장음표시 사용
191쪽
I- DEFENSIONIS FIDEIrint, qui pro ipsis sententiam serat. Ita Lutherus ab initio, quo suos errores sparsit in Vulgus,facere instituit;nam in primis summi pontificis,ouiumque Christi pastoris sententiae sese subiecit,ad eum que,quam modestis sime fieri potuit, litteras scripsit, se praeter illum, qui de sua caussa iudicare deberct, a noscere neminem. Ipsius denique Lutheri
verba haec sunt: Vivifica, occide; Voca, reuoca; approba, rcproba ut placuerit, vocem Luilini Ui- tuam, Vocem Christi in te praesidentis & l Imti i ηρ, , quentis agnoscam. Sed ubi Pontifex eius co
emtibi pio idemnauit Crrores, tum iste in eum furere, ac
ρ petulantissimie invehi coepit, negans illum m/t,6 'μ suae iudicem esse debere. Ita a sedis Apostolicae sententia ad celeberrimas orbis: Christiani Academias Parisiensem ac Loua- mensem appellat: quas ubi multis laudibus ornasset, easque totius orbis praeclarissimas csse dixisset tum vero earum iudicio caussam suam se subiicere demonstrat. Quid opus cst multis Z ubi se nouumque si tum doctrinae genus ab iis Academiis damnatum esse sensit, tum confesti m in cas acerbissime ac fu riosissime scripsit . nec quidquam in Sorbona
intactum reliquit, ne i psa quidem subsellia,
Lutturi infa- quae theologis non obiiceret. Illud certe com
'tat, tantam hominis impuri fuisse insolen-ν anm, tiam, Ut se facetum non putaret, nisi in ipsas illorum
192쪽
CAPUT VI. II illorum epomidas ac pileos, pelliumque varietates , quibus ij utuntur more maiorum, pro sua libidine iocatus, immo inuectus es set,illosque cum suis censitaris derisisset. Sed nutabundus ac dubius ad generale concilium appellat. Coacto concilio cum 'sitos errores videret illius auctoritate damn ri, tum demum patrum maiorumque maturo relicto consilio & sententia, volens, sicut alter Roboam, imperitorum iuuenum iudi cium sequi,ad populum prouocat, eique libellis in vulgarem linguam editis caussam sitam assignat atque committit. Quo artificio, vel potius fascino, plerique ab eo deme k itati lunt, cum Viderent quantum illis iste rerit . deserret, ut eorum iudicio, quod ceteris, a quibus iam prouocauerat, anteponebat, sese submitteret. Ita suscepto iudicandi officio, cotractura, qui illos in tantum honoris euex-Crat, pronunciandum non putarunt, sed ei gratiam referendam esse duxerunt. Alij sapientiores ecclesiae Christianet sententia iudicioque contenti,illius cause cognitionem ne attigerunt quidem : nonnulli vero theolo gorum ac ecclesiae sanae catholicie Romanς iudicium secuti, cum condemnare minime
Quod cum iste factum esse sensisset, tum vero a totius orbis iudicio ad suum tribunal appellat,
193쪽
iy8 DEpΕNsIONIS FIDEI appellat, clamans ac perstrepens, se nullum nisi scripturam admittere iudicem;quam tamen pro suo arbitratu explicaret: omnium enim doctorum commentarios ac CXplan tiones, nisi quas ipse proferret, reliciebat.1 his. quales fuerint, gemens terrarum orbis θρsum uim- CX pertus ell. Ita iste a totius mundi iudicio I 'ὀd seipsum tamquam ad summum iudieeman stat. appellat. Quod si homini amenti turioloque
conceditur, fieri non potest ut is umquam caussa cadat, nisi sorte exspectandum sit, ut qui sibi uni plus quam omnibus tribuit, suasque opiniones tam impotenter amat, tam
obstinate pertinaciterque defendit, is contra sese sententiam dicat, ac se ipse condemnet. Cuius exemplum discipulorum illius factio studiose sequuta est, reiiciendo subinde iudices, donec ad extremum, omnium aliorum sententiis condemnatis, ad ipsos tamquam Iiimmos iudices ventum est. Qui omnes.. zz quamdiu concilia, Academias, aliosqUC O ut πη- ι ginarios iudices pro ipsis pronunciatu ues esse hisdies' '' non dissidebant, eos audire parati erant, zorumque iudicio se contentos ac subditos esse
fingebant : sed ubi se ab illis damnatos esse
senserunt, tum mirum in modum tergiue
sati, nodum in scirpo quaesierunt, ut illorum
Ad hcc cum imperatores & rcges pro ipsis
194쪽
iudicaturos esse confiderent , dici non potest quam officiose ac submisse eis scriberent, se illorum iudicio sibiici velle fingentes. at ubi Carolum Quintum Imperatorem, Christianissimos Galliae reges duos Franciscos,& qui
horum aetatibus interiectus, virtute cum tuoque certauit Hemicus,ipse quoque Car
lus qui nunc Galliae nostrae sceptra moderatur , quid de illis sentirent,fatis declarasse viderunt,dum illorum impiam religionem ac pernantur ac resipuut, dum ab Hispaniarum, Hungariae, Angliae potentissimis Regibus cusua haeresi, statim in ipsius nascentis exordio, una sententia se damnatos esse senserunt;extremum illud ac sacra anchora istis fuit,ut ad suum iudicium prouocarent.
Sed quoniam id cuiusdam impudentiae
Videbatur, non defuit, neque adhuc deest verecundis religiosisq. hominibus honestus ille praetextus, ut se ad scripturam appellare ha- dicant. Sed re vera ad seipsos appellant, cumscripturam nisi in eo sensu, quem ei affinxe- 'ΠInt, non recipiant. Ita Lutherus doctrinae suae iudicem se negabat admittere, non homi nem ,non Angelum. Extremum igitur remedium ac secra iis anchora est, aut ad suum, aut ad populi ab ipsis circumuenti, aut certe ad corum, qui Theologiam, in qua huius caussae cardo vem
195쪽
aso DEpENsIONIS FIDEItitur, ne attigerunt quidem , iudicium pro uocare. Quales sunt adolescentuli, Rhetores,
Poetae, Philosophi: ex quibus ut sua caussam disertius uberiusque defendirent, quotcumque potuerunt in suam factionem pertrax runt. a quorum omni u iudicio, nisi pro ipsis sententiam tulerint, appellare non dubitabunt, tantisper dum eos paullatim in suam sectam factionem que pellexerint. Q uod si hoc hominum genus in suam sententiam perducere nequeunt multi siquidem ex his Dei beneficio illoruinsidias effugerunt) non deest aduersariis quod dicant, ut illorum iudicium subterfugiant. Hoc Ludovicus Vi- Ues, Thomas Morus, Em serus,Nicolius, O
chius, Cocleus, Pighius Staphylus, Rosten-
sis lichtoueus,Franciscus Balduinus,ac in ' numerabiles alij, qui istorum impia dogmata non modo non improbarunt, VerUm C-tiam editis libris execrati sunt, tape senserunt. Quorum iudicium isti quoque pertianacissime reiecerunt. Nam,Vt rem com pC
dio exponam, nullum huius caussae alium iu- dicem nisi laicum ac theologii ignarum,nullum laicum, nisi qui pro ipsis iudicet, adue tarii admittunt. Quibus adolescentuli quidam, Oratores, Medici, Poetae minime defuerunt; qui cum istorum nouorum theol gorum locos tantum communes legissent, D thcO-
196쪽
theologiam repente professi sunt; idque tanto cum fastu,tantaque sui fiducia,ut sese non selum omnibus antiquis,veru ctiam iis ipsis, a quibus instituti fiant, anteponant. Apud Naeuium percontanti,cedo qui vestram rem publicam tantam amisistis tam cito ξ respontas ' detur,quia gubernatores noui stultique adoalescentuli illam administrabant. Id generis homines sero sunt temerarij nouarumque rerum studiosi. Quod cum aduersarij non ignorarent, nihil duxerunt antiquius, quam huiuscemodi hominum temeritati caus suginstrumenta committere, non dubitantes quin a stulto iudice brcui scia tentiam reportarent. Est enim adolescentia rerum imperi--ψ-ta, leuis, temeraria, nouarumque rerum stu-μ ο-diosa cum primis, senectus autem grauis, cir 'cuspecta, matura. Ex quo intelligi potest, huiuscemodi adolescentulis iudicibus talem
materiam tantique ponderis caussam non debuisse committi. nam in tali negotio nihil facile diuulgandum est aut publicadum, nisi ab iis, quorum interest , summo consilio
iudicioque libratum. Nemo Vt ait Aristote-Lib. . it. Ies) eligit iuuenes iudices aut duces, quia noconstat cos esse prudeles. sed omnibus cum iuuenibus tum senibus in tanti momenti negotio Platonis consilio, quod ille quondam in re multo leuiore Laconibus &Cretesibus
197쪽
DEFENsIONIS FIDEI L ae nacta. dabat , obtemperandum fuit: Vobis qui-2 - ' dem , ait , si recte constitutae sunt leges, stri insuit. una certe lex erit praeclarissima , quae iubeat nequis iuuenum quaerere audeat, recte ne an contra,se leges habeant, sed uno omnium ore unaque voce tamquam a Diis positas concedi praecipiat. nec Vllo modo ali
l ter pati quidquam a iuuenibus cogitari. Senem autem siquid excogitarit, principibus& aequalibus nemine iuuenum audiente referre. Ita diuinus ille philosophus , ad cohibendam ac refrenandam iuuentutis temeritatem , quae,cum iis licet pro suo arbitrio Mdicere & facere, Rempublicam frequenter euertunt , diuinitus scripsit. Ex quibus intelligi potest, quanta legibus reuerentia debeatur, quanta sit earum maiestas &auctoritas, de quibus rectene, an contra se habeant , iuuenibus quaerere non permittit,sCnes principibus referant, siquid in cas sorte deprehenderint, quorum auctoritate consi
lioque si id quod illi excogitarunt aequitati
consentaneum est, lex ipsa aut mutetur, aut In litibia explicetur,aut abrogetur. Quod si in legibus mat rit Π ym humanis ac ciuilibus conservandis tanta maturitas, prudentia, grauitas adhibenda est, V quanta in diuina lege retinenda, qua homunum salus continetur,prudentia,quanta grauitas, quanta maturitas est nccessaria, prae
198쪽
CAPUT vi. 163 sertim cum tanta sit huius legis auctoritas ut obseruata vitam , Violata mortem adferat sempiternam pQuae cum ita sint, iuuenes eosque omnes, qui in theologiae studio minus elaborarunt, parumque Versati sunt, quamuis artate processerint, aliisque praeclaris dotibus ornati esse videantur, tamen & a disputando, Mmulto etiam magis ab interpretando iudicandoque de iis quae ad diuinam legem ac Christianam fidem pertinent, abstinere d t.. - . Derent. fit tamen nescio quomodo veltius incommodo, ut nulli sint promptiores, '' a nulli audaciores ad litigandum ac iudican- e qυς- με dum de quavis materia, quam iuuenes, sis qui in eo arguincto, de quo quaeritur, minus operae studiique posuerunt. Sed omnium pace dixerim, numquam certe adducar ut credam , quemquam tametsi optimo ingenio praeditum, tametsi in coteris artibus ac disciplinis, ut in Grammaticis, Dialecticis, Rh
toricis , Medicina, Philosoplis, Illi e ciuili i
aliisque id genus, aut in omnibus istis sima Uis apprime versatum ad theologicas contro uersias diiudicandas aptum esse. immo Verocum ad hoc ineptiore existimo quam theologum simplicem, ut de controuersis,quae in filiis artibus ac disciplinis exoriri solent, diiudicet, propterea quod sola theologia ceteris L a artibus
199쪽
is DEFENSIONIS FIDEI artibus simul iunctis in unumq. coeuntibus, difficilior cst atque sublimior. Neque tamen Ommbin sci- infitior hominem in iis disciplinis diu multumque vel satum , ad theologiae studium esse aptissimum maximeque idoneum, modo discentem se esse meminerit, nec celeriusquam par est, se magistrum esse opinetur;c
ueatque illud in primis, ne in ferenda de theologiae quaestionibus ac dissicultatibus
sententia absque magistrorum catholicorum ccclesiae patrum consilio praeceps sit, donec in ea arte satis claborauerit atque profecerit: nihil enim hic iudicandi temeritate perniciosius, quae & iuuentuti tam familiaris est, ut prope naturalis esse Videatur, SI in omnibus disciplinis maximam opinionum &erro rum conlusionem parere consueuit, maxime ubi obstinationi animi pertinaciaeque co-
iuncta, de sua crudisione atque doctrina falso sibi ipsi magna promittit. Qui fastus , suique fiducia ex humanis scientiis ac dissiplinis fere nasci leset, de qui-
, .cor.a. bus xpostolus ait: Scientia inflat,charitas autem aedificat. Scientia igitur, nisi charitate temperetur, hominem typho Vanitatis in
flans , in fastum ac sii perbiam erigit& extollit; idque agit, ut cuius pectus insederit, id se
multa existimet scire, quae nescit. Quo animi morbo qui laborant, ad theologiae studiuinepti
200쪽
inepti fiunt. de iis enim in Evangelio Domi-Matui.it. nus loquebatur dicens: Confiteor tibi pater, quod doctrinae meae arcana mysteria abscondisti a sapientibus & prudentibus , & reuela Piμiva my
sti ea paruulis,id est, humilibus qui imbecil
litatis ac exiguitatis suae conscij sese ultra sta IM tura suae modii no crigunt. Nullum est enim criori pabulu animo humanaru disciplinaruscientia inflato tumidoque iucundius. quod si superior non sensit aetas, hoc nostro taculo non solum in theologia, sed etiam in aliis facultatibus plus satis experti sumus. quas Omnes scioli quidam se nactos arbitratur, climin humanioribus litteris aliquantulum prΟ- mouerunt, ex quibus tantos spiri tus repente Concipiunt, ut de omnibus argumentis ac controuersiis aliarum disciplinarum, quas illi ne attigerunt quidem,non minore fiducia, non alio vultu ac fronte, quam peritissimi magistri solent disserere, scribere, iudicare audeant.
omnium liboralium discipi narum nostra memoria peritissimi iri; cum ad iuris prudentiae studium se Tholosam contulisset, paucis post diebus eam facultatem, cui Operam date coeperat publice professiim csse. Magna omnium exspectatio. sed quorsum euasit ξ impetitus magister ab omnibus scholaribus potavit.