장음표시 사용
71쪽
εS ouet. Sac T. II. CAP. II. hane Icllae indisterens esse , ae ,.quod inde fluit, dari inter ipsas distinctionem rationis. Ad ρνοι. rvrsea d. M. essentia actualis perficit uxper exsistentiam , sicut quaevis potentia passi- . va metaphoea per suum actum masaph cum e. M. sicuti quaevis potentia passiva ρεγμα per suum actum phrmum. n. M. sic d. ID
n. eon. Per actum hie intelligunt omne id . quod alterum quacumque ratione perficit; ilia lud vero , quod ita perfieitur , ajunt esse ini potentia passiυa ad actum. Iam vero fieri po-: test, ut subjectum aliquod praeexsistens per a ctum supervenientem , adeoque realiter a se . distinctum perseiatue , ae physice' determin
eue ad certum modum exsistendi eumque actus hie erit ρεν sieus, de subjectum perficien- dum in potentia passiva phorax ad hune actum physicum realiter ω se distinctum , M se
tunditatem. Potest deinde etiam seri , uti aliquod subjectum, nostra solum cogitatione ab. a. e Iio perficiatur,. idquae tum contingit j cum mctus velut forma interna subjectum , quod qui-- dem sine illa concipi , non tamen exsistere - potest in suo modo Perficit , ac novam et dei nominationem tribuit talis actus diei solet, metat hocus ς ω subjectum perfieiendum est in potentia passiva me aphνφα ad hune actum
. i metaphysicum a se non. quidem realiter, sed tamen cogitatione nostra distinctum': ita se. habet sphaera ad rotunditatem .. Si recolamus
ea, quae in logiex de coneretis dicta sunt g. 1 ., faeile patebit im omni concreto physico formam esse id genus actum physicum, in me- staphysico- vero metaphysicum. Cum igitus, ut lex conclusionit probatione patet , essemia exsistens: si e concretumi me physicum , conseisquens , est ut exsistentia sit actus metaphysicus. ab estentia actuali nostra duntaxat ratione di
72쪽
DE ENTE, EIusvE EssENTIA, Ace. 6γε. Illa , quibus eonveniunt praedicata contradi ctoria, realiter inter, se distinguuntur I. sed es.sentia & exsistentiae. eonveaiunt: praedicata contradictoria 2 ergin m. p. essenti est arterua , neeessaria, di immutabilis, essistentia vero non est aeterna , nec necessariae, nec immutabilis s. Ωd. haec sunt. praedicatὶ contradictoria r ergo essenti κ., dc exsistentiae eonveniunt praedicata.
. e. Ma d. m. sel etientiae nude possibili , Se exsistentiae eonveniunt praedicata contradictoria
c. m. essentiae actuali. , & exsistentiae, n. m.
stentia realiter distinguuntur , e.. ran. essessilia chiralis, exsistentia , m. ean. Idem serviet ad- probationem responsum . Nempe si essentia nude possibilia eonsideretur, eae omnino neees laria, aeterna , re immutabilis est, ue alio loco ex proposito ostendam , ad veroe si essentia jam exsistens. , sive actualis. spectetur , est ne quaquam. necessaria , aeternae, aut immutabilisse eae s. quae vim enim essentia , eneis nimirum creati , prorsus contingentex exsistit. Essentiadi igitur, de exsistontiae ini mdem statu aeeeptae
Praedicata contradictoria haud competunt , sed quidquid. de una dicitur , id de altera quoque assirmari potest,. quam nulla: omnino rath est, ut putentur realiter distinctae. Quo tamen sensu asseram . essentiam. nade possibilem ab exta stentia. realiter distingui, statii patebit; quodsi enim sic arguas. essentia, nude possibilis distinguitur ab . exsistentia ; sed essentia nude possibilis est eadem tum essentia actuali : igitur etiam, essentia. actualis distinguitur ab. exissistentia oc. M. essentia nude' possibilis, distinguitudiquoad statiam ab exsistentis , e. At quoad, rem, n. M. d. m. sed essentia. nude possibili, est eadem qώoad rem cum essentia actuali , eis. m. est eadem quoad flatum n. m. Θ con. I mi
73쪽
εg ONT. fac T. II. C A p. II. Prorsus ens , quod antea filii in statu nuda possibilitatis, deinde post sui productionem ira
statu actuali exsistit , unde eadem quoad rem essentia nunc actualis est , quae prius fuit minde possibilis I sed status ejusdem essentiae Uni non est idem , status namque actualitatis reapse disteri a statu nudae possibilitatis : qucmadmodum arehitectus aedificium tonstruit idem in re eam illo , quod antea mente concepexat , cujus tamen status postea multum dive sus est ab eo , quem ante in idea solum sius habuit . Quare tametsi essent . a nudet Pota sibilis diversa sit ab exsistentia , non est tamen consequens , ut etiam essentia actualis ab eadem exsistentia realiter dister at cum ei mea diversitas ex diversitate statuum oriatur ,
hae sublata & illam tolli Meesse est. Ex his porro elarius intelligi potest, quomodo, quod supra dictum est , in essentiam nude possibi.
Iem , & rasistentiam praedicata eon traducto. ria convenire queant, ea enim praeditara non
ad rem ipsam , sedi ad statum duntaxat perti. nent ; status quippe possibilitatis est aeternus, necessarius , & immutabi ra , quia possibilitas
rerum numquam incepit, numquam desinet :slatus vero . actualitatis non est aeternus , nee necessarius, nec immutabilis ; omnis enim res ut exsistens , praeter ens neeessarium , sive
74쪽
Lm. Affectiones in ente praeter essentiam , '
insunt . g. 49.): igitur ratione sufficiente ne- i. f. quaquam destituantur xi. Iam vero haec modi pratio suffciens vel in ipsa essentia entis continetur , vel non si illud : affectiones eae compestantur attributa i si hoc tum rursus ratio suffciens. vel est interna , vel externa β. is.); inde in hoc casu oriuntur modi proprii: in priore modi analogicis ita hominis at tinibutum est eapacitas eruditionis consequenda; modvis proprius eroditio obtenta 3 analogicus v Iitio libera a COROLL. 1. omnia igitur, quae in ente insunt. vel sunt essentialia , vel attributa, vel modi utriusque generis a , Co Roa L. a. Posita esientia ponuntur quoque attributa g. χα.) : igitur sttributa inexsuperabili nexu cum essentia copulantur . COROLL. 3. Nodi tam proprii , quain analogici salva entis .essentia abesse possunt , hosque, uti de attributa, esse detorminationes emis patet ex g. 49. cor, . SCHO L. Analoga modorum , seu modos an Isiagicos eas appetiamus aractiones entium , quae neque cum attributis , neque cum modis in omnibus conveniunt , nec vero etiam discrepant. Nimirum ab attributis disterunt , quod
posita essentia non necessario ponantur , sed sint ad instar inodorum contingentes; a modis autem discernantur , quod non agnoscant ra
uonem sessiciemem externam . sed ipsi enti
75쪽
in quo insunt, internam , quam rem cum alia tributis communem habent : id genus aflectiones sunt liberae hominum Nolitiones, di noli.
vristibi- LVII. Possisilisas modorum ad entis attrenunitas ta referenda V. Ratio sussiciens, quae utique ali' ira esse debet , cur modi in ente inesse vitii buia possint, est vel in modis ipsis, Nel in attribu tum. itis, vel in essentialibus, cum praeterea nihil ι sst in ente praec. cor. 3. ; sed in modis non est , secus exsistentia modorum prior esset eorum possibilitate e ergo ea vel in attributis , vel in essentia continetur sed υ-etrum horum sit , semper ultimo ad essentia in reditur : ratio igitur suffciens possibilitatis modorum latet in essentia ; atqui id , cujus ratio suffciens in essentia continetur, est attributum. f. praec. : ergo possibilitas modo.
rum ad entis attributa referenda est. 'scuo L. Sic homo, ut eruditus 3 Iapis, ut etali. dus fiat , pet essentiam suam capax est 4 Atiaque inde patet, quid sit dioositio natuνalis , quam entibus tribuimus; cum nimirum ens perehentiam suam aptum est ad aliquem modum recipiendum, dicimus illud ad eum modum esse naturaliter dispositum. Porro me non m nente patet , modum , qui e sientiar entis repugnat , in eodetii inesse nullo pacto posse , ac proinde nullum aens per suam esse iam uinptum esse, ut admittat in se modum, qui MI cum essentia, vel cum attributis Pugnet..d ἐζq LVIII. De terminationes , quae enti conve- mireatio niunt, eidem vel in se, & absolute specta-
interna, to , vel in comparatione duntaxat ad alia di, Cpinpetunt e illae sunt interna r hae exter-Rub te is n/ν nominatim rela tiones ficuntur; tit e
76쪽
collo Q. Tissentialis igitur, Miributa, de moditam proprii , quam analogici sunt determina. tiones entis internae q. Id. cor. 13. . LIX. Entia , quae inter se comparantur , relata , idque , quod refertur ad alterum , objectum relationis : hoc vero terminus reta tionis i illud denique , quod essicit, ut unum ad alterum referri possit, fundamentum relationis , sive ratio fundandi appellatur. Quod si in utroque ratio insit , .b quam ad sese mu.
tuo referri queant, correlata audiunt ..5 c.Η o L. Correlata lunt exempli gratia erearis& ereatura . Si primum creator ut subjectum reseratur ad creaturam velut termissum , fundalirentum erit largitio exsistentiae per actεm creationis ', propterea siquidem Deus dieitue Creator , quia entibus per acreationem exsisten. tiam contulit. Si deInde creatura reseratur ad creatorem , fundamentum praebebit adeptio er sistehtiae per creationem 3 ideo namque res di.' et uniue creaturae. . quia a Deo per creationem exsistentiam consecutae sunt . Porro diversa sunt relationum genera , de quibus ordine a inceps agam . ,
LX.'Connexa sunt, quorum uni eompetit determinatio sine altero non possibili ι illud que , quoi hanc determinationem habet , ab alio dependere dicitur : ita ereator , Θ ereatura cynnexa sint, haeqne nb illo dependet.
CORO . Cum determinationes entium vel in. ternae, vel externae sine S. 38. ), erit quoque nexus entiam vel internus, vel extern4s:
quando hic, quasteo ille, per se Patet .
77쪽
mero 'να ου T. SI.c T. II. C A p. IV. LXI. Stadius entis est collectio omnium d terminationum eidem quocumque modo convenientium, estque rurius ob rationem paullo aente redditam vel internus, Vel externus. COROLL. Nodi tam troprii , quam .analogiei
ad statum internum: relationes vero ad statumentis externum pertinent coni. 38.3
LXIl. Mia tuo sibi obstitui possunt ea quo
rum uno in locum alterius posito omnia manent sicut ante: quae sibi mutuo substitui possunt '. eadem: quae non, diversa vocantur. Sie globus ferreus duarum librarum in locram globi plumbei duarum pariter librarum , ratione
ponderis habita, substitui .potest. SCHOL. is Quod si igitur ,-- Boelimius : de u-
M no tot formaveris propositiones , quot prae-m .dicata de eo tamquam subjecto enunciabilia D sint: tum quatenus alterum cum priori idem M est , ea venus alterum *otest in his proposi-M tionibus tamquam subjectum loco prioris subri jecti substitui, salva veritate , ut nempe , is quae affirmativae fuerunt , maneant- affirma-M tivae , quae negati Vae , maneant negativae , ο, adeoque ut nihil adiit , ex quo videas factam M e ste mutationem 4 quatenus Vero alterum a , , priori diversum est , eatenus in una , vel M aliquot propositionibus fieri nequit haec sub, , , si tuti salva Veritate, M .
LXIII. Eadem genera sunt, quae quoad determinationes renoricar ι eadem Desis , quae
78쪽
DE Diva Rs Is RELATIONuM G EN. 73 quoa a determinationes spari as r eadem numero, quae quoad omnes determinationes hoc praecise individuum constituentes , seu quoad
ipsum hoc esse sibi substitui possunt. Inde fa
cile intelligitur , quae genere, specie, aut nu mero diversia sinet. Scito L. Ita eadem sunt genere homo , 8e beta Iua specie Soerates & Plato a numero Plato idem est. Ieeum ipso ; omne nempe individuum idem numero est secum ipso , nec potest esse aliud , quod ipsum hoc esse commune habeat . Ab opposito diversa sunt , Ze quidem genere homo , & Iapis a spezie Alexander , ae ejussus e ephalus, numero omnia individua ejusdem speciei, ut Soerares, Plato, Aristorins , Cremro . Sed tamen in his ipsis individuis sempresere sunt aliquae determinationes individuales in uno , quae non sunt in altero, quo efficiis aur, ut non solo numero differant; solo quippe numero diversa dicuntur , in quibus praeter externam fortasse loci , aut temporis relatiovem , nullum omnino aliud discrimen a iligna ri potest , quam quoa numerum saetant , sin iisque adeo plura , non unum i sic solo numero disterrent plures globi eburnei persectissime similes, & aequales , nullaquae alia re differentes , quam quod mures sint, non unus. UGram acris inter philosophos agitatur contris ' versia , utrum plura solo numero diversa exsistere possint : de qua , quid sentiendam: sit. sub hujus capitis finem dispiciemus i necesse e nim est , ut antea de aequalitate , dc siinilla dine entium pauca dicam.
- LXIV. Forma concreti idem . ν r. Iog. in abstracto considerata identitas 3 forma auia iden intem concreti diversum distinctio nuncupari se let: est igitur identitas , aut di nato ea enistium affectio, qua fit, ut eadem , vel diverissa sint. Storche an Metapb L. L D Co-
79쪽
ν ΟNT. SECT. II. CAP. IV.COROLL. Ergo identitas pariter, uti de distinctio est vel generica , vel specifica , vel nu
Quae ea- LXV. Rtirius tam identitas, quam distin-xum- ctio vel realis est, vel rationis, seu formalis. Deei H, Inter e δ a quae nemine cogitante actu, & in ε ' se di, etia sunt, distinctio realis 3 ut inter Platonem , & Socratem ι inter ea , quae in se unum idemque sunt , sub diversis tamen conceptibus cogitari possunt, identitas realis, &distinctio formalis a ut inter vim sentiendi, rμtiocinandi in homine s inter ea denique, quae ita sunt eadem , ut neque per diversam ideam repraesentari queant, iden has rationis intercedit; ut inter hominem, is animal rastione praditum .
LXVI. Porro, quae realiter distincta sunt. eorum unum quodvis sine altero exsistere potest, vel non; si illud: distinctio realis nominatim dicitur essentialis , qualis est inter ani mam , o corpus ι si hoc: non essentialis, quanta iterum subdividi debet ; vel enim unum sine altero exs stere non potest propterea quod si alterius pars, sive constitutivum, vel quod sit illius modus: in priori casu distinctio rea
lis in adaquata oritur , qualis est inter brachium , , eorpus humanum ι in posteriori a eidentalis , seu mo alis, qua est inur marmor, ct ejus rotunditatem . ScΗox. Cum distinctio in adaequata necessari involvat identitatem pariter inadaequatam , ut per se patet, necesse est, ut opposita ratione identitas quoque in adaquatam, de inadaqua sam distribuatur si e nempe inter totum M omnes paras simul sumtas datur identitas adaequata , Inter totum vero, & quamvis ejus Paristem in adaequata. Alia praeterea identitatis distribatio hic negligi non debet: dicimus vulgo
80쪽
Da Divaas Is RELATIONUM GEM. γ sens perseverare idem, tametsi aliis, & aliis rebus succedentibus praeter formam externam ni hil amplius de eo supersit, modo ea successio eo retinenter sat , & nostris sensibus subducatur ue sic idem putamus plantae , aut animalis corpus hodie esse , quot annos ante aliquot fuit : sic quoque evnidem hodie , qui olim , Danubium praeter Viennam defluere dicimus 3 haec tamen proprie vera.esse non possunt, e ninstatque illud Heracliti pronunciaturi nemianam bis posse in eumdem fluvitim defeendereo Identitas istare moratis appellari poterit; pendet enim a morali hominum aestimatione: quae vero eidem opponitur , ρυ siea , seu , ut aliquibus placet , metaph Da dicenda est , habeturque in ente; cujus essentialia invariata persistunt , quomodo anima nostra in perpetuum eadem perseverabit.
LXVII. Diversa vel sunt disparatu , eum Quae dI-
positio unius non involvit negationem alte- sparata,rius : ut platas, eruditio ι vel opposita , cum N PPO
posito uno alterum tollitur : haec rursus duia . inplicis sunt generis: nonnumquam positio unius involvit negationem alterius ita , ut vicissim negatio unius alterius positionem in esudar, elimque dicuntur contradictoria, ut possibilat, impos bile, tax, o tenebra : alias u nius qua dem positio postulat negationem alterius , non tamen vicissim negatio unius positionem alterius, ut amor, odium; dc contrariarappellantur. C RO . T. Disparata possunt simul consistere in eodem subjecto ι non item opposita , quae ad idem objectum tendunt. C RO . a Utrumque contradictorium nequit ab eodem sub ecto abesse; potest autem utrumque eontrarium . cons. S. Iso. schol. ll. 3.