Theologicae institutiones cum recta naturali ratione ut plurimum consociatae opera et studio A. Palma Cherubini

41쪽

42 Inu. Theo . Lib. VIII. de Sacramentis

Ast virtus ista , sive Spiritus Sanctus . quia a Christo data in bonum Ecclesiae , utique semper manet in Ministris , si non illos.sanctificans , per eosdem tamen operans , et Suum producens essectum, dummodo dispositionem invenit in suscipientibus. Itaque ex objectis Christi verbis hoc unum sas est deducere , scilicet , quod potestas remittendi peccata non est a virtute humana Μinistrorum , sed Divisa.

Ad ultimum. Utique Ministri peccatores sunt filii

Diaboli , sed id respectu operum suorum , non Vero Sacramentorum , quae sunt opera Christi . . Nunquid medicina sua virtute privabitur, ex quo infirma manu ministratur Medicorum 2 Meminerint adversarii, quod Sa- amenta non sunt opera hominum, sed divina, et Propterea Suum effectum non producunt ex virtute Μinistri , sed Christi, qui solus est illorum auctor : Ε go licet Ministri sint peccatores , bene tamen possunt aedificare Christi Ecclesiam , quoties rite adhibent Sacramenta , quae Sunt optima materialia pro ista aedi.

Vindicata Catholicae Ecclesiae doctrina de vali- dilate Sacramentorum , etsi conserantur a Ministris haereticis , et peccatoribus , I. scilicet contra errorem Cypriani , et Firmiliani , qui sustinebant , repetendum esse Baptismum ab Haereticis collatum ; et II. praesertimeontra Donat istas sectatores utriusque Donati , alterius Saeculo IV. Episcopi Numidiae, et alterius Episcopi Carthaginensis , qui dicebant , invalide a ministris improbis Sacramenta consci , ' et conferri alterum nunc d0gma , non minoris momenti , firmandum opus est

42쪽

contra Novatores. Hi quippe , quoniam , ut diximus , non aliam virtutem agnoscebant in Sacramentis se nisi excitandi fidem, inde necessario inferre debebant, quod nulla intentio requiritur in Ministris , cum illa conficiunt, aut conserunt. Contra istos itaque agentes , ut recte procedat disputatio , dicendum quid , et quot uplex sit intentio.

5o. Intentio est animi deliberalio aliquid faciendi. In re autem nostra, est deliberalio faciendi rem sacram a Christo institutam , aut saltem , quod sacit Ecclesia. Varias divisiones sortitur intentio. Sed nobis sussiciunt

eΣterior , et interior , actualis , et habitualis. Intentio dicitur exterior , cum respicit solum externam rem Sa-Cram , Saltem semper cum voluntate saciendi , quod facit Ecclesia. Erit autem interior, si respicit etiam interiorem naturam rei sacrae , sive cum agens intendit Conficere, et conferre Sacramentum. Intentio autem erit actualis, cum actu quis, sive exterius , sive interius intendit sacere rem sacra in. Et habitualis definitur per intentionem actualem praeterilam non retractat3m. 5 I. Duplex inde habetur controversia, altera scilicet inter Catholicos , et Protestantes , et altera inter Theologos Catholicos : illa procedit de intentioue exteriori , et quidem saltem habituali , id quod assirmant Catholi-Ci , et negant Protesia tes : et haec respicit intentionem interiorem. Nos autem brevitalis causa , relicta ista Sch Iasticis, ita illam determ immus. .

43쪽

In Ministris Saeramentorum necessario requiritur intentio,

saltem faciendi , quod facit Ecclesia.

52 De fide est nostra proposilio. Etenim Alexander VIII. in Congregatione habitae die T. Octobris i 69o hanc damnavit propositionem e Valet Bamismus reo Ditis a Ministro, qui omnem ritum externum, formamque baptizandi obseruat, intus Mero in corde suo apud se resaloit , non intendo facere , quod facit Ecclesia. II. Concilium Florentinum sub Eugenio IV in instructione Armenorum sic loquitur : Haec omnia Sacramenta tribus preficiuntur , oidelicet rebus tamquam materia . Merbis tanquam δε α , eι persona Ministri conferentis Sacramentum , cum in-rentione faciendi, quod facit Ecclesia : quorum si aliquid desit , non ρerscitur Sacramentum. III. Sed solemniter hoc doema definitum suit a Concilio Tridentino sess. VII. cun. XI.: Si quis dixerit , in Ministris duni Sacramenta consciunt, conferunt, non requiri intentionem saltem faciendi, quod facii Ecclesia ς anathema sit. 53. Prob. ex Scripturis . Lucae cap. XXII. V. t 9. Christus tradens Apostolis potestatem conficiendi Eucharistiam , ait et Hoc facite in meam commemorationem. Nunquid sine memoria , et cogitatione de Christo , poterit Minister id facere in Christi commemorationem ZNonas id implicat in terminis 2 Joannis cap. XX. V

44쪽

Pars I. de Sacramen is in Genere 45a3. Christus poenitentiae Sacramentum instituens , ait - Discipulis et Quorum remiseritis Peccata , remittuntur eis. Quis dixerit hujusmodi judiciariam polestatem exerceri posse Sine discretione , .advertentia et Voluntate deliberala Vere peccata remittendi 8 Nunquid solus sonuS VOCiS , Eine voluntate producet esseclum 2 Sed si soli homines sunt Ministri Sacramentorum , quomodo , nisi humano modo illa valide consciuut , et conserunt' De Sacramento Extremae unctionis habemus in Epist. Jacobi cap. V. V. I 4. Infirmatur quis in vobis 8 ducat presbyteros Ecclesiae , et Orent SuPer eum, ungentes cum oleo in nomine Domini: et oratio δε- dei saluabit infrmum. Poterit ue ea audiri a Deo Ora tio illius , qui nequidem advertit , quid facit, nec quid petit 7 In epistola I. ad Corint, . cap. IV. V. I. APO stolus appellat . Ministros Sacramentorum. Ministros Christi , et di ensatores Mysteriorum Dei. Sed .Pudet longius reseli re hujusmodi errorem Protestanuum, qui in re tam seria , et necessaria , praetendunt , hQmines bene , ct utiliter agere , non humano modo Mgentes ; et Deum delectari , et placari Vacuo siguo, et

X e , Sive corde, et in te.

Solpuntur nonnullae objectiones.

54. Geneseos cap. XXVII. legimus , quod Isaae sine i tutentione benedixit Jacob , quin imo intentione contraria , scilicet benedicendi Esau : et tamen hujus, modi benedictio accepta fuit Deo , et suum esseclum sortita est. Ergo suum quoque cffcctum sortiuntur S

45쪽

46 Insι TMOL Lib. VIII. de Sacramentis cramenta , etsi sine intentione conserantur. II. Exodi cap. IV. V. 25. Sephora Moysis conjux sine intentio. De , quinimo contra Voluntatem , cireumcidit filium suum

primogenitum : Tuliι illico Sephora acutissimam petram , et cir uicidit pra utium flii sui , tetigisque pedes ejus , et ait : Θ Sus sanguinem tu mihi es. Et nihilominus rata fuit hujusmodi circumcisio. Similiter ergo dicendum est de nostris Sacramentis. IlI. Et quidem Rufiuus , aliique Historici reserunt , Alexandrum Episcopum Alexandrinum ratum habuisse Baptismum ludicre collatum a puero Athanasio aliis pueris. Sed quae intentio Ministri potuit esse in hoc Baptismate 8 Ergo etc. u. Et ad primum dicimus , quod tametsi benedictio Isaac non fuerit Sacramentum, attamen intentio fuit benedicendi , et quidem filium presentem , et error fuit

solum circa circumstantiam primogeniti. Ergo admittimus , quod similiter validum est Sacramentum vera intentione consectum , aut collatum , etsi erret minister quoad circumstantias non ementiales, puta , cujus quantitatis sit panis , et Vinum , num Petrus , aut Ioannes bit , cui Sacramentum Baptismi ministrat, aut Sacra mentalem absolutionem inalbertitur , aut Sacramenta Confirmationis , extremae unitionis etc. Caeterum notandum

quod detecto errore , Isaac , adorans absconditum Dei Consilium , Iatam habuit, et confirmavit benedictionem Jacobo datam: elenim ibidem v. 33. ait: Benedixique ei et erit benedictus. Et v. 37. respondit ad Esau. Dominum tuum illum constitui , et Omnes fratres ejus serςituti illius subjugavi: friamento , . et oino

stabilivi eum , et tibi post haec , Fili mi , ultra

46쪽

Para L de sacramentis in Genere , 47

quid faciam 8 Non mirum ergo , si post talem confirmationem , detecto jam errore, benedictio Isaaci suum

essectum sortita eSt.

Αd secundum. Etsi Sophora perterrita a Comminatione Angeli , et cum repugnantia , pmpter maternum amorem , circumcidit stium suum , Veram tamen i tentionem habuit satisfaciendi praecepto Domini : Quod utique pumit ad valorem Sacramentorum, Quiuimo majus inde erit meritum Ministris. Tandem quod Baptismum collatum a puero Athana- Sio , dicimus , quod tunc Alexander Episcopus illud ratum habuit , cum certus factus est de Ha intentione Athanasii Dciendi , quod facit Ecclesia. Et id ais

xitur ab iisdem Scriptoribus , qui factum uarrant, scialicet Rufino , Socrate , et Sozomeno.

De erserata , et partibus , quibus eonstant Sacramenta.

55. Quia , ut diximus S. 3. ex quo non convenit inter nos , et Novatores de justificalione homitiis , nulli-mode etiam convenire potest de Sacramentorum definitione ς per Se patet nunc, quod nec convenire potest de eorumdem Sacramentorum essentia, quoniam definitio , ut recta sit , debet exprimere re essentiam. Nihilominus ex vindicatione partium , quas necessarias Ecclesia Catholica in Sacramentis . novae lΡgis agnoscit , opus est Aduel Sarios urgere. Itaque duas partes Ecclesia Calliolim agnoscit necessarias in Sacramentis , formam scilicet,

47쪽

48 Inu. Theol. Lo. VIII. de Sacramentis et materiam. Forma sunt verba a Ninistro prolata et materia, sive elementum , est res sensibilis, quas pro

symbolo adhibetur et unde pervulgatum habemus illud Augustini tract. VIII. in Ioannem et Accedit perbum ad elementum , ut sit Sacramentum. De bis exgo id

hoc capite agemus.

56. Sed primo notandum , quod 1nMeria duplex es, se potest , scilicet vel physica , vel moralis. Sic aqua est materia phisica Sacramenti Baptismi, et octus' poenitentis sunt materia moralis Sacramenti ricti lentiae. Item vel est in individuo determinata ab auctore Sa amentorum Christo , uti aqua tu Baptismo , Nisi quis runatus Derit vix aqua Oω. Vel generatim ut ab Ecclesia determinaretur , sicut in Sacramento Ordinis, et Matrimonii. II. Item forma quandoque est explicita , ut in Baptismale. Ego te butias in nomine Pacris , et V lii , et Spiritus Sancti; et quandoque implicita , ut in Sacramento Matrimonii , si nutibus , et non verbis

Fuum CODSeusum praebeant contrahentes. Et haec pariter vel fuit a Christo determinata, uti est forma B -- ptismatis : Erantes ergo docete omness gentes , ba Agantes eos in nomine Patris , eι Elii, et Spiritus Sancti Matui. cap. ult. V. is ); vel Ecclesiae reliquit determinandam , ut in .consimatione , ordinatione, eStrema unctione et matrimonio.

5χ. Quae ad formam , et materiam sigillatim pertinent i, Videbimus in altera parte οῦ Duuc error rusulandus est Haereticorum. Etenim cum Protestantes teneant.bomuiem. non interius justificari , sed exterius, tonium

per Upropri tionem justitiae Ebristi, quae apprehend

48쪽

pars I. de Merumentis in cenere 4stur per sdem , sive, fiduciaqi ; idcirco negant Sistramentis virtutem' conserendi gratiam , et dicunt, ea nouad aliud inservi re . nisi . ad excitandam fidem, quae est fiducia in Dei promissis. Et inde Lotum est , ut Lutheraui dicant , verba , sive formam Sacramentorum esse dumtaxat promissoria , et Calvinistae dicant esse quoque concionatoria ordinat4 ad sideles iustruendos , et ad explanandam fidem promissiouum. Paucis Verbis. Verba , quae eouStituunt formam Sacramentorum , per Protestantes ad hoc unum instrviuut , scilicet vel ad sustinendam , vel eliam ad excitandam fidem promis-

sionum. Contra vero Ecclesia Catholica tenet , verba Sacramentorum eme Cobasegratoria , et divina virtute sibi communicata reVera conferre graijam , quam siguificant, Misce praenotatis, sit ' , '

Sacramenta noseae legis essentialiter constant materia , et forma a Christo oes immediate determinatis , Meldeterminatis ab Ecclesia.

- 53. Prob. I. quoad primam partem. Ioannis P. III. v. 5. habemus de Baptismo et Nisi quis renatur fuerit ex aqua , et viritu Sancto, non potest e ις. Ergo aqua est materia essentialis Baptismi a Christo determinata. Matth. cap. XXVI. '. a: de Euchaeistia scriptum est et Coena bus autem eis , accestit Iesus

49쪽

50 Inst. Theol. Lib. VIII. de Sacramentis

corpus meum etc. Ergo pauis , et vinum Sunt maleria pars necessaria Eucharistiae a Christo determinata. Ioannis cap. XX. V. 22. Sic instituit Sacramentum Poenilentiae : Acc*ite Θiritum Sanctum : quorum remiseritis Peccata , remittuntur eis. Ergo consessio Peccatorum est materiu hujus Sacramenti. Jacobi cap. V. v. Id habemuS Oluum detiguatum pro materia Extremae unctionis : dismatur quis in uobis p Indueat presbyteros Ecclesiae , et Orent SuPer eum , ungentes cum Oleo in nominu Domini. Celerorum Sacra. mentorum certe Christus Ecclesiae secit potestatem determinandi materiam. Etenim cum Sacramenta , ex eo quod conseruiit gratiam , ad ordinem pertineant Supernaturalem , Solus Deus Potest esse auctor illorum. Et nos jam Supra S. 39. demonstravimus , quod solus Christus est novae legi, Sacrumentorum auctor. Et haee quoque est communis docti tua SS. Patrum. 59. Prob. II. quoad formam sive Verba. Mailli.

cap. XXVIIIo V. I9. Christus a murte suscitatus dixit Apostolis Euntes ergo docete omnes gentes , baptizantes eos in nomine Patris , et Filii , et Spiri- ius Sancti. En ergo serma a christo delerniinata. De Eucharistia item a Christo determinata fuit serma. Etenim Lucae cap. XXII. V. I9. habemus e Et acce- ω Pane , gratias egit , et fregit , et dedit eis dicen. : Hoc e&t corpus meum , quod pro pobis da tur et hoc facite in meam commemorationem. Acto-

xum cap. VII. V. 15. de Confirmatione habemus: Qui Petrus, et Ioannes cum venissent , Oraverunt P o piis , ut acciperent Spiritum Evinctum: Quis in o-

50쪽

. Rura L de Sacramenus is . Genere a1

ratione illa non videt formam 2 Et in Epist. Iacobi cap. V. V. x K. Similiter Presbyteri orantes debent confice-

re Sacramentum Extrpmae unctionis : Inifrmatur quis in uobis 8 ιnducat Presbteros Ecclesiae , et orentsuPer Ciam , ungentes cum oleo in nomine Domini. Idipsum dicendum de ceteris , ut fusius suo loco , licet Potestatem determinaudi Urb. Christus tradiderit Ec-

trum quorum multi iractant de Sacramentorum forma et materia. Et Hyeronimus tu cap. LVIII. Isaiae , et Ambrosius in caput IT Epist. I. ad. Timoth. dicunt Sacramentum ordinis conferri per . verba deprecatoria. Et Alexander III. dixit Matrimonium cousici conSeu-

Presso. Nabit . . ityus de Suncto Augustino , qui , ut

perbum ad eleminium . et SacramEntum. -- I . Taudeo. Coucilium. Florentinum in decreto Eu-

genti IV. dicit de Sucramentis : Haec omnia Sacra-

.menta tribus Persiciuntur . uidelicet rebus tamquam materia , verbis M tamquam foru/a . et Persona Mianistri conferentis. Sacramentum cum intentione fa-

ciendi , Deu/cclasia k quorum si aliquid de sit, non P suur S rωρθntum. Et catechismus Rom. Part. II. n. 35 et Duo 'mis 4unt, ex quibus quom

Iibet Sucramen um conscitur , quorum allegum ma-geriae rationem habet , alsiue elementum dicitur :

- ialterum formae vim . et Herbum communι Mocabulo