장음표시 사용
141쪽
misericordia eius ... Idem in alIis quoque Psalmis
repetitur . . . Psal. CXVIII . . Bonus es tu , eet in bonitasse tua doce me fustibicationes tuas . . . Psa . CII. integer misericordias Domini praedicat . . m8 Miserator et misericors Dominus , longanimis et multum misericors . . . Vid. etiam Psal. CXLIV.
et C. . . . . Exod. XXXIV. et . . . . . Luzae L 5 ....
Misericordia ejus a Progenie in Progenies , timen
tibus cum . . . Iacop. I. I . . . . omne datum OPliamum , et Omne donum Perfectum desursum est , d scendenς a Patre luminum . - . Huc referri possunt, quae Denm nobis exhibent tanquam Patrem optimum, cujus opem nemo frustra implorat, qui dat nobis superub undanter, quam petimus et intelligimus. Aut quae summam ejus erga homines dilectionem 'et charitalem extollunt, et ad imitationem nos proposito tanto exemplo provocantis Vid: quae supra relata sunt. Observ. II.
Ex Patrum lestimoniis, hoc unum addimus S August. Lib. de Spiritu et Littera . Major est Dei misericordia, quam Omnium hominum miseria....
OBII IUNT I. Misericordia est species tristitiae: atqui tristitia in Deo esse non potest; ergo nec misericordia. BESPONDET S. Thomas Pari. I. Quadist XXL ADL5.ὶ . . . re Misericordia. est Deo altribuenda secundum
esseClum . non Secundum passionis asseclum. Misericors
dicitur aliquis, quasi . habens miserum cor; quasi scilicet assieitur ex miseria alterius per iri, liliam , ac si esset ejus Propria miseria; et ex lioe sequitur, quod operolux
142쪽
ad depellendam miseriam alterius, sicut miseriam. Pro Priam: et hic est misericordiae effectus. Tristari ergo demiseria alterius non competit Deo; sed repellere miseriam alterius , hoc maxime ei com Petit ... νε. OBIICIUNT II. Si Deus summo bonus esset, Dulla possent mala in hoc mulido existere. Atqui existunt tamen quam Plurima. Ergo et . RESP. D. MAI. Nulla Posserat existere mala absoluta et moralia, quorum Deus auctor esset, conc. Nulla Possent existere mala desectus, aut ex hominum culpa manantia, nego. Multa , quae uobis mala videntur, sunt tantum rerum creatarum imperfectiones. Deus hona produxit multa , et minora , cum ipse Sit Unum summum bonum ; non sibi aequalia, quia non de se ipso; sed infirma , quia de nihilo ; atque etiam inter se tuae qualia , quia i ii iis , quae 9bsolutam bonitalem habere
non possunt, Persectio ex comparatione cum aliis in seis xioris naturae potissimum elucescit. Cum ergo queritur, DP alia sint aliis minora in hoc mundo, optime responderi potest; ideo alia aliis esse minora . ut alia aliis ESsent majora ... νε Α terrenis, ait S. August. s Lib.,, XI de cio. Dei. J, usque ad coelestia , et a visibilibus is usque ad invisibilia , sunt alia aliis bona meliora , ad
, , hoc inaequalia , ut eSSen Omnia ... M. Quod mala moralia attinet, iam dictum est, ea non
Dei opus esse , sed hominis. Ad libertatem nostram id pertinet, quod in malum dilabi possit. Ipsa autem libertas Dei donum est ,- eaque sublata nec dignum Deo obsequium praestaretur, et muli plici felicitate careret honio IIuc pertinet illud S. August x, Lib. de pera Relig. Cum XIV. . . . Tales Servos tuos meliores esse Deus tuis dicavit, si ei serviant Iliberaliter : quod nullo modo is fieri posset, si non voluntate, Sed neeessitate servi - - rent . . . n Si ad mala Phisica Provocant adversarii.
143쪽
valent iam datae respontiones. Nam in quantum desecium
indicant , ex naturali conditione omnis creaturae fluunt. Quatenus autem vexant vitam humanam , poenae pecca li- sunt, et quidem Salutares, ac Pateruae honitatis et clementiae magis quam justitiae indicia ; quia ab homina dependet, ut iis bene utendo multo persectior evadat . et beatior. Hanc multiplicem malorum ejusmodi utiliis alem ei iam imbecillior hominum ratio facile intelligit: quid si immenstum illud, aeternumque divinae providentiae
opus , quod terrena omnia et coelestia , et tempora et . aeternitatem, et Omnia entia , BC eventus omnes comple elitur , ussequi mente nostra possemus p
Iustitia latiori sensu, sicut in homine omnium Wirtutum complectionem significat, sic et in Deo a Sanctitate caeterisque attributis moralibus non distinguitur. Stricte sumpta est singularis virtus, reddens unicuique suum; in Deo autem est constans voluntas tribuendi praemia et supplicia unicuique pro meritis. Iustitia ut specialis virtus considerata duplex distinguitur; scilicet in eommutatisam, quuredditur alteri, quod ei debitum est pro accepi , Cui ablato; et distributisana, quae premia vel Poenas pro meritis rependit. Haec iterum duplex est: qua do poenas decernit pro commissis sceleribus, vOen
144쪽
tur Mindicatisa , si praemia, remunerati . Iustitia, quae commutativa dicitur proprio et stricto sensu in Deo non est . . . Quis enim Prior dedis illi, et retribuetur Ad Bom. XI. 3I. . . . Quamvis iueo sensu admitti possit, quod nostra bona opera ea gratiae auxilio iacta aliquam acquirant cum prae mio proportionem. Quod autem justitiam distributivam altinet, nemo est, qui eam Deo unquam abjudicaverit. Deus, sicut libentissime merita cor nat, ita transgressores nou sinit esse inultos.
PROPOSITIO. Est in Deo justitia disimustua.
PaosAT. I. A um. generali. Multa hujus rei arginmenta in omnibus sere libris tum veteris trim noui testam . occurrunt. Sic Genes. XVIII et s. Abraham ad Deum ait . . . Absit a te , ut rem istam
facias, ut occidas justum cum i is , fiatque iustas, sicut i ius: non est hoc tuum , qui judicas orbem
terrae . . . Psal. CXVIII, I 37. . . . Iustus es D mine, et rectum iudicium tuum . . . Tobiae III a.... Iustus es Domine , et omnia judicia rua justa sunt, et omnes Diae tuae misericordia , et peritas, et iis, dicium . . . Roman. II. s. et seq. . . . Reddet unia cuique secundum Uera eius etc. A. . V Ioan. VMatib. XVI XXV II ad Cor. V etc.
145쪽
mihi domna justitiae , quam reddet mihi Dominus in illa die justus iudex.- Ad Hebreos VI I o. . . ia
Non injustus Deus, ut obliviscatur Oseeris Destri, et dilectionis, qnam ostendistis in rismine ψsius ... a.' Est in Deo justitia punitiva, in vindictam malorum. Ad Rom. XII I9. . . . Mihi Dindicta rimo retribuam . . . Psal. V 6. 7. . . . Non habia tabit iuxta te malignus; neque Permanebunt in stiante oculos tuos. Ouitli Omnes qtii πerantur iniquitatem, Perdes omnes qui loquuntur mendacium. Rom. I I 8. . . . Reuelatur ira Dei de coelo su er omnem impietatem, et in stitiam hominiam eorum , qui ueritatem Dei in justitia detinent . . . Praeterea justitiam Dei vindicem liceat nobis cum Scriptura loqui) facta ipsa omni sermone evidentius probant. Praecipua sunt I.' mala ob peccatum originale ita tolum genus humanum diffusa. u.' Diluvium. Sodomae et Gomorrhae excidium. 3.' Immensa Dei in Christum Hominem - Deum severitas. Pgoa1T. III. I.' In ente persectissimo nulla potest esse injustitia, quia nulla potest esse causa injustitiae. omnis quippe injustilia nascitur vel ex ignorantia , seu errore intellectus , vel ex perversa voluntate; sed utrumque in Deo repuguat. E
a.' Non intelligitur, quomodo Deus, in quo
est summus amor omnis honi, omnisqne iniquiquitatis summa aversatio, ponet in rerram creatarum admiratione nullam boni, et mali rationem ha here; leges optimas, et ad commune bonum planctu ecessarias , nulla sanctione confirmare ;- neque in
146쪽
transgressores, et contemptores majestatis suae animadvertere.
3.' Deus cum sit optimus, creaturas rationales necessario vult esse beatas ; verum cum sit moralis mundi gubernator, moralem simul earum bonitatem promovere tenetur; ideoque se licitalem cum virtute, aut morali persectione sociare insolubili nexu. Inde oritur ordo moralis , qui sine justitiae ogitari non potest; consistit enim in eo, ut nemo possit esse beatus, nisi bonus sit; infelix autem evadat, quicunque a virtute desciscit.
DI UIT I. Iustitia scelerum vindex est aliqui9 Deo
extrinsecum e uiqni nihil extrinsecum pol est Deo neces in Fariti in esse et ergo jus lilia nou potest in Dei alicibutis
RESP. NEG. MAI. Iustilia ad illa Dei attribula perii Net , quae vim suam exserunt extra Detina , et ob hano causam i duplici ratione considerari possunt ; in quantum nempe in Deo sunt; et in quantum in operatiotii-hus Dei externis manifestantur. Ius ilia Deo intrinseca est tanquam altributum necassarium Persectissimae naturae , Deque ad ejus essentiae divelli potest. In hoc Theologioinues cou veniunt: unde cum circa Iustitiae necessitatem disputant, de hac persectione non agunt, quatenus in Deo est; sed do ejus externo exercitio. Atque omnes iterum concedunt, Deum,. cum vindictam sumit de pec-Galis nostris , prorsus liberum esse in modo puniendi. Au autem possit omnino a poena abstinere, etiam SuPPostia libera transgressione , non apud omnes in confesso est. Putant quidam Deum utpote supremum se Disiti eo by Cooste
147쪽
mnium creaturarum Dominum Posse Iuri Suis cedere..et ostensam cum omni poena dimittere. Alii tamen conistrarium multo prohahilius assirmant , rationesque asse runt a nobis supra ex ipsa Dei notione evolutas. Caele rum lota haec quaestio de hypothesi est nou existente ..dum fatentibus omnibus ex Revelatione certum sit, Deum revera poenas a peccatoribus exigere. Non est ergo eur' haec nos diutius morentur.
DicusT. II. Multa ad mundi huius ad mini si ruionem attendentibus Oecurrunt, quae cum justitia Dei conciliari
non possant. Nam honos non raro videmus inique vexari, et malis sere innumeris confici: cum econtra mali
in honis ducatit dies suos, ac perpetua Prosperitate 4loreant. Ergo etc. RESPOND. Haec quidem conciliari non posse videntur eum Dei justitia ab iis. qui terrena sapiunt, et omnem suam quamvis mire iactatam sapientiam in rebus caducis et brevissimo hujus vitae spatio concludunt. At iis, qui suae dignitatis conscii sunt, et meliora de Deo sentiunt
Persuasum eSt, omnia saPientis Si me a Deo esSe constituta.
Et quamvis mulla sint, quae nos nullo consilio assequi possumus ; in multis lamen fines conspicimus sapientia Dei, honitate, ae justitia dignissimos. Cum Deus Supremus omnium Dominus sit, utique pro suo beneplacito tum malorum supplicium , tum honorum praemia disserre potest; atque ut ea disseret sapientissimae suadent, rationes. Vid. Sap. Cap. XI XII. Status vitae praesens est status Probationis , in quo ad exercitationem viri Utis, et abstergendas humanae infirmitatis maculas, opor et honos mnita perferre molestias. Cum autem Vides malos prospera uti fortuna . cogita in Deo justitiam non excludere bonitatem , quae patienter sustinet ingra-Ms , et peccata dissimniat propter paenitentiam; cogit n.
cos qui divitias bonitatis , patientiae . et longanimitatis
148쪽
.eonte vini, thesaurizare sibi iram in die irae s Rom. II c. 5. J I cogita demum, in hoc ipso Harius in nolei i Dei justitiam, quod ea, quae bona reperit in pec
caloribus , sine praemio non relinquat; et ideo terrena quaedam et caduca iis impertiatur , quos in alia vita praevidet iustitiae severitalem experituros.
DicusT III. Bonitas et Misericordia, quae veluti proprius Dei character intelligitur, iustitiam illam.
quae punitiva est, necessario excludit; quia contrarii utriusque effectus sunt. Una Parcendo se, et miserando manifestat, altera puniendo e una dona sua in omnes largiler effundit , altera magnam homitium partem ad aeterna supplicia damua l. Ergo et c. Brap. Bonitas in Deo non est caeca aliqua ei omni
lege soluta henignitas , absque delectu et consilio dona sua disiundens ; sed virtus moralis et persectio , quae eum Sapientia et Sanctitate in dissolubili foedere sociatur.
Hoc ipso non potest esse iustitiae contraria , quae comes aest Sapientiae et Sanctitatis, sive summae morali talis executoria pol diuas. Non potest ergo iustitia cum honitate pugnare; utraque in Deo summa est et infinita; utramisque Deus exercet Pro sua voluntate , tanquam Sapientissimus gubernator , et assertor moralis ordinis; neque eum botia largitur cessat esse justus, neque cum Poenis docernit , honitalem exuit . . . M omne justitiae opus,
M ait Tertuli. scint. Mare. Lib. II Cay. XIII , procum ratio honi latis est; quod iudicando damnat, quodH damnando punit , quod , ut dicitis , saevit ; utiquem hono, non malo proficit. Denique timor iudieii ad
- bonum, non ad malum confert. . . Et Paulo Post . . .
- Usque adeo justitia etiam plenitudo est divitii talis., ipsius exhi hens Deum perfectum , et Patrem ei DO-ss minum; Patrem clementia; Dominum diseiplina: Pa - εν trem potestate blanda, Dominum severa, Patrem di Lilla. Tou. III. I I
149쪽
IIo M ligendum pie, Dominum 'limentum necessarie: d i l i-υ gendum, quia malit misericordiam, quam sacrificium, νε timendum , quia nolit peccatum : diligendum , quiau malit poenitentiam peccaloris , quam mortem ; et ti- D mendum , quia nolit peccatores sui jam non poenia ,, lentes M. Pulchre demum S. August. ostendit 'ist. 58 ad Marcellin.) , mala, quae tu hoc mundo patimur non iam mala iustitiae esse, quam bona misericordiae. . o Cum Deus evertit subsidium viliorum , et copiosas, libidines inopes reddit, misericorditer adversatur. Jam ante dixerat. ...is Nihil est infelicius se licitate pec-3ν Cantium, qua poenalis nutritur impunitas , et mala
,, voluntas vellit hostis interior roboratur . . . H.
NOTA. Recurret adhue occasio de his uherius tractandi. Caeterum de Deo ejusque altribulis multa copiose et acute disseruit D. LIosoke, Tom. Imagis tamen Philosophorum , quam Theologorum more. Mulla eliam in Cl. D. Doborarer Theologia Dogmat. , reperies methodice exposita. Splendent i hi
ubique Protestantium auctorum Domina, Praeter missis Patribus, et celeberrimis Catholicorum Theologis; aut uno: tantum aliove ex recentioribus obiter et timide quasi nominatis. Nos cum magna fiducia ad nostros Theologos remittimus: et qui, tractationem hujus materiae desiderant, non theo reticam tantum, sed ad mores et usum vitae Christianae accommodatam, cibum invenient multo solidiorem, et ex puro verae Religionis frumento expressum in Callio-
L Iicorum libris. Steti Schwarethuebere Religioushaudb.
150쪽
1ὶ Pag. 48. Ita gregie in hanc rem disserit Illustriss.
Bos suetius, ira ite de Ia eonnaissance de Dieu, et de so in eme, cha P. VI. g. 5. . . re Parnai les veriles elernelles, que je conna iv, une des Plus certaines est celle et , qu' it 3 a quelque chose au monde , qui existe δ' elle meme, par consequent qui est elernelle, et immuabie. ' ii X ait un sevi moment Ou rien ne sole. eternelle ment rien ne sera. Αinsi Ie neant sera a jamais to uteverile, et rieu ne sera Vrai que te neaui; cbose absur
de et contradicto ire. ν' . . . e.
Et g. 6 . . - Il n'y a rien de plus existant, ni do plus vivant, quo tui. II ne pe ut pas qu'il ne soli , tui qui possede la pluuitu de de l' et re, ou plutot , qui est