장음표시 사용
441쪽
De polypo. Cap. XXVT .llim carne repraesentet,ium in suo conlexu in
442쪽
BER VI. δ' constrictum,per specilli duplici cuspide praediti soramen rem
mittemus, alterumq; extremum specillo per nares sursium ad mearus colatorios inseretur: idem perpalatum, & os eiicientes utraq; manu extrahemus,tanquam carunculas nodis deis cantes Deinde funiculari linamento meatum diductum habetes post triduum pastillo musae,& consimilibus, reliquias absumemus simul & locum exiccabimus. Postea uero pastillis cicatricem ducentibus utemur,plumbeos canaliculos naribus, si
opus sit,per totam curationem accommodantes.
Curta in auribus, oe labris quomodo farciri possnt:
Graeci uocant colobomata. Cap. XXVI. CVrta igitur in auribus aut labris,colo mata Graeci uocant, hac ratione curantur. primuin cutis ab inferiori parte soluitur: mox orae uulnerum contrahuntur, ac
id quod in callum coaluit,aufertur. Dein suturae illia iniici debentin conglutinantia,
De epulicibus, parulidibus. Cap. XXVII. EPulis carnis tuberculuest iuxta dentiu alique in gingi
uis oriens. Parulis exiguus abscessus est, gingiuas inis stans. Epulide itaq; uulsella,aut hamulo eleuata praecidemus.Parulidi in orbem exectae linameta inserimus. Vidi autesubinde stalpello,quo uenas secamus, ipsam du taxat piictam, S pure uacuato consenuisse.post serrum, uino collui praecipimus. In sequeti die mulsa,tertio Antheron,puluere uulneri inducimus usq; du curatio finiatur.At putredo gingiuis oborta si cogruis medicamelis no curetur: cadςti ferro ipsa aduremus.
uomodo dentes eximantur. Cap. XXVIII. D β' q*j ς imetur uin ad receptaculu suum circum
radi debetunde sorsice paulatim concussus,extrahitur. At si exesus est,id soramen tenui linamento primum replendum est,ne constrictus sub sortice confringatur. Eo exe-pto,iale tenuissimo in sparsb relictas carunculas constimemus. Postea uino,aut posca os colluetur cum consanestat. Quoniauero superflui nonnulli dentes enascuntur,eos qui receptac lo adnati coaluerunt,scalpris excindemus: qui non coaluerula sorsce tollemus. Sin autem dens aliquis excreuerit, aut etiam confractus fuerit,nonnunquam limula,id quod excedit,superfluumq; ia eo est,ileteremus,adiectasq; ipsis, ut uerisimile est.
443쪽
squamas auerso scalpello,aut rasorio,aut lima perpurgabim
De ligatione linguae quod ancylton dicitur. Cap. XXIX.LIgatio linguae quae ancyloglosson Graecis appellat, alias
naturaliter accidit , inebranis durioribus magisq; a prima origine minutis lingua continentibus, alias ex ac quisito ob cicatricem quampiam duriorem sub ipsa ex ulcere contractam Qui igitur ex natura hoc uitii habent, eo ut tardo sermone explicare incipiunt & uinculum sub lingua tutio m gis appareat,exulceratione non praecedente, cognoscuntur. Qui uero ex acquisito, cicatricem manifesto conspicuam habent. Collocari igitur debet aegrotus in sedili ea figura ut linguam ad palatu suspendeat,& nerueum illud uinculum trans uersa plaga incidetur. Quod si ex cicatrice aliqua ligatio prouenerit,ea hamulo transfixa callum sursum extrahemus, ac laterali facta diuisione ligatione soluimus, cura adhibita ne particulas alte latentes incidamus. Nam sanguinis profusio quaessti nequear,frequenter inde secuta est. post haec aqua frigida, aut posca uulnus debet elui . deinde medicina utendum quae relaxet & carnem inducat.
De tonsillis. Cap. XXX. a Vemadmodum glandulae scirrho induratae, strumae
appellatur,ita etiam tonsillae inflammationem expertar, R stupra naturalem modum auctae, & ueluti desiccatae,deuorationi spirationiq; negotium exhibentes, e regione utrinq; sibi inuicem oppositae, eodem partis uocabulo, tonsillae, Graece antiades uocantur. Q uibus cum adest inflammatio , scalpellum admouere cautio est. ubi illa modice conquierit, manum admoliemur,praesertim albis, contractis, angusta basi firmatis. Nam humiditatis flaccescentes, rubicundae, amplam basim habentes,facillime sanguinem profundut. Collocario igitur homine aduersus Solis lumen . iubebimus ut ore hiet, ministro caput continente, alteroq; linguam spatha ad id facta quam Graeci glosocatochon appellant, ins riori maxillae apprimente, nos hamulo per tonsillam traiecto, etiam quantum licet ipsam attrahemus, ita ut non me-branas simul cuellamus. Deinde totam ipsa ex basi ambiitabimus scalpro ligationi dicato , αγκυλοτομον nunc u pant.
444쪽
Pant.sunt n.duo eiusmodi instrumenta, aduersos acie inflexus habentia. Postquam una suerit succisa,ad altera eodem modo uice conuersa ueniendum est. Functione scat pello obita, aeger ex aqua frigida,aut posica gargarizabit. A t si profutuu sanguinis eueniat,etia rubi & rosarum,& myrtiq; diluto egelido utetur. Si uero copia sanguinis prorumpat, plantaginis &symphyti secco item electro, pastillo S lemnia sphragide posca soluta os collui debet. Cessante aute proflauio, proximo die,rosarusiore,croco & amylo cu lacte perungentur ex aqua, uel oui liquore cadido,uel hydrorolato. Si sordos ulceribus increuerint etiam ex melle & collutiones, & illitus commode adhibetur.
Vrgulio tanquam aliquod uocis plectru subinde destil
lationem a capite recipi Cidemq; praeter natura auctus,
si oblongior, tenuisq; fuerit,Columella Muncupaturri si uero crastior ab ima parte,& rotunda,Vua dici tur. u trunq; autem nomen a similitudine factum est. Si igitur uniuersalibus, nempe & per sanguinis dimissione, & medicamento adhibitis uacuationibus non abigatur, neq; etia remedίjs loco admotis, quae astringari repellantq; , etiam discutere possint,cellerit, ad scalpellii ueniemus:ne cotinuo irritatu, tussis, uigiliae, interim etiam strangulatus subsequatur. Quae igitur cotractae sunt rotundae,non oblongae,cruentae,uel subnigrae, no attingi scalpe llo debent. Tenues autem, oblongae,per summa graciles muris caudae modo,remissae,sanguinolentae non ad modii, sed albicantes,eae curandae sunt. hae siquide protinus inflammatione libetantur. Id aute ex uua praeciditur,quod praeter naturae modum eminet Etenim si ad finem illa praecidatur, extremam omnes thoracis regiones noxam percipiunt: & uox intermoritur. Itaque figuratu, aegrotatus in sedili contra Solis lumen, iube tu que magnum hiare deinde uulsella, aut sorsce quod superti .cuum est prehensium, inferiorique parti adductu scalpello uuis aut futuris accomodato,praecidimus. inde quae in uasorum sectione comprehensa sunt,agemus. Sepe uero, aut propter lamborantis timorem, sanguinis profluuij metum,medicameli vetsiccitatem ferrum uitantes, adurente potius medicamelo hanc absumimus. Conuenit igitur medicamento adurente quod in palpebrarum ustione dictu est, aut eius generis alio, uuae ullae
sinus implere, ac homini magnum hiare iusta lingua per sa-
445쪽
mulum forfice constricta,instrumento adaperto tam uuς pa tem comprehendemus, quantam etiam sumus amputaturi. Caeterum spissitudmem medicamentum habebit neque liquida, ne dissiuens ab uva deerret, subiectas autem partes adurat ob quod qgro interdicimus, ne per totum ustionis tempus de glutiat, neq; omnino duram, quo facilius uuς incidat, & si ex uno ipsius iniectu summa uuae pars nigruerit,abundε est:sin minus,etiam bis utemur, qgro per totum administrationis ten pus inclinante ore, in terram, ut saliua eliquescens simul cum medicamenti particulis extra os euadat,siquide hora una emoritur:excidit autem tertio quatuorve die Secundum ustionem lana molli aut stuppa indice digito inuoluto quae gurgulioni circum adhaerescunt,extergemus, uel etiam aqua os collui i hebimus. At ceruicis regionem sementis ex chamae melino , tum in his, tum in illis quibus tonsillae ademptς sunt ex consortii lege adiutabimus. Ad haec gargarizationibus, S perunctionibus similiter utemur.
Quomodo istina gutturi eximantur. Cap. XXXII. DEuorantur subinde inter edendum spin' aut piscium,
aut aliorum quorundam,diuersis in partibus. Quae igitur in conspectum ueniunt,uulsella, quam Graeci proprie appellant acanthobolon,eximemus: quae inferius ad ipsas fauces peruenerint, alio modo. Sunt qui dicant maiores moles esse deuorandas, ut, caulem lactucarum, aut buccellam panis. Alij uero spongiam puram mollemque exiguae magnitudinis linio illigatam deglutire iubent, linoq; apprehenso retrahi,idque frequenter emcere ut spina impacta spongiae educatur. Leonides autem iubet cataplasmatis uti,que concoquat, cuiusmodi ex cruda ordei farina conficiuntur,quo spina in pus redacta siua sponte excidat. At si eadem hora aut etiam ante uentriculi concoctionem in aegrotum inciderimus,eo quod ins xum est nobis non conspicuo , uomere iubebimus digitis aut pinnis in os dimissis. Nonnunquam enim, id quod est infi
Quomodo a spera arteria incidi debeat. Cap. XXXIII.
Hirurgicorum praestantissimi hanc quoque administrationem literis prodideriat. Antyllus itaque huc in mondum
446쪽
dum scribit, In synanchicis quidem,ut in ea parte dicetur quae
uictus rationem tradit Chirurgiam improbamus,cum inutilis sit praecisio, in quibus omnes arteriae & pulmo affectus est. In ore autem & meratio inflammationem experiuntibus,aut etiatonsillis,asperae arteriae os operientibus, incolumi sane ipsa a teria, ratio est sectione uti, quo periculum strangulatus euite- tun deinde cum infra arteriae caput spatio trium ipsius quatuorve circulorum manum adegerimus, partem nonnulla tysius arteriar scalpello pertundemus , totam diuidere securum non est,tum quod hic locus excarnis sit tum quod uasa procula loco diuiso sint dissita. Itaq; inclinato aegroti capite retrosesiim, ut arteria reddatur conspicua, transiuersam lineam incidemus,inter duos circulos ipsam ducentes,ne cartilago,sed membrana cartilagines colligans,discindatur. At si meticulosior aliquis inter agendum suerit,hamulo prius cutem eleuatam diuidet:deinde sic ipsi arteriae incidens,uasis,si sorte occurrant,praeteritis,lineam ducat. Hare quidem Antyllus dixit:Coni j ciens arteriam scalpello esse penetratam, inde quod spiritus per
eam cum murmure quodam erumpat, tum quod uox interessa sit. ubi uero de strangulatu metus amplius non est, oras uulneris renovabimus, mox futuris committemus, ita ut solam cutim citra cartilaginem suamus, utemurque medicamento
quod cruentis facit. Sin minus conglutinetur, praesidio quod carnem inducat insistemus. Simili uero curatione utendum
etiam si quis nobis obtigerit qui mortis desiderio iugulum sibi inciderit.
Vod abscessus earn iv,uel partiti carnostru corruptela
mutatioq; sit, quomodo generetur, quotque eius sunt differentiae,quarto libro abunde tractatum est. Nunc aut que admodu munu scalpellocl; et medendusit,exponemus,cu omnino in pus transierit.Hoc aut deprehedimus inde quod dolores,febris,si praecesserit,rubor,pulsus & reliqua inflammationis signa minora tunc appareant,ubi iam tumor in acutum fastigiatus est, & pus digitis innixis occurrat , praesertim cum summa occupar abscessus, tunc ad scalpellu ueniendu est. Si uero neq ue ad tactum occurrat,neq; fastigietur, eo quod in alto delitescat,alij mutationis notis attendentes,manum admoliemur. Sciendum uero est crudos interim ipsos priusquam ex
447쪽
toto in pus mutati sint, incidi, si aut articulis, aut principit usparticulis uicini sint, ne ligamentum, aut aliquod eis neces xium assidua putredine pariter contabescat . Porro abscessus ano proximos crudos antequam in totu ematuruerint,dissecari Hippocrates praecipit , ueritus ne perserationem experiantur. Inciduntur ergo non omnes simili linea,sed naturali quidem,ut in fronte:& pilosis locis,ut in capite cura decoris quantum licet,liabita. Recta uero linea artus secamus,ueluti in musculis,diligentiam adhibentes ne & neruos & arterias & principales particulas attingamus:interim in rectu, interim transuersim abscessis prout cuiusq; usius exigit, diuiso. In minoribus unam scalpello sectionem molimur, in magnis plures, iuxta amplitudi nis ratione ubi i ea quae tenuiora sunt & emuxioni idonea,incidentes. Illos lane abscessu qui plurimum fastigiantur, crudi tenues, & emortui sunt, prscidimus trianguli, aut miriacet, iij, aut alterius anguli figura,cum circularis ad cicatricem recipiendam sit in idonea. Qui uero non in fastigiu attolluntur, eos simplici duntaxat linea dissecamus. At ubi magnum sinu invenimus, si cutis superi necta carnosa sit, & queat conglutinari,diuisione loci ea duntaxat utemur, quae humoris
enluxui conueniat:Sin tenuis,admodumq; ex carnis,totam in
longitudinem simpliciter dissecabimus, & post simplice diuisionem si corpora utrinq; sita gracilia ualde &no carnosa uideantur,ipsa tollemus. Administrato iam scalpelli munere, sponsi a locus abstergi debet: si paruus, est abscessus, unaq; diuisio , Iamplex linamentum inseremus: Si magnus est &plures incisae lines, implicitum aliquod in longitudinem linamentu, lemniscon Graeci uocant, ipsis demittemus, ipsas similiter plagas linamentis replentes. Quod si erumpat sanguis, aqua frigida, aut posca utendum. si ita non substiterit, chalcitidis pollinem inspergemus, eoq; frequenter ob flaccidam humore putredine utemur. Splenia si hyems est ,& partes sint neruosae, cenelaeo imbuta deligabimus: sin aulas, & partes carnosae,aqua cu oleo.
aut ipso quoq; uino cum uino frigido tincta illigataq; sequenti die eisde liquoribus supersundemus. Post tertium diem ubi soluerimus, spongiaq; deterserimus tetrapharmaco quod in
linteola illinitur,utemur. Si inflammatione caret uomica,ide fomentum & medicamen linam et is illitum accomodabimus.
Si inflammatio adest cataplasma, quod concoquendi uim habea
448쪽
beat nijciemus,superfusionibus antea usi ubi cessauerit inflammatio, medicina quae pus maturet,& carnem inducat, medebimur. Caeterum unus, glutinantibus remedij, ut quarto uolumine de sinibus comprehensum est, curabimus.
D estramis. Cap. XXXV. STrum quae graece chaeras dicitur, glandula est indurata,
in ceruice, alis, S inguinibus potissimum enascens Nomen habet a chceradis petris, aut suibus,quod numerosae sobolis existant,aut quod colla habeant glandulosa. Oriuntur autem strumae in prori ceruicis parte,aut in altera,aut utrinq; una,aut duς,aut plures. Omnes autem suis membranis includuntur,quemadmodu steatomata,atheromata,& melicerides. Quae igitur indolent attactu, & medicementis impositis deteriores redduntur,malignae sunt,quas etiam Carcinodas aliqui dixerunt, notumq; est omnibus ipsas curationi quae manu sit,
non cedere. Morigerae autem ac blandae tum tactui, tum congruo medicamentorum usui,hoc modo tractandae sunt. Superficiariae igitur, & in cutem erumpuntes, simplici linea diuisa ab incumbentibus disbluuntunorarum cute hamulis distenta,
membranis liberantur,ut in uasorum co si ctio ne, quam angiologiam uocauimus,expositum est .ac paulatim eximentur. Maiores autem strumas hamis transfixas suspendemus, & similiter excoriat q corporibus eas continentibus undiquaq; liberabuntur, animo adhibito ubiq; , ne arteriae, quas carotidas uocant,&nerui recurrentes uiolenter. At si uas aliquod diuisium
opus obscuret uniculo id excipietur,uel per medium amputabitur, nisi magnu meeit: ubi in arctum strumae basis uenerit, dextre ipsa praecidetur: ac indice demisso tentabimus num &aliae sint strumae adiectar quae eodem modo auserentur. Quod si magnum aliquod uas aut etiam plura subinde iuxta strumqfundum esse suspicemur,no ex basi ipsam excindere, sed lanicu lo excipere conuenit, quo particulatim citra periculu sua sponte excidat.quo tempore medicamento in linteola illito, curatio tentabitur. Si uero inde excindatur, oras committemus .
omnino autem rectas diuisiones adhibere oportet. Atq; si nihil superuacuum habuerint,inde suturis iungemus. Sin ex strumae tumore cutis redura det, parte ipsius myrti instar ablata,suturis utemur,& medicamen cruentis aptum inij ciemus.
449쪽
386 PAULI AEGINE TAEDe steatomatis, atheromatis O meliceridibus .
Cap. ' XXXVI. HAec quoque in abscessuum genere comprehenduntur:
sed hoc discrimine ab illis uariant, quod abscessus proprie dicti inflamatione doloremq; testentur, & acrem
humorem,ac rodentem contineant, nulla peculiari membrana,aut tunica inclusi. Caeterum illa inter se quoque differunt, quod humor in steatomate contentus,sicut appellatio ostedit, seuo sit persimilis. In atheromate, pulti frumentacear. In meliceride,humor mel repraesentet. Agnosces ipsa hunc in moda. Steatoma aliis durius est, tactui renititur, & basim habet soli. diorem. Meliceris laxi cuiusdam corporis modo subsidet,& tarde quidem funditur: cito autem i ursius succrescit . Curanturluec quemadmodum strumae,incisione,excoria tu,suturis & reliqua curatione,id solum cauendo, ne membrana uulneretur, unde humor qui continebatur, profusius operationem impediat,& ne pars ipsius relinquatur, nam renascendi occasionem
plerunq; in brachiati,talo & articula metis motui dicatis exhibet,quemadmodu etiam struma uel tota,uel portio ipsius relicta. quod si huiusmodi quippia fuerit deprehensum, satius est non silere,sed exedetibus medicaminibus teliquias abstinere.
catur. Fit autem eade quoq; conuulnerata,quoties incumbes ei cutis cicatrice quide contraxerit, maneat aute arteriar uutinus, dum nec coaluerit, nec carne fuerit obstructa. Agnoscuntur huiusmodi affectus arterrula pulsu, imo etia prementibus nobis tumor omnis eua nescit, substantia quq ipsium efficit,in arterias recurrente. Haec quide Galenus. Nos aute ipsa aneu-rysmata hoc modo inuice discernimus. Quae adaperta arteria sunt,prolixiora apparent,& in alto constituunturi digitisque impressis ceu strepitus quida exauditur, cu nullus sonus in iis quae rupturae seruntur accepta percipiatur: illa uero rotunda
magis sunt,& per summa occurrunt. χ' igitur alas, inguina&ceruice infestant,aliaq; loca,eximiae magnitudinis an euryseurata curare propicr uasorii amplitudinem non tentabimus. Quae
450쪽
Quae uero summas partes,artus uel caput amigunt,hac rati ne aggredi conuenit. Si quidem ex aneurysmate tumor obuenerit cutem linea recta in longii incidemus, deinde hamis diductae orae sicut in ualorudit lectione diciti est,excoriabuntur, di scalpellis quibus membianae auelluntur circumpurgata arteria nudabitur: acu traiecta duobus seniculis deligabitur,puncta prius arteria scalpello per mediu: ubi cum ambienti membrana unita suerit,curatione pus maturante utemur usq; dulia funiculi exciderint. At si ex ruptura arteriae creatu sit an eurisnma,totu id quatenus fieri licet,cu cute digitis apprehendenda est,deinde acu duplex linum trahente, interius eo quod exceptum est transluendu . Et poli acus traiectum ansulam sortice
Praecidere oportet, atq; sic duobus fili, hic illic tumorem deligare,uel uitan staphy lomate comprehesum est. Aesi metus sitne fila circumuolan tur,altera etia transmitteda est acus per totum quae priore premat similiter duo sita ducens: amputata ansilia ex quatuor filis costata,ita tumorem ex lino deligabimus, uel tumore per mediii adaperto post excretione , cutem adimemus,eam quae ligata est relinquentes, ac splenium ex uino Soleo imponentes, remediis in linamenta illitis utemur.
De alerae arteriae tumore qui bronchocele dic tur. Cap. XXXVIII.
Randis in ceruice,& rotundus tumor fit,nomen claturam ab internis parti bus sortitus. Duplex eius tumoris differentia est .abus n adipe tumet,alius partium illaru dilatatione accidit. Atque hunc notabimus ueluti & aneurysmata,desperatumq; fugiemus, no aliter ac uniuersa a neury lmata quae periculosam habeat administratione: praecipue uel o quae circa ceruice oriuntur,ob arteriarii magnitudinem. Qui adipe in turgescit,ita ut steatomata curari debet, discretis, praeteritis que uasis,eo nimirum modo quem in struinis exposuimus.
GA'glion, nerui est in nodum concretio, ex icto,aut labore proliciscens, plerunq; uero in malaus iunctura, qua cuorachio committitur, talo, & articulamentas absoluitur:
quanquam in alijs quoq; partibus proueniat. Hae comites lunt
notae, tumor, concolor, renitens, indolensque. At si uiolenterpremas, stupidum sensum experitur, non multo,sed ipsa sub calue 1 te radices