Comoediae sex;

발행: 1831년

분량: 690페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

611쪽

'er te vel uti quaesium saceret, Vel uti veniret palam. hed id cogitasti quidvis satis eri, dum vivat modo. uid cum illis agas, qui neque ius, neque bonum atque aequum sciunt p

Iubet. Ω0 . Ili Chreme, eccavi, fateor vincor nunc hoc te

obsecro,

uanto tuus est animus natu graVior, ignoScenitor,

V. 29. Benti corr. Quid cum illisco agas. V. 32 ieriti sic refingit: surint tu mes es tinnim graυior, tanto es ignoscentior libri aliquot tanto uis is n. vel tanto est i n. . Erasmus, teste Schmiedero, suand i. e. quandoquidem, Correxit Sed offendit istud natu graitior Num annis gravior δommissa est illi anui, et per hoc decepta. - 29. Quid cum illis gas. J Amatores designat, qui nihil pensi habent expertes iuris et om- is aequitatis ea sola recta putant quae illis libuerint. - 31. Pocavi, fateor. Victa mariti argumentis, Crimen suum fatetur: tuo magis mereatur veniam, simplicitatis opinionem inire tentat et o per deprecationem. - 32. Quanto tuus S animus at gravior. I. e. peritior propter plures experientias, quas potuisti abere, plus quam ego. Et hene dicit, gravior natu: nam maiora natu, i. e. Seniores, debent esse gruυiores i. e. Oderatiores et Coriantiores, atque prudentiores, ob maiorem experientiam. Potest etiami capi natu gravior, . . Tuus animus potuit plura videre,uam meus, quum me nativitate praecesserit. Nam fer mariti suntatu graυiare seu maiores Xoribus suis. - Ignos cen tio . Inrimine sic confesso ultimum remedium Confugere ad iudicum miseri- raecia re, non verbis, simulatione. Ita Graecis opponuntur λο-ο et ργον. 27. Ut quaestum faceret. Intellligit quaestum meretri-ium. Ita And. . 1 52. ec. V. 1 8. 29. Plautus, Cistell. Ι. . . de mihi, magnae quod parti est vitium mulierum, Quae hunc uaestium faciunt. 28. Quid, is satis est. Ita Plautus, Mil. III. 1. 155. Com-

indulum Obsona, me magno Sumtur mihi quodvis sat est.

31. Vincor i. e. argumentis Convincor. CiC. pro Cluent. C. 44. ince Dirum bonum fuisses inpianicum Liv. XXVII. 11. Veliannibalsidice victurus esset ubi id Gronovius Phorm. III. 2. 16. Veris

lineor. J32 Naeu ναν ior. I ali dixit,' uti grauior evo Virgilius,

612쪽

11 HEAUTONTIMORUMENOs

Ut meae stultitiae iustitia tua sit aliquid praesidi. . Scilicet 'quidem istuc factum ignoScam: Verum,

Sostrata,

Male docet te mea facilitas millia. sex istuc, quidquid est, at Qua hoc occeptum 'st causa, eloquere o. Ut still-

tae et misere omnes Sumus

Religiosae; , quum exponendam do illi. desi digit an

nutum Detraho et eum dico, ut una cum puella exponeret:

V. 33 alii cum Cod. Bemb. in iustiata.' V. 36 Benti eloquere ex cod. Reg. dedit pro vulg. Ioquere. Idem e duobus veterrimis, quibus usus est: Ut tutiae et miserae

Omne et .

cordiam. - 34. Scilices equides m. Ambae hae particulae affirmativae ad maiorem Comprobationem. 35. Mesa facilita s. Recte quia Cito uxori veniam dedit. Facilitas illius est, qui cito iram deponit. timesntia illius, qui nunquam irasCitur. - 36. Qua hoc occeptum. Quasi de magna re dixit. Ut stulta et misere Omne aumus. Vituperatio a sexu mulieres enim Consueverunt esse imperitiores viris, et multis superstitionibus detineri. - 37. Noligiosae. Superstitiosae. Religiosus etiam appellabatur is, qui nimia . et superstitiosa sese eligione alligaverat: ut hoc doco. gradiis annis Horatius, graνes aetate Livius, aetas ingravescens Cicero, annis ingravantibus Phaedrus dixerunt. Forte huc respexit Ovidius, Trist. III. 5. 31. Quo quis enim maior, magis est placabilis irae. EO-dem sensu oratius, Carm. III. 14. Lenit albescens animos capillus Titium et rixa cupido ProtErνas. 33. In iustitia sua h. e. in lenitate tua. Cio promarcell. c. Lhaec tua iustitia et lenitas animi florescet quotidi magis. Sic una Servitus pro leni Andr. I. 1. . ubi vid. notata.J 34. Factum ignoscam. Sic etiam locuti sunt Plautus Amphitr. 1. 1. 101. ignoScamus esccatum suum et Virgilius Cul. v. 293 parvulnS Tartara nosSent Peccatum ignovisse. Frequentiu est ignoscere facto.J35. Males doces t mo facilitas multa. Ita Quinctil. Declam CCLXIX. . Te, sod male , sic dixerim, docuit apientia. 36. Misero restigiosae. Comici Heres dixerunt pro valde. Plautus, sin IV. 1.37. Si magis religiosa fuctris i. e. Superstitiora. 37. D digito annulum detraho. Iuvenalis, Sat. VI 27. de annulo Pronubo de digito pignus fortaδε dedisti.

613쪽

8 moreretur, ne uer Pariis esset de Osiris bonis. . Istuc recte conservasi te atque illam , M. Is hic

. Unde habes c Quam Bacchis secum adduxit adolescentulam. S. Hem l . Quid ea marrat: Ea Iavatum dum It serta, Vandum mihi odii. Animum non advorti primum: Sed iostquam adspexi, Ilico Cognovi ad te exsIlui Quid nunc sispicare aut

II Venis

De illa: o. escio nisi ut ex ipsa quaeras, unde, hunc habuerit, 45 Si potis est reperiri Interiit itus spei video,

quam Volo.

Vostra est, si ita est h. Vivitne illa, cui tu dede ras. ' So. Nescio. . Quid renuntiavit olimc M. Fecisse id quod ius

seram.

m. 'omen si mulieris medin quod Sit, quaeratur. So. Philtere.

V. 40. Benti e multis codd. Hic is St, CCentu melior . V. 45. Faurn et Benti ias cum Bemb. m. V. 49. Benti nulla ratione indicata mulieri Correxit. 9. De nostris bonis. Et haec erat superstitio. - 40. Istuc scis. Eti)ωνικῶς dictum. - 4 l. Hem l Syrus timet, ne sibi raeripiatur auferendi argenti occasio agnitione filiae. Itaque ingerat. - 42. La Natu in. I Secundum antiquos: mos dicimus, lotum. hi ιdius Fastorum secundo Manes lia Datura Sacra petebat aquas. Exsilui. Ostendit Dimiam laetitiam de inventa filia, ideo nonixit accessi. - 46. Plus psi ideo. Nolebat tam cito cognosciliam occasio praeriperetur auferendi argentum Plus spei. J42. Ser Wandum mihi dedit. More solenni ne inter Iaandum Corrumperetur. Unde apud Ovid. Amor. II. 15. 23. annulus quatur me gero cum calidis perfunderis imbribus artus, Damnaqusu gemma perfer euntis aquae. subi v. Bum.J48. Irenuncia Dit. Proprie de iis, qui iussi rem exsequi, nar-

614쪽

114 EAUTONTIMORUMENOS

M. Ipsa est mirum ni illa salva est, et ego perii. . Sostrata, si Sequere me intro hac. Ut raeter spem eveniti quam timui male, Ne nunc animo ita esse duro ut olim in tollenda, Chremel m. Von licet hominem esse saePe ii ut volt, 'si res

non sinit.

In ita tempus est mi, ut cupiam filiam: olim nil

minuS. V. 52. in tollendo Bens e Bembin. quod etiam Faerno placuit. V. 54. Benti tempus fert mi, ut Adelph. V. 3, 5. Andr. I. 2, 17. Hecyr. IV. 2, 18.Μelius est ut non ad Syrum referas, sed ad Sostratam. - 50. Ipsi σε L J Fatetur Syrus et intererat ad quaserendas puellas nomen eius Mirum, ni II sal Da. Non potest Credere, Periisse anum, quoi maxime velleti recognitionem Antiplitiae. Ego perii. Quia ecognita est antequam auferrem argentum. - 53. Si res non sinit. Nam prudentis est servire tempori. - 54. Nihil minus. rio, non, quod auctus divitiis esset. xant quid gestum sit. Iustinus. XXIV. Renunciata Vogatione riδor Galli.

51 Praeter spem. J Vide And. II 6 5. - Timui male. Supra III. 2. 20.

615쪽

et 15

ub Conteretur aci . h. e. nae conatus adeo repressi sunt hae otia agnatione puellae, ut facile possint contundi ac conteri Et ostmperatore, qui am pene usus ab hostibus se in ali iusin tuti umiocum receperit. Cop a numero multitudinis d. . . 'udicitur Hu3tιus: Ex omni copia Catilinae irruiti E PTI, 1. Niai mo animus fallit. Iocose revetit verti Rri. - dixi εQenae superioris nis, P 'Vin Sostratae,

616쪽

116 HEAUTONTIMORUMENOS

mes fallere, Nihil est triumpho, si licet me latere tecto abscedere. 5

salicibus.

Quid agam L alit quid comminiscar ratio rae integro

ineunda st mihi.

V. 6. Benti e duobus codd. Crucior holum mihi tantum ereptum. Ac dein tam desubis e faucibus. Posterius, ut videtur, de Omiectura dedit. me circum copia ustro. Alii codices habent ita: cta copiae

coguntur i. e. Constringuntur, in angusto oppido, . . in aliqua munitione, in quam me reCipere neCesse fuit. 5. Triumpho, si licas m latere. Verba Proprie servorum, quotiens Vident e, quod inceperant, perpetrare non posse. Et εἰρωνι κως egendum. 6. Bolum. Translatio ab animalibus, quibus aufertur praeda. 'ΓΩ - Ius apud Graecos si per o scribitur, significat iactum retis; si per o,giabam ctrram, vel frustum cuiusque rei. - . imminis cir JFingam. Inde commentum dicitur. Alibi, Atques illis hoc commentum placet. Ratio. Nam innuerat unam rationem, . . modum hahendae pecuniae, quae via ubi non processit, aliam inire h. e. XCogus Triumpho. J . . exsulto gaudio Eun. III. 1. 4. - α ter tesct ab c d Ere. Μanet in allegoria. Exercitus enim Tebus desperatis pro victoria habet, si latus tegere et sine clade ab hoste discedere licet. Caesar, B. G. I. 25. Ex itineres nostros latere aperto aggressi circumυenires. Sed et gladiatores dicti teger latus, quod maxime petebatur, quoties Cavebant, ne ictus sibi inferretur. Tibu Ius,o. 4 51. Si volet arma , levi tentabis Iaesderes Oxtra Saepe dabiS nudum, incat ut ille, latus. Vel possit Syrus respexisse Poenam Servo rum, qui nudi latera et pendentes Caedebantur flagris. 6. Bolum tantum mihi resplum tam subito ct faucibus. Scurrilis locutio, a feris et alitibus translata Lucilius pud Nonium L m illis veru Sa Omnem, quovis posses m emungi Ol0. Idemet aurienti leoni ex Orct EXSculperes praesdam. Quod Plautus, Oeta Prol. 101 dixit: Magere hominem Nolo holo. Eadem metaphora dixit Cicero, de servata urbe Roma, Catil. ΙΙΙ. 1. Pones ex faucibus jat ere

piam. Bolus proprie est ossa canibus hiecta.J7. Natio des integri ineunda. I Cicero, Nat Deox. III.

617쪽

siet.

Quid, si hoc nunc sic incipiam nihil est quid si sic p

Vum argentum tamen.

V. . enti ago pro egero em Alii si vel quid dolendum iudica-xunt Sed ecte observat Benti sic te in ictu esse debere. tare necesse fuit. - . Nihil tam dij j i le. Sententia generalis sine certo auctore, quae servis etiam Convenit. ' u ιυ satigara significat, quaerendo invenire, ut probat Laurentius. Nun enim incipit Syrus deliberare, et identidem proponit, et proposita refellit tan- dena inventa bona ratione rumpit in laetitiam. - . Quid, si a te Θ Qui aliquid incepturi sunt, multa proponere Solent, et affirmare, et refellere, quod sit faciendum Vel relinquendum. Tantundem. H. e tantum proficiam in hoc faciendo, quantum in alio praecedenti iam iam confutato. Tantundem eges ro. Hae Consultatiost a Syro per ratiocinationem. - 10. Sic ρ inor. Nam quae opinamur, utamuSP laae putamus Certa sunt. Immo. Illa ratione aliquamdiu perfecta, cognovit eam esse honam, et uno se Corrigit. Euges Vox laetantis eius qui optimum invenerit Consilium. 11. Fugitiυum argentum. Facete et ioculariter servili more de argent tanquam de homines dixit. 92. nita subductaque ratione nefaria scelera meditantes Vide ad Euti.

v. 2. 29. 8. Nihil sam difficit 'st, quin quaerendo in ν atigari possiet. Eodem sensu dixit Curtius, VII. 11. Nihι tam

alta natura constituit, quo virtus non OSSit eniti.

9. Quid si hoc nunc sic inclinam p Cicero, Fam. I. 7. Quid si hoc muto 3 11. Ite traham ad mes fugiti Num argisntum. Servi fa-gitivi proprie retrahi ex fuga dicuntur, quoties reprehenduntur. Inde translatio facta. Vide Sallust Catil. 47 Dulier ad Flor. III. 19.J

618쪽

118 EAUTONTIMORUMENOS

CL 'OLLA mihi res posthac potest iam intervenire

tanta,

Quae aegritudinem, adserat: tanta maec daetitia

oborta St.

Dedi patri ni nunc pam, ut frugalior sim, quam Volt. S. Nil me fefellit: cognita est, quantum audi huius

verba.

Istuc tibi ex sententia lux obtigisse Iaetor. 5M in mi Syre, audisti obsecro D. Quid nic qui

usque una adsuerim.

V. . vulgo audiati , quod Benti e Bemb. mutavit. 1. Nulla mihi res posthac. Nimia Clinia Iastilia xprimitur des rescognita Antiphila, qua praepeditus vix poteSt adduci a Syro, ut Clitiphoni succurrat. - . Aes gritudinem ad orat. TaI et ilIud, Desorum vitam adepti sumus. - 3. Ded patri me. Plus dederes hoc loco, Ilaam ObSequi. Dedere e vult patri, quemadmodum in hostium potestatem hostes se desdunt. In Andria, Tibi, pater, me dedo, quasi qui vellet contraria. Et dodisio in hoste fieri solet. Frugalior. Temperantior, si frugalis non Xstat, unde descendat, vide tu. - S O mi Syre. hlandimento incipit, ut faciunt qui 2. Mihi aes gritudinem adferas. H. e. reare vel COΠCi- Iiare possit. Ita adferri dicitur molestia, ec. III. 2. . ES Ommodae, Hec. V. 3. 19. 3. Dedo patri me. ut And. v. 3. 26. Eun. . . . 5. Tibi ex lintentia tua obtigisse. H. e. X Ot et arbitrio. Infra IV. 5. 17. Adelph. III. 3. 17. et 66. eo. v. 4. 32. Phorm. II. 1. 26. Plautus,menaechm. U. 9 89. Quoniam haec eνenerunt, frater, nostra ex Sententia.

619쪽

ACTUS IV SCENA III. 119 I. Cui aeque audisti commodius quidquam evenisse pSy. Nulli. o. Atque ita me Di ament, ut ego nunc non tam

Laetor, quam illius: quam ego Seio Sse honore quo vis dignam. . ia credo sed nunc, Clinia , age, da te mihi vi- cIssim: OXam amici quoque rex est videnda, in sit ut collocetur.

v. 7. Benti corr. Cuiquam aequa aud et Bemb. et Victor commodσPro commodius restituit. v. 11. Benti corr. Nidendum. Recte habet attractio. ruidquam Speratum consequuti sunt. Quidni Quid nisi audierim 3 8. Meay tes. Cum ablativo παρέλκον additum, ut satrapte. at tamen posuit mihipte, pro mihi ipsi. - . Honore quo ν iat ignam. Amica etsi impudica est, dummodo amatori placeat, ab Commendatur amore eum impellente. - O. Da vi. Duae Pares orationis. Cicero e Da te homini. Dares est quo repetas. Dederaest ad perpetuum. Damus et amicis. Dedimul tantum hostibus. 1. Nam amici. Iusta petitio e succurrendum est amico , ne quidlli incommodi accidat Amici. I Plus gratiae habet, quam si dixisset, litiphonis. Et amicus antini est amator vero O oris. Et ama-or est ad aempus D amicus qui perpetuo amat. - . 12 quid In Zca. Αποσιώπησις. - uppiters Exclamatio terribilis eno ex nimio gaudio desipientis. Tanquam Syrus aliquid dixisset, tuod videret desipienti vergere in nuptiarum impedimentum. 7. Aeques commodius. Ita Plautus, Capt. III 5 42. Nec δι quisquam mihi, ineque melius cui velim. 10. IIa es mihi. H. e. CCommodari vicissim meae voluntati. Eun. III. 3. 10. Adelph. V. 3. 52. Cicero, Fam II 8. Da σhomini. V. Heius ad vid. Epist. XVI. 161.J11. Anaici res est D idenda, iri tuto ut illi citur. Jlta Cicero, Pliilipp. XIII. 5. Ut videatur a vobis Cn. Pompeii filiu iupatrimonio suo Couocatus.

620쪽

terloquere Θα Quid faciam, Syre mi gaudeo fer me. S. Fero

hercle VETO.

O. eorum vitam apti Sumus Frustra Operam,

CL Loquere; audio. Aa iam hoc non ages. Cl. Agam. S. Videndum est. Inquam, Amici quoque res. Clinia,' tui in tuto ut collocetur:

13. Nubos mihi. Hinc omnis laetitia dependet. antor loque radHoc loco inter noti auget, quemadmodum in verbo intercipit, interbibit Est autem interloqui impedire et interpellare Hoqusentem. Inter loquere 3 Quasi . loqueris intor mes, i. e. inter meum sermonem , illum interrumpendo, et in eius medium te interponendo. 14. Fer moris Id est, tolera Tolerandus est, sui ex amore desipit, quia mor deus est, et non voluntas: cogit enim hominem ad id quod Vult Fer me. Quia amor et odium, it testatur A. Gellius, tuae

durit ferocissima is otiones IIctrcles , ctro. Vctro ut plurimum ironiae convenit Virgilius, 'rogiam ver, laudesnc est spolii a Grefertιδ Sanctet oro, pronuntiandi adiumenta, in verbis negationem habent, licet confessionem afferre Credantur. - ' 15. Dctorum νitam. Quae laetitiae plena est et felicitatis nuda admixta tristitia. Et hyperboli Cus sermo ab affectione procedens Fru Stri OP ram, OP or sumo. Quod vulgi dicitur, , capio poenam Cum tamen poena duntaxat dicatur de punitione. Nam, ut vult Priscianus . a Psena, o diphthongo in v mutata, deducitur punio; et ideo moti est dicendum, umsi magnam Osriam pro is, sed potius tua causa multos cepi Seu Sum3 labores, ' aut plurimum tua causa laboravi. pora autem dicitur operatio, uabor, industria. Ideo sic intelliges. Frustra Iaborabo ermonem apud is faceres cum tu gaudi dessUisns ursi mihi

Π Ora praebes 16. ioc non ages. Id est, audios In Andr. Hoccines agis nquam. Verbum hoc vim interdum maximam habet ad adhortationem. Et videndum os t et , id e magna aggres-13 iocino mihi , interloquere 3 Id intorturbaro vocat Plautus , Bacchid. IV. 4. 81.16. De Orum vitam a ti sumus. Expressio summae felicitatis qualis And. U. 5. 4. Virgilius, Ecl. IV. 15. Ille sum itam accῬιet. Est autem apti ab apiscor, uti adepti ab adipiscor. Lucilius, apud Non. v. pisci Ut ego offfutiam, quod ego te in Primis cuper apisci intelligo. Coni inipp. ad Liv. IV. . et Benti ad Phorm.

SEARCH

MENU NAVIGATION