장음표시 사용
161쪽
De ινω carminum Hebraisorum. 1 nubes pos imbrern, irpiniant custodes domus, et incurvnn se viri sortes cessant ni olentes et caligo offunditur spectantibus per fenestras clauduntur fores in plateis; surgitur Ad vocem aviculae et depri inuntur uanos siliu cantus; intentur loca alta, et terrore in vi sunt; spernitur amygdalus, oneri sibi est locusta, et irrita est capparis circumeunt in platea plangentes amovetur
funiculus argenteus, frangitur Iecythus aureus, rumpitur hydria ad fontem e diffringitur trochlea ad puteum. In hac allegoria Senectutis incommoda depingi, nemo est, qui eat in filias sed in Singularum imaginum explication mirum in modum interpretes disssentiunt. Alienum a proposito nostro id stur, difficillimum Iocunt usi commentario illustrare quare sufficiat, imaginum illarum Sensum propriis verbis quam rovissini reddidisse Monet igitur Ecclesiastes, indulgendum esse genio, ita tamen, ut et numinis divini rati habeatur, priusquam aetas senilis ingruat, qua omnis oficiat hilarita atque laetitia, continuae instent molestiae brachia manuηque tremant, sede nutent, dentes deficiant, oculi oboscant labin contrahantur, Somnus fugiat, concentus tu Sic non oblectent, adscensus in loca ditiora, in ipse in Via plana incessus molestus sit, in Osen quRE-que spernantur, corporis membra, gili quondam, ingravescant, cibi Voneris quo desiderium evanescat, praeficast, moriturum Planeturne, per Vicos circumeRnt, omnis deniqu humani corporis machina dissoluntur.
Haud delacro, qui in poeticis Hebraeorum scriptis, maxime vero in Prophoiarum libris Psalmoruinque volumine, mysticaν
quoque allegorias locum haber contenderent. Quam sententiam antiquiores potissimum Sacrae Scripturae interpretes tuiti sunt, quin etiam Lowthius amplexatur, cujus ocima prim do nora Hebrneorum a poesi , praelectio allegoria mystica, indolem ' atque
162쪽
150 Pars III Cap. I. Diopite intes X ponit. In limino praelectionis hujus Lowlhius
monet: In Hebraeoru in neri res, loca, tempora, officia, ceteraque hujusmodi, duplicem quasi personam Sustinent, unam propriam, alteram ut legoricam adeoque in eorum scriptis ita tractari
possunt, ut Vel hujus, Vel illius solummodo, si pilam ut simul utriusque ratio habeatur. Exempli gratia de Danide, do Stilomone, de Hierosolymis ita potest institui sermo, ut simpliciter intelligantur vel urbs ipsa ejusque reges, Vel ea, quae in Sacra Iudaica religionis allegoria per urbem regesque illos significantur;
vel etiam, ut utramque partem simul respiciat et complectatur scriptoris animus, ita ut quae alteram exprimunt, SenSu perto, proprio, hiStorico accepta, alteram sensu recondito, interior ac prophetico adumbrent. Cui viri doctissimi sententia nequaquam accedere possumus, prorsusque negRmus, allegoria mysticas in Voloris ostament scriptis locum habere, Sequentibus potissimum mixi rationibus: I omnibus, qui vel loquendo, vel scribendo animi sui sensus exponunt, id consilium, is scopus St, ut ab udientibus, vel Iegentibus probe intelligantur. At vero qui vult intelligi, nonnisi
unum sensum verbis Sui tribunt, neceSSB St; et quidem eum, qui dicendi usui atque consuetudini maxime conveniat quod si praeter illum sensum, alium remotiorem ntque reconditio rein intendat, lector vel auditor monendus, et liquo indicio doromotior illo sensu certior faciendus erit. Quod Si inter miliatur, fieri non potest, quin remotior ille Sensus nuditorem lecto-romve fugiat. Jam vero Votoris Testamenti auctores uspiam nos monent, verbis Suis nitum inesse Setirium orneter Quin, qui ex dicendi usu orationisque contextu cognoscitur. Quare non videmus, quo jure Veteris Testamenti Scriptis mysticus ali quis sensus inferri possit, quein nix criptoribu Sacris intentum
II Mysii cum si uilinii inniti librorum sucrorum sensum, Omnis
163쪽
De si carminum Hebraieorum. Ia leorum interpretatio vaga incertaque redditur Cum enim sensus illo neque ex dicendi usu, meque ex irationiS contextu, ' neque alio quodam Indici in cognosci possit, efficitur ut interpretationaystica omni destitui sit fundamento quo quies interpres possit inniti Quare . et tantus inter mysticos librorum sacrorum inter-phetes de singulorum Iocorum Sensu dissensus, ut Vel eam propter causam omni interpretationi mystica morito dissidas Possit quidem quis objicere et Novi estamenti scriptores, inque primis epistolae ad Hebraeos auctorem, Vetoris os tam senti statis haud raro mysticum Sensum tribuere, idque indubitato esse documento,essatis illis mysticum sensum inesso. Concodendum omnino, Novi Testamenti auctores Veioris sestamen ii essatis interdum mysticum
sensum tribuere; neque , tamen rinde sequitur, . mysticum illum sensum a Veteris estamenti scriptoribus re vera spectatum fuisse. Namque Novi Testamenti auctores jam interpretandi rationem, quae Suo tempore inter populare suos vigebat, Secuti Sunt quae tumem ae . nequaquam necessitatem mobi. imponit, ii ut i eandem sequamur interprotandi methodum, si in scriptorum, qui interpretandi sunt, consilio minus consentan Ba videatur.
Superest, ut de parabolis, in poeticis Hebraeorum scriptis obviis dicamus. Parabola proxini ad allegoriam accedit, ita ut et allegoria historica dici possit; quare et Lowthius eandem allegoriae accen Set. Est Rutem parabola fictae cujusdam rei narratio, ad illustrandam veritatem aliquam adhibita Parabolico dicendi genere maxime Seri Oris eV prophetae utuntur inque his prae- primis Ezechiel qui fere totus in parabolis versatur. Videtur id dicendi genus apud prophetas originem suam potissimum inde traxiSSe, quod prophetae, quando in conspectu populi verba
facerent, dictis Suis nonnunqunm actiones syntholicas adderent
sicuti legimus L Rogg. XXII, 1 prophetam edelium, filium
164쪽
152 Pur III a Cap. I. uanae, coinibus ei reis instructu in coluit Judae fruplisquis legibus coni paruisse, illisque praedixisse, Ara niveos tanquam cornibus ab ipsis prostratu in ii. Jam vero ubi vaticinia sua scriptis mundarent prophetae , vel illus actiones synibolicus, qua re vera in conspectu populi perpetraverunt, vel sic ius alias narrabant; unde factum est, ut syiubolicii in illud vel paraboliculi dicondigenii saepius in Scriptis prophpticis occurrat. Quem ad inodum
uiatem Hebraeorum poeta iniugin ps suus in universu in maxime vel a rebus naturalibus, vel x vitae communi usu mutuantur: ita ita in parabolas, quibus utuntur, ex utroque illo fonte ut plurimunt derivaro solent. Sic Ezechiel cap. XVII rogis Io jachini
per Nebucadnezarem in exilium se portationem surcul cedrini, ab aquila praegrandi in Dion to Libano decerpti, et in orcatoriam urbem delati parabola repraesentat; sic Iesaias cap. populi Ilebraici perversitato in vineae bono quidem cultae, Sed Agricola spem Sterilitate sua eludentis, imagine pingit; sic Ieremias eundem populum, ova quondam dilectum, sed postea corruptum Atque rojectum, cinguli lintei parabola sistit quod propheta primum lumbis applica vorat, dolii dot ova jussu in
petrae issuram absconderat, quo in loco teniporis succΘssu Otuni
computruit. Sed mulio frequentius Hebraeorum prophetae populi
sui impiolato in uxoris udultera parabola repraesentant Solentoni iii Πρbrno uictam illani conjunctio noni ni quo nocessitudin sem, quam sibi cum Deo intercedere putabant, matri inoni imagine, in qua laeta mariti, populus Hebraicus vero uxoris personam Sustinui et, an inio proponero. iii a re si popillus a Deo Vero, tun quam in artio suo, deficoret, fictorii in quo Deo ruin culii in P queretur, ea de socii haud litor, c si dulieritim uxor Omniit teret, habebutur uita iiivigo quam plurimis paritholi nnsam dedit.
Exempla habes Hoseae ni p. 1 III Ezechielis capp. XVI, XXIII, aliis quo permultis locis Cotorum quamvis libentor On
165쪽
De stylo carminum Hebraicorum. 53
venientissinias in prophetarum scriptis haberi parabolas tamen haud diffitendum, inusniri stiam tales, quarum imaginΘ neque RPPOSitae, neque perspicuae Satis Videntur id quod praesortini de quibusdam Ezechielis et Zachariae parabolis praedicaverim, quae, nisi ab ipsi auctoribus addita esset explicatio, vix a quopiani intelligerentur. Quaro haud omni e parte Lowlhii sententiae accedere possumus, qui, SiVB OnVeni enitiam, SiVe enu-
Statem, sive perspicuitatem imaginum, quae ab Hebraeorum poetis in parabolis suis adhibentur, spectes, vix quidquam desiderari Posse contendit ' . Hae fero sunt orationis figurae, quibus Hebraeorum poetae potissimum utuntur. Inveniuntur praeter illas et liae, ut metonymia, Synecdoche, postrophe, hyperbole, etc. quarum exempla in medium proferre supervacaneum videtur, cum jam ex illis, quas huc dum exposuimus, dicendi figuris poetarum Hebraicorum stylus allatim cognosci possit atque dijudicari. Cin v. a .
I stylo carminum Arabicorviii.
De carminum Arabicorum stylo disputatur diversorum emporum, quibus apud Arabes poeseos studium floruit, rationem habeninus, necesse est Namque diversum pro ivprsis temporibus poetarum Arabicorum dicondi genus ita quidem, ut poetis, Abbasidarum sub impori florentibus, vix conveniat, quod BMohammedis aequalibus merito possis praedicare. In universum omnis Arabum poesis in votorpii et recentiorem dividi potest. Voloris nomin eam insignimus, quae ex illo tempore, quo riis hujusce studium apud Arabes primum coli coepit, id Abbasid 89 De sacra Hebraeoruin poesi, preti electo X.
166쪽
154 Pars III. Cap. II. rum imperium usque floruit recentiorem contra dicimus, quae posterioribus viguit temporibus Veterem illam Arabum poesin
in hunc modum commendat Reis ius '): , Illa vetusta est grandis, Onora, mascula, Sublimis, nervosa, Spirituum plena, ignea, hominum quippe liberorum, campestrium , qui dominu in non gnoscebant, quorum Simplicem ingenii subagrestis Et αὐτοφυους ferociam urbana Severitas non fregerat, non erudiverat. Auctorum illa suorum ut amores canit et camelos, eoque nomine, Si ad
ullum aliquod genus referri debet ac potest, ad bucolicum spectat; aut etiam bellicam sortiiud insem et arma, et liberalem erga hospites comitatem auctorum celebrat. Omnia libortatem, amabilem simplicitatem, generosum animum, verae gloriae flagrantem ignibus, irarumque pertinacem , spirant, monstrantque clare, Primos hos Arabes, si veras eges artis poeticas, epicique carminis et tragoediae novissent, certo certius non futuram fuisse sub sole gentem, quae illos conceptuum sublimitate o eloquii majestate
superaret. Ex hisce viri doctissimi orbis, quibus nulli dubitamus accedere, intelligas, antiquior illi Arabum poesi omnes
fere Virtutes, quas de Hebraeorum poesi praedicavimus, etsi diversa aliquantum ratione, convenir . Quod si igitur veterum illorum carni inum stylum, de quo hic loci nobis agendum, Spectemus, primo amabilem illam, quam dicit eis ius, simplicitatem deprehendemus. Conspicitur autem sint plicitas illa et in argumenti, quod tractandum sibi sumunt Arabum poetae sucili dispositione, et in Verborum, quibus sensus exprimunt, simplici Rtructura. In rerum tractandarum dispositione, etsi diversissimae sint, haud ullum cernitur artificium ; sicuti quaeque poetae nim Oges oneri, in praerupto haud raro irata Si tu, in mediunt protrahitur. Exenipla iubos in curati inibus illis, quae Moalla arum
nomine insigniuntur, ' quo ruin muctores jam micae Sune memO-90ὶ In rutione de studio linguae Arabicae, p. 26l.
167쪽
De stylo carminuin rabieorum. 155riam ostent, mox cameli vel qui sui viri ut es praedicant, deinde audaciam suam, sortitudinem atque Iiberalitatem laudibus efferunt, parum solliciti, ut diversae hae res commodo nexu inter Se Onjungantur. Quod ad elocutionis adtinet simplicitatem, veteres illi poetas haud longis verborum ambagibus utuntur, Verum PreSSe et, quantum sermonis poetici ingenium patitur, etiam
Perspicue loquuntur. Exemplum jucundissimas simplicitatis habes in pereleganti illo Abbasi e Merdas poematio in amasa, cujus tres priores versiculos liceat apponere:
Vides virum gracilem, Ipserni Sque eum, At in vestibus jus leo impa Vidus. Miraris egregia formae juvenem eumque probas, Sed fallit opinio no in tuam vir egregiae formae. Non est magnitudo virorum ipsis gloriae, At gloria eorum generosita et irtus. Haud raro elocutionis simplicitati formonis poetici ingenium m-cer videtur . . Namque ut taceamus frequentissima. imagines, quibus utuntur poetae, et illud proprium quasi sibi vindicant, ut, spreta rerum propria denominatione, easdem ab aliqua, quae iis inhaeret nota appellent Haud quid om diffitendum, clinguae Arabicas minus peritis, ea ae dissiciliorem reddi carni inum antiquorum intellectum; meque clamem elocutionis simplicitatem tolli merito dixeris; contra, dummodo illum loquondi usum familiarem tibii reddideris, et mologantissimum it satis simplicem' esses deprehendeS.
168쪽
Cuin simplicitato dicendi in veteri illa Arabum poesi ut plurimum et sublimitas conjuncta habetur. Idoini nos ardentissimo spiritu et vividissi uiu iniuginandi facultate praeditos, quales prisci illi Arabsis uors, sublimius ferri, ubi de rebus sibi acceptissi in is, fortitudino bellica liberalitate intilibusque agunt, non est quod miremur. Omnis autem in dicendo sublimitas vo in astoctuum atquo cogitationum elatione, Vel in elocutionis granditate cernitur. Utriusque generis Xempla in medium pro serenda sunt. Cogitationum sublimitatem nemo desiderabit in sequenti leonis descriptione, ex Kaabi en Zohair carini ne panegyrico in Moham medem depromta VisitaVerat poeta Mohremmedem ejusque adspectu majori perculsus fuit timore, quam leonis formidolosissimi adspectu Refert igitur, magis sese prophetam formidasse b, diti ii A ais, i, ES A. oi ita o uuam leonem leonum, cujus latibulum
In vult Althar, ubi sylva Super Ν lium. Maia exit, ut ni ne cibo binos catulos, quorum victuri Caro humana, in pulvero voluin, inque frusta conScisSa. Ubi insilit in adversarium, non convenit i
169쪽
De stylo carminum Arabicorum. 457
Adversarium relinquero, misi is fuerit fractus. Cum propter manent eo ne deserti vacuo ventre, Idioque ambulant in Valle rius peditos. 'Νequo cessat in ejus valle ratori confidentiae Projectis armis vestibusque de Orari.
Haud minori cothurno incedit richa ara describendo dupo,
acerbissima fame exagitato quem lociam, cum longum esset in te grum exhibero. breviter tantum perstringemus, Hectorem ad viri
clariss de Suc Chresto mathiam Arabicam remittentes, ubi nobilissimum illud cha arae carmen, in Appellatum, integrum habetur Comparat sese poeta illo loco, v. 26 - 35 Iupo, qui acerbissima dame . exagitatus: deserta percurrit, praedae 4nhians Frustrato cibi desideri ululatum n tollit,' quom alii roserunt lupi . fame macieque confecti, resonant quo ululati deserta. Cum illo sesinit ululare . desinunt et mi so quo solantur lam', quam ille patitur sicuti et ipse sese solatur eorum cruciatibus. Ubi deniquo videt, omni conamine nil se efficere, gradum refert, roraruntque et , illi, patientia saevissimae danais . tormenta sustinentes sexcentis quam, nobis . in promtu Sunt, Itylis I Mirum in modum alucinatur Castrius, in Biblioth. Arab. Escur.
to m. I, p. Ι34, de Schan ar ejusque carmine amico in hunc modum disserens ,,Poema inscriptum Lamia Ilarab, i. e. Carmen Arabicum, in quo versus omnes litera d terminantur. Ibi de sermonis rabici elegantia, proprietate ac eruditione disseritur: quocirca viri literati omnibus Arabicae linguae studiosis poema hoc legendum proponunt illius autem auctor est Ilsehaneari, I mitius recte legit Herbelotius cum uno puncto diacritico Sehaphari poeta antiquissimus, cujus expedita et uavis vena in proverbium
In hoc loco triplic vice lapsus est Casirius primo, quod Schan- arae earmen de sermonis Arabici legantia utque proprietate tractare contendat deinde, quod carminis auctorem Schancarium
170쪽
158 Pars III. Cap. II sublimioris exemplis, unum adhuc ex inamaδα proferro liceat. In grandisono illo carmine, quo I abbata Sciarran avunculi sui laudes praedicat, inter multa praeclara haec quoque leguntur:
dicat denique, quod proverbium illud, Schanfar eaepeditior, ad
Schan arae venam poeticam reserat. unaque quod I ad carminis adtinet argumentum, ne verbo quidem sermonis Arabici elegantia tangitur. Etenim poeta, inimicorum insidias devitans, familiaribus suis vale dicit, loca deserta petiturus, ubi nullum, nisi ferarum, consortium. Praedicat abstinentiam suam, fortitudinem atque patientiam, memorat itinera nocturna atque diurna, quibus et frigoris et aestus tormenta animo inconcusso sustinuerit. In his similibusque cum versetur omne carmini argumentum, haud facile adsequaris, qua ratione Casirius in sermonis rabie elegantiam atque proprietatem delabi potuerit. li In constituendo poetae nomine Casirius procul dubio vitiosa codicis sui scriptura inductus fuit, ut Schanearium diceret, quem probatissimi Arabum auctores, Firurabadi, schauhari, Meidani aliique Schan aram dicunt. Quare immerito Herbelotium taxat, quod is, omisso uno puncto diacritico, Sehaphari legerit. In eo tamen et Herbeiosius lapsus est, quod literam . praetermiserit; in quem errorem etiam Pocockius incidit, qui in notis ad Togra earmen Lamicum, p. 5, poetam nostrum Sehaaphari adpellat. Ill Quod denique laudat Casirius proverbium, Sehan ara eaepeditior, non ad poetae ingenium, Verum ad velocitatem in cursu referendum esse, discas ex Firuzabadio, schau- hario atque Meldanio, qui Schan aram velocitate cursus excelluisse, indeque proverbium enatum esse tradunt, Velocior Scha fard, DA O .LI Aecedit, quod Casii ius pro I I perperam A. Ati exhibeat, quod a radicem dui, dulcis fuit, nou velociorem, sed dulciorem, suaviorem denotat, de quo tumen Schan arae epitheto auctores laudati nihil memorant. CL do ac Chrestoni Arab. edit. II io m. II, p. 345 - 340.