Novae sectae SennertoParacelsicae recens in philosophiam & medicinam introductae, qua antiquae veritatis oracula, et Aristotelicae ac Galenicae doctrinae fundamenta convellere & stirpitus eruderare moliuntur novatores, detectio & solida refutatio. Au

발행: 1637년

분량: 713페이지

출처: archive.org

분류: 화학

451쪽

qualitatum, morbos substantiae Ganymedes nominet: una est necessitas quae cogat rebus noviter inventis novis dixissis .mendaciis) nova imponere nomina, secundam non recenset sed relegat te sto rem ad Institutiones D.Sennerti,&ad thes. a. quaest. a. Sed ad primam rationem; an res noviter inventa debet insigniri nominibus suae naturae contrariis p an res noviter inventa dici potest, quae nulla estὸ mendacia & figmenta otiosorum hominum, non constituunt novas res,nec disciplinas: morbi occultarum qualitatum non dantur in corpore, qui uales non sunt ibi ocpultae qualitates in quibus excitenturi Tertio, si darentur illi m0rbi, nulla tamen necessitas impelleret D. Sennmum nominare morbos substantiae quia nominat illos morbos occultarum qualitatum ad distinctionem morborum, qui sunt in a pertis qualitatibus. Et illud nomen, ii dari possent, vel darentur, illis longe convenientissimum foret,

nec quenquam seducere queat in errorem. Altera ratio quam profert,cur morbus qualitatis

pccultae debeat nominari morbus substantiae, videlicet quod qualitas occulta, proxime genita sita r-ma specifica,&forma per illam proxime agat,agatq;

non in apertas sed occultas qualitates, unde actiones totius substantiae vocentur,nulla est.Id enim cu manifestis qualitatibus habent commune, quod fiane formis specificis, & harum tanquam principalium vipperentur,idque non in substantiam alia,sed in con-

generes qualitates; etsi enim non operentur in maianifestas qualitates, tamen operantur ex eorum sensu in occultas & non in substantiam. Ergo earum actio non est actio totius substantiae , magis quam

apertarum,

452쪽

DE PARADO IIS SECTAE SEN. X Ossaper um, nullo iure morbus in illis magis dici potest morbus substantiae, quam is qui est in apertatem perier sed sputum Sennerti est ambrosia Subo nati,nihil tam inaniter vel vane dictum a Sennerto, quod ille cavillator rabiose defendere non prefirmat, etsi falsium,fictum nutile,&a nullo sensato sanoque

pectore probari possit. Quis Sennerto illam dedit

potestatem nova contra naturam rerum rebus dare

nomina' ille ipse inquam, qui ipsi dedit ficultatem novos fingendi & comminiscendi morbos, disciplinas veteres verasque conturbandi, & verae philosephiae immobilia principia convellendi,& ex hoc Paracelsicam barbariem reducendi. Fernelium reprehendit quod morbos substantiae invehere voluerit, sed ille rectiusquam Sennertus egisse videri potest. Siquidem ille ponit eos in substantiis, di cum tales dari nequeant,deceptus est. CXXII. D.Sennertus ne non aliquid invenisse videatur,non tantum novos comminiscitur substantiae morbos,quales tamen nulli dantur,nec dari possuist, sed etiam illos ponit in qualitatibus in re toto gen

re diversa ; sed licet plura de his dici possent, tamen plura quam propositum erat de his dicere sustinui, quod livor&impudentia adversaru malς feriata longiorem extorserit sermonem.

CXXIII. Progrediamur nunc ad quaestionem docimam , qua quaeritur ad quam morborum classem morbi venenati referendi sint. Quis initio examinis

cornicatur vitilitigator, responsonem non mere'-tur. Quod vero omnem morbum occultarum qualitatum , quem illi morbum substantiae nuncupant, negant esse venenatum, id probatione indiget, sed probationem

453쪽

r Ioo , D I S P v T A T I o XL probationem afferunt talem, quod multa agant in nos tota substantia, quae venena non sunt. Verum

etsi largiri possemus dari aliqua quae occultis qualitatibus quod ipsis est tota substantia agere) in nos

agant,tamen nulla dantur,quae per eas sanitatem lardant, morbos mortemque inducant,praeter enena. Probandum non erat an aliqua agant in no occultis

qualiῖatibus, veti uti novatores dicunt,tota substantia, sed an praeter venena dentur occulta qualitate agentia quae morbos & mortem inducere nata sunt. id probent. CXXIV. Sed & constantem antiquitatis S Hippocr. Galeni, Aristotelis, in haec usque tempora &hujus seculi optimorum philosophorum sententiam, de veneno laedente primo cor & Calidum innatum quatenus elementaris qualitatis & conditionis est, quodque eo illaese & praeterito non agat in alias occultas qualitates corporis, irequibus alia vita & sanitas consistat,impudentissimus ille tenebrio indignus qui corrigiam sublimibus istis scientiarum conditoribus majorumque gentium Doctoribus selvat, nugas vocat ; vox barda & barbara mancipii & phormionis Sennertiani scutica digni, qui pro sputis &cxcrementis sui Variovis D.Sennerti, tot tantisque mendaciis, sarcasmis & haeresibus latrare non eru- bescit. Ad proxime sequentia ejus convitia, ubi me monstra sub occulus ambagibus occulere garrit, non respcindebo, sed mearum rationum M argumentorum veritatem vindicabo & confirmabo Vbi notandum , quod potiora argumenta thesi sq. comprehensa, ad quae respondere non poterat tacitus praeterit , & pro suo more illa excerpit, quae

commodius

454쪽

DE PAR AD 'ox Is SECTAE SEN. IIo Icommodius se arrodere posse , ejusque calumniae magis exposita esse autumabat horum quatuor

recenset.

. CXXV. Primum est tale : Quicquid parti, cujus sanitas in aperta temperie primarum qualitatum consistit, qualitatem malignam inducit, illud morbum intemperiei producit. Venenum hoc facit.

Hic respondet Ganymedes Subornatus, minorem principium petere, nec me demonstrasse,occultam qualitatem in corpore non dari, in quam vi specificae contrarietatis agat occulta qualitas veneni, ait

me de probatione Thrasonice, 'gloriari, sed qualis ea sit videndum ex antithes quaest. 6. & . Sed recurre eo lector, & vide & judica quomodo superius in hac diibutatione antithesium ineptiae disieussae & dispuliae sint, & quaeso praeter superiora , quibus abunde respondi, accipe & hoc: Occultas qualitates vencni , nIn agere in occultas

qualitates corporis nostri, sed directe agere in Calidum innatum, illudque perdere , &sic facere ut aegrotet S moriatur homo, uti ipse lex D Sennerto,& pro D.Sennerto,&prose', non in unis locis supra citatis clamat & exclamat Subornatus; Calidum vero innatum illi nec qualitas ut ipsemet inquiυ ncc occulta qualitas est, sed substantia. Ergo ex ipsius Ganymedis verbis constat & certum est , venetia occulta sua qualitate no agere in occultas qualitates corporis nostri,ut morbos inducant, sed directe in Calidum innatum Calidum vero innatu constare temperie clementari, ipse D. Semertus fatetur, ut supra probatum est; sed S contra eundem ejdiaqueGanymedem,totum ejus corpus esse elementare

455쪽

xto 2 DISPUTAT IO XI. demonstravi. Non igitur agere venena in occultas

qualitates , sed in temperiem apertarum satis superque probatum CXXVI. Secundum argumentum ex meis taliter format : inicquid in morbo affigitur,id morbo dat denominationem, calor vit lis & humidum primigenium ; quae non in occulta sed manifesta tem perie consistunt, affiguntur in morbo venenato. Ergo calor ille & humor dant morbo venenato denominationem , ut morbus temperaturae vocetur.

Verum amice lector, quo animi est candore subsan nator eoom recenset mea verba , quae thes S sic habent. .aeritur qualis sit morbus qui a veneno introducitur : respondeo ex affectione ejus rei quae affigitur,non a veneno morbum nominandum.MIIassiigitur a veneno occulta qualitas, sed calor vitalis& humidum brimigenium , quibus omninis illaesis

nec sanitas nec vita periclitari potest quae non in O culta sed manifesta temperie & qualitate consistit. Affectio itaque est temperiei & morbus temperaturae , licet non a manifestis sed occultis qualitatibus illa temperies laesa corruptaque sit, cum certum sit

pati posse. Calidum humidumque primigenium,

non intem a manifestis sed de occultis qualitatibus. CXXVII. Hic cavillator transitorid majorem &directe minorem negat: majorem allatrat eo quod, si illa simpliciter concedatur, morbum non posse dici venenatum,quia nullum affigitur in corpore hominis venenum , & morbus venenatus sit a veneno, non in veneno; Verum hae tricae & apinae & nugaesus hi,&aifaniae inanes: morbus dici potest venenatus,propter causam venenatam; etsi essentia morbi, consistat

456쪽

DE PARADox Is SECTAE SEN. II os consistat in laesa a veneno temperie,& ad morborum temperiei classem pertineat. Minor plus quam vicies probata est: Neque enim dantur occultae qualitates

in corpore in quas agant venena, & Calidum innatum teste Sennerto constat caliditate elementari, quinimo totum est Elementaris originis. CXXVIII. Tertium argumentum ex meis verbis

ab illo sic formatur: Omne agens sibi simile reddit

suum patiens, Venenum est agens & eorpus nostrum

patiens &c. Ergo. Porro quicquid sibi simile reddit

nostrum corpus , id alterat corrumpitque manifestam temperiem & partium syncrisin. Venenum sibi

. simile reddit nostrum corpus. Major probatur,pri-mo, quia nostrum corpus constat non occultis,sed

manifestis qualitatibus t secundo , quia idem dicit Gal. lib. I. de semine cap. s6. In primo syllogismo

ait falsam esse majorem exclusive intellectam. Verum major est D.Sennerti ex Gal. transata de mutuo sumpta, illi non mihi eam negat. cum illo transigat. Ait enim D.Sennertus in Inii.lib.2.part. I. cap.q. omne agens ut agit, cupit naturaliter sibi simile reddere suum patiens: id cum dicit Sennertus, cujus sputa Ganymedes lingit,verum est; cum Fre, tagius dicit, cavillandum, rodendum, inficiandum. Probationem primam ait iterum principium petere; verum illa ad satiem multifariam probata & probatissima est. Deinde ut suo more calumni ri possit, mendacium rei adhibet; Ait me dicere comus nostrum non constare ex occultis sed manifesti, qualitatibus:id vero acriter subsannat, quia corpus nostru putat constare ex materia & forma. Verum &hiemerus est lavillus ex mendacio consutus, & ex calumniandi

457쪽

axo DIs P v T ATIO XI. lumniandi tibidine profectus t Nam ego non dixi

corpus nostrum constare ex qualitatibus , vocula ex in meo thesium contextu non invenitur , sed malitiose inseritur a Ganymede: Constare itaque qualitatibus corpus nostrum,idem est quod ineste. Et si pariter mihi viti litigare libcret,simili ratione, & meliore,carpere queam,quod dicit corpora nostra constare ex materia & forma,cum constent per formam,& ex materia r sed indignum est ad subsannatoris apinas vel gry respondere. CXXIX. Secundam probationem a Galeni testimonio desumptam rejicit,quia Galenus fuerit homo

ethnicus, qui creationem ignorarit , ideoque omnia elementis tribuerit. Vesum haec non contra me militant,sed contra D. Sennertum, quod ex Galeni l. r. de semaeap. 16. & aliis pruribus suam sententiam ex- si ruit, cujus ductu Galenum, nil habent meae thesis verba,allego. Si impietas est allegare Galenum,hominem Ethnicum ignorantem doctrinam de Cre tione divinitus revelatam, non ego ed D.Sennertus

maxime peccavit; illi objice impietatem: Sed ut quod res est dicam, ethnicus ille Gai enus in hac do Arina,de hominis,quo ad corpus, subitantia & materia,longe sincerior, pientiorque fuit, vobis novatoribus,qui Christianam fidem profitemni, & revc- latae doctrinae assensum jactatis. Galeni non revelata doctrina physica, de corporis humani materia, cum doctrina Mosis &sacra pagina consentit, vos autem sacram Scripturam innumeris mendaciis co- spurcatis, corrumpitis, in fals*s & haereticos, & ab Ecclesia rejectos sensus detorquetis: paucis illud hac occasione patiamini ut probem. Galenus corpuS

humanum

458쪽

DE PAR AD Ox Is SECTAE SEN. II Os humanum ex elementis eorumq; qualitatibus constare asserit; idem dictitat Moses, idem sentit Eccle- cum & ex Mose ; eadem fuit ab omni antiquitate invariabilis & constans omnis & totius Ecclesiae sententia, cui nemo sanorum Christianorum theologoruni contradixit.contradicentes pro haereticis habuit ; id quod ex explicatione operis sexti duide- mohstravi: Vos corpus humanum hon tantum ex luto & pulvere constare, & ex hi non saltem natis alimentis nutriri, ausi fuistis contra Christianam fidem mentiri,sed ex quintis essentiis veram &ipsissimam corporis substantiam & ejus alimenta esse, &constare quae sunt supra clementorum conditione, neque ex elementis: Elementa istius veri corporisqtiint essentialis eo thecam, matriculam Sindumentum; in illis consistere vitam, & omnium actio-hum causam , contra universam Ecclesiam & sanam' philosophiam exclamare ausi estis. Talis res est vobis calidum nativum,quintum corpus, a qua quinta essentia, separata elementa vobis nominantur, inu tilis pondera & faeces; quae nescio quibus rellolleis notentur dictionibus,cum tamen vir Dei Moses,hominem pulverem nominet, ex quo factus sit, '&in quem revertatur. Hic iudica, lector, uter scriptor melior in hac parte, an gentilis, ignarus creationis, qui fecit pro & cum Scriptura, an vero Christianus, qui Scripturam ad novas hqreses detorquere, veritatem divinam pervertere, corruptelas sopitas excitare,totius Ecclesiae consensui, pientissimae & orthodoxae antiquitati obstrigillare , suasque opiniones male natas,prae livore potius defendere, quam veritati cederetustineat. Sed doctrina sacrae paginae per Aaa a Moson

459쪽

Mosen tradita, non solum vellicatur horribili ter,sed& laceratur per hos novos novae sectae conditores dirmorosophos, dum quintas producunt essentias, ex quibus nostra corpora potissimum constare ajans, sed etiam Epicureorum & Democrati atomos reducunt , & ex iis magnam partem constare & facta esse nostra corpora, impie, & impudenter, &haere lice scribere, & profiteri non verentur. Id diserte& aperte fecit illi sacrae fidei & bonarum disciplinarum corruptor Sperlingius, in tract. de form. oris . non unis in locis, ubi corpora nostra non ex elementis tantum, scd dc ex impatibilibus atomis ab clementorum natura & essentiis plahe diversis quales fuere Democrati & Epicuri magnam partem esse coagmentatam aperte dicit,& impudenter estu tit. Interim vir lepidus alios Cηristianos allegantem Galenum pentilem, sed cum scriptura sentien- 'tena&loquentem, sugillat, cum ipsemet jam dudum ab Ecclesia damnatas, & omnibus piis exsecra; biles Epicureorum opiniones, jam dudum ad haereses relatas, & cum iis relectas , non sine scan lopublico vide M iteberga qualem alas profesibrem

reducat, & magno conatu , bruto clamore, sarcastam is, coia vitiis, mendaciis & fraudibus impudenter& veteratorie defendere praesumat. Non est itaque

quod nobis authoritatem Valent tit gentilis , cui ignota fuit dodtrina de creationχ revelata , objiciat , cum ei non contradixerit, sed propius ad veritatem ejus accesterit , quam ij qui in media Ecclesia sic dentes , sub praetextu & obtextu fidei Christianae , contra fide in Christianam & sincerum orthodoxum veteris de sequentis Ecclesiae consensum

460쪽

DE PARADostis S EcTAE S E N. IIo sen miri, opiniones Democrati, Leucippi, &Epicureorum reducunt e quinimo Paracelsa, qui magus impurus, magiae studia ab inseris de republica Diabolorum, uti vas blasphemiae in Deum,&sa cram Scripturam contumeliosum revocavit , doctrinam amplectuntur , & ex hujus philosophia,& veteri usitata unum systema coagmentare , ut D. Sennertus, vel solum id, omni explosa veteri Aristotelis δέ peripateticorum doctrina erigere, &scholis obtrudere, uti videtur velle Spertingerus, maximo conatu nituntur; sed de his deinceps & accuratius, & uberIUS. . XX. Revertimur ad examen eorum,quae adversus argumentum meum tertium afferebat Gany

med os & Subornatus D. Sennerti. Proinde dispullis iis, quibus irecte id oppugnare nitebatur, progredimur ad rationem qua oblique illud adoriri molitur : Ait enim se iiiversurum argumenturn 'm , quo D. Sennerti opinionem se stabiliturum confidit. Argumentum ejus istversum & perver-shm tale est. Quicquid qualitate occulta praeditum est, sibique corpus nostrum simile reddit , illud

morbum occultarum qualitatum seu totius substantiae inducit. Venenum occulti qualitate praeditum

est, & simile sibi corpus nostrum reddit. Ergo Verum res ondeo ex D.Sen. regula, nihil sibi quippia simile teddere potest,nisi agat in sibi specisce co-trarium; nihil suam inducere qualitatem,nisi contrariam in sitam naturam convertat; Atqui in corpore nostro non dari qualitates occultas veneni,qualitati bus specifice contrarias, sussicienter demonstratum est. Et hoc pacto venem non possent in n0s agerC.' A aa a a. Cadcret

SEARCH

MENU NAVIGATION