장음표시 사용
281쪽
sne retractatione, quae ibi non esset alia in actus naturalis Dei dilectionis super omnia,
secus autem in statu elevationiS. Propositio . Peccatum habituale seniale pro omni flatis formaliter intrinsece,faltem in-Adaequate, conssinit in prisatione actnalis retraritationis, formalis se aequisalentis. Ita P. Clarari Dinoo citato ad nonum Ratio est 19 3 peccatum veniale non facit homine si Dpliciter malum, ac proinde non privat aptitudine ad finem ultimum, sicut privat mortale, sed tantiam facit hominem secunduri' quid Itiatum icu non
dispositum ultimo complete ad finem ultimum. Ergo ejus habitualitas seu permanentia moralis, non consistit in privatione alicuius formae permanentis , puta gratiae sanctificantis, sicut consistit habitualitas peccati mortalis, e consistit in privatione ultimaera,spositionis transeuntis requisitae ad perfectam operationem formae permanentis, nempe ad amorem Dei intensium, ferventem, quae est operatio perfecta gratiae an istificantis. Haec autem dispositio post peccatum veniales est ipsius retractatio actualis seu formatis seu virtuati S. In peccatum mortvle habet se sicut mors, quae consistit in privatione formae, nempe vitae, veniale autem habet se sicut morbus, consistens in privatione dispositio iii ad operandum perfecte vitaliter, requisitae. Contra hanc Assertionem opponit aliqua P. Hai noldus. Et primo opponit Hinc sequi, qud peccatum veniale non possit remitti sine retractatione , cum tamen oppositum dixerimus deseccaro moriati Hi actatu 'cenitentia.
282쪽
tita et hoc Respondetur coneedendo seque Iam quod enim peccatum mortale possit remitti sine retractatione, id inde est, quia potest dari aliqua forma intrinseca incompossibilis cum mortali peccato infusa a Deo sine ullo actu peccatoris, qualis est gratia sanctificans, quae per seipsam praestat effectus formales remissioni pecati mortalis, nempe deleti
onem peccati, conversionem Dei a Creaturam, conversionem creaturae ad Deum, acietiam retractationem peccati saltem habitua- Iiter aequivalenter At vero nulla alia potest ostendi forma intrinseca deletiva peccati venialis, in conversi varium Dei ad creaturam tum Creaturae ad Deum , nisi retractatio vel formalis,e virtualis actuariS..
Opponit secundo. Vel peccatum habituare veniale consistit in privatione actus debiti proeinstanti, quo quis actu peccat, liceritim. possibile tolli peccatum veniale, sicut impossibile est postea facere, ut fuerit in priori instanti actus oppositus veniali. Vel consistit in. Privatione actus debiti pro tempore posteriori in sic veniale actuale non transibitina hituale, quia nullum est debitum seu obligatio statim retractandi veniale Restondetur Veniale habituale consistere in privataone retram ctationis debitae pro tempore posteriori, pro ut debitum significat capacitatem boni subjecto congruentis, non vero prout debitum significat obligationem moralem, cui non licem a coistravenire , quo pacto caeco etiam dicitur debita esse visio, licet ad eam non sit obli- satus sub peccato. Iic nimiriim etiam detetur post ε
283쪽
tur post peccatum retractatio peccati. Opponit texti . Sequi ex nostra Sententia quod possit deleri veniale durante mortali, si .. videlicet tunc fiat, retractatio venialis. e. spondeo id non sequi, quia veniale habitua, Ie consistit in privaticine retaractationis achrendae ab eo qui non sit hostis Dei, qualis re tractatio, non fit durante peccato mortali,quo pacto, etiam non potest tolli morbus a mortis' Opponit quart). Vel peccatum veniale bar.hituale consist it in privatione satisfacturae G. tractationis de condigno in sic per Sacramen . tum nunquam primo delebitur veniale, seu vel supponetur jam deletum per satisfactiorimem condignam praeviam, aut remanebit eti
post Sacramentum cum retractatione non satisfactura Vel consistit in retractationis quai statiscunq; etiam non satisfactivae privatione sic tolli potest veniale per actum non satista . . clivum absque gratuita condonatione, quod in xerminis repugnat. Res Peccatum habitualet veniale consistere in privatione retractatio totis, vel satisfactitrae de condigno, qualis a multis.
censetur esse actus contritionis, vel in negati ς ne cujuscunqueracius, incomposithilis cum Peccato veniali pa aeterito, Quia vero Sacra, menta excitant in nobis ex opere operat hu-iIusmodi actus, seu pios motus Voluntati cin compossibiles cum peccatis venialibus, ideo, Per Sacramenta tolluntur peccata Venialia non ammediate, sed mediate. Sicut autem liquando contingit per actum contritionis, ante u , sum Sacramenti, tolli peccatum mortale, xῆmen Peccata mortalia tolluntur per Sacra-
284쪽
Inent poenitentiae, quia scilicet per hoc Sacramentum confertur gratia quantum est ex se remissiva peccati mortalis ita etiam contin. git ut per retractationem satisfactivam tollatur veniale ante usum Sacramenti,& tamen dicum, tur venialia tolli per Sacramenta, quia per Sa clamenta excitantur in nobis pii motus, retram chativi saltem virtualiter, ex se deletivi vena alium. Rursus quia venialia tolluntur aliquando per actus quidem retractati vos non ratisfactivos, sed tamentales, qui int ex natu nsu incompossibiles cum peccato praeterito venialti ideo tunc etia in tolluntur non pergratuitam Dei condonationem.
Propoetitio VI. omne petentum habitu aisFmortalesne seniale , pro quo uni satu praeter . proportionatam sibi prisationem formae jam explicatam, dicit formalite intri ece pactialiter squidem in ecto Q m actum malum physfice prael ritum, ita ut v. g. peccatum habituale homicidii, in rectoin quoad malitiam, immediate M ratione sui imputabilem peccatori, sit ipse actus homicidii physice praeteritus, in obliquo
autem riuoad habitualitatem seu permanentiam moralem it privatio gratiar: Unde hoc Peccat una habituare sic explicari debet Est ipse actus homicidii quatenus manens secim cum privationem gratile at ipso causatam. Probatur Conclusio, quod scilicet peccatum habituale intrinseceis quidem in recto dicatachum malum laxaeteritum: Tum quia idem est in recto peccatum ad uale cum habitualici Tum quia peccatum habituale est id, quod tormaliter denominat peccatorem peccatov
285쪽
autem formaliter dicitur talis , nonnisi ab- ehu voluntatis libero malo. um deniq; quin illud est peccatum habituale ad cujus mensu ram infligitur poena peccatori haec autem infigitur ad mensuram peccati actualis praeteri ti,in ideo gravius punitur a Deo homicidium,
quam furtum, quam vicutrumq aequaliter du Tet, V. g. per mensem. Hinc etiam est, quod
quamvis in omnibus peccatis habitualibus privatio gratiae sit aequalis , ipsa tamen peccata habitualia saepe sunt inaequalia, ita ut qui plura vel pejora peccata commisit, si major peccator, quia scilicet peccator praeter privlitionem gratiae, dicit intrinsece, in recto actus malos praeteritos. Et per hoc solvuntur nauutae objectiones, quas ponit viedoin Arriaga. Ex his ergo habetur, in quo consistat peccatum habituale formaliter, sive mortale sive veniale, sive in statu purae naturae, sive in statu elevationis. Unde ulterius.
Infertur primὰ Non posse tolli seu remitti
ullum peccatum pro quocunq; stati, sine aliqua forma intrinseca, seu per condonationem pure extrinsecam Ratio est , Quia privatio non aliter tollitur, nisi inducta forma opposita, alioquin ex duobus contradictioriis neutrum daretur, quod implicat iam Veio omne peccatum in omni statu consistit formaliter in Privatione alicujus iitrinseci, ut diximus. Inferturseeundo Gratiam sanctificantem secundum se esse formam incompossibilem cum peccato mortali habituali, siquidem ei opponitur privative ut dictum jam vero formacum sua privatione est per seipsam praecise inti compose
286쪽
de peccato habituali. 2 Ieompossibilis. Sed de utraq; hac ilIatione ainsetur infra. Infertur denis. Quod sit Iudicium ferendum de sententiis aliorum circa constitutio-
nem peccati habitualis, relatis in rationibus dubitandi. Aliquae enim sentemia non sunt admittendae, aliquae vero in sensi nostrae sententiae accipi postunt, ut jam patebit ex resposione adfundamenta simsularum.
Satisfit argumentis initio inaestionis propositas.
AD primum dicendum. Peccatum habitualenci consistere in habitu vitioso, vel aliqua qualitate ex peccato relicta. Tum quia iste habitus,in qualitas, si datur, saepe ablato pelacato manet in justificatis, utpote sentientibus adhuc inclinationem ad peccatum praeteritus'. Tum quia, ante justificationem potest destrui per actus contrarios iste habitus,in qualitas,
manente peccato habituali. Quod autem gratia sanctificansis pulchritudo animae sit tor- maliter qualitas positiva, non sequitur similiter peccatum habituale turpitudinem antismae consistere formaliter in qualitate positiva Ratio disparitatis est boum quia ratia pertinet ad bonum, quod formati ter coiisistit in positi voci At vero peccatum, etiam quate nus habituale pertinet ad malum, quod in privatione formaliter consistit Tum quia ut modo dicebam, Omnis qualitas positiva relicta ex peccato est separabilis is macula pcccat habitualis,
287쪽
tualis secus autem gratia sanctificans non est separabilis a pulchritudine animae. Adseundum.' Sententia Scoti potest cum nostra conciliari. Dicemus enim in responsione ad ultimum, privationem grati sanctificantis achive sumptam in re est odium Dei
Contra peccatorem, seu legem aeternam, qu'Deus non vult dare gratiam ei, qui mortaliter peccavit, nisi se Sanguine Redemptoris abluerit, quod odium Dei simu est deputatio Peccatoris ad poenam inimicabilem. Et hoc vult Augustinus cum dicit Peccatum babituale manere in Hibu Dei. Si tamen Scotus velit habitualitatem peccati consistere formaliter in
actu Dei secundum se, non vero quatenus
Privante hominem in tempore aliquo initi nosecori talis Sententia a nobis reiicitur. Tum quia, actus Divinus secundum se sumptus es aeternus, habitualitas vero peccati incipit desinit in tempore. Tum quia, actus Dei secundum se sumptus est bonus, non autem hambitualitas peccati. Ad Rationem in Contra, Negatur Consequentia.
nisparitas est, quia Deus infligit poenam tem-POralem ut amicus, ac proinde non supponit necessario malum de praesenti illum , qui est dignus poena temporali Secus autem poenam aeternam Deus infligit ut inimicus, ideoq, sup- Ponit malum de praesenti illum, qui tali poena dignus est , jam vero omnis malitia hominis consistit in privatione alicujus intrinseci, ut dictum est. Ad tertium Sententia quae constituit pecer um habituale formaliter in reatu poenae, O
288쪽
veiliari potest cum nostri, si dicatur istum reatum nihil aliud esse, nisi obligationem laebitum peccatoris ad sustinendam Dei inimici- hiam haec enim obligatio in re est jus Dei ad irasci , seu lex Dei dictans peccatori negandam esse gratiam, quae ulterius ex juxta nos est privatio gratiae asstive sumpta. Nempe omnis lex favens uni, gravans alium, circa aliquam rem est jus ex parte Unius ad illam rem, simulq; es obligatio seu debitum ex parte alae xius. Et ita accipiendus est Augustinus chiri dicit peccatum manere in eam. Caeterum nisi ita explicetur haec sententia rem non e X plicat restabit enim quaerere, in quo maneat realiter. de praesenti iste reatus seu dignitas poenae,cum
jam actus malus physice praeterierit, qui per
seipsum dignus est poena. Itaq; ad Rationem pro hac Sententi p, Respondeo, dignitatem poenae manere quidem moraliter post actum ma- Ium tanquam effectum, sed manere nonnisi ratione privationis gratiae , ratione cujus etiam haec dignitas afficit intrinsece peccatorem, non positives, sed privative, tollendo scilicet aliquid intrinsecum peccatori Calterum ne- go, quod ista dignitas realiter antecedat deis stinationem Divinam ad poenam inimicalem haec enim destinatio est lex negandi gratiam ei, qui peccavit quae lex ex parte Dei est destinatio ad poenam inimicalem; ex parte, vero peccatoris est obligatio se reatus susti nendi talem poenam. Ad quartum Sententiaraum et verum dicit , sed rem non exprimit. Restat enim qua rere, quid sit ista habitualitas, qua nunc natoraliteri mane i
289쪽
inane iam physice praeterita privatio actualis,donformitatis cum lege. Nos vero dicimus istati habitualitatem me privationem gratia sanctificantis, ut inductam per actualem priva tionem conformitatis cum lege. Ad quintum Sententia Suarii &sasque po- test in aliquo sensu cum nostra conciliari, di, cendo scilicet, hanc negationem retractationis efficacisin conversionis ad Deum, vi cujus ne,
sationis manet peccatum mortale moraliteri
esse in re privationem gratiae sanctificantis, quia videlicet, gratia sanAificans est habituati
retractatio & conversio ad Deum. Caeterum si haec Sententia procedat de negatione retracta tionis: conversionis actualis, Contra est
uita potest quis actualiter retractare pecca
tum mortale per attritionem eXtra Sacramentum sic converti ad Deum is tamen manebit in statu peccati adhuc mortalis, nisi illi infundatur gratia sanctificans. Nu od si dicas 'attritionem non nisi cum Sacramento esse retractationem peccati mortalis sufficientem Contra est, Quia hinc sequitur, peccatum hac bituale saltem partialiter consistere in negati- . one alicujus extrinseci, nempe Sacramentit, adeoq, peccatum habituale esse partialiter extrinsecum ei, qui peccavit, nec ipsi inesse, cum debeat inesse juxta Tridentinum. Nempe negatio et Lei extrinseca, cui forma negata est extrinseca , siquidem negationes specificanc tu a formis quas ipsae excludunt. Itaq, Paritas illa desumpta ab intentione habituali non convincit: Nam permanentia morali pec- .cati mortalis non est similis ei permanentiae, vi cuius i
290쪽
cuius durat intentio praeterita, sed potio 'est similis illi permanentiae, qua durat voturi,
emissum, aut matrimonium contractum , quia scilicet sicut etiam retractata actualiter durant ' moraliter durante lege, ita ieccatum mor tale etiam actu retractatum dura moraliter , durante lege Dei privandi hominem gratia sanctificante.
Ad sextum Imprimis permanentia peccati
. mortali nullo modo consistit , in negationis istis factionis condignae, cum enim talis satis factio pro mortali sit impossibilis purae ciea turae, ut fert communis sententia , est etiam . inaustribilis negatio satisfacti nis talis, sicut est inauferibilis negatio chimetrae , cum tamen permanentia pecc9ti mortali iit auferibi Iis...Iam Quod spectat ad negationem condonationis Divinae , si haec negatio sumatur pro lege Dei, seu pro decreto negandi gratiam peccaeori, id est quatenus inducente privationem gratiae, sicut etiam voluntas dandi groti m est condonatio Divina, potest uti i, sic sumpta negatio condonationis coinstituere permanentiam peccati mortatis, sed haec negatio sic sumpta erit in re privatio activa gratiae fanis stificantis, quae est nostra sententia , ut vide. himus ad ultimum Caeteriim si negatio con . donationis sumatur pro actu Divino secun . dii in se, hic ut pote aeternus, extrinsecti non potest constituere formaliter permanen etiam moralem peccati, ut pote temporalem S extrinsecam peccatori. Itaq; ad rationem, Hau noldi Negatur Minor,in probationis sup-