Leipziger Studien zur classischen Philologie

발행: 1890년

분량: 813페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

531쪽

Arminus Ditimar

Athenienses usum illum lare constantem quo enctesis coniungi solebat cum proxenia lege sanxerunt γImmo vero maxime Athenienses cum post Chaeronensem pugnam non iam tam multos aemulos haberent atque amicos quam antea, qui rebus suis saVerent, necessitate quadam in rebus ipsis posita coaeti videntur esse, ut praemiis maioribus et gravioribus propositis cum peregrinorum tum metoecorum ambitionem incitarent instigarentque. Itaque coronam in medio posuerunt, itaque anno 325 aut paullo antea lege sanxerunt, ut ei qui inde ab illo tempore propter merita rei publicae oblata proxenus et evergetes nominatus esset, etiam ius domos agrosque possidendi decerneretur. Ut autem lege praescriptum erat ita factum est. Nullus enim ex8tat proxeniae evergestaeque titulus inter annos 325 et 315 exaratus qui careat verbis: εἶ, αι δε αυτ se καὶ γῆς καὶ

duravit lex ac permansit. Nec enim cauSa mi, cur temporibus quae Ol. il 5 subsequuntur ullum titulum attribuamus, quo proxeno euergetaeque encaesis eonferatur κατὰ τὸν νομον. Quam rem cum iis discriminibus ac diversitatibus cohaerere quae intercedere supra demonstravimus inter titulos ante Ol. 116 et postea exaratos quivis intelleget. Atque illud quoque huc referendum videtur esse quod tam pauci proxeniae tituli occumrunt intra Ol. 315 et 121 exarati. Quae omnia facile explicabuntur Si statuerimus legem illam modo definitam Ol. fere 1lsi esse abrogatam. Nam hac lege sublata non iam erant metoeci aut peregrini qui proxeniam et evergesiam concupiscerent, cum is honor eneteseos privilegio orbatus vilissimum donum illis quidem temporibus videretur esse ac dignum quod sperneretur repudiareturque. Si vero per complures - decem sere - annos neminem p Xenia ornatum esse statuerimus, hac ipsa lacuna hianto optime

explicabitur quod in titulis tribus illis fine quarti saeculi saetis

et sermo tantopere commutatus est et privilegia ipsa atque honores. Sic omnia optime inter se cohaerere videntur. Id unum restat ut a qu0nam tandem viro et qua de Diuitiam by Cooste

532쪽

De Atheniensium more exteros coronis publice ornandi. 147

eausa lex illa abrogata sit quaeramus. Ut autem statim di- eam quid sentiam: Ad Demetrium Phalereum legis illius abrogationem rettulerim, quem optime in universum rem publicam Atheniensium administrasse constat. Atqui, si quid sentio, saluti erat maximae Atheniensibus, si impediebantur quominus privilegium illud gravissimum ἐνο σεως tam largo ac saepe prosunderent. Qua cum re optime consentit quod nullum exstat civitatis decretum quod Demetrii Phalerei aetati aliqua cum probabilitate possit attribui ). Contra et ex eo tempore quod aetati illi antecessit et quod eam subsecutum est satis multa habemus civitatis diplomata. Accedit quod Demetrii aetati duo tantum decreta honoraria necessario debent attribui ). Quam rationem non tam iniquitate temporum casuque explieandam eS8e eeDSeo, quam ea re quod Demetrius Atheniensium donandi atque honorandi cupiditatem coercere studuit. At nonne ipsi Demetrio trecentis statuis amplius in Attica exstruetas esse galis multis scriptorum locis discimus 3 Sed noipse honoribus obrueretur cur impedire debuit Demetrius γΙiumo quam maxime eius intererat ut Semper sui memores essent Athenienses, magnoque gaudio eum affectum esse eenseo cum tot tantisque honoribus se ornari videret. Demetrio autem expulso denuo res mutata est. Nam Demetrius Poliorcetes, ut Plutarchi verbiis utar ), circo τευν Λα- ιιι υν καὶ τῆς περὶ Κραννάῆνα ιιαχ ς, λόγ0 ιιὸν otiγαρχικν, .γοι δὲ μοναρχικῆς καταστασεως γενομένης δια TDν του Qαλ ἐυ ς δυνα/υν. . aλαδ υκε et ἐν πατριον πολιτεέαν, quibu8eum comparanda sunt verba Diodori ): ὁ δὲ Aritis 'ριος φροι ρου- ιιένης τῆς Μεγαρέευν πολεως, ἐκ πολιορκῆσας αυτ ην απέὁ 0κετῆν αὐτονομίαν τ se di γι ω. Libertate igitur recuperata nemo

Athenienses impediebat quominus cupiditati dandi frena darent

multoque saepius quam antea honores effunderent. Multo enimi in praeter unum CIA II 22: do quo quae infra disputabimus con

ferenda sunt.

533쪽

Αminus Ditimarsaepius inde ab hae aetate conlata est civitas, saepius etiam ut videtur isotelia, raro vero proxenia honorum simplicissimus atque id ita ut et privilegiorum ratio et verborum 80Ι- lemnium plano commutaretur. Accedunt autem alia quaedam indicia quibus elucet exeunte saeculo quarto et ineunte saeculo tertio proxeniam non in usu fuisse apud Athenienses.

Ac primum adseram tit. CΙΑ ΙΙ 256η qui pertinet ad Phidiam Apollonii filium Rhodium. Is enim etsi optime videtur

meritus esse de Atheniensium republica tamen oleaginea tantum corona ornatus est, eum triginta sere annis ante Euenor medicus Argivus, quem idem sero praestitisse Atheniensibus atque Phidiam licet suspicari, proxenus tactus Sit atque euer

getes i). Similiter explicaverim quod in titulo CIA II 367 )

8ola enctes is consertur, desideratur proxenia et evergesia. Sic enim titulum restituam:

1, CIA II l86'. 23 Cum haud dubie legendum sit v. 11 τον ἐπὶ τοῦ διοικοσει referendus est titulus ad Ol. 120.3li 2I,3 - 298 4 ses. quae infra de hoc magistratu

disputaturi sumus . Deinde cum encteseos privilegium careat docimasia anno 298l7 vel 297lti lapidem illum in arce exstructum esse statuendum estscf. p. 1503. Erravit autem in titulo restituendo Ioannes Schuberi l. l. p. 34 . Nam cum v. 8 certa sit emendatio: πρωr ν μετὰ τα ἱερα, pluralis αυτοῖς in v. 7 nullo modo ferri potest i καὶ πρosoων εωαι αυτοῖς προς rον ει - μον . Ergo scribendum certe erat: προς τον δῆμον ζ κώ τῆν βουλον. Sed hanc verborum collocationem contra usum titulorum pugnare ipse vidit Schubertus. Itaque lapicidam errasse statuit. Ego tamen cum non solum verborum collo eatio offendat sed etiam particula ῆ rarissime hac quidem in sormula inveniatur, ad eam sententiam inclino ut in titulo id quod supra posui scriptum fuisse censeam. Lapicidae autem Incuria laetum est ut verba καὶ τον δῆμον quae necessario ponenda erant post προς την βουλών omitterentur. Aliquid enim esse omissum a lapicida probabilius statuitur quam falso loco positum. - Ceterum ad haec infra revprtemur.

534쪽

De Atheniensium more exteros coronis publice ornandi. 149

Illud deinde omittere nolui, quod in tit. CIA II 270 anno 302 1 eonfecto Nicandro Iliensi et Polygelo Ephesiensi omnes

honores et privilegia conceduntur praeter unam evergesiam ac proxeniam: corona oleaginea i8otelia ius domuη et agros possidendi cura senatus ac praetorum aditus ad senatum et contiones. Contra in titulo DA 1888 p. 224 quem medio sero

Saeculo quarto ex8tructum esse supra diximus et quo eadem sere privilegia conceduntur proxenia et evergesia non desunt. Quae omnia eo valere ridentur ut illa aetate proxeniam et evergesiam etsi non prorsus evanuisse tamen rarissime con

Sed novam induit formam proxenia paullo post. Attamen eum titulorum numerus quibus proxenia conlata est satis sit exiguus, deinde cum aetas titulorum raro possit accuratius definiri, postremo cum scriptorum quoque testimonia magis magisque eVaneseant, satis infirmis fundamentis complura videntur niti eorum quae iam exposituri sumus. Nonnulla tamen magna cum verisimilitudinis specie statuere licebit. Primum enim adparet omnes titulos qui eundem fere in modum compositi sunt, eadem quoque aetate eSSe com Si tos. Ergo coniungendi sunt eidemque sere tempori adscribendi

enim solum enctesis illa artis condicionibus circumscripta hisco in titulis deprehenditur sed etiam docimasia. Eidem vero aetati adscribendum esse censeo titulum CB l887 p. l068 n. 6'Nam quod dieit Wilhelmus t) hoc decretum lapidi incisum esse

altero Raeculo fortasse verum est, sed ipsum decretum illo demum tempore factum esse mihi quidem nunquam perSuadebit. Etenim primum enctesis coercita plane ab altero saeculo abhorret, cum inde ab anno sere 23u nullum omnino ex8tet encte8eos huius exemplum φὶ. Deinde etiam verbis κατα τον ii II XXIV p. 333.2i CL UIA II 380; 4l4; 423; 438; CB 1887 p. 1069,8; DA 1888 p. 184. Diuitiaso by Cooste

535쪽

Arminus Ditiarvosιον cum corona aurea coniunctis decretum altero saeculo

non ratum laetum esse luculenter demonstratur. Namque in decretis quae quidem ad peregrinos pertineant formula κ. T. ν. cum eorona aurea post annum sere 286 non iam legitur. Denique docimasia in iis tantum decretis invenitur quae ante annum sere 250 rata laeta sunt. Nihil vero impedit quominus decretum illud altero saeculo denuo lapidi incisum esse putemus. Immo errores illi lapicidae quos supra enumeravimus hanc sententiam commendaro quodammodo videntur. Nam cum errores in laeva tantum et dextra parte inveniantur non in media, cogitare aliquis potuerit lapicidam alterius saeculi cum litteras vetusti lapidis satis obseuras non cogno8ceret, Saepius esse deceptum. De ipsa horum titulorum aetato haec dicenda sunt. Primum propter verba κ. τ. ν. in titulo CB 1887 p. 1068 n. si eum eorona aurea coniuncta ante annum sere 286 et enetesin coercitam et docimasiam institutam esse sumendum est. Deinde cum anno sere 296 docimasiam novorum civium lege pra

scriptam esse admodum sit probabile i), eodem sere tempore illam quoque legem promulgatam esse verisimile est qua ii proxeni qui enetesi donarentur examen subire iussi Sunt. Quae coniectura paene certa si titulo CΙΑ II 369 - Η XXIV p. 326. Nihil enim impedit, quominus eum referamus ad eam aetatem qua primum unus vir administrationi praeerat: inter Ol. 120, 3 et 121, 3 rara 29 294.

Ex titulo autem 'Aθ. VI p. 136 - Η XXIV p. 335 cum

neque eoronae genus v. 7 certum Sit num suerit corona aurea κ. T. ν. an corona απὰ - δρπιι ν) neque quaestor qui luerit

possit dici, nihil de aetate horum titulorum discimus. In unum deinde comprehendendi sunt tituli CIA II 380; CB 1887 p. 1069 n. 8; DA 1888 p. l84 cum in his tribus titulis

omissa iterum sit proxenorum docimasia, inveniatur autem enetesis condicionibus circumscripta. Referenda sunt decreta ad alteram tertii saeculi partem.

Illa denique aetate qua tituli CIA II 414; 423; 438 exarati

536쪽

De Atheniensium more exteros coronis publice ornandi. 15 I

sunt, ad eandem sere liberalitatem rediisse videntur Atheniensesqua usi erant intra annos Ol. 113, 4 et il6. In primo enim horum titulorum quem bello Macedonico in arce exstruetum

σιν αυτ si γῆς καὶ οικέας κατα τους ν ol ιιους. Ac similiter

αἰτησα μεὶν is κατα τὰ νl l l ν otio νJ. Iam quaeritur quid significet participium αἰτησαμένου. Ac quae Hartelius -ὶ exposuit Vereor ne contra grammaticae leges pugnent. Vir enim doctissimus cum dicat: 'Aus Grund eines Gesuches Wurde dio Proxenie vertiehen' participium illud loco enuntiati causalis - διυτι sive ἐπειδιῆ ἰ τηταιὶ positum etae cen8et. At si verbum enuntiati primarii suturum est vel etiam futuri sensum exhibet, tale participium ipsum quoque ad suturum tempus pertineat necesse est. Atqui infinitivi δεδοχθω εἶναι αναγράφαι qui in decretis imperativi vices gerunt, utique iis temporibus quibus futurum exprimitur adnumerandi sunt. Ergo, ut eXemplum adseram, in enuntiato CΙΑ II 307 v. 20 seqq.: εiναι δε αυτ si idolντι τας τῆς illπιμελεέας κατα τον νοιιον ευρέσθαι παρὰ του δήμου ἀγαθίδν Oτου αν δοκJεῆαςιος εἶναι participium δόντι procul dubio intellegendum est: ἐαν ευθυνας ὁ si et in OIA II 334 v. 20 seqq.: εἶναι δε τοὶς

verint: ii proedri qui sono creati sunt, sed intellegenda nimirum sunt verba: ii qui sorte creati erunt.

ii Non dido σθαι. 2ὶ l. l. p. 237. Cf. Bue ann. l. l. X p. 34S: 'Quum enim e titi. 423 et 438 appareat, posteriore aetate legem vetuisse, non petenti proxeniam obserri, verisimile est de civitatis dono eandem legem valuisse, quia civitas proxeniam digestate superabat.'

537쪽

Arminus DitimarQuae eum ita sint, participium alan σαμέν o vertendum est: 'si postulaverit.' Res igitur haec est: Secundum legem proxenis illis una cum proxenia ius quoque acquirendi uomos et agros concedendum erat. Senatus autem cum neSeiret utrum interesset omnino proxenorum illorum enctest uti uecne, clausulam gatis inanem quidem addidit ac supervacaneam: si postulaverit', 'si omnino voluerit'. Intellegendum igitur est totum enuntiatum sic: 'Detur ei si voluerit ius quoque acquirendi domos et agros; nam hoc lege praescribitur.' Similiter in civitatis diplomate CΙΑ II 4bb legimus: δε dolσθω. Mαυτ καὶ πολιτεων κατὰ τὰν νομον αἰτησalli suo J l . Restat unus titulus aetate postremus ubi legimus: δε- δοσθαιJ Jε αυτ ii κH α ροξενίαν alii σαι ἐJνον κατὰ τὰν νοι eo νJ. His verbis commotus ad eam sententiam facile pervenias ut novam formam primo ante Christum n. saeculo proxeniam induisse arbitreris. Quod sane per se fieri potuit. Statuendum igitur tum esset, Athenienses priore lege de enctest cum Pr xenia conserenda abrogata novam ratam fecisse, qua decerneretur ut, si quis certa quaedam merita praestitisset, quae accurate circumscripta suis8e esset putandum, proxeniae honore

ornaretur.

Sed eum hoc solo titulo de lege illa certiores fieremus, ea sententia verisimilior esse et magis cum tota natura prο- xeniae atque historia quam modo descripsimus consentire videtur qua lapicidae errore laetum esse censuerim ut Verba καὶ γῆς καὶ οἰκίας εγκτησιν post δεδοσθαι δε αὐτεδ και προ- νέαν omitterentur. Quod si statuerimus omnibus ex partibus consentiet titulus ille de quo agimus cum eis decretis quae modo enumerarimus. Ac ne nimium me tribuere putes lapicidae socordiae, referam te ad titulum eodem sere tempore consectum ubi verborum ordinem totumque enuntiati sensum perturbatum esse

insta demonstrabitur i). Atque haec quidem de proxeni a. De historia autem ver

i, In excursu altero.

538쪽

De Atheniensium more exteros coronis publice ornandi. 153borum κατα τον νοιιον in eis decretis quibus cives nominantur in altera commentationis parte disserendum esse censui, ad quam age iam aggrediamur.

CAPUT ALTERUM. De eoronis quae inveniuntur in eluitatis deeretis.

Primum ergo de Verbis κατα τον νο/ιον accuratissime di putemus necesse est, cum ex hac quaestione recte tractata

haud parvum proiecturi simus ad titulorum satis multorum aetatem definiendam. Ac primum quidem disseramus de formula: κaὶ εὶ ναε αιτ υγραχήνασθαι φυλῆς καὶ δημου καὶ φρατρέας ἰς αν βουλVται κατατον νομον. Ex his Verbis apparet ea aetate qua leguntur in decretis lege praescriptum fuisse, ut omnes peregriniqui cives facti essent quamlibet eligerent sibi tribum pagum phratriam. Ergo neces Sario fere colligitur ante illam aetatem tempus fui ου se quo id non concessum esset. Quae conclusio praeclare confirmatur ipsis titulis. Etenim formula quam modo adscripsimus non invenitur ut nunc reη est nisi post Ol. sere 115 - post a. 320i . Contra ante hunc annum saepius in civitatis diplomatis κατα

λέγουσιν sive reti ν ευν οἱ νόμοι λέγουσιν. Itaque ante Ol. 120 leges suisse concludendum est quibus eligendi arbitrium esset

coercitum.

Iam complures oriuntur quaestiones de temporibus quibus et priores leges et posterior lex et promulgatae et abrogatae sint, porro de aetate qua thesmothetarum doeimasia sit instituta. Ac de hae ultima quaestione utpote quae Sit longe gravissima priore loco Si placet disseramus. Fuit autem tempus cum lacillime eam solvi posse mihi

539쪽

Arminus Ditimarpersuaderem, quamquam etiam tum nonnulli serupuli animo inhaerebant. Nam cum titulus CIA II 229 propter perseriptoris commemorationem attribuendus sit Olympiadi fere Iib, illo tempore docimasiam institutam esse sumendum erat. Deinde eum ultimus i) eorum titulorum qui eundem in modum concepti sunt atque tit. CIA II 228 A, φ κ. τ. ν., D)δὶ Dittenber- geri δὲ ad Wilamowitgii speciosis coniecturis adscriptus sit anno Ol. 124, 4 - 28l, haud multo post hunc annum legem de pagis tribubus gentibus ex arbitrio eligendis e medio sublatam esse censui.

Sed res iterum atque iterum colligenti mihi ac pertractantiereseere videbantur difficultates ita ut aliam ingrediendam esse viam censerem, satis arduam illam quidem ac spinosam sed quae ad finem perdueeret certissimum. Nam si statuemus titulum CIA II 320 esse exaratum Ol. l24, 4, quaeretur primum quomodo seri potuerit ut uno tempore adhiberentur a seribis publicis civitatis diplomata conficientibus et formulae A, sp κ. τ. ν., P et formulae A, sp, P, O. Ex eis enim titulis quorum aetas paullo accuratius definita est reserendi sunt ad priorem classem hice:

540쪽

De Atheniensium more exteros coronis publice ornandi. 155

Ad alteram autem classem pertinent haec decreta:

Quam rem admodum miram esse unusquisque concedet.

Sed aecedit aliud. Eadem enim fere aetate tertiam quoque eivitatis diplomatum formam in usu fuisse apud scribas Athenienses discimus titulo CΙΑ II 318 anno sere Ol. 124, 4 α 281l80 exarato: A, φ κ. τ. ν., D, O, quocum conserre licet titulos quosdam paullo posterioris aevi eundem in modum com-

Quae decretorum diversitates certe aliquo modo explicari debent, nisi sorte Atheniensium scribas homines statuisse mavis satis leves atque inconstantes. Ac patet iam multum nos e8se prosecturos si decretorum

formas μ, sp κ. τ. ν., P et A, sp, P, O ita disponere per ipsos titulos liceret ut altera exciperet alteram ). Iam cum in tit. CΙΑ ΙΙ 300 a. Ol. 123, 2 consecto primum ut nunc res eSt plena illa formula A, sp, P, O appareat - do tit. CΙΑ ΙΙ 229 insta disputabitur - quaeritur num illo sere tempore thesmothetarum docimasiam institutam esse liceat censero. Videndum igitur est num tit. CIA II 320 tribui possit tempori a. 295 4 paullo antecedenti. Ac Wilamovittit ) quidem argumentum

ex sorma litterarum petitum quamvis videatur esse speciosum, tamen admodum sallax ac debile esse facile est ad demonstrandum. Nam primum unde tandem Wilamowitgius scit singulis annis a singulis lapicidis decreta esse consecta γ Nonne aut per complures annos unus aut per unum annum complures munere illo iungi potuerunt γDeinde ea sententia per se Videtur non modo non veri-1ὶ Buem. l. l. X p. 350.2i CL quae infra dicemus de hoc titulo. 33 Cf. Em. SEanto. Intera. sber d. atusche Bumerrachi. vind. 1881 p. 3 seqq.4ὶ Ant. Caryst. P. 246.

SEARCH

MENU NAVIGATION