장음표시 사용
91쪽
9I intime adsit , necesse est; quia Hirtus Dei, aut
operatio ab illius substantia nou sejungitur. A M.,
OBIE Io l. Argumento 'eo infinita perseelione diti snaturae deductum , si quid Probaret, nimium Protaret σSequeretur. enim, Deum nullis omnino spatiis finiri pqsse, ergo nec mundo, quamvis uuiversum implere. Atqui absurdum est eiusmodi quid asserere, eum extra mundum nihil sit . et Deus non possit esse tu spatiis
imaginariis. SP. nego min. Deus necessario est ubique praesens, quia non potest esse locus, tibi Deus non sit elum immensum nulla spatia definire possunt. . . . Ne vi Pasis sinit S.,Athanas. t Lib. contra Sabellii gregalo M a
loci magnitudinem tantam , ut quin porsu.Dei mognitu-HMem evere; non fiam immensus in menso es, . . Deus immensus suil, antequam conditus esset hic mundus. neque ereando domicilium sibi eondidit , qxo includ retur. Ergo est extra mundum . non quid eo in Spatiis
imaginariis, fled in se ipso. Hinc optime aere tuli. Coa D. Praxeaeia' ea . V 4. .. . . Ante omnia Deus erat solus δ, ipse sibi mundus, et lotas, et omnia .is . . Et Aug. Epist. iam citata ia Quomodo ubique, si in seipso tis Ubique scilicet, quia nusquam absens, in seipso a tem ι quia nusquam continetur ab eis, ' i Prae n is tauquam line eis. esse non Possito n. i. . Inde conspicuum est. non idem omnino esse Immensuatem , et omni praesentiam. Hare quidem ex immensitate fluit ne eessario I sed plus est immensitas, quam omni praese Atque non inepta veteres Thialogi timens sarem de suaerunt is utitudinem et exigentiam , per quam Deus - 2 natura HUM minatu p. ut omnibus rebus per suam
92쪽
is essentiam intime praesens ait, absqus ulla limitationa
.riri, OBJECTIO al. Deus in Scripturis dicitur . I. in eoelo
residere tanquam in sede propri ... Gelum sedes mea ...tiai. LXVι , . . Dominus inve elo sedas. eius ... Ps. X. Descendere . umbularimine. . . o Descendit Dominus, ne rideret clotiarem et turrim. Genes. XI. - 5.' In illis esse , et manere , qui eum diligunt .... Ad eum oeni mus aes mansionem apud eum faciemus. . . . Ioan XIV. Ergo et . RESPOND. nego conseq. Nemo est tam . rudis, qui nousciat, quo sensu haec aliaque ejusmodi intelligi deis beant. II inc ad a. linus speciali quadam ratione iueoelo residet, quia ibi potentiae ac munificentiae. suae di . ii as magnificentius explicat. . . . Dei locus is dieitur sait S. Ioρnn. Damasc... LV . I M.fdo Orthoc caρ. 35., qui uberioris Usius operationis .iset gratiar Particeps rae. Idcires coelum sedes eius est . Ad II . . Vide ait S. Aum Ser. ItXX se te . N. v 6 2. ne ascensionem et descensionem localem sentias. Indignum est hoc de incorporea et tibi e tota sentire substantire, sed descendere dicitur Deus , quan curam humanae fragilitatis habere dignaritur . . . Ad Iu Respondet iterum S. August. s ist. 287. Ium euam. Farendum est, i ubique esse Deum perditaniιatis Praesemiam sed nan, ubique me isthabaalionis
gratiam. . . r De I : .. . O3IEcTIo III. Nonnulli veteres docuerunt. Deum re rum effectorem lapium.esse, essentias autem non Pervadere. Ita vitianiis oratione contra Graecos , et Clemens Alexand. lib. V. Stromatum. Laetantius autem lib. do
opificio Dei eap. -16: . Deum ait ita in coelo esse, Sicu
anima humana putatur in cerebro residere. Ergo ete.
'' BmPOND. Apertum est,'risianum et Clementem Stoi eos impugnare, qui putabant Deum rebus omnibus ita
93쪽
misceri tanquam partem P et animam mundi. Maisnsium plurimi ex aliis ejusdem capitis locis benigno inred p r tantur; alii conceduntὐ eum in quibusuam hallucinatum. , aut non satis accurate locutum. Hi ne illud, S. Hereo mi ad Paulinum. . . . Lactantius quidam, quasi s uias eu suentiin Tullianae, utinam tam ἔ noslam confirmare otia let, quam facile aliena destruate. . . : Qui, , , 3 a
. Deum esse immutabilem una pene omnium hinminum consensiti, et ratio ipsa persuadet. Veterum Philosophorum communem hanc sententiam fuissa
ostendit metitis Quaest. Alnet. Ab. II e . m.
. Quamquam Stoicos accuset Origenes sLib. III conc. Celsum) , quod Deum mutationi obnoxium i εtatue. Tint. Eundem errorem Amusi. s Lib. XI de
. Dei P. I 7. , antiquis quibusdam Haeresicis tribuiti Petrum Iurisus qui . nonnullos sanctos Patres . da hoc errore positast, . invicte resutat celeberrimus mssuesius, Avertiss. VI aux Protestans, arti IL d
Deus est sub Omni remeetu immutabilia....,
Paoa. I ex. Sor*tunis. Scripturae I.' Deum simis pliciter et absolute immutabilem dicunL- Numen
94쪽
XXIII. . . Non est Deus quasi homo , ut menclatrare nee tu silitis hominis, ut mutetur. . .. Μalachiae III
K. . . Ego Dominus, et non mutor. . . Sapient. VII π Ciam ce una, Omnia Poleua vi λ se Rem Mens Omnia innOMae... Iacob. I I7. . . ud quem non est transmutatio, nec Micissitudinis Obumbratio. a.' omne genus mutationis a Deo exeluditi Id immutabilem dicit quoad existentiam et naturam ... Ego sum qui sum , Exod. III. . . Sicut opertorium mutabis eos, et mutabuntiare tu autem idem mse etiri anni tui non deficient. . . Pal. Io I. - Quoad I Cum et tempus, quia aeternum dicunt, et immemsum. Ratione cognitionis et decretorum. . . . Miati aerognitiones in corde Ari: Moluntas aiatem Domini permanebis... Provem. XIX 2I ... Consilium meum arabit, et omnis Moluntas mea siet. . . Isai. XLVI io. Paos. II. Mesraiae et minum auctoritate. Cum
Arius, ut Christum Dreaturam es obtenderet, mutabilem docuisset, Nicaena synodus ita definiviti . . Eos, qui dicunt: Gm, quando non emi . . . aut intitabilem , et convertibilem silium Dei; anathema effiat sancta Dei Catholica eι Ostoliea Ecclesia...
Patrum testimonia enumerare in re tam .perta 1 perfluum esset. Pauca tantum ex . S.' Augustino citamus, quae simul responsionem continet, ad ea
Scripturae loca, .quae videntur divinae immutabilitas
Lib. I Cons. cap. 4. Deum alloquens ait.. ω opem - mulas; nec mutas consilium . . . Lib. XII daritat. Dei caP. I 4... ω Fecit hominem in tempore. ν non novo, sed immutabili aeternoque consilio. .
95쪽
- Ibid. lib. XXII ea . r. . . . cuin neus mulare r.
. eitur voluntatem, ut quibus lenis erat, v. g. . datue illis iratus.; illi potius, quam ipse mutam ω tur, et eum quodammodo mutatum in his, quaem patiuntur, inveniunt: sicut mutatur sol in oculis. saueiatis; et asper quodammodo ex miti, et ex is delectabili molestus effetior; quum ipse apud
- seipsum maneat idem qui fuit. . . . ώ. i UPaos. IlI. Deum esse immutabilem ex iis quo- . que apertum est quae de naturae persectione dicta sunt. Quomodo enim mutatio in eo eogitari potest, qui est ipsum esse necessarium, independens, nulli Causae obnoxium , veritas ipsa, et sapientia Τ Non potest mulari ratione substantiae , quia necassari totum illud est, quod est 3 nec ratione temporis, quia aeternus; nec ratione spatii, quia immensus; nec ratione actionum, aut decretorum, quia illud eum summa Dei persectione stare. non potest. Ominnis enim mutatio consiliorum imperfectionem involis' in quia levitatis et inconstantiae signum est, decreta semel posita revocare sine novo motivo: novum Butem motivum advenire non potest ei, qui ab aeterno omnia novit.
96쪽
Attrihuta, quae priore articulo exposuimus, ideo quiescientia vocantur, quia intra Deum manent, et nihil aliud sunt, quam ipsa sin licissima Dei essentia, senNer et tibique immutabiliter existens. Nunc ad illa accedimus, quae entis viventis propria sunt, quaeque mentes finitae aliquo modo participant. Cum Deus spiritus; siti simplieresimus et infinitus, cum vita ipsa sit, et omnis vitae origo; necesse eSt, ut totam vitae plenitudinem contineat; quamquam nullo oratio explicare, nulla cogitatio Bssequi possit, quantae sint vires, quanta vis et virtus illius excellentissimae naturae, aliquam tantum notionem informare possumus ex iis, quae in creaturis experimur, imprimis in natura nostra precaria et imperfecta cum stilicet vires illas, quas in spiritu creato deprehendimus, Deo tribuimus in summo gradu, et sine
Odjuncta aliqua imperfectione. Habet ergo Deus quidquid spiritu infinito conuenire intelligimus i id est, intellectum infinitum, et infinite persectam voluntatem, cui nova Philosophia addit potentiam . agendi infinitam, nam haec tria ait essentiam seu naturam spiritus insiuile persecti constituere.
97쪽
Hane divisionem ultro arripimus; atque ita, quae ad hane attributorum classem pertinent tribus f . complectimur. Primus erit de intellectu divino, se- n s de voluntate, tertius de potentia agendi ad
De tintellectu distrio. OBSERVANDA-
. . I. Intellectus in Deo est ipsa Dei cognitio, ipsci contemplatio, una, aeterna, vivax, cuncta collustrans . atque hoc ipso penitus diversa is nostra cognoscen di ratione, quae mutabilis est, . angusta, et ideo multiplex et composita, quia imperfecta. Hinc Decineffiimaginatio tribui potest, nec memoria; quia immagine non indiget, qui res ipsas intime pervadit nee recordatione; qui omnia semper praesentia habet. Neque quidquam in persectissimo intellectu esse Potest, quod ipse sibi acquireret quod aetionum auecessionem, et distinctionem exigeret; ergo ne reflexio, nec abstractio, nec ratiocinaim; non enim unum ex alio cognoscit Deus; sed uno intuitu videt omnia. Hoc ipsum diserte explicat S. Augustiams Lib. I. ad Simplicium Quaest. 2. . . u Cum enimis dempsero de humana scientia mutabilitatem, et is transitus quosdam a cogitatione in cogitationem,
98쪽
.' eum re olimus, ut cernamus animo δ quod in inteontuitu ejus paulo ante non erat, alque ita dein parte in partem recordationibus transitimus.
-- Cum haec cuncta, detraxero , et reliquero solam. vivacitatem: certae, Rique inconcussae veritatis, una - atque aeterna contemplatione cuncta collustrantis;
in imo noni reliquero, non enim hoc habet humana M scientia, sed Pro. Wibusi cogitavero ; insinuaturm mihi utrunque scientia Dei. n . . Vid. S: T m.
II. Intellectus divinus, cum persectissimus sit ιet infinitus, nec mensuram, nec modum habet; id est, omnia cognoscit, quae eognosci Possunt7 et, eo omni modo cognoscit, quo possunt, cognosci. Ost time ergo Deus scientiarum Dominus dicitur, quia ipse necessario et a εeipso habet omnem Icientiam,
et ipse dati omnibus quidquid habent. Quamvis unica sit haec Dei scientia, et simplicissima, utpote quae a natura Dei non distinguitur; pro ratione tamen objectorum, quae considerat, in quasdam veluti partes dividitur a Theologiso Primum a Thominis
in duas secata estat unam vocarunt scientiam simplicis intelligentiae, quia res mere possibiles commPlectitur, aut certe res suturas. quidem, sed ab existentia praecis scie . tanquam possibiles tantum contemplatur, unde a nonnullis scientia praecisionis vocata est. Altera scientia visionis dicitur, qua Deo res qttocunque tempore, et quacunque ratione su
Diu stetit bipartitum utriusque huius seientiae imperium P cum eccet ex Iesultarum Schola subito
99쪽
alia exoria est scientiae species, quae tibi , partem
non exiguam arrogavit eorum, quae divinae cogni tioni ab aeterno ohjecta sunt. Cumque ambae Tho- mistarum scientiae hanc tanquam novam, et Bdventitiam repellerent, et ordines densarent, ne SPBtium, superesse videretur; ipsa mediam se inter iatram qua collocavit, et nomen assumpsiti scientiae mediae, Ait
autem, se in alterius jura minime involare, nec quia quam sibi attribuere e iuumae sive ad simplicem intelligentiam, sive ad scientiam visionis pertinent;
manere huic omnia revella futura, illi omnia mera possibilia; se autem iis tantum occupari, quae nunquam futura sunt quidem, quae tamen , si certa conditio poneretur, essent aliquando sutura. Systema scientiae mediae auctorem habet Lud
vicum Molina ei societate Iesu, qui illud evolvit in libro h de Concordia liberi arbitrii cum gratia, quem an 588 in lucem edidit. Non est hic locu , plura hac de rei disserendi, et gravissimas Pugnas . ac pertinacia hella enarrandi, quae haeo controverinsia peperit; recurret enim de his dicendi oceasio.
Nunc unum hoc nobis examinandum est, an Deus
scientiam eonditionatorum habeat, seu scientiam
illam, quam Molina ejusque discipuli mediam voeant. Non puto id ab aliquo in dubium vocari posse ; sed, si rem admittimus, nihil . est, Cur denomine litigemus.' III. Solent praeterea Theologi scholastici multa disputare de medio, in quo Deus res omnes videt. Illud pene apud omnes in eonsesso est, Deum
se ipsum cognoscere sine medio; rerum autem
100쪽
naturas, et cunein possibilia non alibi, quam in suli
essentia contra eri. Porro, cum Omnia existentia rationem suae existentiae in ipsa Dei voluntato habeant; non immerito concluditur, Deum existentia omnia, tum praeterila, tum praesentia et sul ora in grais decretis viis dere. Verum ci res suinra libera Tlaeologi in magna iterum dissensione sunt; hoc. ipsum enim controve titur, quomodo Deus sutura lihera in suis decretis videat. Thom istae praemotionis physicae de sensores
contendunt, Deum sutura omnia, sive necessaria , sive libera videre in decretis suis absolutis, et physice praedeterminantibus. Vertam qnam pluri-rnis non arrident decreta haec praedeterminantia, imprimis eum de suturis liberis agitur: hinc alii in nitas abierunt sententias. Mol in istae docent, Aeliones hominum liberas et superna lurtiles a Deo ψideri in decreto concedendi gratiam , quam opescientiae mediae insallibiliter scit, effectum habituram. Sed hae e breviter dixisse sussiciat. Praestat S. August. Praeceptum sequi et exemplum, qui in Psalmum
Rit. . . re Non Rudeam dicere, quomodo Deus νγ novit. . . . Hoc solum dico; non sic cognoscit,ar ut homo; non sic cognoscit, ut Angeli: et B quomodo cognoscit, dicere Don audeo, quo-
ω niam et scire non POAsUm. M . . Ne ergo mo
testius inquiramus, quae nimium abscondita sunt, et quae ignorare citra periculum possumus. Ea nutem eo diligentius consideremus, quae magis Pro-scua sunt intelligentibus; scilicet: μ quod oculiis Domini multo plus lucidiores sint super solem , n circumspicientes omnes vias hominum, et Pro-Li Ell. To M. II l. 8