장음표시 사용
171쪽
LIBER SECUNDUS. 337 eodem referuntur non deorum modo ae hominum,sed aliarum quoque rerum.Itaque Horatius non solum laudauit deos,Αugustum Maecenatem. Drusum,Aelium Lamiam, Pindarum, verum etialoca amoena, villas, vina, fontes, ct virtutes, quas
dixi pauid ante. Cadunt in lyricum vituperationes quom hominum, rerum,uitiorum: ut iniustitiae,perfidiae,libidinis luxuriae. Exhortationes ad capessenda pro Repub. pericula, deplorationes calamitatum publicarum, desideria, conquestiones, locorum, temporum descriptiones,deliberationes,inuitationes, detestationes. Item quaecunm lyricis numeris deuinciri, oc breui poemate concludi videntur posse, sub hoc genus eadere existimantur. Stesichoriis quidem & bella, de clarissimos duces memorari hoc carmine posse monstrauit. Quem imitatus Simonides, cqm de Regum Persarum historia elegias condidisset, certamen naualq ad Salaminam initum lyrico versu
cantauit. Pindari poesin si quis inspexerit, finibus
non sanἡ angustis lyrici materiam circu dabit.Fertur enim 37. libris poemata multa comprehendi se . De varietate poeseos Pindaricae Horatius quoque meminit. Politam inprimis,candidam, floridam,& numerosam dictionem, accuratam Voluptatem, Vegetum ingenium,animi libertatem non secus,qua
vel satyrae, vel epigrammata, hilaritatem, digressiones ct plures, ct liberiores, quoniam ad laudationes amplificationes p conferunt unde Pindarus in amoeniora saepe loca vagatur) haec, inquam, . omnia requirit di amat poesis lyrica. Non excusat
172쪽
i38 ' POETICA R. INSTITUM frequentiam sententiarum: quaru aliae sunt ape tae,Vt illa,
Aliae quodam verborum circuitu tectae, Vt, ne quaesieris siscue nefανὰ quem m/hνiquem m i, tac. lege odam lib. s.
Saculum 'rrha noua monstra questa.
Brevitate delectatus est Horatius:quod eonsilium nos quoq; maximὸ probamus:nihil enim suauius. quam posse plures epulas simul degustare.
creonteo nomen indiderunt, ab Anacreonte nimirum qui illud vel inuenit, vel v-nus omnium creberrimἡ felicissime', tractauit. Amensuris Ec pede praecipuo iambicum dimetrum catalectum appellant. Primus pes iambus est, aut spondeus: alter iambus tertius rursum iambus,cuvna syllaba, quae plerunq; vocis antegressae particula est. Quamuis Anacreon ipse non rardanapaestum,aliquando tribrachym prima regione locet: nonnunqua seu dimetra acatalecta, seu alias qua dam dactylicorum species intermisceat,quae sono.
173쪽
LIBER SECUNDUS. as& numero prioribus illis catalectis no admodum dissimiles apparent. Hoc genus Anacreonteum adeo per se venustum est, ut nihil a quoquam venustius excogitari fingi 3 possit: ct ista quo nomen accepit, multas eidem suauitates, illecebrasq; adiunxit. Est in eo,quemadmodum Quintil. de Xe- , nophonte iudicat, in affecta iucunditas: sed quam nulla possit affectatio consequi, ut ipsae sepsse ser monem χοιρος videantur. Facilitas simplicitas carminis tanta, Vt eam aut nullo modo, aut difficillime labor & cura assequatur. Animaduertithoe etiam diligentissimus Horatius: quocirca de illo scripsit.
. Eu per e cava testitu Geuit amorem, o elaboratum ad pedem.
Cum igitur tam dulce carmen hoc fit, de tantum eidem leporum Anacreon pepererit, obseruauimus qusdam apud illum,unde eius deliciolas bona ex parte manavisse putamus. Quae si studiosi i mitabuntur, argumenta ipsa detestabutur,ut item in Propertio, Horatio ct aliis, recte ct Christiana fecerint. Sunt inprimis αναφορου, de ἄναδπλωα , latini repetitiones, dc conduplicationes vocat. His vari Eusus est: quam Varietatem exponemus, α exemplis omnia illustrabimus: quae, ut latina demus,nemo postulet: est enim eorum festiuitas inimitabilis: docti iudicabunt. Interdum duo versus idem habet principium, idq; nunc isto Odes, ut
174쪽
LIBER SECvNDVS. 44 Libentissimὶ immiscet articulos: quin etiam statim iterat eosdem.
Quae duleedo a nobis latinὶ scribentibus, quando
articulis funditus caremus, exprimi nonpotest. Sunt de haec exempla conduplicationis.
Hunc versum alicubi interealarem lacit: ut appareat perquam eo fuisse delectatum. Aliam odem sie incipit.
Etrursum hoc modo. ἔγω δἰ τας κωμα κεν
Ode. η ταντα πιτ ε , duorum versuum principia alternatim repetuntur, secundi etiam qua tum unico semper Versiculo interiecto. Sequitur deinde continenter trium versuum simile principium. Denim nimium extenderetur oratio,si notare omnia ornamenta huius carminis velimus.
quibus id condecorauit Anacreon: quae legend
175쪽
, . DE HYMNO. FINITIO HTMNI, ET
AntiquitaΥ. t . CAPUT XXXI. 'T T YMNus, propriὸ si loquamur, nihil est ali-
ud quam ηεις θεονωδοῦ, De, lamper carmens se cantus in Deum, sicut Scholiastes Soph
clis definiuit, ct confirmat responsum Anacreontis. Rhodigi n. lib. s. cap. 9. in qua quidem poesa vates Christianus . cupi de , ct cum laetitia versari debet: est enim tum propter rem subiectam, tum propter quandam diuinam delectationem nobilissima. Nihil illa eum apud Graecos,tum Latinos antiquius: versus siquidem dc ad sacra, ct an colenda numina adhibebantur primum: quamuis quidam in agresti vita apud pastores prius extitita se vim eorum affirment: sed hoc obscurius est. Hos igitur hymnos dicere quid vetat Romae non paulo ante, quam Ullius poetae extaret memoria, a Saliis sacerdotibus Martis, versus Saliares dicti, Numae Pompilij instituto concinebantur , quos Rex ipse,ut credebatur, composuerat. Testis fide
dignus Cicero. merorum sis aptior ese in carminrbus cant/bus,non neglecta a Numa Pompilio rege doct imo, maιoribus nostris: repularumstremum fides'rib δ,
daborum, sesuu mHeant. Sed multo post sequenti
176쪽
carmine rogandorum mos increbuit, quod narrat Horatius , postquam multa de poetices utilit
te commemorauit. Castis cum pueris ignara pue a mariti Discerer Unde preces, searem ni Muya dedisset' sicit opem ehoruν, Sprasentia numina sentis, estes ι orat aquas docta praee blandus, Auerere morbos, metuenda pericula pestae, Impetrat re pacem, ta locuplete rugibus annum.
Et quoniam ex Hieronymo de Iosepho Dauidem in morem Simonidis, Flacci,Pindari de Alcaei lyra personuisse constat, qui Si Philoni-ύμ- νοχα , Ut item psalmi eius hymni: de eertum est
eum lyricis, ct hymnographis Graecis multo maiorem natu esse, quod ex chronologiis apertδ colligitur,non video quare hymni inuentionem non iu1tius Hebraeis concedamus : maximδ cum EcMoyses hexametris versibus compositum carme, teste Iosepho,id est, hymnum deo cantauerit. Αtqui Moyses ipsum Dauidem quot saeculis antei- uid Illud scire nos oportet, etsi hymnus propriδDei Opt. Max. Iaus sit, licere tamen nobis etiam diuos,hoc est eos, qui ex hac aerumnosa hominum vita demigrantes,in caelum recto itinere peruenerunt, Ec ab Ecclesia Catholica praecipua veneratione, templis aedificatis, diebus festis, & precibus
ac caeremoniis anniuersariis coluntur hymnis celebrare,pro illis commentitiis ac detestandis Ethnicorum numinibus Iove, Mercurio, Baccho, Iurione, Pallade,Venere. Ita quotidie sacris in aedi-
177쪽
344 POETICA R. INs TITu bus hymnos de gloria, ct virtute caelestium a piis
sanctis p viris conscriptos decantari audimus. In , quibus quanquam Verborum pigmenta, ct sermonis puritatem non cernimus, pietatem nihilominus , ut Christiani solent,reueremur ac suspici
DE v M esse unum essentia, trinum personis. omnes qui sumus Christiana disciplina imbuti,credimus. Licebit ergo poetis Deum modo ut unum canere, eique bonorum omnium summam perfectionem, ct copiam tribuere: mo- do singulas personas seorsim celebrare,de religio- εὶ ac timidὶ proprietates earum, quibus distingui solent explicare. De Deo patre loquemur laquam de fonte aeterni luminis, de principio sine principio, de antiquissimo ct faecundissimo parente , de rerum ct naturarum omnium essectore.Filius ante omnia tempora δ patre natus, ct patris sapientia , mens & consilium est, humani generis liberator, iudex orbis, rex taculorum immortalis. Spiritus sanctus est bonitas, qui a patre de filio ab omni aeternitate processit,qui est utriusque sempiternus ct inexplicabilis amor, diuinus ignis, qui hominuanimos cupiditate immortalitatis incendit. Haee
ct plura separatim de singulis dicuntur, cum inte-
178쪽
bonitas virtus,maiestas, aeternitas.
Omnes autem illi hymni qui certo aliquo anni, noctis aut diei tempore canendi scribuntur, veab Aurel.Prudentio in lib. Gad galli cantum ante cibum, post cibum,ante somnum ad incensum cerei paschalis, in Epiphaniam: ab aliis in Pentecosten, Natalem Christi, Nomen Iesu, ad
preces matutinas, tertiae, seXtae, nonae, Vesperas, completorium,&c. ad Deum pertinere, ct Deo
ipsi met conscribi intelliguntur, quod admonendum ratus sum. Etsi Fraciscus Bencius meus suos, quos ad preces horarias fecit, non male ad certos quosdam Sanctos direxit. Quamuis autem de Deo infinita suggeratur dicendi materia, non idcirco existimabit prudens poeta, quaecunq; ὶ diuo Augustino, Hilario, a diuo Thoma, a scholasticis doctoribus, a Dionysio Α- reopagita , a Damasceno, & aliis de Trinitate ac Deo subtilissimi disputata fuerint, ea sibi sumenda e sie ad explicandum. Illa potius sumet, quae notam abstrusa S. spinosa videbuntur,quae j a populari intelligentia tantopere rio abhorrebunt. Qua in re oratores prudentes imitabitur, quibus moderantur auditorum aures, ct qui quod illae respuunt, immutant: non philosophos, qui disce- ptant de iis,quae ipsi soli intelligunt. Non paulo rectius faciet, qui hymnos panget huiusmodi,in qui . bus Dei erga genus humanum beneficia exponu-tur, quam qui de processione spiritus sancti,de relationibus diuinis, ct hypostasibus, caeterisq; ob
179쪽
i 6 POETICA R. ΙNsTITu T. assequi illa mysteria vix, ac ne vix quidem datur. quid tandem, obsecro, in sermone nobis conti get , immo in carmine, ubi etia perfectissimἡ pe cepta non quovis modo eloqui aut possumus, aut debemus t Quare celebremus ut sapientissimum
in rerum uniuersarum procreatione, earundem mgubernatione, ut potentissimum in conseruatione. Laudemus ut liberalissimum in tanta beneficiorum copia: siquide commoda quibus utimur, Iucem qua fruimur, spiritum quem ducimus ab ipso nobis dari atque impartiri videmus, ut orator dixit. Praedicemus ut clementissimum, maxi- mel misericordem, qui humanam naturam induit nostri caussa, Ec interclusum ad cauos aditum sua morte nobis reseravit. Poterit insuper religiosus poeta ea beneficia extollere, quae priuatim ab ipso est consecutus. Alia item multa de Deo sine periculo erroris licebit canere. Quomodo sit messoluta Eclibera, ab omni coniunctione materiae
penitus segregata, qui sentiat, meminerit, praeui- ideat, moueat, alat, foueat, sustentet omnia. Nullii subiectus, omnia potens, nusquam absens, malorum vindex, bonorum remunerator, immutabilis , quem nullus attingat dolor, nullus angat metus , nulla perturbet iracundia, nulla torqueat inuidia. Visum hie perelegantem M. Antonii Mureti hymnum apponere in S.Trinitatem.
180쪽
Nato AEquauestarer, nate, arpatri, Et manians ab sutros Mncline se ratur, circumfusa tuo nubila lumine sero iscute pectore. Da mens perspeculum cernere to quear stra, posthabitis tepetae omn/όμε, E ius is,tuis pendeat, δνόν Soli deritisseruias. Tu clemens mferis da seensam parere . . nisti miseri eme U1am ad patrem: et sanctum mseris pneuma vaganobus lim re conspicuamfacem. Simplex aetherer nummu Unνων, 'Etia distincta eadem eis. sve B trini π, . . . Eiernis cogentsemper honoribus,
DE HTMNIS IN DIVOS.CAPUT XXXIII.
AUT I Q v I Vates, praesertim Homerus αOrpheus, quoties falsos illos, ct impuros
deos canebant, multos sane locos enum
rabat,in quibus ipsi versati fuissent,quibusve praeia
essent, ct magnam inde epithetorum varietatem, ac multitudinem nominum coaceruabant, qu
bus hymnos suos referciebant. Nos hoc in caelitibus nostris commendandis facere minus possi mus. Quid ergo totam,opinor,vitam,omnεsque actiones Dii explicabimus. Ne hoc quidem: .non hymnus magis,quam panegyricus diceretur: aut certὸ ad iniustam magnitudinem carmen eX-