장음표시 사용
141쪽
D stylo carminum Hebraieorum. 129 Tritissimum donique illud accingere lumbos, quo expedii promtaque Agendi ratio notatur; sumtu imagine a laxis fluentibusque hominum Orientalium Vestibus, quas Succingere Olent, quotieRoperi, vel itineri faciendo es praeparant.
Neque tamen a pro sani tantuni rebus, Verum etiam n Sacris, quamvis rarius, Hebraeorum poetae imagines rationis mutuantur. Inter sacros Hebraeorum ritus diversa lustrationis onera haud ultimum sibi vindicant locum Simplicissimum usi rationis genus corporis atque Vestimentorum otione continebatur; quo ritu ii, qui leviorem aliquam immunditiam sibi contraxerant, nonnisi per unius dis spatium duraturam, purgabantur. Haec corporis Rique vestinientorum Iotio lege praescrip in nonnunquam ad animi purgationem atque expiationem transfertur Sic Psalmo LI, 4:': Ita 'ron: In Saspius lava me ab iniqui inte men, Ε n peccato meo mundum in redde. Quod si vero quis hominis mortui, vel sepulcri ossiumque humanorum coninctu Sese contaminasset, vel etiam ab horrendo illo morbo, quem lepram dicunt, convaluisSet, praeter corporis Rique vestimentorum lotionem aliae quaedam requirebantur caerimoniae ad amovendam immunditiam. Praeparabatur Enim lustralis aqua, usi admixtis aquae cineribus Vacca rutae, in hunc usum combustae, vel insus in aquam mactatae vis sanguine quo facto hyssopi fasciculus in aquam lustralem immergebatur, eoque X- piandus adspergebatur. Quam cum hyssopi fasciculo adspergionem poeta figurato ad purgationem a peccatis transtulit citato
142쪽
130 Pars III in Cap. IE X pia me hyssopo, ut mundus sim, se rLava me, ut nive candidior evadam. Interdum etiam a circumcisione rationis poeticae imagines petuntur. Circiani cisionis cum ea esso significatio, ut, qui illam recepissent, veri Dei cultores putarentur, factum est, ut in Oratione figurata circumcisi ii dicerentur, qui probe honestequis viverent praeputiati contra ii, qui improbae inhonestaeque vivendi rationi odii ossent. Exemplum habes Ierem. cap. IV, 4:ddidia, b x 'omCircumcidite vos IOVRQ, Ε demiis praeputium cordis vestri, Viri Iudae o incolas Hierosolymorum ΝΟ egrediatur, ignis instar, excandescenti men, Ardeatque ut nemo possit exSi inguere, Propter pravitatem dactorum veStrorum. Quo in loco ova so circumcidero cordis quo praeputium demere ident significat ac omnibus cogitationibus factisque, volunt nil divinae contrariis, renuntiare, et non nisi pietati virtutique operumdaro. Neque tamen praeputiati ii tantum dicuntur, qui ini probae vivondi rationi odii sunt; erum ita in ii, qui ullo quodam Velnninii, vel corporis vitio laborant. Sic ero in cap. VI, 10, praeputiatas aures habero dicuntur, qui propheia monitis nolunt obtemperare; sic Mos. VI, 2, 30 Moses praeputiatus labiis dicitur, quod linguam nil loquendunt parum habiloni haberet. Inter acros Iobraeorum ritus habetur etiam regum, Sacerdotum Rtquin prophotarum inolennis unctio; quoni altum diebraeorum
143쪽
De stylo arminum Hebraicorum. 13 poetae nonnunquam in ' alias ' quoque res transferunt, ' iit videre
Propterea auxit te Deus, Deus tuus, oleo laetitia prae sodalibus tuis. Qua hoc loco habetur locutio, oleo aetitiae ungere, idem sonat atque laetitia gaudio vo assicoro Possit quidem locutio illa abo quoque unctione, quae in conviviis lautioribus Iocum habo bat, derivari Verum cum argumentum salmi in celebrandis regis
cujusdam virtutibus versetur, solennem potius illam regum unctionem, quae in Sacrorum rituum numero habebatur, a poeta pectatam fuisse existimaverim.
Porro etiam ex prisca gentis suae historia, sive traditione orationis suae lumina Hebraeorum poetae petunt. In antiquorum
temporum rebus nil majus, nil memorabilius Hebrasis visum fuit, quam mirus ille ex Aegypto egressus; quo tempore Deus manifestissima amoris sui in popillum Israeliticum documenta odidisse putabatur. Namque gravissimis castigationibus Aegypti regem permoVerat, ut vel invitus populum Hebraicum dimittorsi; salvum deinde per medios maris Erythrue fluctus eundem populum trajecerat, Aegyptiorum contra exercitum undis obruerat; quibus rebus apparebat, quam caros acceptosque Deus populi Israelitici majores habu orit. Quae amoris auxilii quo divini testimonia non potuere Hebraeorum animis non ObverSari, quotiescunque temporibus insequentibus rebus adversis premerentur,
auxiliique divini indigerent. Quare et Hebraeorum poetae, ma-Xime Vero prophetae quando tristem populi sui sortem lugent, .
144쪽
132 Pars III. cap. I. numinisquo divini opem implorarit, saepius mi iubilem illum populi sui ex Aegypto egressum respiciunt. Sic Iesaias cap. LI, 9, 10:
ΕX pergiscere, expergiscere, indue robur, brachium Jovae, Expergiscere, sicut in diebus temporis prisci, ne intibus antiquitatis; Nonno tu excidisti Rahabum Aegyptum), Confodisti crocodilum lΝonne tu exsiccasti mare,
Aquas aequoris magnil Tu profunda maris pervia reddidisti, Ut transirent redemti. In hoc loco ova recordalion Oximii illius auxilii, quod discedenti ex Aegypto populo Israelitico praestiterat, se ipsum e Xcitat, ut eundem populum simili ratione o captivitate Babylonica redimat, inque patriam restituat. - rasti e mirabilem illum ex Aegypt egressum, et legum divinarum in monte Sinai promulgatio b Hebraeis maximi habita fuit . uno egit in divinarum
promulgatio cum inter fulgura, tonitrua terraeque motum facta fuerit, Hebraeorum poetae, ubi ovae, populo Suo opem laturi, meses interii atque potentiam describunt, suppius nil terribilem illum numinis divini in monio Sinai dosconsum rosurrunt, indeque imagines ua mutuantur. Exemplum obviam est in egregio
145쪽
De stylo carminum Hebraieorum. 133
illo Habaluti hymno, quo Jovae, populo Israelitico peni latuit, ni Mosias vividissiinis coloribus depingitur in hunc inoduni:
: 1 db x 2'bri Desus Themane venit, Et sanctus a moni Pharan, Solah. Toxit coelum magnificentia ejus, 1implevitque terram gloria ejus. Et splendor, lucis in Sinr, erat, Cornua radii ex ejus ianu emunubuni)Ε illic abscondita erat ejus MeStuS. Anto eum incedsebat pestis, Luesque prodibat e vestigiis ejus. Substitit et mensus est terrum, Spoctavit dissipavitque gentes; Dissiluerunt montes Beterni, Subsederunt colles perpetui,
Interdum itiam 4mmanem illam orbis uerrarum Inundationem, quae Machi tempore evenisse traditur. in describenda numinis
146쪽
134 Pars III. Cap. I. divini majestate atque potentia Hebiaeorum poetae respicere Vi dentur. Sic Amos cap. IX, 5, :a una γ' Nn va In rabon 'dicia a diri Dominus, Io va exercituum, Si conligori terram, di inuit, Lugentque omnes incolae ejus; Inundatur, tanquam Nilo, universu, Et submergitur, uanquam fluvio Aegypti. Aodificavit in coelis coenacula 'UR, Fornicemque suum super terra fundavit. Vocat aqua mari S, Effunditque eas super terram, Jova nomen rius. Saepius amen atquo apertius a diro illo casu, quo Sodoma, Gomorrha urbesque adjacentes pessum datae fuero, Orationi petuntur imagines; sic Psalmo XI, 6 : zo P ad manu, m Pluit Jova super improbos fulmina et Sulphur, Veni usque ardens portio culici eorum. Maximo veri homines impii atque scelerati , cum Sodomae Gomorrhaequo incolis . componuntur ut vidoro est . Ieremiae
cap. XXIII, 4 quo in loco Hierosolymorum prophetae deorum
147쪽
De stylo carminum Hebraicorum. 135
fictorum cultui dediti, et Sodomae Gomorrhaeque incolis similes
Denique ex mythica quoque gentis suae historia Hebraeorum poetae imagines suas mutuantur. Sicut Omnibus, tum antiquiorum, tum recentiorum teri porum populis mythica sua historia, ita eadem apud Hebraeos quoque Iocum habuit cujus cum in omnibus sero Veteris estamenti scriptis , tum maxini in Genes eos libro haud pauca reperiuntur vestigia. Ad mythicam Hebraeorum historiam inter cetera referenda Sunt, quae de inferorum Sede passim in Veteris es tamenti scriptis traduntur. Locus ill recipiendis defunctorum umbris destinatus, quem Hebraei b Aci, Scheo dixere, Subterraneus, Bliginosus et tristissimus putabatur; in quo defunctorum umbrae, omni sentiendi, cogitandi atquo reminiscendi vi destitutae, dormiontibus similes degerent. Illius loci incolis esscomparat auctor Psalmi LXXXVIII, v. 5, 6 in hunc modum et di 'UNAccensendus sum illis, qui in sepulcrum descendunt, Similis sum Viro Oboro destituto; Inter defunctos sum Iinbecillis, Interfectorum instar, in sepulcro cubantium, Quorum non recordari ampliuS, Et qui manu tua excisi sunt. In jusdem Psalmi verss. 1, 12, 3 de inferno haec habentur: didit 'Cyn 'nubri: u 'p' Ann S
148쪽
dium defunctis exhibebis ini inculum, XUIn Hibrae resurgent, teque celebrabunt Selah. An memorabitur in opulcro benignita tua, Fidos tua in rcolΝum Agnoscetur in tenebris miraculum tuum, Ε justitia tua in terra oblivionis Sed nobilissimus do insoris locus, eorumque vividissima imago habetur Iesaiae XIV, 9 17 quo in loco omnes inseri, regis Babyloniae adventu, Oxcitati fuisso, rogo in quo illum irrisione atque conviciis ex copisso dicuntur. Ex hoc loco, quem non Iegata, Sed a Serior quodam scriptoro, postremis exilii Babylonici temporibus degente, profectum putamus, discns, Hebraeorum de inseris opinionem eo tempora, quo oraculum illud editum fuit, magis jam explicatam fuisse, ita ut ad Graecorum de inseris placita aliquantulum accederet. Nequo taliae illis consentiro possumus, qui ex salini XVII versura, insor nos quoque fluvios ab Hebraeis croditos fuisse existimarent β). amque qui ibi
memorantur torrentes Belial bxo' 'bria, non sunt uvii inseriti, Verum iuvii perniciei, sive perniciosi. d mysticam historiam et aurea illa aetas resorenda, quam ΙIebraei, adventante Messia, exorturam sibi sperabant. Ex solicissimi illius temporis notione pulcherrimas Hebraeorum poetae deducunt imagines. Fingunt enim tempore illo novum coselum no vnnique terram creatum iri; Solis unaeque lucem multo splendidio rom, quam n telinc futurum, discordiam tella quo cessnturn, ideo quidem, ' ut e Gladiis VO-8S J. I . Iichaelis iii mi, i in utro id I uret liti praelectioneiii X de Sucra Hebrucorum poesi, uia 204.
149쪽
De stylo arminum Hebraieorum. 137
meres, o hastis falces parentur belluas perniciosissimas omnem seritatem exuturos, ita ut lupi cum agnis, leo nos cum Vitulis placide degant. Juvabit e niuitis unam tantum in medium protulisse imaginem, quae habetur Iesaia cap. XI, 6 4:
Sinaii recubant pulli parum, Et leo, sicuti hos, Heu Vescitur. Ludit Iactens ad cavornam spidis, Et in caveam vipera ablactatus manum suam immittit. Missis aliis suavissimis ursa aetatis imaginibus, quae Apud Iegatam ceterosque prophetas habentur, id tantum addimus, Hebraeorum poetas , in oscribendis solicissimis illis emporibus GrRsecorum atque Romanorum poetis palmam nisi praeripiant, certe illis optimo jure aequiparandos esse. Haud raro otiam a fabulosis illis animalibus, quae Cherubim, 'an id dicuntur, Orationi Poeticae imagines derivantur. Finguntur animalia illa o hominis, tauri, eonis et aquilas, praestantissimorum animantium, forma composita, et ad divini numinis majpstatem repraesentandum d-hibentur Quare in porculo arca foederis, mulaeisque Sacris
150쪽
138 Pars Iu si cap. I. imago eorum conspiciebatur. Imo etiam in nubibus Jovas thronum portare putabantur. Hinc Iova Cherubis insidere atque invehi dicitur salinis LXXX, 2, XCIX, 1, XVIII, 1l; quem postremum Ioeum haud poenitebit adposuisse:: bari ni fit x Inclinat coelum descenditque, Et caligo sub pedibus ejus;
Vehitur supor Cherubis volatque, Et sertur super alis venit. In eximio hoc loco, v. 8 17, cujus fragmentum untaxat in medium protuli ilius, Io vas, in auxilium poetae adventantis majestas describitur. Accurrit Jova, turbine, latininibus tonitribusque eum comitantibus. Qui ubi super Cherubis vehi dicatur, ea imagine nil aliud, nisi ingruens teinpestas, in qua JOV praeSens putabatur, portantibus thronum ejus Cherubis, innuitur.
Hi sero sunt fontes, o quibus figurata poetarum Hebraeorum profluit ratio sequitur, ut ipsas orationis 1lgurns, quae in cur-niinibus IIebraicis potissimum obviam sunt, conSideremus. Inter diversas, quas dicendi magistri enumerant, Orationis figuras, IIebraeorum potui maxime familiares sunt metaphora, comparatis, prosopopoeia, allegoria atque parabola. De metaphora non est, quod Separatim agamus; siqui deii ex Xeniplis, hactenus in medium prolatis, uno fero omnia metaphoris continebantur hujus figurae indolem usum quo iii Iebraeorum Oes satis p paruiSSE existimamus. Quare de coinparatione, prosopopoeia, nil egoriantque parabola adhuc dicendum. Inter comparationem atque metaphoram id obtinet discrimen, mi haec dictionem sive sententiam