장음표시 사용
51쪽
desectum iustitia , seu neglIgentiam ordina-Yiorum Clerici ad seeu late tribunal trahi non possint ruuia saeculares non sunt capaces iurisdictionis exercendae in Clerieos, nis ex eommissione Praelatorum inua seeluia . non possunt ulla consuetudine defendi i Quia inea pax possidendi, incapax est etiam praescrihe di , 8e maior minoris , non minor maioris neglige etiam . ae desectum supplere debet. 3 Eeel astita Judiees eontra subditos suos tune seculare braehium invoeare possunt, s ordinarium tutis r medium ipsi, dEseiat. Unge nee subditis ludicum Eeclesiasticorum lieet Deutates superiores in subsidium vocare eontra Magistratum suum Eeelesiastieum a maeterquam in casu nece statis extraordinario , cum nullum aliud remedium suppetit 6 Clericu, in flagranti erimine deprehensus, ant sus. pectus de proposto patrandi a seculari potestate eapi potest, ut Judici Leeseliastieci tradatur, V. C. in erimine pernicioso Reipublicae, sulto, homieidio. Intellige , si necessitas requirat , & mandatum Praelati saltem taetrum interveniate Alioquin enim valde dissicile. de moraliter impossibile erit, nee nis Clericus res stat, intra tetminos neeessariae defensonis consistere . di iurisdictionem in Clericos propria aut horitate non exercere quod Laleis prohibitum est. Judex feeularis Clericos , arma contra publicam prohibstionem in plateis gestantes . non ita privatem est, ut eorum restitutionem deneget i nisi Piae lato rum eonsensus accedat . Nam Cleliens quidem seeundum vim dilecti,are obligatur legibus ob publieam civitatis quietem satis; non tamen secundum vim eo ctivam , ut a seculari Magistratu puniri post . Exei-pe , nis armorum usus tanquam Reipub. perniciosus , it ita prohibitus , ut neque domi retinere conceia sum se. 8 Clelieus debitor , s fugam meditetur , interim a Judice seculati , aut creditore eapi potest , ut Iudicistici sitatur. 8e ad solutionem, eiusve cautionem com. Dellatur . Nam hoe easti Clineus perinde se habet , ut fur a talem autem eapi, Ee reduei posse . nemo ne-i quia eontra vim iniustam euilibet se defendere
o Clerieu, a seeulari Judiee ad testificandum eo glnon potest. Ratio a aura testimonium alie uius auth vitative requirere , seu imperare , est actus iurisdicti mis ad proprium Superiorem spectans 1 Clerici autem exempti sunt a aurisdictione sietilarium Itidie um . si tamen ultro velit testificati , potest etiam sine aleentia
Episeopi. io Plures s smul delinquant, ut Clerieus, 3e eon tubina , omnes ab eodem Iudice Eceles astico puniri possunt i Quia Eecles assicus Iudex dignior est lateo
o Consuetudo tamen ol tinet , ut Iudices seculares contra eoncubinas Clelieorum procedere soleant φ sed
id agere debent non usurpata tutisdictione in Clericos , de domus eorum . Inique autem Gn3emnatur cletieus ad expensas incarceratae eoneuhinae, quia haee
est pinna, quae a seculate Iudice inferri non potest .a a Qui post erimen eommissum Clericus, aut Religiosus iactu, est , a seeulari Magistratu iudieari non votest , nis eausa praeventa suerit . uula privilegium exemptionis. introductum est ob honorem status Clericalis : Ergo omnes eo gaudete debent , qui statum Cleliealem assumpserunt. Is si bona per aeeidens stibi ieiuntur Magistratui si eulari propter subiectionem personae , tune liberata .
utit exempta persona, eonsequenter etiam bona eximuniattir jurisaictione, modo non sint eonsseata 1 Sieuti sc uis, qui delictum commisit , ob quod mulctari poterit , ante eceptum iudicium mutet domicilium, a ju-xisdicitone liberatur , nee potest deinde in ipsum se tentia serri.
Clerieus ad satum latealem transiens iudicari potesta I Ecclesiallico propter erimina in Clelieatu
commissat Quia non tam mutat serum , quam cumulat sorum eum foro.
De Exemptione clerisorum in causis ei Iuus. et Leriei in eausis quoque eluilibus', ideoque ei iam Lia realibus a seculari potestate exempti sunt. Ratio : Quia si bona non habeant obligationem per se Dropriam sibi, seu realem, sequuntur eonditionem , Aestatum personae 3 ita , ut s ea eximatur a iurisdictio-- , etiam bona ipsus exempta sint ι siquidem seri
que sententiam formet , nisi pertinam vocando , exa
minando , iubendo , quae sine iurisdictione in illam
fieri non pristina . Quare certam es, inquit Abb. n. g. quod s persona exempta es, ergo etiam res. N B. Quisque sortitur forum in loeci , ubi res sita est , ut vult Mynsne. Intelligitur , nisi sit persona privilegiata, fle exempta, ut Clericus. a si pulsona elempta est , etiam res eius exemptae sunt 3 nisi per se , sibique propriam Obligationem habeant, quod accidit, si a Lateo V. C. Rege . flee. in studum datae fuerunt vel ipsmet Eeelesae, vel alteri, V. C. Comiti , Nobili. qui illat postea Beelesae do. navit . Cum enim ille vasallus non potuerit plus i ris in Eeelosam transferre , quam ips eompetebat , sequitur, quod dominium directum semper maneat penes primum conserentem , ad quem proinde proprie pertinet de eontro*ersiis super studo exorientibus iudieare . Ita etiam Principes Imperii Episcopi ratione seudalium bonorum Imperatori subiecti sunt e cuia nihil obstat , ista idem homo disrem restemus , d
veraso ure , o qualitate censeatur .a si Clelieus seudum habeat a Principe laico . e Iam ipso eonveniri potest in Gus1 seudalibu, : Quia cum Dominus latres eognoscit in eausa stud ali , potius iudicat super re sua . quam de Clerico . Et , siseelesa habet seudum a Lateo , censetur ut leseus , idque in pactis , adeo etiam ut si habeat landus se
datis.annexum tributum , de negetur fructus , Domunus oecupare possit i modo nihil attentet contra personam Clerici. Quod si aetatur de crimine Clerici, ob quod meretur privari seudo , id Judex Ecclesiastieus
cognoseere debet, Ae non lateus. 4 Bona immobilia Ecelesiae donati possunt eum re seivatione tutilat ictionis eo aratione eorundem bo
3 Actor Clerieua serum Rei latet sequi debet. Exeipe nis consuetudine aliud observet ut , de nis eausae sat misti lari.
nium pertineant . a seeularium Magistratuum exactione libera esse debent ; item vasa, de ornamenta saera , etiamsi in privato oratorio sub partieulati ali euius dominio existant . Ratio : Quia hse nullam temporalem utilitatem habent , quae in aestimationem
venite possit a Quandoquidem ad divini eultus minisse rium dedieata nullis allii usibus prosanis adhiberi de hent . Idem intelligendum de bonis Eretinae immobilibus , & mobilibus, quae a fundatoribus proveniunt Quia eum ad euitum Dei specialiter destinata fuerint, ideo omnes exactiones . quibus a se lari Magistratu gravantur , & in cultus divini diminutionem cedunt . d. in Christi iniuriam . atque irreverentiam , quippe euiu, illa bona quasi proprium patrimonium exilium Unde eonsequens , hane exceptionem divini iuris esse, quia Filium Dei oportet liberum esse ab exactione Regum terrenorum , juxta illud Nati. . Ergo liberi
a Non est aequum, ut hona Eeelesiae a duplici bl gistratu, Eeelesiastico , de seculari , exactionibus grais ventur ι essent enim deterioris eonditianis, quam secu
g onera mete realia , seu ipsa rebus inhaerentia ad Eeelesam quoque, aut Eeelesiastieum posses rem transferuntur, V.C. tabulae pensiones; nam res transit eum
Indictiones ordinariae , sin tributa Prinelpum imiet onera mere realia numerari non debent 3 cum imponantur ratione subiectionis personarum .s Munera alia sunt personalia, quae personis subditis tantum sine ordine ad patrimonii bona imponuntur . . Huc refertur Capitatio civium, a quibus omnibus Cleries sunt exempti. Alia munera sunt patrimonialia , id est, quae de patrimonii bonis imponuntur, quae duplieis generis : Quaedam enim personis tantum subdi tis imponuntur cum habitudine ad patrimonii bona , ideoque mixta appellari solent i Quaedam vero sunt munera mere realia , quae rebus sue possessionibus staeundum se inhaerent, quae etiam a non subditis Clelicis atque Ecclesiae possessoribus praestanda numera D tura
52쪽
M svrasitione, ejusque speciebus.
1 SU perstitio est cultus salsi , seut Religio ver
vii l. si Laicu bona Ecclesiagica contra Iutis ordinem invadat Nam ordinarie non desunt remedia quo telam deponendi apud Superiorem Eceles astieum IX. si sietilari, potestas cum authoritate se immiscet et .
eiicitii neclesiastieae . X. si saecularis P tellas statuta o Seeundum deiectum ex parte objecti tres sum .dbi aut formari faciat , quae Ecclesiasticae libertati spheicti Idololatria s salso Deo , & diabolo ipsi pro
ad Vellantur. Sub excommunicatione Bullari. pii, , utpote honorem Deo debitum affectanti ob in- , statuta Seetilarium interdum directe derogant Le- vidiam ) Divinatio qua petitur a diabolo rerum oe-ethii,stieae immuni ati, interdum vero in directe. cultatum eognitio ) . Vana observantia i qua Magi a. personae Eeeleliasticae ad tutelam non pollunt diabolo actionum suarum directionem petunt, ad eum eompelli , Agnationis tamen tutelam lcgitimam Cle- modum a diabolo instructi ); quia nos eolimus Deum tum leverentiam diuina ejus exeellentiae debitam deserendo : tum obsecrando partim ea . quae solus ipse nobis largitur , partim ea', quae ad actionum nosti rum dilectionem spectant. a superstitionis seeundum desectum ex parte eultus duri modi sunt i vel enim est cultus salsus, vel super.' suus. Falsus, seu perni eiosus cultus est, si quis Deuma I Celesiastiea immunitas per consuetudinem, quam eolete praesumat caeremonia agni paschalis , per quam
t. Vt, immemorialem , si haee sola sit , & nullo ., diuin, institutione sutura Christi passo significa titulo seu privilegio Summi Pontificis adiuvetur, tol- hatur ,l dum persecta fit . Huc pertinent salsae traia Mil. aut re intii non potest . Prob. Vel enim id fiet per clones haereti eorum docentium , aliud in sacrihelo offerendum , quam Chri litas doeuit. tici suscipere possunt, & pcrsonarum miserabilium
Uttam Eeclis astica Immunito per controiam consu iudinem tolli, uni minui post ii, aut minui non potest . Prob. Vel enim id fiet me
modum re oeationis intervenieme scientia , ae patientia , iJeoque tacito Papae consensu e vel per modum praescriptionis sed neuter holum modorum sussie iens
in . Non prior r Quia Summ. Bontifex hujusmodi
consuetudinthus non solet prae te tacitum consensum approbativum, sed potius reprobat , se damnat . Nee posterior modus i Nam consuetndo , quae ut irrationa
hilis damnata est, non potest via praescriptionis legem abrogare 1 Seg consuetudo ad .et sus Eretes astieam li bellatem tanquam irrationabilis passim damnatur in; Falsa, Reliquias proponere. salsa miraeula praedi eare , aut seriptis mandate , ex genere suo est mortale 1 eum sint salsitates perniciosae, ob quas minor deinde sdes aliis vetis miraculis, Ae Reliquiis adhibetur. 4 Si quis Deum colere agerediatur tanquam Ecele-sae minister , eum e mmiisonem non habeat , Riaviter peceat . sicut enim sal satius ille est . qui aliqua nomine alterius proponit , quae ipsi commissa no sunt i ita vitium filiaiatis incurrit , qui no ne L
Iure . Deinde incapax possidendi est etiam incapax clesiae cultum Deo exhibet contra formam au I cclclinpiaeseribendi r sed Laiei sunt incapaces iurisdienionis erinstitutam; ut si aliquis saeti fictum offerat, cum Sastidior Leeles allicas personas. Ergo . cerdos non sis &e, , . ἡ Λ . a Per privilegium , seu e neessionem Papae Laic s superstitiosi eultus speetes seeundum super nullaea pace sunt alicujus pntcstatis in Ecclesasticas per- tem in eo consistit, quod aliquis Deum colere aggre in sinas. diatur eo modo, vel eaeremonia , quae neque ad ipsius a Lxemptionem Clericorum conservare, eamque lae- gloriam, neque ad spiritus de Votionem excitandam in-sam ted integrare ad clavem supremae Eeeles assica iu- Levit: aut quia extemonia, sue ritus inanis est . Urisdictioni, pertinet , uti etiam revocatio concessionis C. non nere die Sabbati in honorem R. Virginis r item consuetudinis de prae- terim aliis servilibus operibus insistendo 1 item
potestati super Cleliem , item e suetudinis de prae terim aliis servilibus operibus insistendo i Eriptionis, quippe sundatae in gratia de privilegio A- ante solis ortum , adhibito certo numero, situ , colo stolico. Ideo se ut privilegium a Papa revocari PO re cereorum 1 audiendi Missam a Saeerdote, qui voc: est ita etiam praeseriptio ex praesumptione de p ae' tui Ioannes . Aut quia est contra statutum Lecies ae
scriptione privilegii vim accipiens. . idque ex plenitu dine potestatis, maxime si cedere videatur in eontem pium status Ecclesialitei .
Vitiis oppositis virtuti Religionis.
NB. Villa Relitionis virtuti opposita alia sunt se-
eundum excelsum & alia seeundum desectum . Ista communi nomine superstitionis comprehenduntur . Dieitur enim superstitio quasi supra eonvenientem Dei cultum aliquid statutum . Qui tamen excessus non est secundum quantitatem eulius absolute rquia quantumvis homo Deum colat, minus est, quam ei debetur: sed est excessus vel seeundum obiectum. si alius ut Deus colatur , qui Deus non est ; vel secundum circumstantias , si verus Deus colatur modo in. debito . Precata secundum desectum duplicis genetis sunt . Nam sicut virtus Religionis duplices habet effectus aquosdam priπarios, quibus Deus secundum se, ae directe colitur a cuiusmodi sunt adoratio , sacri se iiim , votum , iuramentum Ece. quosdam vero secundaricis , quibus res aliae sacrae , sve Deo dicatae ob eiusdem honorem coluntur , v. C. Sacerdos , Sanctorum Reliquiae , saeta vasa , S. seriptura i Sie alia peccata contra Religionem sunt quibus Deo secundum se ira reverentia irrogatur , ut tentatio Dei , periurium , blasphemia &e. Alia vero peccata sunt , quae communi nomine saetilegii eomprehendi solent , quibus res aliae sacrae , sue Deo dicati , indigne , Ad eum arteverentia in Deum ipsum redundante tractari s
r. Iauman P. II. V. C. in Missa saepius dicere Alleluia , plures sacere Cruces , quam ordinatum est , dieere Gloria , cum intermittendum sit, quae se luso scandalo venialia sunt
peccata . si tamen cultus non tantum vanus sit , sed etiam turpis , V. C. turpia cantare in Ecclesia , vel solo etiam vocis aut organi sono notabiliter laseivo ad impuritatem provoeare, mortale est.
Rutila in mali obse an . Ad.ertere debent Conserarii, ut removeant a suis Poenitentis
bus uperstitiones plures euitus indebiti , in qua multoties se rem rudes ex simplicitate incidere. Ita evenit dum tribuunt alia quam insallibilem virtutem orationibus , etfi te sua natura in aera, etedendo e g. toties repetita habete vim obtinendi, ne a pente moriantur . moriendi in Gratia die. Idem dieendum stribuant insallibilem uirtutem ad aliquid obtinendum , reliquiis e. e. ad collum appensis, vel alteri rei saerae . quam secum e sent et nam quamWis habere possint vim eontra fulgura , moditem repentinam ae. nou tamen infallitatem.
M uololatria. I T Dolum est smulae tum salsum , seu rei non exi-L stetitis speetes fictilia a quate differt ab imagine,
quae est vera rei similitudo , seu repraesentatio . per Syneedochen tamen frequeater idolum appellari solet illud omne, quod ut Deus eolitur, cum Deus non st. et . Idololatria dieitur servitus , quae soli Deo de tui, alicui ereaturae exhibita . 3 Adoratio , & omnis latriae cultus prinei paliter consistit in tecognitione , seu mentali consessione s premi dominii, quam rationalis creatura Deo offert ex affectu submitsonis . ae reverentii r secundatio est in acti ne externa tanquam signo expressivo internae su missionis. Et hine di .iditur in internam, di externam 44 Externa signa eultus quaedam proprie instituta sunt ad Deum eo tendum, V. C. sacri seium, templum, altare , Aee. 2bili Moryrum, inquit s. August. sed ipsi
Deo Mart ram, quamvrs in metas νius Mura rum, constataimus artaria . Quaedam vero signa indifferentia sunt ad latriam, &duliam, seu cultum inferiorem ereaturae rationalis, V. C. capitis inclinatio, genuflexio, ince sum , quae seeundum se indeterminata , determinantur ab intentione mentis, ut, si exhibeantur creaturae cui D a cunque
53쪽
Λque ad divinitatis In Ipsa resident Is eontestati
nem , idololatria committatur I sn vero raticinalieleaturae exhibeantur , vel Angelo bono in signifiea tionem inferioris ereatae excellentiae, ad duliam spectet.
3 Idololatria alia est persecta , eum quis divinum honorem idolo exhibete intendit et alia imperfecta , eum quis sciens idolo nullam divinitatem inesse . ta men ex pravo assetiu. V. C. odio erga verum Deum, vel eupiditate aliquid a diabolo obtinendi . ipsi dae
moni , vel alteri creaturae externum euitum , tanquam Deo refert. Cu)usmodi cultus licet a proprietate ido Iolatitae ἡ seiat secundum intellectum, tamen non defluit secundum voluntatem I gravioremque realitiam continet , cum altera ex ignorantia procedat . Alia idololatria en simulata eommittitur ob tyranni me
tum di illieita, di scandalosa, cum repugnet Fidei , &st plenissimum mendacium , elique idololatria solum materialis , quia descit sot malis assectus sub inissonis . a Triplex apud Gentiles idololatria erat r Una erga homines mori os . V. C. Iovem , Martem , Me eurium , Apollinem e Varro hane appellat Theologia genus sobulosum r Altera , Theologia civilis , erga b minum demortuorum , vel bestiatum smul aera , per uuae diabolus responsa dabat . Tettia musca , erga solem , lunam , sedera , die. quae animata esse credς-hant . & divino numine plena, a Physicis inventa .
De Divinatione . I T I. inatio quas divinitatis aemulatio, seu ollan. tatio P est signisc atio occultorum ex pacto ex- prelio , veI implicito cum Daemone : Nam quicunqueetes occultas , di quae hominis naturalem superant e gnitionem, scire vult, idque non Dei beneficio ae r velati ne i Meesse est, ut Daemonis ope addiscere desideret . ideoque societatem , ae pactum eum Daemone hoste Dei e2presse , rei taeite insat contra Apost. i. Cor. IO. vos fieri socios Lamoniorum . Malitia huius mecati eoosstit in speciali contemptu Dei , eouuod homo ad diabolum pro instructione confusit, &Deum telinquit. a si quis a Diabolo expresse , vel implicite petat
cognisicinem earum rerum , quas ille naturaliter nosse potest , peceatum superstitionis ex genere suci mortale committit , V. C. volens scite fulti occultum au.
; otii .ani, & suadestitiosis, signis fidem adhibet ,
non iuvatur pro e latione , quod eum Daemone soci ratem nullam habeat; cum protestatici facto contraria sit. 4 Divinatio per pactum eum Damone expressummai rem deformitatem continet a quia mecatum divinitatis participat rationem idololatriae , dum homo Diabrilum tali honore dianatur, ut ab ipso di initati, aemulatore rerum occultarum revelationem petat . Hie autem inoedinatus honor gravior est, si Daemones eri presse in voeentur . quam si aliquid sat . cui ἡignum sit, ut Daemones se ingetam. Estque signum reproba.tionis aeternae. si quis expressum pactum cum Daemo Ee ineu uuia sicut ad initium beatitudini, spectat eonversatio eum Deo, di Angelis per preces, M. ita ad initium damnaticinis conversatio & Qeietas eum Daemone, dic. Ad hie . Divinatio eum pacto expletiso saepe adjuncta habet alia gravissima flagitia , puta abiurationem Baptismi, Apostasiam a Christo , sdolo
latriam erga Daemonem per sacriseium . genuflexio rem , &e. nec unquam a mortali excu satur ; quia ni mis grauem deformitatem habet i At vero diuinatio per implieitum patium , interdum excusatur a mortali vel propter ignorantiam non crassam, vel propter superstiticinis imperfectionem, s non certa est sdes, sed totum timor di suspieio eoncipiatur eventus ita eventuri , se uti praenotio signi vani indieat . Est autem divinatio per implieitum pactum cum Daemone , cum quis notitiam alicujus rei ex sino aliquo consequi se iis confidit . quam illat natures iter nullo modo indiea. re potest 3 tune enim divinator talem notitiam ab in telligentiore substantia taeite desderare eon vineitur , idque non a Deo. aut Angelis, cum talia fgna vani tatis a Deo instituta non sint, ideo restat. ut per eiusmodi sena a Daemone eognitionem acquirere velit. s Una est di*inatio per astra . quae Astrologia iu-δkiaria voeatur . Est enim duplex astrologia r Upamaturalis , eaque lieita . di humano generi utilis , per quam stus , ae motus astrorum observantur itaque ex iis essectus naturales praedlauntur , partim ne cessario eventuri, ut re lipsis ἰ parrini eontingenter ,
ut pluvia, siccitas, aeris serenitas cte. N B. Incerta est commatio temperamenti . ac pro pensionis naturalis, habita ex aspectu astrorum . de o servato ptincto nativitatis cujusque hominis . Ratio 'Quia temperamentum mi is non tantum ex influxa coeli, sta multo maetis ex materia eonceptionis, di tu trationis dependet. Item licet Ailologi naturales ast rum effectus. puta anni sterilitatem, nati pueri temperamentum, di naturae propensionem majori certitudine aueverent , iamen non mecant contra virtutem Religionis , sed temeritatis. & mendaeii. Altera Astrologia est divinatoria. per quam ex astro rum aspectu eventus a libero arbitrio pendentes prae-oicuntur; vel praeteriti, aut praesentes Meulti Elictus denuntiantur, V. C. Titium esse aut horem serti, C aum tale matrimonium contracturum , aut Episeopum luturum , gladio , igne. Re . petitutum 1 Quia astra non siist causa talium effectuum libere contingentium. nee signa ex alleurus institutione sanificantia r non
Mea, nec Angeli , quippe prohibita Esaiae 4 . Restat ergo ut sat Dia holi signa optes, , set tacito cum
hominibus pacto instituta. Altera speetes di .inationi, est Phus nomia . cuius partes sunt metoposcopia , & chiromantia , secundum quas ex vultus , di manuum lineamentis libere eonii gentes eventus, prospera, vel adversa sol luna praedici-λ . Utiuolaphica di naturalis physiognomia licita .eu coniectura de corporis valetudine ex vultus, di manuum Ianeamentis. 6 Tertia divinatio est per somnia . quorum triplex xit genus. Primum. naturale, quod ex praecedcnte e striatione. & animi affectione provenit. Talia somnia reatum est observate eo fine , ut praesens cor tis valetudo intelligatur. Secundum . Somnia a Deo immis-3uxta exemplum I te. 7. Daniel. a. Matth. I. &8 . usui modi somnii, fides adhibenda , si suseienti. Indicia adsint , ea a Deci esse . Tertium, somnium , quod a Diabolo immittitur hominis phantasiam commovente i eiusmodi somniis sdem habete ad sum stitionem pertinet 1 quaptopter horum observatio pro hubita est Levit. io: Atque est ex genere suo mortale a minuitur tamen propter ignorantiam, vel simpli
Somnium divinum a diabolim discernunt v tisancti, non tantum ex obiecto, & fine ejus; sed etiam ex interna somniantis, ct e somnci excitati affecti nerqualis est illustiatici , ct eonsolatici animi i insolita promptitudo ad Dei obsequium . Daeivoniaca autem somnia ad malum inclinant, & potui hant. N B Duplex est somnium: Unum proprie dictum . in quo usus rationis liber, & impeditus non est. Quia intellectus in hae vita dependet a sens bilibus phantasismatibus , haec autem in somno elevatione vaporum portu ibantur ι ideoque intellectus dormientis nullum pei sectum judicium de rebus formare potest . Aliud est somnium improprie dictum , ae potius restas s ,& raptus , eum intellectus dormientis elevatur asper fine intelligendum , & iudicandum de revelationes ne devendentia a phantasmate , qui modus elevationi, a Diabolo seri non potest, sed a solo Deo. a Tertia speties divinationis est per sortes. pst autem triplex genus sortium : Divisorium , eonsultat rium , ae ἡivinatolium . sortes divisoriae per se malae non sunt , sed saepe utiles , s .e ad honestum luis dum , sive ad haei editatis divisionem , aut litis eom politionem a dummodo litigantes , qui ius aequale hahent , in sortitionem consentiant . Aut tempore pestis , uter sacerdotum ad loca insecta ire debeat tAut si plures mortem meriti , idque moris in militia i Similiter in periculo naufragii , nisi aliqui ni. vitantium in mare prosliant , vel eiiciantur , sorte ditimi potest , quinam exstire debeant . Neque id est se ipsum occidere , sed navis sub sdium mortis evadendm eausa deserere i ecut s quis tabulam , qua ex naufragio emergere posset , derelinquat, ut Aigni ri obveniat . Quods aliqui nagivantium in sortiti nem consentire nolint , tune ipss etiam invitis Navate hus , vel alii loeo abnuentis sortiri possunt , resortis eventum exequi . Sin vero quis impedire et natur sortitionem , in mare ejici potest iuxta Na-aotem . Sortes tonsultatoriae , in quibus occultae veritatis manifestatio , aut consilii alicujus dilectio a Deo imploratur . lieitae sunt , si Dei instinctu fiant , ut Iosue I. in electione Saulis i. Reg. io. N eleeL S. Matthiae.
54쪽
δὲ ἔpso iure sunt ἱ illae . si latren dubitatur , uter duorum ad pontificatum electus si, sorte haee disto dia eomponi potest eum consensu Cardinalium I quia Summi Pontifices non obligantur isto Canone.
Divinatorii sortes iant , ovibus latentis veritatis manifestatio non a Deo , sea a Daemone expresse ,
vel taeite imploratur 1 ideoque superstitiosae , de illieitae . ci observationes vanae ex avium , piscium , ali rumque animalium voce . cantu , volatu deci item exsternutatione , aurium innitu , vulturis oecursu , de
millia huiusmodi . venialia sunt a quia non fides, sed
an a tantum formido eis tribuitur
Rre,is iis primi ειδε -- . . . Cum detur div natio superstitiosa non solum quando ex
preM inuolatur Daemon ad aliquiit e nostendum . sed etiam quando cum eo si pactum tacitum. nempe quando ad aequiis tendam aliquam notitiam usurpantur media uana. A inutilia hine est, Consenarium non aequiescere debere dictas Menitentis .uoi piotestatur, se non int/Mim a Daemone edoceri, di h eo auia xalium qu rere . Huiusinodi protestatio est eonita iactum i menim ipso quod ad aliquid cognoscendum media vana , fle inuati iis assumpserat . eonvincitur alem notitiam a Daemone ex v ''ulare . eum illam nee naturaliter talibut mediis aequirere Possit, nee a Deo . qui rebus vani . fle inutilibus Mn se imminet . Uerum tamen es , in diuinatione per pactum Deitum pos Ce aliquam personam rudem exeusati a Meeato mortalἱ rationeasnorantiae, quae ignorantia non potest contingere. dum adest Nactum ex messum eum Daemone; nam tune nimis patens es malitia. Exeusant etiam a mortali plures Theologi illum , qui αredendo omnia em Disa semel, et iterum ineatis inutilitas uitur ad diuinandum imi eausa , atque ita etiam observat sot- es, auguria 3ie. . nam tune divinatio non est perfecte super. mitiosae oportet tamen ahem scandalum . Dum autem divina vio quaecumque alia superstitio ex aliqua causa non est peo. vitum 'ortata . non est peccatum reservatum. II. Cum divinatici me ait,a sit superstatiosa, quoties etiam robabili et prasumit manifestare ea sus fortuitos . tes oeculta . utura libera, hine es , de huiusmodi non licere consulere As toto s. l. eiu ex penete suci Dccatum mortale . quia itatierent inducit ad rem superstitiosam. Excusati nihilominus pos sunt personae rude propter ipsarum ignorantiam , si de his A. Irologo consultant, ut nimis sequenter areidit. I
hibere somnus Dum macia. eonsequens est . non lieere fidem eis adhibere et eum hoe sit idem ac se subdere Diaboli disti pii. . Et hoe verum est, etiamsi quandoque ipso euentu omnia
comprobentur, quia, ut observat D. Th. x. a. q. ω. a. 3. id necidit casu a uel curat ipse Daemon per eventum kmnla eom pretiare . ut homines imp ieentu. hi observationibus , sani e mosores, et ita facile possit alios in errorem inducere. Nullum autem erit peccatum obstruare iamnia ad detegendas fraude
Damonis, eum ii quandoque possit em Animae salutare, δι ne
cessarium . .s vero nuit , vel le. it eledulitas somniit adhibea qui . A nihilominus aliqua ex eis sane . vel cimittantia . quae non e duat sub praeceptra io dumtaxat erit peceatum ueniata acum enim non credat quis em verum , quod vidit, vel viduiscit ex somniis, non peruenit ad vetam superstationem, sed D. ius uel ex levitate, vel ex nimia timiditate operatur. Idem
dieas, si aliquis propter somnia aliquid faciat uel omittat, et Mns sine iussieienti standamento. illa immissa eri a Deo; nam tune ex nimia levitate, vel simplieitate operatur. Caterum siquis ita observet somnia , ut passim Per illa gubet tur, con vincitur nimis somniis eredete . adeoque nulla ratione potest a gravi superstitione exeusata . Idem daeas de illis, qui se eeito modo. I sita rimunt, .el in aliquo loco quadam ponunt nomina, ut sub pulvinari inter capillos 3 e , ad hoe, ut in m. aranti digno tant , an eadem nore ina sint in quibusdam iudis extrahenda ; patet menim, eos tacite inuorare Damo em , ut ab eo instruantur. Moliti magit amavis superstitionis sunt eui. pabiles illi . qui haee saeiunt, postquam admoniti suere . nou' pom huiusmodi fiEri sine era eulpa . Interim prudens Con. sarius straviter obiureter etiam illum, qui solum levitet me rauit in obseruandis somniit: nam alias fiet, istum quandoque mimis saere . adeoque graviter peccaturum .
ris . ae manus linearum g e. nivisa eii partieularit regula adhibenda . quae non statim pateat ex supradictis. Quamvis autem rcin eoodemnaverimul Meeati mortalis illos, qui imi, A rLdendi gratia, A remoto standalo eoosulunt Astrologos, seu etinis aras, ut ex sia phytio cimia, uel lineis manuum praedicant aliquod praeteritum Oeeuitiam . . et aliquod futurum De uitam inihilominus Rectores Animarum debent Eoa ab his absterrere. Λ -xime si s ni persona tutis. 3t indoctae. Ratio est, quia non raro casu , vel ope Duemonis, praedicta praeterita divinant. seu quae sunt in futurum e.eni via , ex quo fit, ut parsonae inindoctae in pomtum nimis eth stanti g. rearrando, quod sibi aecidit , sint eausa , ut siti sitim adhibeant huiusmodi vanis Di
puriis, s lamen ex quadam animi levitate. propter eadem auguria a quibusdam saetendis abstinent. nihilominus Consemtius ab iis illos absterreat. Quod ii quaedam seeehunt ex simplieit re, nihilominus si semel. .el hic admonati poenitentes non re spiseant. Consessatius debet illis nexi e absolutionem ut fimis noluit accumbere meti in qua Convisae erant tres,eim, vere credens, intra annum aliquem ex hilis mor tutum a s. imquam . admonitus adhue in sua eredulit ite pergitat, de exinde nolit tali Mensae interem , eonuineitui uere eredete augurio iti post moniti em diei nis potest ex simplicitate peccare.
ι dAgia una naturalis , est ratIo mira
l opera effetendi per applicationem naturalium agentium, sine ministerio Daemonis. Altera est superiastitiosa , quae est ratio effetendi mira opera Dimonis ministerio , per signa ab ipso instituta ad imitationem signorum saeramentalium Christi Domini . Hue etiam transferenda sunt pleraque de diuinatione dicta pr.eed. cap. Nam per divinationem desideratur a Daemone rei oecultae cognitio ; per magiam effectio alicujus
a Magia superstitiosa etiam duplex est e Una per
pactum explicitum , seu societatem eum Daemone , eui iuncta apost alia a Christo , Ee adoratio Diaboli ieredunt enim magi, Diabolum non esse miserum . sed silicem , qui N ipsos selices reddere possit. Aceedun blasphentiae in Christum, & sanctos, sacrilega tractatio S. Eucharistiae , non tam etiam foedissima peccata per earnis cum Diabolo in phantastico corpore eo
3 Altera magia est per pactum eum Diabolo impliacitum . s praeter Ecelesiae eonsuetudinem aliquid adhibeatur ad aliquid certo esse tendum , cuius vim naturalem habete non potest, utpote nee a Christo, neque
ab Ee lesia inlli tutum a Nee resert signum Crucis, sa.cta verba, de precationes adhibere, s alia vana V.C. ignota nomina, aut characteres adhibeantur. sie super
stitiosum est. V. C. s. Ioannis Evangelium seriptum esse debere a virgine oriente sole in membrana virgunea dec. Imo tametsi nihil adhibeatur , nis ouod te eundum se pium , v. C. solus verseulus ex Psalmo isela ova paschalia , soli sores ex altari ; si tamen in his ecita fiducia conserendae sanitatis , aut temporalis commodi eonstituatur , superilitiosa sunt. Gratia sanitatum plerumque tantum hominibus piis consertur, ita ut si personalis, & ncin afixa ee ti rei vel actioni a quaeunque persona usurpetur. Li-eet vero interdum Deus homini peccatori gratiam gratis datam conserat , non tamen permanenter , sive habitualiter. Quod s res aliqua, aut eaeremonia pietatis speciem perem adhibeatur . non quas eertus , & insallibilis effectus ex eo consequi debeat , sed quia inserviat ad
melius precandum , de esicae ius a Deo aliquid temporale impetrandum , non est mastieum quid , sed inus inanis. superfluus, eontra Ecclesiae consuetudinem .s Cultus supei sui, qui pister Ecclesiae consuetudianem usurpantur . si non penitus tolli , quantum seri potest , emendari debent V. C. s homines non polis sint abduci , ne in die S. stephani equis venam mittant, quod superstitiosum i ne in festo S. Joannis s res decerpant , fores in ignem s. Ioannis injiciane dee. si inquam abduci non possint, saltem edoceri debent, ut in iis certam spem non eollocent, sed solum adhibeant ad se ipsos magis exeitandos , ut a tala Sancto . vel potius a Deo per Christum , & Sancti
hujus intercessionem petant rerum suarum eonservationem, S augmentum , si ad animarum suarum salu tem expediens suerit . Idem statuendum de certo numerci can/elarum , aut precum , ut id faciant in honorem alicuius mysterii, sed non ea persuasione , quasi deprecatio , aut oblatio Deo grata futura non si , salius numerus adhibeatur.
6 Magiae superstitiosae ties sunt speetes e PHmo, ars notoria , per quam certis verbis , de signis adhibitis variae seientiae absque labore acquiruntur , V. C. ab Anab aptistis . secundo . Ars sanativa corporum per benedictiones, ligamina , scripturam 8ce. quae naturalem vim medendi non habent . Τertio , Ars maletaeiorum . id est nocumenta iumentis , seselibus flee. a Magis illata, ad restitutionem propter in ustitiam obligantia . Unde Mago um bona eonsscantur , Ae ex iistiscus illata damna resare ire tenetur, iuxta l. non posis
sunt, s. de jure fisei Quia id honam culti ue immugiitir esse, quod aeri alieno superest.
si certum est , rem quae adhibetur ad morbum V. C. curandum, secundum se inutilem esse , non j vat protestatio , qua aliquis excludere velit pactum Diaboli. 8 Magus , s operam secundum artem suam praemiatit , ac mercedem aecepit , eam restituere non tenetur
ad modum Mediet, licet effectus non sequaturi modo diligentiam adhibuerit.
55쪽
, A Maaὁ peti potest . ut spm magiea , quibus
reo hum intulit , destruat , seu dissolvat, non utendono.o signo magico , licet quis suspicetur , Magum iune usurum signis. Quod si e erto sciat . Maam uti signo magico , precat mortaliter , ipsum accedens pquia nunquam Iicitum est ab aliquo petere , seu aliis quem inducere ad id agendum , uuia sne peceato fi ii non potest . Adhibere autem signum magieum , flepactum cum Daemone , intrinsece & per se malum
in . Οuod s quis dubitet , utrum licito , an illicito nodo Jolvi possit , peccat , de abstinere debet a petitione. Ratio: Quia in dubio facti cum agitur de psaei lo reeandi, Deum inhonorandi , tutior pari amis plectenda est.
De Tentatisine DEI., m snt,tio alia est seductionis ad peccatum . quae a nullo modo in Deum eadit, iuxta Iacob. cap.
i Ipse nim rimistra tentat. Altera est probationis , sive expetimenti r quo modo in S. Scriptura Deus diaeitur tentasse Iobum . Tobiam. a Peccatum tentationis Dei duplex est : Unum pro-orie dictum , quod ex infidelitate oritur , seu dubita done de aliquo Dei attributo , U. C. praesentia , omnipotentia . Quo sensu legimus de Israelitas Exod. x . renumerant nominam, dicentes: Estne Dominas innosis non Est intrinseee mala , di gravissimum
peccatum. Alterum est peccatum tentationis minus .
proprie die iam , quod non ob dubitatione , ted praeia
sumptione, di nimia eonficinita ciritur I eum quis s- ne necessitate petit a Deci vel voluntatis suae , vel alterius rei miraculosam declarationem . In necem tale ad aliorum salutem , s non superant alia media veritam oenoscendae , licet a Deo humiliter sagnum petere r ia excusatur servus Abrahami Gen. aa. petens signum a Domino per modum orationis : Ionathas I. Reg. I . Apostoli, Actor. η. Nune tamen si quis pro con mersione haereti eorum s pnum a Deo peteret , tentaret . eum non des ni ipsis alia argumenta , & notae vetitatis agnoscen/ae r quorum primum est perpetua Ecclesiae traditio , & testimonium . Item cratam Gemallibus , si eorum converso probabiliter non speraretur . In speciali tamen apparitione . se reve atione si
he indiciis Lilicientibus humiliter sanum a Deo peti potest . Juxta exemplum B. virginis Luc. a. Quomo
Quidam Vetesi, Testamenti patres absque peceato senum petierunt divinae apparitionis , aut praeeemti, ut Gedeon Iudie. s. propter populum. a Tentatio Dei alia est cum expressa petitione ex-ε orirdinarii signi , aut auxilii divini spe necessitatis usa V.C. D quis super carbonibus ardentibiis incedat ad ollendendam innocentiam i quo spei lant pura nationes per serrum candens , aquam sagidam, Ilio adulterae . In veteri Testamento pertinebant ad
nis orohibitis putuationibus utatur. v. Q per aqua nfervidam , serrum eandens , aut sanguinem eu occiti cadavere in hominis praesentia fluentem. Ratio οῦ Uia udex in processu eontra Reos probationibus . & ire. dieiis uti debet , quae humano ae naturali modo e
prehendi pollunt ira non sim effectus ut di quo-
Lm origo superstitiosa , vel saltem nobis incogni-r orationem sine debita animi dispositione a
m, ἔ-ries rare aliquid elle , censetur esse velut
: o offerat, In morbo periculoso medie inam respuat,s nuis non paratus ad praedicandum acee dat.' 2 se eitum tentationis virtuti oppositum , 3e exo in re suo est mortale t Quia ad irreligiostatem per tinet ex desectu Fidei , aut nimio excessu Spes irre- eremiam Deo irrogare, petendo ab eo sine causa r
tionabili extraordinarium , ae miraculosum esseetum . Veniale potest seri ex levitate materam, ut si in morbo periculoso respuas mediet nas, temere eonfidens a Iaho sanitatem te consecuturum , non tamen expreue petita curatione miraculosa.
Lasphemia est malidictio , sin eontumelia in
I Deum di formaliter , ae directe opponitur laudi Des . Quemadmodum igitur laus Dei duplex est i una
interna , sue mente conclusa , altera externa , sive
verbis prodita I ita etiam blasphemia alia est eordis ,ed alia oris. a Blasphemia . si ut haeres, , in intellectu cons-stit, exterioribus autem verbis , aliisque s gnis manifestatui a 3 In ebrietate homo proprie non blasphemat , eum 'mente . de intellectu captus sit , quippe malitia blasphemiae in intellectu substantialiter consistente i ideo que esse non potest actuale pecca um blasphemia, hae-τess, dee. nisi concurrente intellectu , qui actu, aut
virtute advertat ad vel ba , quae ore pronuntiantur .
At blasphemia est species contumeliae i ad eontume liam autem requiritur scientia , de dolus . Unde eontumeliam homini intulisse eensendos non est, qui ver-ha contumeliosa in ebrietate protulit 3 nisi ea ip a intentione se inebriarit, ut convitia in Deum, vel hominem effutire posset. Idem sentiendum de verbis blasphemis ex prava eonsuetudine ante rationis aduersionem prolatis . nimirum non esse proprie peccatum blasphemidi . Nihilominus gravem inevetentiam , Ae irreligiostatem continent materialem . ideoque perea digna i non quod in se krmaliter peceata snt, scd quia pravi essetius pecea. totum , puta voluntariae eonsuetudinis, vel ebrietatis. quam homo etiam idcireo devitate debebat , quia perspexit esse causam , de quasi semen consequentium
blasphemiae verborum s quae proinde ipsi inditecte, si
ve in eausa voluntaria censentur.
x 4 Peccatum blasphemiae diversum est a pereato in
delitatis i Quia infidelitas est et reus assensus eontra Fidem : Blasphemia autem est mala verba dicere eo tra Deum, aci qund minime requiritur assensus i seuequis furem appellare pretes . cum tamen sciat , sutem non esse . Quamvis autem hae ita snt , nihilominus tamen blasphemia sequinter ex infidelitate originem trahit , sleuti & ex aliis peceatis . quae contra Dcum
comvittuntur, qualia sunt desperatio , odium Dei . μ' pestatum tentationis Dei interdum stasphemiae , ionem habet , praesertim quae ex infidelitate , seu dubitatione de divina potentia oritur . Etiam sqnis-eatio odii erga Deum in damnatis V. C. est maledia
notandi Deum , qualis teperitur in inseelilius , sdeli hus desperatis, damnatis. Alia cum indirecta, ae vi tuali , cum quis scienter , ae serio loquitur verba , uae vcl cx propria signiscatione . vel ex modo pro iaetendi ; divini honoris diminutionem eontineat .
quamvis eam homo directe non intuodat . Utraque ve
re blasphemia est, licet prior illa eramior.
non continet, quia non enuntiative , se3 optative con
cipitur , V. C. Oisam non si Drus e vel quia id , quod verum est , de Deo enuntiatur sed per modum despectionis adversus Deum: tales sunt blasphemiae per Crucem . pet Sacramenta flee. Alia est blasphemia haeretiealis , quae salsa tatem continet , dum aliquid tribuitur Deo, quod ipsi non convenit. V. C. iniustum esse , vel negatur de eo . quod ipsi convenit . u. C. non eurare res nostras; & hae blasphemiae proserunt tetiam a Christianis malis , a damnatis , qui illas taliasas esse non ignorant ue ae proinde viatores taliter blasphemantes suspecti sunt de haeresi .
non eontinentia irreligiose profert , proprie non blasphemat . V. C. corpus Dei , VHaura Dei , chrisma , saeramente Dei . Si affectus indignationis non tendat contra Deum, sed eontra hominem, vel iuramentum . est peccatum veniale sacrilegii, altero prxcepto Deca logi prohibitum a NM usurpabis nomen Dei tui fimstra . Fit mortale ob scandalum , vel perieulum for
maliter blasphemandi . QIM s belli Dux eonfitent
Consessario dieat . se alio modo milites coercere non posse , quam jurando per sacramentum , non semper mortalis damnati potest.
puta, s quis per idolum iuret . Item s quis proferat
56쪽
iuramentum execratorium eum de latctu Dei , V. C. Nen vivat Letis, myi hoe νενώm st. Vel per modum spernen is, per caput dii, per eupιllos DG. io Blasphemia in sanctos, qua tales sunt, in Deum redundat 3 Quare eiusdem rationis est eum blaspheiulain Deumla qua eandem rationem malitiae eontinet ,
videlie et divini honoris imminutionem . Quod si eon tu inelia lictetur in Sanctos , non ut sancti lave beati sunt, sed ut quidam homi I in terris luerunt , ut siquis cieat de M. Cit spino, de Crispi mano, fuisse sutores , non et it blasphemia , cum in Deum non re dundet i sed peccatum eontra observantiam , sive cui
tum duliae . Quod si ex joco dicantur , tantum sunt' ': Citatu, I, ijsationabilibus pluribus modis maledici potest . I. Quatenus creatur Dei sunt , qua ratione ad bl sphemiam pertinet. II. Quatenus ad dominium, vel usum hominis spectant; cuiusmodi maledictio duplex eli : Una impetu essitatas , quomodo
Deus Gen. et maledixit terrae . Altera ineficax , per modum simplicis optationis, quomodo homines maledicere solent possessionibus eorum , quos odio perle-quuntur r nam talis maledictio ab odio imperatur . III. Per exaestetationem , ad fgnaseandam animi mce
nitiam . si e David maledixit montibus Gelboe . Job
diei, in qua natus . Iv. Quatenus creaturae irratio iales adsolute spectantur a & sie illis maledicere saltem
oticisus est actus. NB. Consessa ii est inquirere , quomodo , aut qui hus verbis ecinfitens maledixerit a quia differunt hia phemiae in quantitate , N stavitate iniuriae contra Deum a sicuti non satis est, si quis confiteatur, se 1 ratum esse , sed debet addete quantitatem furti. I a Consessatius etiam inquirere dehet , utrum blatisphemia prolata sit eum formati . & di recta intentione inhonorandi Deum . Ratio : Quia haee circumstantia intrinsece agglavat. & auget inhonorationem Dei . in qua essentiasis malitia blasphemiae consistit . Quod seonstens, se tantum ex ira, sine intentione Deum in.
honorandi . blasphemasse dicat , tune Confessarius de het attendere a8 verba , quibus homo usus fuit i lienim secundum se divini honoris diminutionem nullam exprimunt, non est censenda blasphemia , nee mortare 1 s autem verba talia, aut tali modo prolata snt , ut eontumeliam Dei , aut Sacramentotum signi si- erat . censeti debent blasphemiae , dummodo h mo attenderit ad vili pensionem Dei , aut rei saetae ,
quae talibus vel bis exprimitur . Saepe aulcm homines ejusmodi vel ha blasphema prciserunt anaavertenter . ae materialiter tantum , non attendentes quid significentitum veto excusantur a gravitate peccati propter impet sectionem cognitionis, ae voluntarii; modo interam
conentur pelvetiam illam coniuetudinem deponere.
De saeriterio ca Aetilegium dieitur rei sacra , id est Deo dieat
o violatio i eum enim efferat ut peculiaris postes iaso Dei, quod ad eultum divinum deputatur . debetur
ei revelentia . quae in Deum redundat i adeoque et iam irreverentia, seu indigna tractatio rerum sacratum
ad inbutiam Dei spectat. Sacrilegus dicitur, quasi s erum legens, sive compilans.1 Sacrilegii tres species sunt : I. Contra perlonas sacras . I l. Contra loca sacra . II l. Contra alias res saetas , seu cultui divino dicatas publica institutione S ritu, non quolibet privato proposito. 3 Saetilegium contra personas sacras quatuor modis eommittitur . a. Inserendo manus violentas in Cleti cum . vel Religiosum , adversus privilegium Canonis. Si quis suadente, e . t . q. q. quod ex motivo viri
tis Religionis Eeeses asileis , di Deo dicatis personi, eoncessum cli . I l. Persona, Leelesiastica, subsietendo soli secularis iudieiri adversus privilegium exemptionis earum. 1ll. Tributum ab ipsis exigendo adversus Ee
Heli allicana immunitatem, sive exemptionem a talibusonetibus. 1V. Luxuriose violando corpus pers me Deo laetatae per votum continentiae perpetuae r idque intelligendum est tam de persona , quae adversus pro ptium votum sornicatur quam de altera , quae illam violat , stu turpitudinis complex est. 4 Si Clericu, in sacris , vel Religiosus serniectur , praeter peccatum luxura ae duplicem malitiam adversus virtutem Religionis admittit; unam violationis voti , di alteram sacrilegii , quae circumstantia in eon sellione T. Lomen P. II.
ereplicanda . Violatio ver voti prIvati east Itali, , s. iolans non publico iure cultui divino si dieatus, ea solum late sacrilegium. 3 Locus sacer censetur , qui publica Eeelesiastiea aut horitate deputatus est ad saera ossicia . licet non
consecratus st: quate talis locus immunitate , de pria vilegii, Eeclinastieis gaudet a non vero privata orat
ria , etiamsi Epastopus licentiam dederit celebrandi in ,llis . 6 Non omnia loeus sacer , aut pius , Ecclesia diei
potest, quamvis Leelasarum privilegia serme etiam Hloea saeta, videlicet Monasteria, de Xenodochia, quae publiea aut horitate instituta sunt , extendi solent .
Alioquin Xenodochia sine Episcopi authoritate aedificata non censentur resigiosa.
N B. Beelesia appellatur locus , qui ab Episeopo consecratu, est ad publica divina ossicia , & usum sacramentorum i eus annumerant ut Monasteria, Xenia
ehia , de alia pia loea secundum extensionem privit giorum . Nota r Clelieus interdictus celebrans in E elesia publica aut horitate ad cultum divinum demi ta , licet necdum eonsterata, sit irregularis p quia satis est , quod si Episeopi authoritate sun data. 7 Cratorium, quod publicam in eminente loeo eam panam habet. censetur esse publicum, ut Eeelesiastieruim munitate gaudeat . Nam in privatis oratoriis non
nisi privata campana haberi potest ad eonvocandos imeolas domu 3.1 Saetilegium adversus locum sacrum aecidit i I. Violando sacri loci immunitatem . I l. Polluenflo E
clesiam , vel Caemeterium . IlI. Exercendo actionem profanam, quae levetentiae sacri loci tepugnat : cuiuia
modi sunt iudieii seeulatis exercitium c non Leelesiastici item negotiationes, convivia.
o Voluntariae tui isdictioni, aέhus , cuiusmodi sunt
dispensationes, pupillorum provisiones, item Doctora. tu, eoliatio in Ecclesiis fieri non prohihentur . Non item Pallamenta lecula itum , quae mete politica sunt. Quoad mercaturam patet ex exemplo Christi Matth. 21. Et est mortale propter gravem irreverentiam i si tamen solum tractatus emptionis instituatur in Eccle a merce non prae sente , est veniale . Item si propter pluviam in recessu, veniale, vel nullum. In Caemeta. Dis tamen eandelae. N alia vendi possunt ad devotionem populi pertinentia. ro Comoediae , & Tragoediae, quae ad pietatem movent , in Ecclesia institui possunt . Pro sana colloquia sunt prohibita inter divina offeta. Alioquin tamen intemplo honesium colloquium instituete nullam irreve
D Agapes t publiea eonvivia Chrisianorum , ex quibus etiam pauperes pascebantur olim in Leeles hinstitui solitae. postea propter abusum sublatae suetunt. veniale est in templo fabulari, eomedere. Ia Indigna tractatio S. sucharistiae , utpote priamum locum inter res sacras obtinens, omnia sacrile gia pravitate superat, directe tendens eontra personam
hi iiii in S. Lucharistia contentam. as sacrilegium, quod committitur indigna rerum sacrarum tractatione, vasorum sacrorum, altarium , aedium
sacratum, erucis & imaginum Christi, habet secundum locum post Sacramentum Lueharistiae : existimant ut enim haec ut instrumenta cultus divini. Hue revocamtur s. Chrisma, at oleum benedictum a item sacra n mitia Christi, di Sanctorum , S. Evangelium, Ee tota
Milptura. In tertio gradu ponuntur ea, quae pertinent ad ornatum altatium, & Ministrorum , cerei, aqua benedicta &e. Reseruntur enim hae omnia peculiari ratione ad Deum: unde indigna tractatio e rum tanto gravius sacrilegium est, quo major irreverentia, V. C. indigna communici , perverso S. Scripturae, usus saerorum vasorum ad profana .i4 Multa sacrilegia erimmitti possunt ei rea res fa cras non Eecenter tractandas: V. C. Si Ecclesae Nun istit S. Baptisma a sordibus non custodiant. sacra v a. & pallas lavare, vel rescere negligant. s Chrisma S. Luch,ristiam custodite adhibitis clavibus interia mittant. Ex quo patet, tametsi sacrilegium plerumque si peccatum commissionis, interdum tamen posse esse omissionis. B. Inhonoratio rei sacrae, quae fit ex proposito. s.e intentione formali, semper est mortalis. Inhon
ratio vero per intentionem virtualem potest esse venialis , eum ob actus imperfectionem, tum ob male tiae levitatem.
is Qui legata pia, vel alia Ecclesiastica iura aut bo
na pervertunt, sacrilegium eommittunt. Ratior Quia
57쪽
, ista ex prima sui ἰnstitutione, itque offerentum
voluntate eam conditionem habent , ut , quia ad inis Christi honorem oblata , ae deliinata sunt, non in Alium nis pium usum convertantur . Alia ratio eli , osteaquam bona Eccles astiea, pauperum , vel Min1
stolum Ecclesiae , per legitimam dispensationem in
Π: p.rium' sterilegum committitur vel auferendo
i m sacram de loco saero, vel non sacram de sacro ,
, i saeram de non sacro . . .ir Qui Calicem sacrum e loco non sacro narrapit , otoprie sacrilegium committit , quidqui3 Ii tristi di- eant quia corum non est definire, quidnam sacrilegii ejimen sit , sed Canonum . Res non sactas auferre ex loco saeto est sacrilcpium , quia aliquo modo pertunent ad Ecclesam , in cuius sdem di immunitatem
'vini estim nam alleui in Ecclesia ab se indit , est
stir sacrilegus , licci in externit forci non ita puni tui t Nam ad reverentiam Ecesesiarum rationabiliter pertinet, ut res omnes in iis positae a suilis N iapinis
siboae sint . Quare violatur immunitas Ecclesiae per
ablationem talium. is ini latium sacrategum eum violenta estra ione committit , excommunicationem ipso iure incurrit , adeo , ut post denuntiati nem Pam ad Saetam S dem Apostrilicam pro absolutionis heneficio mitte
dus si, nisi in provincia si aliquis a Sede Aposoli
ea primi legiatus , ut a censetis Papae reservam absol vere possi.
I. Cum Tentatio Del eonfirmat . quando sne utilitate , timetesstate ea poscitur a Deo aliquod opus nuraculosum, sequitur suisse Dei tentationem purgationem a crimine Maedici per serrum c deus vel aquam timentem . quia alia media a iure natuta su seiunt ad probandam propriam innocentiam , quapropter pridicta probatio reiicitur ean. DUM 1βι a. q. - π cap. q. aestita. vias. Idem dieas , si aliquis ostendere velit propriam in Noeentiam per duellum expectans a Deo auxilium i unde rhs milia purgatici per duellum damnatur Op. Nono ora oee., in cap. I. vi pingat. uar. , di a Tndent. βε as. c. Ip. de' ii erilatio patitet Dei est ab oe praevio studio . A meditat one velle conesonari, confundete haret.cos Ae. Tentat pariter Deum qui absque speetali impulsu . A necessitate absolute petit miraeuia ad haereticos conuertendos ; nam primo etiam vilis miraculis , noluerunt multoties veram Fidem are p. eeti , unde petitio miratuli esset sne e identa utilitate . seeunda . Etiam esset sine neeessit te,nam sne miraculis ad conversinnem nil te-tiei M est testimonium Eeelesiae, di argumenta, qu bus demo stratur . hostiam Fidem eme evidenter eredibilem . Si nihil mi mus daretur quandoque sititissima spes heteticos convellendas vi is miraeuio, tunc, i ante tali util4tate pisset quis petere a Veia
rei oeulum conditionate, si se ilicet ita ipsi plateat. III. Tentatio Dei est absque iusta caiisa se exponere periculo
mortis, aut mul lationis . ut acet iaciet s aegrotus respueret com
munia renaedia . di vellet se invinae mittere . idem dieas, s quis , dum martimum non e pcepto . vel confisio, se OE ..t Meldaendum infides thus. & ultra
quamquod pravoearet ipsos ad Ireccxxv d ''. est sub ,et temere 'rotundendo se PL.--s,lutem spiritualem, dum est ne surtum et o sub consilio .
Iovem , per Hicchum &c. qui ' deeit finimus inum honorem . cum iesilii bilem veritatem iurandi. A tribuendi Co δε ni,. non est blasphemia , qu RV. taeere aι corpo . em non dieuntur per modum Iieet lassa verba irrevor 'ς id sit si eum Deus
sia .st. Christum huius fistum pertinent,
ita proserat . ut D o Moriareu, per Ia
ortunis eum impertatione eis ribuantur . p .i Misistie liter in sphemat qui vicit t ma noa ha rara διά. eum da.omnibus iiii cora si Dio nun o morio pem ma et cum se Pomnibus, saltem quoad sussicientiam, mortuus fit Christus Q ὸ paria ua eum Deus non si aeceptator Erso rum: Dia
Illius possit obi, uiui . mod si quit huiusmodi protolitne alleuius insoriunii , potest interpretati. eum huiusmodi dixi M in hoe sensu, quod stilicet Deus illud malum poenae nolue rit impedite. cium Atuisset. In hoc sensu talia verba non conti
Nas riniam haereticalem ; quamvis non Pauci contradicant. Ra tio mihi est, quia talia verba prolata aduersus alium homi Λεm , ut si quis dicat : Mum Iaν qs. ω -ι IMO AElpetia si niseant. velle
aliquid iacere sive ipse velit, sive apse nolit, adeoque non time is quod possit illi tela stere. rari ergo ratione dieere et viratio sis .iuri a ι .. p.rao di Dad ἔ videtur tigniscare ; non timete Deum posse illum impedire ι adeoque aliquid contra ipsus omnipoten etiam proieri. in te tum ti quis per ea verba solum signis te intelligeret, se velle aliquid faeete. Deci displicens, tune his h. miam non proterret, sed solum assectum ad peecatum , quod displicit, indicaret.
riae, ut cum quis diceret: Rantia Di, ad disperas in G, ellit ten. do ultimam litetam. in ad has blasphemian puto, pone facile excusari eum, qui non habet consuetudinem ita hiasphemandi, sed huiusmodi protulit ex quadam ira et & advertens se pectare consulto abstinuit ab illa voeata a, ut Deum non iniuriarei et iram statim apparet ipsum noluisse blasphemater seio id quandoque aecidisse etiam respectu virorum timorata conscientiae. Si vel quis habeat consuetudinem ita dieendi. uidetur reiicere ultimam vocalem ad occultandum suam malitiam, unde non est hiasphemia excusandus. Quae dicta ruat de supradiciis blasphemiis, vera leantur eodem modo de eo, qui meetet, ad is tia vi m. . N interim advertens, se male loqui, as removendam a vero Deo iniuriam, addetet Baeco. ma δει θ ima, mis is/ι Lera. Contis sarius vero semper inquirat, ct examinet intentioneti huiusmodi verba proferentis, & maxime si habeat eousuetudinen hia phe mandi , & videat, an habuerit intentionem inuis inlatiandi , dehcinorandi ae. vlil. Dantur etiam sondam blasphem re, quae dicuntur i r testativae . quia in iis additur protei alio nolendi Deum vel San. vis iniuriare, ut si quis dieetet, vi dumita . ciandis vratia diri di Gido oe . Huiusmodi protestati em non pauci putant ex .cusare talia proferentem a blasphemia, sed meo υideta probabi lius dieitur contrarium ; nam quando mi l protestationem sequi tur factum. tune protestatici potius dicitur delusoria, & nuxat ria , exemplum sit in eo, qui alaeui dieetet, furtio ιι sua sinu P. Di bugiardor seu in eo, qui proteilaret, se nolle aliquem in tu riare, A post protellationem ei impinoiet alapam . Certe in has casibus protestatio non delet vitet ad remo.endam iniuriam ad versus eum, qui appellaretur mendax, vel alapa percuteretur et nam factum destrueret protestationem. rati ititur ratione , illa protestatio non υMLo vim vivitur dentui. eti quod postea addaiatur .. Dbo, in tu Poxime, .. s. ει- ροι. adeoque non excusaret
huiusmodi proferentem 1. hlasphemia. Fro loto vero interno ptu dens Consessarius debet delir n et monete i uenitentem , ut exisplice . an vere per talem pio.Qlflationem habuerat animum rem vendi a Deo iniuriam a nani in ioli loto intentio Proserentis at tendatur; unda n aliquis ea uel ba, sue protestationem addenda voluerit removere a Deci sve Mi ctis quacumque iniuriam , ticon tu ne tiam . non erit blasphemus. Semper tamen est serio tuis
erepandat saltem ad removcndum Landalum audaentrum , lavem titulum vere hiasphemandέ. IX. Quoad blasphemias conditionales advertendum est. eat es se in duplici ratione . Aliae actu ine ludunt his phemiam . aliae solum important voluntatem blasphemandi. Primi seneris sunt sequuentes i Risuo Idaea, D ta 3M cora nan 'a emar Irias . Maia siti ro O. O Mia ιι -ο .emico ora. secundi generas sint elientes: R n υ νυ Ie D eoso μ' xe is . νονγου, - - , T,M. s. ιa tuu e a page c sa. De his hia phemiis rarium eiteoritinere malitiam diasphemiae, quia huiusmodi pioserens habet.' sum ad blasphemandum , sive habet de praesenti voluntatem via am blasphemandat unde nullum dubium est, huiusmodi imouutiones euntinere mali iam hi sphemidi. An veto reputanda sine hii et itales. assi .natri e responderem, quia, quatumque addatur riditio, semiκr talia verba si nifieant, Filiam nostram non es. i. striam , & nisod possit ab eventu aliquo pondere . ponare u e, mplum in eo, qui diceret e Risubere. Cristo I/, Deradose Iaroti c raι cosa. Huiusmodi verba sim fieant, Fidam in Christum pendere ab hac, vel illa re euentura. quod es h hleticaliter hi, phemare . Quam is ergo, dum aliquis dicit rin fier/ι Re. vides tui de prasent; non renegare , nihilominus quia illud verbum iis a Mi spmficat ab alaquo eventu pendete . Inde est, conti
di re haereticalem blasphemiam . . , . . e
Ad summum excusari possit a hlasphemia ille, qui huiusmo preferret sub conditione de praeterito certo. A vero, ut si quis diceret Rιneso id dia . Is nori y passato ιι ηι. avi trire etenim dum pinnitur conditio de rimetito certo, S veto videtur talibus verbi veile seniscari, quod scut e. g. impossibile est daem ex tetnam non praeteriisse, ita impos bile e t. ipsum Deum necare. Quod si intelligeret per talia verba, exii eutiam Dei pende re a Creaturis eliam necessariis, non posset a Uasphemia exeunti, eum Deus a nulla pendeat Creatura &e. x. Dantur etiam quaedam blasphemiae , qui dicuntur compar tivae.quia comparatur veritas humana cum aliqua veritate Di v na. ut dum quis dieit . Hae vestim V . sietit ea moviam Εωὰ - .esiam e sona 3κnu mo , coma ι ι eram/ Naraa e e. Utique tales loquutiones blasphemiam continerent. s aliquis. ita loquendo . vellet seniseare id . quod dicit . aqua iter verum esse, se . ra sunt musteria nostr Fide eu veritates Divinα ; tune enim daret Cleaturae, quod soli Divina Fidei competit . Qisia tamen per huiusmodi loquutiones nemo ordinarie intelligit coae ovate suam veritatem veritati Divinae . sed solummodo tigni sea se eetium, di simum esse, quod aderit, hinc est, tales loquia tiones communiter i blasphemia excusari. xl. Notet denique Consessarius . quameumque blasphemiam eontia Deum . vi Ninem . di sannos esse reservatam in non misees . si haec tria eoncurrant . ptimo, quod blasphemia senectatum mortale; potest etenim esse ueniale ex desectu plen ad .ertentia , sieut etiam s ex imo proferatur . dum tame a ta iis nos si, ut etiam ex imo prolata aures valde ostendat . Se eundo, debet esse verbis prolata et unde non subiacet reservationi blasphemia eo de telenta. vel iactis, aut serapto expressa . Tetiatio. debet esse prolata coram aliqua persona. Haec omnia poenier textu primi casu reservati Ex Aesectu e cultionis excusare p ten Consessa laus a relerva tione eos. qui licet protulerint veras blasphemias . A qua ratio ne mava e suetudinis sint 2raviter peccam inviae , adhuc tamen dum hlasphemant. saltem in confuso non coincidunt se travit epheeare: eum etenim reservatro si odiosa . intelligendum cit .
solum habete locum quoad blasphemiam . quae aea. ii et si in de euinctilis.non veto tan ummodo in sua cauta . idem d eas cle
58쪽
,hmmante ἔn ebtietate . quamuis praviderit, se blasphematu. iam . Noto deinde Coni. flariin, quia licet tiliasphema hae eti- lis subiaeet pontiscidi reservaraoni quanda tis , quod dieitur , corde creditur etsi a nulla auscultetur, ut dixi uoloeo de haereisti: nihilominus quoad reseruationem nostra maeresis, ut hiasph ima sit reseruata, oportet ita protini, ut ab aliquo intellightiar,
reservatione hia phemia prolata e tam puero. vel a mente . uel ad eam non advertente . Idem diuendum , si proferatur eoram aliquo, qui advertit, sed de rei iudicate, prolerentem non ha hutite animum blasphemanda; ut in easu . uum aliquis non soli tus blasphemare in aliqua lubria ira cte. blasphemiam protulis. et . Bene etiam P. Mansi in explicatione huius eatus excusat a reservatione hi alphemiam prolatam ah eo, qui non credit. se abatici auditi. quamvis de facto audiatur ι quia talis blasphemia ton habet pellet ara malitiam blasphemia coram altis prolatae . sub qua circumstantia restivatur. Multo magis non innodatur ro eruatione . qui videretur solum aliorum hiasphemias reseris , quam Ois referret animo blasphemandi, quia extetne non constat, eum hiasphemare. Ultimo advertat Consistitius, quod semper eum dubium est , aliqua verba esse hi spema, non habet lueum reservatio.
DE Simoia. x CI monia dicta est a Simone Mago haeret leo , qui
primus tali peetato se obstrinxit , eum Act g. Pecuniam Apristoli, obtulit. dieens: Date O mihi hane rotistatem , ut, cuicunque imp aero mantis . accipiat Spiritam Sanctum . Quod ea intentione petiisse putatur , ut hae ratione mite a Spiritum sanctum tanquam servum pro pecunia venderet . Tametsi vero hoc peccatum ab auctore suo haer sis Siremiura pals m in jure
appeIlatur , tamen simcinia sine haeresi in prava sun taxat voluntatis asiectione , atque indigna tractationeretum spiritualium eonlisei e potest , quas perinde ae es profanae , venales , seu pretio aestimabilies fieri possint. s. I.
a Cimonia est Rhesos ves tas emendi, aut vendendi aliquid Diri uale. HI I rituali annexam . Dicitur voluntas , quia lassieit affectio simoniae a cetiam sne pacto cum opere subsecuto . Emeηdi . aut vendendi . ut eomprehendat omnem contractum onerosum, Ae reciprocum , in qu ci res temporalis tanquam pretium . sive aestimatio rei crem mutatae, seu vi et Iim datae intei venit.
3 Quaedam sunt spiritualibus annexa antecedenter , ut ius patronatus, vasa, & vel es sacrae. Quaedam eon- comitanter, ut labor corporis in saetiseando . Quaedam consequenter, ut re ritus beneficiorum. NA. Essentialis malitia Simoniae in eo consstit . quod res facta , aut spiritualis indigne ae irreligiose tractetur, si eum re temporali in commutationem du.catur a perinde ae si tam vilis sit . ut instar temporalium retum venalis proponi possit. Id nota. it S Hie ronymus in cap. Io. Matth. super illa verba r Gratis icissis, ne is dare . Perinde enim agitur , quaudores spiritualis eum tempnrali commutatur . at ti illaticia minus quam haec libero homini, dominio subiecta sit, di non a solius Dei gratuita voluntate , de omistandi vii tute dependens. Collieitur ex ditio Aetor. 8.Tecunia tua tecum sit in teνditionem di quoniam donam
Dei exis usi pecunia possideri. a simonia ea species quaedam saeti legit, iuri natu
tali repuanans, supposita Fide & revelatione donorum spiritualium 1 quatenus res saera ita vilis reputatur , ut veluti venalis proponatur. Est mortale gravissimum: nee fit veniale ob levitatem materiae Quia est graviser revetentia , imo virtualis quaedam blasphemia , ita tractare quodcunque donum gratiae spiritualis , ae lires tam vilis sit, vel ab arbitrio de potestate hominis VCpcndeat. ut pretio aestimari, di vendi possit. s Lli ei iam eonira tultitiam ex parte vendentis , si ira eompeia sationem rei , quatenus praecise spiritualis es , temporale aliquid accipiat. Qui enim temporalem reni ab altero accipit, sine ullo iure aeripiendi, i si justitiam committiti Sed dans alte i rem spiritualem , nullum ius habet .ieissim aeeipiendi rem temporalem.
Neque enim accipere potest ex titulo gratuitae dian tionis a quia suppono, alterum non babete intentionem dcindi giatis: Neque ex titulo oneroso; quia talis comttactus ipso Jute naturali, divino, & Desesi allico tr.
6 Fama. N eorpori inte tἱt,s quodammodo pecunia aestimari pollunt, quia humano at bittio , de uiui deputata ι non ita vero res lacia, seu spiritualis.
s. II. Quese pretiam in Simonia requiratur
o quippe malitia eius in emptione , & venditione
consistente , quae sine pietio esse non possunt . Item spectita rei natura non est simonia, rem spiritualem cum spirituali commutate , v. C. unum heneseium cum altero, flee. 8 Neque simonia est, rem temporalem gratuito da re, aut remunerationis causa osserre et , qui rem spiritualem exhibet. Ratio : Quia donnm gratuitum Opis ponitur pretio i quippe quod tanquam vicissiim ex iussitia debitum promittitur . Neque refert , licet utrinque intentio sit sperandae remunerationis . N B. Tamen
propter periculum affectus Simoniaci talia interdum Ee-eles alti eo Jure prohibentur. ς Si antidotalis remuneratio V. C. Dono tui pecuniam , sed ea ιonditione, ut mihi vitissim ex gratitudine practare debeas rem spiritualem) pici exhibita te ini rituali in obligationem pacti ex justitiae vel fidelitati, virtute dedueatur, Simoniae vitium committitur: mila tune datio non est gratuita, se i onerosa, ideoque potius permutatio. Et nisi hoc dicamus , nulla erit simonia , nulla usura. quam non liceret tali contrahe di formula declinare, V. C. Gratis ac Iiberaliter ruico fram hane rem spiritualem , sed ea conditione , ut vicissim ex erutilasne mihi obligatus ses ad dandum p cuniam ca0 - . - is ca) satis hale congruunt rectae doctrinae, cui oin ,, ponitur sententia damnata num. Q. sub Inn. xl. is Dare temporare pro spirituali non es Simonia, quamri do rumporale non dartir tanquam pretivim , sed dum, taxat tanquam motivum conferendi, vel 4seiendi spi ti rurale , vel etiam quando temporale sit solam Ir is tuita comptusatis pro spirituali, aut e contra . io Qui beneficium Leelesiasti eum alleui conseri , aut pecunias mutuo dat , generaliter monere potest , ut gratum se exhibeat is . eui datur 1 sed nulla nova
obligatio pretio aestim ahili, imponi debet . hJ Qua
ratione divites , eum pauperihus eleemosynam dant , eos hortari solent, ut pro ipsis orent , quali alias nihil daturi essienta di pauperes vicissim se oraturos promittunt. Idem censendum de eontractu mutui.
bθ Haee tamen in heneseii collatione , Ae in ce- ,, lebrando contractu tuu tui in praxi vix exeusari pos-ri sunt a simonia , vel usura ; nam sive hen fetum .is sive mutuum accepturus se admonitus videtur se, oblieare ad aliquid temporale praeflandum , ut sit, , gratus, quod et am dico in altero casu sequenti . N B. Nee Sim laeum est, s alicui V. C. Leelesia stieum beneseium eonseras ea intentione di protestatione, ut hoc modo obligatione antidotali gratitudi
ii Simonia non est promittere , aut donate alteri rem temporalem sub conditione, aut modo, ut ab illo opus spirituale piae uetur 3 non tamen per modum retributionis, seu commutationis , V. C. Si parentes si iis munera promittant sub eonditione, ut sacrame ta frequenient: Si puella viro haeretito promittat maiat timonium , si Catholicus seri velit . Ratio e ratia non eommittitur Simonia, ubi non est contractus cinerosus ae reciprocus I sed liberalis donatio i eum d natarius rem non prastat eum obligatione, ae proindendin in eontractum onero lum Ee reeiprocum transit .
Quod si obligatio imponatur vicissim promissatio V.C. Do tui centam, ea lege , ac olligurione , ut Rei rionem ingrediaris, est Simonia 3 aut s eonditio si desaciendo aliquid in gratiam dantis. V. C. Do tibi hane reis, V. c. decem ortos , si mili , vel amico dederis sacras Reliquias , est simonia. ia spectata rei natura Simonia non est praestare althii ossietum spirituale, primipaliter propter rem temporalem, quae inde provenit, non ut pretium, v. Capropter speratam eleemosynam.
N B Clericus Simoniaeus est, si propter distributio. nes, ta nouam finem operis prinei palem, in Diles .eniat 3 si finis ille tanquam operis pretium intenda tur : Tali autem seclusa intentione, deordinatio volu tatis operantis spirituale prineipaliter propter luerum temporale solum culpa est venialis : inando*1idem sals
59쪽
i, hiitu appetitionis mortaliter pravus non elli sed tim inordinata eIus appetitio su . - a) Cave te ab his Lector, nam satis amnia pro sitioni V. sub Inn. X l. damnatae r Ei id quoque
esuis ha&t c nempe ut non sit simonia ὶ etiamsi , sorale si principale molimum dandi spiritualis , ' λ. tium s sit finis ipsus rei spiritaesis, se ut tia
' L. staris asimetur , qaam res spiritualis. Cthriei ministrante, fidelibus spiritualia , ab iis, potalia accipiunt , ut justum ae debitum vitru sti estidium: si us es mim operarius mercede sua . Et Adiost. a. s. αγιs militat suis stipendii, νηηιθαρx Enim naturalis iuuitia exigit . ut si quis in alterius
aiatiam atque commodum occupatus est , de laticitat , ,hiseiens victus de sustentatio , eons delato statu petis sonti eius, praebeaturi Et tunc non aeeipitur pro spitii ualii sol quatenus praecise servitium est , sue ope iiii, in alicuius gratiam suscepta . Cum enim omnisi .ihnii stipendium de sustentatio debeatur . cur non hi iam Ministris Leeles ae ρ Consequenter ips Ministri, eipientes stipendium c ex pacto 3 ex austitia obliga tui ad offetum spirituale, alioquin stipendium redde. ,ε 3ebent, quod ipsis datur propter ossietum . Neque nim xero ita gratuito ossicium spirituale ministrati debet, ut omne sinpliciter debitum ex iustitia exeludat 1 sed solum debitum ob aeceptionem pretii te prirali, . Nam qui V. C. pactus est , se sacriscatu-ium pro altero, si is vicissm aliquot v. g. rosaria pro isto olet, ex iustitia obligatus manet 1 imo si solum
singillariter promittat. i4 stipendium Clerico spiritualia manistranti, v. g. N: stam celebranti . non datur ut mera eleemosyna .
sed ut ex justitia debitum, licet pauper non sit . Ne ino enim luis stipendiis alteri militare , seu operari
modo absit exactio turpis avaritiae , aut Simoniae spe aetem praue iens. Ratior Quod enim naturali jure eae iustitia debetur, illud etiam in pactum dedueete liei. tum et . Caeterum cum quantitas stipendii naturali tu re determinata non sit. lege , aut consuetudine laxari potest , imo etiam partium conventione . Nee est Si strinia, etiam si pecunia numeretur ante ollicium prae.' is si paloehus edi me imis, allisee proventibus sun
seientem sustentationem habeat . non poteli aliquid pro Sacramentorum administratione , fle limitibus ossi cit, exigete Nam omnis exacito iniusta est , quae stis, tirine ope is alioquin ex iustitia debiti , cum tune . si ius , siue titulus exigendi. Limita , nisi sit con suetudo praeseripta ij Sphetale id est in societate Iesu . quod pro off-eii, ad proximum erudiendum, aut spiritualiter iiii andum exercitis . nullum temporale stipundium , vel ele isosyna accipi possit, seu in communi , seu in parat tituli. Quod si aliquid datur in signum gratitudinis,aeeipi potest, cum id non habeat rationem compensa' 'Istud Navait. Si alter centum aureos libere daret ,
seriti so pacto , de ego gratificandi ea uti centum Sacra promitterem , sine dependentia unius promissionis ad
alleia, licitum esset . . T L .
i8 In fundatione Collegii non potest Societas Iesu se obligare ad dandum Concionatorem, Confessaraum, Theologiae Ptolessorem . Excipe nis Obligatio doce dae Theologiae esset aeeessoria Universitati a
acceptans Societas ex consequenti obligatur ad ordinaiatia, elu, lectiones . etiam Theologiae . . - .io Si Religiosus S R. Jesu pro sacro rnam sterici pecuniam aceep t, rellituere debet danti . Quia Colle xiii non aecipit, cum illud repugnet voto pauperta. i. Rellat istitur , ut oblig/xio incumbat restituendi V . ' - : , ' ob legem Iustitiae , utpote quae VI
'' i'μ'tὸ oropter voti teligionem . Quod si
lata non est 3 tihi, reddenda est, contentus si ,
inramine ipsius pauperibus detur , satisfiet ejus oblinioni iuxta ea , quae di i hoc lib. trin. cap. 7.. Religiosus Me. Jesu non potest spirituale minis
.seritim praestate eo pacto , ut stipendium exinde ait ri personae proveniat , utpote peeeans contra votum
paupertatis i Quia revela sacro ministerio pecuniam aequitit personae illi, quam designati ideoque perinde est , ae si ipsemet acciperet. Quod s tamen alius S ἀeidos obligatus si ad Missas V. C. legendas ex iun- vitione , aut dispositione, loco eius saetilieando, eum
liberare potetit : Quia iam praecessit pactum , de ius
aequisitum est Illi saeerdoti l consequenter Reliqiosus
non cooperatur pactioni , seu ut clarius dieam . suci Sacrificio. non aequitit pecuniam , sed solum liberat alterum sua sacriticandi obligatione, idque gratis. at Si Minister in casu necessitatis sacramentum ex assectu Simoniaeo ministrare non vult, nis oblata ipsi pecunia a non est illicitum date ad redimendam inju stam vexationem, & avaritiam eius explendam . prob. Quia datio peeuniae non nisi per accidens ordinatur ad ministrationem sacramenti , videlicet tanquam immovens prohibens. Const. mia etiam datici stipendii ex operantis intentione ordinatur ad sacramentorum V. C. ministrationem , squidem henes iam datur se ster et ismi tamen quia non datur ut pietium op ri, spititualis , sed ut necessatia sustentatio personae , ideo non eli datio Simoniaca . Item , dans pecuniam tali casu non intendit alietum inducere ad simoniam. sed abdueere a peccato insuliae vexationis . Neque t seri , etsi dans aduertat aecapientem ministaturum elia Sacramentum Simoniace propter pecuniam tanquam pretium i Ille enim nihilominus bonam intentionem servare potest . permittendo hujus peccatum .
Simili ratione , s Tytannus S. Eucharistiam saeri- lege detineat , licitum est ipsi pecuniam date ad redis
mendam vexationem , ut a sacrilegio cesset.
et a Qui in beneficio Ecclesiastico ius aequis tum habet , altera persona quacunque eum iniuile vexante . vexationem istam pecunia redimere non prohibetur .
Ratio i alii enim habet ius spirituale acquisitum , is non dat pecuniam pro eo accipiendo sed solum pro avertenda iniuria, seu vexatione. Nam iniuriam pec ni a redimi posse eonstat ex libro i. Ad 4. ff. de con dict. ob turpem eausam . Quod si tamen quis in he nescio jus plene aequis tum non habet , Simoniam saltem ex Iule postivo Eccles astico eommittere censetur, Oscrendo tali personae pecuniam , quae ser se .ae directe clus promot cinem impedire vult r Si tamen per accidens V. C. impediat, cum ad ipsum non pet- tineat Ollatio henescii, violenter obstando , ne posissessionem aeeipiat , potest osterre pecuniam ad re si- mendam vexationem. Dixit Ex Iure festidis Ete i si sico. inita redimete vexationcm ab eo, ad quemlr ctat ius spirituale conserte, V. C. si dem pecuniam piae
sint a tori, ut non prae ihr.it mihi aliquem indignior ira, vel Confirmatori , ut ine legitime eluctum per inati xiam non repellat, hutiis otii pactiones censeti sole ne si monitis . Hatia r Quia cum non tantum inioste
impelire, sed etiam juste conserte possint aliquod ius solii tua te benescii , ideo , qui dat eis pecuniam , ut
non impediant, quatcnus collatores sunt , is censetur non mere vexationem , seu impedimentum removere, ite, sed dilecte viam sibi ad heneficium pretio eo
dia Simoniacum non est , neque illicitum , offerre meuniam electolibus , ne exequantur propostum eligendi personam indignam ad tedimendam enim vexationem , sive iniustum nocumentum Eeeles ae id fit. Qiod si unus solus dignus censeatur , modci non intendatur propter ipsum dare pecuniam , censebitur is per accidens esse .a4 Non est Simoniacum in absolutione, vel di ensatione pecuniam exigere, non ut pietium pro eollata saeuitate, sed ut poenam , seu mulctam pro eommissa pectato ad pias caulas applicandam.
I. III. De Dissone pretii simoniaci. as T Retium Simoniae dividi solet in mώ1M c dehi
L tum justitiae commutati vae , gravamen , de cinus aliquod a mena , munus a lingua, Cy retinMs ab o5- sequio. per manus a munu non tantum intelligitur pe-eunia , sed omnis alia res materialis metio aestimabilis . V. C. si quis Episcopo ptopter benescium , vel Ordines eollatos aliquod debitum temittat , Simonia
16 Per munias a lingua intelligitur laus . adulatio . preces pro aliquo interponendae ex vi pacti express . vel taciti , ut res aliqua spiritualis vieissim conseratur . V. C. Commendabo te apud Ptineipem , si Le- lesiasticum beneficium meo filio conseras . secluso autem pacto explicito , vel implicito non est Simonia precibus, vel adulationibus beneseium impetrare. Ratio est 1 Quia ad Simoniam non sufficit dare rem spiritualem ex motivo rei temporalis. V. C. propter amicitiam , obsequia , preces, sed opus est, ut detur Pro
60쪽
re temporali , . tanquam pro pretio , videt ieet in compensationem illius, Oelut ex sustitiae obligatione. Per munus ob obsequio intelliguntur quaeeunque alia obsequi, , seu sit ηitia alicui praeli ita , veI prestandasti, oblieatione e seren8i bene seium Eecles asticum . U. C Si eollatori sine alio salario inseruire velis . cum expresso . vel tacito pacto conserendi beneficii . Verum Simonia non est , si Episcopus . vel collator famulo beneficium e serat sine ullo pacto, dummodo famulus non sine salarici , intuitu re cum spe beneticis aequirendi famuletur ι quod periculosinn, &sean-
a Neque simoniacum est eonserte henes e tum Ese .clesiasticum propter amieitiam, consanguinitatem, aut attualem iniuriam tollendam. Ratio rhia non qua vis conditio promissioni , aut dationi adrecta iacit 'contrarium reciprocum , in quo Simonia fundari debet, sed solum, si conditio vicissim asterat onus , seu oblieationem iustitiae , per modum cuiusdam comm lationis . Nam , qui puellae V. C. dotem promittit
sub conditione, si nuptiis celebrarit , si Religicinem
ptosessa suerit &e. is non censetur onerosum contra. icium cclebrate , sed eratis promittere , quamvis sub conditicine . mosso, ob causim . . N B. Eademque ratione reciprocus, aut Simoni aetas eo
tractus non est, dare Clelieo victum , seu stipendium sustentationis propter ollicium , adeoque sub conditi ne , si spiritualia gratis ministret , alioquin vem restituere stipendium debeat tanquam datum ob causam causa non secuta . Similiter licitum , de in Ecclesiac in luctum et , donare , vel legate Eceles ae landum . vel aliam rem temporalem sub conditione . applicati nis ad determinatum usum pium , V. C. ut dies anxi versarius celebretur , etiam explesse , ut , si talis conditio non servetur , revoeati possit donatio , aut
a8 Latro se obligan quod impolierum nihil damniini ulli illatutus sit , novam obligationem contrahit , pro qua pretium valide accipiet . Simili ratione non est Simoniacum dare, vel resignare alicui beneficium, exigendo tanquam eonditionem, ut is, cui resignatur, ab actuali injuria eesset i Tune enim non imponitur
ipsi nova obligatio, sed solum exigitur , quod per se
ex iustitia debitum est . At vero Simoniaeum esse videtur , si ideo detur beneseium , ut benescium aee piens debeat promittete , quod suturo tempore nihil damnar iniusti eollatori, aut resignatori illaturus sit.
2o Per se loquendo . ncin videtur esse Simoniacum , eonserte heneseium debitori iniustam moram trahenti sub conditione praesentis etexationis statim amovendae . Ratio r Qitia hoc casu mutuans non eensetur novam obligationem impone te mutuatario , Quando ea solum sibi dati pollulat, quae ex antecedentibus pactis liqua do debentur.
prauis o nam observanda . I. Cum mecatum Simonia e tisistit in tradanda re temporali
pro spirit li consequemla . Ex . iam rem prudentem Confesta. Dum aduerte te debere tari peccato non fialam om-ndi virtutem
R. ligioni . ced etiam Iustitiae i ite at enim erant ra iustitiam nee. cat, qui vend e rem . qua non eil pretio allimabilis, sive quam non potest veniere. ita pereat . qui aecapit temporale pro spiria tuali . nam dat pro pretio tem , qua non est pretio aestimabilis, A quam non potest vendere Ii. Quia ex dictit eo magis e niauit simoniis vectatum , quo magis lem citate . quod datiae . eri minoris . alciari di pretii , ideo Conte Tariu nou Exeuset a Simania uium . qui ob c se quendum Beneficium se ciiDie t ad mutura dandam aliquam sum mim recumae . Quamvis istatur non esset usura fiti conoetione mutuare . R. Pecuniam , ut mutuatanus triticum temulet hie . di nune . quia non dieitur ibi aliqud supra laetem politi in a. mahile exigi . A vitetur innoete s. o. a. a. P. 78. a. a. a. a. nihilominus dare rem spirat rem , quia alter e. s. offert hie .ct nune mutuo date pecuniam . puto esse Simodiam . quia quo minoris haee mutuatio aestimatur . eo magis uitipendatur em linisti tua H. eum detur pro temporali nullius . aut fete nullius .a. otis. Craterum sicut est usura mutuare eum pana. ut mutuata. eius se oblistet ad remutuandum , ita nulli dubium est . esse Simoniam Propter talem ohligationem dare rem p rualem. lit. Cum frequenter dentur temporalia ad allietendum ad .li quod spira tua se pinstandum . fecit dum Parentes munera filiis p. inittunt, ut frequenient satramenta, Dominus Mancipio amfideli, tit reeipiat Baptism,m cte. ut hie immunia snt a tabebimo . . duci praeaipne lutit attendenda . Primum est ut ei, gaidatur rempurate, nulla impcinatur obligatio laetendi opus spirituale. sed liber maneat ad saerendum. Si e s. Th. adnuit se aliq, em inuneri hu alliei ad ingressum Religionis. ut videreas I. a. q. io . a. 3. a.. a. nihilomimus dieit ibi , A a. igo. a. c. hoe eae simoniaeum. si tradamur cum cta, ut ille in. rediatur religionem: dum enim intereeiat pactum. & obtigatio aeiendi rem spiritualem pro re temporali, statim consurgit eoue tactus onerosus adeoque Simoniacui. Seeundum ea , quod licet dociam possit eo dationem apponere , ut fi domatarius aliquod pirituale essiciat, vel non consequatur , vel debeat resti
iuere rem donatam. quia donatio lacta luit tuti tali eonditione... e. si christiane vivat, si inarediatur Moni stetium &e. nihl lomanus non debet apponere coviditionem de dando, aut laeten. do aliquid in propriam utilatatem . sive id utilit,iem alterius petioni, cuius ipse quas u eem subeat. Exemplum sit . in eo . qui virgini dotem pro miteret ad ingrediendam religionem eum . conditione ut ipse . vel Filius . aut consaa ineus sueciderent in ipsius hareditatem . nam lune pro re emporali promissa M. teretur spiritualia. exercenda in ipsius tempotalem utilitatem . di se petere ua ris spiritualis pro tem rati assequenda . . Aliud esset. si placita non apponaliae ccndatio , A libera remaneret virgo, uel ad ingrediendam religionem , vel ad dis aendum
Mortere debet prudens Canie sarius, an inset Wientes Episcopi seu Patronis Reneseiotum, id praei ent selum modo ad concilianadam voluntatem Episcopi . seu Patroni die. an potius, ut imm iam obluquias sat satis collatione Bene fieti . si inserviant nulla, vel ex leuo salario, S talis sunt conditionis . ut aitu si ad alatio nollent in serviae . dissicile erit, ut tam ipsi . quam Coliatores immunea sint a labe timonia . videtur enim inter ipso tacitus con raelus adesse, compensandi nempe ipsorum obsequia collatione Eeneficii . in easu autem, quo nullum pactum, nectaeatum, nee implicitum detur, semper nihilominus aderit pec
catum seandali a non pauci etenim et ent. sui se collatum Eene seium aci satisfaciendum obsequiis praestitis. & Mneseia impertiti , non iuxta merita. sed iuxta obligationem privatam, in
.eommuni et advertunt Theolosi. Debent ergo Consessam cura re, ut menitentes etiam ab hoe seandali praeato abstineant. Interam doceant, qood si e iam a simonidi peerato volunt abel. se . debent in ervire Collatoribus . patronis ac denesciorum . .ei nulla habita ratione Heneficacitum . qua possen consequi . uel solum eum intentione ea habendi ex pura Mugata cie ana1
dotali . mi quam suo famulatu certificaverint Collatinem de
proprio merito. capacitate die.
Simo am serjet Confessarius, quod si uetur pecunia Se. inter denti pici aliquo apud Episcopum, ut ipsum ordinea, disipenses. eonserat Beneficium . o λών perico μυνὸν hae age scient , statim consurgit Simonia saltem iuris Eeelesiali et . ut
patet ex Earra. a. de Srm. /x ean. praesenti m r. q. I. ca..μ ιώι vis . a. qu. I. uba in et alias Simoniae species annumera tur ea, qua . litet nii detur otclinanti . consertur tamen media toribus . Ratio ei quia , tit dicit s. H. a. a. q. 'o. a. a. ias s. simonia est Abi parare Liam ad rem θιγιι I m e se en
dum, quod facit , qui munera hos sol ita intercessiones. preces . fauores se. Quamplures apud Salmanlicenses M. Is. c. I. I. 4. n. 53. volunt , hane simoniam esse iure divino prohibitam . adeoque suhiacere omnibus poenas satis cenita sistoniatos . Ra prorum est, quia dum datve pecunia Mediatrari. vel inter cessor . non datur praecise pro i ntercessiona ut actus naturalis . , sed quatenus eonnectitur moraliter cum Bene seici : unde saeut qui vult causam, conuinei tur etiam velle effectum . sui emit eam intercessionem tit in tam ad e sequendum beneseium , in. te ligutur emere ipsum Eeneficium t haec autem est bimonia con
ita ius Divinum. Dixi, si detur praecise propter hae assequεnda , nam si aliquit delut Inteleenbra , Mediatori se . pro Iahore . vel damno, quod
passus es , quia E. e. ut antereederet penes Episcopum Patronum die. abstinere debet a suis negotiis, o ti t. se. tune nori essu staticinis, quia daretur temporale pro tere potat . Hoe nihilominus
valde peraculosum es , ac pioinde Cranfessamus a tendere debet, an metinia data excedat valorem laboris . A damni . & si exeelit . clarum et . talem labrium pluris aestimari ratione Bene seii M.tinendi a adeoque non tantum data ratione laboris Ata sed etiam ratione senescit. Eadem regula observanda . quando munera dantur Mediatori . non ut preces iundat. a intercedat apud praelatum . Patronum&e. s.ci praecis . ut iiii proponat sua merita . Dare prae se pro pter hoc , non videtur Simoniacum . quia est dare alleui . ut serat munus sui Ad Mati . A aliunde quod immediate intendi tur, non est aequistici rei spiritualis, sed hona iamdi apud Col. latorem . Negari tamen non potest , hoe esse periculosum . ct m xime si temporale , quod datur . exeerit merita informantia . nam tuae sidetur dari. non tantam , ut reeipiens N, iseet praelato sua merita, sed etiam exerceat ossicium deprecantis, exher.
iam. S. Ialo In Praxi evenite . ut detur temporale pro simpllai stetit tum nota fieatione 1 inlato lacte da, vel pro solo extrinse
co ia te Ae . quem patiuntur, qui intercedunt . vel depretan tur. ut heneseium conseratur a lii . qni dedit aliquod tempora Ie . Iam vero ex dictra scire debet Consessamus quod dum ait. cui statur emporale, ut intercedat peo consequutione henescii .ecimmittitur simonia ἰ nam preees, di intercessio tune non aesti mantiar, nisi quatheu connexionem habent eum re spirituali ae proinde datur temporale revera ad eo sequendum spirituale. L m. M sam. s. o. uam. s. , Bares. an e . .emo de sis.
M.te de satisfaetendo obligationi antidorali inter eum qui dat. N eum, qui recipis rem spiritualem, hine est, omnino ahstine eum in huiusmodi pares . Caeterem si dans Beneseium , seu aliam rem spiritualem dacat recipiisti sibi ex gratitudina tema rere obligatum , ct e contra retimens prauuetur se futurum gratum, A honorati viri ietes adimpleturum , nulla est sim his , quia ultra Obligationem antido lem . sva ex gratitudine . nussa alia iiiis uerbis contrahitur Mii 'io . in everit quando deducitur in pactvin. sie s dem allevi sacerdoti centum aurem.& pelam ex gratitudine . ut pro me offerat Meera Nisi,1 et sis si ego , velenti mihi dare eentum esummos , osseram pro gratia Mane otu ipso decim Missas celarare . vel alia offerte luctagia, nulla est simonia, ut intuenti pates. Ut vero hane repulam tam pro praxi nee stitiam bene perelinpiat Conlessariuet . aut mad.ertat, quod i ieet ob acceptum Ben fictum semper eoa ruat oblitatio antido asis , sve intitudinis r mi lem seu ris as. 1. Coabna ii. e. a. preM. A - . haec nihi laminus obligatici nen exposcit , ut potina una ras . quam alte ra tradatur . vel potius temporale , quam preces ad Deum sumdantur . si Collotot proinde ex. gr. Bene scit illud reeipienti . diuendo sibi remanera Ex maritudine obligatum , aliquo in a