장음표시 사용
251쪽
atque atque ipsi, immo vero plusquam ipsi detestamur at l. damnamus , id desendamus inuiti 3 Oleum igitur & operam perdunt, cum huiusniodi erroribus refutandis, quos eorum , quibus illi adseribunt, nemo desen-dit,eloquentiam suam iactant. Quod si hanc satisfactionem recipiendam no putant, quid velint non intelligo. Omnem itaque aequum iudicem appello ac peto, Vi&aduersariorum . . & nouorum illorum iudicum, qua in nos abutuntur , iniquitatem inhumanitatemque considerent. Quae quanta sit hinc intelligi potest, quod neque nostram aequissimam tisfactionem, qua nos ab illorum tam prodigiosis mendaciis calumniisque purgam ii re 'cipiendam putant, dc ut in nos orbis odia in t flammcnt,eas inuitis nobis attribuunt S adstribunt. Qua in re tertia illorum apparet improbitas & iniquitas, quam in hac caussa aduersum nos aduersarij commiserunt.
252쪽
IV DI CE SAD INTELLIGEN-drm bonam malorum suorum caussim, antequam eos damnent detonsatis temporis sumunn
ENIAM vs ad quartu caput intiquitatis istorum, in quo non min res iniuriae nobis illatae, non pauciora aduersariorum scelera Maudes, doli, quam insuperioribus reperientur. quae omnia ex hoc fonte manant & profluunt; quod ad huius caussae cognitionem neque s iis tomporis sumunt , neque debitam adhibent diligentiam. Vno siquide die, ob unam aut concionem audita ira,aut lectionem libelli alicuius aduersariorum , nostrorum tum Ctiam suorum , cum illi fidem nostram adhuc retinerent: nam si eos pro aduersariis non habebant, Christiani certe erant nimis
frigidi: quippe qui nullo fidei suae tangebantur affectu : uno inquam die non solum ma- torum suorum ac nostram, veru metia suam fidem tamquam falsam abiecerunt atque damnarunt. VVitenbergenses enim ad una tantum concionem auditam unius haeretici, confessionissacramentum reiecerunt. aa in re quantum extremae temerita
253쪽
tribuant quis sine lacrymis Memoret, prae- ώσω sertim si de ipsius causse magnitudinem aci pondus, & quanto in ea periculo crretur attente consideret 8 neque enim illi ad intellia gendam ac distutiendam hanc materia multum temporis pinulant, sed uno aut altero die audito semel aut iterum ii retico concio natore, aut certe cUm horum aliquo, cui inter cyathos ac patinas de sua fide disputare Iudus est, uno vel altero mense consumpto eam statim condemnant ac respuunt. Saepe miratus stina cuiusdam hominis i meritatem SI infiniam,qui antequam in cerrum patriae nostrae opidum accederer, catholicam colebat fidem, in quo cuidam ha retico colubernalis factus,intra duos aut tres menses ita ab illo haereseos venenum imbibit,ut qui catholicae religionis cultor accesserat, rediret haereticus. Is igitur cum adsitos
redimet squis autem nesciat quantum IllCletas ct imp
theologum arbitrabatur) quid in illa pere- ς' grinatione didicisset,exposuit: ac simul catis sam ostendit, cur primae suae fidei nuntium remisisset. Quid igitur ille adferebat ρ nimirum illud in primis, ut missae sacrificium C- Uerteret, se duabus hebdomadis laborasseat intelligeret quid sit missa, sed nihil se consecutum esse. Ex quo concludebat, in suam
tentiam, immo vero in certam animae suae
254쪽
suae pernicie missam nihil valere. Quae cum ab illo temere & improvide dicta essent, non defuerunt qui illius arrogantiam retund rent. Quid Z inquiunt: si de sordida nescio qua caudia agerctur, ut de illa commode iudicibus referre posses, non minore spatio teporis opus esset, AI ut tam sublime diuinumque mysterium intelligas , tam paucos dies tibi susscere existimas ZIta nihil istitis impo tunitate & arrogantia stultius,nihil miserius, nihil caecius. nam qui codem nat illud quod, ignorat, quia hoc ipsum non intelligit, omnem Veritatem ac scientiam sibi notam exbstimat , ac proinde omnia scire se putat, Bratus tη quemadmodu iste, qui sui ait beatus Iudas quidquid nesciebat blasphemabat. Viginti iam andi stant,ex quo sacris litteris ac theol giae operam dare coepi, & tamen triennium in hac sola parte consumpsi,ut Quid sit missa, quae illius ratio ,& quemadmodu illa a Christo sit instituta. cognoscerem:& iste egregius vir, cuius ingenio nihil mihi cedendum existimo, quindecim diebus tanta mysteria se complecti posse confidit Z non dissimilis B Ddith ,. thuliensibus hic erat, qui Deo quinque dierum spatium assignauerant, intra quos , nisi de hostium manibus liberarentur, iis se dedere constituerant. Quos imitatus iste bonus vir Deo quindecim dierum terminum ccumscr
255쪽
rumscribebat, intra que,nisi quae esset ipsius te missae sacrificio fisses intelligeret,cam rC- udiare, seseque hostibus dedere cogitabat. Iui, quod ciuondam Bethuliensibus Iudith tua is iit, merito dicitur: Et qui estis vos qui tenta- is Dominum Z non est iste sermo qui miseri ordiam prouocet, sed potius qui iram exciet,& furorem accendat. Ita qui Deo dicunt; idem meam repudiabo,nisi intra quindecim
ies unumve mensem illius rationeni intelexero; eos Deum tentare, ciusque iram pro-
Alcmenes Lacedaemonius interrogatus a Ak--ἀuodam,cur Spart ni iudices multos dies in apitalium rerum cognitione consuliaςrent, os ita facere solitos esse resipondit, propterea uod eorum sententia , si forte aberrasset, ostiuillo modo corrigi posset. Quibus veris ostendebat, in rebus caussisque magni sonueris,ut hae liquido intelligi vescant,mul- pamflinies diebus opus esse, ne veritas temporis filia gitimo ad nascendum in lucemque pr eundum tempore destituta, aborsum passa se videatur. Et sane ad hanc Caussam pletis cognoscendam non solum quindecimit triginta diebus , sed etiam compluribus mis opus est. nam antoquam aliquis om-
a quae ad recte iudicandum de hac caussa t neccisaria consequi possit,iam aetas Vc set in.
256쪽
2 DEPENsIONIS FIDEIget in senium. In primis enim danda est gra-W' 'Vti maticis opera , ut veraImatque germanam
verborum significationem intelligat,quae vis simplicium, quae ratio com positorum, qUae proprietas singulorum , ne in sensu litterati sententiarum, ς hinc inde in medium proserentur,imperitia duce labatur. Iam dedi
sticis quid dicam ρ quorum scientia adco
nccessaria est, Vt ca une nec a salus Vera dil-CCrni, ncc argumentorum vis intelligi possit 3ri iuri a Quid de rhetoricis P quae nisi teneat , qui fieri poterit, ut dolos , quibus aduersariorum . plena est oratio,com prehendat ξ Quid theo- . h. cit' logia 3 nonne in primis necessaria, Vt rem T - tam quae vocatur in dubita plane cognoscat, in hisque omnibus altibus, de quibus diximus, sit apprime versatus; ut de iis quae Virin que proferentur, rcctam ac sinceram possit ferre sententiam ξ Sed quam rara haec auis sit, quis non videt ρ quem enim dabis, cui haec insint omnia r Quanto autem tempore studiis incumbendum est, antequam aliquis in tantum e ruditionis atque doctrinae culmen ascendat, quata, ut de hac causa recte iudicet,necessa D fh olui a ria est ρ Ego Vero ut quod sentio, simpliciter
257쪽
CAPUT IT. 223trum Ecclesiaeque doctorum theologiae iugi perpetuoque studio diligenter incumbat. - iDeinde quoniam errores celerius faciliusque
discuntur, quam veritas, in istorum nouatO- 'rum malaeologia decem aut quindecim annos aut perdat aut certe consumat; Vt intemea temporis omnia illorum argumenta, rationes, tyllogisinos per otium expendat ac
trutinet, S utrum aduersarij recte an secus argumententur intelligat. Ad extremum au- tem antequam audeat ferre sententiam quid illi de ipsius controuersiae simama videatur,
cum doctissimis viris conferat. Quod sit hoc alicui longum ac prolixum esse videatur, quando obsecro aliquis omnes S Veterum illorum patrum , & istorum nouoru dogmatistam libros leget, euoluet,intelliget ρ quod nisi factum sit,de iis recte iudicari non potest. Quae igitur sinatum) istorum audacia est quantus animi tumor quam detestabilis arrogantia ρ qui cum honestissimas disciplinas vix a limine salutauerint, de tanti ponderis caussa intra biduum pronunciare non dubitant. Magna est aduersarioru astutia de vera murica
suta calliditas, ut fidei nostrae arcem oppug-π' gnent&euertant. non desiliat iis fraudulenta 'AEM.tissimae captiones ac sophisinata, e quibus doctissimi quique nonnumquam aegrC, nec e magno labore, tamquam ex maeandris
258쪽
quibusdam ac labyrinthis blabuntur; indocti
autem a leves, qui in illos ina andros temere ingrcssi sunt, exitum inuenire no possulit.
Exempli caussa aliquid proseremus, Ut quanta sit istorum δί quam captiosa calliditas, perspici possit. In Synodo Possiaccnsi B za orationem habuit in qua ad subruendam nostram de Eucharistia: mysterio fidem captiosum quoddam sophisma produxit, adcorectuna,&cloquentia: adulteri sub quo i , rebat illa fraudulenta calliditas) ira fucatum
ut sum mos quosdam ac cruditisssimos viros animaduerterim , qui illius argumentum,
quod tamen nihil aliud est nisi sophisma, qtaemadmodum iis omnibus qui Dialecticis imbuti sunt, facile probare possumus, aegrQvia. refellCroni. Sophisma autem tale erat: Chri-UM stas suscepit.corpus nostro simile, nostrum autem corpus pluribus in locis eodem momonto temporis esse non potest: nec Christi ηαε λ iri igitur. ac proinde fides nostra de realisco
si roris Christi in Eucharistiae sacramento p
sentia falsa est. Habes illius argumentum eloqtientiae remoto fuco, quasi vcste detracta. quo posito maiorem acri studio confirmare coepit, de qua nemo dubitabat. Quis enim haeretici Marcionis ab Ecclesia condonatam sectatur insaniam, qua Christo verum ac naturale corpus, quale nostrum est,detraheb
259쪽
CAPUT IX. 22yDuabus autem de caussis id sibi Bega pro- 3 ia haut bandum putabat. Primum ut nos cum Marcione sentire ostenderet. Deinde ut audito- iluare viaribus persuaderet, ad probandum argumen 'aetum suum nihil restare, nisi ut illam propositionem confirmare atque ita is ad illam probationem intentus, reliqua incautus prceteriret, nec ad ipsius sullogismi malitiam, qualitatem, formamve respiceret. Quae chim ita sit, multi tamen illum recte argumentatum esse arbitrati sunt, partim quod dialecticam nescirent, partim quod illius orationem ad dialectice regulas examinare aut non possent, aut nollent. ita facile capti sunt,eoque adducti, ut fidem suam te.
mere repudiarcnt. Illius tamen argumentum
plane vitiosum est. nec aliud quidquam nisi veru sophisma. Quod qui intelligere volet,
is ad dialecticam recurrat,in qua regula quPdam est generalis, ad quam argumentorum omnium bonitas tamquam aci Lydium lapidem examinanda est,ad hunc modum. Ex Brealiartiis puris particularibus nihil sequitur, alioqui super huiulcemodi propositionum iunda-iaribvirrοα- mento infinitae absurditates, falsaeque con-
clusiones exstrui possunt. Sophista quidam olim eadem argumen tandi ratione, qua hic usus est Bera, Diogeni obabat illum non esse hominem. Quod
260쪽
ars DEPENsIONIS FIDEI ego sum inquit tu noncs: ego autem homo sum, tu igitur non es homo. Quae cons quentia nihil infert, quoniam ex sblis particularibus profluit. Sed ad huiuscemodi captiones intelligendas atque vitandas viam quandam commodiorem faciliorem que demonstrabimus. neque magno opus est studio , sed tantum ut aliae plures ad hunc modum consequentiae fiant; ex quibus si falsa quaedam & absurda inserentur, cui dubium erit, quin prima quoque propositio, ex qua nihil nisi falsum sequitur, vitiosa sit 8 Exempli caussa, ad imitationem Bezae iam aliqua ponemus, Vnde quam perniciosi magnique errores elici valeant,possit intelligi. In primis
Christi corpus ex virgine non esse natum, probatur hoc modo: Christi corpus nostro corpori simile erat;nostrum autem corpus ex virgine nasci non potuit: igitur nec Christi. Habes argumentum Beziano simile. Cons quens tamen non modo falsum, sed etiam haereticum est. Accipe alterum. Christi corpus nostro simile erat, nostrum autem super undas maris
ambulare non potest: igitur neque Christi ambulauit. proinde falsum est euangelium, in quo id factum esse memorie proditum est. Aliud: Christi corpus nostro corpori simile fuit , nostrum autem in aliquam domu