장음표시 사용
71쪽
honoris causa instituta essent, omnia profanarentur; loea quo- 5
quo, ' in quibus positum aliquid inscriptumve honoris eius causa fuisset, detestabilia esse, neque in iis quicquam postea poni dedicarique placere eorum, quae in loco puro poni dedicarique fas esset; sacerdotes Publicos, quotiescunque pro populo 6
Atheniensi sociisque, exercitibus et claSsibus eorum Precarentur, toties detestari atqus exsecrari Philippum. liberos eius regnumque,
terrestres navalesque copias, Macedonum genus omne nomenque.
Additum decreto, si quis quid postea, quod ad notam ignomini- 7amquo Philippi pertineret, ferret, id omne populum Atheniensem
iussurum; si quis contra ignominiam provo honoro eius dixisset 8 secissetve, qui Occidisset eum, iuro caesurum. Postremo incluSum, ut omnia, quae adversus Pisistratidaa decreta quondam erunt,oadem in Philippo servarentur.
Athenienses quidem litteris verbisque, quibus solis valent, sbellum adversus Philippum gerebant; Attalus Romanique, Qquum Piraeum primo ab Hermiono petissoni, paucos ibi 2
morati dies oneratiquo aequo immodicis ad honores sociorum, atque in ira advorsus hostem fuerunt. Athoniensium decretis, navigant a Piraeo Andrum. Et quum in portu, quem Gaurion 3 vocant, constitissent, missis, qui tentarent oppidanorum animos, si voluntate tradere urbem quam Vim experiri mallent, postquam 4 praesidio regio arcem teneri nee se potestatis suae esse respondebant, expositis copiis apparatuque omni urbium oppugnandarum , diversis partibus rex et legatus Romanus ad urbem subeunt. Plus utiquanto Graecos Romana amna Signaque non bante visa animique militum tam prompte Succedentium muros
terruere; itaque fuga extemplo in arcem facia est; urbe hostes si potiti. Et in arco quum biduum loci se magis quam armorum fiducia tenuissent, tertio die pacti, ipsi praesidiumquo ut cum singulis vestimentis Delium Boeotiae transveherentur, urbem arcem quo tradiderunt. Ea ab Romanis regi Attalo concessa; Tpraedam ornamentaque urbis ipsi avexerunt. Attalus, ne desertam haberet insulam, et Maeedonum fere omnibus et quibusdam Andriorum, ut manerent, persuasit. Postea et ab 8Diuitiaco by Cooste
72쪽
Dolio, qui ex pacto transvecti eo fuerant, promissis regis, quum desiderium quoquo patriae facilius ad credendum inclinaret
pugnanda urbe nequicquam absumpti, et quia ViX Operae 10 pretium erat, abscessero. Ad Prasias seontinentis Atticae is locus est) Issaeorum viginti' lembi classi Romanorum adiuncti sunt. Ii missi ad populandos Carystiorum agros; cetera classis Geraestum, nobilom Euboeae portum, dum ab Carystoli Issaei redirent, tenuit. Inde omnes, velis in altum datis, mari 12 medio praeter Scyrum insulam Icum pervenere. Ibi paucoAdies saeviente Borea retenti, ubi prima tranquillitas data est. Sciathum traiecero, vststatam urbem direptamque nuper ala Philippo. Per agros palati milites humentum, et si qua alia
usui esse ad vescendum poterant, ad naves retulero; praedae nec erat quicquam . nec meruerant Graeci, cur diriperentur. I 4 Indo Cassandream petentos primo ad Mendaeum, maritimum civitatis eius vicum, tenuere. Inde quum Superato promuntorio ad ipsa moenia urbis circumagere claSSem vialent, saeva coorta tempestate, prope obruti fluctibus, dispersi, magna ex parto 15 amissis armamentis, in terram effugerunt. Omen quoquo enmaritima tompostas ad rem terra gerendam fuit. Nam collectis in unum navibus expositisque copiis aggressi urbem, cum muli is vulneribus repulsi et erat validum ibi regium praesidium in irrito incepto regressi ad Canastraeum Pallenes traiecero. Indo superato Toronae promuntorio, navigantes Aeanthum petiere. 16 Ibi primo agor vastatus, deinde ipsu urbs Vi capta ac direpta; nec ultra progressi fiam enim et graves praeda naves habebant) retro, unde venerant, Sciathum et ab Sciatho
46 Ibi relicta elasso, decem n Avibus expeditis sinum Maliacum intravero ad colloquendum cum AEtolia de ratione gerendi balli. 2 Pyrrhias AEtolus princeps legationis eius fuit, quae ad communicanda consilia Heracleam cum rege et cum Romano legato venit. 3 Petitum ex scedere ab Attalo ost, ut millo milites praestaret; Disiligod by Cooste
73쪽
tantum enim numerum bellum gerentibus adversus Philippum
debebat. Id negatum AEtolis, quod illi quoquo gravati prius 4
essent ad populandam Macedoniam exim, quo tempore, Philippo circa Pergamum urente sacra profanaque, ab8trahe eum inde respectu rerum suarum potuissent. Ita PRtoli eum 5 spe magis, Romanis omnia pollicentibus, quam eum auxilio dimissi; Apustius cum Attalo ad elassem rodit. Indo agitari de Oreo oppugnando coeptum. Vulida ea 6 civitas et moenibus et, quia anto suerat tentata, firmo erat praesidio. Coniunxerant se iis post expugnationem Andricum praesecto Agesimbroto viginti Rhodiae naves. tectae omnes. Eam classem in stationem ad Zolasium miserunt Phthiotidis Τεuper Demetriadem promuntorium est peropportuno obiectum ut, si quid inde moverent Maeedonum naves, in praesidio essent. Heraclides praesectus regius classem ibi tenebat. magis per 8 occasionem, si quam negligent in hostium dodisset, quam Aperta vi quicquam ausurus. Oreum diversi Romani et rox 9 Attalus oppugnabant, Romani a maritima arce. regii ndversus vallem inter duas iacentem arces. qua et muro intersaepta urbs est. Et ut loca diversa, sic dispari modo etiam oppugnabant; l0 Romanus testudinibus ot vineis et arieto admovendo muris rogii ballistis catapultisquo et alio omni genere tormentorum tela ingerentes et pondero ingenti saxa; faciebant et cuniculos et quicquid aliud priora oppugnatione expertum prosuerat.
Ceterum non plures tantum Macedonos, quam ante, tuebantur il urbem areosque, sed etiam praesontioribus animis, Et castigationis regis in admissa culpa et simul minarum, Simul promissorum in futurum memores. Itaque quum Praeter spem
tempus ibi traheretur, plusquo in obsidione et in operibus quam in oppugnatione celeri spei esset, interim et aliud agi i 2Posso rRtus legatus, relictis, quot satis videbantur ad opera perficienda, traiieit in proxima continentis Larisamquo non illam in Thessalia nobilem urbem, sed alteram, quam Cremnstenvocant subito adventu praetor arcom cepit. Attalus quoquo t3 Ptoleon, nihil minus quam talo quic inam in alterius oppugnR- Diqiti reo by Cooste
74쪽
l 4 tione urbis timentibus. oppressit. Et iam quum opora in offectu orant circa Oreunt, tum praesidium, quod intus erat, labore assiduo, vigiliis diurnis pariter noctumisque et vulneril 5 bus consectum; muri quoque pars ariete incusso subruta multis iam locis prociderat; perquo apertum ruina iter nocte Romani in 16 Rreem, quae super portum est, perruperunt. Attalus luce prima, signo ex arce dato ab Romanis, et ipse urbem invRsit, stratis magna ex parte muris; praesidium oppidanique in arcem alteram perfugere, unde biduo post deditio facta. Urbs regi,
captiva corpora Romanis ceSSere.
47 Iam autumnale aequinoctium instabat, et est Sinus Euboicus, quem Coela voeant, suspectus nautis; itaque ante hiemales motus evadere indo cupientes Piraeum, unde prosecti 2 ad bellum erant, repetunt. Apustius, triginta navibus ibi relictis, super Maleam navigat Corcyram. Regem statum initiorum Cereris, ut Aneris interesset, tenuit; secundum initia et ipso in Asiam so reeepit, Agesimbroto et Rhodiis domum remissis. 3 Haec ea aestate terra marique adversus Philippum sociosque eius ab consulo et togato Romanis, adiuvantibus rege Attalo
et Rhodiis, ge8in. 4 Consul alter C. Aurelius ad eonsectum bellum quum inprovinciam venisset, haud clam tulit iram adversus praetorem, 5 quod absente so rem gessisset. Misso igitur eo in Etruriam, ipso in agrum hostium legiones induxit populandoque eum 6 praeda maiore quam gloria bellum gessit. L. Furius, simul quod in Etruria nihil erat rei, quod gereret, simul Gallico
triumpho imminens, absonio consule irato atque invidonio sa-cilius impetrari posse ratus, Romam inopinnio quum veniSSet, T sonatum in aede Bellonae habuit, expositisque rebus gestis, ut
48 triumphanti sibi in urbem invehi liceret, petiit. Apiad magnam
partem senatus et mngnitudine rerum ge8tarum valebat et
2 gratia; mstiores natu negrebant triumphum, et quod alieno exercitu rem gessisset et quod provinciam reliquisset cupiditato rapiendi per occasionem triumphi; id vero eum nullo 3 exemplo fecisso. Consulares praecipue, eXspectandum fuisse con-Diuiti geo by Corale
75쪽
sulein, censebant; potuisse enim. castris prope urbem positis, 4 tutanda colonia, ita ut acie non decerneret, in adventum eius rem extrahere; quod Praetor non fecisset, senatui faciendum se, ut consulem exspectaret; ubi coram disceptantes consu- blom et praetorem audissent, verius de causa eXistimaturos osse. Μagna pars senatus nihil praeter res gestas, et an in ma- 6gistratu suisque auspiciis gessisset, censebant spectare senatum debere. Ex duabus coloniis. quae velut elaustra ad cohiben- 7dos Gallicos tumultus oppositae fuissent, quum una direpta et incensa esget, traiecturumque id incendium velut ex continentibus tectis in alteram tam propinquam coloniam esset, quid
tandom praetori faciendum fuisse Z k iam si sine consule geri 8
nihil oportuerit, aut senatum peccasse, qui exercitum praetori dederit spotuisse enim, sicut non praetoris, sed consulis Oxercitu rem geri voluerit, ita finire senatus consulto, no per praetorem, sed per consulem gereretur , aut eonsulem, qui non, quum sexercitum ex Etruria transtro in Galliam iussisset, ipse Arimini occurrerit, ut bello interesset, quod sino eo geri fas non eSSet. Non exspectare belli tempora moras et dilationes im- l0Perntorum, et pugnandum esse interdum, non quia velis, sed quia hostis cogat. Pugnam ipsam eventumque pugnae Epee- l ltari debere. Fusos caesosque hostes, castra capta ae direpta, coloniam liberatam obsidione, alterius coloniae cnptivos recuperatos restitutosque suis, debellatum uno proelio asso. Non l2 homines tantum ea victoria laetatos, sed diis quoquo immortalibus per triduum supplicationes habitas, quod bene ac feliciter, non quod male ac temero res publiere a L. Furio praetore gesta esset. Data lato etiam qucidam Furiae genti Gallica bella. Huius generis orationibus ipsius amicorumqua 49 victa est praesentis gratia praetoris absentis consulis mutestas, triumphumque frequentes L. Furio decreverunt. Triumphavit 2 de Gallis in magistratu L. Furius praetor et in aerarium tuliι trecenta viginti millia seris, argenti centum millia millo quingenta. Neque captivi ulli unto currum ducti, neque spolia praelata, a Diqiligod by Gorale
76쪽
i4 Liber XXXI. A. u. c. 554. neque milites secuti; omnia praeter victoriam penes consuleme8se apparebnt.
4 Ludi dein is a P. Cornelio Scipione, quos consul in Asriea 5 voverat, magno npparatu facti. Et do agris militum olus do- cretum, ut, quot quiSque eorum annos in Hispania aut in Africa militasset, in singulos annos bina iugera agri acciperet; 6 oum agrum decemviri assignarent. Triumviri item creati ad suΡ-plendum Venusinis colonorum numerum, quod bello Hannibalis attenuatae vires eius coloniae erant, C. Terentius Varro, T. Quinctius Flamininus, P. Cornelius Cn. filius Scipio. Hi colonos Venusiam adscripSerunt. 7 Eodem anno C. Co 'lius Cethegus, qui proconsul Hispaniam obtinebat, magnum hostium exercitum in agro Sed tano fudit. Quindecim millia Hispanorum eo proelio dicuntur
caesa, signa militaria capta Octo et septuaginta. 8 C. Aurelius consul quum ex provincia Romam comitiorum enusa venisset, non id, quod animis praeceperant, questus 9 est, non EXSpectatum so ab senatu neque disceptnndi cum praetorse consuli potestatem factam, sed itu triumphum deerosse sonatum, ut nullius, nisi eius, qui triumphaturus esset, eorum,l0 qui bello interfuissent, verba nudiret. Maiores ideo instituisse, ut legati, tribuni, centuriones, milites denique triumpho ades-Sent, ut testes rerum gestarum eius, cui tantus honos haberetur il populus Romanus Videret. Ecquem ex eo exercitu, qui eum
Gallis pugnaverit, si non militem, lixam saltem fuisse, quem percontari posset senatus, quid veri praetor vanive afferret 3l2 Comitiis deinde diem odixit, quibus creati sunt consules L. Cornelius Lentulus, P. Villius Tappulus. Praetores inde facti L. Quinctius Flamininus, L. Valerius Flaccus, L. Villius Tappulus, Cn. Baebius Tamphilus. 50 Annona quoque eo anno pervilis fuit; frumenti vim magnam ex Africa advectam sediles curules M. Claudius Marcellus et Sex. AElius Paetus binis aeris in modios populo diviserunt. 2 Et ludos Romanos magno apparatu fecerunt; diem unum instaurarunt; signa aenea quinque ex multaticio argento in Diuitigod by Gorale
77쪽
aerario posuerunt. Plebeia ludi Ab sedilibus L. Terentio Mas- 3siliota et Cn. Baebio Tamphilo, qui praetor designatus erat, ter toti instaurati. Et ludi funebres eo anno per quatriduum 4 in soro mortis eausa M. Valorii Laevini a Publio et Marco filiis eius sacii, et munus gladiatorium datum ab iis; paria quinque et viginti pugnarunt. M. Aurelius Cotta decemvir sacrorum Smortuus; in eius locum M'. Acilius Glabrio suffectus. ' a Comitiis sediles curules creati sunt sorte ambo, qui statim 6 occipere magi8tratum non possent; nam C. Cornelius Cethegus abSens creatus erat, quum Hispaniam oblineret provinciam; C. Valerius Flaccus, quom praesentem creaverant, quia flamen TDialis erat, iuraro in leges non poterat; magistratum Rutem
plus quinque dies, nisi qui iurasset in leges, non licebat gerere. Petente Flacco, ut legibus solveretur, senatus decrevit, 8 ut, si aedilis, qui pro se iuraret, Rrbitratu consulum daret, Ponsules, si iis videretur, cum tribunis plebis agerent, uti ad plebem ferrent. Datus, qui iuraret pro fratre, L. Valerius Flae- 9cus, praetor designatus; tribuni ad plebem tulerunt plebesques ivit, ut perinde esset, ac si ipso aedilis iurasset. Et de RI- l0 toro aedile scitum plebi est factum. Rogantibus tribunis, quos duos in Hispaniam cum imperio ad Oxercitus ire iuberent, ut C. Cornelius sedilis curulis ad magistratum gerendum veniret et L. Manlius Acidinus decederet de provincia multos post i lannos, plebes Cn. Cornelio Lentulo et L. Stertinio pro consulibus imperium esse in Hispania iussit. Diuiti geo by Corale
78쪽
A ch 166 On3ules praetoresque quum idibus Martiis magistratum inis-2 ηant, provincias sortiti sunt. L. Lentulo Italia, P. Villio Maca-donia; praetoribus L. Quinctio urbana, Cn. Baebio Ariminum,3 L. Valerio Sicilia, L. Villio Sardinia evenit. Lentulus consul novas legiones scribere iussus, Villius a P. Sulpicio exercitum aecipere; in supplementum eius, quantum militum videre-4 tur, ut scriberet, ipsi permissum. Praetori Baebio legiones, quas C. Aurelius consul habuisset, ita decretae, ut retineret eas,
is venisset, omnes milites exauctorati domum dimitterentur praeter quinque millia socium; iis obtineri circa Ariminum 6 provinciam satis esse. Prorogata imperia praetoribus prioris anni, C. Sergio, ut militibus, qui in Hispania, Sicilia, Sardinia stipendia per multos annos secissent, agrum aggignRndum eu-7 rarot, Q. Minucio, ut in Bruttiis idem de coniurationibus quaestiones, quaa praetor eum fide curnque exercuisset, Perficeret, 8 et eos, quos sacrilegii compertos in vinculis Romam misisset, Locros mitteret ad supplicium, quaeque sublata ex delubro Proserpinae essent, reponenda cum piaculis curaret. 9 Feriae Latinae pontificum decreto instauratae sunt, quod legati ab Ardea quesit in senatu erant, sibi in monto Albano
tiatum est, duas portas quodque inter eas muri orat, de caelo tactum; et Formiani legati sedem Iovis, item Ostienses aedem Diqiligod by Gorale
79쪽
tore scriptum, eculeum cum quinque pedibus, pullos gallinaceos tres cum ternis pedibus natos esse. A P. Sulpicio procon- l2sule ex Macedonia litterae nil alse. in quibus inter cetera scriptum erat, lauream in puppi navis longae onatam. Priorum l3 prodigiorum onusa senatus censuerat, ut consules maioribus hostiis, quibus diis videretur, saeriscarent; ob hoc unum pro- 14 digium haruspices in sonatum vocati, atque ex PESPONSO eorum supplicatio populo in diem unum indicta et ad omnia' pulvinaria res divinae factae. Carthaginienses eo anno argentum in stipendium imposi- 2 tum primum Romam advexerunt. Id quia probum non esse 2
quaestores renuntiaverant experientibusque pars quarta decocta erat, pecuni R Romae mutua sumpta intertrimentum argenti
expleverunt. Potentibus deinde, ut, si iam videretur senatui, 3 obsides sibi redderentur, centum rodditi obsides; de ceteris, si in fide permanerent, spes facta. Potentibus iisdem, qui 4 non reddebantur obsides, ut ab Norba, ubi parum commodo
essent, Rito traducerentur, concessum, ut Signiam et Ferentinum transirent. Gaditanis item petentibus remissum, ne prae- bsectus Gades mitteretur advorsus id, quod iis in fidem populi Romani venientibus cum L. Marcio Septimo convenisset. Et 6
Narniensium legatis querentibus, ad numerum sibi colonos non esse et immixtos quosdam non sui generis pro colonis se gerere, earum rerum causa tresviros crearo L. Cornelius consul
iussus. Creati P. et Sex. AElii Paetis fuit rembobus cogno- Tmen) et Cn. Cornelius Lentulus. Quod Narniensibus datum
erat, ut eolonorum numerus augeretur, id Cosani petentes non impetraverunt. Rebus, quae ROmse agendae erant, persectis, consules in 3
provincias profecti. P. Villius in Macedoniam quum venisset, 2 atrox seditio militum iam anto irritata nec satis in principio compressa excepit. Duo millia ea militum fuere, quae ex 3 Africa post doletum Hannibalem in Siciliam, inde anno foro Diuitig le
80쪽
Liber XXXII. A. v. e. 5bb.ὶ 4 post in Macedoniam pro voluntariis transportata orant. Id voluntate factum negabant; ab tribunis recusante8 in naves impositos. Sed utcunque seu iniuncta Seu suscepta foret militia, et eam exhaustam, et finem aliquem militandi fieri 5 aequum e8Se. Multis annis sese Italiam non vidisse; consenuisse sub armis in Sicilia, Asrica, Macedonia; consectos iam 6 so labore, opere. Exsangues tot acceptis vulneribus esse. Consul causam postulandae missionis probabilem, si modesto peteretur, videri dixit; seditionis nec eam nec ullam aliam satis T iustam causam esse. Itaque Et manere ad signa et dicio parere velint, Eo de missione eorum ad senatum Seripturum;
modestia facilius quam pertinacia, quod velint, impetraturo8.4 Thaumacos eo tempore Philippus summa vi oppugnabat aggeribus vineisque, et iam arietem muris almoturus erat; 2 eeterum incepto absistere eum coegit subitus .aetolorum adventus, qui Archidamo duce inter custodias Macedonum moenia ingressi nec nocte nec die finem ullum erumpendi nunc in 3 Stationes, nunc in opera Macedonum faciebant. Et adiuvabat eos natura ipsa loci. Namque Thaumaei a Pylis sinu quo Maliaco per Lamiam eunti loco alto siti sunt in ipsis fauci-4 bus, imminent , qtiarn Coelen vocant, Thessaliae, atque tranSeunti eonfragosa loca implicatasque flexibus vallium vias ubi
ventum ad hanc urbem est, repente velut mRris vresti, sic universa panditur planities, ut Rubiectos campos terminare
5 oeulis haud facile queas; ab eo miraculo Thaumaci appellati. Nec altitudine solum tuta urbs, sed quod saxo undique ubS-6 ciso rupibus imposita est. Hae dissicultates, et quod haud satis dignum tanti laboris perieulique pretium erat, ut ab-7 sisteret incepto Philippus, effecerunt. Hiems quoque iam instabat, quum inde abscessit et in Macedoniam in hiberna
5 Ibi ceteri quidem, data quanticunque quiete temporis,
2 simul animos eorporaque remiserant; Philippum, quantum ab assiduis laboribus itinerum pugnarumque laxaverat animum, tanto magis intentum in universum eventum belli curae angunt, Diqiligod by Gorale