장음표시 사용
701쪽
636 DE RERUM VARIETATE, dio primi occurrat, ut uides: c hoc etiam modosatisfacies pro parte diei,s super t. mis uisi supponamus: quod ueli,
mus constituere motum asstri alicuius , compositum ex triabus diuersit: ut ni orbes plani A,in quo B, in quo C: qui si
νῆ oportet ut dixi)eos conasti tui super diuersis cetris: uoco orbes planos semper ciraculos forma rotarum sed differunt a rotis, quia rotae hasbent denticulos circum, Crsunt uacuae in medio: orbis carent denticulis, uni contia
702쪽
pictu E, euius comparatione deprehendimus aliori moatum per indicem , fiti sieta D, qui consitituitur ex os
navibus motibus. Itas primo faciemus rotas mouentes C, deinde faciemus ratas mouentes B, eum tota machina rostarum mouentium C nam si rotae Β, solum mouerent B ta
C, orbem, qui est in eo, non osset C moueri a proprηs roatis, qMia rota quiescerent, Ο C moueretur. Eodem modo rotiA circumducunt rotas B, non solum illius orbem, ex ideo etiam rotas C. Et hoc imitatur coeli motum, oe orgianem. Sed non solent artifices apponere motum diuturnum, id est, orbis A, in erraticis: sed faciunt unum motum diu tum seorsum cum inarrantibus. Ergo in omnibus his, non solum motu in tempora feruare oportet,sedc a Magnitudines partium, aisserentias iuxta quas mouentur.
Qyomodo uero ex uno principali motus plures,o in Odi Moinsvlumnem partem oriri possint motus, nunc dicendum: ssime res ex uno. sum est autem tres essestus, iuxta ianwmquenis duos ins ci cociari j. las,seu ad locum,seu a loco: quoniam uero non fimul licet, ς rota sic simc cἄtrarios cons Situere,sed inter se tantum.
e ut, sit currictilum A B, in quo dentes in circuitu dupliaci ordine, siquidem extra, mouebant contrario motu amboota nes curriciatorum, Meluis in dextram , in fim bram: si ureb in exteriorestiploci sic ad eossem parte movebunt, contrario rursus motu iuxta prima disserentiam:j ta aua
703쪽
um sitissu alium, qui fit erecto citreisulo,ut in libris desu;atilitate dictim est, etiam in eunde partem: βι uero in oppossitis extremitatibus , o in exterioresuperficie, mplicite quidem ,seu proprii circuli ratione in eandem partem fiarunt: quia si essent continui, ita mouerentur ruibi continui fiant, e in unum coeant, ex utras latere nihil mutantur. Ciam uero mouet curricula erecta ad perpendiculum, quoaniam ad eandem partem mouentur, ex aduerso m contraarias partes mouent, uelut ex Am C, o ex C in D: igitur epc B in E, ex Em F . ad eandem enim partem est. dico igitur, mouere in contrarias partes curricula ad perpemsculum possita: nam transferunt per AC D, B EF rectas,ut in plano: si igitur hae curventur in latera in eodem plano, ut uides, transferunt eodem modo: at si receperit duos circulos integros A C D, B E Lo transferantur puncta in utriss eodem modo, at per A C D er B E F, mari es- es , quod in cotrarias Drates: Romam completo circulo, utpote AC D ex aduersa parte, mouetur ex D in Arursus cum Tuur BEF se exeasdem parte, erit 3gasii procederet ex F in Ε, o L m B: igitur cum hie motus Ait exquisite contrarius motui ex B in Ε, er Em F constat props . Ex hoc uepb habeamus motus ematriarios iuxta axis proposui rationem. Nam βι curriculo eiudem altrinsecus duae rotae inferantur, movebuntur motiebus contrar4s: commodius autem si duabus curriculis inessem axe rotae duae, dextra altera,altera a binistra inferassur, quae eidem axi incumbant: si autem axis ci ipse a sei. Ara in dextram exporrectus rota illa corurarηt molle lina
704쪽
Qνα uerb infidem axi obliquὲ, rota, eli radaue mos Enat infertos sibi axes,seu per rotas,fea per curruula moba liquum, o med js motibus. Idem contuὶgat, βι rotis,curria talisue ad rectum floribus, axes iuxta obliqui situs ratiosnem constituti, illis per rota sicut curricula inferastu Malut in figura uides. 4ιomodo
igitur ex uno motu,omnes differentiae, tum mensurae, Cylautiones e traria habeantur,
perspicuum est in artificioseis Sicut o in naturalibus extribus Diplicibus, o ad rectoseonstitutis motuum differentiis, ferri possint βdera in
mnem partem retros agi lent uelocite multiss ac uariis simul motibus. iacvns autem aguntur ponderibus aut mis,eb D, P onderacilius aguntur , qκb mota roς euior fuerit, Cy ipsa pro, quomodo
pior aequilibrio, o quod mortet remotius ab agina, Creari Dei Ilime dines uolubiliores. Ita nota maxima Linteriae, me spectana moueaturite, ab uno uertebatur folo nixu pedum, ut tertiam circuneus parte ferme perageret. Sit A nota tuae tu hypomochlion B, ita ut uersari possit tignum ABC, quod uersatile sit in B, in C tignκ aliud
dά mouetur, uersat A s C in dextram, de fini Tram parte: quia ergo A proaetam di aequilibrio, propter potas B C,
705쪽
6 Ο DE RERUM VARIETATE, sed itia D multum distat a C , Deile mouebiinr C ex D, ergo A facillime. Sit gratia exempli,D E sexta pars ci, cuiatus CD, quia ergo C D circumaguntur in eodem terna
pore, tanto facilius uersabitur C sexta fui parte , quanto proportis DF ad sextam partem ambitus C major fuerit.
O T V M perpetuum simpliciter alibi nen esse, quam in cado haud dubi sist. Nam cI si perpetuus bit reflexus maris,aut 'li, minis, descensus αἱ substantia ipsa, cum
nes ipsum totum it perpetus non erit etiam motus. Non enim unus motus esse potest, res autem qua mylietur,non eadem. Smiliter,ut in librit de Subtilia tute demonstratia est, nec in artificiosis esse potes quoniam omnia motus recli principi m habent. Rectus autem moltus situm habet: quae autem bitum habent, ad terminum quendam feruntur Notus igitur perpetui ratis circularis. in eo, quod tum non habet. Dico autem principissm,nctn x teriam . materia enim omnis, itin habet. Quae iii, itur tum non habent,principiasunt, quae trahxnt,aut erapellunt naturae proprietate, quemadmodiet herculeus lapis. In circulari igitur machina , ab eo lapide , o ex ferro, cum nihil aliud trabat hunc motum inuemri, aut omni snon inueniri necessee est. Deinde Oportet perpetuo plus mihi, quam retineri, ta rufis propelli, quam re istere: dupuicato igitiar exeq* motus continuus euadet. Non potest rem plus trahere, qtiam retinere perpetuo: ni e quod tra iitur, sit propinquius eo, quod retinetur. Et eadem ratio
706쪽
dem κα--.rinae. na QMAM AE; M' AE Impedit aut enifenium ferrugine,c attritu insertamentum , non sol uni Antonio igitur de Tamis Tarui ino, uiro nostrae aetatis erudito atque ingenioso, uis est insiti inmentum perpe: ut motus conjicere posse, tali industrii, quali infra describiάtur: uerum ad hoc ostendendi , tria supponit ibi experiamento probata: pr diri, quod lapis bercialeus se forma caraculari figuretur, duo habet punctrae Atracis oppobria quadrum alterum semper ad boream, alterum ad austrum tenadit, se in aquilibrio est libere suspendatur, militer se iapixide lignea imponatur, ea uero in aqua tamdiu ciri tamdiuoluetur, donec ea puniatu quae polos appellat, ad suas coeli partes respiciat Hoc autem a nobis alias ostensum est. Se
cundum suppo sitam est, quod ex experimento assumphu: ἱquod polus borealis australem alterius trabit, c australis borealem, si duo lapides orbiculares fuerint: qtioa ex priamo quoi suppo ito pendet: nam si borealis boream respicit exadueryo, igitur australi alterius collocabitur, quoniam in oppositissulat partibus, ut in f πω uides: quod si poturborealis boreas, ut uulἱralis a trali applicetur, qui plus potest abigit debiliorem a se, v cogit ut rexertatur,uba roata leuiter moueri possit, uelut in exempla de aqtia set Adiu. 2ertium suppositum est, quod Mes plus agit FEm re diat: hoc sicit etiam experimentose comp risse. His consititutis, accepit formam orbicularem ex argenato tenuisti am, uel uia capsulae speculi rotundi, Cr diuisit eam in circuitu, cuilibet disti ioni applicauit acum ferit m i er posuit sipantiam antur ab altera ciceris magni. S s tudinem:
707쪽
in eius centro stylum argenteum, tanquam rotae diametri; earis aut a stylus immobiles sunt rota uerb mobilis. Qibdeutem perpetuo molieri debeat, sic probat. Cum enim ertrema lapidis, ad se trabant partes proxim iores ta secundum sit , o una dirigat ferrtam ad Boream, cP alia ad Aq, sirum fel, ut O descendatis P, D P descendat: n a re liter Α iis B, C: B in C: fertur enim hic pars orientis ad Boream, o Occidentis ad Austrum: quare se iuuabunt, ermotus erit uirus, ex primo supposito. Et quia per tertiil βο postum, pars una Miael magis trahit quam re)iliat, panes T G a V mi s resistunt, quam trabamur partes o A, maxime quia priores pant in aequilibrio edi uἱ perpendiculum, ideo immobiles nuri Ara sua: partes extimcuae ad Orie: ueni o occidinum,declines amρbles Et
708쪽
L 1 B E R IX. 64 3 seis dicat, suo d Occideralis res iit ascedendo, si Orienta, lis debet deso dere, dicit, quod quantu ad motu grauitatissum in aequilibris, icut a superior c inferior: ergo ratis, ne grauitatis no irinpedi ut m ι quitu es grauitas rota, quae parua admodu s: igitur cu motus lapidisse iuuent inuice,
et grauriates no trapediat, perpetuo circurietur rota. qt od i xiise expertum e se. Nunqua ergo deficiet cassa talis motus: ais ita erit perpeti tis: nam actis rotam agunt.
Rursus constituit alium lapidem, qui ad perpediculum illi priori superstet, eadem p ratione ac demonstratisne uti tur ad declaranda bunc motu esse perenne. Ais hoc inlim tu hoc habet diis cultatis, quod ferra quam celerrime ad lapide ipsum fertur, unde cochata rota versabitur cu impetu. Videtur autem perpetua moequalitate carere, quoniam ea in terr pit motura memini autem dubia: m esse debet, quia remissum oporteat esse omnem motum, qui perpetuus futurus At, ullat coelio ac bic si rem sus fuerit, erit etiam tarudas: quia omnibus impedimentis obnoxius. Perennia ergo, alia successione funt, ueluti species ac Perennia materia: alia qtira potatia quada sint, ut locus: alia ut mes. quae .
At non de his fermone in lituisu:ιs sed uelut aursi inter meutalla, adamas inter lapides, cupressus inter ligna: tulia di, csitur ita, ut non simpliciter bini perpetua ,sed quia diu duarat. Cupresso certe nihil inter arborea materia diuturnius, adeo ut ari praeferat&r, quam: is falso. Servi Ar seruat, nec rimar c5 rahit. Adeo pinxtie humissu optime absolutuesi, ob id bene olet, o subtil. bus arti ic ijs idonea est. Auerum uero existimarat aliqui non Di ita gemmis diuturnitis,sset nunquam cora Ampi, qusa falsi in est . Nullum emna prpus sub Luna perpetus esse potes. Quaeri igitursolet,m i Me abscedat, cum aqua non di Matur, igne non absitς
709쪽
6 DE RERUM VARIETATE, matur,vetustate non exedatur: nam longo tempore manis
βι- esset, at non eost. Sed error inde prouenat, 3 bd mil. annoru temptis accipi cir pro EIutumo sallimur aut. εχε, ditur, consumitur,d Diluitur: sed fensura latet, quod fit, gusi est. Sed si exeditti disj bluiuir ue,cur non tot in eadjenim elἰ ratio parti si omnia .has quod prozima est coit,Ati, ne quod infwmnis HS. Eadem enim rationstrere liceret, cur ciὶm liquescat,bac pars bilissisimmo it lae in imo, cum totum ' aur in Incerium ais puris i
MEDICI, DE R E R U M V Arietate. Liber X.
De ignis artificijs. IGNIS VIRES ET ALD
MENTA. C A P. XLIX. Aduersus ignes artificiosos.
sensioni P expugnationi praebent a esset. Porro inuis f Subtilitare, docuimiis in non besublatiani, se
710쪽
LIBER X. mam caliditatem substantiae corruptricem. Quomodo L Ignem emetur actio qualitatis eris v quod erit calidum p Caliditatem accidens enim calidam dicere,perabsurdum est. Calidum igitu fera cu substan-rum,aut lignim: cutis indicio est, quod ubi lignu esse aut ii medio. fenum domi calidum amplius no est, nec ignis, sed cinis. Efuero actio no ferri aut ligni, qua ferrum est aut lignu, sta ligni aut ferri ardentis. Est autem ferrum ardens ne pferrum,nes igna neque cinis. Nam ferrum frigidum est,
ignis clxtem calidus. Cinis non est, quonia cinis est cum aradere iam desierit. Ignis non est:hic enim accidens, ferrum autem substantia inlid igitur substantia corrupta inrmenso calore. Seu melius, immoderatus calor in subflatia. aecorrumpitur . Sic igitur pars ea quae accensas,non redit ampliusmecptotum arderepotest, quin pars cossim in cnnerer uertat Ar Ergo non uersa tota subsantia, no tota ars det, sed pars accensa est, pars autem non . Manifestum essi itur, candens ferrum partem habere ardentem,parte austem non. Pies partes hae loco distinguuntur, fedsecundum
subpantiam ac meatus cardetur enim aer,unde ex candenti
ferro emittitur flamma Sed cum arget, quadruplex uideatur partium discrimen,alia Dut dixi) mutata est alia mutatia alia uero resecatur,ex eo quod mutatur ut fumus: alia relinquitur,ut cinis. Quae igitur resecatur, uim retinete astius enun est fumus thuri alius uero assae. In eo uerb quod iam mutatum est,discrimen est in igne, non in eo quod mutatur. Dictwm est enim, alliam esse uim carbonum roboris,
ars salicis: alia esse flamma ardentis aquae,alia lignorum. Ex his Deris quaepisse relinquutur, discrime esse necesse est: tomasi ab inaequalibus inaequalia,sed minori discrimine
cuberantur,aut multiplicentur, quae proportionem habent morem relinqviantur inaequalia, producuntur:at ignis