentulum cum matre terra abreptum, quaSi nesciret hunc regno accepto nationi suum nomen et regiam progeniem dedisse. Et talem narrationem assignare potuerunt Hesiodo lAuctor vix alius est nisi ipse, ad quem Catasterismorum materies redit, Eratosthenes. Nam Callimachum inter et Eratosthenem exstitisse, qui illius inventa amplificata huic traderet, auctorem nobis ignotum quis tandem statuat, a Roberto p. 32)praesertim edoctus Erato8thenem eos neglexisse, qui data opera de sideribus scripsissent, Hermippos et Hegesianactes 3 Conferre non inutile videtur quae de Virgine proseruntur in Catast. IX p. 82: δ αυτ ν 'mloδος εἴρηκε θυγατέρα Λιος καὶ ΘέsH- ὁος, κὐεiσθω δε αυτνην ADην. Iustitiam Hesiodeam ad sidera translatam iam apud Aratum invenimus cuius mentio in Catast. interpolata est, cs. Rob. p. 33), quanquam apud hunc parentes non sunt iidem. Sed Eratosthenes rediit ad Hesiodum ipsum, retinens tamen eat terismum. Idem factum eme vides atque in Callistus sabula, quam in novam sormam re-Disiti ou by Coos
313쪽
daetam ad sidera rettulit Callimachus, ad sidera relatam aecepit, sed ad formam Hesiodeam revocavit Eratosthenes. Eratosthenem dico, quia in eis, quae Robert p. 31 sqq. eruit, acquiescere malo, quoniam I. Boeli me in Mus. Rhen. XLII p. 286 sqq. non solum ea, quae Ern. Maa88 in Analectis Eratosthen. 'Philol. Unterfueh.' VIὶ disputavit eo consilio, ut Catasterismos Eratostheni salso ascriptos esse demonstraret, Satis infirmavit, verum etiam ex ipsis stellarum catalogis originem Eratosthenicam comprobavit.
Sed iam naseitur difficultas. Nam videmus Eratosthenem eadem signa, quae e Callistus sabula explicavit, cum aliis copulata ex Icari vel, ut alii in dixere, Icarii fabula interpretatum esse, cum in Arctophylaeo et Ursis, ab altera horum appellatione, qua Bootes et Plaustra Vocabantur, prosectus, Iearum eum plaustris δ) agnosceret et proximo filiam eius Erigonam in Virgine, canem Maeram in Canicula, crateram in Cratere monstraret et his insuper, si MaaSs verum vidit, adderet in Protrygetere stella Dionysium cs. M. p. li 0 et in Aquarii signo Aristaeum cs M. p. 69). Alteram hanc interpretationem, si Robertum in proleg. p. 4 et 34, Catal. lag. I p. 39 sqq. , CataSt. VIII p. 77 8qq. audimus, in eodem quo priorem opere protulit, contra Si Maassium in Anal. Erat. p. b9 8qq. , in carmine elegiaco, quod 'Hρισο νη inscriptum erat. Ille autem eo nititur, quod in Schol. Hom. ven. B Erigonae historiae sub-l Cf. Maasa Ania. Erat. p. 10b Rdn. bl. 2, Eratosthenem Icarum simul cum plaustris in caelo agnovisse apertis quidem verbis non dicitur. sed recte conclusisse mihi videtur Maassex Hygini verbis et scholio Hom. i Od. ε 272ὶ, quanquam hic de uno cogitat plaustro, ego duo malim statuere, quia exi Stimo eum, qui Rmbo signa, maius et minus, ex Callistus sabula explicaret, ne ab hac quidem interpretatione alterum exclullisse; confirmatur autem quod statui scholio Homerico, cuius verba sunt haec: ὁ Βοιώτης καὶ Ἀρκτοφυλαξ καλεῖται καὶ δοκεῖ εiναι ὁ Ἱκαριο Boωτης δε λέγεται . . ἐπεὶ ὁ γκάριος ἐπὶ αMαςῶν παρεκομιζε τον οἰνον. Minus accurate Hyginus II p. 3b, li B.:'alii dicunt Iearum . . . utres plenos in plau8trum imposuisse; hac re etiam Booten appellatum', et fab. 130: 'Icarus plaustro onerabo lcum Erigone filia et eane Maerat in terram Atticam ad pastores devenit. '
314쪽
Reinholdus Frangscriptum est ἱστορεi 'Eρατοσθένης ἐν τοῖς ἐαυτου καταλόγοις quod argumentum ut illi eriperet, Maassio non contigit; frustra enim ostendere conatus est filios stellarum catalogos, ad quos pertinet scholii homeri ei subscriptio, ex commentario saec. I exeunte sive ineunte ΙΙ in Aratum conscripto, non ex genuino Eratosthenis libro, provenisse' p. 59); nam argumentationem
eius Bochmo l. l. es inprimis p. 305 diluit. Itaque Roberti
sententiam retineo, quam ipse mihi videtur novo teste allato Maass invitus etiam confirmasse. Attulit enim p. 4 sqq.) Cosmani Hierosolymitanum, saeculi VIII seriptorem. Qui inter ea, quae ex Catasterismis exscripta esse apparet, etiam Erigonae historiam habet cs. p. 7 et 83 sq.). Ergo haec in Catasterismis olim Scripta legebatur, quanquam excidit ex Epitome et deest ceteris Catasterismorum compilatoribus praeter Hyginum, qui tamen eam an aliunde haberet dubitare licebat. Catasterismos
autem cum e commentario Arateo fluxisse nulla re convincatur, immo compendium esse ex ampliore Eratosthenis libro, Catalogis, factum, id quod Roberi statuit, Boehmii disputatione comprobatum sit, sequitur, ut Eratosthenes in eodem libro deinceps utramque interpretationem protulerit. Quae res potest mira videri, Si utriusque ipse fuit auctor. Hoc autem tantum non est certissimum. Icari enim familiam ab Eratosthene primo inter sidera monstratam esse Maa8s
p. 86 sq. 124 sqq.) comprobavit; Hesiodeae de Callisis narrationi novum quo III signa explicarentur exitum ab eodem adiectum esse ipsa rerum condicio testatur. Diserimen in eo est, quod Icari fabulam primus omnino ad astra rettulit, Callistus sabulam iam ad astra relatam accepit, illam ab Atticis petitam ipse demum conformavit excoluit auxit i) es Maassii Verbis Pollucis V 42 ὁ-γκαρωυ κνων καὶ τν γατο τον 'Daμου νεκροπι καὶ ει χρή τι πιστενειν τοις ποιητως. οἱ roς ἐστιν ὁ Σεloioe et his Probi ad Verg. Georg. I 217 'Pecoribus antem Canis sidus ideo inimicum est, quod poetae serunt a pastoribus Icarum occisum' Maassp. 85 abutitur haec efficiens: 'Poetam et Pollux et Probus qui dieitur
horum eatasterismorum dixerunt auctorem ' Nam catasterismorum notitiam hi proeul dubio hauserunt ex poetis, qui frequenter eos commemorant, non ad ipsum ascenderunt auctorem.
315쪽
313 p. 124 sqq.), hanc posita pro sundamento Hesiodi narratione satis habuit idoneo exitu amplificare. Protulitne igitur hane tanquam ex mente priorum, Hesiodi et Amphidis, illam e sua
ipsius 3 Illorum narratione Ursae, ipsius Plaustra explicabantur. Utramque veram habere aut dicere non potuit, sed alteram alteri opponere debuit. Cni vero novam Suam interpretationem, quae videtur, opposuit, eam prius ad unum signum spectantem ipse demum ita adornavit et auxit, ut iam tria signa una comprehenderet. Quae res ad recte aestimandam Eratosthenis operam ac rationem magni momenti est. Prior narratio in Catasterismis in III partieulas discerpta legebatur. Sed cum probe intellegi non possit nisi membris in unum corpus recollectis, meo iure mihi videor statuere Eratosthenem eam eontinuam exhibuisse et epitomatorem demum, ut suam cuique signo attribueret particulam, contextum dissolvisse. Quod si in hac concedendum est narratione, non minus valet in ceteris, quae eiusmodi sunt, ut ex una sabula complura signa explicentur. Neque universa memoriae ratio obstat: nam Robert demonstravit sp. 33) Catasterismos 'a principio hanc formam non habuisse, sed postea demum in eam redactos esse', ab eo scilicet, qui Eratosthenis librum in compendium contraheret, ut mythologicum in Aratum commentarium
4 2. Utraque interpretatio apud posteriores magnam auctoritatem cepit, maiorem tamen altera, quae ad Icari familiam pertinebat ; haec enim quam familiaris suerit Romanis, nube exemplorum ostendit Maa88 p. 87 sqq. Altera, qua Callisto cum Arcade in eaelo monstrabatur, ne ab omnibus reciperetur, vel id impediebat, quod similis forma Callimachi nomine commendata
In compendia haec fortasse sola transiit; certe in schol.
Hom. Σ 487 et ad Pausaniam I 2b, t. VIII 3, 6 atque aliquo circuitu in Apollodori Bibl. III 8, 2) et ad Libanium sp. li 0 l)
Callimacheam vidimus solam pervenisse; nec iam dubitatur, quin hi ex compendiis hauserint. Debuerunt autem hanc arripere, 8per-
316쪽
nere commenta Eratostheniea ii, qui genealogiam spectarent, ergo ante omnes ii, qui compendio historiam sabularem comprehendere. At nihilo minus et istorum notitia ususque apud poetas mythographosque increbruit, apud Latinos ideo, quod Ovidius ea ita recepit, ut summam amplae suae narrationi intexeret; sed hanc ipsam ob causam e Romanorum litteris perpauci citari possunt auctores, quos certo dicas Eratosthenem ipsum, non Ovidium ante oculos habuisse. Primo loco ii nominandi sunt, quos, cumdata opera de sideribus scriberent, Eratosthenis aut Catalogis aut Catasterismis usos esse Robert ostendit, Nigidius Figulus,
Germanicus, Germanici interpretes, Avisnua, quorum numero
adiciendus videtur etiam qui Manilius audire solet Astronomicon auctor, utpote qui ΙΙ 26 sqq. multos enumerat homines animaliares astris nobilitata raptamque Lycaone natam' inter haec commemoret et III 359 fingat aliquem 'prona Lycaoniae spectantem membra puellae'. Sed praeter hos in censum omnino ii tantum veniunt, qui Ovidio aetate superiores Sunt. Inter quos tamen vix unus altervo Callistus sabulam tetigit: In Comae Berenices apud Catullum LXVI 66 sqq. verbis Calisto iuncta Lycaoniae )vertor in occa8um, tardum dux ante Booten, qui vix sero alto mergitur Oceano Callimachum audire nobis videmur. Incertum, de utra sabulaesorma cogitaverit Vergilius in Georg. Ι 137 sq. initia Iovis imperii describens: Navita tum stellis numeros et nomina secit Pleiadas Hyadas claramque Lycaonis Arcton. Sed Eratosthenis narratio, si verba premere licet, Propertio Obvergata est, cum affectam suam puellam exemplis solatur earum, quibus vitae pericula summum honorem paraverint; ac commemoratis Io Ino Andromeda sic pergit II 28, 23 Baehr.): Callisto Arcadios erraverat ursa per agros ):
haec nocturna suo sidere vela regit. 13 In eodie. : ' Calixto iuxta Lycaonia'. 23 Simillime Ovid. in Fast. II 18l 'Ursa per incultos errabat squalida montes. Diqiliaco by Corale
317쪽
315 Otto in progr. Glogav. 1886 p. 8 De sabulis Properi. pari. II disputans cogitavit de Callimacho: at in huius narratione Callisto ursa laeta statim vel subinde a Diana ceciditur; contra apud Eratosthenem multos annos 'errasse per agros' fingitur, dum cum filio venante congrederetur. Plura sabulae testimonia apud huius priorisque aetatis auctores frustra quaesivi: itaque descendere Opus ad Ovidium. Qui superioribus annis et ipse raro occasione utitur, cum sidus commemorat, fabulae significandae, sed in Fastis postquam iterum Callistus sata sat multis versibus persecutus est iam compluriens originis ursae caelestis meminit, Saepissime vero ac paene ad taedium in Tristibus et sideris et cum sidere sabulae mentionem repetit, cum inde a libro II lamentari non desinat, quod in terram relegatus sit isti tam gelido sideri suppositam. Primum in Amor. ΙΙΙ 12, cum poetarum commenta recen8et, etiam Callistus notat fabulam v. 3I: De Niobe silicem, de virgine fecimus ur Sam. Dehine non nisi in sidere illius meminit; quod in superioribuη carminibus bis laetum est: Her. XVIII i5l sq. Andromedan alius spectet claramque Coronam quaeque micat gelido Ρarrhasis Ursa polo. Art. am. II 55 sq. Sed tibi non virgo Tegeaea comesque Bootaeensiger Orion aspiciendus erit. Sequuntur II plenae sabulae narrationes, altera in Metam. II 409-530, altera in Fast. II 155-192, quas ex Callimacho et Eratosthene conflatas esse postea videbimus. Hinc poetae fabula familiaris facta est; redit enim eius mentio ter in Fratis:
III 793 Stella Lycaoniam vergit proelivis ad Arcton. IV 577 cum Ceres Ursam alloquituri Parrhasides stellaei VI 235 sq. Tertia post Nonas removere Lycaona h) Phoebe
sertur, et a tergo non habet Ursa metum. octiens vero in Τristibus: I 3, 48 Versaque ab axe guo Parrhasis Arctos erat. 4, 1 Tinguitur Oceano custos Erymanthido S ursae.
318쪽
Reinholdus FrangI ll, 15 Fuseabatque diem custos Erymanthido S ursae. II 190 Parrhasiae gelido virginis axe premor. III 2, 2 Quaeque Lycaonio terra sub a Xe iacet. 4, 47 sq. Proxima sideribus tellus Erymanthidos ursae
ll, 7 sq. Barbara me tellus et inhospita litora Ponticumque suo borea Maenalis ursa videt.
V 3, 7 sq. Quem nunc suppositum stellis Erymanthidos
iuneta tenet crudis Sarmatis ora Getis. His addendi sunt Ib. vs. 471 sq. ad Lycaonis filium pertinentes :Ut serus Aeolides, ut sanguine natu8 eodem, quo genita est, liquidis quae caret Arctos aquis ). Ultra Ovidium in Romanorum litteris nunc descendere non licet, quoniam hie sabula retractata novum memoriae gradum auspicatus est. Itaque ad Graecos nunc reversi videamus, quae apud hos post Eratosthenem fabulae sata fuerint. ν 3. Supra intelleximus Callimacheam narrationem in compendia transiisse et hae via a mythographo quodam ignotae aetatis si de Hygini sonte recto iudicavi, suit ante Parmeniscum) ad Ius fabulae exemplar deflexam esse; supra etiam intelleximus eam a seriptoribus, qui catasterismos venarentur, receptam et ab uno ita potissimum immutatam esse, ut in fine Iovis officio ipsa puellae patrona fungeretur Diana; nunc illum, quisquis suit, Suspiceris ea ante oculos habuisse, quae Eratosthenes de Ursae minoris origine narrasset. Callimachea igitur forma vulgata erat, et, si quam, hanc in scholis pueri discebant. Ergo ViX errabimus, si hanc agnoscemus apud eos quoque, qui sabulam ita significaverunt, ut, quam asciverint, e verbis intellegi nequeat. Sic factum est a Luciano in Dial. mori. 28, 3 - p. 4473M ουν Ουδε τci ci Ia πιστευεις ουτω γενέσθαι, O ποταν aκοί 'ς,1ὶ CL schol. In Ellisit Ib. ed. p. 82 si Natus de eodem patre, da quo Parrasis, quae ideo caret aquis, quia non occidit.' In 'Arpiten filium Licaonis, fratrem Callistonis, quae Parrasis dicitur, significat .' Diuili eo by Gorale
319쪽
De sali. 47 - p. 296 πολλὴ δε καὶ δε κατ' I ρκαδέαν su θολογέα, Λαφννὶς φυγή, Καλλιστους θ ν ρλυσις κτλ.; praeterea ab Artemidoro XII 12 p. 103 ed. Herch. Ἀρκτος γυναῖκα σquαένει φασὶ γαρ ἐκ Καλλιστους τῆς Ἀρκαδ ικῆς μεταβαλε ἐν τὼ r βον οἱ περὶ φιεταμρφωσεων sιυθολογησαντες). Po8Sunt hue sed eodem iure ad sormam Eratosth. revocari etiam quae in Recognitionibus Clementinis, quas Rufinus in Latinum transtulit, exstant IX 26: 'Callisto in sidus, quod Arcton vocant'
se. dicunt conversam . Callimacheis auctoritate cedunt commenta Eratosthenis, quanquam obscura ne haec quidem manserunt, sed apud Graecos quoque ad infima antiquitatis tempora usque valuerunt; at in vulgarem notitiam usumque Videntur non penetrasse, sed magis in catasterismorum syllogis latuisse.
Tali e sylloga i) Tatianus in orat. ad Graecos 9 p. 42 ed. Otton. haec petivit: κυων ὁ τῆς ' ιγονης ἐν Ουρανεν δεέκνυται καὶ Σκοραιος ὁ τῆς Ἀρτέμιδος tyo Oς καὶ πιέρων ὁ Κένταυρος καὶ h ὴμέτοιιος Αργω καὶ ἡὶ Καλλιστους αρκτος. At ipsos adiit Catasterismos Eratosthenteos in Homiliarum quae Clementi tribuuntur seriptor, qui V l7 haec habet: Λογισαι γαρ
ρας καὶ Ἀρκαδ α διὰ Καλλιστους. Inter poetas Eratosthenis inventa Nonnus amplexus e8t: commemorat autem non solum Callistus Arcadisque catasterismos, sed etiam fraudis, qua Iuppiter usus sit, semel iterumque meminit ac significat Callisto a Diana mutatam eLXXXVII l):
1 CL Wilamos ita in Commentar. grammat. II Ind. schol. GryphisW.1880 8l praemisso p. 16. At Μaasa in Anal. Εrat. p. 54 hic quoque Maleum suum commentarium detexisse sibi videtur.
320쪽
Beinholdus Frangergo totam ante oculos habuit narrationem. Locos ex rerum ordine componam:
ΚαλDστοῖς λαχε λέκτρον ἐς ' Ἀρτειαν εἶδος ἀυεiφας. XXXVI 66 sqq. Loquitur Iuno ad Dianam a se modo Superatam)
XIII 295 sqq. in fine pagorum Arcadicorum enumerationis os τ' εχον 'Aεκαδέγην moti ν 'Ἀρκαδος, ον ποτε ειν πνὶρ ΛαλLστω Λιὶ τέκτε, reciτὴρ δέ suν εἰς πολον ἄστρων στι ριζας ἐκαλεσσε χαλα ει Ta Boωτην. Deinde Nonnus compluriens fabulam uno tantum vocabulo simi-ficavit; notabile autem est quod non plus uno loco certam imaginem retinet Ι 169 sq. αζονι κεκLμένγὶς λοφιχὶν ἀνεσεi- ρασεν α ρκτου II αρρασι ς , reliquiη ambas non solum signi figura8, sed etiam interpretationes ab Eratosthene prolatast Iuno cum ωτρονα αρκτον Dianae Iovisque propriam dicit, sibi eum ea nihil fuisse testatur. Ergo et hae re ad Eratosthenem delegamur. qui Iunonis partos in fabula non agnoscat. 2ὶ Eorundem vocabulorum repetitio docet poetam in altero loco alterum ob oculos habuisse.