Institutiones pathologiae medicinalis (Editio Tertia)

발행: 1781년

분량: 574페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

DR CALC. ORIG. E NOCUΜ. 3TI superfluum est, lege sanitatis tempestive foras dici una cum ceteris e Xcrementis debeti Terra igitur retenta, stagnans, si, secess1one ab aliis principiis facta 32 o), suas mole culas adunaverit, in calculum Concrescere potest. 167. Medica quidem historia docet, vix ullam corporis partem dari, quae non aliquando huic concretioni obnoxia fiat; maxime tamen primas, quas Vocant, Vias,o, quae tum bili, tum lotio, destinatae sunt, Ossicinas, cum primis viis proxime communicantes. Dixeris ideo, humores , qui crudorum permixtioni

prae reliquis patent, praecipue lithiasin

contrahere.

168. Terrestres ingestorum particulae, acido prae primis infixo stipticae, inventriculo aut intestinis retentae, solidum aliquod corpusculum ibidem pro basi nactae, cui adhaerescere queant, succis eo confluentibus glutinatae V lutatione jugi addensatae, calculum in his partibus formant augentque aegre oaecutiendum, homini tamen, quam bru'

372쪽

3 DE CALCULI ORIGINE tis, minus familiarem. Documento sunt aegagropilao lapides Begoar. s69 Lotium coctum sanissimum, limpidum , etiam per bibulam colatum, in vase quiestens, ad contiguam hujus superficiem assigit minima granula, quibus dum ex recente lotio, subinde infuso, alia atque alia accedunt, crusta tandem nascitur ex veris calculi elementis

composita.

uero Corpus selidum, in Elubile, cavo

vesticae urinariae vivi hominis, aut animalis, detentum, cito obducitur crusta simili, quae indies augescit; etiamsi vitio careat urina Crestit eodem modo semel in viis urinae natus calculus, restitansque immeabilis redditur. ueri. In dein quivis fere calculus in

centro nucleum monstrat, primae crustae

basin, quam orbes alii aliis appositi, externi internis majores, ambiunt, incrementi paulatim facti indices 372. Analysi Chemica tamen constat, non meram terram esse, quae sic coit; sed

acuae etiam , salis ac phlogiste aliquid,

373쪽

L NOCUΜENπΙs. 373ωmateriae elasticae plurimum accedere, mixtione simili, qualis in firma corporis compage obtinet I 32, I 33, Ι 6ὶ Accuratior autem calculi recentis contem

platio quoque detegit, crustas ex micis componi, quaesialium crystallos referunt. Extimae certe superficiei quandoque distinctae ac grandiores id genus astulae

insident.

gere est, elementa calculi, ut sales in aqua, vere bluta in otio sano fluctuare, inde per modum crystallisationis chemicae excuti, mutua attractione in granula majora,& haec porro inter sese, concres cere, obviisque corporibus sese assigere, sic repetito saepius eodem opere crustas calculumque urinae formari, tam intra, quam extra hominem. Illustrat hanc lithogenesii confirmatque generatio tartari ex vino, stalactitae ac tophi ex aquis.s7 . Nec contra facit, quod materies, prius aqua bluta, post excussionem aqua insis lubilis sit, nec pro natura sa-

374쪽

; DE CALCULI ORIGINE

lium, sapida Historia naturalis Chemia id genus exemplis abundant.17 Quocirca ratio reddi potest, cur vita sedentaria, diuturnus in dorsium de cubitus, temperamentum frigidius, immanis aqualiculi pinguitudo , varia systematis urinarii vitia, obstructio , inflammatio, ulcus, irrhus, callus, occursius corporum heterogeneorum in viis urophoris, adeo faveant calculi generationi Ponunt haec omnia conditiones, quibus excusso alium quorumvis ex suis muriis promovet Ur.

76. Nequaquam igitur hic opus est

fermentatione, putrefactione, spiritu Gorgoneo, clavulis ferreis, muco glutinante, aut spiculis alcatinis, volatilibus, quae terram serruminent. Fingi haec fa cilius, quam demonstrari queunt. 377. Agnoscenda tamen insuper est dispositio quaedam singularis, interna, haereditaria, connata, aut post nativitatem acquisita, qua, ceteris paribus, alius prae alio magis in lithiasin propendeat.

Solida quidem systematis urinarii sic

375쪽

ΕΥ NOCUΜENTIS. 37s comparata, ut otium nimis morentur, aut adhaesionem justo facilius admittant, eo conserre possunt. Maxime vero incusandum videtur illud urinae vitium, quo terreae ejus particulae ultra modum adundant, aut citius, quam pares , etiamnum intra corpus secessionem moliuntur 3TI.). Inde inguntur arenulae, aut majore numero citiusque mictione, excutiuntur nisi intus adhaerendi opportunitatem nactae in calculum concrescant.

378. Quum igitur observatio doceat, pueros, senes, qui estentes, frigidos,

acidis aut acescentibus cibis, vinis austeris utentes, acido laborantes, hypochon-driacos, hystericas, arthriticos, prae aliis frequentius calculo infestari; credibile est, materiae acido terreae in urinis exsit perantiam eo disponere. Nec sane refragatur huic sententiae naturalithon thripticorum nec, quae de acidis in terram ab .serptis Chemia demonstrat.

379. Calculi sellei, etsi diversum paulo ingenium est, origo tamen haud ue absi-

376쪽

3 6 DE CALCULI ORIGINE absimilis censeatur Ponit sere certam bi lis a naturali sila indole degenerationem; ut quae sana nequaquam , lotii instar 369), terram excutiat. Inde disserentia multiplex colorum, flavi, viridis, lividi, atri, albi, cinerei 372 , vis ardendi non omnibus eadem &diversa gravitas. Sol in turin alii aqua calida pro magna parte, alii non item. Nec satis constat utrum ab ipsa bile semper atque unice materiem suam habeant licet in hujus

ossicina inveniantur. Alimento et eis

rum sicciori ac vitae desidi concretio ista praecipue debetur quum crassamentum fellis , quod alvo excerni fas est, re

tinetur.

38O. Quae porro in aliis succis partibusque corporis nascuntur, Varii generis concrementa lapidea 367), ex his 168 ad 79 rite applicatis haud dissiculter intelligi exponi possunt.

8 l. Quacunque autem corporis par te haereant, facultas nociva, qua laedunt , mere mechanica est, essectusque producit admodum manifestos Moleni mi-

377쪽

E NOCU ΜΕΝΥIS. 3IT nimirum, pondere duritie, premunt vicina graVant, comprimunt, canales obstruunt unde humorum transiitus intercipitur, circulatio, secretio , excretio turbatur impeditur Motus allisio, frictio, atterunt, irritant tenera solida, alliciunt humores, lacerant vasa: sic dolor, calor, inflammatio, sippuratio, gangraena, callus, nascUntUr Continuum vero calculi, dum in corpore manet, incrementum etiam haec mala adauget. Quae

quidem si ad singulas partes, harumque functiones, Mutuos consensius applicantur, plurimarum sane magni momenti assectionum originem promunt. Potentiae morbisecae animatae. s82. NΙΜALIS vitae plena omnia.

Aer, aqua, teli Us, Communia naturae habitacula, animantibus undique catent. Stupendus praesertim minutiorum animalculorum numerus est, & vis sese multiplicandi fere tanto major, quanto minoribus sunt corpusculis. Accedit eorumdem summa voracitas ac mirabilis, cum in

378쪽

378 POTENTIAE ORBIFICAT in pabulo conquirendo, tum in nidulando sagacitas industria. Unde sit, ut

non in omne nodo vegetantium genus grassentur, sed vel majora quoque animalia in escam nidosque convertant, horumque adversius robur sua se parvitate

ac numero tueantur.

183. Multifaria igitur occasio est, qua& homini ab istis hostibus in serri injuria possit nisi sorte admissi in tempore siussi

focentUr, rejiciantur. Patet extima superficies, cui se assigant, porisque cutis, aut inflictis vulnusculis, sesuave ovula insinuent. Nec desunt meatu se Xterni, quos subeundo in interiora deveniant. Aeri Spotissimum, cibi, potus, vehiculo in primae digestionis ossicinam facile invadunt. 38 Practicorum ideo observatis compertum est , multiplex animantum genus quandoque in homine extra&intus nidulari, neque ullam corporis partem CXternam aut internam, plane ab isto onere mirati nem esse ita tamen, Ut

quarum facilior est a soris aditus, praeceteris frequentius obsideantur. 38s.

379쪽

quae extra hominem etiam obvia sent, sicubi in homine reperiuntur, Vix cuiquam dubium est, quin extrinsecus eo devenerint, sive jamjam evoluta, sive in semine suo etiamnum latentia, quod, congruas intus conditiones nactum, sui generis animal demum excluserit. s 86. An autem lumbricorum intestinatium, teretis, plani, scaridis, alia quaeri debet origo Quia proprii velut& domestici sunt animalium, ac praecipue hominum, intestinis, raroque, aut nunquam, alibi inveniuntur An aequivo came putredine nativitatem habent' An spiritus mundi arbitrariae facultati debentur8 An potius humano generi inde a primo ortu congeniti per traducem veluti in eodem propagantur Utrum vero ex semine quidem nascuntur, at non io, aut ex insectis alienigenis, quae intra corpus humanum recepta, ob pabuli aliarumque conditionum diversitatem, in aliam peciem degenerant8 imis haec omnia repugnant communibus generationis

380쪽

38 Ο POTENTIAE, ORBIFICATtionis legibus, quas observatio fidelis in

minimis aeque a maximis animalibus detexit, quam ut admitti queant.

speciem tueantur isti vermes primasque modo vias s83 obsideant in pro aetate , sexu, temperie, Vitae genere, CrC, cibo, potu regione, anni tempore,&C. diversis, alios prae aliis magis, minus, aut& nunquam infestent neque tamen singulos idem, sed hos teres, illos ascaris, alios iterum taenia suadet profecto analogia, eosdem quoque a foris in hominem deserri s 83),4 consimilem prioribus s8s ortum habere, seseque intus

more ceterorum animalium multiplicare nisi validis naturae viribus superentur. Quanquam vero laec sententia suis vexatur dubiis, quae expediri aegre queant; non sint tamen ista tanti momenti, ut non perare liceat, ulteriore

scrutinio tandem ad liquidum perductum iri. Quod ipsa natura dictavies systema non ilico turbandum, si qua sorsan parte ob cognitionis humanae angustiam hiat. 388.

SEARCH

MENU NAVIGATION