장음표시 사용
171쪽
DE ANIMA LIB. III. Urshaec mans semetipsum iri aufert,er dedit ac mancipat
amato. hinc ergo iam amatis,ut rem suam,charum harib t,cur itque.Si colicia nobis uoluntas ipsa posset, ex ea de amore iudicarem viquod solus facit Deus)crut
torcordium. Sed quoniam uoluntas nostra magnis ermultiplicibus est inuolucris contecta,ut ad eum nec ocualorum nec mentis nostrae acies penetrare valeatim op
ribus de illa statuimus, prouisunt haec magna, crebra, gratuita,promota. Quod si quis non potuit opera prae stare,ut dedit Ianum Cr praesens consilium, declaruuitse conari uel tentando, uelmanifesta indicatione affectus alicuius,qui uoluntate patefecerit,utsi quos ipsi odimus'
oderunt:amant,quos amamuε:trahuntur,quibus irasciis mur: betantur in nostra latitia,tristantur in nostro maeis rore, Cr lachomas dant, quae ad manifestationem inisterioris habitus uoluntatis praevalidae sunt. Ergo qui nobis obsequuntur,qui laudant nolisa omnia,quibus bois ni uiri videmur, eos dignos amore atq; amicitia nostra iducimus 'Uequium amicos,ait comicM,ueritus odium parit qui curant nos ira oblectamenta, qui avertint tibstia. contra autem, reprehensiores, CT in contrarium tendentes,quique nos pendefaciunt, auersamur Cr deuia
tamus. nam in illis idem uidetur affectus inesse, in his contrarius ac repugnans, ire quidem qui speciosa utilisbus praeserunt, aut uanas delicias solidis ex manseris emolumentis: quales sunt adolescentes, er uiri uoluptaritibus assueti, quibus gratior est leno, aut scurra, aut aleator, aut corruptor bonorum ingeniorum, quam uir sapientisimus er prudentisimus . nimirum mauult fustatum, quam amaracinum. Ab omnibus amorem imperitrant simplices illae crinan uetaei irtutes,aequitatis
172쪽
dem moderationis rugalitatis: siue ob innoxiam eiaeellentiam, ficu quod inseriorem omnes amplictimur uriferiore grauamur pecie quaedam libertatis,quae in dea
prauata Natura tanquam solo uictato in arrogotianet degenerauit Accedit huc, qu)d modicis, σmoderaὰtis , Cr bliadis, Cr mitibus, atquh obsequentibus eximismaratis nos bonos uiros videri , honore tar benevolentiae dignosgrauibus auterii, censioribus, castigator ibiis,muDto iecus. Intermansuetus uirtutes est sobrietas, tacitura nitas: tales diligimus . minime autem loquaces, aut furatiles, aut in malis amicorum scrutatores, quae improbi homines non adferendam opem inquirunt ed ad curioissam quandam cognoscendi auiditatem,plerlinque etiam ut babeant quod cum notis popint garrire,ac arrodere.
Percunctatorem jugito,nam garrulus idem est. Hi sunt inquirendis familiarium damnis uehemerariter fosticiti , in prseris uero remisi acfecuri. Aptos quoque ad amicitiam remur, qui iniurias faelle uel obatiuscuntur, uel remittunt. ut rursum odiosi sunt,quiro cordari prae se ferunt. His accedunt, qui beneficia
non exprobrant. Istius quoque amicitia ualde expetiis tur, cuius sit erga amicumsides ac beneuolentiwectata tar quemadmodum Dion siim Sicilis orannus tertiunt
se addi optauit amicitiae Damonis Cr othie, philomρphorum de schola rathagorica, quorum monumenratis litisarum celebrata est fides in eapitis periculo. Et ut iucundisiunt anteacti Iabores: sic etiam illi iucundisin fini, qui in ipsis laboribus nos non deseruerunt,feda
fuerunt pro uiribus. unde illud, Amicus certum in re
incerta. Ex suo affectu Dominus noster dicitsuis diri
173쪽
DE ANIMA LIB. III. sciplllis: Vos est A, permansitis mecum
notis meis. Quos metuimus, amare non possumus: ut
uiros potentes, non item bonos. Cy prudentia sine iustiotia uspectu eb: astutia enim Ctfraudulentia censetur. Fiducia de ex eadem pullulat radice , qua eramor,nempe iudicio boni. Itaque amor auget fiduciant, σ fidi cui nascenti amori multum adminicxlatur. EJhamor usi effις calidus,er in calidis constitutionibus discue ingeliis facile concipitur : tum circumstanti s cultis dis, loco, tempore, actionibus. Sed plerique calidorum
leuibus de causis amorem deponunt: sariim quia facile offenduntur,partim quod subeunt afluctus alibuelut hiarim,quae amorem praefocete inuidia,ira, aperbia. Transeeunt quoque ex lubricitate ac leuitate ad alios amores, qui priores excutiunt. Quod si sanguis sit tenuis , Cr1piritus rari, extinguitur leui motu flamma ,jn leui mata teria concepta. Sin uero densa fit materia, πfrma, nec facile mutationibus cedens, in cassida contempera.
tione ualidictime umor dominatur: nisi quod periculum est ab alijs praefervidis affectionibus, ira CT arrogantiam inuidentia. Minus offenduntur temperati,Crsangui anei, e inque ob causam umorem diutius er sdelius conis seruant. Hi enim in his umor non tam ardens quidem, sed plus tamen habens fomenti. Priores illos ceu stupus quasdam dixeris,haec signa.impetus quide in illis mWio est,in his persenera tia. Videre est iuuenes amicos,quarualter pro ultero uitum euidenti discrimine obiecerit, quod pater uix auderet pro unico suo,CI quidem ex vul
gari amicoru notased stupa est haec siubitu flamma coro Tepta. patris assum amor maior est,solidior, di inronior. Frigidi ergo lentius amant, erssiniussedsi in is
174쪽
semes amor eualuerit mant flagrantias er constantias. accenditur uidelicet densa e sicca materies, magnus diutinusque ignifomes,Alferr .cvPIDIT ATES.
Cupiditu est appetitus boni, quod conducibile uia
deatur , uel assequendi, si absit: uel conseruandi, quum adest. conducunt bona partim ad esse,partim ad bene esse. Ad esse pertinent,nece litates uitae tuendae ac
propagandae, quae naturales nuncupantur, cibus potio,
medicina, ignis,lectum, indumentum: qui appetitus p tius dicuntur, quam cupiditates, in quibM impetu rapiatur animus tacito naturae stimuilo punctus,atque incitaritus transilit iudicium,nem isti auscultat ut insiti,o Disme,quae ideo malesuada dicituri in praegnantium apis petentijs, q picae nominantur. Ut bene autem sit mabis,accersimus tum commoditates, ut cibum apte pararitum, uinum uel ceruictam in potionem, Ianum CT linum textum, adiumenta extrinsecus a beluis er hominiabus tu voti tales em delicias per siensius omnes, quae longius petuntur. Nos alia confinximus, ut nobilitatem, decus mam,dignitate, opes,gloriareThaec omnia non solum numerosed ingentimole acmagnitudine adauxiamus. unde examen erupit cupiditatum ,sine termino utato,ac modo:ut merito Plinius Secundus dicat, nisi antis mantium libidinem esse rerum omnium maiore quam homini,quum alioqui paucifimii indigeat. Homtini curipiditas esse astructa, ut quod bonumsibi esse credat, mrapeta sequaturque: adeptus uero retinea CT conferuet.
'onum autem hominis uerum er Ridum, est Deus. itaque que ad Deum concupiscendum beextendit, quiqμoniam
175쪽
DE ANIMA LIB. III. Ussquoniam est immensu sft ut ex cupiditatis quoque noctistrae laxitas immensa si nec re alia expleri queat, pro terquam Deo ipso,ibi demum sistitier conquiescit.Qv3res nobis uidetur conducibilior, hoc acrius expetitur,
o diligentius asseruatur. Sed in conducibili uariithois minum sententiae Iuuenili animo conducibilifimum uia detur uoluptas,uiro decus,egro sanitas,feni uictus,principi gloria,cuis ut est uel corpore,uel animo affectas: de quos pra diximus.calidi acutas habent cupiditarites,Cr vehementes,CT quas celerrime uellet explerised mirabiles σuartus,sicut de amore diximus uidi a tem,paliciores Cy Iegnes,sed pertinaces,intenti in illam unam,quamcunquesibi delegerunt,uel quae animum inis flammauit fiducia cupiditates minuit,timor auget.Qui securi unt,non defutura quae sint opus 'nec in parido, nec in construando sunt anxit,uelut adolescentes, Cr uiriri animosi Cr ebrij, quibus multus er praefervidus est
sanguis circa cor.adde etiam nec itatum inexpertos: er qui quemadmodum uel acquirantur utilitates,uel omittantur,ignorant.O niue metuunt ne defit, avide tum quaerunt,tum custodiunt ut inualidi,aegri,mulieres,
senes:denique quibus sanguis est ad cor exiguus, rarus, tepidus.naturaliter enim hi dii fiunt Cr sollicit ne deo si haud quidem argumento aliquo,uel coniectura uenriturae nec itatis,fed metu Cr sollicitudine premete cor, quos ut ea lautifima Cr pro 'Mima iuuenta nascaritur epenumero fenectus praeparca nimis CT sordida: Cr qui sani ac ualentes erant liberales, in morbo attena dant ad rem nimis abiecte,ut cibos quoque falutares aα uersentur,sicarius sint empti quam uellen sobrij quos auari liberales fusti bi incabierunt mero.Praeter hos
176쪽
17o IO. LODO VI cI VIVIS. omnes,qui quod concupierant non absque difficulta bim sunt adepti,arma id retinent seu timore si scipieri rursum Iaboris su quod aegre parta chariora sunt,quasi
magno empta,ut gnavo Cr laborioso negociatori sua pecunia, nutri nos Christo, qui redemit nos uniuerso βο sanguine.Sicut uiciisim,qnae facile obuenerunt,negligutur uisere haereditates.Ad asseque aquae concupiscimus,addita est homini cura, Cr sollicitudo,
G audacia:ad retinendum autem,eT custodiedum, meritus Cy cautio, Cr contra nocumentum inuadens avduaecia.cupiditates acceperunt ex rebus nomina partici laria:uelut ex aere auaritia,exhonore ambitio, gumstu gula,m Venereis libido,Cr alia quae seunt infinita,c sua cuique genti ac linguae,in quo Graeci copiosi sunt.Sed
potifimum annotantur ea inissum uitae,in quibus uel ritium uersatur,uel uirtus sicut de pecunia,CT honore ac . dignitate,quaesunt iustitiis,degustu Cytactu,quae conistinentiae: de cognoscendo Cr sciendo, quae curiosita s. Nam indifferentia, ut cupiditas equorum, venationis, spectaculorum,er alia, infinita sunt:ideoque sub artis praecepta non ueniunt,nes liqui uerit ea persequi opora preciam.
DE UTROQUE AMORE : Icamus nuc de amore ingenere.nam falsius status
que cupiditatis amor, uerum amorem actionibus suis crebro aemulatur, atque exprimit. Gignitur amor omnis ex bono,Cr in bonum tendit, boni autem natura fer ut cum eo cupiamus coniungi, propter illius conae
gruentiam nobiscum unde existit delectitio,. beat
177쪽
DE ANIMA LIB. III i ita s.Ideirco umoris meta extrema est, coniungi ad unitatem,quoad eius cilici post qu3 uero uincitur ar in eandem egentia ,hoc amor uerius perscctius. que finem suum nanciscitur,er in absolutionc cossis itingeni ac naturae uae .Scite admodum Cr apte a Platori
ἡincta et fabula,quod quum Vulcanus duobus inter se amici imis occurrisset,quis amoris mutui magna ederent gna, selectatus illorum inter se beneuoleritia, iussit ab se petere donum Dei munificentia digna. cui rectiponderunt isti O Vulcane faber deorum,oraritas te,ut tuis istis bistrumentis Cr cumino refingas nos ambo, Crex duobus unafacias. Ergo coitu untur homines prompter communia commod quibus eadem sunt profuturaer noxia, Pilla consequenda, haec autem depellcnd modo ne impediunt inuicem alioqui offenderentur ciatius,Cr resilirent,huiusmodi fiunt,qui communes habet inimicos de quibus est uetus uerbum,coniungunt homi nes mala,tum qui eadem uehuntur naui,quique eandem urbem incolunt,qui eidem nauigio comiserunt suas merces Est amor preci quo maxima bona plurimi facimus, C maxima; utilitates CT ex utilitatibus,ut quans plu*τimi aerim us,ita habemus charisimam, ac proinde qui eam nobis procura hunc magnopere diligimus. Iκα ueniuoluptates atque oblectamenta corporis sunt bona praecipuasenibus opulenti alijs sanitas,alys honorifarinia,decussitori ut Romano existimatioresgratioreseque,quisnes dilatarunt imper ,quam qui ad uirtutem iuuenes ipsoru formauerunt,CTuri4M eas girilites mamgis diligit quae in eammune prosiunt ut humanitate,iura sitiam, fabilitatem iberalitatem,commoditate, simαplicitatem quam reconditus illis,quamlibet uenerabilis . cra mi
178쪽
I72 Io. Lo Do v I cI VIVIs Cr admirabilis,animi magnitudinem,constantium, rismitatem, integritatem,aesanctitat uitae. Itas μωατabiliores erat populo Rom.Pompeω CT caesar, quam Marcellus σ cato,etiamsi hic uenerabilior.hac de causa virtutes quae asi s profiserunt,propter earum similitudinem quae nobis prosiunt, beneuolantia prosequimur ut pietatis officio essefunctum erga patrii,parentes, ompinquos,necessariosseruasse fidem,etiam hosti datant, quod fecit Attiliis Regulus. Auersamur autem offici' negligentes,aut immemores,uelut ingratos, imios, in humanos. Rex Alfonsius Aragonius quum esset multis Neapolitanorum procerum inuises,erpotifimu Anderigauensi factioni,diligi est coeptus,postea quam deprem henderunt eum uenantem in salua,adiuuisse sua manu
carbonarium, asinum suum infossam delapsium fullonantem.Sed in amoris aestimatione non estymplex rotio,est enim precium aliud perpetuum er fixum, aliud qMod praesens animi motus suadet ex eo, quod nobis in praesentia bonum uidetur lae in utilitate lae in Oecie a nobis ficta.Longepluris fanitatem facio,quam cita,
vel condonentum mense appositum: impetus tamen me rapi ut cibum non perinde salubrem acfapidum corneisdam cum iactura ualetudinis. in quo facto aut non verinis in comparationem reputationemque saporis σμα nitati vel pero non tantopere fore damnosum corpoαri,aut me facile adhibiturum remedium. Eodem modo multi viri haudquaquam mali,detrimentum faciunt diavini fauoris,propter aliquod in rebiis uitae compendiue nunquam id admissuri, si quid agerent, confiderarent. sed uel ubit animos eorum obliuio ingentis boni, uel se id recuperaturos confidunt. An oris uires atque acti m ba
179쪽
DE ANIMA LIB. III. I73nes propemodum furit.Primum uoluntas est, animi uniuerst dominatrix Cr rectri uoluntatis amor. rapit enim illum amor ad suum bonum,qui mom est omnium incitatisimus:quoniam celerrimus per se, in raeciapiti uoluntatis.nascitur enim Ex gliscit uolente ipsa de libente,ut tanquam impelli uideatur per pronum, quom circa affectionum omnium amor fortigima est, e poαtent ima,ut merito sit illud consenseu tot seculorum apis
probatum,Amori cedere omnia, qui uictori. Et alioα
qui ct quis subtilin perscrutetur, ex amore inueniet,
quemadmodum antea dicebam,affectus omnes proflueis resequimur,ta concupiscimus uidelicet, que amamus: fugimus erodimus contraria ijs quae amamus, ut moraebum,quia diligimus sanitatem:dedecus,quia diligimus
decus ideoque qui non norunt bona,nec ea diligunt, neisque iis aduersa mala uel oderunt uel reformidat, ut puerigladios,aut praecipitia:Grille Sabrus, qui cum igne volebat ludere,nunquam antea sibi risio, ignarus nocuis menti illius.Nec reformidant rudes homines ignoranis
tia nee uiri mali sua flagitia: grauiora mala, quam quibus corpus a igitur,quoniam quantum sit exscimistia Cr uirtus bonum, nec noverunt,nes considerant. Et
sicut amor ex iudicio pulchri aut boni surgit,ita ubi uires est nudius,idem iesum iudiciu confirmat ut iam amaestius statuere no posit de bono aut pulchro,quod amat, nisi uehementersit immittatu,Cr ade)subies,deprehenadi ut mutatio in deterius nequeat.nam silente ac paulatim comutetur,opprimiti r mutationis sensus so amo ris potentia uiolenta.Postea uero quam amor late per animum extendit regnum suum , transit quoque eadem censura ad aliqui bona iam er pinhr miti in amita
180쪽
to videantur,quae non uidebantur prius,unde amorcus dicitur. Eoque amans semper animum suu er amati bona auget,ET uicia uel deformitates extenuat. Strabonem, inquit Horatius, appessat pater Alium paetum: pullum,inale paruum hunc uari distortis fruribus.Pa tres novi,qui insignessiliorum deformitates,Cr quid min oculis Cy facie,iurarint se nuquam animaduertisse, alios,qui rest ima esse omni maximeq*e decentia af ismarent,in notabili prauitate.Hinc fides erga ea quae amatus dicit habet hic enim in amantis animo iudic secundum ipsius causam semper pronunciantem. iii terdum umor praeualidiis cum iudicio aliarum rerum ut qui filium amat,uel uxorem,sιam esse deformem aurudem,aut turdum satis uidet, qnia tamen charitas eqnon pertine sed ad uxoris quisus personam,non restia gescit ardor.Sed illud tamennaestat beneuolentia,quia Merabilia iudicat haec uitia in charo capitu. Amor pandoquidem ex iudicio boni oritur,in manu noῆra est eum non admittere,nibilest enim tam excellenti pura bonitate aut decore praeditum, quin admi tum habeatuliquiis,quod notis positi displicere,aut non expeodire,uudemi scenseatur nobis bonum,ac proinde apis petendum. qua in ratione Deum solum excipio,quem si,
non tu ipse est num id factu non esset possibile bis ut hue
mana mens eorpore hoc clausa potest,contemplaretur, concitatius in amorem rapere r illius, quam mens ad complexim certi imarum ueritatum.cerneret enim bonum ab liue nocumenti ullius admistione. Caetera omni
aliqui emper aut prae feferunt,aut seclusum colluci Cpropter quod posint i et ab examine iudicb reprobari, lneia libertate uoluntatu ricti Q id quoiquanti m i