Pauli Aeginetae medici Opera, a Ioanne Guinterio Andernaco medico exercitatissimo summique iudicij conuersa, & illustrata commentarijs. Adiectae sunt Annotationes Iacobi Goupyli medici Parisiensis, in aliquot singulorum librorum capita

발행: 1567년

분량: 941페이지

출처: archive.org

분류: 약학

901쪽

Choenicion.J Celsiis interpretatur modiolu qir ita describit lib. 8 cap 3. Modiolus serramentum cocaiau,teres, est imis Pris serratu per quod mediu clauus ipse quoq; interiore orbe cinctus demittitur. IN XCII. CAPUT.ΤEnui es sorbili et bo.J Celsus lib. 8. in quo Hippocrate magna ex parte sequitur, habet. Deinde die tertio humiducibu,quod Paulus dixit λε σαις, κου οφη rix 'ς τ o υς. Maxilla intra tres potissimu septimanas. J Huic sini a Celsus astipulatur.sere uero intra quartum decimii & unu & uigesimum diem sanescunt, maxilla,mahe,iugulum, pectus, latussos scapuloru,costae, spina coxaru, os tali,calx,manus planta.

Quod si fractura per transuersiam.J Fracturarum disserentiae quinq; sunt,prima quae fit schidacedon,altera cauledon. Tertia raphanidon, quarta sycyedon, postremo alphitedon, prima assulatim quasi per recti tudinem, secunda per ita suem sum,tertia in raphani modum per fissuras , qWarta cucumeris modo,quinta in minutissimas partes ut farina eslicitur.

I N XCIII. CAPUT.

ε κκοπέως. Adhibetur et lamina quam in cerebri membranis usiurpamus , aliis quibusdam excidendis: ut corium, uel asser,uel massa plumbea aeneaq;. Puto autem legendunt ἐπικο mi pro ἐκκοπε-. Nam superius εκκόπεων facta iam erat mentio praeterea subiungitur,dictioni iu- ο λακος. In sequenti capite Graece habetur προπιμῆτω pro προ πῆτο. quae omnia Oroscius & Corrector Basliensis neglexerunt.

IN XCIX. CAPUT. r MAnubrii ligonis.J in Graeco codice male habetur οἶ- πιι

pro οιον πωλως l Oroscius & Gem uisus praeterierunt. Exponit autem Galenus ,rationem administrationis huius commetario secundo in librum Hippocratis de fracturis. In medio membro. J Graeca sonant,o τω κωλω frequentius uertunt τά κωλα artus. Celsus autem lib. 8. uidetur etiam in articulis enumeradis, lictione,membri, uti primum in hac sententia Si bleuius adhue membrum est, & ossa loco suo non sunt. I tem donec id membru co firmetur,de humeris, brachiis,cruetibus,seminibus,digitisq; cofractis uerba iaciens.

IN CVII. CAPUT.

uero ossa uecte J Hoc est in locum suum commode

902쪽

IN PAVLVM AEGIN. My

mode restituimus. Caeterum σκον quod a descedit,uestem reddidimus uide Hippo.lib. de fracturis, ubi habet,

Membris coniugalibus. J Dicuntur membra coniugalia, cum duo inuicem iungantur,ut in cubito duo osa,in tibia iteduo.Rursiis abu a,quae ibia sent, nulli consimili iuncta, ut brachium,semur,alim; id genus. Apud Galenum in anatomicis Q oς de uena, quae ex paribus thoracem intercurrentibus, ta absq; pari relinquitur,mentionem faciens. Ut in litera χd Graece est κατα τον Mσμενον , male pro χασμον,ut in sequentibus etiam habetur. Est autem χυτρὸς, imitatio literae χLinamento illitum. J Idem μονοφυλμ &εμαμοτον apud praecos est, prius qua in lintheolo seruatum signiscat: alteruin lintheolo illitum.

IN CXI CAPUT.

r. Isserentias. J Celsus ita scrip trini reliquit. Mouentur au- a tem ea sedibus suis duobus modis. Nam modo quς lucta sunt inter se dehisicunt: ut cu latum scapuJaxu os ab humer recedit,& in brachio radius a cubito & in crure, tibia a sera. Interdu fit tu,calcis os a talo. Modo articuli suis sedibus excidui,&c.primu dicere poteris: alteru-μα. Vsq; ad seperficiem.J Ingraeco legitur μεχρι τῶs μιμός male nimirum pro WMι τῆς ο φυος.neglexerunt locu OrOscius,& Genauisus.

maxillam,cum uoce α'.α, malas. quanquam barbari maxill in inferiorem & superiorem appellent. Graeci etiam dictione γνιχθος in eodem significatu utuntur. Σχατο.J Galenum commentario secudo tu librum Hippocratis,de 3xticulis exponit quid sibi uelit σχατο. in hunc

ςἀνου παeαλο γαί. hoe est,quare σχα θω musculoru & neruorum astectus est citra articulamentum. Qualis autem asse,ctus ilic sit,constat quidem ex eo quod dicit, peruersiones. ι Maxillam

Membra coniugalia Membra

903쪽

xnte proa

momodo

s 6 COMMENTARI Vs

Maxillam comiti ut . J Hippocrates legit Ουμ Ἀλλουσιταρκατωγνατος. codex imprestus Pauli dictione κατ no liabet. Tu lectione corrigito secundisi Hippocratem, ex quo haec ad uerbum sumpsit omisit Oroscius, & Castigator Basiliensis. Sin autem utraq; maxilla J Graeca sonant, Αν cri αμφου- ραι αἱ γνάθοι. Hoc est si maxilla utraq; parte luxata fuerit nout recentiores interpretantur, maxilla inserior, & sit perior, quae malae rectius dicendae sunt. Galenus orationem Hippo

γέν- ας,&c.Quae ita exponere pollis. In hac oratione uidetur γD 3ους non absolute maxillam appellare, sed utraq; partem, in quibus ipta dilatescit,uidetur etiam ima extrema a quibus Os nudum S ex carne est, maxillas nominare. Secundum horum directam aciem J pauli codex graecus habet καπατηιν, ite καθ' ιε ν& ut Gai dicit ei.,ut scilicet dentes primores in maxilla,primoribus in malis, Canini caninis,molares molaribus respondeant. Hippocratis uerba haec sunt, τὸ α αβἐς μαλιον GyM ίκς τοι τινοολισι τα, ἐδωτα ν τῶντε ἀνω κα των κάτω καθ' ἱ ιν. NO a notauit Oroscius,nec Gemus, us correxit. Nam mulculi hi dum alterantur,& praeter naturam intenduntur,carum inducunt J Graeca ita nanto ρει 'μςοὶ μυες ρυτοι κω δεπρενυ μενοι παρα φυσιν. Galenus locum exponens commentario supra citato inquit,utrunq; ,& alteratio. & musculorum tensio carum potest essicere. Nam tenso haec fit,fi- lamentis qua prius erant laxa,nunc omnibus lecundum rectam lineam extensis Alteratio,dum calefacti, aut refrigerati,aut humectati,praeter modum fuerint,aut inflammatione,

aut erysipelas fuerint ex perti. Hic igitur decimo die potissimum moriuntur. 3 Mutilas

est codex Graecus Pauli .habet enim ρυποι ουν κω θν--ουσι καὶ λιπα. pro quo legendum est, o οι ουν Θνκσουσι δεκαγωοtμάλικα, ut habet Hippo, tib de articulis Gal. bidem exponit dictionem μόλιπα pro επι το πολύ, quod est plurimum, magna ex parte,& ut nos diximus.potissimum.Oroscius & G musaeus locum praeterierunt. . '

904쪽

Rocessus ancorae similis. J Est hic proces iis interiore in

parte exiguus,acutusq; anchorae modo,qui etiam ab aliis dicitur,quod extrema ipsius pars, ita corniculae rostrum exterius inclinat.

Musculi bicipitis, J vide Galenum de usu particula ru, &de Anatomicis tractationibus. Est aut ex colli musculis anterioribus,qui in duplici capite liga meta fortia obtinet, unu ex Procellu anchorali,alteiu ex elata lupiicie sicapularu ceruicis. Ipsumq; humeri fastigium J Quidam anatomici scapularum cu lugulo copacti ovem Graece nominat ακζ μιον quasi dicas sium nium humerum,alii tertium os esse praedicat, quod in ipsis tantum hominibus deprehenditur,ubi igitul in Graeco codice habetur ego reddidi summum humeru, aut humeri fastigium.

Lignum quod Graeciliyperon. J Lignum est pistilli modo Hypema.

factum, unde etiam nomen habet, frequens apud Hippocra tem de articulis.

Atq; hoc in scalae gradu.J Celsus lib. 8. de humero luxato Paulo consentit,sic inquiens) brachium deliga tum super sda : ς 'δ gδi

Legallinariae gradu traiicitur,ita alte,ut consistere homo ipse ' 'Non possit. Hippocrates hac restitutionem per scalae gradum separat ab ea quae sit per hyperium,estq; apud illum, quintus rest i tuendi modus,quanquam in sexto modo, scalae etiam fo

ciat mentionem.

. A iube.J Ad uerbum transcripsi ex Hippocrate, & Celsus Hinpocratem lib. S. quasi expressit in hunc modum. At si ua c isti irii situ S corpus, neruiue robustiores sunt, neces ima eli spathulali latui His Enea,S quae crassitudinem duorum digitorum habet,&lon- Poctigitudine ab ala ad digitos perueniat. In qua summa capitulucit rotundum & leniter cauum,ut recipere particulam aliqua CX capite humeri possit. 4Panniculo circundatu. J Celsus idem aliis uerbis exponit. Eoq; spatha fascia inuoluta, tuo neruis tactu laedat, ad alam a brachio dirigitur. IN CXV. CAPUT.c Ani cubiti inspectio. J Methodus haec est quam Hippo. lib. Methodus de medicina cxponit,quamq; Galenus similitudinis,&di se similitudinis. Optime enim astecta pars cognoscit, si cu san sui iudi conseratur. Codex autem Graecus male habet παρουσις Pro ius.

905쪽

COMMENTAR IVS

παθησις. Quid enim sibi uult, si νῆ ύγιαύνοιροος αγκῶνος ἐλέ*χει πλω ις,hoc est sani cubiti affectus arguit,quo modo id qasanum est, simul affectum est Melius igitur mea sententia quod est disciplina.ego dixi inspectio. Aristarchi no stri non aduerterunt.

IN SEQUENS.

Λ Ppellaui Brachiale eam uincturam, qua brachium cu ex trema manu committitur. Celsus palmam nominare ui detur in octauo.Graeci dicunt καρ πώ .

vr Ertebrae spinae.J Hoc caput Paulus magna parte ex Hip . Y pocrate transcripsit.Avicena autem quasi ad uerbum ex Paulo transtulit.In hoc discrepamus,ubi ego sculptura uerti, ille foueam habet,ubi ego asserem,ille tabulam.

IN CUIII. CAPUT

1Ntenso autem affecto Crure J Mutilus est codex Graecus impressus uel Basileae,uel Venetiis id quod etiam ex Aubcenna manifeste constat.Habet autem codex in hunc moduc ἐντεταμένω που Imroνθότος υπo των περνων δακτυλους. nimirum pro ἐσπα άνου δε τῆ πεπονροτος σκελῆς πλῶον τοῦ

ε τερου- ακτυλους. quod miror Orostium ex suo castigato exemplari non aduertisse. Comprehendens qua crassissimum. J sic etiam male iα Graeco legitur κατα τὸ hocmrocr , pro Tae του πάσχ' πιον. Id etiam omiserunt Oroscius&Gemuisus Exsuperioribus lectio poterat cortigi, nisi in aliorum erratis nimium suis lane oculati.

FINIS LIBRI SEXTI

906쪽

IN PAVLVM AEGIN.

LI PER SEPTIMUS. .

I E E R hic septimus Pauli de simplici &composita medicina, partim ex Galeno, partim ex Dioscoride pare ti m etiam ex Oribasio, transcriptus est, ordines Galenus praecipue , uires S descriptionem Dioscorides, copOsitionem medicamentorum Oribasius tradidit, quanquans hic quoq; a Galeno & aliis misturaru ratione acceperit. In codice Graeco habetur ε κνε Si hoc est ad uerbu emortuu redditinos diximus sensu aufert. Oroscius maledicit Oroscius. legendu νAροοi .cu potius quadraret εὐReai, qS est enervat.

IN II. CAPUT, JU Oderatum sane medicamentu. J Galenus sm genera in-- quit, medicamentu aflectioni cui adhibetur,potentia respondere oportet. Caeterum hic ordines quatuor enumerat, quos Graeci τα κω αποπάσεις nominat. Galenus etiam e hoc est numeros appellatinos ordines,interualla,a, o o α-scessus, S gradus appellamus. σεις Ut iam sensu priuent. J Grsee est, οἷς ἡδει quasi dicas, ut iam mortificent,hoc enim frigida uehemerer, in membris efficiunt,ut emoriantur ensuque priuentur. In sumina , nihil aliud est εκν eis quam uita&sensu priuare. ζ Poterat Oroscius ex hoc loco,superiorem lectionem satis castigatam deprehendere,verum calumniandi animus eo illuProuexit,ut bene dicta etiam deteriora faciat.

907쪽

Lignum

aloe .

Pol viri.

Can tri.

cliuina

Tracho manes.

COMMENTARIVS

α itam tu duobus communi uocabulo capilli Capitii Vς μ Σου iis biostoride sumptum, veru clausula b puta H ω quod est E frumendo nec apud

Quid loco

acatie ueo Tae sumia possit. Brancha vi una.

908쪽

IN PAVLVM AEGIN. 3s,

Mu interpretatus sum panum, & Qισυπε λατα sacros ignes. Aeorus ueAcoron J A corus ueterum,Galanga nostra est noster a terum. tem acorus species glandioli. Amaracus. J Paulus S Galenus duo capita de amaraco & Amaracusci Lampsucho faciuiit: easdemq; uires uitaq; attribuunt. ac si autores conferas id e plane sunt. Amaracus aut magis apud cyprum celebratus, sampsuchus in tota Graecia praeterea amaracus paulo erit odoratior,quam hodie apud Gallos maiora nagentile dicunt qusq; magis humi serpit Sampsuchus erectior

minusq; Odoratus Dioscorides etia diuersa secit capita de un gueto amaracino & sampsuchino, la alteru ex nobiliori ma- sorana in Cypro & cyzicenis, alteriam per tota graecia feret. Galeni aut Amaracus est qua hodie Matricaria nominamus. Amaranthus. J Nota herba est apud Gallos,vocat ea passe- Mamea

uelutum,quod coloris gratia sericum coccineum uincat. an- ria. Notauit Ruelbus. . Amaran

Ambrosia. J Freques reperit in gallia inter exiles & madi- Ambio, das segetes qua meliores se coronat Uinosa herba rusticis dῖ, sia.

alijs uinosa ruta,qJ folio ruta,& odore uinu imitet. Qua OLficinae ambrosia notant,polemon tu antiquoru e,no amarosia. Polemo

Ampelo prasium J Exulcerat. Grscus codex habet κακῆ nivm. at ego legendu ex Gai censeo ε Moi. quod castigator Basiliensis duli mulat me annotasse priorem Oroscius neglexit. Anemonae omnes J Hoc est oes satiuae species. Duo n.genera tin habentur. Satiuu,& sylvestre. Satiuu nos papauer ru- -x0s- 0 bru appellamus, eoq; utimur in triticis nascente. uetereS aut nera. nunqua papaueris note uocarui. Germani clapperrosen, gal- Anemons.li passe fleur. Ipsa nomenclatura aueto sumpta est,c a eo state,flos ipsius aperiat Erratica nucupat gallis coquerelles,primo uere crescit flore purpureo, mulierculae hac noua tingui. Lac in mammas suggerui. J Ex Gat haec omnia sunt tran- iamr rascripta. Uerum in illo ασπωσι quasi dicas, sursum in mammas adducunt. In Paulo autem & Dioscoride κατα τωσι. Aparine. J Addendum in codice graeco particula, τι. nam

sententia impersecta est, si tantu legas ε χει di fac igitur ἔχει δY κωτι λέπτομες. Hoc Oroscius & Calligator Basilientis annotasse debuerunt, uel exemplari adiecisse. Aristolochia J Duab. tili specie b. in officinis utimur, Loga& Rot uda. Sarine tacea negligit, unguetis alioquin utilissima

Illi a Arction

909쪽

Corallina

Arction prosopitis. J Hetha est,quam officinae uocant Lappam maiorem, Alterum arction uirbasco simile,Lappam misnorem appellant.

Armeniacum. J Hoc est lapis armenius apud Diotc. lib. s. Arnabo i Idem ςst,quod Serapio uocat durumbet, Calasiae fistulet,S cubebis uiribus respondens . Archemisia. J Duplex,monoctones,& polyciones,matricaria species illius est , per unum S plures ramoi distinctae.

N in & hare plures habet ramos . .

Asarum J Vulgus Baccharam appellat. Germani HaletuurtE. Galli, Racabarant . .

Fuligo J In graeco est καταγματα Sic etia habet Dioscorides.Nescio cur Oroscius τραυμαrα legendu censeat, cu ipfς quoq; fracturae ostium ad cicatrice uenire dicantur. siquide raro sine ulcere carnis, fractura accidat, nec καταγματα selu de capitis fracturis dicitur, ut putat Oroscius,sed omni u mebrorum quod intellexisset Oroscius si Hippocratis librum de fracturis legisset. Asp lilius J Vero aspaltho in officinis caremuMPossumus

autem ipsa Munia loco ipsius uti. Na in Suria pauperes mor tui bitumine implentur,uendunturq; postea. Diuites autem myrrha,aloe,croco,balsamo,aliisque id genus conduntur . Asphodelus J Pharmacopolae,aphroditorum uocant. . Atriplex. J Ingraeco codice uidetur addendum ταχέρα. Nam δι o κω κατα γας ὁ Ἐχεσς,ν'd est, quare etiam per uentrem transit,imperfecta est sententia,& communis cualiis omnibus. Nam per uen prem uniuersia quide transeunt, alia uero cito,quae τα πορα, alia tarde , quae βραδύπορα dicuntur. Legendum igitur cum Galeno διὸ κου καπαναφέρα εγετου Tox . . non aduerterunt nostri Aristarchi.

Bechion. J Oiscinae uocant ungulam caballinam. Buglostum, J Dioscorides & antiquorum Buglossum est, quam hodie horaginem vocamus. Ei uero quam buglossania opellant officinae,respondet ueterum Cirlion dictu. Itaque Luglossium duplex erit,alteru minus diceturq;n'str uulgarisborago,alterii mai qε Cirso apud ueteres dici monuimus. Sabina J Duplex est,altera Cupiesio similis, altera tarmarici Germani seuerbaum,Galli sauinter appellant. Mulcps marinus; Oiscinae Corallinam uocant. In gr cla

910쪽

utuntur. Imo '

Creta nascitur,m-

SEARCH

MENU NAVIGATION