Novae sectae SennertoParacelsicae recens in philosophiam & medicinam introductae, qua antiquae veritatis oracula, et Aristotelicae ac Galenicae doctrinae fundamenta convellere & stirpitus eruderare moliuntur novatores, detectio & solida refutatio. Au

발행: 1637년

분량: 713페이지

출처: archive.org

분류: 화학

231쪽

s's . Dis P v TATIO IX. peculante, oriatur scnium & ipsa demum mors, uti

supralatius vidimus. Qu9dclim ita sit & ab omni aevo verissima philosophiae veteris huc usque propa- .gatae fueit sententia, vitam & sanitatem in calido &humido elementari. non in Calido innato saperekmentaris conditionis & aethereo, uti vocat . vel ex regione idaearum petito, qui nec calidus, nec frigidus, nec tepidus, imo commentitius sit, iconsistere. indu5itatae veritatis est. Vbi etiam animadvertendum,quod licet spiritua quem aetheri analogum & superelementaris esse

conditionis a firment, tamen ex.aere& sanguinis te-

nullsima portione in corpus tenuissimum &purissimum & pene coeleste sunt verba D. Sennerti redaa istis fieri a Gerant. Fit itaque spiritus, qui est corpus aetheri analogum &pene coeleste ipso fatente, ex elementis suaque propria in genitali quavis ossicina insignitur forma, eodem docente. Quin imis subjectum, quod cum caliditate seu qualitate concretum, constituit Calidum innatum, constare adlaca, oleosa

S pingui substantia, ipse D. Sennertus disertis&conceptis verbis fatetur lib. I .institui.c. .

CC. Quae autem ex barbaro & monstroso novae sectae & morosephorum commento, ubi Calidum innatum dicitur omnis caloris expers & non calidum, neque eo calefieri corpus & nihilominus in eo consistere vitam,qui indubitato in ealido non aequi- voco & commentitio, sed in calido energetice actu- lque calefaciente consistit,eoque exstilino uti probatum est, perit;& ubi statuitur , igneas atomos per corpus sparsas corpus calefacere adinstar schitilla- irum in cinere & ossis suppedaneis vetularum cluni-

232쪽

Ds PARADOYIs SECTAE. SEN. 8 7bus suppositis senilia corpora calefacienti tim,calcfacere nostrum corpus; calorque non insit nobis per elementum ignis, quatcnus per mistionem ex elementis constamus, sed quatenus elementa nobis inissint.& agant, ut atomi igneae, aereae, aquei, terres , ex quibus fluctuantibus & dispersis in corpore con-Ωcmus, & calefiamus, refrigeremur ,siccemur & humectemur , cum tamen elementa non constare ex

atomis & atomos non ex elementis in tractat deformar. orig. & ex iis pariter ut cet clementis constare

corpora nostra pari insania effutiverit: Quae inquam absurditates & contradictiones ex barbaris istis commentis sequantur, etsi paulo uberius in sequentibus designentur, referre omnes, esset hominis bonis horis inutiliter abutentis, ulterius discutere: Sane decem Democriti hic habent quas rideant absurdas ineptias & ineptas absurditates, totidem vero Herata cicii , qui defleant novatorum conatus impios ad corrumpendum divinac& humanas disciplinas. CCI.Demonstratum est subjectum Caloris innati vel calidi tatis, cum qua Calidum innatum constituit,esse elemcn.re, quia ipsa sit qualitas es cmentaris. Sed ulterius illud ipsum probare pergemus. Conservari vitam continua & inside actione caloris nativi in humidum & restauratione humidi per calorem consumpti, immobile veritatis cst principium. Ex illa actione caloris substantia nostra in perpetuo est defluxu & consumptione. Consumitur autem humidum non a substantia aliqua immediate, qualis est spiritus, uti videtur velle Ganymedes: quia nulla substantia est efficax sine instrumento qualitatis, &ipse D. Sennertia sibcocitato testatur, spiritum om

233쪽

8 8 Dis P v TATIO IX. nos actiones efficere per calorem, qui ei inest, & sine quo spiritus seorsim fere non reperitur. Illum vero

calorem esse clementarem, ibidem D. sennertus a- seruit. Elementaria vero non agere in superelementare quippiam, sed lactioncs esse agentium sub uno genere idem vult D. Sennertus. Quemadmodum itaque calor non potuit agere in spiritum illum,propterea quod esset eorum opinione superelementaris sortis, ita non posset agere in humidum, si illud esset superelementaris constitutionis. Verum quia in illud agit, ut porro deinceps audiemus, & cons mi linecessario ex elementis natum & ortum est. CCII. Vita non consistit saltem ex actione caloris in humidum, unde conservatur calor, sed & restauratione laumidi a calore consumpti,quod nisi restauretur , calorem & ex hoc vitam ipsam exstingui ilico necesse est. Continua consumptio continuam restaurationem requirit, uti dictum est. Restauratur vero id quod consumptum cst, nutritione. Nutritio est deperditi restauratio & perficitur nutrimenti in substantiam nutriti conversione. Nihil quod crudum est nutrit , sae ut tres in corporc coctiones transeat id , quod nutrire debet, necessiam est. Coneqctio est perfectio a calore mturab ex ν-

positis passivis, quam definitionem ipse Ganymedes

teroquin omnium Aristotelis axiomatum futilem cavillatorem & principiorum antiquae & invictae veritatis allatratorem ubique se probet. Calorem perficere concoctionem, quia agat in contraria, stribit

ex D. Sennerto Ganymedes in tractat. de morb. substant. quaest. 8. resp. 1. Perficitur autemKOnco-

, ctio

234쪽

DE p ARADoxis SECTAE. sEN. 8 9 a dominio calaris ejusque opera , quatenus friagiditatem domat, humidum cum sicco permiscet, id qn humidi inutilis ac supcrflui adest consumit vel

. segregat, humidumque culni sicco mistum unit, dc- terminat, definit; unde coctio dicitur terminata humiditas. . ' COII. Quamobrem omnis coctio perficitur miserone, licet in omni mistione non concurrat concoctio. Fit enim a calore corporis animati;ubi nova per

definitionesi humidicum sicco peragitur mistio, ibi

substantiae novae fit generatio. Ait enim D. Senncr-tus lib.de Galen.& Chym. cons& diss.c. I 2AOl. Iq9. quod mistio S generatio parum differant , aut certcnulla generatio fiat sine missione,& sic vice versa. Et Aristoteles lib. . meteor. Perficitur concoctio priam arib, ut nova substantia vel novus substantiae modus acquiratur. Hoc pacto cibus in ventriculo per eoncoctionem conversus in chylum, novam acquirit formam,& chylus in epate in saliguinem conversus novam acquirit formam substantialem, fitquc in corpore antinato directore anima per concoctionem nova substantia. Habet enim sanguis in corpore genitus formam quam ibi accepit substantialem,

teste D. Sennerto lib. s. instit. c. 2. Sanguis autem ab anima seu potius corpore animato generatur per calorem, quatenus ille coctionis author est.Ex quibus apparet primo, seu perfectionem a calore esse non silicin accidentalem , ut nugatur Ganymedes in tractati de Calid. innat. fyl. 62. sed& essentialem. . '. CCI v. Deinde cum calor frigidum superando,

landendo, miscendo humidum cum sicco,detcrminando,

235쪽

88o D I spvTATIO IX. ' inando, uniendo & colligando, ut substantia nutri

mentalis generetur, perficiat concoctionem, elio omnis fiat a contrariis unius gcneris, sequitur il la in quae agit corpora,quaeque.miscet & unit &ii alibilem succum convertit, esse elementaria: quod ex ipso D. Sennerto patetaib.de Galen.cum Chym. cons.& dissc. I 2. l.3ςq. ubi ait; quod dum ex pane sat chylus, ex chylo sangitis, ex sanguine caro, OS, nervus &c.in qualibet generatione&nova missione, dum unu in aliud vovcrtitur, non fieri resilutionem

semper iisque ad elementa. Si igitur ad yementa fiat aliquado resolutio,scilicctilla que est ultima,& ultima necessario fiat in elementa, necessario res per c5- coctione & mistionem genita est ex elementis.Iuxta enim D. Senncrtum duplex est mistio , unaquae a calore S spiritus nativi benesitio perficitur, quibus directoribus, inquit, elementa pro rei natura miscentur: altera est ex corpusculis jam antea missis &in sua essentia constitutis.Vbi tamen hoc vult obse vari, quod nulla mixtio fiat nisi ex corporibus min1-mis & ad particulas minimas refractis mutua actione & passione qualitatu elementariu in se agentibus vel ex particulis ad tanta parvitate redactis,ut cujus que earum plurimum contingat,plurimum alterius. CCv. In qua re doctrinam Galeni& Avicvanae amplectitur: vide D. Sennertum in tractat. de G 1en .cum Chym. cons &diss c. I a. sol. 36 I. Cum it

que misito & coctio fat a calore ; S mistio vera sit. corporum proprie elementarium, teste eodem ibidem D. Sennerto,& calor miscere dc miscendo con-

coctionem in nullis corporibus perficere possit lquam i n elementari is, & quia omnis actio sit inter

236쪽

l a PARADoxas SECTAE. SE N. 88t contraria uniusgeneris,sequitur, Primo quod caloedum sit elementaris tantum agat in Mementarem materiam,quodque calor miscens di coquens & coriapus coctile misiumque necessisio sint elementaris conditionis. Secundo, quod missio, coctio caeterae que actiones naturales, quae fiunt a calore, nequaquam fiam a spiritu, qui ipsis dicitur Calidum innatum, di sit corpus superelementaris conditionis, nec ex elementis ortum, sed a calore t quem concedit D. Sennertus esse elementarem qui est in spiritu ex e- 'lementis nato, &humido radicali undiquaque minus. Quodque coctio,dum sit actio animae vegetan- , haerentem principalem agnoscit causam animam; instrumentalem vero & proximam calorem in spiritu & humido primigenio,ibique dominatio nem, dicente D. Sennerto, obtinentem, Scum eo,' ceu res necessaria, Caliduri innatum perficientem, dc denominationem largientem. Et cum coctio non sit organica actio ab instrumento aliquo, ut cespo. sest, perfici nequit: perficitur enim alteratione & actione caloris in qualitate passivas , & cum omnis aetionis ratiq, Uti silpra demonstratum est,fundetur in temperie similarium, & similares inchoentur &ab lvantur a temperie simibrium, organicae vero fundentur in similaribus & absolvantur ab organi- eis, si maxime coctio esset aistio organica, nihilominus praecipua vis, qua perficeretur, fundaretur'& .esset inteniserie. Nemo autem unquam negavit,coctionem esse actionem a temperie similarium, in qua dominetur calor, proficiscentemssit ipse D.Sennertus omnesactiones vitae a calicia dc humida temperie proficisci testatur lib.I.institui. p. q. Accedit re

237쪽

38Σ DIs PUTATIO IX. hoc quod omnis achio sit ab anima principaliter , Morganicae actionis species determinetur in organo, proficiscatur autem a temperie & dispossitione organi. Nulla itaque actio immediate completur ab organo , sed perficitur ab eo immediate, quatenus bene vel male dispositum & temperatum est. Vnde regula est universalis, quod formastanima non

Ox nec operetur moer qualitates. Quod confirmat D. Sennertus lib.de Galen. cum Chym. cons. &dig. c.' A O.cu m inquit, calorem must spe, ere actiones ut axiama instrumentum, quis solita non efficeret 2propterea et-jam mversi escere, velutiis ventriculo chylum,in epate sanguinem oec. a .

CCVl. Tertio ex dicta I .sennerti Regula,qui

omnis actio sit inter contraria uniusgeneris, alsum est,occultas qualitates una e se causas mistionis,quia eas Elementaris non esseίonditionis statuit. Quarto vehementer errat D. Sennertus lib. institui. quando. ait, nobilissimas adtiones,qualis est vis purgandi,venenis resistendi esse in spiritu insito &liumido radita cali, qu tenus est corpus iuperelementare,non quatenus habeat formam vel animam. Has enim inesse - virtutes agendi, inquit, Calido innato, quia non sit Elementare corpus. Si vero ex clementis id esse statuatur, tum necessario orirentur a forma essentiam ejus potiorem conficiente. vide D.Seian. lib. I. inst.

CCVII. Ex his omnibus patet, quod nutrimenta

non sunt quinta quaedam csthmia ex elemcntis non genita, & rebus elementaribus concreta & connata, .

quae tantum illud, quod quintcssentialc in nobis est, nutriat, falsumquc sit, quod nutriens & nutritum l

238쪽

DE PARADox Is SECTAE SEN. 883 sint quintae essentiar nihilque alat &tiutriat nisi quod sit quinta essentia, & nihil satur in nobis nisi quod sit quinta essentia. Cusus falsitas etiam ex hoc dependet, quod nulla fiat coctio, nisi per accuratam

partium materiae, ex qua nutrimentum generatur,

mistionem, ut mistio est plurium non unius corporis & quidem corporum contrariis qualitatibus praeditorum: re enim mistio, diei atore Aristotele, mi scibilium alteratorum unio. Vnde etiam vidimus, suomodo se scalpant novatores ungue Paracelsico, 'qui prodire nutrimentum sta tuit, non quatenus permutationem Libstantialem concodrionis generatur, sed quatenus nude separetur a corporibus, quibus inta cluditur, elementatibus. Nulla igitur fit alimenti per concoctionem vi caloris in corpore generatio , sed .tantum elementatibus corporibus inditi & quint . essentialis corporis separatio, cujus appositione ad humidum nostrum radicate ipsis fit nutritio. Ait enim D.Sennertus,lib. I. institui. c. s.sol. shquod animalia&plantae , quae homini & animalibus cibi

loco sent,non simpliciter mista sint ex elementis,sed suum humidum radicate, suumque spi ritum insitum obtineant, quo animalium,quibus in estam cedunt, spiritus insitus Calidum innatum spiritumque radi .cale conservatur & instauratur.Quodlibet enim animal, quicquid est in carnibus vel plantis humidi radicalis calidique insiti sui corpori apponit, suoquc

corpori aptum reddit & δεκειον facit: reliquum coe-

pus mistum ut inutile excernitur. . .

CCVIII. Vides hic novatores iterum prodere auriculas Paracelsicas. Quintae essentiae animalium &plantarum nutriunt quintam essentiam animalium:

239쪽

nutrimentum animalibus& plantis est concretum &connatum, non generatur per concoctionem in animalibus, nec generatur ex elementis ut elementaribus corporibus, sed separatur ut quinta essentia &apponitur qqintae essentiae: Haec ipsis est concocti inis loco: hoc ipse illis perficitur nutritior in hac separatione quintae essentiae corpus mistum, in quo tanquam involucro, matrice di theca latemt di ho*itabatur,ut inutile rejicitur. lQuintae autem essentiae istae ut corpora maxime lsimplicia, quia ex nullis aliis constant principiis materialibus, in nulla alia resolvuntur, nec contrarium habent, a quo impetuntur, corrumpuntur vel alterantur,remotisque& separatis clementorum di et mentatorum molibus, quisquiliis ac involucris, in quibus taediose inhaerent, in libertatem vindicatae, sunt sere inquit D. Sennertus incorruptibiles. His ob dictas causas nec aegritudo nec interitus accidere potest. Ecce hominem altralem, quintestientialem, I racelsicum & nunc etiam Sennertianum, qui cum vere constituat ipsum corpus humanum, vereque nutriatur, & caetera corporis involucra ex elementis&mistis corporibus conflata sis, non nutriantur, quia nutrimentum ex quintis essentiis,quod tantum nutrit quintam essentiam, ei competere non potest;

Simile enim nutritur simili; nec ab elementis & minis ali potest quod in nobis est elementare , quia quod praeter quintessentiale est reliquum corpus in istum, id ut inutile rejicitur,' docente D. sen nerto. Huc accedit,quod Ganymedes in tractat. de Ca- lid. innat. elementa & elementata non nutrire dis. lcurrat. i

240쪽

DR PARADox Is. SECTAE SEN. 88s , CIAE. Ideoque homo potiore & vero suo cor: est quintaedentia, qua & unum quod u- , en clictatore Hippocrate dolere & aegrotare potest , quin imo nec perire. Si quid perit hu- ii corporis illud. inutile est & ex elementorum squiliis,' a quibus verum corpus quin tessentialeratum fit Paracelse penitus&D. Sennerto se incorruptibile S siti juris tanquam vindicatum a 3llaceis qualitatibus di in mole elementorum inii haerantibus. CCX. Deinde nulla amplius est opus concoctio, nec concoctionem fieri necessum est , quia alientum quintegentiale est connatum re=us & inget tantum separatione, neque illud quia simplexi & unum concoctionem recipere potest , nec per incoctionem alimentum fieri, neque alimentumceo generari aliud quam per jam est. Proindeon generatur sanguis in epate,sed sepai atur a cibo, a quo est cum genitus est. Et sane res sese ex novato-um dogmate & principiis aliter habere nequit. Res:nim generatur per Armae generantis divisionem. Porma itaque substantialis sanguinis necessario in hylo,& chyli in cibo est: habet enim sanguis teste D. Sennerto formam substantialem. Sed ad reminulla opus est concoctione in corpore, qua generetur nutrimentum, neque verum nutrimentum seri

potest per concoctionem, quia est secundum illos quinta essentia & unum quid, & frustra am omnia coctionum instrumenta pro generando nutrimento inepate, ventriculo &c. sunt & supervacanea. Verum in quos errorum labyrinthos inextricabiles sese isti Paraceluci novatores abjiciunt. Quomodo qua

SEARCH

MENU NAVIGATION