장음표시 사용
401쪽
38,' UNIE set Nu M Don erat tempus, nec tu tempore Epora Praecedis; alioquin non omnia temporaptaecederes. 2.Sed praecedis omnia tempora praeterita,celsitudine semper pr sentis aeternitatis & superas omnia litura, quia Milla
futura sunt; cuna venerint prieteritator erunt tu autem idem ipsees, 'anni tui non deficient. Anni tui nec eunt, nec C-niunt isti enim nostri, eunt, veniat, ut omnes veniant. Anni tui omnes simul. stant, quonia stant; nec euntes a veniet tibiis excluduntur , quia non transeunt: isti autem nostri omnes erut,cum omnes non erut Anni tui dies unus,&dies tuus
non quotidie, sed hodie quia hodiernus
tuus non cedit crastino, neque succedit hesterno modiernus tuus aeternitas, id Dis. O Oxternum genuisti, cui dixisti: Ego hodie genui te. Omnia tempora tu fecisti,&ante omnia tempora tu es, nec aliquo tempore non erat tem S.
CAPUT XIIII Temporis disserentia ren
VLLo ergo tempore non seceras aliquid, quia ipsiim tempus tu fe-cczasi&nulla tepora tibi costerna sunt,
402쪽
quia tu permanes. At illa si permanerent, non ellent teinpora. Quid enim est tem pus Quis hoc facile breuiterque explicauerit Quis hoc ad verbum de illo pro-Κrendum vel cogitatione comprehcnderit Z Quid autem familiarius notius
in loquendo comemoramus, quam tem
pust Et intelligimus utique,cdm id loquimur intelligimus etiam,cum alio loquente id audimus. et Q gid ergo est tempus' Si nemo ex me quaerat, scio; si quaerent explicare Glim, nescio: Fidentes tame dico scirem quod si nihil praeteriret, non esset prael ritum tempus;&si nihil adueniret, non esset futurum tempus si nihil esset, noessiet nesens tempus. Duo ergo illa tem
pora praeteritumri futurum, quomodo sunt, quando praeteritum iam noti est. α futurum nondum esti Pr sens auten si semper se praesens,nec in pretieritum transiret, iam non esset tempus, laeter nitas. Si ergo praesens,ut tempus sit,ideo sit, quia in pretieritum transit,quomodo in hoc esse dicimus, chii causa, ut sit, illa est, quia non erita ut scilicet non vere digamus tempus esse, nisi quia tendit ad
403쪽
C AP V T XV. Mensura temporis in quo.
I.Y: tamen dicimus longum tempus breue tempus, neque hoc nisi de praeterito aut futuro dicimus.Pr teritum in pus longum verbi gratia vocamus
ante centum annos, futurum itidem longum post centum annOS Breue autem praeteritum dicut puta dicimus ante decem dies, ireue futurum post decem dies . Sed quo pacto longum est aut breue, quod non est Praeteritum enim iam non est , futurum nondum est. Non itaque dicamus, longum est, sed dicamus de praeterito longum fuit, defuturo longum erit Domine Deus meus lux mea, nonne licueritas tua deride
bit hominem Quod enim longum fuit primeritum tempus,cum iam esset praei titum, longum iiiit, an cum adhuc praesens essetὶTunc enim poterat esse longu, quando erat, quod esset longu,Pr teritu verbia non erat, unde nec longum esse
poterat, quod omnino no erat No ergo
dicamus,longum fuit praeteritum tepus, neque enim inueniemus, quid sucrit lonagum quando, ex quo praetcritum est, noest. Sed dicamus, longumsuit illud prae-
404쪽
lans tempus, quia usi praesens esset. longum.erat Nodum enim praeterierat. v non eis; ideo erat, quod longum. esse posset. Postea verb quam praeterhi,
simul de longum esse destitit, quod esse
destitit. r. idcamus ergo anima humana, trum ire sens tempus poli it est longum. Datum enim tibiest sentire moras,
atque metiri. Aid re podebis mihi Ancentum anni praesentes, longum tempus est Vide prius, utrum possint praesentes esse centum anni si enim primus eorum annus agitur, ipse praesens est; non iura vero de nouem futuri sunt, Aleo no- cum sunt. Si autem secundus annus agitur, a nus est praeteritus, alter praesens, c teri suturi:Atque ita si medioru quemlibet centenari huius numeri annupre: sentem posuerimus, ante illum praeteritierunt,post illum futuri Quocirca centu anni,praesentes esse non potuerunt. Vide saltem, vir qui agitur,unus ipse sit praesens Meius enim, si primus agitur inesti suturi sunt. teri si lacundus,iam priamus praeterhi, creliqui nondum sunt. Ergo nec annus, qui agitur, totus est praeiens xii non totus est praesens, non aest annus praesens Duodecim enim
menses annus est, quorum quilibet unus mcuta
405쪽
i3 co Ny IssIONVM mensis,qui agitur,ipse praesens est,caetet autem praeteriti aut futuri. Quanquam neque mensis,qui agitur,praeiens est, sed unus dies.Si primus,futuris caeteris sinouissimus,praeteritis caeteris si mediorum quilibet, inter praeteritos futuros. . Ecce praesens tempus , quod solum inueniebamus, longum appelladum, vix ad unius diei pactum cotractum est Sed discuti Ηseciam ipsam, quia nec unus dies totus est,r sens Nocturnis enim diurnis horis omnibus viginti-quatuor expletur Quarum prima caeterassituras habet, nouissima praeteritas, aliqua vero anteriectarum ante se praeteritas, post futuras Et ipsa una hora , fusiliuis partiaculis agitatur. Quicquid eius auolauit, praeteri tuna est:quicquid eius restat, suto rum. Si quid intelligitur temporis, quod in nullas iam,vel in minutissimas mometorum partesdiuidi possit, id solum est, quod praesens dicatur. QRod tamen ita raptim a futuro in praeteritum trasvolat, ut nulla morula extendatur Namsi ex tenditur,diuiditur in prςteritum futu tum Praesens autem nullum habet sp cium Vbi est ergo tempus, quod longurri dicamusZAn suturum ξNon quidem clicimus longum est, quia nondum est; quod
ongum sit, sed dicimus longarri erit Quando
406쪽
2IBR N DECIMUM Is Quadido igitur erit si enim tunc, cum adhuc futurum erit,non erit longu, quia quid sit longum,nondum erit. Si autem tunc erit longum, cum eX futuro, quod nondum est, esse iam coeperit, praesens faetum erit, ut possit esse, quod longum sit,iam superioribus vocibus clamat pra, sens tempus, longum se esse non posse.
CAPUT XVIsmetis tempus elisi liceat, Spiaris
et tame Domine sentimus inter- M. ualla temporum, comparam sibimet,&dicimus alia longiora, alia breuiora Metimur etiam,quato sit br uius an logius illud tempus, quam illud;&responclemus, duplum esse hoc vel triplum, illud autem simplum aut tantum hoc esse,quatum illud. Sed praetereuntiantetimur tempora, cur sentiendo mettimur. Praeterita verb, quae iam non sunt; aut futura, quae nondum sunt, quis metiae potest; nisi serte audebit quis dicere, metiri potest, quod non est Cum ergoprieterit temptas, sentiri & metiri potest: κum autem praeterierit, quoniam no est, non potest.
407쪽
TIBER UNDECIMUS. 3greentio mea. Si enim sunt futura&prae terita, volo scire, ubi sint. Quod si nonduvaleo, scio tamen, ubicunque sunt, non ibi ea futura esse, aut prς terita, sed prinsentia. Nam si&ibi futura sunt, nonda ibi sunt : Si&ibi pr:eterita sunt iam ibi non sunt. Vbicunque ergo sunt, quaecunque sunt, non sunt nisi praesentia quanquam praeterita, cum vera narrantur, ex memoria proferuntur non res pinquae taeterierunt; sed verba concepta ex imaginibus earum , quae in animo, lut vestigia per sensus praetereundo fixerunt. Pueritia quippe mea, qui iam non est, in tempore praeterito est, quod iam non est. Imaginem vero eius, cum eam recolo narro, in praesenti emispore intueor, quia est adhuc in mem
1. Vtrum similis sit causi etiam prindicendorum futurorum, ut rerum ouae nondum sunt, iam existentes praetententur imagines, confiteor Deus meus,
nescio. Illud sane scio, nos plerunqueptiem editari futuras actiones nostras, eamque praemeditationem esse praesen temet actionem autem, quam praemediatamur, nondum esse, quia futura est. Quam cum aggressi fuerimus,4 quod praeinuditamur agere coeperimus, tune
408쪽
erit illa actio; quia tunc non futura, sed praesens est Quoquomodo se itaque ii beat arcana praesensio suturoriam, vide-ai,nisi quod est,non potest. Quod autem iam est, non futuru, sed piciens est. Cum ergo videri dicuntur latura, non ipsa quet nondum sunt, ita est,quae sutura lint; sed eorum causis vel una forsitan vidciaturi,quae iam sunt. Ideo non futura, sed prae- gentia sunt iam videntibus,ex quibus i tura praedicantur animo concepta Quς xursus conceptiones iam sunt,& eas prς- sentes apud se intuentur, qui illa praedi
3. Loquatur mihi aliquod exemplum,
Eanta rerum numerositas. Intueor auroram, oriturum solem praenuncio. Quod intueor, praesens est, quodpr nuncio suturum. Non sol futurus, qui iam est; sed ortus eius,qui nondum cst. Tame etiam
ortum ipse nisi animo imaginarer, sicut modo cum id loquor, non eum pocsem proicere. Sed nec illa aurora,quam incari video, solis ortus est, quamuis eum praecedat, nec illa imaginatio in
aumo meos quae duo praesentia cernun- aux, ut laturus ille ante dicatur Futura AErgo nondum sunt. Et si nondum sunt, non sunt : si non sunt, videri omnino
novossunt; sedi dici possunt ex pra
409쪽
ibus, quae iam sunt,i videntur.
CAPUT XIX. modo praesic entur futura.
r. autem regnator creaturae tuae,
quis est modus, quo doceSanimas,. ea quae futura sitiat Docuisti enim pro- Phetas tuos. QiSisinam ille niodus es quo doces fviura, cui futuru quicquandi non est, vel potius de futuris doces praesenties Nam quod no est, nec doceri vitaque potest. Nimis longe est modus iste
ab Die mea. Invaluit ex me, non potero. ad illum: potero autem ex te cum dederis tu dulce lumen occultoriocalorum
CAPUT XV Differentia temporum quomodo,
minandae. Uo autem nunc liquet&clare nec futura stati,nec praeterita Nec proprie dicitur, tempora sunt tria, praerteritum, praesens,&futuram: Sed fortac si proprie diceretur, tempora sunt tria: praesens de, teritis, praesens de praesentibus, praesens delat is Sunt itali c
410쪽
in anima tria quaedam, Malibi ea non vi deo. Praesens de praeteritis memoria, pr 'sens de praesentibus contuitus, privscns de saturis expectatio. Si haec perinitti
mus dicere , tria tempora Fideo, fateorque, tria sunt. Dicatur etiam, tempora sunt tria, praeteritu ,pa sens, futurum, sicut abutitur consuetudo, dicatur Ecce non curo, non resisto, nec reprehendo;
dum tamen intelligatur, quod dicitur; neque id, quod laturum est,esse iam neque id, quod praeteritum est Pauca sunt Cnim, ux propricloquimur, plura non Propricis d agnoscitur, quid velimes: CAPUT XXI. .
x. IXI ergo paulli ante, quod pra L tereuntia tempora metimur ut possimus dicere duplum esse hoc temporis, ad illud simplum aut tantum hoc , quantum illud. si quid aliud de partibus temporum, possumusa enuciar*metiendo. Quoctica, ut dicebam, praeten. cuntia metimur tempora. Et si quis mihi dicat, unde scis frespodeam, seio, quia metimur nec metiri,quae non sunt, pocsimus A non sunt praeterita, vel sutura.