장음표시 사용
121쪽
quonda Aetna intons Si iliae, qui adeo floris perpetuo uera trabat, ut uenationi locus non daretur, quandoquidellam fragrantia praepessic bat canes. Inde fabula emessit: Proserpina rapta a Pluvione dum liores colligeret. Scitiset,s niscriptes per illud, loci amanitatem , o blatum incendio in monte factu in quo puella absorpta est Unde Ausonius: talis βον coma otion a ri populator in Aetna,
I l; gineas uater choreas Theoida raptam,
Sus tulit emersus Styghs fornacibus Orcus.
ad Io- Ergo cur tam rura in thac amoenitatissperita tu, dicenae rit amoe- duim est a primi Pn calor regionis necessariami perpetuo Ritatem ne- vireant omnia ne p wmbrae placere possunt tunsum, nisi in
los refocillet, o aurum leuem foveat, c herbas atque arabores nutriat Color uiridis delectat, quoniam in claro uir
tutem oculi colligit maxime plantari splendet enim, Cy naturalis est, ores non proueniunt assidue, iis calescat aer, Cy terra humescat nec struantur vividi, nicti aura praret. Ob hoc bitur illa sunt necessaria: fores vero'ossore delectant o pectu: quoniam uarietas ordinata, deledias re soleti hoc autem demonstrati di in bir uerb adest, cum tinius generis plures herbae fuerint. Ob id arbores mulium delectant cunctorent, quod ordinata fit ratio eorum proapter simithi Hurem. Eum etiam ordinem qui desideratur in his oculus ob reliquos fessus qui deletiantur quasi ad aemulationem sibi fingit. Porro arbores ut imbram effriant, sunt necessariae, neque omnes sunt opportunae , sed densas stan de certis spaciis nec longiorib. disitare. Sic uerb um. bru salubris,osors gratus. Herbarum quos uiriditas, alia
alia gratior, ut graminis. Quae uoluptas esse potes ii nigri ni misσςpungeni occupet lotum M o memoria, sen
122쪽
LIBERI. 39suum uoluptatem afferre solet, aut auget: auditu aviculae
demulcent canora longes magis aperto coelo quam in cuibiculis,aut caveis concluse. Ipsa uero loci natura naequaliquassa varietatri sed ordinata, si ornetur,ut cum mi es uiarentes eniteris acclives planitiem cingunt cum specus herbidii, opacae tuae asyluae rinmur fontium: tunc iam nihil est quod de seres . Cum igitur tot tanta, ad decorem, πiucunditatem necessaria,non est cur miremur raritate. Sit tuta sede nec anguis timeatur.Cum uero conium quodam sensu omnia iuncta bint,nec terra feris mansuetis, nee fondites piscibus destituantur. Imitamur uero haec euripi consita Cur natura tis piscis, ut etiamspeluncas fingamus: notamen adeo dees lia artificiolemni artificiosa,ut naturalia: quoniam in naturalib.ad, sis plus demiratio erigit animi maius utro cum augetur: eo plus lectent.
augetur, quo maius est: quae igitur digna sunt admiratio,
ne, magis mouent animύ, ut etiam a prandio alacres magis delectamur Inde fit, ut qui delectare uolunt,sub arte artem abscondant, naturam, imitentur: ita specus quasi obiter a praeter artem fingunt,ac me mensti . Omnium uero regionum comparatio, quadruplici no mine definire potest. Aut enim in eadem parte poli, c sub eodem babitant oriente,Paroeci uocantur: ut Galli, Gera Parce ei. muni, Itali, Graeci, Hispani. Aut in diuersis orientis polo,riums partibus, ut quasi pedes pedibus concursent, me dio terrae centro ais hi Antipoiles uocabuntur, uelut noe Antipodex. bis regio est quam uocant CFile. Aut sub eodem polo,diuersis tamen orientis partibus, Antichthones 3 dicentur, ter, Antichtha rae cotruriae incolae,ut nobis sunt Guifaici. Aut in diuersis nes. quidem polis, oriente tamen eodem, voeabuntur. Antora Anice ei.
ci, quasi contrarη lanci accolae, ut Caput bonae spei. Sunt etiam qui nomina aliter uaterpretantur : parum tamen
123쪽
refert, moάb intellii gas basscisim quatuor esse differentius, qualis litat, quoi nodo nefallaris propri)s nominibus
mi nuncupandae. Olim uero solis Par is contenti erant.bus tanun hac definimus ut exquisita , sed cum amplissi,ma sint bae regiones. in attigisse si biciat. Videtur aure non solum regio ipsa sed locus proprius facere ad uarieta,
tem conditionis hominum, tum etiam belluarum: refe*ntenim in Chicora littorali regione India, Hexsere , esse gir igantes in gantes, quorum rex Time gigas egregius, o tamen m ira Chic Ora re- cum uicinis insulis uix fini medio res. Vnde alii'i in obsie one. trices,ali, in philtra causam referebant:tieri milius est ubi longin itas regionis causa non fit , uictus esse rationem, tum filum loci ut etiam Hippocrates recitata quaru tam quae uarietatem maiorem suscipit breuispatio , delerium aliquem ac proprietatem alicuius egulij. Homines In Cumana uero regione Perubitorali , homines patqui parum rura uident: nebulae enim in eorum oculis generantur euuidenta ex fiminis natura , seu ciborum quibus trescuntur. Alibi uero oe sub aquinoctii circulo parum uiuunt, ut in regione Homines Sanctii Iacobi ad Portum ueterem: non omnino cali ra- qui parum tione, sed alia causa sub eisde enim parallelis, diuersis mo uiliunt. dis uiuitur. Sed causa cur olim ubis, o nunc etiam in InaMirabiliam dis,monstra haec inueniantur, robustorum, imbecillium, in homini- gigantum, pumilio)um, macrobiorum, microbiorum,farhus causa, lacium, effoeminatorum , unia in omnibus estiuit , quod una in patria uiuerent eis em moribus, nec peregrine renatur , nec peregrinos adnuiterent: ita fucium est, ut omnia seu mala, seu bona , in immε nlium crescerent: nunc uero mixtis omnibus gentibus simul, nec robur manet Germaenicum, nec Gallor uasta moles,nec Hispanorwm agiliatas, sed onmili ui 1 Exiit, ac quas legibila rei ιs, medio α
124쪽
ri quam terra. Cur enim mare Scoticum , est Indicum ase, runt margaritus nostrum hoc millim Si obstat frigus,cur Scoticim si calor, r Indi us et Deinde cum India occidAtalis adeo mava fit,cur una ex insula qua ' gargaritarum uocant ea es Cubaguae prouinciae Perit, nouem tantum Μ.P ambiens intra triginta annorum spatium bis deciescentena millia aureorum pretii Murgaritarum detractum est referanis quodam anni tempore, mare circa littus, πιιsp ail continentem , rubere concharum copia, qua quoi menses tunc sedant: tantum potest loci proprietas. P eru pro- α uero in regione Peria uocata contingunt, quaesub vinciae detorrida inagna ex parte eli,digna sunt ut scribatur,ta mul stiirtio &tb mag1s inquisitione causarum. Confltat autem non solum mirabilia.
figura ipsa, sed ex d fantia ipsa a Dariene seu Cartha,
gine ad Caput de deratum,qubd ex aduerso est, terra Pe m a Septentrione is meridiem, recta ferme extendi: quod partes cali distant siqua ni terra sunt, ferme corequentur. autem Carthago distans ab aequinoρη circulo uersus Boream para. XIIII. Caput autem desideratum ad meridie, pari. III. ita tota haec latitudo est partiXVI. longitudo au tem cum non perfecte nota si, non describitur: uerum ma xima ex ipsa est.Sed sermo nune de ea parte solum est, quae sub torrida iacet continet, pari. XXXV. In ea molessunt' si planities: planities tota calidis a est, o montium pars
quaedam calida, maxime ubi riui sunt. QMi in montibus frigidis babis It monticolae appellatur: qui in planitie comontium parte tepidiore,uernacula lingua Tungas scribimus Indico inore, haud ignari, omne Y mmitio aspirari folό, re Plana regio hyemen inchoat Aprili mens Octobri ae, flarem: montana, ut apud nos, aestatem Aprili, hyement
125쪽
2 DI RERUM VARIETATE Octobri:aesias I byenat monticolis pluuias magnas immittit: iii plana uix puluis aspergitur hyeme, aestate autem menus Et clim uideantur nebulae aquis graues, o Diis ais specim impediunt, nihilominus aut in montibus tota decidit, aut ad plana delatae ros quidam Dium. Et cum ieadest,montana ferena'nL Q p in montibus pluit, pla, nities serenum habet coelum. Ob id planitiei Dium ea parseolitur, qua aquis fontium irrigua est: reliquum totum fle. rile,aridwm in quo plantae rariores, paucis cum folijs, nutilos fructu nfantur: abundam Dium in alit luistis partis bus multa carduorum genera, in quibasdam Dium arena est adeo aridu Dium. Dies tibis in ea regione noctibus ferme pares: mense tumen Nouembri, ubi discrimen apparet, dies noctibus sunt longiores. Ventus auster Dius fiat in planitie, ula ad Tumbeet ἰ cum p al s in regionibus humidus esse Dieat te pluuims, in hac Diu esse admodum siccus. Tumbea mediterranea est regio in littore occidentuli Peruprouinciae,ubi Pana esst insula facunda: di Sut ab aequino, dii, circulo circiter sex partes, austrum ueses: ab hac triatur Up ad Capricorni circulum, regio tota arida est. defaeientibus pluujs, austro ut dixi) regnante. Citru uero pluit, quoniam alii uenti fiunt. Sed illud ruses admiratio Tamber. ne dignu, quod ci mali, sin regionibus, ut in infula D. Iloam Db aequinoctii circulo plurimum pluat , seu regio calida sit, seu frigida: quamuis latera sicca sint, hic Db eo' circulo regio calidissima est o siccissima, latera uero σφαd quctuor uel quinq: partes pluuhs abundunt. Catina igi- fur horu si quod cu moles set altissimi, cogut nube at sita decidit imberi auster uero cu robustus, ut qui Dius dissipat nebulas hoc enim os Sebim est)siccitate affert. Sterilitatis Uittircasse, sint manifestae. Sed cum planities Soli opponatur
126쪽
ponatur australia Igna possideti, ideo fit luc aestas, uenti
australes,cu a se tetrione tegatur magna ex parte:ita emmeae suppoctitiis necessariu est. Si igitur pluat in motibus,quod reliquu es P, a uehem et simo astu dissipabitur: nee in plani. 1ie colligi poterunt nebulae, ob decliue situ,cursums aqua. rum, qui fit ob montiu ipsoru altitudine. Carduos abunda re in Aicca regione, quod ii cci int, nihil miru. Dies uerb uua geri ultra aequinoctii circulum nasse Nouebri, ratio sphae,
ra timo irat. para aule, quonia maxima die ab tropicis, ad horas XIII.nἴ attingit: iuxta Tum beet aute, ne XII. quid igitur mirum est firmesemper aquales uigeri.In montibus Nero aestas contingit diuersa ratione, diis Sol es m Borea libus fignis, quod ei parti exponantur. Aquae uerb temptariem afferunt, o plani montes minus sunt frigidi, o cautibi quidem, quoniam radios colligunt: illi, quoruam refleae iunt. Porro aequinod idcirculus siccus est, cum humidum oporteat esse solum . hic autem superstat planitiei montibus hincinde assurgentibus. Variato armorum ratio multa, ut nihil fit perpetu . nam obseruatio.hac Petri Cim pauscorum est annorum: adeo ut quandos fortuita bis quae ex
In Aelbiopia est Congo regnum, ubi homines comedat Congo reano quado esuriunt, sed quando cibi suppetunt, ut canes ad gna Aethio hoc asstueti: quae cosue fido pro natura est. Est enim regio Piae PauPςSperilis cir omnium inops, homines tamen excedunt LXXX cimum. annum,ut hac inopia aut faciat togaeuos, aut non impedi, at Sunt etiam ob eande causam quas nuncarent equis, actu nentis etiam fernit ἱεos honoris cassa deferunt homines super corio inter duo ligna consulo. Sunt hiplices ual,
de ac rudes,mhilominus perfidi ae mendaces: hoc enim nasura,illud necessitate quadam: na eum mhil habeant quod
127쪽
66 DE RERUM VARIETATE, agant, rudessunt , ο ideo etiam implices: u eonuersationeemmo eo tractatione ac pervir nationibus fiunt solertes, qua omnia cessant ob regionis inopiam. Cotraria ratione, Ormus emporium Foeticis Arabiae,cum omnibus abundet, ob concursum gentiu icet ibi nihil nascatur, mortales ha, bet solertisti mos iae iant emnr conuenissis mundus esset an formus inta nutus, Ormus esset illius gemma. Insula in sinu Persico, o, is calor. mmum ut referunt partiis Drbi: terrae calidissima,atio ut Aethiopiae loca, huius comparatione, temperata uideri posisint. Causa est,quoniam prater propmquitatem aeuumo
citi, circuli αἰm ab eo distet partibus solum XXVII, vel ira
ea licet calida risi Oft, quia tame montibus salis acutissia imi abundat. fulphuris fodinis, moles habet calcis inflarexusses, ideo erod ieme motibus agitatur Montes falis suo crescunt,c sal delet admodum carnesSagdunum olim uocatam existimo, in qua Miltus erat. Ex Goa quos portu India orientabs, iuxta Calecutu,
olim o Sis Guori summit in Malacha,M. DCCC. f.pass. uersus Orictem ferme re 'ta semper itur: si autem Malacha in Aurea Chersones bii regnum Regi Lubitum se subditum, uelut Goa. Ex Malacha ad Chochin, China ex hac urebe ad infulas Camoni inde ad Obmcheum Chinae porium, ex quo ad Giapansnfulam, qua Francscas Tanies moesula. nachus refert esse plura regna, er opulenta. Esim is o itinere Malauar quoi palus oriatae , foliam ob id foecunda. π etiam Bra diu regio , montibur adeo pulchris , ut tapetu contectiti uideantur ars in his animalia speciem diuersiru. Sed quomodo Brasilia in eo itinere uigerint, no possum mτtelligere,cu ad Antareticu poseabit incuns fit, ex Goa in
G apan, sex mensiu imere maritimo peruenerut,regno Pe
128쪽
ualle non solum nimbusseatere, niMMsis frigoribus urge rum. rised cum no plas XVII partibui uersus meridiem disset abae u nocti, circulo , arbores nutas frudit m ferre mi molesten de qtia inferius sermone habebimius. Cum id vix in no, yris regionibus apud Helvetios contingat. Contraria uero ratione apud Ruthenos qui ab eodem circulo disiunt par, Rutheni eaeribus ferme LX.acetia plus, regione bitu coeli fri dissima, prouinciae persepe, ut annosalutis M. D. v. ob immoderatum calae aliud mira. rem exaruissesegetes, vapore, acri plures excacatos, Omnes ferme oculis laesos:ita hic planities cum bitumine, in ea
qualitas dierum ubi autem umbra perpetua π lapi es acriu tim longitudo noctium, ad diuersum traxerunt. In Mos uia uero areae Ruthenus ab oriente adiace ra, volo dimerissime pe itissaeuit: est tame morbus pestifer, ais uulgaris, tiae agri Re- quo caput S intestina dolitant. Caeterum inter Vogamo' cunditas Oecum flumina,ubi Volod era urbs est, ager lase nadus est, ut ex uno tritici modio I S, quandos XXX prsa ueniunt. Causa est bis umen calefaciens, ex aqua pinguis.
flumina haec cum magna sint, lente: utrer quae fauni lentor alit omnes concoquunturὰ Solis vi, tum etia terra:a, ροα autem concocitae pinyes: quare magnoru seminum
aquae omnes pingues sunt,uc Miles redaunt agros indicio sunt Nilus, Ister, Padus ac imites rapidi autem uelut Ticianus, Abdiaa, T rιs, s eriles agros reddunt, o ob crudiitate etiam insalubres,clariores tamen. Simili ergo ratione mero ccam er Tanaim Reetaris regio adeo foecunda est,urgra Rea anq rr. num tritici duas habeat spicas: ex seges tam densa, ut nec vinciae scae equifacile transsire possint, nec perdices auolare. Abundat
eriam uenatu, ris tu, quibus si quos a sim tibus:
129쪽
nam oe pepones in Mosco ita proue mi, adiuti tamen ira quino fino,uel iumenti acterius, cum frigus exuperat ice nrenisur tu calore ruperueniente. Et tu nem Mosco ura fuimina frigore congelamtir, a lacus, ut non leue conrodum
ex his sentiantinum currihuc , ob planitiem regionis, ut unatur,ats bi gelu beneficio superent ea. blade ecia cilira Cha mu flumen, prouincia esi mauha. ibis Arzuchia tirbs, uti ob perpeturum S constans gelu, locis .eoualitatem,calo: odij, quibusdam ligneis palmorum sex longitudine utuntur, quibus lubuturnusina uelocitate superi aciem, ac tusius,
quia non premunt,ob motus celeritatem. Et canes etiam beruntur plausetra uehere, crim magni sint, Cy tale genus urahendi facillimum , quod etia experiri u qui biodum Germas nis in urbe nos: ra uidi. Verum tibi bilis regi cnis natura loci, coeli rac: o,er aῆris seu ueniorum, coli exint, locus si frigidissimus,aut calidi fimus, uelut ultra Petetoram flumen hoc abest ab aequinocti, circitio partib. LXVI, ac etia plateae orientis parte montes sunt ultisnnai, qui cim praeter id ventis snt exposti omnino eri distini Existimant Ripheos quida,ali, esse Hyperboreos. Vitru hos rcgionc esse dicunt
Ling onerant . nascis hier alcones ici,a in montibi senacedros e fabelles n: gro colore. Simeoncin et i Chti, Uchi equitem, ascendendo cum XVII. dies protrivisset, nec ad apicem potui J et peruem re, incommodis potiribus coactu Trigoris de regredi Exfrigore enim non exigua sequuntur derrimens trimenta. tamam equo cuidam per N ,scoxiam iter agenti, totes, ta gallo critia computruit:cures esset moriturtis serat autenm ex regione absciderunt crisium, nec foret in conualuit , sed protinus est auri. Frigore enim non follina pars illa compuatruerat, sed ubiecti asaud exhalabat: praeci fu igitur parte
130쪽
id uoluptatis genus, quo calpendo scabios, ideos eantasuit. Et tamen clim his frigoribus, Nortuegiae montes quia dum absumpti sunt incendio. trahor omnessunt feri Ioppae seu Lapones, qui sub Lapones. .esimo Sol riuio die perpetua XL circuituum solis,horarti ferme mille habent. Sed singulis XXIIII oris corpus Solit per tres horas sub crassa nube latitat, quamuis splendor no
auferatur:haeci nox est eorim. Peri dicebantur, quoniam nudi ambulabili,nec cosortio aliorrum hominum utebatur,neesuppellectilem habebant,er omnia cruda edebat: nunc comercio mansuefacti, ussa emunt, coquunt carnes, Chri astum multi adorant. Sagittandi haec gens adeὸ perita est, ut feras inter nares percutiant, ne pellis deturpetur. Samogit hae uerb, oini ultra Moscouiam sunt, sed non Samorith. adeo ut Lapones ad Septentrionem positi, babitant cum armentis in eodem cubili,ubi in medio lucet: uomero lia utuntur , idφ apud eos quoi sacrum est Proceres poculis e cornib uroru bibunt. idola colunt: Shi in Lithinania appellatur Ghιoites Cures magni simi corpore, pes ρο tam epimiliones generat, quonia in terra humidiore habitant, ideos lenta,edi, Pae pirum haud ferat, unde quana que calor adeo retungitur,tu defecta natura, statura minuatur Tartari autem flatura mediocri,pingui,lato uula Tartaxutu, octilis obliquit cauis, horrida barba, partibus caetearis rabis nobiliores tame,capillos nutriunt gaudem, ut M. gri sint,crispi,ac usp ad aures cincinati, nec longiores esse patiunt rur Corpore robusto, animo forti libidini dediti caterum labori inedia φ patientissimi ac vigiliarum: ferunt enim inedia, ae tigilias u se ad quarta dum. Vbi tamen in cibos inciderint, adeo impletur, ut inutiles prorsus euadat,