장음표시 사용
231쪽
eta adae uua ter, vel imprudenter sint amabilia, Ad octasum. Dicendum , qud somnis ma- Iitia moralis formaliter exeludat rectitudinent debitam, vel positive, vel nesative morale, mi deo non est mera negatio, sed privatio. Porro haec rectitudo, quam per seipsum exclu- dit actus odii , est aliquod positivum impedi. mentum odii, voluntati aptum inesse puta est actus incompossibilis cum odio qualiscunque jam vero privatio istius impedimenti, seu rectitudinis, prohibita praecepto charita eis, non est quid antecedens actum odii, nec
aliquid distinctum ab actu odii, sed est ipse actus odii, qui seipso impedit impedimentum
odii, seu rectitudinem charitatis. Itaq; quan do quis odit Deum , cum interim ad n unum actum honestum eliciendum tenebatur', tunc
sustus odii per seipsum privat aliquo positivo
i impedimento dii Dei , quod positivum im- sedimentum si esset actus liber conformis ali cui legi Divinae esset honestas positiva Si vero esset actus non libet, aut indifferens sale em in specie, esset honestas negativa , immo etiamsi istud impedimentum odii Divini, esset actus inhonestus in alia specie , puta in specie vana gloriae, adhuc esset honestas negativa in alia specie , nempe'in specie charitatis. Quare peccanti odio Dei, semper debuit inesse honestas, vel positiva vel negativa, quatenus debuit inesse positivum impedime tum odii Divini, quod aliquando est honestum . . aliquando non inhonestum alte in specie charitatis , hoc impedimer tum qualecunqῶ
A,sciuiritur vi Praecepti prohibentis Odium
232쪽
Neq; dicas, Hinc sequi, quod odium Dei privet honestate omniti Virtutum, Quia per omnes virtute impediri potest Ad hoc Gnim Respondeo, odium Dei esse materialiter
indirecte privationem Omnium virtutum, incompossibilium cum odio Dei, formaliter εamen' directe esse privationem solius conis
formitatis cum tige aeterna, Vetante dium.
Dei: Haec enim sola praecognoscitur ante odiisum Dei , quia haec conformitas spectat potius ad charitatem, quam ad alias virtutes , ideo odium Dei potius est contra charitatem, quam contra alias Virtutes Quanquam etiam ex modo suo privandi honestates, odium Dei est contra Charitatem , non contra alias Virri
tutes, quia hic modus privandi honestate proprius odio Dei est diversus ab aliis peccatis,in specialiter a charitate prohibitus.
Ad nonum Granadus , Tannerum, cum S.
Bonaventura se Alexandro Alensi putant , Malitiam Moralem actus v. g. odii, esse priva tionem rectitudinis, quae debuit ines te ipsi actui odii, non quidem secundum rationem specificam, multimam considerato, sic enim est irrectificabilis, sed secundum rationem genericam actus, secundum quam actus est subjectum Metaphysice capax rectitudinis, eo modo quo Talpa dicitur habere privationem Visus , quia visus est capax secundum rationem genericam animalis. Quaestio est levis , de modo loquendi, in qua melius Suarea Salas, Molina, Valentia, apud Oviedum dicunt, hanc privationem, e
233쪽
Quia privatio formae debet dici per ordinenti ad subjectum, quod physice, secundum totam entitatem sit capax talis formae, alias etiam in bruto erit privatio rationalitatis,4 in creatura privatio Dei, quia talium forinarum datur capacitas in subjectis praefatis, si secundum ratiotiem generi cani iubjecta spectentur. Quare & alpa non philosophice, sed vulgariter dicitur visu privari. Ad rationem quae contra nos objicitur, concedo in ipso actu odii per identitatem esse privationem rectitudinis, tanquam constitutivam malitia moralisci Sed nego hanc rc clitu dinem debere inesssi actui odii Ratio est quia cum actus odii sit malus per seipium, non tamen sibi, sed operanti ideo malitia eius, Privatio rectitudinis , debet ipsi dentificari, sed per ordinem ad operantem, ita ut privatio' rectitudinis quoad exclusionem rectitudinis , si in actu per identitatem, quoad debitum au temin capacitatem hujus rectitudinis, sit in operante similiter ωprivatio Visus quoad ex- usionem visus est per identitatem in nube eula vel in qualitatibus impedientibus visum, quoad debitum autem 'apacitatem visus, dicitur esse in oculo.
Vtrum possibile sit peccatum Or- male, quod committatur sine uda cognitione Dei, seu pure Philosophicum
IIdetur quod sic loquende etiam de pec-
234쪽
eato mortali ut sentit Uasquea, salas in alii non pauci. Primo, quia Atheus, qui sine duo hio possibilis est, manens in vincibiliter theus , cum sit liber in obnoxius multis tem
lationibus, o minus abundans auxiliis emcacibus , potest v. g. committere parricidium , cognoscendo interim talem actionem essedis sonam naturae rationali, e prohibitam a suo principe , seu communitate Sed tunc peccabit sol maliter, inuidem mortaliter, Qt me tunc nulIam habebit eognitionem Dei, quia ut suppotio negat Deum , aut habet igno
Tantiam iii vincibilem Dei Ergo possibile est peccatum forma Ie, quidem mortale, sine ulla cognitione Dei. Neq, dicac tunc cognosci ab Atheo Deum, sub aliquo conceptu condi . vertibili cum Deo: Contra enim est, quia ta- Iisis esset Atheus, ut suppono; non emee Atheus , sed blasphemus, quia ut tu dicis,c gnosceret Deum, quod implicat. Secundδ. Si per in possibile non emet Deus, o esset aliqua humana respublica, adhuc ratio dictaret homini, esse graviter inhonestum . Prodere patriam. Et ratio est, quia tunc finis ultimus hominis este publicum bonum, quod
ratio dactaret praeferendum ess e privato Ergo tunc si quis libere proderet Patriam, peccaret formaliter, graviter agendo contra uinum ultimum neni, tan en non adverteret
ad prohibitionem Dei, i qui videlicet tune
DCn existeret. Ergo .unc etiam possibile est Peccatum formale grave, sine ulla advelten. tia ad Deum. TerLio dunt aliqua obiecta, quae ideo su ne
235쪽
prohibita graviter a Deo, quia sunt ex ste graviter inhonesta, digna gravi prohibitione,
adeoq, antecedenter ad gravem Dei prohibitionem sunt graviter inhonesta, quale est,. g. parricidium. Ergo etiamsi non existeret proahibitio Divini, vel non cognosceretur, adhuc
ejusmodi objecta essent graviter inhonesta, de
consequenter tune electio libera hujusmodi objectorum esset graviter inhonesta, sine uua advertentia ad Dei prohibitionem. euart), ut arguit quidam doctus Recen-.tior operari id quod dedecet graviter natu-.atam rationalem qua talem, est stuperabile, ac deoque est inhonestum graviter cum vitupe Tabilitas sit proprietas inhonestatisci sed potest quis operari id quod dedecet graviter narieturam rationalem qua talem , sine ulla cognitione Dei potest enim intelligi talis dede- .cetitia, non cointelligendo Deum, cum non sit relativa ad Deum , non postulant autemeto intelligi, quae non sunt retiativaci Ergo potest quis graviter operari inhonestes sine ulla
Cos nitione Dei. Eimὸ ut arguit idem. Datur ratio Commuinalis naturae intellectualis creatae, increatae, habens bona communia utriq; isti naturae sedi qui se opponeret liber talibus bonis, illi'
se privaret, esset malu moraliter ; tamen se non opponeret bono Dei qua tali, sed tan- tum hono generico MCommutu Ergo potest quis se tacere malum moraliter, sitae in 1, 6 sitio ne ad Deum ' consequenter sine cognitione Dei.
taxia ut arguit id . Ista notitia Dei requia sua ad
236쪽
sta ad omne peccatum formale, vel est et ara. vel confusa Clara non exprimitur, confusa
aequa valet incognitioni: Ergo uva notiti. Dei requiritur ad peccatum formale.
Septimo ut arguit idem Possumus amare De am, non co8itaindo de Creatura. Ergo posvin mus peccando formaliter amare bonum crea-'tum, nihil cogitando de Deo. Octaso Saltem videtur esse vera ententia
Suarii& Cardinalis de Lugo, quod licet sine cognitione Dei non possit dari peccatum m i . tale, quod solet Ocari grave Theologice
possit tamen dari peccatum veniales, quod vo
Mari potest grave Philosophice Ratio est
. Quia quamvis tale peccatum non habereu malitiam infinitam , quae desumitur Lb advest tentia ad Deum offensum, nec mereretur pa nam aeternam, aut inimicitiam boni infiniti, e .
quod non contemneret formaliter Deum, si non cognosceret adhuc tamen esset putii bile cena temporali a Deo, tanquam a Princ, h. pe Reipublicae humanae, vindice malosum: cui adhuc displiceret saltem leviter tal pex. . catum , t esset veniale Theosogice, grave Philosophice. Nono. Videtur saltem vera sentetitia enae quorumdam Recentior uim qu brii in stipprelia nomine memini Cardinalis sortia Palla vicia nus, in a. adae disp:9 cap I. artier . Quoi . esto sine cognitione Dei ubi possit peccari peccato punibiti a Deo, in hoc ianui Tho ologico, adhuc tamen possit peccari peccato punihil a Republica creata , misi hoc se imi
Peccato Philosophico Rui est, quia licet
237쪽
peceatum Commissium sine omni eognitione Dei, D eum formaliter non offenderet, sic
non esset punibile ab ipso Quia tamen es sex
contra bonum commune reipublicae, eam pro dere, etiam sine omni advertentia ad Deum
ideo sic peccans incurreret odium generis hu- vani esset si a Republica privandus omnibus Bonis, ab homine in hominem conferendis. Restondetur. Ut Propositae satisfiat Qua j sioni, haec distinctis propositionibus decernem
anus. Primo Ante omne peccatum formale ne
cessario cognosci Deum, sub aliquo concem ut convertibili culo Deo. Seeundo, alem advertentiam ad Deum sufficere, ut omne pec pcatum formale sit formatis offensa Dei Terti 'Etiam sufficere, ut omne peccatum formale sie Punibile a Deo. Euart. Suffcere, ut sit ma l teria absolutionis Sacramentatis. Unde inis,
aemus repugnare peccatum pure Philosophi
cum Propositio I. . Repugnat peccatum forma ,. quodsilicet fit cumsissicienti deliberatione mi
ιertate, committi sine omni adsertentia ad Deum,
sed potius omnis formaliter peccan , praeco gnoscit Deum sub aliquo praedaeato Convertibili cum Deo, quamvis hoc non applicet ipsi Deo, sed vel alicui indeterminat enti vel communitati quod a sussiciat ad ratio Rem peccati Theologici dicetur in propositi-vne sequenti. Ita multi ingeniosi Recentiores, inter quos est Cardinatis fortia Pallavicinus loco nuper citat, ubi hanc sententiam multis acutem erudite probat, vocati ma-λime piam, eo quod haec Sententia ostendat
238쪽
aptanta si necessitas asserendi existent ram Dei,&pro eadem Sententia citat ex homistis Victoriam, Sotum, umet, Curieti e Scotistis Franciscum Herreram. Sed quod est maxintu, hanc Sententiam docet Augustinus , qui Itb: 12 demi Vlt: cap 9. ita universaliter loquitur de peccatis, per propositionem universalem et Maiam solantatem non facit nisi desertio, qua deseritur Dein Ubi ut vides, Augustinus unum agnoscit peccatum sine oppositione ad Deum, quae utim debet esse praecognita, alias non esset voluntaria, nec formaliter peccaminosa.
Et alibi Sanctus Dcctor ita definit peccatum ut sic: Factum, Di rim, Concupitum comm ematernam, statinrq; explica laanc legem : Lex
autem aeterna si ratio es soluntas Dei, ordinem a ruralem confersari jubens, perturbari scians. Quae
definitio ne dicatur eme defectuosa, debet convenire omni peccato possibili, adeoq; omne peccatum possibile formale est contra legem aeternam, id est contra rationem vel voluntatem Dei praecognitam. Idem sentit S. Ambbrosius, qui tib de Paradox cap q. ita defi, ni peccatum Mid Epecearum nisi Dipina legi praesaricati. s. Disi m inobedientia mandatorum jam vero inobedientia formaliS,-- tisi, non datur sine cognitione mandati. Consentit . Thomas, praesertim in hac prima secundae u I9. artic ubi dicit Ad hoc ut
Voluntas fit bona, requiritur, ut conformetur Disi na lunmti,, consequenter ut sit mala, re
quiritur ut difformetur eidem, quod sine prae ccgnitione Dei fieri nequit, quando volun ta est mala non materialiter, sed libere P s forma-
239쪽
formaliter. Et quaest I de peccatis art
re Multim consi rantur in actihm humanis,se cuniam quod aritus concordat rationi informatae lege
opina. Qubd si alibi contra distinguis Peccatum Theologicum a Philos phico nomine peccati Philosophici intelligit peccatum, in quo Philosophi explicite conssiderant hoc,
quod sit contra rationem, implicite autem quod sit contra votitiuatem Dei . cum contrd rium considerent Theologi in peccato Themi Iogico. Ex quibus apparet nostram sententi an non esse ita novam, ut quidam falso sibi Persuadent, qui potius habere pro se magnum argumentum X authoritate Sanctorum Patrum. Sed praeter hanc, danda est ratio Conclusionis , in qua invenienda laborant cutissimi Recentiores, quorum rationes adduincerein refellere placet, eruditionis causa. Prima Ratio Cardinalis amissicini e tulis:
Bonum simpliciter, non potest cognosci non cognito Deo sub ullo conceptu nam Bonum simpliciter est quod congruit summo Borio, quod est Deus: Supremum enim tu unoquoq; gedere est mensura caeterorum. Sed
qui agit honeste, cognoscit Bonum simpliciter , tale enim est bonum honestum; qui eti- ais agit inhoneste , cognoscit malum inhones-stum , quod est privatio Boni simpliciter,deoq; etiam cognoscit Bonum simpliciter. Ergo qui agit sive honeste, sive inhoneste, cd- , noscit Deum sub aliquo conceptu. Vertim ad hanc rationem possent respondere oppositi, negando Majorem , dicerentq; posse apprehendi bonum simpliciter, non sub conccptu boni
240쪽
. boni congruentis summo Bono, repraeteretim, ab Atheo negante summum Bonum, sed sim, Conceptu Boni congruentis rationi, vel bonoe
Ratioseunda vindem ess Agens quod o dinatur ad finem a se distinctum, qualis est homo, non potest concipere suam operationem
esse simpliciter rectam , vel pravam, nisi peccomparationem ad suum finem uti inium, qui 3 espectu hominis est Deusci sed homo peccans cognoscit suam operationem esse simpliciter Prauam Ergo cognoscit Deum. Sed ad hane quoq, rationem dicerent oppositi, sussicere, ut operatio hominis recta, et praVa cognoscatur relate ad finem ultimum negati veri lam, nempe relate ad bonum humanae Soci tatis , quod putatur ab Atheo non ordinari ad ulteriorem finem, sic esse finis ultimus negati ve Iam vero Deus est finis ultimus noα tum negative, sed etiam positi τὸ quate nus ad illum ultimore ipsa ordinantur omnia, qualem finem negat Atheus. Mitio tertia eri Antonii Perez. Omnis peccans cognoscit, malitiam peccati a nulla natura ra tionali esse amabilem , nisi ex errore sed sub I nusta natura intestoctualis , venit etiam Deus: Ergo omnis peccans cognoscit Deum Sed acthoc Respondetur, in praesenti non quaeri, ari Peccans concipiat Deum sub aliquo conceptu generico, qualis est conceptus naturae intel-
lectualis ut sic, quo pacto etiam concipitu TDeus, quando concipitur Ens ut sici sedi eius quaeritur , an peccans cognoscat Deum: