장음표시 사용
191쪽
DE ANIMA, LIB. III. tem barum rerum,quae extra nos sunt posita, ex eodem manat fonte a iudicium extendit se non soliιm ad n ce fitates incumbentes,aut quas existimamns clietura sed quae polent accidere: tum ad uoluptates,ad quas multi Cr opes ta potentiam referunt,qu)d per i a paurare oblectamentapo int, quaecunque cocupiscant. De lectatio quoque iam degu;bata detinet nos in diuitijs,in imperijs,potentia,gloria nempe honoriobsequiuinatiorarum,omnes dicto nostro esse audientes,nos nemini. curapiditas costseruandi refrigescit, uum id quod posideo mus,adeo est exiguum,ut non sit ullis nec itatibus fuisturum remedio.quod faciunt,qui ad inopia reciderunt: in emantur, π cfundunt id pusillu,quod restat,de quo est uetus uerbum,Seram ese infundo parsimoniam .monuitur amor inter initia haud magno negocio: ideo Amorura magister principqs monet obstare.CI in Trogoedia,qui quis primo obhiti pepulitque amorem, tuatus ac uictor fuit. Et sicut ualida ex crebra cogitatiois ne augetu ita aue one animi aliorsum deteritur, ut in occupationibusqnegociis uarijs. Ocia si tollas, inoqui periere Cupidinis arcus. Q nod si in scrutatione rei charae,aut quu ex uicino in picitur,mulicia insignis o eurrat intueti,aut deformitas,refrigescit ardor, Cr r tardatur impetus. Exoritur quidem nonnunquam amor temere,nullo uel exiguo saltem iudicio sed si deinceps iudicia accedat exactiu dissoluitur,nisi in amato caua se amoris inuentitur.atq; hoc penitius amorreuellitur, quo foedius in eo uitium deprehendimus uelut quum exi s vitiis,quae nos maxime abominamur,ues quum est cuispiditatibus nostris contrarium,er noxium ut quum ad ambitiosis inhonorem denigrat ad avaria nocet res fo
192쪽
18 7 IO. LODO VI cI VIVI smiliaris gni et pigro adfert labore ac molestia fit occiderunt putres,Cr putres filios, regni causarta auarus pater umptuosium flium domo exigit. Lacaena filium intercinit,quod e presio domum redis et fugies: Crebrios homines uxori ac liberis detrahunt neces aririum uidimus non est aliunde quod potent. Ad haec snituim eo fit lum loci quem nos pulcherrimum esse credebamus,σ unde umor fuerat progenitus, vehementer
nos offendit ueluti si deformitatem in eo deprehen diis mW,quem despecie amabamus: alli si infantium in eo, quem defacundia:imperitiam in eo, quem de eruditiorine:infidelitatem in eo, uom de fide uersutiam in eo,qtia de simplicitate: dque hunc modum in caeteris. num sicut
bona inexpectata amorem pariunt,ais augentrita e
pectatorum fustratio diminuit,eT abolet. Quapropteris 4micis,qud meliores sunt roc magis roboratur amiciti quae diuturna est maxime inter bonos inter malo clitem,nos amicitia, ed familiaritus Cy consociatio aut con piratio, atque ea infirma Cr breuis. .ec solam mala 4morem restinguunt ed bona etiam,quum minorira sunt expectatione,aut alterius generis ut quum hobet quis multa quidem amanda, sed nobis inutilia, quae nos utili imafore perabamus. Diluitur item amor crebris offensionibus ,σ eo citius aclculusio iracundo, . superbo,qui non tam se redamari cupit,quam. honorariri. Amici felicitas amicum inuidum abs se arcet ac fumgat.nam hunt qui amicos miseros valde diligunt elices oderut praesertini ubi quis est dignitate euectu pleruenim inferiorum amicorum, ulpicantur ab altior destici ac pro nihilo haberi. Amantium irae inquit ille
in f hi la morti s redintegratio:quod de amore vera l
193쪽
vereo dictum,non raro in amicitias conuenit, quoniam in recociliatione reiipuati animi ualidi vi in animatii citanquam resumptis uiribus ex interuasio offensionis uera a foecundiore sta qui te, Cy caminus ardet fortius guttulis aquae aliquot a persis. Accedit, quod scissus dulcedinis iucundior est post acerbitatem aut asperitatem.
tum dolemus nos inendisse eum,quem habere oportu rat placatum.ita maiore animo redimus ad amicitiam, diligetius in posterum cavemus,ne quid existat moralistum in amore qua ratione confirmatur, discordiam tamen esse oportet breuem,ta de re non graui: alioqui
dirimitur concordi ut si diutina fuit offensio uel diaxit alter eorum,dulfeci quod alterum, quoties recorridatur,male pungat.Eiusimodi irae non solum amore exά. tingunt it copia aquae ignem sed quaudo inualuerunt, solent ingraue odium Cr rabiem exire. isicut arctius ariqt a conglaciat,quae frigori exposita est calens.Amatoinri,cuius est prae impotentia affectus mens emota,opus est ut palitatimanimus, tanquam experegrinatione,domvnrτeuocetur per musicen,per conuiuia Cr epulas exqui rate e laute apparatus,preninum clarum G liquidum, etiam fit opus usque ad ebrietatem uino immerit) d Xcrint ueteres,sacra Li eri pertinere ad purgationem animi per omne enus lusionum CT exhilarationi μαψs, taxissis ritillo,contemplatione tapetum, tabularsi. spectaculorum, oenitatum,aedificior agroru, fum num,piscatione, natione, uigatione, fabulis, narrari Gnibus festiuis,admiridis,occupatione,labore magnowqge ad sudorem,ut corporis meatus ad expurgatione pateant ita ut etiam aperiri uenam coducat, qμo priors gliis Gua succedat non indς e noui stirit si alio
194쪽
i88 IO. Lo Do v I .cI VIVIs alio quoqueaffectu uehementi summisso, ut cupiditaueo ni,honoris, metu, indignatione, ira. haec oportet esse diutina,donee animus in alteram partem inclinans confirmetur,ne in priorem amorem statim relabatur. Haec de amore, quae potuimus cuius uires,ut sunt marigitis, ingentes, incredibiles, ita Cr nobis inexplobiles. Amore sumus codit amore perficimur, ore beamur. Maxima fluat umoris,profundi ima,recondit ima Crincomprehensibilia ii steria.Sint tamen haec a nobta iiis
P Roximus amori est fauor,nasciturs ex iudicio boni alicuius,er est quaedam beneuolentia ita ut nutatus sit amor absque fauore fauor autem esse aliquis sine
amore post quum alicui, quem non amamros, cupimus tamen bene Disum. Fauor ergo cum amore fortior est Cr diuturnior,leuior autem Cr breuior extra illum. ME enimfauoriamor incho tres.nam incipimus amare ita,
de quo bene sentimus, Cy quem dignum re aliqua bona ii simus. Cr uicisim erga quem est in animio nostris umbra amoris aliqua,uelgradus,huic fauemus ut prompinquI, confanguineis,ciuibus,sio's,familiaribuis:notis itera 'magis quam ignotis. iam notitia ad amore est aditi M. Ac quemadmodum fauere linguis,est uocibus bene precari sic fauere animo,hi bene optare ac cupere. Iuradicium hoc de alicuius dignitate uel simplex est,m uinia versale ad omni unde fauor uniuersalis oritur: at est erga sim icitatem atque invocentiam,veluti aduora sum pueros. isti enim aetati fauetur ab omnibus,sine inae lvidia. G aduersum animantes omnes nouas,itia aetari lte etiaru
195쪽
DE ANIMA LIB. III. I 8 a te etiam lupis Cyleonibus Cr uulaeculis parcimus atq;
bladimur Est idem iudicium de formosa facie,quae est,
ut habet Mimus,muta commendatio. Denique cause Otamnes,quae ad amorem,ad fauorem quos ualent. an 'terum iudicium de dignitate ad unam rem aliquam, ex quo fauo nascitur circa illud unum uelut in competeae
ita, te magistratu in ludo,ut quis quid adipi catur, quo
eum censimus uel dignum simpliciter, uel competitore digniorem. Eaque de causa fauor non raro ex odio boritur,ut in aduersarim elim que odimri 'clinet, vel in eum cui nonfauet inimicus noster,aut contrismaxuifauet. Exiait idem fauor ex misericordia ut quum qu s est ab aliquo iniuria a sests,qua no est dignus,alia iure cur imus illi id detrimentu resarciri.Olim Athenis dux quidi capitu reus praeturam pet Lut post reputisam magi 'ratus facile iudicio ab olueretur, taqua an mi ex fatietate ultionis in mistricordii uersi ob reputisan inciperet iam fauere. Eodem e fonte est: Iniquu peis tendum, taeqssum aUeras sed in alijs quoque miseri dis exempla fiunt innumera.Fauor quum non hi amore fulatu res est quae seu imis de cassis togitur eo citius, si contra rem nostram aut nostrorutiaut tis quid in eo fauore infit uel damni, uel periculi, uel molestiae. Quod iudicia de diruitate temer st,exiguis de cauissa sint e tura,seu me quos ponitur. cui enim precio inducti favim: s, huic uel persoluto pretio taliqui caurisu seu quia, destitim is fauere: uel non persollato, exHinα
dignatione male ualumus. Si cui ex odio aut inuidi uia
terius fauim v,residente iro animi moti , laccescit fauor: e quotidie in certaminibus er qmbitione ciuili contingulit.
196쪽
Eneratio ex iudicio magni boni oritur, quod θοὰ
num nobis non noce nam si nocere existimemus, aut nociturum, metus est. Habet nihilominus veneratio omnis metus aliqui pudorisq; admistium, est enim compresio ficu contractio animi, ex cogitatione magnituridinis bonae,aut certe nobis innoxiae. Posita est aute u neratio in collatione magnitudinis cum paruitate uel suametipsius,uel aliena, quam nos tamen non habemuli pro exigua quippe uenerationi omni est admiratio ad Eiuncta quae non admiramur,ea neque resseremur. Et si eue ex reputatioe uaeipsius magnitudinis dilatatur antamus,ita ex reputatione alienae comprimitur Unde nascitur sui met detractio aestimationis σ directus qualis est nostri ipsorum,quum ad diuinae malegatis reputaritionem mens fel tollit.Scite Ouidius: Protinus intrauit mentes respectus honoris: . Fit precium dignis,nee sibi quisque placet. Porro honor non est,sient Aristoteles existimauit, eum pleri uegentiles sequut preciam uirtutissed reis yificatio, tua testamur nossentire atq; existimare uiris tutem in illo inesse,quem honoramus. Ea uero exterior est significatio,qua declarat animus,fummittere sic situdini,uaria apud uariaε gentes nostirisquidem,poplitem flectereamus onere,quae sint deqcientis se eaput aperire,quod est Graeco Cr Romano more seruitutis indicium, cui pilius libertatis loco Cr via cedere,asseis s ri,deducere,reduc Gquissius fatemur illum esse poritim em silentium quo uel audientiam damm,uel metuia imas reprchension uerba ita L Gque praeiantium in
197쪽
DE ANIMA LIB. III. lius declarent. Sed nil aestime inplior, quam lintadmiratione excellentiae animus ita obstupescit, nullam
ut significationem exteriore posit edere,attonitus , extra stipsium rast supefacit enim animu innnsu neratio,Gr cogit fui ac debitorum officiorsi obliuisei.
Ita eorum senatu uel multitudine praestantium uirori , aut apud magnum aliquem principem dicturi, sepenuae mero sibi exciderim ut ne uerbum quidem possent proae ferre eorum quae cogitarant.Tum insignem alique aut praecellente uirusalutantes,obliuiscimur crebro alijs qui desulit debilium honorem impartiri, intento prora sum aninio in unicam ueneratione illius.Sed haec boiloaerum amplitudo pro cuiusis animo censetur. alij aliter
existimant,ut in omni uita. In Deo, praeter eaeteras e
cellentias duae sunt maximae potentiae ac bonitatis. sub potentium uenit sapientia:quae in terris imagine referirunt potentiae,pariunt venerationem quae bonitatis,ebae vitatem.Est potentia ad agendum bonae,est ad pectiena dum mulis in externis bonis,quo ingenere sunt princia, pes Cr homines opulenticin corporeis, cuiusmodi sunt valentes Cr formini,priopter coniecturam naturali, Rismilem intus habitare animum. unde est illud Species diagna imperio In animo fiunt animosi iussiente fiunt pruri dentes,facundi,eruditi,fapietes inuoluntate fiunt iusto
moderati, optes,costantes,G inuicti a casibis,infultum eius quavoeant fortunam.Bonos autem, hoe est iustos, moderatos,temperantes, liligimus magis quam revereamur etsi quilam,qui reliqua bona omnia non magnis eiunt,plurimum dis reuerentiae deferunt. Maiestas es s premus honor erga summa bon a maiori dicta: in honor in mediocribus uersetur,maiestaτ in maximis.es
198쪽
IO. LODOVICI VIVIs honor maiestate e stlatim quiddam,nepe gen f, ed feris mone comm ni disZinguuntur.Poe festiuiterfnxerta Honoris er Reuerentia filiam esse Maie state. quam ais bulam cuidius in quinto Fastora, facet imis uersibus persequitur.Ex reuerentia amor prodit, si magnitudiis nem censeamum bonitate temperatum qualis est in Deo, qui ut est maximim,ita Cr optimus. timor aut Cr hinc odium si noxium nobis uel esse uoicemur, uel fore qui affectuου tenet eos quiliolam Dei potentiam reputant,iuriri 6q; fueritatem extra clementiam. Mute iste: ι apud te audent caesar dicere,magnitudinem tuum uid
tur ignorare quino audent, bonitatem.Admiratio tu tur reuerentiam itaque admiratione consumenda det
ritur ueneratio,ideo, usus σfamjliaritu ueneratioαnem adimit,quemadmodum ferunt in Apologis de nubpe,quae ad primum leonis con pectum exanimal tertio iam congressu coepit cum illo familiarius lusitare. adeo ut apud homines rudes G crassos non olum pereat fomiliaritate reuerentia eitranseat scpenumero in contemptum,sicut ille ait in comoedia. coseruatur nihilominus inusiu circon uetudine ueneratios ij cum quibus versere,intestigentes sint uerae magnillidinis:qua eo colant ardentius,quo propius admotam, certius ac subtiistius cotemplantur ues quotidie aliquid se nouum pro.
ferat in magnitudine uel si tuta ipsas ut facile fenietis
ipsa a contemptu uel neglectione uedicet.verba er fatactagr*uia,uirili constanti sublimia, ne uanitate e
manifesta arrogantis,qua nihil est in sim, agnitudia snem decentia uentur uenerationem contra eleuat eam
verba Crfacta puerilla,muliebri ludibunda,scurrilia, Iustia leui Muna,inconstitia,demiga, abiem, ab exiscereo
199쪽
DE ANIMA LIB. III. Iseellentia illa aliena atque abhorrentia tum etiam arrodigantiaostidiosa, iactabunda, iracunda,minacia. Non bene canueniunt,nec in una sede morantur, Maiestas Cramo ait poeta quidam. Videlicet amor offici fui ex dignitatis oblitus abblanditur,precatur, de citfe, ineptit, nugatur inter quae ueneratio prorsum eliditur,que aliota qui tenues admodum.debiles iacit radices, quies leui motu extirpehtur. Tollitur enim ueneratio ublata opianione eius excellentis,unde fuerat orta. Ea porro opinio facillime diminuitur,propterea quod omnis hominu praestantia utilitate est commixta, quae ex imbecillitate nota trucitius festforas profert,quam lenta excellentia.Notastra etiam iudicia ex deprauatione naturae, quae uiciosa sunt, aut mala, celerius apprehendunt,tanquam sibi coaegnatu er similia. Ad haec amor cuiusis erga semetipsum inconsultus, undesuperbia capit originem, efficit ut Crcupia Cr libenter credat se ab altero non excelli. Affeta 'ctus pene omnes concitati uenerationem impediunt, cogunt conquiescere: ut ira, inuidia, odium, amor,non solum erga uenerabilem,sed etiam aduersus alios. Sciliacet perturbatur iudicium, neposit, aut nolit recte depraestitia statuere: adeo ut praesente uel inimico, uel deae specto,signa reuerentia in alium consulto omittamus, ne
uideamur eum,quem odimus, aut cotemnimus, uenerari.
quodfecisse Aeneam sacrificantem ferunt, qui praeteraeeunte Diomede,adorationis cultusque diuini exteriores notus iotermisit, ne honorem eum hosti habuisse uidere turri quod contingit crebro in uita communi. Nisi forte alius affectus maior urgeat,qui nos signa illa cogat ederire uelut cupiditas, aut metus. ut quum timemus, ne illa
nobis offici j praetermisio noceat: aut eramus alisud
200쪽
uel cupimM ab illo, quem ueneramur. Vitium Cr uilituis rebus alijs,quam unde coepit ueneratio, quam est cum excellentia illa iudicio nostro coniuncta,tum deterit uerinerationem. Si enim ex iudicio est natu prudentis,inis firmitu eorporis,aut ignobilitG,nihil eum Ddit dete urit autem sermo rusticantos, educatio parum urbana,
iracundia.Essunt quidam, qui in uno aliquo statuentes fontem bonorum omnium,ei qui sitfontis,uius expers, nullum credant inesse bonum posse praestans, π ueneraritione dignum: ut quidem in claritate natalium, quidam in eloquentia,alij ingrimatica, aut scribendis uersibus, alij indecoro formae,plerique in diuitijs. Multi stulte de inique diuersi ima coniungunt, uelut uestitum, ingressumsegionem cum eruditione:ut qui illa non habeat nistis ad ipsorum arbitrium composita,hunc nec eruditura esse iudicent. sicuti nec magnatem, qui non loquatur suis perbe, Cr praue scribat: nec bonum militem, qui non ad uerba singula deieret. DE MISER ICORDIAσβmpathia.
Isericordiam Aristotelesolui dolorem de maris Io, quod nobis uidetur accidere indigno. id uero malum dicit esse φθαρτικζρ, ceu quis dicat corruptiis Mum,aut corrumpens:qualis fiunt morbi,morsfames, itatis, tormenta , plagae , iboliatio. CT quae fiunt eiusmodi.
quod fortasse ab eo positum est , quia non de rebus Naesturae disserebat, fed de praeceptis ciuilibus. reliquarum
enim rerum commiseratio in curiam CP forum no uenit,
sed omnia malorumgenera in hanc affectione incidunt miseramur deformes er mancos, σ tardos Cr rudes,