장음표시 사용
352쪽
Gui si in forum forsane Ginuerint, ad ordiram tirlis stiae fraedictum patrimonium pertinebit. Si qua sane Imius mori persona ori uis suae vinctilis o ligata ex his, quod ad ordines tabemus
educi, sub divini mrutSteris occasione λίπια ecclosiam se crediderit occulendam, eam conti irius
quia per Uecdo f Uinciarum exigi omnesm canonem Ia- ad a rem praefecturas per insuram, quam sacris vel privatis largitionidus y inserendum, sed et binos por iugum vel millenos solidos remunerationi huS deputatoS Compelli debere prae Epimias, po Messori non PutamuS OnCr Sum, quem a in itis moic si et Sportularum 3 numerosis mutaturae dispendiis liberamus, si se missem solidi per iuga Singula Sen Singulas millenas amplius iuheamus inserri, qui pro ordinatione nostra inter diversa ossicia dividatur. Ita ergo praedicta summa inter compulsores, ut diximus, partienda est, Ut Palatinus Siliquam mediam fro siliquatico solidi remunerationis hi norum solidorum CXactor Siliquam . qUAtuor autem siliquas tam curialis, quam officium provinciales percipiat, ossicium Sane Praesinctoriam Sex Semis siliquas conSeqriatur. Quisquis ultra aliquid aut Exigendum aut accipiendum eSSe crediderit, Subditus verberibus et cingulo priva bitur, et facultatibuS CXUOtur. st 17 Illud quoque Onus a ci Vitatibus vel praecipuis curia' ς ordinibus ac negotiatoribus summovendum CSt, quibUS non parva dispendia provinciarum iudicum inflixit adventus, ut eos in otio plerumque residentes deliciis eXquisitis alore quasi quadam l gQ cogantur. Contra quam iniquitatem remedium providenteS, huc evidenti praeceptiones Cespernimus, ut reptori provinciae totiuS anni tempore non plus quam triduo una civitas alimonias Subministret, ita ut, Si diutius voluerit Commorari, de proserio, sibi sciat eSSe Vivendum. Sed ne Vaga interpretatio eorum, quae hiro humanitate praebenda sunt, nihilominus praedictos iatiget, quid inserridiurnum debeat, eminentissi inae praefecturaci pandetur edicto, quod inStar nostri volcimus esse praecepti: hac conditione sociata, ut, si supra hunC modum quicquam a s Curialibus seu nego tiatoribus iudex putaverit postulandum, aut sub nomine oblationis acceperit quod rnagis ex torsisSO Credendum Ost), naox administrarione depulsus, privilegio dignitatis amiSSO, Proscriptione seriatur, Basili, parens carissime atq&E amRntiSSime.
auctoritatibus admonebit, ut principales vel senioreS urbium Sila Ularum, tam curiarum, qURm reliquorum Corporum, albos, quos conscripSit VetuStas, Proferre compellant, Obnoxiorum familias sub confectione 7 Sequitur textus pag. 32 I9
' Hactenus membranae Palimpsesti deperditno, quae inter II et 87 PraeSto erant.
354쪽
gestorum CaPiti S SUO Periculo detegenicis, ita ut, quast statuta sunt, Edictis propositiS ineunctorum notitiam Perserantur. Dat. VIII Id. Nov. , Ravenna, Leone et Maioriano AA. COSS Interpretati O Lex haec Maioriani de orialibus quae custodienda sunt evidenti Ob Seruatione conStituit, Mi infra triginta I annos, sisut lex de omnibus dudum lata testatur, ad ordinem suum, quem deServierint, curiales debeant revocari. Nam de collegiatis illa specialiter custodiri Confirmat, quae leX in theodosiani Codicis corpore seripta declarat. Itaque praecepit, ut, si Curialem CViUSCumque POSSessionis actor domino nesciente Susceperit, et non tr S-n to anno ad ei VitatCm curiae, Cui debetur, secerit revocari, si ingenuus fuerit is ipse actor, in collegio deputetur, Si Servus fuerit 8 fustibus verberetur. Nam si cum conscientia dominii curialem ultra anni SPatium tenere praesumserit, et non ordini suo, sicut dictum CSt, Post annum sine mora reddiderit, noverit, ipsum praeditim, in quo inventus su rit curialis, Se dominus praedii feriri rurum 3. Filia vero curialis, si servo actori vel procuratori se coniunxerit, aut dominuI agri iunctam esse Permiserit, et non post anni spatium curiae suerit restituta, illa quidem continuo parentibuS curialibus in hereditatem successura, reddatur, quia per eam, Si se crικiasi 5 iunxerit, ordo poterit reparari. Ille vero, citisu contu sernio Curialis filia suerit imaculata, Si COIODUS est, Collegio deputetur, si vero servus fuerit, inter tormestita deliciat. Filia vero Curialis. Si civitatis suae Curialem accipere nolu rit maritum, et suam deserens ad aliam Se contulerit civitatem, quartam Portionis suo β ordini 7, quem despexit, clo facultatibus suis cogatur inferrρ, ad illani Civitatem sine dubio, in quam se transtulerit, curialeR filios, si curialem maritum acceperit, sine dubio paritum. Si autem curialis vel corporatus, nolentes β 8Sse, quod nati sunt, clerici 9 osse voluerint, et in quocumque ostiCio ante diaconatum fuerint constituti, ad originis suae officium sine alioua dilatione revocentur. Si vero iam diaconus aut presbyter aut certe episcopus fuerit ordinatus, sive muta 'ra ΤΠ SV a SolVerit, Si Ve non solverit, de satrimonio suo nihil alienare priresumat. Oui si masculini sexus mios vel propinquos habuerit, quibUS tantum personis curiae necessitas vir observari possit imponitur, Sequitrer textus me. 3a3ὰ
' Hapnet: si aut sopo, aut actori aut procvratori, MM.
356쪽
NOUELLARUM DIVI MAIORIANI 3 3 illis statim medietatem dC facultatibus Suis dare non disserat, medi talem, Mihi ad usum istic tum restineat. Ouod si quis aut filios aut propinquos virilis dumtaxat sexus iaciti habu Erit, sed silias habuerit, thias lex a neceSSitRte Publica faciat Ss alien , tunc ei S Sex tinctas honorum Knorum tradat, si tamen curiRle S maritOS RcCC perint, per quos et necessitas Dublica possit impleri, Et ex quibus nati curialeS merito appellentur. Ouod si curialibus non suserint copulatae, eurialis prates licti patrimoni Um ad civitati S Stime ordinem pertinebit. Si quis vctro de his, quo sup ρrius diximus, Sine e Xcusatione honoris dehere ad suunt ordinem vel originem revocaris η ad ecclesi res Septa consuZerit, archidia onus teneatur, ut eum debeat praesentare. Sune si quis curialem latentem Sub aliqua commodi intercessione vendiderit, qui eum magis debuit revocare, noverit, Se capitali Supplicio Planiendum. Iubentur etiam curiales, ut praedia urbana vel rustica sine decreti interpositione nori vendant, nisi potestatibus reseratur, quia vendendi arcta necessitas imminet Curiali. Manci Pin m tern distrahendi sine decreto habebit libes ram potestatem, dummodo quin liae Prior Ciuriae testes in ea venditione sura; ri hant. Nam es hoc curialibus voluit esse ConSultum, ne aut hi, qtti revoeantur ad Curiam, aut illi, qui in gravi ulpa tenentur obnoXii, tam facile tormenta sustineant, Disi ad potestatem dignissimam sus 3 fideiussionis vinculo dirigantur, ut ipse de eorum facti S POSSit serre sententiam, nec ut ordo curiae pro unius Culpa mulctam excipiat, ni Si tantum is, qui probatar oti noxiias Nam nec in his rebus, unde iudici aliqua per Sportulam Conseruntur, curiam praeCePit Sentire dispendia Reliqua 6 pars legis interpretata non eSt, quia et S, quae continet, USU carent, et certe ad intest ligenduin non habetur ob SCUTA.
TIT. ΙΙ. DE EPISCOPALI IUDICIO, ET NE OUIS INUITUS CLERICUS OR
DINETUR h. i) IMpp. LEO ET MAIORIANUS AA. RICI MERI VIRO ILLUSTRI COMITI ET MAGISTRO UTRIUSQ UT MILITIAE ATQUE PATRI Cio. Dct re necessaria acl loeum: Ad suscipiendum Clericatus ossicium unicuique nos optionem dedissct cog os S non legem, quia, quanilibet Sanctum ontis ut . volentibus patimur imponi, ita ab invitis iubemus arceri. Nonnullorum enim PerSuasio Sacerdotum restri tantibus onus et Iucl imponit, ut mentes improvidas violesntiae inter cedentis offensa, ad odium piae religionis instituat. Eo ergo ' licentiam huius praegumtionis excludimus Sequitur textus pag. 3259
358쪽
NOVELLARUM DIVI MAIORIANI 335 ut, si quispiam ProbZtUS fuerit Vi coactuS Sub contumelia publica 3 clericatus ossiciis successisse, spontaneis accuSatoribus, Vel Si iPSe Voluerit allegare perpessa, licentiam commodemus, apud iudices competenteS huiuS modi admissa damnare: ut, si inter leges obiecta constit sint, docem libraS auri arChidiaconus Cogatur inferre ei, qui pertulerit, pxsolvendas ei dehinc, si illes desistit, accusatoris cenSibuS et civitatis ordini prolatura illo suae reddito voluntati, qui eoactu non potuit ConSCCrari. Et quia ab huiusmodi ausu nec episcopum a vCrecundia resse eonvenit alienum, ad aPOStolicae Sedi S devocetur antistitem, ut in illa reverendissima sede notant illicitae semeSumtionis incurrat. Sane quia non iniusta suspicio est, huic Oseeri parentum colludia plerumque mi Sceri, dum liberis aliis amoro nimio gratificantur, et alios iniusta sententia persequuntur, Re lus PatreS AC matres, si Comprobati suerint invitos filios praefato honori a sui didisse, bonorum Suorum tertia iubemus affligi ipsius filii consibus profutura. Si qui sane opiscopus invitus furerit orditantus, hanc Consecrationem nulla violari accusatione permittimus. Data V Kal. Aprilis. Arelato. Magno et Apollonio Cons. 3 Illud quoque nobis eodem suυρ tu religionis occurrit, ut hominent, qui ad ecclesiae profugia recurrit, quicumque femerat&r atis Sacris altaribtis cogatur evertere, aut pro eo inhumana dispendia sustinere ex abundantis, Ni multo minus 'OsKae obnoχios qtioque foribus sanctis ad morum vel cruciatum cogatur eiicere, quiDu reis instilum haec consueverint Drae 'refugia. etiod si quis statutinostri femerator emerserit, aut homines intra ecclesias constitutos ad poenanι non reprehendit adducere, castitatis so*plicio subiacebit. In torprotatio. Haec lex ideo ad intest D Scripta non est, quia iam, quae de diversi negotiis loquitur; in reliquis legibus evidenti interpretatione hahentur eXpressa Sed hoc amsplius liabet, quod ad locum scribi fecimus de his, qui inviti clerici ordinantur, quod per se sine interpretatione inteligi potest.
EXPLICIUNT NOVELLAE DIVI MAIORIANI A INClΡIUNT NOVELLAE DIVI SEVERI AUGUSTI s ΤΙΤULUS I. DE ABROGATIS CAPITIBUS INIUSTIS LEGIS DIVI MAIORIA
NI A. AD LOCUM 6. IJ ΙMpi . LEO ET SEVERLS AA. BASILIO PRAEFECTO PRAETORIO ET PATpicio. Ab aeritis capitibtis iniustae legis Maioriani Aug. illud tantia in ere eadem lege reti
nemus quod veterum legum commendat auctoritaS SCilicet ut post viri obitum Sponsalia in usum fractam tantum mater habeat et a filiis alienare non possit sive in alias nuptiaA VEnerit sive non Venerit et ut omnibus in eodem matrimonio filiis eX aequo cominunia in unum aut alterum 7Τ Palimp.: in consi etiam publicam.' Hacnel: orisνi.' Vor Is qui sequuntur intor i Egis datam et intBrprcti AtiGnena ab Haenei antepositam Palimpsesto absunt, sed non inopia foliorum, nec librari incuria, quum neque Sint in ullo ex codicibuS Cognitis, praetor illum qui saeculo XVI in charta scriptus fuit, et bibliotheca Pul,li Ca Basileensi Custoditur. Haenet eos transcriptoris credidit eΣ codice Mor pacen Ai, ex quo Sicl ardus fortaSSe eoN hausit, Sed hoc Comprobara n quit, quia codex isto latet aut periit. Cujucius sontontiam ipsam inseruit in eiuS Breviarii editionibus, sed cum hac nota nitarginali: sequentia non sunt in vet. id ust, tu veteribus codicitas, inter SuOS Profecto non dinumeravit codicem Uusit Eeugem sua ipsa aetate scriptum. Ritter Vero, SUPPOSititia Verba 1ll R Cred1t, tum propter eorum formonem tum quia ah olunt oxplicati iaci aut commemoratione crerent in interpretatione legis. BEnedictus Levita otiam spuria et mutila eadem iudicavit. Hacti l Vero qu1 ex Sicha do SCntentiam eXCerPSit, nec apocrypham nequet Tuncam esso putret, quin appriat fundamenta iudiCii sui. Adde RPimadversionem huius Novellae qua dieitur interpretationis textura non Esse ad integrum scriptum Issia tum Pisa di Wrsis nιgotiis sequitur in reliquis Deibiis evidenti inteυν tuti ova habetur expressa. Ex tiuo coniici PoteSt ΓΔ tum a compositoribus Breviarii omissam fuisse eam, quae apud Sichardum in veteribus codicibuS et in nOStro deeSt, moX Vero inventam in Novellarum into g drum Zntiquo useographo, Adies tam Breviario fuisse.
' Hic membrana defieiento, nequit ex Palimpsest O dijudicari quousque se Protendebat ipsa Novella. quam cuncti codices, Oxcepto Sellioneusi, ueCurtant.
360쪽
INCIPIT GALI INSTITUT ONVM LIBER PRIOR
TITULUS I. E PERSONIS Gaius Institutionum libro trimo dicit, omnes homines
aut liberos esse aut Scru . Sed ea his ipsis, qtii liberi sulit, alios esse ingenuos, alios libertinos. Ingenuos, qui ingruiti nati Stilite libertivos, qtii tro iusta servituto manumissi liberi sunt. Ingenuoruin omnium uni S StatuS est. Libertorum Nero id o uou unus est, quia tria silvs genera liber-fafuine quia liberti aut cives Romani sunt, aut Latini, atis dediticii. Tamen, qui cives Romani sint, qui Lasiui, qui dedificii, breviter explanandum est O .. Sed inter haec tria genera libertorum ideo cives Romani moliorem statum habens, quia et testamenta faccrs Et CX festamento quibuScumqt c mirasvis succedere flossunt: nam Latini et desiticii ncc testamenta conderg, ure sibi ea testamento aliorauu aliquid dimissum possunt ullatenus vindicare. Tamen Latini certis rebus privilegium ciuium Romanorum liberiorum consequi 'ossunt: dediticii pero milia ratioue possunt ad civium Romanorum libertatem ordinis beneflcio pervenire. Nam Latini patronorum benescio, id est, si uerum ab ipsis aut testamento, aut in ecclesia, aut
ante consulam manumittantur, civium Romanorum Privilegium consequuntur g i. Non tamen Omnes domini servos suos manumittere possunt: nam si aliquis multa debita habeat, cuius substantia creditoribus tenoatur obnoXia, si in fraudem creditoris sui ser Vos suos manumittere Voluerit, collata manumissio non valet. ς 6. Aut si libortus civis Romanus tib ros non habuerit, et in fraudem patroni sui ser VOS Suos manumittet, Similiter data manumissio non valebit φ 7. Praeterea minor quicumque viginti annorum dominus libertatem servo dare non potest; nisi sorte tantuni minor mauumissor 3, cui Pater suus et mater a patrono donati sunt, eosdem mRnumittRt, Aut certe i med ago Una aut collactaneum manumittat. Nam quamlibet dominus, id est a quatuordecim annos Cgi CSSUS, ic Stamentum iis cere possit et heredem instituere et legata relinquere, libertatem tamen Servis non potest in hac aetate conferre.
TIT. II. DE NUMERO SERVORUM TESTAMENTO MANUMITTENDORUM.
Constitutum eSt quantum Servorum numerum teStamento de quanta familia liceat manumitti, hoc ordine: ut, si quis clucis servos habet, ambOA manumittere possit; qui vero tres, duos in qtestamento manumittat qui quatuor . similiter clUOS qui SeN treS: qui Octo, quatuor qui de cCm, quinque qui undecim, d Uodecina, tredecim, quatuordecim, quindecim, sedecim, decem et Septem, Similiter quinque: qui decem et octo, S et ab hoc numero usque ad triginta, tertiani partem manumittere lideat qui amplius quam triginta habuerit, usque ad centum, quartam parum de numero servorum manumittere potest: qui vers 'lures quam ce itum habueris, quintam part in manumiItere potest. Sed et S hoc statutum est, ut de qualibet grandi familia
nulli amplius quam centum testamento manumittere liceat. g 1. Nam qui voluerit aut in Ccclesia, aut Ante consulem, aut inter amicoS, aut per epiStolam manumittere. potest his manumissionibus orian familiam iugo servitutis absolvere φ 2 Nam si aliquis testamento pitui eS mantimi Dre Voluerit, quam quos Continet minae rUS Supra ScriptuS, ordo servandus est, Ut illi S tantum libertas Valeat, qui prius manumissi SUnt, usque ad illum numerum, quem eXPIAnatio continet Superi US Comprehensa: qui vero POStea Supra constitutum numerum manumiSSi leguntur, in Ser Vituto EOS CErtum est permane re. Ouod si non nominatim servi vel ancillae in testamento manumittantur, Sed confuse Om ΠCS SCO'CA suos upi ancillas cSequitur textus sta'. 320
In ipso folio Palimpsosti. quo Severi Novella, aderat etiam Pi incipiti in Gali Institutionum quod a Si et ardo mutuamus. At vero codices hoc in loco adeo differunt ut ViX duo loCo literaliter colluci cant. Inde Hae net incerta iudicans priora vorha Gaii, incertamque Primi tituli Tubricani, omisit numerum prioris liliri et rubricos primi tituli inscrthesndum ratus: Incipit liheν Gasi. Titulus 'ν-vS. Sed licet ignoremus qDo pacto incipi e bat liber Gaii. a Visigothis in conrpendium redactus, probe colligimus et eXtitiSSe librum priorem qui libra sectiudo pTRecedit, ct admittere rubricam Im tergouis ad tit. I. qui non de alio, nisi de statu personat mu agit. Ualimp.: quis M.