Comoediae sex;

발행: 1831년

분량: 690페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

571쪽

ACTU SECUNDUS.

D. AEDEPOL, te, mea Antiphila, laudo, et fortunatam risidico, d quum studuisti. Isti formae ut ' mores consimiles serent: dinimeque, ita me Di ament, miror, si te sibi quisque XPetit.

1. Aodemo te mea Antimhil ad Non potui melius condia

Anem meretriciam svrimere, quam per eam quas meretrix ESSet quas amen nomini meretricis faνet, Cum alibi reprehendantur meretrices iari aliud ex amor adoleScentium quaerere, quam pecunias EatorSionem, iis quoques Ocunda amantium CongreδSi Signantiasim exprimitur. Ae lepol. Per Castorem, et Pollucem, ornativa sunt iurandi, apta foeminas. - 2. Ormactu mores consimiles forent. Mors a

nim pudici gratiores esse solent in pulchro Corpore. Virgil. Gratior et pulchro veniens a corpore virtus. - . 3. cibi quis que e p σι ιδ

uant oramus hastas studeant. - a Sti formas ut more a conai - niles o rent.I Unde Plautus, Mosteli. Ι. 3.133 POStea, nequid quam exornata est bene , Si morata est male: Pulchrum ornatum turpes mores peius coeno collinunt Ovidius, Amor. III. II. 42 Non facit ad mores tam bona forma malos Phaedrus , III 8 15 Tu foranam n corruuipas nequitia malis, Tu faciem ut Stam moribus incas bonis ubIvide Interpretes, maXime Burm.

572쪽

Et quum egomet nunc Insicum in animo vitam tuam

Omniumque 'dein vostrarum, Volgus quae ab Se Segregant: Et vos esse istiusmodi, et nos non esse, haud mirά- bile 'st.

V. 8. Benti bonis. Recte expetat cum eam a pudicitia commendet. Expetimus enim tantum ea, quae honesta sunt, et plane hona Unde de rebus expetendι a philosophas scriptum quae scillicet peti debent. - ratio Juuod dixeras, cum uno velle aetatem traducere Antiqui etiam pauca Verba orationem dixerunt. - 6. Volgus quas abs eos gre-gGnt. Ηο est, neque promiscue quosque recipiunt. - Nam expedit bonas esses obis. Quia cum solo vivitis. Ne potest esse Verus amor, nisi inter duos, qui sibi invicem fidem servant iuxta aliud, Nec regna, nec taedas' Ocium pati aiant. Ubi notanda est haec structura: mini expedit esse bonum, et, mihi expedit eSSE bono.

4 Quale ingenium haberes, juis vindicio, oratio. Id respiciens Cicero, vel quivis alius dixit orat in Sallust Ι. . M omnις

L5. In animo considero. . Pro eo dixit Adelph. III 4 55. eum ani ms cogitares Sallust Iug. c. 13. iacinus suum cum animo reputari ub1 1d Cortius. 4 6. ο gus quas abs s egres gant. Intelligit vulgus am torum. Ita And. II. 4. 4. Volgus serυorum. eo. ΙU. 2. 24. Volgus mutierum. Ovidius, ast IV. 865. Numina vulgares Gnctris celebrates Puellae. De voce aes gregant vide ad And. Ι. 5. 56. Omnium e-6trarum ICItur pro Omnium Estrum, possessivum pro primitivo, quod notandum ut rarissimum.J7. Vo esses istiusmodi. Attius, Antigona quanto mage te astausmodi esse intelligo, Tanso, Antigona, mages me par ει, tibi

8. Quibus crim est res s. Ita Plautus, onaechm. III. 2. 17.2υασι res cum ea esset mihi, Coepi assentari. Eodem sensu diCunt, rem aber cum muliere. Expedit bonas esses obis. Si Phorm. V. V. . ut malo eapedia esse. At Buntleius hic legit bonis et Phorm. l. I.

573쪽

quippe forma impulsi nostra, mos amatores colunt: Haec rubi immutata est . illi Suum animum alio conserunt. 10

vimuS. V. 11. Nisi si solus emb. Ceteriis omittunt et post aliquid addunt nobis, quod delevit aernus. Benti corr. Nisi prospectum interea a nobis St. desertae NiνλuS.' Quippe forma impuIsi. Et hic amor est gratia voluptatis tan- tum. Et heri impia Iai: nam hae omnia, OX, vinum, amor, adolescentia, a impulsionis parte dicuntur, non a ratioCinationis. amatori a colunt. Bene amator ES. Amator fingere potest ramans vere amat. COIunt. COIer est inferioris personae ad supetiorem e nonnunquam superioris ad inferiorem Virgil. Posthabita co- 'uias Samo. - 11. Nisi si 'ri Rectum. Prospicimus futura riliudicamus praesentia. Desertas vivimus.I, Ab his, sui ob N alis, quae certe Constructio Iegantior est et optimis scriptoribus uagis usitata. Vid. Heins ad Ovid. Epist. XIV. 64. Nihil tamen mu- andum. Nam quoties licet, lubet, placet, euedit et similia verba Crusativis et infinitivis iunguntur, toties supprimitur dativus nominis, uius accusativus plerumque expressus est, isque, ut integra sit oratio' struptura verborum Constet, supplendus. Ita X. gr. h. I. integra iratio est Nobis e silit Os esse bonas. De ha ConstruCtione accura-issime disputavit Dulier ad Liv. XLII. 36 6. Onas voCat, quae nuIam Pro Concubitu mercedem exigunt. Tibull. II. 4. 45. At bona, quae reo Nara fuit. hi vid. Brouklius. Supra II. . . mater mala pro

bucilius, apud Geli. IX. 14. Qui te diligit, aetati facieques tuas ct auorem Stendat, Ore amicum polliceatur. Iuvenalis , VI. 142. Si erum XCutiaS, facies, non uxor amatur. Colunt l. e. observavi, Omni offi-iorum genere prosequuntur. Minus est colere quam amare. Virg. isn IV 422. Solari nam perfidus illo es colere. Ovid. Art. Am. Ι. 22. ui fuerat cultor, factus amator erat. Vid Burmann ad Petron C. 127. i. 607.J10. Haec ibi tam mutas es t. Videtur Iocus expressus elauto, Most. I. 3. 43. Nihilo ego, suam nunc tu, amata Sum atquc irri uod gessi morem Qui pol mes , ubi aetate hoc caput Colorem Com-imtavat, celiquit, desoruitques me. - Animum alio comis uni. L Ita dixit, ut Hec. I. 2. 1. huc transtulit amorem.

574쪽

Vobis cum uno semel ubi aetatem agere decretum 'st

viro,

Cuius mos maxume 'st consimilis vostrum, hi se ad Vos applicant. Hoc beneficio utrique ab utrisque vero devincimini; Ut numquam ulla amori vestri incidere possit calamitas. 15 . Nescio alias: me quidem SemPer Scies fecisse se dulo,

V. 12 Beriti Post iro gravius, post ostrum lenius interpungit. Amorem frequentes erant. - 13. Consimilis Ostrum. Μoribus vestrum, pro , moribus vestris Sic enim antiquis Ioqui placuit, mors bEStrum, Pro mores Estri, ut recentioribus placet. - et Hoc Leneficio utriques ab ut Hissus oro . Dinc imini lQuasi diceret, si ambo hligatis vos mutuo eneficio intemeratae fidei servandae. Et hoc dictum est illi simile: Vterques utrique sunt cordi. Ubi Laurentius affirmat ah oratoribus potius esse dicendum, terque alectri est cordi. - 15. Incidisse οε sit calamitas. In Eunu- Cho, Nostri fundi calamitas. Proprie calamitatem rustici grandinena dicunt, quod comminuat Calamum, hoc est, Culmum a segetem. 16. Nescio alias. Verba mulieris commendantis se a fide in virum.12. Cum uno semcti statem gere. Ita Plautus Cisteli I. 1. O. Matrona magis conducibiles Si istuc, mea Silonium , Unum

amares, et cum E aetatem Xigere, quoi nupta Si Semel Horatii

Carm. ΙΙΙ. 14. 5. Unico gaudens mulier marito. Ovidius, Arte m. I. 328. quantum est, uni OSSe lacer viro. De emphasi particulae Semel vide supra. d. 2. 34. 13. Mos monsimilis. Id par ingenium vocat Heo. . . 4. Hi s ad os applicant. J Enallage numeri est, qualis Eun. Prol. 3. De usu vocis adplicant vide ad And. . . l. 14. Utrique ab utris quod . . alter ab altero, vicissim, mutuo amore. Ita Phorm. V. 3 17 Vero g. d. revera. 15. Inciderect Hae vox usurpatur de malis et damnis, quae subito Contingunt. Ita Adelph. IV. . . Propertius I. 15. 28. Si quid forte tibi durius inciderit. 16. Nescio alias. H. e. quid aliae agant, nescio. Ita infra v. 4. 15. Deos nescio. i. e. quid Dii sint DCturi, ignoro. - Fecisse

ses dulo. Ita Arid. III. 4. 18. V. 1. 56. Eun. II. 3. 0. Supra, 1. 174. Adelph. I. 1. 25. ubi vide Donatum.

575쪽

Ut ex illius commodo meum comPararem Commodum.

Ergo mea antiphila, uti nunc sola reducem me in patriam facis: Vam dum abs te ab Sum V omnes mihi Iabores suere, quos cepi, IeVeS; Praeterquam tui carendum quod erat. SE Credo.

Duilis. Immo, ut patrem tuum vidi esse habitum, diu etiam duras dabit.

'V. 22. Benti corr. vidi partes diu etiam duras dabit Nam Λα- - ' 17. Compir ames m. J Constituerem ut alibi: Quam inique com- 'aratum est. Ahi Clamosa interie Ctio hoc in loco ad gaudium spe- tat. Ne potuit vox a Commodatior duri, amatori prae nimio amoro lex insanienti ad primum cum amica Congressum. -- 18 Res du-bem. Id est, incolumen, post varia pericula, quae subii eundo in fiam, et redeundo. Nam ut Servius inquit, reduces dicuntur proprie, tui pericula evadunt. Facis itaque me reducem , i. e. defunCtum peri- ulis revertentem in patriam. - 20. Cresd O. Syrus non e loco molerat, respondet verbis Clitiphonis, quicum loquebatur, ut eum aliquo ambulatum abire cogeret. Vix suffero. Vix difficultatem signi-acat. Et aliquando pro non ponitur. Ουid. Vix Priamus tanti, tota-puo Troia fuit. Lucilius , arcer vix carcer dignus. Suffero. Su- tineo, alias suppono. 22. Immo, ut patrem tuum uidi 17. V m ill ius immo di me iam Cim 'ararim Com

Plauti Captivis, V. 1. q. seqq. Dicuntur autem reduce Proprie, 'ui perieula evaserunt et salvi domum redierunt i , Vide Servium ad Virg. Aen. I. 401. Ita eo. . . 12 Plautus. Trin. IV. I. I. suum suis us ex locis in patriam urbisque moenia reducem a iunt. 19. . Labores, quos cepi. Vide And. V. 2. 29. 20. Vix siffori. Suhaudi, desiderium absentis Antiphilae., Ceterum tui carendum Laevius p. elJ. N. A. XIX. . Tu caren

dum St.

21. 1 Ingenium. Intelligit ipsam antiphilam. Ita Pamphilus de Glycerio And. I. 5 40. 22. Habitum. H. e. se hahentem Ita Eun. Iv. . i. -

576쪽

76 HEAUTONTIMORUMENOS Ba. Quisnam inici adolescens est , qui intuitur mos p

Ba. Amabo, quid tibi est Θ D. Disperii P perii miserat Ba. Quid stupes, Antiphila Θ n. Videon Cliniam, an non λ Ba. Qusim vides p Cl. Salve, anime mi. 2 M. O mi exspectate Clinia, salve. . o. Ut vales Θ

bitum esse alentem , diu victurum , corpulentum, quod in Μ nedemum non Conveniat Quid ver si habitum Pauli aliter intelligamus V 26. Benti ex codd. suis Clinia addidit, vulgo temere omissum eas habitum. I Cum non possit per se Syrus Clitiphonem abigere, ct minas patris confugit, quem fingit iratum Vidi esses habitum Vario modo homines habit atque affecti esse possunt quihus Secundum Academicos aliud atque aliud videtur Etiam duras da- abis.J Subintelligendum est vel lues vel partos In EunuCho, Duraa Parte fratris praesdicas , Et partos duras μεταφορικως abisCtoribus Cenicis 'Vel iuras dabis, hoc est, durum se praebebit Vel absolute duras, dicimus bonas ei dedit, vel dabit poenas Cic. Quamprimum adυenians desdis. 23. Intuitur nos. I ab eo, quod est intueor, i intuetur et intuor intuitur Ah est in me. Anti- Philae prae nimia laetitia, fuiso Clinia, . animo male esse coepit Nam ut animus una Cum Corpore nonnunqu.am deficit nimio moerore, si ex interdum mimio gaudio. 25 Videon' Cliniam, an non 3 Tanta laetitia erat Antiphilao, ut etsi amatorem agnosceret, de eo ta men dubitaret 26. . Anim m. i. J ollis se io, et Deminea,

Duras ab ιι. Suhaudi, Dices vel partes. Ita Eun. ΙΙ. 3. 62. Phorm.' I. 2. 23. Possit et plagas intelligi, ut metaphora sit a Pugilibus d

sumta.

23. Intuitur. ad eandem formam dixit Plautus,mosteli. III 2. 150.4 Vuliam equidem illi cornicem intuor Lucretius, IV. 38. in

oomnis cum Saepe figuras Contitimur miras Restines' me. I Ad Primum conspe tum Cliniae videtur animo linqui, et vix consistere e ildibus. Ita Curculio, cui genua succidebant inedia, inpud Plautum, di Curc. II. 3. 31. Restines, retines me, obsecro. Ovidius, Heroid. II. 130 iLinquor, et ancillis excipienda cado. 24. Quid sibi ossy Formula rogandi eum, cuius vultum et statum subito mulari videmus, seu metu, seu alio asseCtu. Ita Plaut. Curc. II. 3. 30. Cas. III. 5. 10. quid tibi est, quod timida es 3 - Si

577쪽

ritiphila, maxume animo XOptatam meo p D. Ite sitiro: nam VOS iamdudum X eciat senex.

V. 28 Ithri exoptata, quod correxit Faernus. multis implicata landimpntis. Mi vim hiandimenti habet; nam significat meus. Clinia, salve. Illa ad maiorem gratiam amantem proprio nomine appellavit Salνε, modo admirantis interieCtio est. 27. Teneone te 3 Prae nimio amicae desiderio cum dubitatione loquitur. Sunt qui legant, tensones te ut referatur ad fidem, ita ut dubitet, an a se alienata sit, ruri in fide Persistat. 27. Sal Num advenisse gaudeso. Formula adventum gratulandi. Ita Eun. V. 6. 6. Adelph. I. 1. 55. et passim alibi. - ε-uctones θῖ Ita solebant amici peregre redeuntes, Seseque ampleXantes. Plautus, Rud. I. . . Tu facis me quidem, ut iver nunc ἱ-Jim, Quando mihi te licet tangere. Vt ix mihi Credo ego hoc te tenere obsecro amplectere Cis. Inipp. ad Suet. Caes. C. 59. ad Petron. E. 139. ad Tibull. II. 5, 1.4

ACTU TERTIUS.

1. Lucescit. J Veri amici ocium pulcherrim a Terentio in haeacena exprimitur e in qua amicus amico simul, et gaudii inδρerati, maximo Cum adfectu, nuntium, et consilium affert. Cesso Aliquis ces-

εare dicitur, id est, tardare ad aliquid celerite peragendum Virgi-1. Lucis eis hoc iam. Expressum e Plauto, Amph. I. 3. 45. Eamua, Amphitruo: duciscit lio iam. Coelum vero quaquaversum in-

578쪽

78 HEAUTONTIMORUMENOS

Vicini irimum ex me ut sciat sibi filium

Redisser etsi adolescentem hoc nosse intelligo. Verum quum Videam miserum hunc tam excruciarier Eius abitur celem tam insperatum gasidium,

Cum illi pericli nihil ex indicio siet p

Haud faciam: nam quod potero, adiutabo senem; Ita iit filium meum amico atque aequali Suo Video inservire et socium esse in negotiis: Νο quoque Senes est aequom Senibus Obsequi.

Me Aut ego Profecto ingeni egregie ad miserias

V. G. . ratem ut pro ita ut e cod. Bemh. et Victor. V. 11. Benti miseriam. Pluralem habet Bemb. Iius, Cessas in Nota recesque Cessat desidiosus requiescit defessus - 4. Mi aerum hunc. Cum affectu, nam proprium veri est ami laetari vehus prosperis amici, et dolere adversis. - 6. Cum illi. Deest, praesertim. Ex indicio. Indicium proprie est oris elinguae. - 7. Nam quod potoro. Quod Pro quantum Se nom. Plus liabet affectus, quam si diceret, Menesdsmum. - 10

NOS quo ne e S aequom es nibus es, o pii. Iuxta Llud proverbium usitatissimum, Pares cum paribus a Cillim congregantur. Naturaliter enim adolescentes adolescentibus, Senes vero senibus potius inserviunt et obsequuntur. - 11. Aut ego p rofeciso. Id est, ex his duobus ne Cesse est alterum tantum esse verum, sed sene ex

nimio filii Ρsiderio dubitat de eo, quod omnibus approbatissimum est. Ingenio. Hoc est, matura angonium naturalis est sapientia. tuentes dicebant' hoc Pacuvius apud Cic. Nat Deor. II. 36 Hoc, quod memor nostri coelum, Graii perhibesnt aethera Ennius, ex demendatione Iani Gulielmiis sui, quod in mes St, exsecrabor hoc, iquod lucos, quidquid est Idem poeta alibi plenius Hoc sublime cam

dona vocat Vide Comment maiorem.

7. Quod potero. I si de ad Eun. II. 1. 8. 8. Aequali suo.J Vide ad And. II. 6. 22.10. Smnis .es aes uum , aenibus is bais ui. Ita PIaulus, Bacchid. Prol. 3O Aequom St, Si pater obaequitur patri. 11. Egregie. H. e. praeter Ceteros. Vide And. I. 1. 31. - lac miseriam natus sum. Eodem sensu dicitur quis natus nil rem, cui peculiari modo est accommodatus , Horatius, Carin I. 27. 1.

579쪽

Νaius sum: aut illud salsum est quod volgo audio Dici, item adimere aegritudinem hominibus. Nam mihi quidem cotidie augescit magis De fili aegritiido: et quanto diutius 15

Abest magis cupio tanto et magis deSidero. m. Sed ipsi in foras egressum Video, ibo, alloquar. Menedeme, IalVex nuntium rapporto tibi, Cuius maxume te fieri tarticipem cupis.

Me Num quidnam de gnato me audisti. Chreme Θ 20

V. 13. ne diem accentu careat, menti totum docum sic scribendum SuspJ CBtur Aut ego proecto ingonio mrogio ad miseriam Num, aut illud falsumst vulgo quod dici audio, item tandem adtinere aegritudinem Omnibus. ValluSt m Catilin. Ingenium nemo in corpor Ezercebat. In C enio Iuoque Veteres dixerunt pro sua sponte vel natura. Virg. Georgic Iiu 2. Nunc Iocus arvorum ingeniis qua robora cuique. - EgrE- ι ad mi Seriam. Egregium dicitur, quod ex grege eligitur. ed hi egregio, valde, nimis; non est ergo ad audem OSitum. . 3. Diem adimes res a gritudinem hominibus. Serνius Sulpia 'ιus ad Ciceronem, Nullus dolor est, quem non longinquita temporis utriuat atques molliat. - 18. Nuntium apporto tibi. Nun -ἐu et res ipsa et nuntius dicitur. - 19. Cuius maxumes. Beneuaxume, quis enim nuntius illi gratior esse poterat, quam filii 3 0. Num quidnam des nato meo. Quia omnis illius sollicitudoirca filium erat, idcirco statim de eo suspicatus est, nondum facta latis in usum laetitia soFphis. Aliter et cum dativo Adelph. IV. 2. . Est autem ingonio natus quasi a natura fa Ctus. Ita Ennius: ego ingenio Natus sum, amicitiam atque inimicitiam in fontes prom

13. Diem adimeres aegritudinem hom inibus. Eanem sententiam varie extulerunt Grae C et Romani. Cicero Tusc. III. 6. Est enim tarda illa quidem medicina, aes tamen magna, quam d-er longinquitas et dies. 14. Mihi cotidies au gescit aegr itudo. Cicero, Att. III.

b. te autem non modo non levat luctum hunc, ed etiam auget: nameter dolores mitigantur eluataim; hic non potest non et EriSu PraESent mιScrrae, Et recordation praeteritae ita AEliotidie augeri. Ut Bu

rni dixit, mihi augescit, ita Virgilius, Ecl. X. 73. Galla, cuius mor tantum mihi crescit in horas.

18 Nuntium adporto sibi. I Vide ad Aud. I. 1. 6.

580쪽

Non viil te scire se redisse etiam, et iuum

Conspectum fugitat, propter peccatum tum J hoc timet, 25Ν tua duritia antiqua illa etiam adaucta sit.

Me. Non tu ei dixisti ut essem Θ Non. m. Quamobrem, Chreme Θ

U 21. Benti Apud mes hic domi. Codd. eius Hic apud me domi.

U. 25. Benti cum Faern tum delevit, metro postulante. mentione. - 21. Valet atques vivit. Prothysteron in sensu. est. Si enim valet, necessario vivit non si vivit, valet. Ergo vivit et valet dicendum erat. Et bene utrumque iunxit: nam multi vivunt, sed non bene valent. - 22. Meus gnatust Μagis cum admiratione quam Cum interrogatione legendum. Cli1ιia sus e nisi Addidit et nomen quod fieri consuevit in his quos diu optavimus, et nondum Venisse Credimus. - 23. Dixi. Denunciatio est Confirmandae sententiae, ne mutandae, transIata de foro et causidi- Cis. Cicero Praeco Dixisse pronunciat. Dixi. Ηo verbum, in sine additum , superiora Confirmat. Et est proprium his qui peroraverint causam. Quinctilianus: Dixer quoque, quanquam id Antonius Rufus ex diverso ponit exemplum, d pluribu patronis praeco pronunciat. Dixi. Si dixit, quasi iam obtunderetur amenedemo. 24. Et tuum conspiscium fugitat. J Plus est quam fugis. Et fugis a dixit, ut ostenderet filium vehemente timere. - v. Non 21. α Io atques vivit. Ita Plautus, Bacchid ΙΙ. 2. 14.

Vivit rectes et valet. Utrumque autem iungitur, quia teste Martiale, VI. 70. 15. Non est Niνeres, sed alor vita. Est autem in sequentibus Μenedemi verbis quaedam πολυλογια ς species, sed quae assectum laeti Patris egregie exprimit. Locus expressus e Plauto, Capt. IV. 2. 2. Segg. ubi simile est argumentum filii reducis ex Asia et hello. 24. Tuum conspescium fugitat. Plautus, Capt. III. 9. 13. Edespol minimes miror, si tes fugitat, aut Culo tuOS. 27. Ut ea sem. H. e. qualis, et quomodo in iam assectus.

Vide ad And. V. 4. 16.

SEARCH

MENU NAVIGATION