장음표시 사용
581쪽
ser,altera vero si solum l assiciens, non etiam eis. Cax.quia vires sufficientes tribuit ad hos effectus, Cos tamen nunquam infert, desectu liberae cooperationis. ' . VProb. I.Ex Script. quae agnoscit aliqv m sfaiiam csiqua homo bene operatur & saluatur,& aliquam cum qua neutrum facit, ad suffcientem pertinent h*ς Ilia.
i id ultra debui facere vinea mea ct non feci ex οι,
Expanda manus meia tota die ad populum nos credonis rem. Ma quoties volui congregare filios tuos, quem
admodum gallina congregat pullos suos sub alvi , s no . lui Π A d emcacem spectans haec EZech. ιβ. a , θεια tum meum ponam in med o vestri, s faciam M lηρ
dum Mem catholicam credimur , quod accφω, per bais fili um gratia , omnes baptieari, Christo mxii tact co Ferante , qua ad alutem pertinent possunt, si s- , deliter laborare voluerint, adimplere ; cum dis , ii Vuluerint, indicat aliquos non implere, proindequo Κs4tiam in illis elle sussicientem tantum, non eti*m cisis cacem. Τν ident. nil. 6. cap. i. in Dei auxilip firmissimam spem collocare est reponeV omnes debent ; Deuι enim , m si illiusgratiae defuerint .sicut coepit opus bovum, ita persciet operaus telis S perficere. Itidem cap. e. ti
Prob a d x August. lib. de corrept. & gratia ear I I. Hamgratiam nunquam habuit primus homo , qua π quam vellet esse malus , FVand habuit , in quasi pera manere Milet, nunquam esset malus. Ibidem, tale quippe erat ad utorium , quod desereret cum vellit, oe in quo permaneretsi vellet, non quo fieret ut vellet Ibidem , posset. ergo permaneres vellet, quia non deerat adiutorium per quod posset. Et cap. ii. primo homini
582쪽
datum est adiutorium perseuerantia non quo fieret is perseuearet , sed Me quo per liberum arbitrium porseis ne me non posset c proinde cum quo perieuerare posset.Et tib 8 quaest. q. s r. post medium , qui vocatur.
non Oenit ut non habuit meratum pram' ut vocaretur, sic inchoat meritumsupplici' , cum vocatus Penire neglexerit ι Ergo licet vocatus reipsa non venerit, veuare ramen potuit,alioqui non veniendo nihil peccauerit,& lib. 1. de pecc. merit. cap. II cum adiuuisnte diuina
realia ,sine peccato in hac vita iam nes possint esse , cur nonsint possem facillime ac veracissime respondere , quia
homines nolunt. Itidem Enchirid. cap. I 3.
Prob. 4. iis qui diuinam legem reipsa non leruant nec saluantur, aliqua gratia conceditur, & quidem sufficiens , cum haec detur omnibus,ut insta prob. &iis qui diuinam legem re ipse custodiunt ac saluantur aliqua gratia conceditur, & quidem ea cum qua de
facto bene operantur,& vitam aeternam consequuntur; atqui prior est gratia sufficiens, posterior est gratia efficax,ut liquet ex notionibus gratiae sum cientis& efficacis art. I. allatis. Ob. I. qui non mouetur Interius a Deo impotens est ad bene operandum, qui autem mouetur,hac motione sic determinatur ad bene operandum , ut ei liberum non sit ab opere bono abstinere 1 Ergo nulla datur gratia sufficiens tantum monetiam efficax, sed omnis gratia efficax est. Ita Pelastiani Iutherani & Calii iniitae. Resp.Nego secundam partem Anteced. licet enim Deus liberum arbitrium ad bene operandum rami efficaciter mouere possit, ut necessitatem inferat ad id praestandum ,reipis tamen id non tacit stando in lege ordinaria, sed ita mouetur indiisentiam & libertatis usum relinquat, inra haec Apoc. s. Sto ad ostium re diuisio , si quis aperuerit mihi ianuam mitrabo aa, Ἀ-ho, quibus verbis aperte dicitur, non omnes quo-
583쪽
mira ianua ita pulsatur ut eam aperire possint, eam re ipsa aperire,id est quorum corda per interioris gratiae motiones sic tanguntur, ut in bonum consentire valeant , re ipsa consentire. Ob. a. Si hominum aliis datur gratia cum qua nunquam bene operentur& salui fant,abiis gratia cu qua semper bene Ope centur& salvi fiant, priores non posse sunt saluari. posteriores n5 potiunt non laluari adeo. que priores sitam salutem desperare debent, posterio
res de illa securi esse. Ita Semipelagiani apud Hilarium ei rata Epist ad August.
Resp.dist .ant. impotentia antecedente & absolutae, quae libertatem aufert,Nego sempotentia consequeri
te de hypothetica, quae libertatem illaesam relinquit, Concedo, licet enim homo non possit cum gsatia in-essicaci bene operari ac salutem consequi , ex hupo
thesi quod sit inessi a x, potest tame ab late;& quod
gratia inessio ax sit, referendum est non ad defectum virtut s in ipsa sed ad defectium liberae cooperationis; adeoque necessitas orta ex gratiae ine Meacitate no est antecedens, quae libertatem tollit, sed consequens, quae libertati no ossicit, cimi sup ponat usum liberi arbitrii, seu liberam determinatione voluntatis ad non ConsentienJum. Item,licet homo eum gratia essicaci necessarid bene operetur ac salvetur , ex hypoi hesi quod sit essicax, non tamen absolute;&quod gratiae Eeax sit, relandum est non ad solam eius activita' rem sed insuper ad liberam hominis cooperationem, adeoqae necessitas ore i ex gratiae essicacitate non est antecedens sed consequens.
Angratia sesciens, sussciat ut homo bene agat , ct non solum ut possit bene agere φMgant aliqui recentiores, sed pars assirmans prob. I. Quia vis fossiciens ad posse bene ope in
584쪽
fari.' est sorinaliter & essentialiter potentia sussiciens
ad bene operandum , est enim via constituens hominem in actu primo ad bene operadum,ideoqUe com-picctoas omnia principia , omnes conditiones ad id necessirias; laec autem vis i. st formaliter & cinnitaliter potentia sufficiens ad bene operandum quis enim neget eum posse bene operari, seu vires sufficientes habere ad bene operandum , qui est in actu primo ad bene operandum , habetque omnia principia,& Omnes conditiones ad id necessarias 3 ltaque homo instruistus gratia sufficienti , prout efficaci opponitur, non habet quidem potentiam efficacem& cosequentem ad bene operandum , id est cum qua i et pia bene
operetur, quia non vult ei ad laborare ; habet tametapotentiam antecedetem sufficientem ad bene opem randum. Neque dicas illi deest . praemotionem physicam.quae non se tenet ex parte potentiae . sed ex parte diuini conclusus. cum sit applicatio causae complete potentiis &in actu primo constitutae at ipsum actum operandi, si enim homo essentialiter pendet in operando ab hac praemotione, tanquam conditione sine qua non nulla vis operandi, ea precisa, suffciens est ad p sse bene operari , quand aquidem non CC inple- chirur omnes conditiones praere lici sitas ad agendum. Ob. I. - Η- locos art. i. citatos. Sed his di- sti nguit in t r gratiam susscientem rar,tum leu ineffi-c cem , dc cm cacem; nota vero inter vim ius ientem
ad posse bene opserari , & vim s isscientem ad bene
Opzrandum , inter quas nulla distinctio est etiam rationis, si utraque recte concipiatur. Ad des haec lib. I. ad 'implicianum q. 1. ad alios vocatio quidsm peruenit ; sed quia talis fuit qua motieri non ρ 1 ut, vocati 'Mntem diciρotuerunt , fed non eletili , ubi per VCcatiOnem intelligitur gratia suffciens s & cum dicitur ea vocatos per eam non potuisse moueri, sigirificatur
585쪽
eam ad bene operandum in sum cien rem fuisse,proindeque lolii in fussse sufficietem ad posse bene operari. At si ex his vel bis , quιa talis fuit qua moueri non Possetissecte concluditui gratiam illam fuille insuffcie
rem ad bene operandum, recte quoque infert ut fia; stein sufficientem ad posse bene operari, ut liquet ex dictis. Neutrum amem recte infertur , quia his verbis non significat August. insessicientiam , & impotentiam ad mouendum in gratia vocante , sed defectum liberae cooperationis in homine per eam vocato i & perinde est ac si diceret, quia talis fuit cui contentire seu cooperari non voluerunt, cum possent; significatur ergo impotentia consequens malum usu in liberi arbitri j, quae libertatem ac vim sufficientem ad operandum non excludit, non vero impotentia antecedens. Coincidit quod alij dicunt, significari non impotentiam ab lolutam , sed ex hypothesi diurnae praescientiae qua Deus praevidit ea gratia vocandos , non esse illi cooperaturos , ideo enim pr quid is non consensuros , quia pro sua libertate non erat consensuri, tametsi consentire possent. Ob. 2. gratia sufficiens datur homini ut possit bene operari, non ut reipsa bene operetur; Ergo non constituit hominem sussicientem ad bene opera nilum. Resp. Nego ant. quia eo ipso quo datur homini vi possit bene operari, datur ut re ipsa bene Operetur, cum potentia ad operandum, intrinsece ad operationem referatur. Sed esto antecedens conseq. nulla est, quia cum posse bene operari, & sufficientem elle ad bene operandum, solis verbis differant,repugnat gratiam dari ut homo possi bene operari, nec tame dativi sufficiens sit ad bene operandum. Ob. 3. Praeter gratiam sussicientem , requiritur supernaturalis Dei concursus ad bene operandum. Ergo gratia sussiciens non sufficit ad bene operandum.
586쪽
Nego conseq. non enim ipse diuinas concursus reis qui tur ad operationem ut aliquid praeuium,& antec dens , sed ut aliquid concomitans & identificatum sed praeparatio diuini concursus, quam gratia sufficiens inuolluit, & infallibiliter adiunctam habet. ARTi CVLVS IV. Au gratias citius ad salutem culibest homini;
ΡRaetior. i. Sermo est hic de interna gratia actuali susciente , non prout sufficiens efficaci opponitur , bc idem est ac inefficax , sed pro ui abstrahit ab inefficaci & efficaci, & est gratia tribuens homini vim lusiicientem ad bene operandum , ex quo patet quaestione institui de solis adultis quia hi soli sui capaces liberi consensus, adeoque grata ae ad eum excitantis. 2. duobηs modis cotingit hominem habere gratiam sufficientem ad aliquid praestandum; .immediate ac proxime, quando adsunt omnia praei equisita. 2.
mediate ac remote . quando non quidem adiunt omnia prauequisita, se i adest aliquid quo mediante caetera obtineri possunt. v. Ethnici adulti habent anxi. ljum gratiae sufficientis ad seruanda legem naturale, quam si seruent sine graui lapsa, certo quod ira tempore soli Deo noto,Deus ipsis prouidet caetera qως adsilurem necessaria senti Ira dicitur quis esse sufficienter instructiis ad itet faciendum, cum habet pecunia qua equum & commeatum sibi patet, licet reipsa nondum habeat omnia necessasta. I. Conclus. Cui libet homini viatori datur gratia sufficiens ad salutem , & consequenter,ad praeceptorum sub mortali obligantium pro eo tempore quo obligant obseruatione limo si notabili temporis periodo in vitiis agat post ad cptum rationis usu in , aut post admissum propriae voluntatis abusu mortale
Peccatum, ad iustificationem ab originali vel actuali
587쪽
peccato mortali consequendam. Ita communiter Theologi cum S. Thom, lib. 3. contra geles cap . I s'. repugnant r. Lutherani de Caluinistae in iis solis admittentes auxilium gratiae sessicientis,qui reipsa bene operantur & siiluantur. 2 AN mac an ira lib. 4. de quaestionibus Armenorum q. 27. ubi ait ei se aliqua peccata. quae secundum ordinariam Dei legem remitti non poli unt; possent autem si concederetur eorum auctoribus gratia sussie iens ad salu- rem, proindeque ad salutarem poenitentiam de omnibus peccatis admissis instituendam. 3. Theologi asserentes Deum, licet ordinarie concedat auxilium gratiae sussicientis,extraordinarie tame aliquibus id subtrahere ob enormia crimina. Ita Henricus quod lib. F. Gregor. in I. dist. 6.q. unica, Abulensis cap 4. Exodi q. 3 ι.& alij, Caiet. Roffensis , Rualdus , Ganda-uensis &c. Prob Conclusi. ex script. in qua Deus passim hortatur peccatores omnes,nullo excepto , ad Poenitentiam Sc curam salutis, & omnium salutem se velle significat. Prouerb. Sapientia foris pradicat, in plateis dat vocem suam &c. Ezech. I 8. Conuertimini ct agite
paenitentiam , nolo moriem morientis , conuertimini oeuiuite , & cap. 33. noto mortem impi' sed ut conuerta tur, &c. Matth. I 1 .venite ad me omnes &c. Timoth. 2.
qui vult omnos homines saluos seri , ct ad agnitionem
veritatis venire. a. Petri 3. patienter agis propter vos nolens aliquos perire , sed σmnes 'ad paenitentiam reuerti. lsa. s. suid ultra H bui facere vinea mea ct non feci & cap. 61. Expandi manus meas ad populum noucredentem. Mart. 2 i. quoties volvi congregare &c. his de alii; similibus locis,nec significatur voluntas omnino essicax dc absoluta qua Deus omnium hominum istutem velit . alioqui omnes reipsa saluarentur: nec Umnino ineficax, α simplicis complacentiae, vi ca-
588쪽
ius nihil essiciat per qηod homines applicetur& diligantur ad curandum negotium salutis; ergo saltem volniatas conditionaliter efficax , id est qua velit eos ad salutem perducere, nisi stet per ipsos nolentes sal uari, licet possint,& consequenter iis prouidere media omnia nccellaria ad talutem , in quibus est auxilium gratiae iussici mi, ad I cenitentiam,& diuino lumandaborum obse uationem. scriptura passim th statur non deelle homini gratiam sufficientem ad diuinae legis custodiam ; Oscae. I 3. Perditio tua ex te Uae Eccles. 1 f. non dixeris,per Deum abest , dce. Deut.
3 o. fandathm hoc quod praecipio tibi hodie non supra te ies. item Exod. 8. 9. IC. II. & Rom. a. transgrcssio diuinae legis,etiam peccatoribus excaecatis & indura-
ris impurator ad culpam & poenam. I lura disp. q. q.
Prob. a. Ex Patribus; August. lib. i. de Genes. contra Manichaeos , I lis istius lumen non illuminat omnem hominem . sed Orpm hom nis , ct mortales oculos. Di quibus nos νincunt aquilarum oculi , qui solem lsum multo melius quam no , dicuntur assicere ἔ illud amem lumen gratia i non irrationabiιium animalium oculos pascit , sed pura corda eorum qui Deo credunt, s ab amore visibilium νι ruis ct remporaliumse ad ei aia ρ ceptaseru da conuertunt , quod omnes homines possunt si υιιιnt, quιa illud lumen omnem hominem istuminat venientem in hunc mundum. Prosp. lib. 2. de vocat. gent. cap. 26. de auxilio interioris gratiae ita loquitur, quae opitul tis per innumeros modos siue occκltos , siue man festos , omnιbus adhibetur , s quod a multis refutatur Usorum est neqnitia, quod autem a multus cipitur , o Italia est diuina, ct voluntatis hnmana. Et cap. 2 s. placuit Deo ct hanc multis tribuere stratiam est cacem ) ct illam a nemine sub monere t gratiam seu se scieniem ) Fulgent. cpist. γ. cap. 8.sicut modico nostro nulla
589쪽
t ulla est incurabιlis plaga . ita nec in at quo vulneres nec 3 v ab Ho temPore , c aelestis Potest obpicere me decina. Itidem cap 9. Chrysos l. lio mil. 7.iii Ioan .grar ia in omnes ut sis a est, &c. Paul. Urs Augustini discipulus in apologia de libertate ante irae dilan, measemp.r hac est sidelii atque indAbitiata sententia &c. Orraen. lib. I. Peta a chon cap. I. sub finem asserit polle hominem malum aequari Daemonibus in malitia, Omne S tamen peccatores quandiu viatores iunt, conuerti & reconciliari Deo pi sie. Piob. 3. tum ex immenstate diurnat bonitatis&misericordiae, quae in scripturis exprimitur, Pial. 26. Vnin se via Domini misericρrdia. Et Pas. ιη . suauis Dominu1 universis , s xxv ferat ones esus seuper omnia opera eius, tum ex superabui dantia & in sinitate meritorum ac satisfactionum Curisti. , , Prob. specialiter de gratia sufficiete ad obseritationem praeceptorum supernaturalium, & consequenter. ad victoriam tentationum chntra rarium ; quia nili Deus conca daret gratiam si Ecientem ad ea seri ada, pro eo tempore quo seruanda occurrunt,nullam Obligandi vim Iraborent cum ad impossibile nulla obligatio i t , ncc p Oinde praecepta essent, cum obligandi vis praecepto et lentialis sit Ix quo etiam euidet cr se qttitur , cui liber peccatori subministrari auxiliu suss- cictis ad salutatem foenitentia mi pro eo tempore quoa l cam tenetur;implicat enim hominem ad id obligari quod naturalis eius vires praetergredi sit r. nec tam habere paratiam auxilium supernaturale quo roboretur, di in acui primo constituatur ad id praestanc u ;sa utaris autem poenitentia. id est ea vi cuius sequi iuxiustificatio,naturalis hominis vires tranicendit. Obuctiones. Quae pro Ar canis etentia,sacere videntur, solui solent tract. de poetiit .vbi piobant Theologi pe R. a.
590쪽
omnia, quantumlibet grauia& multiplicata, per poenitentiam in hac vita remitti posse , stando inprouidenti lege Dei ordinaria; ita ut nec ullum singulare peccatu , nec ulla peccatorum etia grauissimorum collectio seu multitudo, ex hac lege i tremissibilis sit. Ideoque hoc loco reliqua tantum argumenta dia luenda iunt. Ob. I scripturam; I .enim sacra litera tradunt Deum aliquos excaecare,indurare,despicere, & consequenter eos non posse credere , ac benc agere. Isa. 6. Deus Isaiam his verbis affatur , excaeca cor populi huim Iudaeorum aures eius aggrava ; ct oculos claude ; ne Iorte videat oculis puis , s auribin suis audiat, ct cor- Δ Ριο intelligat ; ρο conβertatur, ct sanem eum. l Oan. I a. non poterant credere clarisaei θ quia dixit Maias, ex-
cacauit oculos eorum, &co Exodi I 2. Indurabo cor .
Dptiorum ut persequantur et M. Eccles astri T. considera opera Dei, quod nemo pust corrigere, quem iste despe
Resp His & similibus locis, dicitur Deus peccatores aliquos excaecate & iu durare non effective, quasi intendat & procuret eorum excaecationem & obdurationem, aut Ieuocando eos vel a consideratione re-
rum diuinarum ac salutarium,vel a poenitetia & con-ffersione , aut subrrahendo auxilia gratiae ad id sissicientis; sed permissiue , quia in ultionem praecedentium delictorum negat illis gratiae auxilia,quae si co-Ἀederer non excaecarentur nec obduraretur, quia spectatis omnibus circustant liis postiuis & negativis,ra essent congrua & contemperata perui sis eorum vo-r luntatibus, ut liberum consensunt in bonu ab iis impetraret.Vnde cum homines ita excaecati & obdurati dicuntur impotentes ad fidem, poenitentia & diuinqlegis custodia, non signatur impotentia antecedens,