장음표시 사용
81쪽
numquam in aEgypto , Vel AEthiopia esse niues alit pluuias, qudd regiones illis sint calidissimae. Nec Aristoteles ibmniauit unquam quod illi demenstruis incrementis Nili tribuit Abulentis ieius enim propositio non cit Viaruersalis: non enim ait, stingulis mensibus Lunaribus scilicet Nilum fluere decresce late Luna,sed est indefinita Nilum in suo videlicet incremento maxime augeri fluere cum Luna decrescit, quod tempus illud hyemis tempori respondeat,cum Vironique deficiat lumen & calar; unde, ut anni tempora i Sole, ita tempora men is 4 Luna videntur pendere. Quare idem Ans oteles lib. .
de geaer. Animal .cap 2. Sol inquit per totum an π - hyeme u atqDe aestatem D u, Luna per mensem
id agiti quod ita iit non accessi, disc 'suque Lunae, sed
alterum increscen e luce ,-ertim decrescente. Aod
etiam elegantissime more suo explicat xl. 4 ull. lib. 1.de natura Deorum. Neque Aristoteles ut hoc etiam notem) id contingere dicit in Lunae principio aut incremento,ut Abulentis explicat, sed decrescente Luna,quod etiam scripserat loco citato lib. de gen. animal c. S. ubi ait. Tempus
enim hoc mensis sicilicet decrescetatis) f igidius est
humidius,propter Lunae decrementum defectionem' . Alterum eius effatum minus quoque verum est, licet id tenuerit Albertus lib. a. senζ. d. IT. art. . Unicum enim tantum est Nili incrementum
aestiuo tempore, ut videre est apud Herodotumi lib. 1. Diodorum Siculum lib., . Authorem libride Nilo Plinium lib. i c. 7.ssilianum lib. IO. de hist.animal. c. s. Lucanum lib. Io.Senecam lib. M
82쪽
De notura es incremento Nili. crnat. qq. C. 2 Hailonem lib. i. de vita Moysis, ecalios ut ex sequentibus patebit.Sed c mi cuiae
tempore maxime crescete & non e contra cie crescere, ex Omnibus pene coisige. e potvir , Ut
Authore libri de Nilo, Pluta cho hi, de itide &Osiride, Lucano Anastasio S. naita, Claudiano,& aliis. unde factum est,ut AEgyptij Leonis Hieroglyphicum pro symbolo incrementi Nil1co stituerint, qu bd Sole in Leone & Canicula posito maxime Nilus inundet. Atque hinc apud reliquas gente. m. sinualuit ut canales Sc tub qui aquam per terebrata foramina eructant figurentur in leonina capita teste lutarcho loco cit. Pierio Valeriano lib. .Hieroglyph.ut etiam Sole in Virgine Nilum minui, & non augeri,iestatua Plinius & Seneca locis cit.sed dimisso Abulensi, iam de incrementi tempore reliqua pros
Omissa igitur opinione Bedae in lib de nat. rerum existimantis,incipere mense Ma o, cum nimis a probabilitate , nedum veritate discrepet, duae sunt hac de re sententiae. Prima est Authoris
libri de Nil o neque enim librum illum Aristotelis esse crediderim,ut in secius c. is .dicetur scribentis,incrementum incipere a Cane, qui teste Plinio lib. χ.cap. 7. oritui ingrediente Sole primam Leonis partem,S protrahi usque ad Arcturum. Idemque sensit AElianus lib. o. de histor. animal. cap. .nec discrepat Lucanus volens incipere Sole existente in ultimis gradibus ancri, R de suaere circa autumnum: canit enim lib. IO. Nimc ubi fara cali tramit, qua minia L. ms
83쪽
Sydera sunt Cancra,rapidus qua Syrius ignes l
erit,9 θ mutator circulus anni Egoceron , rcrumque tenet, Uybdita Nili Ora latent: qua cum dominuspe usu aquarum l
ne superies tritunc Nilus semesoluto l
it,ut Oceanus limaribus incremeniis lGssus adest,ai lusique seos non ante coarctat, lguam nox aeimum a Sole receperit hori. eandemque sententiana repetit paucis interie- letis carminibus. Altera sententia est illorium, qui . experientia ira agistra dicunt , incrementum tib lcipere circa initium Cancri. Ita Herodotus lib. 1.Diodorus Siculus lib. I .Seneca lib. . nat. qq. cap. a. Ammianus Marcellinus lib. 11. Philo lib. 1 . de vita Moysis , Heliod. lib. 9. Statius lib. q. Thebaidis, M. Antonius Sabellicus Ennead. Llib. Hieronymus Cardanus lib. 1.& ai. de Subtilit.Iulius Caesar Scaliger exercit. I. Ludovicus Nugarola in Timotheo , loannes G6ropius in Niloscopio, Ioan. Bapt. Ramnusius trach.dein- lcremento Nili, & alij. Consul tb autem die hum lest circa initium Cancri, quod non omnino de- lfinitus sit dies incrementi singulis annis. Qinire
D.Athanasius in vita S.Antonii ait, . daemones cum viderint fieri in AEthiopia pluuias, inundationem praenunciare; eriue ratione velle videri
futura praeuidere,&praesagire. Similia scribit A. nastasius Episcopus Nicaenus q.a3.in Scripturam. 'Supponunt igiturnon esse statum definitumque diem incrementi, unde facile conciliamus inter se aut hores huius sententiae, cum alii altu diem,
omnes tamen circa initium Cancri, nempe tertiums
84쪽
De nasura se incremento Nili. 6 3
tium , quartum , alit quintum diem post ingressum Solis in Cancrum, statuant initium incre-1nenti. Solito longius tardatiit Tlieodosij lmp. tempore,Vt author est Nicephorus lib. ia c. 37 &Sozomenus lib T. cap. 2O Quam rem assigJpti; grauiter tulere indignati praesestim,qt: bd manus eis liberum esset Nilo sacrificare more patrio. Qirare cum Praefectus Prouincialis rern ad seditionem spe stare cerneret, indicauit imperatori, qui dignam Christiano Imperatore sententiana rescripsit: Conducibilius este veram erga Deum Religionem integram seruare, quam fidei undas fluminis,&, quae ex eis proueniebat , anniuersariam fertilitatem praeferre. Factumque est non multo post, ut adeo Nilus excreuerit, Vt etiam altiora AEgypti loca inundarit. Quin etiam decimo & undecimo anno Regni Cleopatrae Ni tum non creuisse docet Seneca lib.q. nat. qq.c. 2.& eodem teste ,ex Calistene, superioribus iaculis non creuit nouem continuis annis : quod &Ouidius lib. i . de Arte his verbis scripsit. Dicitur 4 Dptus cami se iuuantibus arua Imbribus,atque annis si afuisse noue=n.
Fallitur igitur Author lib. de Nilo , AElianus &Lucanus,nisi confundant Solstitium cum Canicula, quod ab Antiquis sectum contendit Co-
pernicus lib. 3. cap. 11 . aut certe velint Caniculae tempore Nilum abundantius crescere . quod Verissimum esse paulo ante ostendimus ex Leoninis tubis , ex Plutarcho lib. de lside vi Osiride. Eadem ita confirmat Claudianus At
85쪽
Et rapis humores madidos, venasi calo e
Compescit,n viisque potentivus aestuat axis, Nilo Hama venit,contraria tempora mundo.
Residet autem in Virgine paulatim, & penitus intra ripas capit in ingressu Librae,ut docent Plinius & Seneca locis citatis. Quare non possum non mirari Ammianum Marcellinum scribentem,Nilum centum diebus crescere,totidemque deciescere. Sol inquit) cum per Cancri 1 us caperis υehi, gestem et sipie ad transitum eius in Libram, diebus cenium sibimius fluens,minisetur p6Da,ET mitiagatis ponderibus aquarum nauibus antea stemios, equis tabiles campos o undis. Eiusdem sementiae fuit Α- nastasius Synaita, dum lib. r. Hexam. ait. Incipit enim fuere mense Dimo,es per eum totum,9 post ipsum crescit,nempe Iulis. In Augum autem, toto Septembri instar maris exundans tumfscit nauigabilem,qua' us erat arabilis. Incipit autem,υt dictum est, de sera in O tobri , Ur g Iouembri, in mense autem Decembri, est toto Ianuario redditur priori alueo. Idem Herodoto tribuit Scaliger exercit. . S ita habent vulgati codices, quaminis Plinius , Sabellicus,Cardaniis,& Andreas Baccius lib. I. cap. 27. eum pro vera sententia citent,ut dicemus. Strabo anceps est: ait enim aquam in aestate ultra
quadragesi naum diem permanere, postea paulatim decrescere quemadmodum creuit, atque in diebus sexaginta omnino campum denudari, &exsiccari; & quo citius exsiccatur, eo citius seri ubi nescias an quadraginta dies,quibus ait aqua permanere,intelligat post absilutum incremen- iam an sint ipsi dies incrementi; ita ut cum quam
86쪽
De milura es incrememo Nili. 6 s
draginta dies aquae permaneant, I sexaginta ex siccentur , tempus peruentat ad centum dies; cumque quando creuerit, eodem etiam decrescat, pertingat ad ducentelimum diem. Caeteri vero quadraginta , aut quadraginta quinque diebus crescere,totidemque decrescere docent ;ita vi s luna ad nonaginta,Vel centum dies bEgyptus aquis Operiatur, & exsiccetur. Ita Plinius loco cit.Seneca dum scribit,omnino in Libra intra ripas capere,LucanUS lib. lo. canens, aucti cyue suos non ante coarchailuam nox asimas a Sole receperit horas.
neque suscitat undas Ante Canis radios,nec ripis alligat amnem Ante parem notiti Libra siub indice Phoebum. Idem scribit Io.Leo Africanus lib. 8.C. . dc lib.9. cap. 26.Riipertus Abbas in Gen. lib. 2. c. 29. Hieronymus Fracastorius trach. de Nilo, M. Ant. Sabellicus Ennead. r.lib. 3.Cardanus lib. 1i .de Subtil. Scaliger exercit. 7. Io. Goropius in Nilos copio,& tribuunt etiam Herodoto Plinius,Cardanus & Sabellicus. Quare sorte Herodoti locus
Porro aspides aliaque nonnulla animalia &constat ex Antonio Fernado Soc.Ιgsu,qui apud Nicolaum Godigiali docet, Sthiopum hyemem in qua fiunt pluuiae,esse tantu a fine mensiis Maij ad initium Septembris) incrementum Nili praesentire,& triginta circiter diebus antea longius ά flumine in altiora loca una cum suis istibus migrare scrio tum atque testarum reliquit Adian.
87쪽
lib.1.deamines. cap. 32.Illud omnia excedens in animalium generationibus miracula suspicit Pli nius lib. 0. cap. J8. derurgente Nilo reperiri mu . scillos inchoato opere genitalis aquae terraeque iam parte corporis vituentes , nouissima effigie
De magnitudine inci en nati Nili.
loco pluuiae quotannis tacundat AEgyptuna, tantum sit si ei in annum,ut constat exhactenus dictis,& licet colligere ex Pharaonis somnio de vaccis ex Nilo ascendentibus,Gen.C. AI c& Isaiae cap. 2s .in AEgypto enim rarissimae si tpluuiae , ideo 11 inundatio Nili desit, qua dc ter ra humae ctetur,& nutriantur segetes, necesse est seqtiatur sterilitas. Ideoque Seneca lib. 4. nai.qq. cap.2. 'pim ait in hoc stem suam habete finde ausensu annus,aut fenilis est, pro ut ille magnin in fluxerit, aut parcior. Nemo arat u aspicit carim. Non est enim inundatio quotannis eiusdem mensime : in anno enim belli Pliarsalici inter Cisarem es Pompeium fuit talatum quinque
numquam 18.unde D.Basilius homH. in Hexam. Anastasius Synaita lib. I. Hexanter. dc Eliairus
88쪽
De natura es incremento Nili. 6
lib. ro .de animal .cap. 3. scribtint, Nilum ita in-tindare,ut maris instar operiat AEgyptum.&Gre , gor NaZianZenus orat. αε. ε Enptum 'ud imaitat, terra fluens, ac tempe tiue maris inmr exundans. & lo .Leo Africanus lib. 8. c. . assirmat, incrementi tempore AEgypti urbes Insulas repraesentare. Ad summam 2Egypti fertilitatem, ex Plinio, Ammiano, S Solino c. 3 . non debet Nilus alii is i 6. cubitis attolli, ad mediocrem I s. aut I . quod si immoderatilis creuerit,ut accidit tui. perante Claudio, cerna fuit I 8.cubitorum ,&tempore lustiniani, cum hanc mensuram excessit,ut testatur Procopius Caesariensis lib. s.dere. bus Gothorum , aut minus I A. penuriam mina tur AEgypto. Cum enim nimium crescit,ob summam humiditatem culturas moratur agrorum, cum impediantur agricolae terram opportuno tempore Colere ; cum vero parcius, non irrigat omnia , nec praeparat ad culturam agrum m-nem. Auchus autem Nili,ut scribit Plinius lib. s.c. 9. per puteos mensurae notis deprehenditur,
Cuiusmodi autem essent docet Heliod. lib. 9, Ethiop. Cum enim Hydaspes Syenen ingressus esset,& quid admiratione, aut spectaculo dignuin urbe ostendere possient, interrogaret .m inquit Heliod.) puteum Nilum menψkrantem ostende--tsi deni ei, qui est 2 emphi xsecto quidem, ct polito lapide extructum, lineas vero υlnae interstitio exculptas continentem : incrementa Nili, diminutiones indigenis monstrat, numero restium aut nudatorum characterum rationem exundationis, aut defetitus aquo nenseronimm. Nptat autem Strabo lib. i .pgri-. F a colas
89쪽
colas saepe supplere sua industria & diligentia
aquarum defectum ductis aggeribus siue Cho imatibus,ut appellat Vlpiantis 1. de extraord.c .l accidari'. qua de re Budaeus in poster. annot. in Pandectas, & Beroaldus in lib. Apulei de Asino aureo. Idesnque multo antea scripserat Moyses Deut. c. II .et ema ait) ingrederis possidendam, non eis sicut terra i 11pti , de qua exiisti, ubi latiis
semine in hortorum morem aquae ducuntur irriguae. Quanti vero momenti id sit, constat ex Cod.tit.de Nili aggeribus non rumpendis. ubi Theodositis &Honorius Imperatores lege sanxerunt, ut Nili aggeres rumpentes,Vel aquam ultra solitum occupantes, flammis eodem loco comburerentur,& eius criminis participes deportarentur, ita ut
numquam supplicandi,vel recipiendi ciuitatem, dignitatem aut rem familiarem tribueretur facultas. Et quidem hoc Nili incrementum pedetentim 3c ordinate fit,unde prodigij loco est habitum,Dione teste in Epitome Vespasiani, qubdcum Imperator esset ingressilis Alexandriam,Nilus amplius quatuor digitis vltra quam confii uerat,excreuillis, quod antea nonnisi semel factum dicebatur. pleraeqtie sunt animant s,Vites iudines,cancri, crocodili,& aliae,quae quanta futura sit accessio,prςsentiunt,suaque Oua tam pro cul ab alueo condunt, quo eo anno Nilus crescens si immo auctu pertinget. Qia re qui eorum oua deprehendunt, quantum eo anno futurum sit incrementum, coniiciunt,ut auilior est AElianus lib.s de animal c. 12.& Plutarch us in fine libri de animalium ter.& aquai.compar.Vt etiam
90쪽
De natura se in nenio Nili. 69
de hirudinibus nidificantibus in excavatis scrobibus in Nili ripa, scribit Plinius lib. Io .cap. 3ς.
nempe multis ante diebus inde migrare,si futurum est,ut Nili auctus nidos attingat. Sed qua, QSomo inquies, ratione hirundines aliaque animalia id possint pti enoscere ' Respondeo, sensit, ex magna aut parua aeris immutatione,Vt docet Quin praesagiistilianus tib .c. 9. Plinius lib. st . c. 3 S. & alij: cum se Nili enirn sensu deprehendunt humidis vaporibus, auctum qui mox in aquam concrescent, aestem replexi, 'pro diuersitate complexionis aut tristantur, aut laetantur. Quare easdem hirundines iuxta aquas volitantes,& eas alis saepe perlutientes portendere pluuias , quibus refrigerentur, docet Ara tus, Virgilius lib. I. Georg. versu 97 . Plinius lib.
I 8. cap. 31. Sic Vehemens coaxatio ranarum, ex
no lib. s. c. I 3. Ittinque frequens gallorum cantus,ex Eliano lib. I. c. 7. eo quod calida eorum complexio irroretur: & ex Arato, Virgilio, AEliano,& Quintiliano locis cit.Cicerone lib. I. de diuinat. Lucretio lib.s. Claudiano de bello Gildon. dc D.Io. Chrysost.holn. .m C.2. Act. Ckm connix plena plumam vocat improba voce. Muscae quoque & pulices vltra solitum infestan . res praenunciae sunt pluuiae, ex Arato, quod vaporum hunaiditate pori,quibus illae, aliaque insecta transpirant,cum respiratione careant,claudantur. unde etiam sit, Vt sputum, oleum,& ii
milia prohibentia illorum transpirationem corpiones & insecta necent. Pluuias quoque selec 3 praenun