장음표시 사용
131쪽
dicunt sola Dei voluntate constitulum. Verum, si
in Deo necessitas esset operandi; non videtur cur non ab aete uno creasset ι Deus enim non potest esse sine eo , quod ipsi est Dec'sarium
Praeterea, quae de summa Dei perfectione, et omnimoda independentia, tum de infinita , quam in se ipso habet, beatitudine, et de libertate ejus, .c plena pro sua voluntate , operandi potentia di,
ximus; omnem an eo ne eessitatem penitus excludunt. . . . n Cum bonitas Dei , ait S. Thomasn Puri. I Quaest. XIX Art. IIIJ, sit persecla, et
v esse possit siue aliis ; cum nihil ei persectionis M ex aliis accrescat; sequitur, quod alia a se eum M velle non sit necessarium absolute; et tamenis necessarium est ex suppositione: supposito eui Μ quod velit, non potest non velle; qMia non pOra test ejus voluntas mutari. M . . Eii sola nec ossi istas agendi, quam licet in ente perfectissimo agnoscere ζ . . . EVPosito quod velit , non Potest non
Paos. II. pkas. Iisdem sere, quae ad probationem Primae partis allato sunt, argumentis. Scripturae non tantum nihil habent, quod optimistarum placita confirmaret; sed cibique Deum ostendunt, euneta liberrime et pro arbitratu suo disponentem, tanquam supremum rerum omnium Dominum, Cui una Voluntas Pro lege est. . . Quaecunque voluit fecit , in coelo et in terna. . . . Psal. CXXXIV. Ex iis autem, quae de divina natura hue usque dicta sunt, duo haec videtitur necessaria consecutiona concludi posse: I.' Deum, cum sit persectis-
132쪽
aunus, et nullius indigens, a nulla re externa adngendum determinari posse; penderet enim ab illa re, a qua determinaretur. Deum quoque finem operandi alium sibi praesigere non posae, quam
propriam gloriam ex persectionum suarum maniis festatione redundantem. Sed hac gloria, cum sit externa et adventitia, Deus carere potest, nec minor essicitur, dum illa minuitur, nee major, cum augetur. a.' Rationem ipsam postulare, ut de Sapientia id cogitemus, quod de omnibus aliis Dei attributis, quae vim suam extra Deum exserunt. Nempe eas infinitas esse et persectissimas, si in Deo considerentur, in quo nihil potest esse nisi optimum; at cum extra Deum se produnt, necessario haerere in .gradu finito; atque eo tantum sensu esse infinita, quod, quocunque modo manifestentur, semper possint Perfectius manifestari.
ABGΠΜENT. Voluntas quaecunque libera non poleat agere, nisi ex ratione sussciente , seu, nisi per moti vum aliquod praeponderans inclinetur ad agendum, aut ad unum Polius agendum, quam aliud: quae aulem aliter ageret, non sapiens esset, sed eaeca et insipiens. Ergo cum Deus sapientissimus sit, tenetur ad optimum, idque unicum.
RESP. IIoc priucipium si admitteretur, libertatem in Deo penitus destrueret; nam in ente . quod intellectu infinito pollet, et rerum omnium causas Persectissim. Eognoscit . electio locum habere non posset. Comparatio ab homine sumi non potest, qui ignorantia linorat, et Lilla. Toti. III. Io
133쪽
ad malum sertnr naturali propensiona ' qui altiori voluntati subditus est, et sibi ipsi norma vivendi a gemit
que esse non potest. Unde tota sapientiae regula pro homine est divinae voluntati cousormiter agere. Cui autem voluntali consormabit se Deus, nisi suae 3 aut quam causam irare voluntas habere poterit se se determinandi; praeter seipsam 7 Voluntas Dei non est instar bilaticis , quae potentiam tantum passivam habet ; et res externa , aut operis externi Persectio non potest per Se causa esSe. qua Deus determinatur ad agendum, ut jam observatum t. . . . M omnis causa essiciens est, ait S. August.
- Lib. 85. Quaestion. Quae s. 28.3 : omne autem essiciensu majus est, quam id, quod ellicitur. Nihil autem majus
is est voluntate Dei; non ergo ejus cait Sa quaerenda est... NINST. I. Motivuin , aut causa voluntatem inclinatis ,
est ipsum objectum divinae cogitationis , quod Deus amat propter illius bonitatem, quod condit Propter g O- riam suam. Ergo, quo persectius est hoc opus, eo magis voluntatem ad agendum inclinat . RESP. NEG, AN T. Confundi non debet motivum divinarum operationum ad extra, cum earum fine, et amore illo , quo Deus sertur in omne bonum. Gloria Dei
externa , utit bonitas divitia cceaturis commarnicanda est finis operationum Dei ; non autem causa , et motivutri.
Nihil quod extra Deum est, potest Deum ad agendmri determinare. Deinde bonitas creaturarum est ipsum Deiopu . Deus creaturas libere amat, quia libere eas producit, et quem vult, gradum bonitatis eis impertit. Issae. II. Ergo caecam fingimus Dei voluntatem , ad opus sese sine ratione, sine motivo determinantem iQuis haec serat, aut cum infinita Dei sapientia eon et liet RESP. Deus non potest caeco modo agere, quia intellectu persectissimo praeditus est. Non potest ad operandum determinari, nisi a propria sua voluntate ; quia
134쪽
- 333ad. omnia P quae extra eum sunt, indisserens est; qui in se felicissimus I quia perseelissima libertate gaudet.
Al est etiam sapientissimus. Cum haec Omnia certa sint, eoncludimus, nihil esse inter se repugnantiae e quamvis mi a ratione inter se concordetii explicare non possimus. Mulla ejusmodi sunt , quae negas nON POSSumus . .etsi quomodo sint , non intelligamus. Quomodo libertas Dei eum immutabilitate conciliari possit , explicare non valemus ; sed utramque persectionem in Deo esse nemo dubitat. Rationem volendi M. intelligendi in Deo investigare non possumus et sed ideo nec intellectum a Deonlic voluntatem auferimus. Nos obscuritates in Deo relinquimus, quod nemo mirabitur. Verum, qui contra ria nobis sentiunt , videntur nobis Deum libertate sua exuere, ipsamque ejus persectissimam naturam , Maje-ε latem , et Potentiam violare.
De Sanctitate Dei. OBSERVANDA .
I. Sanctitas in genero consistit in immuni tale
ab omni malo morali, seu Peccato; estque constans amor recti, et voluntas omnes actiones suas
ad normam legis componendi. Cum nutem Deus ipse sibi lex sit, neque normam agendi extra seipsum habeat, Sanctitas dioina bene dicitur, immutabilis poluntas Perfectionibus suis conformiter agendi. me attribulum , ut cuilibet obvium est, arctis si mam habet cum Sapientia connetionem ; non est
135쪽
tamen unus utriusque conceptus. Sapientia magis' in actione consistit, et in Deo concipitur tanquam electrix operum illius, et rerum Ornnium modera intrix, attingens a fine usque in finem fortiter; suaviterque disponens umnia. Sanctitas est ipsa Dei
moralis persectio, ipsa pulchritudo Dei, et decor inessabilis praestantissimae naturae. Sapientia quasi effusam et exundantem Dei bonitatem repraesental; at Sanctitas lux ipsa est divinitatis intemerata; puritas, et castimonia integerrimae voluntatis. Utriusqupimaginem quandam in sole reperimus : illa lumen quodammodo est solis splendidissimum, omnia collustrans, et radios diffundens unde quaque; haec sol ipse dici potest sua claritate corruscans, et in se ipso inexhausto lumine dives. II. Nullum est Dei attributum, quod adeo moveat reverentiam nostram , et ad studium virtutis B deo provocet nos, quam hoc ipsum quod Sanctotas dicitur: nam sanctissima voluntas in Deo necessario eomplectitur amorem rectitudinis et honi moralis in creaturis, et aversationem omnis impuritatis ... Abominatio est Deo via i ii . . . Pro V. XV 9...
et Psol. V 7. . . Odisti Omnes qui πerantur iniquitatem. . . . Vide igitur quanta nobis necessitas in-eumbat sanctitatis; nam Deo placere non Possumus, neque effugere omnipotentis vindictam, nisi sanctutatem et ipsi pro viribus sectemur, diligentes justitiam, et odientes iniquitatem . . . Secundum eum, qui vocavis vos, sanctum, et 'si in omni conoeryatione sancti sitis, quoniam scr*tum est; sancti eritis. quoniam ego lanctus lum. . . . I Petri I Is., 16.
136쪽
sgos. I Reg. II a. . . . iran est sanctus, ut est Dominus . . . Isai. VI 3. Seraphim clamant alter adesterum . . . Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus exercutium. Vid. etiam Apoc. IV 8. Multa lilia omititimus; nihil enim frequentius occurrit in veteri Testamento quam ejusmodi loca, in quibus Deus sanctus vocatur, aut nomen ejus sanctum dicitur ...
I Petri J ist . ., Sancti eritis quoniam ego sanctus sinu. . Praeterea Deus auctor sanctitatis dicitur in erealmi ς, ut I ad Thessal. V 23. . . . Deus Pacis sancti Dei octa per omnia. . . . Dicitur aversari omnemulum morBle. . . Neh. I I 3. . . Miandi sunt Oculi mi, ne videas matum ,' et res cere ad iniqtiitatem non Poteris. . . Demum cum nihil in Deo nisi perfectissimum esse possit; sequitur Deo summam
veracilas. in Deo est constans voluntas vera di-eendi, et servandi promissa. In hac fundamentum
137쪽
σ38 sidei nostrae situm est, in hac spes omnis suturm rum. Tanta autem est hujus laudamenti firmitas , Di qui illud convelleret, Deum ipsum destruereti Unde haec aut similes propositiones: credendum esse Deo revelanii; fidendum Deo promittenti; merito axiomatum loco habentur in Theologia; neque adhuc inventus est quisquam, qui Deum auctorem fecerit mendacii. ipsi Philosophi gentiles id diserte exposuerunt, ut videre est apud metium Quaest. Abi. Lib. II cv. II '' I7. J inter alios is Pro-M clus. ex Socratis doctrina a Platone tradita in liis bris de Republica : cui assentientes Alcinous et is Simplicitis Deum veritatis nomine assecerunt; is quod veritatis omnis ita sit principium , ut solis omnis luminis B.
μ testimonium, signavit, quia Deus verax est... ROm. III 4. . . Est autem Deus Memae. . . Hebr. VI I 8. . . Impossibile est mentiri Deum. . . . Psal. CXLIV . . . Fidelis Deus in omnibus Derbis suis. . . . Alia multa praetermittimus; neque enim necesse est in re manifestissima argumenta congerere. Ergo verax est Deus, ergo Vera Sunt eloquia ejus, neque possunt effectu non compleri, quae ipse aut comminatus est malis, nut diligentibus se repromisit; nam Mer-ιum Domini manet in aeternum. . . Isai. XI . . Et
138쪽
IS9Christus ait, Malib. XXIV 3I ... Coelum et terra transibiant, verba autem mea non trausibunt. . . . Id ergo agamus sollicite, ut in virtute custodiamur persidem in salutem , paratam re lari in temPOre no- avssimo. I Petri I s.
f. IRDe Bonitate , et Misericodia Dei. OBSERVANDA .
I. Bonitas alia est naturalis, quae in ipsa naturae persectione consistit; alia moralis, quae est liberae voluntatis cum recta ratione conformitas; demum alia relativa ost, quae est propensio aliis imperii en-
di bona , aut eos provehendi ad statum persectio. rem. Cum honitas illa, quae naturalis dicitur, nihil taliud sit, quam naturae persectio, patet, Deum hoc sensu infinite honum esse, quia in omni genere persectissimus est P. II hujus Purtis. Art. II et IV '. Bonitas moralis in Deo est ipsa i Ra incomparabilis sanctitas, de qua θ. Η egimus. Superest ergo ut de bonitate Dei relativa pauca dicamus; quae recie definiri phtest: immutabile propositum voluntatis divinae, eos, quos condidit,heatos , et felices reddendi; seu constans voluntas in D co, communicandi felicitatem suis crenturis, quantum paliuntur earum finitae naturae, et sapien-
139쪽
issimi fines, quos Deus sibi proposuit. Haec divina
honitas varia. accipit nomina, pro variis creaturarum , quas ' afficit conditio uibus. Quando creaturis non merentibus hona dividit, gratia est; quando miseris et indigentibus succurrit, misericordia, et, eum malos patitur, et punire tardat, Patrentia Vocatur , aut longanimitas. Nota quoque sunt, bene Volentiae, amoris. beneficentiae, clementiae, liberalitatis etc. Vocabula, quae Omnia sub communi honitatis
II. Hoc est divinae huic persectioni proprium , quod nostrum quodammodo honum sit, magis quam Dei. Nam quidquid nos sumus, divinae benignitati debemus. Deus suo bono bonus est, in se continens omnia: nos autem. ex ejus plenitudinecte cepimus, ejus voluntate vivimus, ejus donis ditescimus. Hinc uihil est quod magis nos Deo sistringat, quam haec immensa liberalitas: nihil quod magis nos ad amorem sollicitet tenerrimosque moveat affectus. Multa sunt in Deo , quae plus admirationis habent quam amoris, quia ad ejus magnitudinem pertine ut et incomprehensibilem majestatem. Alia quae reverentiam jubent, fidem confirmant, . si duciam aecendunt; sed bonitus Deum amabilem et patrem in nos propensissimum exhibens omnes moris, gratitudinis, spei, et pietatis sensus excitat; cui, si accedit bonitati, illius moralis, seu infinitae sanctitatis , et intemeratae puritatis frequens consideratio; tum nescio quid divinum in animo exurgit et admirabiles in Deum amores exardescunt.
Illud quoqce ad imitatione minon parum excitat
140쪽
ν 14 innimos, cum gentiunt, nulla re propius nd Deum accedere homines, quam benefaciendo; tum demum filios Dei nos essici, cum misericordiae e honitatis divinae imaginem quandam in vita nostra exprimimus. Hac ratione Christus nos frequenter ad misericordiam , dilectionem , et beneficentiam excitat . . . Diligite inimicos , benefacite, et mutuum date , nihil inde merantes: et erit merees Mestra multa, et eritis filii Altissinai, quia ime benignus eresver gratos, et malos. Estote misericordes, sicut et Pater Dester misericors est... Eodem argumento tititur Mostolus. Sic ad Colossens. ait Coloss. III. 12.) . . . Induite Mos a ut electi Dei, sancti, et dilecti Miscera misericordiae, benignitatem etc.... Et dilectus Christo discipulus, qui amorem, quem Rite 'animo imbiberat, tam large ore et calamo effudit. En quaedam ex Epist. I Cap. IV . . . Charissimi, inligamus nos inoleem: quia Charitas ex Deo est... Si sic Deus dilexit nos, et nos debemus alterutrum diligere. . . Imprimis illa plena Divinitatis verba v. 26. ... Deus Charitas est, et qui manet in charitate is in Deo manet, et Deus in eσ . . .
Deus est summe honus et misericorn
Paoahet. Nihil Seripturae et Patres saepius eommendant, quam honitatem, clementiam, et miseri-eordiam Dei. Pauea seligimus. Psal. CV . . . Consite mini Domino, quoniam bonus, quoniam in 3aeculam