장음표시 사용
81쪽
DE CONsCRIB IIIS T. modo infectas iuuentuti chimeras, ac nocentia mitiorum semina obtulerunt, ex quibus impios L s b' turpes adolescentes mores combiberunt. cuod
polyt. e. si apud Aristotele legimus, his fuisse panam ta-7 tutam , qui Zopulo spectarim puliaritudinis statuam proponerent, per quam libido excitaretur: quanto magis eispana imponenda esset, qui hac impium Poetarumpe te abuti obscenis iuuentutis mentes tuebriant. Vuis non oculis fugiat, auribus respuat, ment/ perhorrescat execranduisiud Cati ulli dictu,deterrima entelia,qua Poeta castum esse debere,carmina no oportere esse pudica pudentexasseruit' uuasi vero, qui ardore bissinisflagret, viquadam furoris incendatur,semper de Henere cogitet, eaq;ad poesim rapiatur,mentem pudicam a qui possit. Carminaetero de corrupto Catulli iudicio hac sunt.
, 'Ab E S Nam canum esse decet pium Poetam lium Pa Ipsium , mersiculos nihil nec e e H, Loi tunc deniq: habent salem is leporem, Si sunt modiculi sparum pudici. uod quantum a Chrissianapietate abhorreat, videant, qui veram religionem s verecundia
82쪽
LIBER PRIMVs. 67 animo profitentur. Poeta fuit etiam Iuvena- ID ,sed satulo mirumismodum contradicit hoc
Lenonum oe cantuspernoctantis parasiti, Ataxima debeturpuero reuerentia quid nurpe paras. Nec tu pueri conte eris annos, Sedpeccaturo obsistat tibi filius infans. Vnde ita Poetas legamus oportet, ut quem s
dum apes ex singulis floribus, quod est ad mel
conficiendum utili mum,atq; aptissimum liba - ctores re,atq epasci consueuerunt quodent inutile noattiugunt, aut certe non degustant: sic nos ex Toe fiatis V raris res Latinis alii scriptoribus profanis qua ad religione nostram propagandam,atq; ornanda valere existimemus eastudiose se damin: qua repugnaresentiamus, ea aut praetereamin, . L aut poenitu repudiemus. Si Sero aliquando impellente nec itate obscenis etesiis erit Gendum, circuitione honesta, quantum fieri poterit, turpitudFnem detegemus, ac rem plicemplari ae eterbis ciscumscribemus . Sic Teren- . Ea tius .
83쪽
tius rem turpi imam periphrasi explicuit honesti me lis verbis,
s Tono animo ento, tu cum illa te intus oblecta interim, Et lectulos iube sterni nobis parari catera,
Ego iam transscta re,conuerram me domu.
Et mirgilim inTriapeis igne potius quam lectione dignis, ad puerum. Quod meus hortus habet sumas impune lice-bita Si dederis nobis,quod tuus hortus habet. OAtque hoc verborum amfractu sermo poterit tollarari. Cui non est longe di milis Metaphoricus ices minus honestus, rem enim eaplicat expeditius aisliberius: Sic oratius,cum esset impellente natura procliuis ad libidine, puberis venustatemprotervam ac pervicacem significauit,
S Nec tenerum Lasidam mirabere, quo calet iuuentus. Nunc omnes, s mox virgines ieiunt.
Hinc Cicero acerrime inuehitur in Gonicos Philosophos,qui nihil turpe dictu putarunt,quod turpefactu non esset, iuxta vetus Graecorum prouerbium quod Isocrates reprebendie qua uectu
84쪽
turpia sunt,eadem oe dictu: Hinc Herodotus iradit apud barbaros Persas, qu cumse facere Lib.i. hi fas non esset, net dicere fas fuisse. Cynicoruue- storiarurὰ impudica ratio talis erat; nulla vox natura turpis est, qua una cum rebus ipsis nascatur, π losopho si qua est rei deformitas , quibuscums verbis VR ambiatur, ad intellectum tamen eundem uihilo opinio minus perueniet; hoc modo ut auctor est Aristo preheteles Brison argumentabatur. Sed hac eoru ra. 4 Vr'tio ridicula sane est,non enim quibuscums ver Lib. . bis obscena dicantur, eodem ad aures senseu lim deferuntur. Quippe ita verba comparata dee.e. desunt,ut quadam propria sint,s cum i spenere Elocu-bus nata,magis apta ad explicanda animi siensa, ' -
ου res quasi ob oculos ponendas; aha vero sunt similitudine quadam quasiextorta, quibus cum ad significandum minor quadam uis insit,non illico ad intestigentiam audientium animos musicitantsedlonga cogitatione detentossic alliciut,
Ct significationis quasi varietate distracti faci- Quis
te obliuisicantur. Vuapropter si nece itate cora modo mur,rem faedam π fori m ' νδ rei vere' eene νεἀ cunda τtemur periphrasines plicibus a, phrasi pertis verbis dicemus, eo ad cacandu ed ut locu hQxv tus est luctius, eoad requisita natura; s mi
85쪽
o DE CONSCRIB. HIS T. in tugur loquitur Plutarchus, qua aedentes ebibentes iis . ii homiΠe facere nece sitas cogit, me exagitat; υt Deme- rei turpitudinem honestiori loquendi formula o- periamus. Vactenus de υerbis natura repertis, nunc defiguratis agamus. Cum enim oratio constet rebus f verbis ,sic figura communi voce, quaedam seunt, quae eterbis , quales fiunt dictionum Tropi , quaedam qua rebus,tas siententiis subseruiunt, qualia sunt Schemata, qua figura
proprie nominantur. Nunc de eterborum tropis agemus, qui pertinent ad parandumsimplicium merborum delectum, de quo sermo hactenus institutus est. Tropus autem est dictionis a natu- .rali proprias significatione in alienam cum vim tute mutatio, orationis ornandae eter necessit iis causa reperta; ut Demosthenes Philippum magnitudine rerum gestarum ebrium appellauit,mbi ebrium propriam signicationem non retinet. Lib. γ.e. Omoes versi quos harunus legerim recentio. res aliam ex Puintiliano desumptam tropi difffinitionem secuntur dicentes: tropum esse muta. tio nem dictionis ab eo loco , in quo propria ent, tiorum in eum,in quopropria desideratur:qua diffinitiod si quam sit liciosis, patet ex eo, quod eo modo tro- Tropi. pi non ornanda orationis, sed necessitatis tantum
86쪽
LIBER PRIMUS. 7 tum caussa essent reperti ; quamdocun oratio non esset praecisa verbis, sed exornata tropis, fleret semper propter natiuarum vocum simplicium defectum ais inopiam. Sed Cererem profrumento dicimus; id populus curat scilicet, pro minime de his curat populus: O nauis referent in mari te noui ctus, pro Republic. bellisi, civilibus: fontem in em , ferebant,pro
parte aqua: in quibus nulla est mutandarum vocum necessitas , nec propter defectum propriarum aut inopiam, voces ex propria significatione in alienam transferuntur. Non est igitur tropi di sinitio, mutatio dictionis e loco proprio in eum. quopropria desideratur. Nei est quod nobisobiiciant,dum tropos dicimus exornationis caussa repertos,id tantum figuris conuenire,in quo si cum eis tropi consentiant, oe nomen
naturam eandem relenturos: ducto enim a
definitione argumevto quod ad confirmandum ulis refellendum valere plurimum i a nos Philosophia docuit) necessario conuincam, tropum N APura non exiguo discrimine separari; hoc iacto, taquamsundamento osco axiomate a quocui remouetur definitio aberit re res qua definitum Sed ne diffinitio figura couenit tropo;
87쪽
nes tropi di itis figura; ergo figura re tropus
idem esse non poterunt: propositio vera est;Humpi io probatur. Figura est confirmatio quada orationis a communi loquendi consuetudine omnino remota; sed dictionum tropi a Rehetoribus quiPoetis,oratoribus,s Historicis inmniuersem praecipiunt decem tuuntur, Methaphora, Allegoria, Metalepsis, Entheton, Onomato eia,Sinecdoche, Isthonimia, Anthonomasia, satachresis, Ironia qui omnes positi sunt in si nificationis, dictioniss permutatione, in quibur singula verba , alia pro aliis ponuntur; ergo non erunt figura,sed tropi. Propositio vera est, firmissima reddetur illatio ου consecutiose assumptionem in onthonomasia, Onomatopeia, Enthero, Metalepsi , ollegoria probetur, nam in reliquis dubium esse nonposse, omnes in uniuersum
conueniunt. EAnthonomasia est, cum commune
nomen mutata significatione in proprium transfertur, hino fit, ut pro philosopho non sapientia studiosumsed Platonem,aut Aristotelem intelligamur. Onomatopeia est nominis fictio, eorumsloco ponitur, quibus uteremur si sua essent rebus imposita morabula, Qt Tombarda pro signis,aneis. Ptheton , einter figuras numeratur,s inter
88쪽
LIBER PRIMUS ses' inter tropos, nam plerumi cognatum M Antonomasia edAntonomasia tropus est,erit igiturre sntheton tropus. Metalepsis est,cum dictio e propriasigniscatione in aliam traffertur ,ut post aliquot mea regna videns mirabor arastas', ubi arista non propriam obtinentsignificationem. Allegoria s verbis costat, s rebus freque ter enim
t ait Quintilianus tropus oe figura in easde
significationes coeunt; etnde verba illa Oratiponauisreferent in marite nouim scidiuersam habentRuscationem,qua i a verba proprie accepta nificant. Ex quibus modo conssecutio reis cte inferetur ergo omnes propositi mori inter tropos erunt numerandi, s falli omnino, qui eos perperam ad figuras retulerunt Guasane illatio ex mutationis etiam diuisione propi ia significationis aperti sime colligi, confirmari poterit. Omnis mutatio nominis fit ex communi in proprium, ex proprio infictum, ex effectis in causas, ex causis in effecta, ex simili in simile, ex multis in unum, ex falsio in Urrum, ex subiectis in adiuncta, ex adiunctis in 'biecta, ex oppositis inon Ia, ex comparatis in comparata, ex toto in partem, exparte in totum: Sed omnes ha mutata dictionis forma, praedictis comprehendun-E s tur.
89쪽
DE CONsCRIB. HIS T. tur. Erunt igitur omnes tropi. Verum hae illis omittamus, qui ea leuiter inutiliter ad ingeni, ontentationem potius quam ad aliquem doctrina Uum exactius disceptare zoluerint, ad troporum di putationem nontra conuertatur oratio ; nihil enim refert quo appelleu tur nomine, si qua sit eorum vis, quis us, minitas appareat. Uuamuis tame Rhetore quas recensuimus omnes tropora formas tradiderint, mi Poetis quibus earu et us est requenti mus)cumulat satisfacerent nos qui Historicum angustiori lege formamus,eos tantu tropos praescribemus, quibus purius narrationem iliniret. Erunt autem ADthaphora: Antonomasia, Epitheton, Methonimia,fae Donia', de quibus ordine hoc lo-
si,' co agemus. Methaphora est tropus dictionis quophora& tox propter similitudinem a propria significatisi δεό ne tu abetram transfertur, qua lepore s ornatu ut eius orationiadfert latine translatio dicitur,eti ada-Vise mantinum peditur,ferreus animus,pro eo,qui senti det erreri non potest. Asthaphora it ilitat ei sε ues' iliaVus bisverbis, Inter tropos Ate. ' pulcherrima est translatio, qua quidem ita est ab ipsis nobis concessa natura, Qt indocti quos ac no
90쪽
LIBER PRIMVs. 7sais nitida, ut in oratione qualibet clar proprio tamen lumine eluceat. Nes enim vulgaris esse, nec humilis,nec insuauis, recte modo astata sileotest. Copiam quossermonis auget permutando, aut mutando,quae uo habet,quodas discillimo est praestat,ne ulli rei nomen deesse videatur. Grata est cert e in oratione methaphora varietas, dignitas magna, si recte venustes etsurpetur. Uuis enim non probet illud Assaronis, qui apii; quasdareges, quasdam quirites nominauit, cum sobolem signiscare velit, populi nomen gratissimilitu
Sin aute ad pugna exierint nas e duobus t
Regibus incessit magna disicordiamotu Continuoni animos zulgi, s trepidatia bello Corda licet longe praesciscere. sc. Longissimis enim Gersibus fingit eas Romanorum re bellicosas,ut sedem propriam, s Rempublicam tet magno periculo tueantur. SisCato Sicilium cellam penaria Reipub. E plebis RomaVAE Ambia
nutricem, π Cicero vetus aerarium nominarunt. in ver
Ita varius est methaphora Uus,ut duci comode posit ex orbibus salestibus, ex elemetis natura, ex corporibus animatis, ex bentiis rationis experti. bus,ex hominibi uminibus, metallis,ac nihil de