장음표시 사용
591쪽
sed consequens quae illam sopponir, oreta ex diuina Praescietia qua praevidit eos non esse credin os,&diuinam legem seruaturos, & iden praevidit quia id exabusu suae libertatis nou erant praestituri, licet gratiae sussicietis auxilio praeueti& excitati piae stare possent,
Quare credere non poterant λ cito respondao, quia nolebant inquit August. ad citata Ioan. verba, tract.s7. in Ioari.
a. Dicitur Deus Act. 14 ante Cliristi aduentum permisisse Getiles suo more vivere,ac suis cupiditatibus indulgere, qui in praeteritis generationibus dimissi omnes gentes ingredi viaissa . ,
Resp.Dimisit permissiuὸ, subtrahendo non gratia sufficientem, sed efficacem. Paulus & Barnabas his verbis utentes,solum signifieant getiles,ante Christi ad uetum suisse destitutos speciali auxilio praedicatio nis & legis scriptae,n5 etiam subsidio gratiae sufficietis. Prop. lib. 2. de vocat. gent. cap. q. qui quidem gentiles in in comparatione electorum vocantur abiecti,
sed nunquam sum a manifestis , occulti que Mnesictys
abdicati. Per beneficia manifesta intelligit mundum aspectabilem quatenus medium est ad Dei notitiam& cultum ; per occultas interioris gratiae motiones. Ob χ. Haec Trirint. sess. 6. cap. I I. Deus sis a gratia semel insificatos non deseris,nisi ab eis prius deseratur. ex quibus sic arguere licet, Deu . Iustificatos non deserit, nisi ab iis prius deseratur; ergo eos deserit , si prius ab iis deseratur; Atqui a multis deseritur per infidelitatem aut morum prauitatem , Ergo multos deserit ; non desereret autem , si auxilium gratiae sufficientis ad salutem iis concederet. Resp. significat iustificatos in mortale peccatu re- Iaplbs aliquando deserit,no per subtractionem gratiae sussicientis ad salute, aut omnis gratiae efficacis,quasi nunquam contingat eos ullum opus ad salutem c5
592쪽
duccns exercere , sed per negatione superna uralium gratiae auxilio um quae solet tuitis impertiri, ut quod in iis coepit bonum promoueat ac perficiat,iuxta haec cap. I s. Deu , ns lusi i) illius gratia defuerint . sicui carpit bonum, ita perstet , Verans diure ac ρerficere. Caeterum ex citatis concili j verbis , Deus sumsicatos non d sint n si Vb eis prius deseratur , absolute non sequitur Deum de sei cre iustos, ii prius eum deferuerinr; loemadmodum ex hac propolit. Deus homines non damna, nisi moi tali tel peccauerint abs ἰlute non sequitur Deum homines danai a e si mortaliter peccauerinr; dico abio lute , quia hi loquendi formis ritis indi ut aliquos saltem dei rendos aut dam
Ob. 2. SS. Patres; Gr gor. Ira lib. H.morat .cap. s.scribit Cainum potuisse ad morieri diuina voce,mO- ueri tamen i ,On potuisse. Im. lib. 1. de si in no bono cap. 1 f. nonnulli ita a Deo d/fficiuntur , ut deplorares maia non pινηt, et sin si velint. Irad rara Amb o . in haec Psal. 4s. Deus repulisti nos. P. p. lib. ad obiectiones Vincet tianari cap Is .nem ms Deus correeLo
' ni, adimit viam , nec quemquam boni possibilitate de*ovat ἔ quia qui se a Deo diuertit, ine ct velle quod bo num est, est o Fesibi abstulit. Et lib. . de vita contenIp. cap. 2a Illωm Ad imum θ ρεccare fecit fila peccandi vo-LPta al. v luntis 3 nos etiam cogit plerunque Peccati
Res .liis tu aliis fetu tem sententiae PP. verbis, siqnisicretisr ut i impotentia cola sequens , arra ex diu mapxae cientj qua praenidit peccato: es gratiae vocanti non consensuros 3cf chi liberar cooperationis ; vel impote alia moralis id est maxima difficultas ad consenti .ndum. Ob duritiem cordis,& inueteratam per-uesta narurae placitis obtemperandi consuetudinem;
ded P ssest. multis in locis, quos Maratius dii p. s.
593쪽
poliendi lunt ut Trident.. 2. In tr. de bono perseiν antiae cap. 8. docet atquos a Deo non vocari ;sed solam ait non vocati ea vocatione Cui consentiant, vel ba enim haec soni, Cur iste
ita vocetur ut vocantem sequatur ile autem non vocetur, aut non ita vocetur ut vocantem siquatur , inscrutabilia sunt iudicia Dei.
3. Lib. I . ad Simplic. q. t. dicit aliquos ita vocari vevocat sone moueri non possint, sed exponendus est de impotentia morali vel consequente,ut alii Patres modo citati.
. Epist. io . ad Vitalem , & lib. de bono perseueri cap. i I. asserit Dei gratiam non omnibus dari: sed loquitur de gratia essicaci aut iustificante. s. In lib. de natura & gratia cap. 9. significat auxilium gratiae sufficientis ad iustificationem & salutem iis deesse qui de Christi fide ac Euangelio nihil audi Uerunt. Sed loquii ur de auxilio proxime sufficiente ad fidem Christiana sine qua nullus iusti fieari aut salua ri potest. Unde cum ibi solum liberum arbitrium , &legem naturalem in iis agnoscit, non ex clii dii interioris gratiar auxilium ad hanc legem seruandam siissiciens, sed solum id quod proxime sufficit ad credendum in Christum , & cum addit illos jniustos esse non qina volunt , sed quia iusti esse non pusunt, sensus est eos non posse iustificari quandiu de Christo nihil audient. proindeque careb ut auxilio proxime sufficiente ad fidem Christianam,n5 verhabsolute hon posse; quia si cum gratia sufficiente ad seruandam legem naturale, quae illis per Chiilii mei ita conceditur, Lapso ut
594쪽
prout potant sine graui lapsi custoditent, Deus ipsis
Christu praedicaret siue extet ius per operarios Euangelicos,siue interius per se, ves spiritus administratorios, & auxilium proxime sufficiens ad capessendam Christi fidem sep peditat et, quandoquidem vult omnes salvos feri , adeoque omnibus media prouidet ad salutem sussicientia. S.Thm. q. I . de verit. art. I I. ad 1. Faliquis nutritus in fluis duritiam naturalis rati no sequeνetur in appetitu boni ct fuga mali, certi me tenendum est quod ei Deus vel per internam inspira tionem uetaret ea qua sunt credenda , vel aliquam sirit pradicatorem ad eum di steret, sicut misit Petrum adornelium. Hic posterior modus notificandae doctridae fidei est ordinarius &communis , prior eXtraordinarius ex August. lib. de bono perseu. cap. I9. Vbi ait paucissimis esse donatum, ut nullo sibi homine pradicante , per i sum Dominum , vel per Angelos calorum, doctrin-m salutis WApiant, mavis vero is Deo per ho
6. Bil. b. de corrept. & gratia cap. 1 1.scribit Angelos & primos parentes no fui fle peccaturos, si caruis senteo gratiae auxilio quod aliquibus ob pr cedetia peccata negatur,quiae sine illo non potuissent impleteriaecepta quibus tenebantur,nec eo in prςcedetis delicti poenam priuati fuissent; At gratiae auxiliu quos caruissent primi paretes,impotentes fuissent ad diuinam triem seritandam , & cum quo eam ira seruare potuerint, ut in ipsa no seruarint sed praeuaricati sint, ι non e fieri sed suffciens ramum fuit . Ergo cum August velit id negari aliquibus in praecedentiu delictorum vitionem. vult lis negari gratiam sussicientem ad diuinae legis obteruationem, proindeque ad salutem. Sed loqκi videtur ex concessione, hoc sensu ; esto ne- getur nunc aliquibus hominibus gratia lassicies; hinc tamen non erit concludedum Angelisquoque ac primis
595쪽
miS parentibus ante peccatum, negatam fuisse,quia si nunc aliquibus negatur , in praecedentium delicto. rum poenam subtrahitur. Ita Maeratius. 7. Psymnat Pharaonem sic a Deo fui sse desertum, ut ei non ei set imputadum quod Deo non obtemperaret ; non ergo hoc illi imputatur quod tunc non obtemisperauis , quandoquidem obdurato corde obtemperare
non poterat, sed quia dignum se praboli, cui cor obduraretur priori infidelitate. Ita in opere , quod inscribitur,Expositio quarundam propositionum. Epiit ad Rom.& q. I 8. super Exodum quod non flexibiliter consentiebat, sed inflexibiliser resistebat, diuina dispensationisfuit, qua tali cordi non tantum iusta, sed etiam euidenter iusta poena parabatur, qua timentes Deum
sives I. p. disp. 97. cap. 1. & 6. satetur Augustimim Pharaoni obdurato negasse auxilium gratiae sufficientis ad conuersione; alii conantur eum mitius interpretari, sed expositiones comminiscutur adeo vio. lentas de contortas, ut fletio potius litandae sint qua proserendae. Nolim tamen cum Vasque Zio asserere, August. semper & constater sensisse, Deum aliquibus peccatoribus, ob praecedentium delictorum grauitarem ac multitudinε , subtrahere auxilium gratiae sufficientis ad conuersione; quia licet id tradiderit duobus locis proxime citatis,& ut arbitror citato cap. II. lib.de corrept.& gratia,in ipso tamen Pharaone,quo nullum alium in praua voluntate obstinatiorem scriptura proponit,auxilium sufficiens ad salutarem poenitentiam & obedientiam alibi admisit. Quod enim obloquitur Va'. id toto tepore obdurationis non esse accipiendum, sed de illa d sit axat temporis parte, in qua nondum fuerat sussicienti auxilio priuatus, audiendum non est siquidem Augustinus aperte dicit Pharaonem potuisse adiDeum conuerti,& eius placi-
596쪽
tis obtemperare, illo ipso tempore quo, plagis omni-bns quae in Exodo numerantur acceptis,& miraculis omnibus ediis perterritus, istae lita AEgypto expulit. Audiamus potius ipsum Aurust. lib. de praedest. Scgratia cap. Is . Q ιantum ad naturam ambo hom neserant, s Nabuchodono cor & Pharao quos inter se comparat in quatenus ai d evitatem a ' 'o re es , qu4ntum at causam , ambo castiuum yῬωlum Dei ρ6sidentes , quintum ad poenam ambo staretiis lementer admoniti. Quid erra eorum fecit Us diuerso, , nisi
crebra deus bat Nuo uid non otuit , sicut flagelli
cedens extutit Psyulum, ita miraculis cred ns , Deum tanta virtuti3 ai cto em agno iacere 3 Et serm. 88. de
tempore, refotat aliquos suspicautes non fui iIe imputandum Pharaoni, quod Deo non obtemperare nec eius populum dimitteret quia cor ipsuas indurauerat,& sic concludit ; ut intelligatia . quia obduratio non Deι ρotem a comρ-l me perficitur . sed Dra remissione vel indulgentia leneratur, ac sic Pharaonem non diuina potentia subtrahendo auxilium sussiciens ad obediendum & ad poenitentiam instituendam jed diuina potentia credenda est obdurasse,ptu, per accidens quatenus Pharao dilatione septiei j quo uti debebat ad re- sibi scentiam,abutebatur ad obitinationem. 1.que mirum v Heri debet, tantum doctorem in quaestione perdissicili , variis ra ionum & sacrorum rex tuum momentis ad utramque partem contradictionis tractum
fuisse ; scriptura enim multis in locis diserte asserit, Deum Pharaoriis 8e aliorum cor indurasse ; quae t men,postquam Exodi 7. dixit coi Pharaonis induratum
597쪽
tum sitisse, subdit sequentibus capitibus,in eius potestate ac libero arbitrio fuisse conuerit Sc Dei placitis acquiescere ; cap. 8. dimitte populum meum , si aut mnolueris dιmittere , ecce ego Rercutiam &c. cap. 9 si
adhuc renuis G retines eum, ecce manἴM mca. cap.
Augustu citatam expositionem Epist. ad Rom.iuuenisset ipserit. Dixi in conclus. si notabili Jcc. quia r. vi nihil dicam de illis temporis interuallis, in quibus homo est
meritis impoteras ob somni u temulentiam, moibum, vel aliam causam non singli is momen is aut partibus
illius temporis in quo sitae rationis copiam S liberuusum obtinet, interioris gratiae motion: bus diuinitus pulsatur, siquid erit hcae motiones aliud nihil sunt quam virales aetiis intellectus & volutaris seu cogitationes& inspirationes quibus ad bonu impellitur, & a malo reuocatur,quos actus in se non experitur pro qu*ibet parte temporis in q :o suae rationis copos existit. a. Subinde contingit. aliquos post admissum leti, ale peccatoria prius interire, aut in perpetuam amentiam pyolabi , qualia praeuenti fuerint auxilio gratiae sussicientis ad salutarem poenitentiam , puta cum bie uetempus inter peccatum & interitum aut amentiam perpetuam interlabitur. Neque dicas eos praeueniri certis motionibus seu vocationibus, quibus si rei poderent & cooperarentur,anxilio gratiae proxime su ficientis ad salutarem poenitentiam& iustificationem donar Etur, fieri enim potest ut vel intereant,Vel a rationis usu excid4nt priusquam ullo interioris gratiae motu pulsentur, aut certe ut aliquot piis motionibus impellantur iisque consentiant,& nili: lominus e vinis abeant , aut rationis usu deturbentur p iusquam gratia, vi cuius proxime disponi possint ad iustificationem, praemuni Iur.3. Fortes
598쪽
hum sussciens ad conuersionem , sed ipsum debere
interioris gratiae vocationi ad poenitentiam inuitanti, cum primum cor eius pulsauerit, obtemperare. Ob. . Concit. Senonense sub Clemente γ .decreto I s .stri tuit ne momentum quidem praeterire, in quo
Deus non stet ad ostium & pulset, iuxta haec Apocal. ι .so ad ostium 2 pulseo, Sc. Resip. sensus est Deum sanctis cogitationibus de inspirationibus cordis nostri ianuam continue pulsare, non metaphysice, sed moraliter, id est frequentissime. Deus semper stat ad ostium cordis, quatenus est semper paratus id pulsare opportunis temporibuS,no tamen semper id actu pullat,id est pias cogitationes,&inspirationes , quibus animus ad bonum moueatur,no semper immittit; qui stat pro foribus ut ingrediatur non iugiter pulsat, sed post primum pulsum concedit mora aliqua intro existentibus ad aperiendum, qua elapsa,nisi aperiam, pulsum repetit; ita Deus &c. itidem exponendus est Paulus Oros in Apologia de arbitrii libertate ante medium, ubi ait speciale Dei ad-im oraum quotidie per tempora , per diei , per momenta, per atomos, & cunctis & singulis ministrati ; solum enim vult nullam esse parte m temporis notabilem,in qua Deus cor hominis adulti & rationis usum habetis motu aliquo interioris gratiae non im pellat. Ob. a. ex Concit. Lateran .cap. firmiter de summa Trinitate,q ui libet viator qua diu in via est, per poenitentiam con uerti potest, ideoque S. Thomas p. 86. arr. I. docet erroneum esse , quod aliquis du m adhuc vivit non posse conuerti, Ergo singulis vitae momentis conuerti potest, adeoque habet gratiam sufficientem ad id praestandum. Resp.axioma hoc accipiendum est de toto vitae tepore , & de qualibet eius parte notabili, cum homo nec de Deo, nec de agenda poenit utra cogitar,c5Merti
599쪽
non potest, sepe autem aliis in tetus de his no cogitat. In .r,datur vltima gratiae motio seu vocatio ad paenitentiam, putὲ ultima cogitatio de consessione peccatorum instituenda, vel contritionis actu eliciendo, cui nisi respondeat peccator, salutem amplius consequi non potest, cum enim Deus non semper oc indeficienter peccatoris animum ad poenitentiam solicitet, datur aliqua de poenitentia cogitatio,inter quam dc mortem nulla alia interponitur, sed post illam cogitationem animus ad alia distrahitur, donec impotentia mentis,&intaritus eum inuaserint. Noιa I.nullus Theologus negat concedi auxilium gratiae sufficientis ad virandum peccatum formaliter sumptum, seu sormalem peccati malitiam , quia nemo peccat id praestando,quod ineuitabile ipsi est; sed
aliqui,ut quos citauimus,negant id concedi ad vitandum peccatum materialiter sumptum , puta ad exercendos actus imperatos,&cauendos actus vetitos; ita ut homo licet sciat & aduertat se h1c & nunc teneri ad talem actum ponendum vel non ponendum, sit nihilominus impotens ad id praestandum, & necessitetur ad exercendum ad rem vetitum , aut ad omittendum imperatum. Vnde Aulust. citata exposit. Epist. as Rom. negans Pharaonem potui se Deo Hebraeorum missionem rubenti obtemperare , sic loquitur, non ergo Me illi imputatur quod tunc non obtemperauis, quandoquidem obdorato corde obtemperare non poterat, sed O aia dignum se prebuit cui cor obduraretur priori infidelitate. Atqui suprὶ vidimus Exodi 8. 9. Io. II. Tharaoni licet excaecato & indurato, & uniuerse peccatoribus etiam obstinatissimis,transgressionem praecepti ad culpam & poenam imputari; & in foro tum interno,tuni extremo imputari solet. Quid autem exhortationes , incie pationes, pollicitario praemiorum, amminatio poenarum, quibus ad custodiam diuinae
600쪽
legis inducimur, nonne omnes homines adultos suae rationis compotes, etiam nequissimos & in omnem - vitae licentiam profligatos respiciunt Ergo in omnibus iupponunt gratiam sussicientem ad .diuinam legem implendam. a. Alii iii Thom istae docent, Deum non quidem semper impertiri gratia sanctae cogitationis & insipiratibnis, alioqui enim,cum sit vitalis actus intellectus
aut voluntatis,iugiter in nobis eam experiremur; lem- per tamen & continenter infundere qualitatem aliquam , quae nos excitet ad bene operandum, & vim
sussicientem ad id praebeat. At I. cum haec qualitas non sit actus seu vitalis operationis terminus , non nisi per modum habitus excitare pote it, cum tamen ex docti in a Patrum de Conci l. ad bene operandum necessaria sit excitatio actualis, id est, proficiscens ab actibus intellectus & voluntatis, puta cogitationibus de insp: rationibus per intellectum & voluntatem vitaliter Alcitis. 1. quis dicat hominem, quo tempore
nihil cogitat de Deo, de diuina lege, de bonis operibus, aut de sitis peccatis, habere gratiam suis cicntem ad amandum Deum ad cliuina legem implendam, ad bona opera pravianda , ad poenitentiam de suis peccatis instituendam 3 actus voluntatis est essentialiter motus in obiectum per intellectum apprehensum, Ergo quandiu intellectus nihil cogitat de bono agendo, aut malo vitando, repugnat voluntatem actum
exercere quo vel eligat bonum , vel respuat malum, quaecunque qualitas diuinitus infundatur. i. Probabile est,omni peccatori etiam obstinati Rumo , ac pcrmultis & grauibus peccatis mancipato, concedi auxilium sufficiens ad conuersionem , quo tempore serib cogitat de si is peccatis, & de vita me lios instituenda; aut de Deo colendo, siquidem dominium ac liberum usum. 4uae rationis habear; quod ad M in Σ