Theologicae institutiones cum recta naturali ratione ut plurimum consociatae opera et studio A. Palma Cherubini

171쪽

Pars I. De Evch. inspecla vi est Sacramentum 1 3

abirent , quod nimis durum Videtur , et praesertim quia ex tot centenis millibus , et millibus suetis consecrationibus , et pluribus suciendis in posterum , valde minui deberet totius terrae massa. Sed quis haec serio dicere

audebit 2 Secundo. Nou paui ct uiuo , sed Christi Corpori , et Sanguini tribui deberent esseclus , quos in Eucharistia experimur , uti praesertim roSio , corruPlio, non digeri , ebriare , etc. Ergo Elc. u. Et quidem quod ad primum spectat , non Semel dictum est , quod in Eucharistia ex virtute divina, etsi cessaverint substantiae pauis , et Vini , persistunt tamen illarum species , sive physici essectus tu nostris organis Setisoriis , et inde eaedem ideae a nobis concipiuntur et et quamvis ibi realiter sit Corpus , et Sanguis Christi,

ex ista tamen praesentia non producuntur in noStro cerebro , juxta pbysicas leges , respondentes mutationes. Id autem ex virtute Divina fieri posse , jam demonstratum suit in prop. XII. S. III et Seq. , ea certe de causa , quia pbysicae leges sunt in plena Dei potestate. Quod autem revera Christus homo simul , et Deus id

sicere voluerit similiter demonstratum , et vindicatum

fuit in praecedenti prop. XIII. f. i83. Ad quid ergo

objectio , quod verbum fregit convenit substantiae panis , et nulli mode Christi Corpori pAd alterum Utique concedimus , quod Patres passim vocant Eucharistiam panem I ast locutio isthaec , ut clare patet et. illorum coulestibus , accipienda est non de reali existentia pauis post consecrationem , sed de eo , quod apparet , et quod erat prius. Hujusmodi loquendi morem Patrum non solum , sed etiam Scripturarum a-

172쪽

l74 Inst. Theol. Lib. VIII. de Sacrum nusgnovit etiam Leibnitius Lutheranus , qui in Systemate Theologico ait : Saepe superstitibus Feciebus nomen Panis , et vini attributum est , cum sensu nou H-stinguantur. Sic Ambrosius dixit, ita incacem esse sermonem Domini , ut sint quae erant , 4ubstantia conueraci est nam Post consecrationem nilal aliud, quam Carnem , et Sanguinem credendum esse , et Gelatius Pontifex Romanus innuit , Panem tran3ire in Corpus Christi, manente natura panis , hoc est qualitatibus ejus , sive accidentibus ς neque enim tunc ad metaρhrsicas notiones formulae exigebantur et quo sensu et Theodoretus dixit , in hac con-

persione , mystica Symbola Proyria natura non exui.

Caeterum plures critici , praesertim Maisejus , dicunt , Suppositiam esse epistolam , quar dicitur data a Chrysostomo ad Caesarium , et Lullierant ipsi salentur , Theodoretum sibi adversari , et periculose legi : De coenas sic cent. V: cap. X. edit. Basil. an. I 567. Periculose dicit Τheodoretus umbola Corporis , et Sanguinis Domini post inpocationem Sacerdotiε mutari , et alia feri. Ad tertium. Ex probationibus luculentissime patet , quod Ecclesiae doctrina semper fuerit de vera conversione panis , et vini in Corpus , et Sanguinem Christi. Sed transubsistitiatio idem est , ac vera conversio : e go vanum est conqueri de novitate hujus vocabuli. Sed ad quid invectum 2 Ut melius , et pressius delegeretur et damnaretur error Heterodoxorum. Sed nunquid illorum vox in analis antiqua est ' De novo Certe excogitata est et quoad bonum , et quoad significatiotiem.

173쪽

Pars I. De Euch. inspecla ut est Sacramentum 1 ι 5Tandem , pudet respondere ad absurda , quae Sequi dicuntur , si in Eucharistiti non amplius panis , et Vinum , sed tantum Christi Corpus , et Suriguis reperiretur. Quippe si, suspensis physicis legibus , persistunt species punis , et vini , sive effectus illarum substantiu-rum , quin Substantiae ipsae ex istant, et nullus habetur physicus esseclus Christi Corporis , et Sanguiuis, quis nou Videt , quod inconvenientia in objectione adducta non cadunt in Christi Corpus , et Sanguinem , Sed tu solus panis , et vini species 2 Quoad vero terrae imminutionem , quae Sequeretur ea tot sactis , et faciendis transubstanti itionibus , deponant Protestantes suum timorem ; Deus enim, qui . ad tegendum arcuuum realis Christi praesentiae sub Eucharisticis accidentibus , Simulque ad nostram fidem , atque humilitatem exercendam, tot , tantaque mirabilia in Sacramento Eucharistico quotidie operatur , novit etiam profecto efficere , ne quid dum

trimenti patiatur rerum corporearum SyStema ex pauis, et vini transubstantiatione in corpus et sanguinem Imu

Christi. Cueterum Ecclesia Cutholica nusquam definivit, Sortem illarum substuntiarum, utrum scilicet in nihilum redeant, an vero illa corpora in sua principia resolvantur , et sis in nova composita ingrediantur. Haec quae,stio agitatur in scholis, quam nos nequidem attingere

174쪽

ust. TheoL Lib. VIII, de Sacramentis

Num sub utraque specie Panis , et Mini, et etiam metierum partibus , et quandiu sit totus Christiae.

2o6. Ex duabus superius essentialibus , et jam vindicatis veritatibus circa augustissimum Eucharistiae Sacramentum scilicet quod in illo Vere , et realiter eon- , tinetur Christi Corpus simul cum Sanguine , Anim' , et Divinitate; et quod id evenit per veram transuhStan tiationem , Catholigi veluti pro corollario tertium deducunt dogma , scilicet , quod sub utraque specie , et sub singulis specierum partibus , sacta separatione , lutus Christus conlinetur. Et quia id sit per veram transubstantialionem , idcirco propugnant quoque , Eucharistiam eSSe Sacramentum permanens : id est Christi Corpus , et Sanguinem , cum Anima , et Divinitate non solum ibi esse dum sumitur , sed etiam ante , et quandiu Spe cies conservantur. Id non solum derident Sectatores Berengarii , ZWiuglius Carlostadius , oecolombudius; Bu- cerus , Calvinus , et Sociniani cum Rationalistis , ut qui non agnoscentes realem Christi praesentium in Eu- . . Charistia necessurio deridere debent hoc Catholicorum dogma ; sed negant quoque Lullieraui , ut qui propugnant necessitatem in omnibus sumendi Eucharistiam sub utraque specie , nec illam Servandum esse , quoniam ponnisi in sumptione habetur realis Christi praesentia. Ergo contra Lutheranos proprie egit Concilium Triden linum sess. XlII., in qua tertio , et quarto cauone us

175쪽

trumque dogma definivit , quae nos separatim pro viribus defendimus. Sit itaque, .

ra Sacramento Eueharistiae sub utraque smete . et sub singulis eviusque Neeiei partibus, separatione iacta istortis Christias continetur. .

Ior. Tota haec propositio de fide est, quoniam ad verbum definita fuit a Cone. Trident. seM. XIII. S.I69 . Ipsa autem sic breviter demonstratur. Ex praecedenti prop. XIV. O. aoa γ. tota substantia panis , et vini convertitur in Corpus , et Sanguinem Christi. Sed cum humano corpore , et quidem V ο , neceSSario subintelligitur Sanguis , et sub Sanguine Corpus , et cum vero Christi Corpore concomitantur anima , et ebiam Divinitas. Ergo etc. αM. II. Et id halis innuunt Christi verba : Qui man--cat ms , et mas uiuet Propter me. Ecquis hic non Videt , quod per pronomen personale me intelligendus est lotus Christus prout constat corpore, Sanguine , anima , et Persona Divini Verbi 2 Sed adhibetur verbum manducat , quod pertinet ad solum Corpus. Ergo cum Christi Corpore est .iolus Christus. Quod autem idipsum dicendum sit de Sanguine , patet ex quo eadem Veritas a Christo ipso asseritur tam tu participatione Corporis, quam tu participalione Sanguinis. Nisi manducaperitis

carnem Fιlii , hominis Ioan . cap. VI. 54 ebiberitis ejus Sanguinem , non habebitis vitam tri

176쪽

Mobis. Qui munducat merem Carnem , et bibit meum Sanguinem , habet pitam aeternam. 209. Prob. ex Divina Apostolica traditione. Quod ab initio in Ecclesia passim sieri consuevit , et Patres docuerunt , nonnisi ex Divina traditione derivari dicendum est. Sed res ita se habes de reali Christi praeseu-tia sub alterutraque specie. Ergo etc. . Prob. min. Et quidem primo id obtinuisse a tempore usque Apostolorum Salis apparet ex cap. II. Act. Apost. V. a. Erant autem Perseoerantes in doctrina Mostolorum , et

communicatione fractionis panis. IL Apostolus in m ma ad Corinth, cap. XI. v. α7. scribit : Qui umquomanducaseerit Panem hunc , Mel biberie calicem Domini indigne etc. : ut quid particula disjunctiva vel ,

et non potiuς conjunctiva et si totus Christus non esset sub alterutraque specie 2 IH. Nullus negare audebit , praesertim resereule Eusebio in lib. VI. Histor. cap. XLIV. , a primis usque Ecclesiae saeculis consuetudinem fuisse deserendi ad infirmos Euchoristiam sub una tantum specie. IV. Habemus ex Cypriano in lib. delapsis , quod insantes statiui post acceptum Baptismum communicabant sub sola specie vini Iuven. dissert. IV. V. Idem Cyprianus ibidem , . et Tertullianus lib. II. ad

Iixorem testantur , per multa saecula tam in Occidente, quam in Oriente oblinuisse commudionem domesticam sub sola specie panis. Tandem , hanc fuisse antiquam Ecclesiae consuetudinem communicandi sub sola specie

panis constat ex decretis Leonis Magni , et Gelasii , qui jusserunt recipi communionem sub utraque specie , ut sic delegerent , et repellerent errorem Manichaeorum ,

177쪽

Pura I. De Euch. iasperia ut ost Sacramentum 179

qui a sumptione calicis abhorrebant, propterea quod di- .cebant , vinum esse a Principio malo. Iio. Quod si haec suit Ecclesiae praxis , nemo certe in disium revocabit, quin haec eadem fuerit communis doctrina Patrum. Sie quippe docuit S. Ignatius Martyr in Epist. ad Smyrnenses , sic S. Ephrem in . lib. de non scrutanda Natura Diuina cap. V. , Sic Hieronymus contra Joxiniatium , sic S. Cyrillus , Jer solymitanus Catechesi IV., sic Chrysostomus in lib. III. de Sacerdotio , et sic S. Augustinus Euarr. in Hal. XXXI. . Concludendum igitur etc. sit. Prob. altera pars hoc brevi ratiocinio. Christus prius benedixit , sive consecravit panem, et calicem , et postea fregit , divisit, et distribuit Discipulis, et sic pariter faciunt omnes Ministri , scilicet totam Consecrant materiam panis , et vini , et etiam latriae cultu adorant, et postea distribuunt Fidelibus. Ergo sub singulis cujusque speciei' partibus , separatione facta , totus Christus continetur , secus enim nullus ex fidelibus vere Communicaret. Solotiniur nonnullae di ultates.

2II. Sacramenta sunt ex genere signorum. Ergo

sub quovis distincto signo , distincta quoque esse debet res signata. Et propterea sub panis specie est solum Christi Caro , et Sanguis tantum est sub specie Vini. II. Et id clarissime ostendit Redemptor ipse , quoniam de pane dixit: Hoc esι Comus meum , et de vino 'Hic est enim Sanguis meus etc. Matili. cap. XXVI.

178쪽

lso Inst. Theol. Lia. VIII. de sueramentis. ΙΙΙ. Et merito quidem. Etenim si totus Christus esset sub unaquaque Specie , ipse frustra egisset per plura , quae sieri potuissent per pauciora , id quod nou licet cogitare de Homine Deo. Tandem. Christus Matili. cap. XXVI. v. 27. omnibus praecepit potum Sanguinis, ut quid distinclum ab esu Carvis , Bibile ex hoc omnes. Sed ad quid hoc distinctum generale praeceptum

si sub unaquaque specie esset ipse tolus pCatholicorum doctrina est , EuchariStiam unum , nou vero duplex esse Sacrumentum, in quo totus Christus continetur et ut homo et ut Deus. Et quoniam ut homo constat anima , et corpore humauo , et corpus humanum vivens , ut erat Christi Corpus cum hoc Sacramentum instituit ,. et nunc quoque est , cous at carne , et Sanguiue , idcirco per necessariam Concoin tantiam cum corpore erat simul Sanguis , et eum Sau-guine erat, et est caro, et cum utroque anima humana,

et Persona Divini Verbi , et ratione Circumsessionis, ut suo loco dictum est , etiam Ρater , et Spiritus Saucius. Et quoniam Sacramentum istud, praeter infinitum Sui amorem erga nos , Christus instituit in memoriam suae Passionis , Hoc facite in meam commemorationem. Lucae cap. XXIII. v. I9, scilicet in memoriam lacerationis suae Carnis , et effusionis sui Sanguinis , idcirco sub duplici distincto symbolo , ' voluit instituere Itaque Consecrationis verba accipienda sunt do Christi Corpore , et Sanguine , prout Christus erat , et nunc est vivens. Et adeo quidem id verum est apud Ecclesiam Catholicam , ut nostri Theologi ex inde inserunt, quod si Apostoli consecrassent in triduo mortis Christi,

179쪽

Pars. I. De Euch. inveeta ut est Sacramentum l8lseorsim sub qualibet specis suisset Christi Corpus et Sanguis , utrumque tamen hyposlatice conjunctum cum Divinitato Ioan . Perra de Euch. cap. III. 161. . Et haec susticiunt pro solutione omnium difficultatum , quae fuerunt expositae ; si tamen ad ultimam addatur, quod praeceptum Domini , ut omnes sumerent calicem, factum suit solis Apostolis tunc praesentibus , non vero omnibus suturis fidelibus , secus enim ad Omnes quoque fideles spectaret Eucharistiam conficere , et distri

buere ex ejusdem Christi praecepto sibidem Hoc facite etc. Iuven. dissert. ΙW de Euch. .

Penneta Consecratιone, in Eucharistia non sotiam in usu seilicet dum sumitur , sed etiam ante . et pora tan hostiis seu particulis consecratis quae suster6unt , et se Mantur, e3t Comus et Sanguis Iesu Christi Domini

nostri.

ai 3. IIaec propositio , quae de side ten0nda est inomuibus suis partibus , ut a Conc. Triderit. sess. XIII.

can. IV. definitum fuit , s. i69 , quoad primavi

Partem clare ipsa evincitur ex Christi verbis . cum hoc Sacramentum instituit , scilicet : Hoc est Coimus meum

etc. Hic est enim Sanguis meus etc. Procul dubio cum , facta benedictione , haec verba protulit , stati mPanis , et Vinum conversum suit in Corpus , et Sanguinem Ipsius. Ergo antequam Apostoli sumerent, quod Christus in manibus tenebat , erat suum Corpus , et Saoguis: et propterea , peracta consecratione , in Eu-

180쪽

a in

charissia non solum in usu dum sumitur , sed eliam ante , est Corpus, et Sanguis Christi. ari Altera autem pars invicte probatur ex antiquis- Sima , et Semper constanti Ecclesiae praxi servandi , et adorandi latriae cultu Euchaxistiam , id quod seri non potuit sine vera Divina traditione. Et quidem in libro III. cap. XΙΙΙ. Constit. Αpost. sit mentio Pastopho rii , in quo asservabatur Eucharistia. Sanctus Iustinus Apol. I. u. 6 . commemorat , Eucharistia in per Diaconos fuisse ad absentes delatam. Sed ad quid incomodum istud . si fides non fuisset , in illa vere esse Corpus , et Sanguinem Christi 3 Item ex historia Serapionis constat , Eucharistiam ipsam servari Consuevisse pro infirmis. Ergo eadem tunc erat fides. Tandem , usum latriae cultum Eucharistiae tribuendi , illamque in pro-eessionibus solemniter circumgestandi , et publicae ado rationi exponendi, habemus ex citato can. VI. seM. XIII. Conc. Tridentini. .

dii 5. Ex Christi institutione , et antiquo Ecclesiae usu , unde habetur Divina traditio , potius evincitur, Christi Corpus , et Sanguinem esse in Eucharistia solum cum Sumitur , quam ut remaneat in particulis , quae servantur. Ergo ahusive Tridentinum Concilium contrarium declaravit , et definivit. Prob. Verba Christi :Accipite , et manducate etc. Sumite etc. procul dubio indicant praeceptum tuac totum manducandi , et sumendi . non vero Pro sutura tempore servandi : et ex

in i