장음표시 사용
301쪽
3o2 unitate numerica intelligi possint. Πujusmodi sunt illa Matth. XX III .... Butizantes eos in nomine reis, et Filii, et Diritus Sancti . . . I. IOB D. V . . .
Hi tres unum arant... Et Ioan. X. . . Ego et Pater unum stimus ... Et illud Ioan. XVII. . . Mea omnia tua sunt, et tua mea sunt ... Et alia , multa etc. Iuilla Christi verba . . . Ego et Pater unum Sumul, ita commentatur S. Hilarius Lih. IV de Trinit. . . . M Absolute Pater Deus, et Filius Deus unum sunt
εο non unione personae, sed substantiae Uni in te. . . m.
ubi apprime duo ista voeahula distinguit, unionem, et unitatem; ita ut unio personas, unitas vero naturam ipsam respiciat. Huic S. Hilarii testimonio alia innumera ex Patrihus adiungi possent. Pauca tantum asseramus. Gregorius Nyssen. Lib. ad Ahiat.
ait ...is Natura una est, ipsa secum unita, nam prorsus unitas individua, quae non una cum
M singularibus, qui eius participes sunt, dividi.
M tur . . , Μ. Pu clare quoque Nazianz. Oratione XL ... is Vix unum animo concepi, cum statim
ti tribus circumfulgeo: vix tria distinguere incipio, M eum ad unum statim sublimis. feror. . . n. Basil. aliique Graeci Patres utuntur μονα δει et ι ναδες vomeabulo ad exprimendam persectissimam Deitatis unitatem. S. Augusti . Lib. XV de Trinit. Cap. XXIII. . . , as In illa sumina Trinitate, inquit, quae M incomparabiliter rebus omnibus antecellit, tanta a. est inseparabilitas, ut, cum Trinitas hominum is non possit dici unus homo, in illa unus Deus et a. dicatur, et sit: nee in uno Deo sit illa Trinitas, a sed unus Deus . . . n. Accedit, quod Patres Pas-
302쪽
sim naturam divinam vocent indisiduam, singularem, unam ianitiale sine numero, unam unitate ex identi late; quae Omnia, nisi consulto in alium sensum detorqueantur, unitatem numericam significant; ita ut Patres aliis vocibus non utantur ad consulandam in Sabellii dogmate personae singularitatem; neque Eliter personae unitatem in Christo exprimant. Finem huic argumento iacimus S. Gρhronii Patriarchaeaeeosolymit. testimonio, qui Philopono serme coaevus suit, et diu ante Scolasticos vixit, qui, post quam aliis Haereticis anathema dixisset, Bddit . . .m Cum quibus omnibus . . . et super omnes sit m anathema Joannes grammaticus , cognomento. Philoponus, id est studiosus, imo Mattaeoponus, is id est, irritus laborator: Conon quoque, et Eu- is genius; hi tres Tritheitae, h. e. triplicis Deitatis is maledicti propugnatores . u .
Eae auetoritate Concilii Lateranensis IV. Coneilium Lateranense IV inter OecumenicaxII anno 1215 sub Innocentio III habitum n
stram de unitale numerieu sententiam tam elare proposuit, ut nemo Catholicus possit absque summa temeritate ab hae doctrina deseelere. Post damna-lam Ioachimi Αhbatis doctrinam, qui unil silem in divinia non veram et propriam, sed quasi colle. etivam et similitudinariam statuit, ita prosequituPConcilium Cap. Damnamus. . . . Nos sacro et uni
303쪽
is versali Concilio approbante credimus et constem mur cum Petro Gmbardo' quod una quaedam is summa res est incomprehensibilis et inestabilis ... o Et quaslibet trium Personarum est illa res . . . ,, ut distinctiones sint in Personis, et unitas in Da- D tura ... n. Concilium addendo haec verba: Con- sitemur cum Petro ... declarat, se Petri Lonabar in sententiam suam sacere; sed Petrum Lombardum, et qui eum ducem secuti sunt Theologos unitatem numerica in docuisse, ne adversarii quidem inficianture
I. Patres passim docuerunt, fidem Catholicam inediam inter duas haereses Arii, et Sabellii incedere; atque sublato eo, quod utraque habet sanae doctrinae controrium, retinere quod Verum est. Ergo ex Sabellii dogmate rejecta unitate Personae retinet naturae unitatem. Atqui Sabellius unam numero naturam profitebatur: Patres ergo eandem unitatem naturae non specificam modo, sed individuam con-εtituunt. i III. Hem aperte colligitur ex dissensione, quae inter Catholicos per aliquod tempus esserhuit de trina hypostasi. Qui unam in Deo ponebant hypo-atasin . ea voce naturam intelligebant; eos autem, qui tres. hypostases admiserunt, ideo putabant a recta side alienos, quod tres viderentur distinctas et suboistentes naturas admittere. Cum autem ab his
304쪽
personas tantum distingui, non naturam perspenetum fieret, tum pacem inter se inierunt. III. Ecclesia in Concilio Florentino anno 1438 in decreto unionis docet , Spiritum Sanctum procedere a Patre et Filio, tanquam unico principio; atqui id dici non posset, si in Patre et Filio essent naturae n9mero distin piae. Vrgo etc.
DICUNT I. Senientia numericae unitatis est ipsa Sarbelliana haeresis; siquidem illa unit to semel admissa tres personae nihil aliud sunt , quam tres modi unius ejusdemque naturae r atqui hoc ipsum est, quod Sabel
liatii docent. Ergo eae. Brap. I. NEGO MIN. Patres Sabellianis nunquam objecerunt, quod naturam numerica unam dicerent; quod grandi iterum argumento est, Patres nunquam Trithei ius suisse. Caeterum nemo ignorare Potest, haereses circa SS. Trinitatem ex eo ortas esse, quod IIaeretici, ea quae ohscura sunt, et ratipni impervia ad se deducere voluerint, et ita complanare; ut nihil remaneret, quod superbam mentis curiositatem ostenderet. Verum in sententia Adversariorum mysterium invenissent Sabelliani,
RESP. II. DIST. ΜΑΙ. Tres personae sunt tres modi subinstantiales conc. Accidentales tantum , nego. Sabellianis tres Personae merae erant denominationes extrinsecae, Seu Deus tres person 3s repraesentans; quemadmodum in si minem eundem diversa cadere possunt nomina, et idem
simul Scriptor esse potest, et Judex, et Palersamilias: doque dicas, hac ratione Personas adorari non posse, sum ustmo modum aliquem adoret. Nam ideo divinae
305쪽
Personae adorantur, quia quaelibet Propter suam eum natura identitatem est ipse Deus. Adorari autem Don Pointest personalitas, quae a natura seiuncta aliquid mere a
DicusT II. I.' Si vetus Ecclesia unam numero naturam docuisset, non potuisset laniam vim ponere in voceoμοουσιος , quid hanc uni latem non significat; sed con
ira , ut Petaoius ipse observat s Lib. IV de Trinit. in ,
apud auctores Pro sanos Pro Specifica lanium unitate su mitur. Adfuissent ulique alia vocabula, magis ad exprimendam numericam identilatem accommodata ; ul stois νοουσιος - Ταυτοουσιος - etc. Sed haec repudiata sunt a Patrihus. u. R Concilio Lateranensi id unum propositum fuerat, ut errorem damnaret Abhalis Ioachimir verum Ioachimi sententia longe distabat ab illa, quae specificam naturae identilatem adstruit. Ergo etc. RESP. AD I. Praedictas voces naturae iden litatem melius exprimere non dissitemur: sed ah illis consulto ab stinuerunt Patres, quia Sahelliani illis abutebantur. Quod vox ομωσιος apud Pro sanos auctores Specificam tantum unitatem significet, ratio est quia in creatis, quae Sola ipsis cognita erant, nulla alia, quam specifica unitas existere Potest inter Plures Personas. RESP. AD II. Quaecumque suerit Abbatis Ioachimi sententia, de qua disputare superfluum esset; susscit nobis, quod Concilium, ex occasione erroris, qui Ioachimo attribuebatur, identilatis numericae doctrinam clare exin Presserit. DicusT III. Patres passiin de Personarum distinetioisnE et naturae unitale ita loquuntur: ut apertum sit, eos non numero unam naturam, Sed specie dumtaxat eandem agnoscere. Dicunt enim, Personas esse unum juxta oeconomiam, Per similitudinem, aut aequalitatem. Imo sontra Arianos et Macedonianos Pugnantes, nihil ultra
306쪽
exigunt, quam ut Filius et Spiritus Sanctus crederentur
Patri per omnia, et Secundum essentiam aequales. Ergo etc. RE P. Non est , cur nos testimonia quorundam veterum terreant, quae pri ino aspectu , et iis . qui in eortice luerent, Trilheltarum doctrinam colatinere viden tur. Omnis cito evanescet dissicultas, si ad haec pauca at tendimus. I.' Mens antiquorum Patrum non tam ex veris his colligenda est, quam ex sensu, qui ex contextu , et lota doeli inae quam trade hant eompage, et sine, et Scri-hendi occasione eruitur. Si Patres cum Arianis et Mae
donianis disputantes, nihil ultra exigebant, quam ut persectam Filii et Spiritus Sancti eum Patre aequalitatem sa. terentur, illud ideo lactum est, quia omnibus firmiter
persuasum suil , aliam Praeter numericam unitatem in Deo cogitari non posse, atque ideo in divinitate ex per secla aequalitate necessario sequi naturae identitatem. Di stinctius tamen Patres locuti sunt, ut semper contingit, post exortam Tritheitarum haeresin. u. Q Siquid esset a Patribus dictum obscurius, illud utique inter prelandum esset, ex sequentium Patrum doctrina , et Ecclesiae deincisionibus. Nam cum vera Christi doctrina in Traditionepotissimum ei publica Ecclesiarum si de conservetur; quis quaeso Catholicus asserere audebit, Patres et Concilia , et omnes per orbem Christianum Doctores in re tantimornenti subito a praedecessorum doctrina recessisse; at que ita recessisse, ut persuasum si hi habuerint, se aliam non tenere fidem , quam eam quam a Patribus accepe rant. Haec utique sussiciunt ad concilianda Patrum te stimonia , quae nostrae sententiae adversari videntur , et quae D. Defvnbs cum magno eruditionis apparatu conges
sit opuseolo I er II in sua tractatione de Deo uno et
DicuNT IV. Nemo est, qui non videat assumpta semel specificae unitatis sententia facillime responderi posse
307쪽
ad argumenta Socinianorum: atqui hoc Solum ad ejqs commendationem deberet sussicere. Ergo eis.
RESR. I.R NEGO MAI. Si ex una parte quibusdam So- Cinianorum argutiis occurrere Possemus , majores ex BI-
tera parte nascerentur dissicultates ; tund eui in non sine fundamento Trii heismi nolam nobis inurerent. Εn, cum
distinctas in Deo personas adstruimus , uuitatem Dei , quod primarium omnis verae Religionis dogma est , a ui his subverti clamitant. Quid, si ires in Deo naturas ad
RESP. u. Q AD MIΝ. Mullo facilius omnis cum Socinia
nis controversia Solveretur. Si retenta numerica naturae
unitate tolleratur realis Personarum distinctio. Num igi.
IssTANT. Falluntur illi, aut certe sallere vollunt alios,
quia doctrinam a recensioribus quibusdam, et imprimis a doctissimo D. ψ Oehmbs propositam cum Tritheitarum sententia confundunt, aut eam adeo haeresis insimulant. BLESP. Ultro concedimus illam doctrinam longe esse
a crassiore Tritheismo remotam: verum, quidquid contra dicatur , ad subtiliorum Trithei larum opinionem ita accedit, ut inter utramque sententiam, eliam post diligentissimum examen , nulla inveniatur disserentia. Pro havimus specificae unitatis systema principiis Catholicis cocit radicere; nostrum autem nou est, contra illud dam nationis sententiam Proferre. Mullo minus ea nobis mens est, ut velimus eruditum auctorem jam citate tractationis tamquam Haereticum traducere, cum in fronte operis declaret, Se discussionem suam Ecclesiae iudicio demisis.
si me submittere. Vid. in hanc materiam Doctiss. urne
lium de Trinit. pag. 55. et 246. Bauer lom. II de Deo Trino f. VII ina pr. Corolli pag. 5O7. - WisSt. OP. Milom. IV f. 2IO. et seq.
308쪽
xpli eatis iis, quae ad ipsam Mysterii substantiam
Atisa sunt pertinere; nunc quaedam subjicenda sunt, quae ad divinas Personarum origines, earumque relationes inter se, et admirabilem, connexionem
pertinent, et quasi Proprietates efficiunt inenarrabilis Mysterii. De his a Theologis Scholasticis multa fuerunt acriter, et subtiliter disputata; quo factum
est, ut, cum omnia nocuratius eXPitcare voluerunt, simplicitatem fidei multis quaestionibus, et inutili. tius controversiis implicaverint. Diligenti itaque cautione opus est, ut neque immoremur iis, quae scire inutile, aut scrutari periculosum esset; neque etiam aliquid eorum omittamus, quas Ecclesiae fides tenet.
et Scripturae et Traditionis auctoritas commendat. Tractabimus igitur I.' De Personarum divinarum. Processionibus. II.' De Personarum Μissione. III.'
De aliis quibusdam hujus Μysterii proprietatibus, quae ex praecedentibus quasi quaedam consectaria
309쪽
I. I nocessis , apud Graecos προβοRir, seu Prota tio est emanatio unius ab alio. Duplex vulgo si luitur , immanens', et transiens. Cum processionis terminua exit extra suum principium, transiens diei solet. Ita homo ab homine producitur. -- manens appellatur, quando terminus intra suum principium remanet. Sic cogitatio intra mentem manet, a quR nascitur. Rursua Processio alia mmfecta est, alia i erfectia. Dicitur perseeta, quando terminus est subsistens, e, ejusdem cum principio naturae: i erfecta est cujust terminus vel non est subsistens, ut cogitatio a mente produota; vel non ejusdem naturin cum principio, ut Filius in cre tis. Processiones in Deo esse nemo unquam neganuit , nisi qui in ipsam Trinitatis substantiam pesi- earunt. Verum circa modum quo progessionest in Deo existunt, et inter se distinguuntus, graves O . tae sunt controversiae inter Theologos, quaedam ea
310쪽
3s Isam ex Revelationis principiis dedueuntur, quae
probe sunt a Scholae quaeationibus secernenda. II. In omni processione tria spectari possunt raetio, primipium, et terminus. - Princ*ium est illud, a quo terminus procedit. Aesio est ipse aetus principii producentis, seu ipsa productio quae est via quaedam ad terminum. Terminus autem est ilis hid ipsum, quod producitur. Principium' iterum plex est: principium quod, ut vocant, et prin-eipium quo. Primum est ima persona, quae agit; secundum est quasi forma, seu virtus, Per quam agit persona ς aeriue rursus in proximum et remotum distinguitur. Quando de divinis proeessionibus
quaestio instituitur, omnes consentiunt principium quod Personam, et principium quo remotum naturam esse. Sed gruavis inter veteres Seholasticoseontroversia orta est, quodnam sit divinae processionis principium quo proximum ; an ipsa natura seu essentia sua infinitate Reeunda, ut Durando placet. An solae relationes originis, quae opinio S.'Bonaveriturae adscribitur; an potius rntellectus et voluntas, ut veteres sera omnes, et recentiores conteudunt.
III. Praeter hare generalia, alia adhuc sunt quae
processionem Filii, aut Spiritus Sancti speetatim EOncernunt, quorum alia ad fidem pertinent, alia in disceptatione sunt: sed et haec, quamvis non possint diffusius tractari, non sunt tamen penitus praetermittenda. Agemus itaque I.' de processioni