장음표시 사용
171쪽
Arrogantia retrarum ostenditur.
i 36 DEFENSIONIS FIDEI praedicent, tamen in eodem luto haerent,nec conditionem sexumve mutarunt. Quantum
autem isti sibi tribuant, facile doceri potest. Quisquis autem sese ingerit, Vt inter homianes doctos de aliqua materia dissidentes iudicis ossicio ac munere fungatur, aut certe id rogatus facit, ut uter illorum doctius in controuersa materia dixerit aut scripserit, sent tiam ferat: nonne hoc ipso cius artis ac disci
plinae, quam illi profitentur, se ambobus dissidentibus peritiorem esse demonstrat e Isti certe quidem , de quibus agimus , sese inge
runt, Vt inter eos omnes theologos, quos supra enumerauimus, quis eorum absblutissimus sit, iudicent. Consequens est igitur, ut ij sese illisbmnibus doctiores, ac sacrae theologiae peritiores arbitrentur. Et quoniam ipse Caluinus, quem omnibus aliis sua sententia praetulerunt,unus illorum est,sequitur etiam
illud , ut se ipso quoque Caluino praestanti res esse existiment. Sed ut istorum incredibi lis arrogati a facilius perspici possit, fingamus
omnes illos doctoros, quos supra enumerauimus,adhuc vivere,diemque,quo inter se disputaturi sint, constitutum csse. iam omnes descenderunt in arenam, magna panegyris, frequens hominum conuentus, summa omnium exspectatio. Inter haec,ercctis omnium animis,celsum tribunal in medio exstructu, ac iudia
172쪽
ac iudicibus praeparatum,si quis asellus bipes
ascendat, aut certe aliquis medicus, pha macopola, s utor, mulier, aut aliquis alius ex ea sece hominum, qui ad extremum inter illos summa doctrina S eruditione pr stantes viros sententiam ferret ac diceret . horum omnium doctissimum Caluinum esse censeo, hic omnium theologorum optime & dixit Mscripsit. Quid isi i omnes sciant, notii; totam scripturam sanctam, dc quidquid de illa omnes ubique gentium scripserunt, teneo. QUM re Caluinum scripturas sanctas optime omnium interpretatum esse iudico, pronuncio; quis audientium rei indignitate non maxi- me commoueretur 'quis huitiscemodi iudiacem aequo animo ferret 8 Sed dicet aliquis: nemo est: inter aduersariorum greges, qui sibi tantum tribuat ac vindicet. verbo id fomlasse verum est , sed res hic non verba spectatur. quid enim Verba audiam , cum facta vi deam Zquisquis enim sese idoneum existimat,
qui inter eos Omnes, quos enumerauimus Mum ,
bus recte iudicare non potest, in se esse exi-stimare non dubium cst. Quem autem omnino reperies,in quo ea sint omnia,qui tata sit cruditione atque doctrina , quantam isti fatui se habere arbitrantur Z quis autem sani capitis istorum fanaticorum hominum au-
173쪽
138 DEpENsIONIS FIDEIdaciam, cum incredibili arrogantia ac tem ritate coniunctam , aequo animo ferat i quis D ihi h γε tantam non rideret insaniam i quis istos nontici indicandidiceret emotae mentis, si quid umquam me i tis habuerunt ρ Tales attamen iudices in hac maxima caussa grauissimaque controuersia , quae inter tam multos summos Viros , quos ante enumerauimus, disceptatur, aduersiarij
delegerunt: horum iudicum sententiae sese
submittunt , omnes autem alios reiiciunt.
Ceterum quis istorum miserorum ametiam' ac illusionem satis demirari queat i qui
omnibus theologis cum veteribus tum n
i uis', propterea quod homines essent, tamquam minus idoneis huius caussae iudicibus reiectis, sese iis & morum integritate, & doctrina longe inferiores, nihilominus satis aptos & idoneos arbitrantur, qui dz hac controuersia iudicent,ac tanta auctoritate definiant, ut totus orbis terrarum,omni alia,qua
ante imbutus erat, opinione deposita , illo rum sententiam amplecti deberct. En quanta est istorum arrogantia , quantus stupor,
quanta sui obliuio, in quam eos aduersarupraecipitarunt, ut in reliquis fidei partibus corum simplicitate pro sua libidine abuti possent Et s me Deus videns cos ita insolentes, δίad eo suae exiguitatis ac rusticitatis oblitos, Ve
174쪽
quemadmodum ostendimus, incredibili superbia tu merent ac sese efferrent, iusto iudicio eos paullatim in tantam errorum Voragi-riem labi permisit, ut ad extremum nullam fidei partem retineant, atque ita deserto itinere istitis ac vitae, in sempiternum interi tum Concitatissime properent. Solet enim Eas Vista Deus ita multare ac perdere sapientiam rum,qui sibi ipsis placent, ac nimis sapientes ρα- Videntur, Ut tandem tradantur in reprobum senium ac pereant. Et ut ait Apostolus) eo Thin ,
quod charitatem veritatis non rCCCperunt,Vt salvi fierent, ideo mittit illis Deus operati DCm erroris, ut credant mendacio, ut iudi- Centur qmnes qui non crediderunt veritati.
Sed ut istorum hominum ineptia plenius intelligi possit, omnibusque planum sal,quam parum idonei sint ad iudicandu de ista caussa, qualis esse debeat iudex,quem qimimus& agnoscimus, obiter demonstrandum est. Iudex igitur, cuius sententiae sese aliquis in controuersiis religionis ac fidei sine periculo salutis ac vitae committere potest, non solum adeo incorruptus aeq. integer, Vt nutilus sit timori locus, neve propter ii nistrum aliquem affectum decipiat, sed etiam ita sa -- ' 'cias esse debet, ut mihi certum sit ab illo obt 4 mari imperitiam, in iis quibus animae salus con '' stat, in errorem induci non posse. nam cum agitur
175쪽
I4o DEWENsIONIS FIDEI agitur de negotio salutis ac vitae, non est i mere credendum omnibus , qui S spiritu praeditos & eruditione praestantes, atque ad alios recte moder4ndos sese idoneos esse dicunt. Et, ut quod sentio paucis exponam, nollem animam meam cuiqua committere, nisi ei cui Spiritum sanctum ad omnia dubia, quae circa fidem saluti necessariam oriri possunt, dissoluenda adesse certo scirem. Et quoniam omnes se hoc spiritu praeditos esse iactare possunt, quemadmodum hoc saeculo νΘουσιαιτων nimis magnus est numerus,nulli hoc spiritu se amatum esse asseueranti,quantum uis ille doctus& fictus ementita specie sanctitatis imponat, ullo modo credendum . . nisi quod dicit, id sacrae scripturae auctoritate
in scii hiuia conlismauerit. Et quoniam In omnibus diui
o 'μe nis voluminibus nullus alicuius hominis sa z-o,2culi nostri non Caluini,non Lutheri,non Be-h usq- etae,non Vircti, non alterius cuiuspiam ex istorum grege ea fit mentio, ut Spiritu sancto praeditus esse dicatur,quamquam isti omnes, ut id mihi persuaderent, millies deierarent, ac sese ni ita sit diris deuouerent, tamen nuur ς ' Ds lo modo crederem. Sed de sancta matre ec-
Romana ηο- cletia Romana, quae nobis in magutram cliuinitu data est, multis in locis scriptum est. Matin.:x. huic Christum Dominum ac sponsum eius, huic Spiritum sanctum adesse perpetuo Eu-- angelia
176쪽
CAPUT V. IAI angelia sacra commemorant. Itaque hanc A-ioin. ipostolus Paullus Dei domum sapientiae pleia Tim 3 nam, & columnam ac firmamentum veritatis appellat. Huic igitur viai, & iis magistris, quos illa probauerit, credam ; hanc controuersiarum ecclesiasticaru iudicem agnosco. Omnes alij quamuis doctos,quamuis sanctos se esse dicant, quamuis Spiritum sanctum hista, A buccis crepantibus promittat, donec eos approbabit mater ecclesia Romana, mihi seni per erunt suspecti. nam cum sui ante dic Dam) de graui illa materia agitu C qua nostrarum animarum salus pendet, uni homini Credere extremae prosecto dementiae est, nisi illu constaret usq. adeo doctum esse ut errare non posset,& integrum,ut nulla tiq. cupiditate , neque ambitione, neq. libidine adduci valeret, ut falleret. Sed ubi reperiemus tale quis est hic & laudabimus eum ' Vt scripturai. sinquit. nullus profecto hominum talis est. 88 Τ' Sed sancta mater ecclesia Romana in suosiimmo pastore,suis . conciliis Cecumenicis, Ece Ua pn-& patrum unanimi consensu,sivo illo priuileiam qM gio fungitur, ut cum in rebus ad fidem pertu nentibus aliqua dubitatio nascitur, errare nopossit. Christus enim, cuius verba transire non possunt, ei in suo pastore Petro hoc promisit dicens: Ego rogaui pro te Petre, ut non tue. ita
deficiat fides tua.Si ergo Christus qui pro sua
177쪽
i 2 DEFENSIONIS FIDE tmb. ι- reuerentia exauditus est,ut ait diuus Paullus:
hoc rogauit, nemini dubium essς debet quin hoc ecclesiae Romanae generali pastori Petro ipsiusque successoribus concessum fuerit. Sed uuis staculi nostri no miretur insania ZMiles aliquis aut pharmacopola, aliusve n, scio quas negotiator, aut denique muliercula absque scripturae alterius e rei cuiuscumque testimonio, se hoc gemino priuilegio nui dicet , ut cum de fidei controuersiis iudicat , in ' quibus totam ccclesiam cum illius moderatore Spiritu sancto, omnibusque doctoribus nouem staculis aut citam amplius isti cri asse
contendant, is neque errare, neque quem
et quam fallere possit. Quid igitur istis ita dec
s- ptis, de in dilatam sui obliuionem adductis, miserius excogitari potest Z nullas umquam litteras attigerunt, nullis disciplinis imbuti siuit , numquam decimam partem diuino
rum Voluminum perlegerunt, antiquorum neque opera attigerunt, neque libros hobent. non auderent labra diuidere, ut coram
sani capitis hominibus de Medicina, Astro logia, Mum, Geometria, Rhetorica, Diale ctica, Physica, aliisque huiuicemodi disciplianis dissererent. de Theologia autem, qua nihil maius, nihil sublimius,nihil diuinius, nuhil ipsorum quoque iudkio difficilius obscutiusve cogitari potest, in qua tantos Viros tot saeculis
178쪽
CAPUT V. I 3 culis errasse contendunt, disceptare, dissi rore, iudicare tanta cum fiducia audent, ut omnia ex Apollinis tripode adferre videantur. Quis tantae auctoritati audeat repugna re immo vero quis tam detestabilem ac sa crilegam satis demiretur audaciam ξ quae tantam illusionem ac tam admirabilem, quamiserorum ingenia fascinata sunt, explicare
possit oratio ξ Quibus illud diui Paulli, Ocii
insensati Galatae, quis vos fascinauit non obedire verbo veritatis 1 dicere possemus. Dicam autem quis istos ita fascinauit, decepit, . illusit. Aduersari j, qui dum istis miseris scripturam sacram adeo facilem ac perviam esse τοῦ π persuadent, Vt ab omnibus minimo negotios capi explicarique possit, istos in tantam sui ignorantiam, ac tam miserabilem suae imperitiae obliuionem adduxerunt, ut iam qui sint omnino nesciant. Sed cur eos aduersarhira fascinandos putarunt Z Dicam & quidem aliquanto breuius,quam tanta res dici potes . mihi namque propositum est, illos cuniculos quibus aduersarij arcem catholicae fidei
clanculum subruere, &sensim Cuertere moliuntur,detegere, in lucemq. proferre. Os r utimum
quanto studio suis illi sub iis inuolucris eoque praetextu quasi praeclarum ac egregium facinus aggicili sint, celare Contendunt; tanto
diligentius, ut & quid illi moliantur, & quo illorum
179쪽
i DEFENSIONIS FIDEI illorum scelerata fraus ac occulta calliditas tendat, planum omnibus faciam , mihi claborandum cst. Quae sane caussa est,ut hoc in loco diutius aliquanto haerere videamur. Ηnirici ρ' Illud litur in primis animaduertendum
p gine, qua incautis sese venditabant, cum iradicerent: nostrum studium est ut doctrinae Christi & Euangelij verilate orbis agnoscat, qua ecclesiastici & monachi, ne homines ad sapientiae lumen aspirent, & tandem illorum errores intelligant,e medio sublatam volunt, hac inquam simulatione pietatis dc in populum beneuolentiae specie non modo nos ii nautiti suo, minibus reddidere suspectos, eorum que in
ιἈρ- -ῶς ' nos odiurn accenderunt, quasi capitales illo-'su eram. IV m C siemus hostes, Verum etiam magnum
idiotarum ac illitteratorum hominum,Vt sua opuscula dicam an commenta, δί biblia a se in vulgarem linguam conuersa legerent, impulerunt. iisque ut non minus confidenter, quam quiuis theologiae doctor de iis quae legissent sententia ferrent, facile persuaserunt. Quo facto in tantum errorum numerum miseri sua credulitate inciderunt, ut nihil
iam addi posse videatur. ita aduersatij illis idiotis pro sua libidine abusi suu t. nos Verocum huiuscemodi pericula praeuidercmUS,ne aut illorum libros,aut ab iis in vulgarem linguam
180쪽
CAPUT V. I sguam conuersa biblia legerent aut de illorum caussa sibi ullo modo iudicandum putarent, interdicebamus. Nec tamen omnes a seriptisa
scripturae studio deterrebamus, sed eos tantum quos & proprer exilis ingenij imbecilli- tuntatem ad hoc studium ineptos, & in eam ar- rogantiam animique tumorem,de quo sup rius diximus, procliues esse iudicabamus. - Illis igitur satis esse dicebamus, quod in legitimorum ecclesiae catholicae ministrorum concionibus discere possent. Quae sane ger- Roant, 'mana est ratio fidem discendi, iuxta Ap stoli sententiam , qui ait : Fides est ex auditu , auditus autem per verbum Dei. Fides inquit, ex auditu, non ex lectione; sine magistro enim St catechista fides commode percipi non potet Aliis autem quos aptos vid bamus, iis ut theologorum scholas SI Ac demias frequentarent, & prius summorum 'virorum discipuli, quam aliorum magistri
esse vellent, admonebamus. Ita ergo nostrorum discipulorum duo ge- D liinera noueramus. Alij erant,quibus solidum cibum non denegabamus: alij κακος ου χοι, quibus cibos nutricum more pra
mandensis existimabamus. Quemadmo- dum enim stomachorum magna differentiae' nam illi instar struthionu omnia quamuis dura & cruda facile deuorant , hi veris ,