장음표시 사용
251쪽
ως sed ο ωέ, nimis frigidum est: nam nemo ignorat . unum articulum saepe Poni pro alio. Dein quid impedit, quominus ita legamus : Ex quibus est Christus secundum earnem , hic est sumn Omnia Deus etc. y - Vid. Bellariis
ΟBa1 c. VII. Ita illo textu I. Ioan. V ID. . . . Ut cc .gno ecamus perum Deum, et simias in oem Filio eyus. Hic est perus Deus etc. haec verba : Hic est uertis Deus, non referuntur ad Filium Dei . do quo proxime sermo sit , sed ad Deum Patrem . seu summum Deum. Ergo elc. RESP. En nova Socinianorum contorsio , sicut aliae omnes inepta prorsus et absona. Ridicula esset S. Ioannis Oratio , si prononem hic Patrem designaret, non Filium; sensus enim esset: m cognoscamus perum Deum. . . hic est perus Deus etc Multum intei esse debuit Christi nis , ad quos haec Epistola directa fuit-, ut scirent , verum Deum esse verum Deum e frustra igitur exemplis nonnullis probare nituntur Soeiniani ; quod pronometi hic non semper ad illum reseratur , de quo proxime sermo hahehatur; tum enim contextus et signi sientio ver- horum, et i PSae grammatices regulae sensum determinant. At in loco citato sensus , quem adversarii obtruduni , Dou tantum regulis grammatices , Sed et contextui , elbanae rationi repuguat.
Argumenta quae directe Verbi seu Christi diuinitatem
impugnant. OBII c. I. Multa in Scripturis occurrunt, quae solum Patrem verum Deum eSse probant. Ergo ele. PROB. ANT.. Priner ea, quae superius Pag. 185 ex
252쪽
pauea hic suffetant. 2.R In veteri Testamento Deus voratur Deus Ahraham , Deus Isaac, et Deus Iacob: sed Filius aut quod idem est. Iesus ab hoc Deo Abraham expresse distinguitur , ut Actor. III. . . . Deus Abraham, Deus Isaac, et Deus Iacob glorifica it Filium suum δε- sum. . . . I ud Timoth. II 5 ait Apostolus. . . Unus Deus , unus et mediator D I et hominum homo Christu Iesus. . . . Id autem generatim observandum , quod ii hi Patris simul , Et Christi mentio occurrit, solus Pater
BLsP. AD UTRUMQ. Deus Abraham , de quo Petria loquitur Actor. III, est unicus et summus Deu sein trihus personis subsistens: quod autem dicatur glorificasse
Filium suum Jesum : illud utique de Filio intelligi d
het, qua homo est. Eodem modo intelligenda sunt, quae Apostol. I ad Cor. habet. Nam cum ait: Unus Deus , non excludit persouas : quae unitatem DBti tollunt , sed falsos Deos . quos quisquis admitteret , eo ipso plures Deos diceret. Cum antem subjicit: Unus et mediator etc.; Christum ut hominem considerat ;. Dum mediatoris Paristes in humana' natura obiit , etsi totus Christus mediator sit , et quae hutnana natura gessit , vim et meritum ex eo habeatit , quod haec cum divina in una persouaron lineatur. Caelerum si Pater in quibusdam locis speetatim Deus, appellatur, nihil exinde contra Christi divinitalem concludi potest , quam omnes N. T. Puginae praedicant. Magna tum adhibenda erat cautio, ne dogma unitatis Dei labefactaretur . et homines nuper a Gentili superstitione conversi, se ad Deorum pluralitatem, unde recesserant, denuo delapsos esse Pulare ut. - IIuic responsioni et alia addi potest eommuni S et pervulgata, nempe Patrem quas κατ εξογην Deum vocari , quia fons es divini latis. Ipse etiam ratione Personae a Se ebu aliae stu
tem personae ab Ipso originem habent. ,
253쪽
ΟBIIc. II. Christo multa denegantur , quae a Veris
Deo abesse non posSunt: alque iterum inulta de eo a14 iirmantur, quae cum Dei Datura non cohaerent. Er
PROB. PRIMA PARS ANTECED. Joan. V Christus de seipso ait . . . Non Motest Filius a se facere quidquam, nisi quod ciderit Patrem facientem ... Joan. VII. . . Mea doctrina non est mea ... Marc. X adolescetiti, qui eum bonum appellavit, respondit . . . Quid me dicis bonum p Nemo bonus nisi solus Deus . . . Matth. XX ad Discipulos ait. . . Sedere ad-dexteram et Sinistram nora' est meum dare Nobis . . . . Demum Marci XIII fatetur quod ne ipse quidem noverit diem judicii. . . . De die illo pel hora nemo scit , neque Angeli in coelo , neque Filius nisi Pater . . . - Ergo Elc. . RESP. Facilis est ad haec argumenta responsio. Istupene omnia de Christo, ut homo est, intelligi possunt: imo nihil Prohibet, quominus nonnulla de eo ut Filius Dei est, dicantur, cum nihil sit in Filio, quod a Patre
uota acceperit per generationem. Unde neque est, neque operatur a semetipso, sed utrumque a Patre accepit. Sic doctrina eius non adversatur doctrinae Patris, nec voluntas ejus Patris voluntati contraria est, sed cum ea Plane con ' Sentit. Cum ergo Christus ait. . . Doctrina mea, non eSemea, utrumque ait, ut S. August. observat, ut suam esse
doctrinam et non suam : suam quidem , quia ipse est eritas, quia in ipso omnes thesauri sapienΠae absconditi' Sunt : non Suam , quia ut Deus omnia a Patre habet ;ut homo autem scientiam habuit a Deo sibi communi catam, ut, quae audivit a Patre nota faceret Nobis. Quae Christus adolescenti respondit Marc. X hunc lautum Sensum habere possunt . . . Cur tu, qui Iu me nihil praeter hominem vides, me vocas bonum, cuin. εolus Deus bonus si ly Ergo vel honum me non a Ppeliri
254쪽
. vel Deum me esse consilere. Ita August. Lib. III eon
si hi persuadeat Christum , ut Deus est; POleStatem non habere dandi regni coelestis 3 Ipse enim ait Matth. XXVIIIὶ datam sibi esse omnem potestatem in eoelo, et in terra; ipse Lucae XXII ad Discipulos inquit . . . . Ego dispono oobis, sicut disPosuit mihi Pater meus regnum . . . Id ergo indieare voluit Christus, non posse se discipulis concedore, quod illi assectu carnali ab eo, ianquam ah homine sibi assini tale carnis conjuncio petebant. Nulla quoque etiam divina potestate aeterna illa divinas Sapientiae decreta immutari poterant , quibus
praemia regni coelestis non ambitiose petentibus , - sed certantibus, et ad sinem usque perseverantibus constiis
At illud. quod ultimo loco dicitur, Christum ignorasse diem judicii, respondemus, , haec de Christo dici non posse eo sensu, quod ipse diei illius notitiam non habuerit . . m Quomodo enim, ait S. Ambros. Lib. V de side cap.
- XVIJ, nescivit judicii diem, qui horam judicii, et lo-
πε eum, et Signa expreSSit, et CauSasy33. . Quomodo ue
scivii ille ... qui constitutus est a Deo judex Diporum et mortuorum p s Actor. X . Sensus ergo est se ignorare diem illum, in quantum Dei ad homines legatus erat:
quia illum non ita sciebat, ut revelare posset homini inhus. Sic legatus, cum interrogatur de Secretis regis sui. vere respondet se ea nescire , etiamsi illa sciat : quia illa nescit ut legatus; neque enim in mandalis principis habet, ut ea revelet, sed ut reticeat. INSTANT probando secundam Partem antecedentis. xy Christus creatus dicitur et factus. Properb. VIII ubi Hebraeum et Vulgetita habent. . . . Dominus Possedit me in initio clarum suarum, in graeca versione LXX Interpr. Iegitur . . Dominus creavit me initium MiaViam Suariam . .
255쪽
Actor. II 56... n Dominum eum et christum fecit Deus
hunc Iesum ... Joan. I IS.... Qui Post me oenturus est, ante me factus est . . . Ad Coloss. I Christus dieiis tur Primogenitus omnis creaturae. 2.Q Christus se Patre minorem esse satelur, ejusque mandatis subditum . . . Ioan XIV. . . Vado ad Patrem , quia Pater major me est . . . I ad Cor. XV. . . Cum SM-
eota illi fuerint omnia, tunc et i se subiectus erit ei. . . Joan. XIV . . . Sicut mandaιum dedit mihi Pater sic fa-
, 5.ς Deus Pater non tantum simpliciter Deus vocatur, sed Deus Christi . . . Ascendo ad Patrem meum, et Patrem Mest m , Deum meum , et Deum νeStrum. . . . Ioan. XX
17 ad ΕΡbes. quoque Cap. I II dicitur. . . . Deus D mini nostri Iesu Christi, Pater glorim det Oobis S iritum saρientiae. . . . Mirum igitur nou est si Christus Deum orasse dicitur ciam clamore valido et lacrymis... Iehr.
V r, Ergo etc. BESp. Loca N. T. quae in speciem divinae Christi na. turae adversari videntur , si propius inspiciuntur , nihil habent, quod divinitali repugnet; vel hac sola disiiD-ctione diluuntur, quod duplex sit in Christo natura, divinu et humana. . . o Pia mens, ait S. Ambros. Lib. VII,, de side Ciap. VIII) quae leguntur Secundum earnem, dis, vinitatemque distinguit; Sacrilega confundit, et ad divi- ,, n ilutis detorquet injuriam, quidquid secundum humiliis
is latem carnis est dictum. - . . Ulade.
AD I. Proverb. VIII praescrenda est lectio Vulguiae, quae eum Hebraeo coneor dat. Fae illime fieri potnii , ut loco σκτησε possedit, εκτισε creaυit in textum Graecum irrepserit, levi mutatione unius litterae η in ι. Accedit alle a quoque solutio, vocem κτιζειν creare apud Graecos progeneratione Passim usurpari. Id ipsum docet HieronΥm. ita
C. p. IV ad Ephes. et Augusti Lib. de Fide ei SImbolo
256쪽
Qua, Aetor. II 36 leguntur, ad humanitalem Christi
pertinent. Illud Joau. I. . . Ante me jactus est, non significat . Christum productum fuisse ante Ioannem, sed Joanni praelatum , et antopositum. Ita explicat Ambro . aliique Patres. Clis. Bellarmin. Lib. I de Cliristo Cap. XVIII. Unde aiam Primogenitus omnis creaturin voratur, non factum eum intelligamus ei creatum , sed a Patre
genitum ante omnem creaturum; nam statim additur ...
Quoniam in lyso condita sunt unioersa in em lis et in teris ra . . . Quo et illud Pelimel Joan. I . . . Omnia Per i sum facta sunt, et Sine i 'so factum est nihil. . . In quae verba optime, S. August. ait Lib. I de Trinit. Cv. I. ...., Liquido apparet ipsum iactum noti esse, per quem sa clas, sunt omnia: et si iactu, non est. Creatura non ebi. N.
iterum et Tract. I in Ioan. circa med. . m Exeat nuncis Descio quis infidelis Arianus, et dicat, quia Verbum Dein sactum est. Quomodo potest fieri ut Verbum Dei saelum νε sil , quando Deus per Verbum Deit omnia Τ ,. . AD II. Veteres quidam lum Graeci tum Latini crediderunt, Patrem majorem dici Filio, quia principium est
Filii. Verum necesse Non est ad hanc solutionem consu-gere : susscit illud Syin holi Athanas . . . - Εqualis Patris is secundum divini lalom, minor Patro secundum humani talem. H. . Christus ait. . . Vado ad Patrem, quia Pater major me est. . . Ex quo ita concludii Beliamin. s Lib. I de Chri to Cap. XVI.) is In ea natura est Filius mi ,. Dor, in qua vadit ad Patrem; non autem that ut Deus. is sed ut homo M. Hoc ipso sensu, ratione scilicet humanitatis assumptae Christus Patri subditus est, eiusque prae Cepta ex vera obedieritia Exsequitur. Secundum humani talem ea etiam intelligetida sunt, quae Apostol. ad Corinth. 'habet . . . . Tunc et lyse subiicietur ei. . . Id est: Quamdiu praesens hoc saeculum durabit. omnia tu potestate
Filii sunt, non tantum qua Deus, sed etiam qua homo
257쪽
est. Non est aliud nomen datum hominibu3,In quo nyomteat nos Salvos sient. . . . Ac l. III . . . Unus mediator Dei et hom&um , homo Iesus Christus. . . . Ipse laudem veniet judex vivorum et mortuorum, reddere unicuique securi dum opera sua. . . Potestatem dedit ei Pater ), judicium Iacere, quia Filius hominis est.... Joan. V. - Post hoc autem universale judicium cessabit Ecclesia militans, cessabit quoque mediatoris ossicium; et erit meus omnia in omnibus. ' . AD III. Iam ostensum est, multa in Scripturis de Christo dici, quae ad hum a Dam ejus naturam pertinent. Hoc sensu ipse Palcem Deum suum vocat; hoc sensu Apostolus Deum Caput Christi appellat; et ad Ephesios scribens, Deum D. N. I. Christi, Patrem gloriae invocat ; hoc sensu ad Hebraeos V dicitur, in diebus carnis suae preces, supplicationesque obtuIisse Patri: nam, cum tanquam Deus esset Patri aequalis , homo factus est . . . . Et cum in Graeco κα-ρ ,. quamvis in esset Filius Dei, didicit eae iis, quae νωιus est, obedientiam . . . . Clare hic duplex Christi natura exprimitur, eo sere modo, quoad Philipp. II . . . Cum in Jorma Dei esset . . . exium nivis semetipsum. . . Iactus Obediens usque ad mortem. . .
Notandum est, quaestionem nobis non esse cum De istis, qui omnem revelatam Religionem respuunt, neque Scripturae auctoritate commoventur. Hi siquidem, siquos osseudimus, ad ea reducendi sunt, quae in I.' Istitutionem nostrarum volumine de Revelationis possibilitate, et de Christianae Religionis divina origine diximus. Contra eos hic disputamus , quorum non paucos hac nostra aetate re
258쪽
is 2 9perire est, qui cum Scripturis se credere ossirmant, et ad Scripturas conflanter appellant; Oamem tamen in eo operam ponunt, ut dogma divinitatis Christi vel palam, vel obliquis artibus et simulata Religione demoliantur. Nihil est in Scripturis tam
clarum et obvium, quod illi non detorqMeant vio. lentis et assectatis interpretationibus. Toti in verbo. rum apicibus haerent, in levissimis et puerilibus grammaticorum aduolatiunculis ludunt, aut sublili hus Dialecticae tricis implicantur. IIaec cum agunt, exquisitam Scripturae intelligentiam se habere, et non communis tantum, sed et altioris Critices et Philologiae semitas sese persequi jactitant: revera autem fraudem, et malam , fidem produnt suam. Optime de ejusmodi essu giis, et Scripturae non interpretationibus, sed depravationibus ait Tertuli. Lib. ado. Hermog. Cay. XXVIIJ . : . B Hae suntis argutiae et subtilitatos Haereti sorum, simplicitatem
is communium verborum torquentes in quaestio-M nem M . . . Sed in hoc ipso magnum est Catholici
dogmatis firmamentum, quod ad ineptias ejusmodi
et miserrimas artes confugiendum sit adversariis ;cum e contra sincero animo quaerentibus ubique se Osserat veritas, tam clare expressa, ut nihil ultra
a diligentissimo indagatore desiderari possit. Atque scite ait Petauius De Incam. Lib. XVI GP. IJ..is Si nullae adhuc extarent Scripturae, et id in deliberationem veniret; quemadmodum fides nostra de Christi divinitate, et ejus Incarnatione scriberetur; quibus aliis verbis ea conciperetur Τ Si quidem
et proprius Filius, et unigenitus et verus Filius,
259쪽
et super omnia Deus nominatur. n. . . . Neque id
praetermittendum est, multos hodie reperiri subdolos impie latis propagatores, qui cum Christum divinitate spoliant, magnam tamen assectant tanti nominis reverentiam. Contendunt igitur Christum nunquam sibi divinitalem attribuisse; imo longe eum fuisse ab hac impietate remotum. - Verum ludunt nos simulatores isti. Non potest illis ignotum esse,
Christum et saepe, et publice se Filium Dei , et Deum dixisse, alque ita dixisse, ut aliter quam de vera divinitate inibiligi non possit. Vide, quae a nobis p. 236, 24o, 244 allata sunt testimonia;
imprimis autem. p. 237. - Unde consequens est, Christum, si Deus non est, summae impietati reum suisse, et inter Omnes, qui unquam fuerunt impOstores audacissimum, mullum ipso Mahumele Peiorem. - Non ergo manet viris istis effugium. Ad hanc usque dementiam eos pervenire necesse est,
nisi de Christo ea, quae nos sentiant. Nihil est inter haec medium: Qui se ipsum Deum sacit, is aut Deus est, aut homo omnium flagitiosissimus. sin.
260쪽
Probatur Verbi diuinitas ex constanti Patriam Antenicoenorum Traditione.
I. Argumenta ex Scripturis deprompta nunc a nobis sunt sus ius explicata; superest, ut eadem τeritas Sanctorum Patrum Traditione muniatur. Nam eum nihil tam apertum in Scriptura sit, quod non sciant Haeretici perversa interpretatione corrumpere; an non recta ratio suadet, Ut eum sensum ratum habeamus, qui a primis saeculis ad nostra usquatempora non interrupta successione manavit Τ Aut an res tanta committenda erit Nova loris cujusque
opinioni 7 Praeclare in hane rem disserit Tertullianus Lib. de Praescriρt. Cap. XVιὰ contra Haereticos
sui temporis, quae quam accommodate ad recentiores Scripturarum corruptores dicta sint, lacile quisque intelliget . . . si Quoniam se ait, proficit nihil congressio Scripturarum, nisi plane, ut aut stomachi Μ quis ineat eversionem, is ut cerebri. Ista haeresis,1 non recipit quasdam Scripturas, et si quas recipit is adjectionibus, et detracti otii hus ad dispositionem is instituti sui inlestv rtit: et si recipit, non recipit
integras; et si aliquatenus integras praestat, nihilominus diversas expositiones comments a con- LlEa. TOM. III. i 8