Hieronymi Cardani ... De rerum varietate, libri XVII

발행: 1581년

분량: 1095페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

n DE RERUM VARIETATE, scala inmissi: tibi ad medium scalae periurit concidit mortuus Domnus cum uideret ilia non reuerti, o ire descen.

dit, G .uebi eo peruenit,fatim concidit. Asiantes tertium immittunt, qui cum in medio scalis essent dixit: Bono an rno estote, etiam reliquos educam: sed ubi sus fornice reaput eduxit, flatim mortuus concidit, concidit o quartur. sintus,qui uocatur matus fanat nostra lingua stolidum, vir admodum robustus, descendit,sed eaput non concidit, tineos extraxit unum e mortuis r indefactus audacior, readiit, descensis eo dum, ut eaput eonderet , statim φ coraruit. Hunestatim extraditim adhuespirare deprehendens res,oaulat auxiliisus ibin reuocauerunt ad uitam. 'fams: mutus tamen adsequentem ortum Solir man LEgo cum loqui coepibet, interrogaui:fed ipse Otum quod des eniset,recordabatur. Illud magis mi , Od ehaaca ad aquam ρ scaturientem descen sti m autem in

corre Soli torrido exposita domus e regione caupona Ptos rodoc53. Detexerunt mandato magistratuum: tuto ex ore antri aqua inspicitur. Canem fune in ferunt,femi mors tuus extractus est , Ioniam causa nulla certa apparet,

sunt qui basiliscuo Messe putent.Ium duobus menbbus etianis,eum sepelientes anum Lachiaretia, uilla est prope urabem nostram. X. 4 P. inuenerui duas areas pannis,linteis. plenar, annis iam propὶ XXX bellorim metu absconditus. in as cum apertar curiosius,ut moris est,requirerent,nihil incorruptum muenere. Caeterum quotquot interfuerunt, aut quae reconssita areis essent, bu tunc,seu etiampo tractauere, intra tridurm

172쪽

L I B E R. I.

FICIA. CAPUT X.

M NI A elimenta magno artificio ducuntur, eadem illi assam praebent: notissimauπό ae uaria aquari ,admirabiliora i,gmim: sed ignis non est elementa, uerum

uim motus retinet. Ex mgrumento uero

Heronis deprehenditur, quonam pacto altius aqua ascens da quam descedat,sed non iuxta parillela:m mundo:ne penim aqua descedente in parte superiorem uasis, quae in inferiore est ascederet,quacias long paucior. Si autegrauio esset liquorint argeti uiui,ascederet. Similiter tra ubi cana iis, quo aqua descessit in superiore locum longe maior esset reo. impetu maiore ascederet, quae in imo namsisHistere n3 possit tanta grauitas, φ aer patitur aqua descendere,nisi ei si locus: igitis inferiorem aquam prstrudet hoc autem in alio eiusEem amboris Visumento demonstratum est. Nespraeterire quod adeo est admirabile, ut antequam uiderem, credere no potui:nes narrare, quod tam uulgat si

est, abis lenitatis crimine possum. Sed uineam iamfudia selena tuererendia. In Italia i tur non paucis regionibus, in Gallia passis molendina fant, quae uento, flatibus

circuuertuntur. Alip adeo uehementi impetu,ut tres equos

cum equitibus circumagere possent. Adeo. praesenti utilia rate,ut modiosv III Mediolaneses in singulas horas,id est, libras eirciter ter mille frumenti molere possim.Tanta uriro industria fabricatu hoc opus, ut cum cessat etia uentus quasi sponte adhue rircumuoluatur. Cum milia vidissem, unius tantum, est od iuri anctu miminum nidi diligenistius, dum iter istud diutum' ae longissimum peragoire exemplo machina enarratio sufficiat. Statuatur rectus

Aqua modo pIns

173쪽

'o DE RERUM UARIETATA

miachina tota truatiliscosiuitatur. Tigni e regione ianua CD qlio tota machinu aci Ibitu circumuertitur. Sic Marb aptatur, ut uentus oblitiivo,non ὶ fronte,nec a latere pectat manus af xas .m trusus cs trabi rotunda E si ex aduerso

ianuae prominenti,ais uersutili Pinnae igitur bina ac bime- άirrcto sibi iunctaesunt parum, distantes inuicem, no taurrum eidem trabis loco infixae, pro net ad terram inphrame, tun ta est longitudo illarum. Quael bet ex duabussu. perficieb&s cDSat, quarum bingulae quatuor aut quius continent id iudinis palmos, tela, extensa complentur.Superabiles ureb superior G H retro'im respicit paululum, ut anterior ΚL est iovidistans super'ciei post emae machinae. Cuni igitur aer premit superiorem pinnarum superficiem,

quae aequauit est inferiori tota rota, ais cum eo rsta aliae,quc mira machinam continentur, circumaguntur. Nam si

p. a ad perpendiculu erigerentur, supra machinae supera ciem, o secundύ L F longitudinem, hic ut uentum excipe.

τent, quemadmotam a rotae aquarum, uela: tantsi buberet inpedimenti rota eae superiore pinna, quantis impetrrim inferrore. Itas hac rutione factum est, ut aere premente superficiem G H, girecte rota uersaretur Κ L. Cur amem eat iam fine uento circumducatcir ferme, causa est motus iam inchoatur, o aequi tus impetuς quo uersatur moles ad riqui librium eracte constituta ut de tinnulo alias Axi. Sed σ

174쪽

LIBERI. 'trum exqrvbitam constitutionem,S machinae leonem desiderat,i:bru Hieronymi Girauae Hispani hac in materia absolutissunt ,re luat. Argentorati uma,mra a quasi Fol Ies uiis

ridicula are transfundunt. narii.

tubis fontemsalientis aquae effodias, mon nonati ut fontem

rius lampha latuerit: commodum uiridariis piscinie, I m, ubiq; salienprimentis hauriendae aquae. Constituatur m loco pars mea tis anaae es Lasecunia rationem, at praeircumscribatur circuli per sod me poΩripheria B C D, cuius centrum sit A, totus locus E F G H M sis,

effodiatur A CD aequaliter,donec ad quatuor uel qumsa, quae passus altitudini per neris:alueus fontis fit ad aequi. librium. Dibigenter igitur confidera, qua hi parte ambitus B C D altior fit aqua: actu gratia exempli in C,minus alta in D: ex ducemus A C Rad F: erit igitur altior in Κ, quam C, Cym Α, quam F. Ergo acclivi facta alueo uersus S, crdei liui uersus F,eligemus orientaliorem secum ex his, o ubi humus ad libramentum in altior e haut in F humi, lior α

175쪽

HIERONYMI CAR.

MEDICI. DE RERUM VARI 1-

tate. Liber IL

De mundi partibus diuinio

ribus. C OE LUM, CAPUT XI.

VID fiteaeum, o s.smo moueatur, partim quidem athi in h. bris dictum est, partim autem ducetur: nunc uerb quomodo se brabeat dicendum est. His usura τὸ error in principio admissus, multorum ergrauiorsi causa e L. Cum enis Arqiotelis eb processerit, ut motum coeli cire centru orbium, quod etiam mundi esse existimat, o propter generationem horum inferioavum fieri arbitretur 1equutum est,ut omnes recentricos orabes,ta paruasspharassu tulerit. Verum nescio quo pacto ei persuaderi potuerit,primum ut motus eali ob haeci eariora fuerit: cum ipse fateatur, finem nobiliorem esse his, quae asillum furit: at tantum abest, A naturasibul princia pht inniti uel ut, ut his inferiora coelo sint nobiliora, ut etiam simi uelut illius sex. Aliis enim finem motus eali hasbet, quam bane generationem, ut alibi ostensum est: liaeto hine ad illism sequatur, fuerit. hoe commodis, non principale munivin. Illud etiam absurdisi i , calism

176쪽

L I B E R 3 I. 93 moueri irea centrum, ob id. oportere terram quiescere: xlam coelwm rotundumfactum est,er circulariter mouetur, uia mouetur insuo loco,ut inferius demoliabitur. QNod uero orbes centrum habeant, O circa illud moueantur oea ualiter, fortuitum est: ψιia aliter esse non potest sed non propter ipsis Sed mouentur circulariter,ob causam infrarius assignandam: aqualiter aurem quia non fatigantur, sed sponia mouentur. χιodsi omnino aliqua aequalitastis ratio obseruanda est,non excentro mathematica ratiocine requirenda,sed circa polos naturalimam oportet id iuxta quod mensura fumitur, partem ess r rei, qua mouetur, non rem extra ipsam, ea sola mathematica ratione eo iunctam. De ror autem, quod cum Platonem,alios ira rideat, qui mathematica naturalis rerum principia fiacere, ipse hoc praceptum non obseruaxerit. Quod cenatrum terram faciat, non ob id adeb nobilis es terra, quae sex est non solum mundi ,sed elementorum, ut caum agatur ad illius obseruatiionem circumuerti nam ipse terra ignobilitat m alibi testatus est. Cum ergo coelia

qualiter, o ex medio circulo, tanquam motus principio moueantur, necpropio terram aut centrum: quid probiabet recentricos esse cireuior, e sphaerulas illas, quas uos cantepi Hos' cum omnia, qua uidentur,hac ratione dea

monstrari possint , consentianis fessus cum suppositiornabur. Sed obstat ratio ueneris, quas retrocedat ob epicyaclum,oportebit, cum descenderi centuplo maiorem uideari. Ac nos non adeo fismus pertinaces,ut dubium pro conasianti affirmemus: nam calum moueri circulariter proaprerse, non propter haec inferiora, . aqualiter ob inde fessam uirtutem , ex locum eius, non ob centrum constans

177쪽

DE RERUM VARIE ΤΑΤΕ, ii bi est traestandum Vnimi conflat,no ob eas causas probi. bcri, quin sint, a paruaesphaera, o orbes eccentrici. bd mi uis obhriat , partes ilἰus ab dein cum eccentricornutant, locum miatare: respondemus,nequaquam,ciuia tot twm eodem loco manet: iram o si concentrici supponamur omnes, iam movebuntur partes, locum mutabum: necp ea nim aliquid Diouerι potest, o locuo suum retinere: sed ut mouetur, ita Iocum mutat: constat igitur calum non mo a Meri, i secundum partes. Cursub tot Poti uero qui quiescere uidentur, non uere quiescunt,ri da maxi- sedis ipsi mouentur: a uis illa quae in maethnis est circuliunia uia. quasi defluens, a cum defluxu illo coelim ipsis circumar Sphaerulae git. Ob id sub torrida gona, plurima operjectiora gene. seu epicv- rantur uelut enim animα uti in corde,ita in medio circulo: cli c. 5 dan- π uelat in cerebro sapientiae, ita in astro. Sphaerulas autem dari non posse, inferius demonsi rabimus, quo mam Venearis spharula ad centrum terra, atque inferius perueniret. Oportet autem primuin hoc ostendere, exsupposito ipso arum astrologorum: quod est, Venerem a Sole discedere in Atram cppartem , scilicet orientis ars occidentis , ob parauwm circuli , partibus quadraginta tribus,minut. decem: nam cum discedat partibus quadraginta octo, min. uiginti,

quin s haram superemur. Ob id quod absidis oppositum,

ex centra ecc entricorum , π orbis nonus uarietatem atharant, supponamus in per eo femdiametientem epicyclι part quadraginta quias , tota dimetiens erit pari. nounVinca, circulus concentricus B C Eper Hrigeu CB, arcum constat esse pari. nonaginta , aut amplius: sed supportat nonaginta innium : nam

178쪽

I. I B E R 1 I. Famὸ maior ris,eb episγcli peripheria inferires cauet: describatur epycyclus B CD, a ducatur ad perpendicti. tum rediis AD, lineae DB OD C: quia ergo C B esse quaadrans,erit C B MEia latus et adrati at cum anguli ad A re, re mi utrins,o linea A B, A C,Α D, aequales,quia ex ce tro erit, ut anguli A C D, A D C,Α D B,AB D , sint aequa es ex dimidisi recti: totus igitur D rarius, o quadratu B Caedi quale quadratis D C,o DB. igitur D C,ta DB se dimentientes circuli B CE, O ideo D centrum eius, CGeni. um terrae: itur en elus per centrum terra transibit:non erago sunt epiocli. His uisis accipiamus manifesta profupa positis :Solis medius motus, Vogeum, rapergeum eadem

sunt cum bis, quae sunt Veneris: lj ipse sempersub ei in

plica octaui orbis defertur, illius mutationes unde quaque referens in longitudine, latitudines anticiparunt autem umoctia femper ab anms quadringentis ante Chri Ibin, que ad Albatemium, qui floruit annis DCCCC post Christum, femper πιι gen is: post Albatenium a

tem anticiparunt, sed minuendo In octauo autem orbe mouentur flellae,fecundiis signorum ordinem, ita ut incemum annis particula ima superent, sed tamen inaequaullier: quoniam nongentis annis ante Christium, Helisei temporibus, motas coepit tarssior feri: ita ut ad n gentitos annos usque, addantur minut. quisque, c- terim, in bingulor centum annos. Erit litur motus hic usque ad

179쪽

DCC DCCC DCCCC.

Pos Albutemum eodem modo regreditum res, ita ut tue si essent quatuor quadrantes parui circuli, a quodlis,et illoram in D C C C C annis superaretur, totus autem cireulus in tribus mellibus aestuentis: pr ars quadrans, quem ab Heliseo ad Christum peragrauit: it Septentrionalis, ad orientem tendens. Chrsi autem tein pore fuit in ipsa sectone eclipticae fixae, o parui circuli orientali , usque ad Albatenium, in quadrante, inter orientem, o alta rarcticum: nunc uer, inter antarcticum, a Occidentem. Mouetur enium octauus orbis motu trepidationis ab Orsen, te in occidentem per antarctic- , regrediens in orientemper Septentrionem. Cum igitur motus totus hi ad consoquentia signior: , necesse est stellas omnes ab Ariete a Canerum magis ab aequino Ah circulo remoreret ag Bo, ream, nobis appropinquare. Quae uri osunt ab intito Caneri ad Librae mitium transferantur ed aequino iiij ciraeulinn, a nobis. recedunt. QMae ab initio Librae ad Ca,pricornum, recedunt ab aequinocti, circulo ad unturtara cwm: relicuae a Capricorni initio adfinem P. cium, ed aeas cum appruinquant, ad nor. In nouentis igiatur ana

180쪽

L I B E R I s. ' tur annis, quibus eeleriter fertur, tredecim partessuperatu nouem quidem motu proprio, quatuor trepidationis: femuperj motus celerior evadιt, ut cita a sectione orientali ad Antar lic fertur i Dum uero ab Antarctico ad occis dentem, in nongentis alijs annis, tredecim partibus milieter sed motus ille perpetuo turgior euadit list. ει ι -- , m arare in v G in. 4. E

ei aut orbis non solum in contrarijs locis erunt, sed contraa - - rio modo movebunt. quod si celerior fit motus, celerius ἰβtardior, tardius. Necesse esi etiam, aequinoctia anticipa re,anticipasses eodem ordine,quomam ut diximus γ Sol motum hunc obseruati incrementa enim ante Christum vis C C C C.a quo tempore coepit obseruatio , hoc mod

se habent: CCCC CCc Cc

D Cc DCCC DCCCC

Summa, MCCCCXXXI. tae coniunganturnioribus min. LIII, seruatti habebimur n. C C C C LXXXI III part.vIII, tuin I III, quae Sol peragrat indin. UII1, horis V ferme Et tanto tempore anticipauit aequinoctum a quadriungenstis arma ante Christu usque ad Albatenium: o ita in annis O m. CCC.

SEARCH

MENU NAVIGATION