장음표시 사용
241쪽
sidiis , quae dolori capitis ex tali causa contracto conueniunt is balneo utendum est,caput aqua copiosiore calida perfundendum. Cibi uero his proderunt ad sorbitionem aptati, oua λωbilia,amylum,liba dulciaria, luet i tria dicuntur,sesama,necnon amygdala item nux pinea, & quae ex lacte fiunt bellaria: uina
dulcia, non uetera. medicamentum diacodion linctu assumptum,& quae his congruunt composita auxilia. Quod s frigida intemperies afficiat,& morbus contumax sit,modico utendum cibo est,caput calefacientibus,tenuiq; substantia praeditis nardinoautaceoq; debet perungi. Irinum uero non solamiusnitur,sed etiam naribus instillatur: intus nares thure, & my tha cum oleo perunguntur,praesertim si perfrictio grauedinem crearit. Alios naribus odoranda adhibita iuuarunt,ut lacineae panniculorum combusts,uel melanthium, uel cuminum usu
illigatumq; in panniculo. Iam cyphi silenaicum, id est lunare
olfaciant, frontique illinatur, cui sina ut unum ex emplastris, quae inflammationem arcent,agglutinabitur. Exempli gratia Icesium,uel Oxera,vel Barbarus, uel Athens. Ad stillationem uero ex frigore ortam, Scyphi potus utilis est . Τhorax a tem balsami liquore illinetur idemque per lanas succidas cum styrace,&irino,uel anethino circunfouebitur. Cibis calidioribus,& ad concoctionem promptis uti commodum est,ubi iam materia concoquitur medicamen quod pituita per os educat, idoneum erit, tum capitis smegmata, nempe Constantini sa- PQ,atque eius generis consimilia.
o Aucitaui qua arteriacum &branchum appellauimus,com S petent qui de superius comprehensa, uerum priuatim ubi arteria,& caput eius quod larinx dicitur inna maioriam quandam assectionem periuntur,emplasticis,id est, obstruendi meatus facultate praeditis per initia utemur,donec inflammatio remissior enaserit: talia uero sunt quae ex passo cretensi,tragacantha,gummi & amylo costant. Item pinguium palmularum decoctum. & dulcis radicis cum capa, donec mellis spissitudinem conquirat. Item compositionem quas quod sub lingua teneantur, υπολ 'iδας appellant usius est . Ante omnia uinu hoe tempore circuncidendurn lostquam inflammatio moderatior
fuerit rςddita, uiuum dulce actumetur, tum consecta ex melle , lacte ,
242쪽
amylo, uel pane siligineo Adhaet sorbitione, ex am cessi ibano,pipere,cinamomo, casia & his similibus . '
T Vilis quoq; eadem ratione curanda. hoc solum laseicime
num aliarum particularum eonsense sui ui morbis coin ut .
mei i potest optime erit prospectum, quemadmodua mecsiure Compositoruuero praesidiorum enumeratio hic sublecta est.'Catapotia ad di Ilia tionem in fauces Otu . S Zyraci in IIxhae, opij,galbani singulorum pares portiones. di ux , uel priuatim in pila contunduntur, & ad
magnitudinem erui terna, quaterna ve aut quina, noctu dor
mituro dantur: pallumq; stuperbibitur. Haec ad acrem tenuem-2 'ς ii uJletu . iA L a v n. Alterci seminis drachmarduodecim,nucleorum pineorum drachmar sex,croci drachmae duae. sapa,uel passo in usu excipiuntur. Eclagma . a semulia,simul incocta exhibetur: ite ex byssopo,ncubus, nucleis pineis, & iride decoctu sorbetur. Catapotia ad ueterem te accommodata. et bracis drachmar sex,myrrhae drachmar duae semis,terebit minae, albani,opopanacis,iridis singulorum drachmar duae, piperis albi,nitri,sieminis alterct,lachrymae papaueris,sin pulorum drachma, sine ullo liquore in pila lusa in catapotia redoguntur: utitor ut praedictum est. '
Ad agredinem gutturis, tussim Ostutu cruentum.
MJgdala amara, quibus cortex sit detractus uigintiquin--que,seminis lini torreum drachmar quatuor,tragacairiliae dractimae duae, pini nuclei triginta, oui in adipe cocti luteum . Tragacanthum,aqua maceratur. Totum uero pasto excipitur:
243쪽
si uero & sonus uocis fuerit oblaesus, mel mistetur in passi ulcedi praesertim in quibus educi ex gutture aliquid oportet.
Arteriace qua quodsub lingua teneatur D glossis ap
pellata,facit ad obcisionem uocis, raucitate . item ad eos qui aegre reficiunt, anaphoricos graeci nominant.
ΤRagacanthae drachmar sex, gumi tan tunde, myrrhae drachrma, thuris drachma una semis, piperis albi grana uiginti ἀcroci drachma una,dulcis radicis succi drachmae sex,palmularo triti caro,passi cretici, quantu sussicit.Atq; succus te agaca' thae solus ipse sub lingua loco dulcis radicis siucci retetus. Eicidem decoctu spissitudinem habeat quadruplum inditur.
Arteriace ad abscissum uocis sonum conuenit, in
' eos qui uocis exercitio utuntur. Porra sex coquito,usq; ad tertias atq; ipsa proijcito, iuri ipsorum succii alicae admisceto, mel & ouoru prius decoct ru lutea tria simul incoquito, circumagitas anethi ramusculo .
compositio ad tu Him, graece becbicon appellatur
D Vulegi j sextans,nucleorum pineorum, cnici seminis, lini so1 minis singulorum uncia,piperis cocti triens, melle cocto excipiuntur. A L I v D. Hyssopi pulegij, piperis singulorum uidcia, petroselini semuncia. Medicamentum tussim ueterem concoquens . Ellis drachmς sedecim, terebinthinae drachmgdus gesta an ni drachmae quatuordecim. Vbi simul fuerint incocta,Orbiculi fingutur, circa fabs magnitudinis,nucisve avellanae atq;
ex his delingitur. A L i v D. Aridam tussim curant tum arte riaca medicamenta, tum aquae nonnunquam seruentis sorbitio nam dii propter pituitae crassitiem non excreant, reijciunt clue, humectantibus aliquantulum iuuantur, caeterum conuonit ipsis etiam hystopi,iridis,& pinei nuclei decoctum .
Pastilius a fumo dinus capnissos ad tussim continuam .
Tyracis, piperis, mastiches,petroselini, singulorum unciam, sandarachae scrupulos sex,baccas lauri duas. Melle excepta in carbones prpucito fumumque excitato, ut tussiens hunc
244쪽
et 'perinfundibilum aspiret . conuenit & qualemcunque perfrictionem expertis.
De orthopnaea, ct sussirio , stirandi dissicu
tate. Cap. XXIX. QVi febris expertes, crebro ueluti a citatiore cursu r
spirant,ab accidenti quod superuenit nostris si spiriosi Graecis οἰσυα κω appellant, ijdemque hinc quod
omnem figuram totius thoracis rectam seruent, stragulari metuentes orthopnceici dicuntur. creatur hoc mali cum inuiola Pulmonum cartilagines crassis, glutinosisque humoribus suerint in farctae sis randi auteni dissicultas commune est sympto- ma,quod&his,&alijs compluribus affectibus superuenit. In curandis suspiriosis huc omnis cura dirigenda est, ut per extenuantia, abstergentiaq; medicamina,glutinosus humor,& crassus absit matur. Acetum igitur ipsis conueniet scillites&oxymelitis ex ipso praeparati potio, ipsaq; scilla tosta laevigataque
cum melle . Ex antidotis hiera,& purgatio continua ex ualidissimis medicamentis petita, a radicula uomitus, aristolochia Totunda, pota, cetaurii magni radix, spondylii se me, radix q;, calaminthae senae hyssopus,iris, melanthiu: aselloru qui sub aquariis uasis agut sextarius in uas fictile coniectus,carbonibus subditis frigitur. Vbi candore acquisierint,teruntur,& melle cocto excerta mystri mensura ante cibit secundumq; ipsum da tur. Quod si necessitas urgeat, etia uena ante haec omnia incidetur,& quantum uires patiuntur sanguinis detrahetur: aluus
clysteriis sollicitatur,Thorax a foris, sicubus & lolis farina o
ducedus est,cui adiecta sit resina, cera & mel. Inspergatur au te ipsi iris & manna. No inutilis est & farina ordei cruda,cum resina,cera,iride,& manna, unguetis aut utedu calidioribus, irino, anethino,rutaceo. Sed quod subscribitur medicam et v,huic ut rio proprie dicatum est, pumicis pars una, saeculae quae est uini faex,combusta,partes quatuor, auripigmenti pars una,iunci xotundi floris partes duae,alcyonii pars una, aphronitri partes duet. Con lusa incernuntur,unguentisq; excepta, thoraci in si cantur. Malagmatis utendu est quae serosas stupet fluasq; sanguinis humiditates,graeci nominant, possunt extrahere. O L I r, abrotant, castorei, chamaepyteos, guttae ammo -
245쪽
niaci,singulorum par modus. Melle subacta exhibentur. A L et T E R. Nonnulli dederunt , aphronitri cochlearium cum tibbus mulsae cyathis A Livo. Aphronitri drachmqnouem, pisperis drachma, silphi j drachma sena . Cochleariu ex aqua datur AL: v D. Castorei,sumna inis ammo maci, singuloru drachim sex,piperis grana uiginti,passo excipiuntur. Instar fabae cuna uisa exhibetur. ALivD Sinapi drachma,nitri spumae tres oboli,elaterij semiobolus. Totum in pastillos octo digeritur. Bini duobus diebus offeruntur, nam line molestia supra pur
pant. His qui praefocantur,aphronitri drachmae tres , cum tribus hydro melitis cyathis ast umetur,accum cardamomo nonnunquam,subito auxiliatur.benefacit etiam coxendicibus.
De peripneumonia. Cap. XXX. PEripneumonia pulmonis est inflammatio, quae plurima
ex ualentibus in eam parte distillationis, aut angina,aut suspirio, aut pleuriti de alij, ve morbis contrahitur: Ali Quando etiam ipsa inflammatio affectus origo est. Haec subseu uitur spiritus dissicultas,febris acuta & ardens grauitas diitensioque pectoris tumor & magna repletio faciem occupat,m teria siursum ignis instar impetum iaciente Malae itaque in his rubent,oculi intumescunt, stupercilia deorsum nutant, tunica oculi ceratoides,ob cornus imaginem dicta, in pinguedine Iangu scit. Cum uera signa ad aestum flagrantiorem declinarem dentur,pulmonis inflammatio Erysipelatis naturam resipiens, subesse existimabitur In ijs igitur qui ex alijs morbis huc decidunt,sanguinis de tractio uitanda est,maxime si diu hoc in itatu fuerint,vel si per initia sanguinem dimisierint.Uerum aluus in morbi remist: one clystere ducenda est,si aegre respodet, aut cucurbitulae,ubi nihil obstat,pectori, & lateribus admouendae sunt, eaeque prsgi ades,& muliae,cute incisa Sin aute peripneumoniae affectu, statim ab initio inuaserit, sanguinem mittere, suffragratibus qui huc requiruntur, numeris,ex usu est: sin minus, cucurbitulus certe deligere: quibus tantu elicietur sanguinis, quantum ut res patiuntur. Quod ad cibu uero attinet,danda e t sorbitio ex ptisanae cremore & chondri cum melle, uel ex amaris amygdalis cum similagine,aut chondro, dulci quadam potione admista,hydro malo,uel apo melite, uel hydroro salo. Recte sumitur & recens butyrumicochlearibus circa tris
246쪽
bas. Propinatur autem ipsis ficuum eu hympo decoctum , uel iridis in mulsa coctae,uel levigatae instar duu cochleariu mulsi insperseriti Hoc itide,ab inferioribus partibus expurgat . At
uirtutis tuedae gratia,crebrius potui asia metur, mula per se &cu nucleis pineis,ac cucurbitulae uniuersis thoraci laboribusq; agglutinabuntur. Ceratum uero cyprinum quod contineae iridem inspersam,imponetur,uel ceratum ex rutaceo oleo,&iride sicca,uel epithema ex cera,resina medulla ceruina,buty--,oesypo med: camento,iride sicca,& nardina unguento.
, De cruentis Julis. Cap. XXXI.
Ruentum sputum si disrupta vasorum commercia exacitarint,multum sanguinis euacuabitur. Et quide modo manifesta ex causa,ut alto delapsu,clamore, & cosimilibus,modo ex occulta,ueluti plenitudine, aut frigore immodico,nam id uenis rumpendis esse habile scribit Hippocr. Si uero exesia parte aliqua sputu cruentu aeditur,no conse tim,sed paulatim sanguis reiicitur, sic ut acres quidam prauiq; cibi, uel inedia, uel acris ex capite destillatio praecesserit. At si ex adapertione,αν τομακτιν appellant,nultu quide ex praedictis, praeterquam plenitudo interdu praecedi, sed uictus humidior,calidio H;,balnei immoderati usus,calidi nimis loci inhabitatio morbu sacere uidebitur,& neq; inflammationes, neq; sebres, neq; dolores experientur : sicut in iis euenit qui exeso uasorum corpore, δόωσιν appellat,sansuine reiiciunt: Imo contra leuius faciliusque agent ut uerisimile est euacuati. Quod si haemorrhoides, aut mulierum menstrua no respoderint,et particulis,exupens sanguis subtrahet. Ide uero hic pariter iis qui ex uase plenitudinis causa rupto uacuatur, satis ad ualetudinem proderit,nisi ex ulcere, aut immodica uacuatio ne noxam senserint.Quae uel o exesis vasoru tunicis sanguinis
steti acuatio . nunquam commode cadit, facitq; ualetudini.
Quod si per uomitum excreetur, clarum est eu ex stomachi, aut uentriculi regionibus procedere. In quibus S per annum infra descendens nonnunquam uacuatur. Si cu tussi, ab instrumentis respirationi dicatis prodit. Iam uero spumans S subalbidus sit ex iterualloq; reiicitur,ut dolor abiit, & presse sto,ex pulmone serri notum eis. In quibus temporis spatio,se-bris teque t c tanea,pris. rum iis quibus ex erosione profluit,
247쪽
& nonnihil ex pulmonis substantia, aut arteriae asperae circuοῦ
Ius Qui Mymi dicitur,aut uena egeratur. Notus certe qui- .dam mihi est ex iis qui sanguine e pulmone reiiciunt teporis processis maxima cu tussi,& sanguinis copia,calculos quatuor, aut quinq; expuisse asperos tribulorum modo, ad magnitudi nem siliquaru in trium,aut quatuor, ac deinde dolore leuatus est. paulo post tabe cosse paptus inreriit. Porro si pi tui tosa cum tussi leuiore,uel screatu quoq; aedatur,eaq; spumosia leuiaque, exaspera arteria prodire scito. Si uero ater languis S m grumis concretus fuerit doloremq; in loco testetur, ex thorace educi saniscat,per pulmone arteria naue translatus Qui uero sicreatu,ex faucibus per palatu educit. Caeterii si quado a capite de- stillet,cu irritatione quada,& tussi aeditur,ut qui ad asperae arteriae caput defluat: iterumq; sursum seratur, haec acris plurima ex parte distillatio,vel capitis dolor, uel grauitas pr cedit. Accidit aut non unqua per palatum sanguinem uacuari,&pr pter hirudine deuoratam,& alicui indidem particular adhaere scentena . Verum de hac in lib.de uenenis pertractabitur.
Curatio ob d nillationes humoris aeris.
vibus destillatio truentu sputu cocitauit, uena proti- ' unus d bet incidi,nis uehementer acris humor destillauerit,ac pro uirium modo sanguis detrahi. Extrema deligari, oleoq; ueteri calido,uel syciomo praeter caput perfricari .cibus adhiberi stum eiaceus cui iuccus alicuius austeri adiectus sit,ue mali granati, piro iv,maiorit,uel illa eade simul incoquat dor inituro ex pastillo diae lectru dat tertio die mel lis cocti mometum delingitur.Quod si morbus longior hac u icerit,capiti r so medicamentu,quod ex smo sylvestri u colubarii costat, imponis,& post tres horas medicamelo deposito, balneo aegrum eo mittis,sic ut caput nequaqua inungat. Deinde ubi sorbiti. nibus alueris, somnu capturo.Theriace antidot udatur, iteruq; die insequeti, ubi dederis,similiter totum corpus, praeter caput perfricato.huic aut ceratu ex thapsia, lut aliud quodda iniicietur.& rursiis utendu sorbitionibus. Q uod si malu in aetate in .cidit.cucurbitula occipitio defigenda est. At si acris admodunisuerit distillatio,sanguinis detractio caueri debet: alimentis autem S praesidiis iis tu quae sepra, ubi dedistillatione egimus coprehensa sunt,tum quae mox dicentur,utendu . Qui ob sti-
248쪽
poris iniurias languine expuut,thorax illis fouedus est remediis, quae calfaciut ipsum simul S desiccant, quod praestat medicamentu diadyopeperion,i.quod duplici pipere costat, una cupastillo diaelectru,h se est ex succino exhibitum. At qui ex respiratoriis sanguine reiici ut diruptis ortis uenaruia ut pates etis,uena iis secare covenit,nis sanguinis copia prorupat . oes aut quos hoc uitii premit locis aeri expositis decubet,lecto immobili,figura sublimi,cauetesne uehemeter respiret loquantur i, imponeda aut extrinsecus supra partes affectas, spongia ex tepente posca. A septimo die lana succida cum rosaceo,uel myrteo,uel lentiscino,cui interim acetu interim uinu austerust additu: si copiose effert arinae polline, & manna thuris cuaceto superaccomodamus,uel alumen, vel acacia, uel malic Tium, uel galla cu aceto,uel palmulas cu poletis, & malis cydoniis in uino austero decoctas. post haec aut & emplastru dialteo hoc est ex salicibus iniiciendu, praesertim ubi moderatior sanguis sertur. Peros autem haec sumpta proficiunt portulaca comanducata benefacit efficacior autem iccus ipsius epotus, balaustiti, rubi fructus & flos, quercus inebrana cortici subiecta,& quae glandis putamini subest tunica,maxime uero cocta ipsa ututur sagi aut S ilicis mebranae p statiores sunt, terrasamia quae aster dicitur,ad oem sanguinis reiectione. Ite lemnia sphragis,lapis haematites in tenuissimu polline detritus clisucco mali punici, uel polygonii,pondus aut lapidis erit scrupulus unus. Coposita medicamenta haec prosunt,pastillus dia- electru,dsacorallita,&qui ex spina aegyptia conscitur, ite puluis consectus ex terra lamia quae α me dicitur,lemnia sphragi.d corallio, sinaphyto, amylo,omnibus pari modo.
Cum signis exesi vase reiscitur.
1N his autem qui corrosis partibus expuunt sanguinein, idque potissimum, ut destillatio praecesserit & opii parte semissem adiicimus. Insi per medicamentum his facit, quod semii asteris, agerati lapidis, lemniae sphragidis, aequas pomtiones capit: duobus cochleariis potum ex duobus plantaginis succi cyathis. ALIvD Lemniae sphragidis drachmas s decim , samiae terrae, quae aster dicitur drachmas octodecim, amyli drachmas octo. sarcocollae drachmas qua lucr gummi drachmas duas pulueris cochleare unum cum decocti palmu' m 4 larum
249쪽
larum cyathis duobus.Superbibant autem etiam poscam ει--gidam, uel palmularum, uel maiorit,uel pirorii, uel pampinorum uitis,uel eiusmodi cuiusea decoctu . nutrientur uero,si uires qui de requirant,ad secunda tertiamue horam in minus circiter quarta. Panis sit lotus ex aqua frigida,uel aIica, ueI chondrus i cu quoda succo refrigerate,puta mali granati, uel myrti,uel omphaco melitis, uel oua sorbilia, uel aliquod ex lacte
bellarii ,cu quoda astringente. Inter olera,seris, cichorium,platago,cum oleo immaturo,acetoq; incocta. Ex fructibus mala,
pira, mespila, malum grana tum,corni fructus podus erit si febricareat,uinu aquosum,modicu: si febris adest ex praedictis que dam potio,vel hydro malum cibariticu. Porro qui uomunt sanguine, iisde sustentandi sunt,sola hac cura adhibita, ne crebro
ciba sumant: quippe ex facili curantur : quandoquide auxilia etia quae bibuntur particulis ipsis sanguine fundentibus palaappropinquant. At sanguine in uentriculo grumi instar cocre .lo,coagulu potandum est maxime leporinu, aud lixivium ex fici cinere,cu aqua,uel thymu,uel satureiacu aceto, uel etiam ex lacte scissili uacuari debent,aut ex aloe. Rursu&'ur per palatum screatu sanguine reiiciunt,gargarizabunt ex astringentibus,srontiq; & capiti admoueda sunt quae ex naribus sanguinem landentibus accommodantur. Haec eorum qui sanguinem expuut curatio est,qua summa obire cura conuenit pro
pter imminens ex immodica uacuatione periculu: si quidem copiose uacuatus sanguis quemadmodu in his qui iugulantur, morte infert praesentanea,si affectus remanet, in tabe transire minatur. postquam igitur omnia,ut postulat ratio, peracta suerint,& sanguinis stuor sitbstiterit,uires ipsis recolligendae sunta roborq; adhibendum,ac recentium porculorum perunculi, cerebella huc faciunt: corpus perfricari debet. uitari aute,balianei frequens usus,& uini potio, ita S uenus . Scriptura quae est in ueteri codice est mulio uerior, μετὰ τιν ς των - οντ χυλῶν dio Oiας ς lai τωι c. id est, cuni aliquo succo adstringente.
De purulentis O tabe quae philam dici
Vris illuuies quod ε'μπυμμα graecis dicitur, in uacuis thoracis regionibus, uel membrana quae costas succingit, colligitur.
250쪽
m LIBER PII. ' ureolligitur. interim propter sanguinis eductionem, ulcere ad es catricem non perducto,quod et a tabes statim comitatur si ex pulmone fiat reiectio: Interim ex inflammatione suborta:quet deinde in abscessem conuersa,ruptaq; fuerit, quemadmodu &in lateru doloribus,quam pleuritide uocant, nonnunqua acci dit : uel propter confluxum ex capite manantem. notae igitur empyematis adhuc cosistentis erunt , grauitas thoracis, tussis
ualidassiccaq; cum dolore,aliquando etiam cu humiditate, ob qua releuari quoq; uidentur,febricular per initia affligunt, languidae, inorduratae,& ad iudicandum dissiciles. postquam uero abstellus aduomicam inclinauerit, uehemetius cum quodam horrore se icitant,ac in sermonis proprietate conturbatur, spiritu molesta ti. Rupto abscessis,pus educitur, nunc purum, nunc saeculentum,& nonnunquam sursum abscessus erumpita quando etiam periculosor est: nonnunquam insta. Ac ea quq inferius tendunt,partim in uentrem & intestinum transsumu-tur,partim in uesicam traductione per uasa quaedam administrata.semper autem sebri hectica laborant, quoad sursum omnia fuerint educta. In quibus, nisi summa adhibeatur diligetia, Protinus puruleta illa collectio in tabem quam phthisin graeci
uocant transit,pulmone exulcerationem sustinente. In qua iam phthisi confirmata, genae liuesicunt,desudationes in stote,
ac ceruice funt,carnes colli quantur, ungues curuantur, pinguesq;& exalbidi uel pallidi apparent. Malo iam uincente,
uenter turbatur,praecordia stirsum convelluntur,sitis ipsios magis conficit,cibique fastidium urget, & id quod sursum vergit, vehementer foedi odoris est. Curatis. DRimum igitur puris collecti concoctio adiuuanda est so-λ mentis per sipongias,&cataplasimatis, ex hordei farinis cuscis pinguibus incoctis,resina modica,eolumbarii fimo, nitro,&hibisco. Rupturam uomicae promouet etiam fani lateris incubitus. mulsae autem solbitio interposito tempore, & ptisanae cremoris cum melle. Valentiores,bibant decoctum quoque liyssopi,& thimi cum melle. opitulatur etiam rupturae, &salsamentoruna estis,& catapotia hierae diacolotynthidos dormituro data. At ubi pus excerni coeperit, iterum dabitur hys
sopi,iridis,& dulci. radicis deccetorii in mulsa potio i uel dul