Theologia moralis in 5. libros distributa quibus materiæ omnes practicæ cum ad externum ecclesiasticum, tum internum conscientiæ forum spectantes nova methodo explicantur. Auctore Paulo Laymann societ. Jesu theologo in epitomen redacta, & nunc primum

91쪽

auestio via pa iustitiam comparandam : dolor vero deprecato ob motivum mere humanum non est utilis ,hu nullam omnino proportionem habet ad sustiM ' 'iis T itio, Des sitii filialia est , V. C. timere pe

vatum , quia Deo summo Bono tonitarium est. Alius timor isse servilia, V. C. timere peccatum, quia re

eum poenae a Deo infligendae seram affert. Est quidem timor iste imperfectus, Ee aliquo modo servatis, tamen absolute bonus, & honestus. Alius malus , & Charietiti divinae oppostus t Talis est , si quis a Meeato

vropter gehennae timorem , tanquam principale motivum abstineat , ita ut , s gehenna non esset , pecca- Te vellet.

me neesItate Persilentia , se unus es actias virtutis R H UnitentIa in omni lege necessarium medium sultad salutem hominibus lapsis in peccatum mor-aale. Sumitur ex illo Chtilli Luc. a 3. Vis poenatemriam ueritis, omnes similiter perihilis. Discrimen voro est inter statum legis Evangelieae , de statum ante gratiam Evangelii ι quod ante legem gratiae nemo aduleus a mortali preeato liberari, de iustificari poterat sire vera contritione , includente charitatem Dei super Cmnia , propterea quod saeramenta veteris Legis inaria signa erant . quae gratiam Dei per se non consere hant , sed exeitabant Fidem in Christum, quae, si fot ma ha fuerat per actum charitatis, de contritionis, vim

tabuit justineandi - - . . . - - .

I Attritio cum sacramento Baptismi, vel Poeniten.

i. iussieit ad hciminis adusti ausiiseationem. Ratio rQuia hie duo Sacramenta ex Christi institutione non

vivorum . sed mortuorum remedia sunt , id est , per se, se directe instituta . ut homini spiritualem vitam, ad est , remissionem peccatorum adserant ἱ consequenater eam ante susceptionem necessario non requirunt e Imperfecta tamen saltem Poenitentia necessaria est,eanquam disposito ad jussistationem . et Ad eonsequendam iustificationem in Saeramento Baptismi suffeere videtur attritici virtualis , s homo

Peccatorum seorum tune memor non sit . Nam quemadmodum , s quis peccatorum memoriam non habet, mi huius justi fieationem extra Meram iam non requi Titur poenitentia, sive eontritio . formalis , sed sumest virtualis . videlie et actus charitatis ini super Omnia

2 in ' siquidem i. Seriptura passim actui dilect mus

promittitur remisso peccatorum . I. Petr. q. charitas operit multitudinem peccatorum . Ita para ratione adiaificaticinem mecatoris. quI Peccatorum suorum mepor, aut conseius non est , in Sacramento Baptismimon renutri videtur Poenitentia, sive amulo formaIis,

sed su eit virtualis, videlicet essicax actus spei sum

naturalis: Nam aeternam selieitatem sperans , di deitia derans paratus est ad detestandum peccatum , quod a consecutione aeternae selieitatis impedire per Fidem e aenovit . Alia vero ratio est de Imaenitentiae Sacra me ma . ad quod necessario requiritur formalis , α expli- itus actus Pinnitentiae saltem imperfecta a quippe eum hie sit pals essentialis materiae huius Saeramenti. Extat praeceptum divinum lapsis impositum . ut mentientiam agant, Ierem. 8. Ezech. is. adeo, ut ob eius transgressionem novum peccatum impce nitentiae a currant . Verum , cum hoc praeceptum assit mativum sit, non omni tempore obligat . Obligat tamen petaceidens tribus easibus . Primo e Si Sacramentum alo inuod ex iis, quae vivorum propria sunt , suscipere , administrate velit. Secundo i Si postus inter in eandi occasiones gravibus tentationabus urgeatur, quas credat, se moraliter evitare non posse , m si ad Deum Ter contritionem conversus eius gratiam , de auxilia istineat . Tettia r si ob alieujus c puta , Principis Meeatum Communitas incidisset in periculum , ne a Deo graviter puniretur a scut accidit in precato Achan ros. 1.&Davidis a. Reg. - re e Non statim, cum mortale peccatum ad millum eli, pi eeptum Poenitentiae obligat . Ratio peti debet ex

natuta praeceptorum affrmativorum , non nati in temseris opportunitate, di necessitate cibi santium . Conia

ultum iamen est, statim pcenatere , Juxta Eceles. s. tardus converti ad Domanum, O ne aseras de Ce

finem vita differte , est novum peccatum impcenate

Mors.

tiae. Ratio peti debet tum ex parte Dei, is euius ἰοἱ-micitia longo tempore persilere, di pro illata ipsi iniuria non satisfacete, praesertim ipso excitante. nouam iniuriam eontinet, de contemptum interpretativum iux.ta Proverb. I. Quia vocari , in renuisit , m. ego quoqua in interitu vestro ridebo . Tum verci ex parte peccatoris 1 squidem is in mortali preeato diu petii-stendo gravissimam spiritualium bonorum iacturam , periculum recidendi, ae demum indutarionem in mavilo incurrit. si moriturus non conetur veram animi contriti nem, seu dolorem de pretatis ex Dei dilectione conceptum elirete c quippe tunc obligatus , eo quod lex charitatis quemvis Dbliget, ut in exitu huius vitae , de ingressu ad alteram per actum dilecticinis se Deo omnis vitae authori conjungere studeat suspecta est eius poenitentia .

8 Postquam semel peceata homini remissa sunt, non

ineumbit obligatio de iis , in memoriam occurrenti hus , iterum golendie Est tamen eonsultum , imo peraecidens necesse , exercere actum displieentia praeteriis torum peccatorum , si petieulum motosae deleciationis propinquum esse videatur. o Peccans cum proposito postea constendi minuit peceatum suum. Ratio: QMia peccatum tanto minus . aut majus est , quanto magis , aut minus voluntas ei adhaeret, seu in eo firmaturi Constat autem , voluntatem minus adhaerete peccato committendo , si postea recedere parata sit, quam si parata non si . Quod stamen consideratione veniae obtinendae per Sacramen tum Confessionis aliquis alliciatur ad liberius Meea dum , videtur esse haee eitcumstantia aggravans , imo novam speetem ingratitudinis continens . Unde recte

agunt fideles, si /e hoe ipso in saera Cqnsessione se

accusent . Non tamen est unum ex peccati, in spiritum Sanctum , nee semper mortale . sed si frequentet sat , ita ut homo veluti consuetudinem , ae facilit tem quandam peeeandi ex tali fiducia postea constendi ingenerari sbi advertat.

. Consessariu vero ardens animarum rela prvi Multa habeat miserrimum pereatorum statum , dum differunt poenitere Ultra

iacturam tot spiritualium bonorum, qua ratione gra .iter peccar possunt contra Charitatem ema seip .H , eontinuo in nova Pace a ruunt . aiiq.ando in talem cordis duritiem prolabuntur . ut fi vel Dei honia a , vel Dem pricat iuveram nius o innex, vel sup plicia a terna ipsius proponantur, fiamquam insensati auscultant di nullum peerat 1 hoe,o em . is vitis Me dem nitrant. Ostendataraci ipsam daaturnam pretiite ut dilationem esse nci um grauareecatum eontra pta eptum Din 'itentia . Au aeutim serio moneae illos, qui fidunt utile in i . eta Oris posse poenitere, quod etiamsi nullo irati , .ncomni oo mens oceupare ut . raro illa poeia nitentia est vera; nam , ut ait s. Augustinus serm ss. 1a vis κενε preno eritiam , quanao ram peccare Noa paras , peccara ro. Uerum . no vi alia.

ii. Quamvis eredam praeraptum poenitentia non Ohligare reri. riuundum ad inum euntritionis, quanici potest constera , nihi lominus notet Confessarius ex .i praecapti Charitatis teneri ad eliciendum actum amotis Dei; male proinde aget . si ea Meah ane etiam ex motivo amoris Dei summe dilecti non illum excitet ad dolendum de suis pereatis et ex hae etenim pertimori poemtentis dispostione fructuosus redditur Sacramentum .

CAPUT III.

De Pernitentia, quatenus es Sacramentam.

x Dπnitentia in Sacramentum novae Legis a ChrIL lio institutum, Joan. ao. In Varii , O dixit eis r Aeripite Spiritum Sanctum oram remiseritis

tenta sunt . Nam verbis illis habemus tum externam caeremoniam . seu sensibile signum Absolutioni, e cv νum remisruis peccata; tum etiam piomissionem gravitiae, seu remissionis peccatorum , legitimae Absoluti ni in fallibiliter annexam , secundum verba Christi e Remittiantur eis 3 adeoque habemus proprium saer mentum , idque non ab aliis , quam sacerdotibus ad ministrandum . Etenim , posseaquam Christus Domianu, in Coena ultima discipulis suis . eorumque legitimi, in sacerdotali Ordine successoribu, potestatem dedisset verum suum corpus consciendi , dein3e post resurrectionem eisdem potestatem contulit, eorpus suum mysti eum , quod est fidelium congiagitio , iudicialia potestate, si lapsi snt, sanctificandi. a saetamentum Poenitentiae lapss post Baptismum in peeeatum moriale necessarium medium est ad salutem rQuemadmodum fle in corporalibus generatio omnibus hominibus necessaria est 1 medieatio non item, sed iis tantum , qui in morbum inciderunt. ni

92쪽

Lib. V. Trach VI.

En;tentiae Saeramentum est altera post Baptiore um tabula , naufragis praeparata .

4 sicuti non baptia alii ad iustiseationem lasset tum tum Baptismi ὀ ita etiam lapsis susticit votum Saetamenti Prenitentiae , ita tamen , ut, si postea Sacra mentum te ipsa uiscipi possit , omni ho necesse sit . Quod autem votum Baptismi, & P enitentiae necessa Dum sit, s actu suscipi non possint . probatur: Quia 1 emissio homini ante Baptismum, S poenitentiam nonccinsertur . nis cum ordine, obligatione. Ae quasi tacito pacto suseipiendi Baptismi, di sacramentaliter eon.

i ter ait ad eum serme modum, quo contractus empti ianis non perseitur, neque rei emptae, ae traditae dominium aequiritur sine respectu . de obligatione ad soluationem pretii. Ratio eli : Quia illa duo Saeramenta a Christo instituta sunt tanquam remedia per se remissionis peccatorum. 3 Matella remota, eirea quam saeramentum Poeni tentiae versatur , cii omne peceatum actuale hominis haptirati, etiam id, a quo aliquis semel absolutus est iidque ob praxim fidelium ad uberiorem sancti antis gratiae virtute sacramenti infusionem. NH. i. Si Consentius nullam certam . sed solume tibiam Absolutionis materiam ex menitente elicere possit s posito, qu A nullum certum veniale extorserit; conari iamen debet 3 interdum sub conditione tacita ab olvete eum poterat , si peccati gravitas , personae eiaculum, aliaeve eircumstantiae postulare videamur .Φinterdum vero Absolutione supersedere , s nulla ne cessitas appareat sacramentum sub eonditione ministrandi. N B. a. Si quis generalem Consessionem de meeatia seu totius vitae, seu unius anni, Ne . instituere velit, s licitus esse non debet, ut omnia etiam mortalia re censeantur, nullo praetermisso: Cum enim peccata . a quihui Absolutio legitime eollata est, sicuti di uenia aia , materia Consi sonis libera sint, per se loquendo, nihil repugnat reverentiae sacramenti , aliqua eorum consteri, aliis praetermissis 6 Materia propinqua , ex qua sacramentum P enitentiae intrinsece constituitur , sunt actus pcenitentis , , deli et Contritici. Consessio . S satisfactio. Ralici rQuia Absolutio necessario consei tur a Sacerdote per m in Aum se latentiae iudicialis 1 talis autem sententia essentialiter requii it cautae e gnitionem. & net aecusationem, qui in secreta hoc Poenitentiae soro alia esse non potest quam ipsus Rei poenitentis Consessio . Igitur hu .mili, de ccintrita pinniteret A Confessione . Sacerdotisque Αbtialutione Sac tamentum h c . tanquam materia sua,

di sol ma, essentialiter eonstituitur, atque effectum prinia ei palem , qui est temissici culpae, tribuit. Sed quia de Ieto atu eulpae superest reatus , sve obligatio poenae tempoialis, ideo ad peeeatum inteare, ae persecte destilendum renuimur etiam satisfactio a sacerdote k- die Ialiter imposia. tanquam pars ini talis, di male rialiter petii eiens saeramentum. Forma huius Sacramenti est hxe r Do ρε absolvaa pectutis tuis. Non in seriptis . sed in .eibis debet seri Absolutio , ubi verba lassiare te sunt de egentia 1 Quia teliqua tacite subintelliguntur. 8 mmnia saeramenta eum salutari Crueis sano adiaministrantur ex pravi, & eonsuetudine Eeelesiae. N B. Licet ponamus, nullum omnino vinctium existere in maenitente asserente solum pereata praeteritis Consessionibus deleta, non tamen iden sorma Absolutionis salsa st, quia sensus eias est 1 A bsolvo te a pre- eatis tuis , id est , confero tibi gratiam sanctificantem, suapte natura vim trahentem remittendi peceata . quae. vi quatenus in poenitente rite ad eorum remissionem di spostra existunt.

o Absolutio saetamentalis non nisi praesente eo seri potest , qui absolvitur, idque serendum praxim Fccissiae haud dubie prosectam ex Christi institutione . uod si Chiistus Dominus praeseripssset. etiam in a entem sententiam serti . sicuti in externo sero iudi tali, alia esset ratio; sed iam ex praxi Eeelesiae eonstat , Christi mentem, re voluntatem esse , ut Abs

tutio non nisi praesentibus detur. ao Verumtamen hie minime obstant , quti minus sacerdos poenitentem , quem reperit morti proximum, si ante ad .entum illius fgna contritioni, e/idisse, aut Consessarium petiisse, aut preeaia sua in schedula a notasse illum constet , propter extremam necesstatem

sacramentaliter absolvere possit. licet in presentia sacerdotis nullum Consessionis faetendae s gnum edat stit dieam infra cap. I.

Ru I. in praxi οὐ ansa . Cum sola meea a vel gravia, vel levia sint materia saeramen

ii Poenitentiae, consequans est unperfectionri non esse istius ma te iam et nam eum solum opponantur consit ri . de sui natura non habent ratonem peeeai 1. Nihilominus in praxi non sunt i emo...nda persona pietati adducta ab iis accusandit in Consessiona , quamvis monetida sint, ne quoad hae scrupuloso is sint, Ainnulo . ideo autem dixi hene posse de tis se aceus . . , quia ..ida dissei se est dari imperiactrones . qua ex aliquo capite amnexum non habeant peceatum veniale . Demus ex. gr. aliquem se accusare non obsequutum divina inspirationi, valde rem stiactu virtutum elaeuisse Λe. his imperiectionibus saei e coniuri Dum erit peccatum veniale vel ratione ingratit sinia ad Diuina beneficia, vel quia exercendo actus praeteri aut contra in para tiones, non adhibitus est sinit honestus et vel temissio actu, boni

orta est ex aliqua culpabili pigritia, seu negligentia .

De contritione.

re dirisatio de peccato commisso cum proposton piccandi de catere non requiritur certus gradus intensionis, neque absolute necessarium est 3e unci reeiacato reo tali magis conteri, quam de alio. Nam, ubi est sutiliantia eciniti tinnis . per quam appretiative detessamur peccatum supra omne mattim, repugnans sum

reo Bono dilecto , per Fidem cognito , ibi est vera contritio, di sussiciens dispositio ad remissionem euiuiaque peccati mortalis I sed in quocunque intensonis

gradu confise te potest substantia centritionis, qualem EEseripsimus: Ergo. a Ad veram contritionem, per quam petrator iussi-seatur , mrita temporis non requiritur. Ratio : Quia secundum Dei voluntatem , ae misericordiam contritici quae facta applehensone cibi icti unico momento

eliei potest) ultima dispositio est ad gratiam sanctifieantem: posita autem ultima dispostione , statim eodem re mento aequititur forma r Elgo. 3 Unus simplex contritionis dolor de omnibus meia eatis morialibus, generali ratione apprehens s. a 3 iustificationem extra, vel intra Sacramentum, per se i quendo, suffieit. probatur. Nam , si adest vera contritio, statim eodem momento sequitur gratia iussis-canx: vera autem contritio adest , si homo unicum , vel plura, aut omnia peceata animo apprehensa dete-setur, tanquam summum malum repugnans Deo sum me dilectoi Γrgo. Sed hoe intelligendum est, ii Con fesso cti inopiam sensessarii impossbilis si 1 Alio uin propter obligationem Consessionis: faciendae nemciubitat, omnia peccata mortalia in mereoriam reum

eanfla esse, ut omnia secundum speciem, de numerum explieari possint. Ad valorem Sacramenti Poenitentiae requit Itur , hi dolor internus aliquo modo antecedat Confessionem ecati . Probatur. Quia externa peccatri rum Consenso. ut sit pars sacramenti , debet procedere ab interna enitentia, eamque s gnifieare 1 quandoquidem materia Saetamenti Poenitentiae est Consesso dolo rosa, sue saeramentalis Consesso non est mera peccatorum explicatio, ae satio sui ipsius, tendens ad reconciliationem cum Deo. Unde pro maiori securitate consultum est, praemittere Confessionem generalem . ut , si ante dolor ex generali motivo eoneeptus non erat , saltem tune concipiatur. N B. I. Necesse est ex sententia suater , ut dolor animi post peccatorum narrationem habitus externo aliquo sgno declaretur , saltem humiliando se coram Meerdote, de Absolutionem petendo. N B. 1. Quod s Consessarius dubitet de eonstentis interna dispositione . excitare eum debet ad dolorem de peccatis paulo ante narratis tum concipiendum , . tum ore prostendum. s Ad sacramentum Poenitentiae non sussieit , dolere te . quod non satis doleas. Cum enim dolor de pe catis non quali se que , sed ex motivo supernaturali conceptus, atque ad omnia mortalia saltem implieite se extendens sit essenti alis pars saeramenti . manifesto liquet, s talis non adsit, quantumuis non adesse do Ieas , irritum esse Sacramentum . Quod si quis tamen doleat, quod magnitudini peceatorum non satis prOportionatum dolorem habeat , fgnum est, eum latis doleie, & Absolutionam mereti . Deinde . si quis arbitretur , se non satis dolere , cum tamen ex animo cupiat, eximendus est ei serupulus.

93쪽

ae eaetero Eori precandi quod In ipsa detestatione

peccati virtualiter continetur . Probatur . Quia uno

impliei actu detestationis peccatorum ea motivo tu Dematurali homo sussicienter disponitur ad Iulii fica. tionem, eum interim fieri possit, ut de vita imposterum instituenda. aut precatis evitandis nihi cogitet , praesertim si morti propinquus sit .

'a' ante natura excitare soleat in nomine

;z illi . 'his of situm illius declinandi , ideo

dixi, in vera detestatione peccatorum virtualiter eon- 'neri propositum emendationis, ideo quidem , ut, siti, irii vete de peccatis dolenti huius rei eo itatio M. eurrat. statim etiam moveatur ad propositim c quod Consessarii exigere debent a confitentibusa omnia moria talia peccata imposterum cavendi . o P odios tum imposterum abstinenda a peeeam in peenitente eficax esse debet . ita . ut dum talis animidis stio , seu voluntatis propos tum durat , re ipla moveatur homo ad Measiones mecatorum amovendas, di omnem aliam Operam adhibendam , quae ad vita da meeata necessaria esse videtur . Ratio : Quia pro vos tum snis, si absolum m , simumque si , statim mouet voluntatem ad quaerenda , & amplectenda me dia necessaria. . 8 Aeeldit interdum, ut uuis verum propositum habeat abstinendi a peccato, & lamen exasti reet, se non omnino vitaturum est , vel certum aliquod peceat, penus non esse giturum , qBia antea etiam voluntatis tuae inconstantiam expertus suerat. Ratio r Quia velle . ae proponere voluntatis actus eli 3 existimare autem , se facturum, quod voluntas proposuit, actus in tellectus, qui ex ptoposto illo necessario non conseia quitur ob humanae voluntatis cognitam mutabilitatem.

Unde Consessarii paenitentes non debent adigere adspeetalem promissionem, vel iuramentum de hoe , vel illo peccato impolletum non patrando , nisi in crimi ne pernicioso Respublicae. V. C. proditionis. ς oecasiones, x petieula peccandi propinqua, quae stilicet spectatis omnibus circumstantiis dissiculier . Nuix aliquis evitaturus putatur , plenitens ordinarie amovere obligatus est . iuxta Eccles 3. aut emat periculurn , peribit in tuo. Et iecundum verbum Chiilii Natth. 38. Si manus , vel pes tuas scandelirat te , ab se inde illum, O projice abs te . Non item pericularerenta , quae homo facile evitare potest. N B. Quod si petieulum propinquum . seu occaso

mortaliter peccandi sine gravi incommoda eorpriris , famae , fortunarum . tolli non post , tunc eonstitim quidem en . mincitem illam iacturam Mnti Deueitatis animae posthabere , sed non praeceptum. Ratio 1 Quia occasio peccandi in se peccatum non tu . neque necessitatem inseri, aut animi libertatem austri r quare eum eo rens flete potest peccatorum detestatio. ao Qui saepius eandem speciem peccati ad Consess rem affert, iterum absoluendus est , s ncivum emen-ὰationis propositum Ostendat quia . ut S. HieronImus ait, non solum septies, sed etiam senu tessesties delinquenti, se eonvertatar a. on tentiam . peccata cori donantur o quod aliquibus senis Consessatius cognoscere poterit. I. Si post pro Yimam Crinsessonem rquam ante solebat, lapsus suit. II. Si ine lissessario praescriptis usus suit. III. si ' , ,

rem vere debuerat, re ipsa removit. Sed . Non praestiterit, tamen est absolvendus: santea propositum inessicax habuerit, nunc '

ram, & essicax concipere potest, idquς ' ἡ di plerumque debet, eum ipse si xccusator , ce

remedia quaerat , c,Mubihartu, ordinarie absolvi non debet, nisi is est.eoneubinam quamprimum a se amandaia tutum Quanquam fieri possit , ut aliquis semel , aut

ite .um admonitus restitutionem non secerit, aut eontainm non dimiserit, nune tamen evidentiora signa maturae voluntatis praeseserat, ut rius promissio ace

o ari, & Absolutio dari possit. ΝΗ. Quod si quis in grava infrmitate, vel quovis reticulo constitutus alium hominem facile habete non

possit, qui ei necessaria min;stet praeter eone Inam.

aa quam tunc poenitens eurnis a sectum non gelat . ideoque petet, se eius occasione non lapsurum, uu .rmia primum autem eonvaluerit , statim se amandatutum

promittat s tali casu permitti poterit, si scandalum abiit, videlicet in concubinatu occulto. flori ιθ Non multum abhorret haee sententia ab il- ,, la, quam Alex. V14. in prop. 4 I damnavit 1 Non ,, es ob undas cis hisaria, ed eritisndum coninhi- , , nam , si haec nimis Atilis est ad shlectamentam eon ,, culinarii, vulgo Regalo dam deficiente siti nimis is agre ageret visam , o alia epulae taedio magno conisia utibinarium asscerent , o alia sistiti nimis disseileia inveniretur. prosecto sententiae huius assertores non ,, negabant eo neu binarium hune edi hibere exterius sis gna doletis de peecato suo , & serio promittebant ,, emendationem ι adhuc tamen Pontifex erasura sua, dignam hane sententiam dijudicavit. xa Nullum etiam veniale peceatum in hae vita a Deo homini remittitur . absque poenitentia , saltem irtuali. Ratio r aia veniale est aliqualis deordinatio, & macula mentis eonversae ad honum creatum , aliquo modo contra authoritatem, ae legem Dei, cuius proinde amicitiam sieet non tollat, tamen aliquatenus impedit . Talis autem deordinatio , & uersicinentis , tametsi actualiter cesset , V. C. in homine dormiente, vel ad alia animum applicante, manet tamen habitualiter , & seeundum νoluntatem luterpretativam , donee per eontrarium actum supernaturalem alleuius poenitentiae retractetur. Vera contritione omnia mortalia delentur . sed non omnia venialia 3 quia seri potest , ut cum eraeontritione , & homini, iussiseatione venialia aliqua peccata consistant, sive serundum actualem affectum ,sve seeundum habitualem tantum , di nondum retra

ctatam voluntatem .

ia Sola attritio in homine iusto non videtur esse

sessi eiens ad remissionem peccatorum venialium extra Sacramentum: Quia peccatum etiam veniale est aliquomodo contra Deum; quippe averso aliqua , de recessus a Deor Elpo extra saeramentum remitti non debet , nisi per menitentiam , seu detestationem peccati conceptam propter Deum . seu per quam convertatur homo ad Deum . quae est contritio I Peccatum veniale nunquam iemittitur . nis simul infundatur piatia sane itieans ; sed gratia sancti staeans homini eatra Saeta entum nrin infunditur sine actu formali , aut virtuali charitatis : Ergo . cum attritio ex cha tate non proce at sed solum contritio, senuitur, per attritionem in hcim ne iusto non remitti violatia . Major probatur: Quia, est , Deus per ab solutam pratentiam remittere possit peccatum sola condonatione extrinseca , ouod sch lassici disputant, ceriatum tamen est , convenientius esse , ut id faciat per infusionem alicuius doni intrinsece inhaerentis , quae est gratia sanctificans . Ninor probata fuit Lib. I. Traci. g. C. I. num. a. quod justus extra Saetameniatum sine actu eharitatis gratiae augmentum eonsequi non possit. N R. Peceatorum venialium remissionem a Deo con sequimur per Orationem Dominicam, vel alias preces, eontinentes in se petitionem veniae peccat rura , imo

per quodvis opus bonum . V. C. eleemosynam , iei nium , si ea intentione sat, ut me id peccatorum re missionem mereamur . Hxe tamen intelligi debent, ut sani propter amorem Dei, seu ex e haritate Dei, sine qua opera quaecunque homini nihil prosunt ad sa

lutem

io Precatum veniale ei. qui simul habet originale,

ant mortale . nunquam sine en temittitur . Ratio rmia peccatum veniale est quaedam averso a Deor Esego non potest deleti. nis per actum homini, ad Deum convers , tuique grati.

II Sacramentalia, puta , aqua here licta . Agni cerei , &e. non habent vim per se , eQ immediate romittendi peceata venialia, ita tantum rem te, quat nus propter preces Ecclesae impeti ant nobis a Deci audi ilia gratiae praevenientis, de alia Mnestela. Probatur ex eo, quod peccata etiam venialia non remittantur homini sne interiore poenitentia , & gratiae ins sone. Quamobrem Ecelesia non habet potestatem extra collationem Sacramenti eerio , 3e insallibiliter x mitten3i peccata secundum reatum culpae . Alia ver ratio est de remissione menae pet indulgentias : Cum enim illa sit extrinseca quaedam condonatio , non reis quilit internam hominis renovaticinem . 18 Ad remissionem etiam venialium Fecatorum ex

94쪽

ra , te intra saeramentum requiritur propositum salem virtuale ea imposterum vitandi i Nam ad rem insionem etiam venialium requiritur poenitentia 3 ea autem necessariri includit propcis tum saltem viri uale.

io Magnum discrimen est inter propositum requis tum ad remissionem peccati recit talis Ae propositum requis tum ad remissionem venialis : Nam primo propriti tum vitandi mortalia . sicut di ipsa eontritio, vela tittio debet se ad omnia explicite, vel implicite extendere, pr pterea quod unum mortale sne alio non

te mitti, neque unquam hominis justiseatio seri post, manente aciuali , aut habituali assectu ad preeatum mortale; quippe cui gratia iusti seans per se , ae se

maliter repugnat.

dici Cori ra vero nihil obstat, quin unum veniale ho

mini temittatur, altero remanente , vel secundum ha bitualem, S non retractatam voluntatem , vel etiam

ieeundum actualem assectum , seu me candi propositum. Ratio 1 Quia licet qratia sanctificans ad temissionem

peccati venialis concurrat , tamen non expellit omnepcccatum veniale et quandoquidem peccatum veniale in

actu , & habitu eonsistere parest eum gratia sanctis

antei non item mortale . Secundo i Ad remissionem mortalium requititur propositum abstinendi ab omnibus non tantum in sensu diviso , sed etiam composito . seu eollectivo, ita ut animus si non tantum tingula, sed etiam omnia simul eum Dei gratia evita

ie. At vero ad remissionem venialium non requiritur

propositum vitandi omnia simul , & collective , ita ut animus si, nunquam veniajiter precandi, ne quidem ex animi subreptione 1 hoe enim sine speetaliss ma Dei gratia homini in hae vita impossibile est :lmpossbilium autem non eli voluntas , vel propostum .

ai Per veram poenitentiam mecata non sopiuntur sed penitus extinguuntur . Colligitur ex Actor. 3.l it. a. Psalm. so. At vero bonorum operum merita ,

quae in statu meeati veluti sopita, fle impedita erant, per Poenitentiam reviviscunt. Non item peccata revi-munt per telapsum. Probatur prius : Quia privatio illa gloriar aeternae, tanquam mercedis debitae, se aiatur in peccato postea commisto , tanquam fundamento, de radiee r si igitur peceatum per Prenitentiam , di iustiseationem sublatum si, recuperatur meritum , seu Jus gloriae coelestis, quo peccator se indignum interim reddebat. sollerius probatur: Quia , quod se batat absolute Aeletum est, is amplius non reviviscit 1

sed peccatum per Porci itemsem penitias seeletur . &

sertur Ei ci . Unde illud Apolloli Rom. s. 1 huti desintim , ita O donum , seu gratia remissonis: alia D us multo pronior est ad miterendum , quam id puniendum

Ret te in praxi essero sis. I. Quamuis dati pomi dolor nataralis , qui revera sumetem

non est ad saeramentum poeniten iis . nihilominus dum in praxi eonei pitur dolor de preeati . ex motiuo quod non solum dimi ue a ratione naturali , sed etiam a Fide , puto iuditan dum dolorem esse supernaturalem . Ratio autem est , quia Aum Christianus non uelit ex industria exeludere lumen fidei. di sis itere in solo rati inio naturali , non potest mne pi . quin ma gas se moveri sitit a Fid i . quam a rationis dimmine . Ita squis lumine rationis eonsideret turpitudinem peerati per cippofivitionem ad virtutis . magis nihiloeminus movebitur ad illud deis testandum eo quia Fides edoceat animam per peceatum ex minitari gratia . atque ita turpem seri, ut Deus illam cidio habeat. Mium eriti dolor ex moti .o mere naturali orius , non erit sunfieiens ad saeramentum poenitentiae a ut si quas doleret de me. ea ci propter exilium, seo mortem a Indice infligendam . Ge earum , quidquid asiaa dixerim in Quaesitis Dogmatteis Ioa s. s. cap. 6. num. I a. non nego posse esse dolorem supernaturalem ilium , qui eonei peretur ex timore poenarum temporalium , ut innigendarum a Deo vindiee peccati . Ratio est , quia eum s. acriptura tam saepe doceat multoties Deum etiam in hoc punire nostra Crimina . iam timor talium poenarum regulari potest alum ne Fidei . adeoque eae supernatur,lis . Hi ne fortasse Tri

dentinum fessi a . do meis. e . a. loquens de supernaturali at- natione dixit orasi ex ερε .nis , er Poenuriam mεtia . Et Alexander VIII. sub num. i. . A 11. damnat promisiones asserentet non cium bonum , & supernaturalem dolorem e tapium ex νε--. ω poenis vidi non ergo solum dolor eoneeptu ex metu poenae aeternae . sed etiam te moralis . eu modo , quo e se supernaturalis.1 Communiter Theologi ut .alde imprudentes habent illo

Confessario , qua ut expeti mistum Deiant doloris . At pro fiti uorum Poena eo tum proponunt illis valde periculosax compara. tiones . Ut ii vim nobili , quando id non exposceret Meepta in. iuria . dieeret potius de re promptum esse ad sustinendam inpuhiara platea alapam a vilissimo homuneione, quam rependendo aliquam iniuriam peceate . si memetur Matri , an potius prompta se sub oeulos suos pati erudelissimam amati Filii Mei lionem, quam aliquo madra peccate sese de homicida uleistendo.

Hae imprudentes comparationes de malis vehementibus toleran

dis potius quam mee te . pertinens ad genus tentationis, quar natens lacile a vero , quem hie A nune habet , dolore, Syropolim . exturbabitur . Sicut iitu. pote ii quis habere tinc ram voluntatem respuendi omnes illieitas delectationes , de ta tnen ab ea reeedere , s vehemens δε lem te illi proponatu e , ita Poterit quas appretiative Deum, eiusqua intelliam omnibus praeponere , aderaque vere dolere . A veile vitate quodlibet pec catum i ct nihilominus scitiasse meeedet a tali voluntate . si iiii proponatur , an potius velit hortabilem aliquam poenam , sed infamiam subire, quam peccare .lIs. Notet Conlessarius , quod licet pereatum sit oppretiariυ super omnia detestabile , nihilominus animas etiam pias in qui huidam expressionibus possis enare; ut si dieerent : Opto potiu/Infeνniam , qu m pecearo . si hilius modi dicantur , ut lecerunt viri etiam sat,si , ad demonstrandum iri, os dignum ovio etiam atum . quam infernum ; uel quod si per Dupassibile unum euet eligendum, potius infernus . quam pracatam sciret eligen. dus . utique hie affectus non esset teda,euendus . Quod si tali expressione designatur potiu actualis electio Inferat , quam pec cati , ea non ea laodahiii , quia iuxta prasentem providentiam eleetio inferni non est medium ad evadendum meeatum , aliun de autem . s ratio dictat et istendam . ω appetetidam aeternam

Matitudinem . eadem ratio die ahit dilconvenientem esse eiectionem interni , utpote indueentem aternam miseriam me ma re Iieitati contrar am.

iv. Cum dolor de pectatis debeat esse appretiative maior quo eumque dolore A eo appretiati .e erestere debeat . quia sta vius eii meeatum , ψalde suspectus debet esse Consessarici dolor poenitentis, qui de quibusdam pereatis maiorem demonstrat atanidia nem , non quia graviora sunt , sed quia facta sunt publica,

vel quin maius aderunt proprio nomini detrimentum . Demus e. gr. aliquem secreto hiasphema se . vel adultetitim commisse. α nihilominus magis dolete de furto . eum ex eo infametur &c. Certe hie non videtur levem deordinationem inducere . nam si divino honori . non proprio consuleret . mastis de fraviori In-juma Deo illata doleret , quam de iniuria minus stravi Deo ii lata , quam viet tibi nociva si n: hilominui . non ,s ante dolo re magis sens,iri de minori iniuria , adhue appretiatave maior esset respectu gravioris peceat . itaut, si per impossibile aliquod esset eligendum . adhue minus et ieetetur , quamuis maioremasse rei ignominiam , tune certe dolor maenitentis dici non posset insum ciens. υ Moneat Confessa sitie suos Plenitentet ne doleant de pecea tis , quorum recordantur . ob speetalem ipsorum malitiam , ω deformitatem oti generale motivum se extendens etiam Deccata . quorum stile obliviscuntur . alias se exponent periculo laetendi Con emonem iii ructuosam . Demus e. Rr aliquem

post examen non recorvari nis peccati iniustitia . si iste doleae de tali meeato ex speciali ipfius motivo . confiderando e. strii quantum displiciat Deo damnum proximo is latum, eo quod i - is dolor non se extinuit ad Meeatum iuxuriae, euius e. g. obia tui fuit in examine. N qu Ia non remittitur hoe peccatum, utpote quin de eo non doluit, nee potest virtute Consessionis Gra tiam adipisci .

vi. Non desunt n&stiit hista tempor bus libhi, quibus adstrui

tur necemias contritionis . & attritioni sussi:ientia negatur ad uadiit s/: 'rem l . Hane utique opinionem pro praxi sua dete

cedent n enarra . non quia severa e tiitio aecenatia se ad

afaves angustias se redigeret Cciti iam iu4 exigendo a poenitenti

Dei super omnia dile/ i . nam multi rude,

non tam faeale ex consideratione Diuinae Bonitatis ruper omnia' ventur ad detestationem peee si . bene vero

i , 'net να ti aethalis ex elusos esse a R.. unci, A ad in Erni menax ene damnando . εE eontra vero non lint tam laeiles Consessarii in iudiean

suos poenitentes vere Mim me et eo quod alaquem cloloris aetim in aliquo perlegetint libro. . vel memoritvit recitaverint . in stivant fer.enti oratione exposcere a Deo auxilium ad vere dolendum de suis preeatis. eum sine Dei auxilio vere dolere non possint i tale auxilium oranti hui, A petenti huc eonee itur. Nolneant non summis labras dolendum , sed eorde . & voluntate is etenim haee committit peceatum . ab ea utique dolendum est. De his quim maxime monendi , qui sunt in statu meeati in e- talis et nam eum sint a Deci avers . no. Deile e. me est illi semper tuam esse auxilium ad vere dolendum , sed illud aebere humilitate . N ratione impetrare .

1 in Onsessio omnium peccatorum mortalium partiaeulatim facienda Saeerdoti, quatenus adhibita

morali diligentia seri potest. divino Jure neeessatia si iis . qui post Baptismum lapsi fuerunt. Nam uni

Q. si a semper Eeclesia intellexit, Apostolos . eorumque iri Leerdotio Succetares a Cluisto in eceris astensuro Joan. dici veluti Praesides, ae Judices. eonstitutos suis se . data ipsis potestate, crimina post Baptismum eommissa tum remittendi, tum retinendi, seu alligandi, ii, ut sine illorum Absolutione criminum venia citatineri ncin possit. Hoe autem interioris sori judicium lapsis necessarium, incognita eausa, sne criminibus at eo particulatim non explicatis, exerceri nequaquamst,teli: cum alia ratione sacerdotes cognoscere ne queant. quaenam peccata remittenda , ct quae retianenda sint.

a Patres antiqui, maxime s. Paeianus. s. Athanaiasus, Ambrosus, Chrysostomus. Cyrillus, Hieronymus, Victor, Augustinus, testantur, Apostolos, e

rumque in sacerdotio Suetes res potestatem a Christo

95쪽

etenisse, ut e stituti in fidelium ρος-

oti,inhoritate Christi remittant.. Testantur item Patres, maraim orraei es, S.C -hrianus, S. Pae amas, Chrysostomus . A mbrosius, BG

Leo . ad remissionem peceatorum a sacerdote ob tinendam necessarium esse, ut Poeni rem peccat ommimortalia, etiam occulta, confiteatur.

V Praeeeptum Consessionis non statim obligat, cuml issi, ristis et t. Ratio: inya est praeceptum. Ermativum, &-- peccatori, ait Hen -

. Neque refert, etsi periculum siι peccata ob. livistendi i Nam alioquin Peccatoribus, qui obliviosi

sunt 'dissicilis obligatio Incumbet, vel sepius in anqoetinfitendi, vel peccat dua scripto consignandi, quo. rum neutrum ex Iure divino, Imo neque Ecclesiastiis

', ira in iniculo, vel probabili periculo, Fc graia

time peste, lapsis incumbit praeceptum divinum Consessionis Sacramentalis: Quia alloquin se homo expci.

neret certo periculo m rtale Peccatum nunquam confitendi, eum amen Sacramentalis Confessio a Christo instituta . & praecepta sit.

6 Obligationes confitendi per accidens duae sunt . Prima: Si eommunicare quis Velit. Secundat Si quis credat . se eertam mortalis peccati speciem, in quod is uius lapsus suit, evitare aliter non posse 1 quia videlicet ad amouendas propinquas peccandi occasones prudenti, viri consito opus est . quod extra Consessionem petere nolit, aut non possit . praeterea praeceptuni Leelesasti eum cnon divinum I Confessionis an nudi ci renis aetatis sdeles, etiam pueros, obligat, si in motis tale laps fuerint. et Uitum pueri confiteates Sacramentalis Absoluti nis capaees snt, Consessarius non ex sola aetate iudieare debet, sed multo magis ex ingenii, & edueationis qualitate: Quia multi poli eam aetatem. alai vero ante rationis ciscretionem eonsequuntur. Curus rei exemis

plum habemus apu3 S. Gregorium de puero quinquenis ni in blasphemii, moriente, ae damnato. N B i. Quod s puer ex motivo mete humano, V. C. quia a patre vapulabit, doleat de meeatis, &non ex supernaturali motivo , puta , quia DEO eontrarium est, poenam aeternam, vel purgatorium meretur, seri, Ciueis dimittendus est . . HNA. a. Quod si autem postis omnibus circumit an

tii, dubium si de pueti ea paeitate, sub eonditione G.

solvendus est animo retenta. In mortis vero articulo in

dubio simplieiter puer absolvi debet : Nam tali casu necellitatis in dubio inclinandum es in favtirem an mae .is ta) Non sati, hoe assequat, eur puer extra mor-M tis atticulum in praesenti ea tu absolvendus si sub', eonditione, quia de sinceritate doloris merito dubita vi tur, in attieuio uero mortis smpiniciter absolvendia, st. 8 Annuae Consessionis instituendae computatio heri oeis

hel a paschate ad alterum Pascha , ita ut , qui post Paschalem Consessionem in mortale lapsus suit , eIus Consessionem ad sequens Pascha disserie possit, Ionam plius. Probatur ex praxi Ecclesiae in illo tempote Pastores a fidelibus suis Consessionem ricatorum intra annum commi gorum exigere tot με- Qui in Paschate eonsessus non fuit, potu ν ,

primum potest, consteti debet , vel 9s p φ hsebi, hiam peditum tune iri , debet ante constera , quod praeceptum annuae fuitra impleri possit. Quod vero a sv oris this

consessus, teneatur, quamprimum Pollit 3 iprobatur: Quia tempuscepti terminus, politus non ei ci

se Ace. quibus certi : is est inoin

etionem statuendam a quem Π abs is

'aliter consequi ἡ '; νεά itie, non tenetur constera Imunione acc/8 - Λό, o reepto satisfecerit.

Φωκ' II: toto anno' non consessus esset, Si Pase

eli lem Communionem differret ad breve tempus, V. C. usque ad Pentecosten ex necessaria causa, probabiiale est. talem graviter non peccaturum , et i Sacram

etiam Confessionem disterret , si putaret , postea eam κommodius peracturum esse . Imo lecto assi xi non sunt compellendi ad Gonsessionem, si intra anni decursum Iegitime eonsessi fuerant. I ii de meeatis sim , sue absque remista disepositione e stetur, non satisfacit praecepto Ecclesiae.

mam Ecclesia praeci peie potest , & re apsa praecepit ,

ut saeta mentum Poenitent di quotannis ab Ils suseipis tur . qui mortalis peceati conscii sunt ἐμ saeramentum autem non consuit sine Ahsolutione Saeerdotis r Eogo sne ea non satisfacit praecepto Leelesiae. ia Nullum praeceptum est , ne meles asticum qui ἡem . quod fideles omnes obligat ad Corsesonem v nialium. Nam Lateranense Concilium solum loquitur de mortalibus f s enim etiam de venialibus intellexi si sit, nimis gravem obligationem fidelibus imposuisset. Mena, de intentio autem Concilii sui. , eam obligati nem fidelibus imponete , quae ex diψino Iure descen dit; atqui nullum praeceptum Christi extat constendi venialia i Ergo.

N B. 1. Quod si quis habet sola venialia 1 non obligatur ante Communionem Paschalem ad Consessionem:

Consultum tamen est , ut se sistat examini Sacerdotis proprii, vel alterius delegati. I NA. a. Beelesia potest, de re ipsa solet V. C. R gulatibus Benedictinis praecipere . ut sacramentaliter consteantur, etiamsi habeant sola venialia. Quia Religios possunt se ex voto obligare ad eiusmodi Comsessionem 1 Ergo etiam Praelati Ordinum eam posunt praecipere.

ra Epistopi praeei pete possunt Deles. Ministris .

ut quolibet saltem mense Sacramentalem peceatorum Consessionem instituant. I4 Si cons ens venialia peccata tantum habeat, debet unum, aut plura in specie explicare. Patet ex praxi Consessariorum, non solentium extra extremam ne

cessitatem sacramentalem Absolutionem eonserte, nisi quis certum aliquod mecatum. sve mortale, sue veniale, consessus fuerit. Cum enim sacramentum Ps ni tentiae conseratur per modum iudieialis Absalutionis , apparet , conveniens omnino este , atque sacramenti huius institutionem postulare, ut astitatur, di subiiciatur materia certa , qua Absolutionis iudicium magia determinate serti pollit. Consultum tamen non est. Omnia venialia seeungum speciem, Ae numerum solicite eolligete ad Consessi nem, cum potius de vero dolore, de emen attonis proposito solicitus isse oporteat.

parvi pendentes intra annum aecedera acl sacramenta Poenitenistis A Eueharistiae. pe atri onusta accedunt ad Confessarios tem no e l .sehali. si Gnia rarius litorum dispositionem eonsideret .

id.bit, quos ti tempus paschale per unum uel piuies annos dis eiri potuisset. ipsi certe dii ut mul eonsessionem. prudant, . neeteo credi poten ea e Me peccata dete lari al eonsessionemaeeedero animo Wem se eum De eccineiliandi Bene se a ret ii l. ConiEssarius , qui iudicabit ultra i ascha dat erendum i taee pium annua communionis . ut habe ur eκ Co ilici Lateia os s. omnis uινιώRue satis et atque ita differendo etiam annuam eonfessionem . Poterit examinare voluntatem sui poenitentis s. euti aliquibus iniunctis operibus experiri, an ex vero pecea 'εum dolore ad confessivinem aecedat . Fateor semper me poenituisse huiusmodi metatoribus non dissuli me absoluticinem, eosque nun. quam adimplesse promissa redetinfla adinveni. i. Quamvis praeceptum annudi confessionis eomprehendat et iam publicos peccatores, ut meretrieri, usurarios Aea . nihil minus quoad has personas magna necessaria el pruden ta an Pa meho , seu Conse Iaras . si ha personae coeantur ad annuam Cona essionem , & Communionem . comminanda illis poenas Ecelesa. acas , certe dupliei sacrilegio propriam inquinabunt conscientiam . videant ergo, si eonradendo illis tempus. po snt ex horis

tationibus Ae. x, honam flutem reduet i A si hoe obtineta non possit, de consensu Ordinatii. melius est quoad huiusmodi Per

I. D.m Consessarius audit Consessionem steneralem ali ius. qui diu uirit in peerato, non obliviscatur illum interi are de aerilegis Consessionihus . fle Coismunionibus factis in Paschate nam uitra pereatum saetilegii, prauiter etiam preeavit . si vi hcte aduertat, se fecisse eo ita praeteptum Ecclesiae de annua Consessione . A Communione.

CAPUT VI.

Utrum sui ramentulis confesso duras serito Dri. i HRseeptum Consessionis fidelibus laps, impostum I intelligi debet de Consessione secreta , seu auriculari . Ratio 1 Quia jugum Christiandi Religionis cim tet esse suave ι atqui nimis difficile foret, si aerimina,

praesertim secreta. publica Consessione aperienda essent In communi tamen naufragio V. C. ob maiorem sui humiliationem publice confiteri nihil pugnat cum natura , di institutione huius Sacramenti. et Sacramentum Consessionis absolute , Ee secun flumsubstantiam spectatum consistere potest in quovis signo propriae aecusationis de preeato in ordine ad Sacerdotis Absolutionem accipiendam.

96쪽

Lib. V. Tract. VI

a si tamen meditens loqui potest . e se so pereatorum vocis sermone feri debet Quia hie modus humiliter se ae sandi vocis sermone convenientiis mus est ad veniam obtinendam. Excipiatur tamen casus ne cesstatis V. C. in puella, quae prae verecundia nisi in seripto explieare non potest suam Consessionem. Dein de: si aegrotus aegre voce eonfiteri , etiam in stilpici potest. Tertio: Etiam sacerdos subito obsurdescens Con sessionem seriptam legere, de postea absolvere potest. Qui perpetuo mutus est, Ac scribere nescit, pee-eata sua nutibus, quatenus potest. eonfiteri debet ii autem sperat, locutionis usum breviter se recuperatu-aum, interim excusatus videtur ab Reelesiastico praecepto quoad annuam Consessionem alias etiam seripto

saetendam: Nam scripto confiteri est insolitus modus, nee vaeat periculo publieationis . Quare Ecclesastica leae ia tali easu eessare videtur.3 Peregrinus Eeelesiastico praerepto extra mortis ariatieulum non obligatur ad eonfitendum per interpretem,s aliter intelliti non possit r Nam haee aliquo mod publiea Confessio est , quam Ecclesia praecipe te non solet . In mortis artieulo ea peccata per interpretem consteri tenetur , quae absque ma)ori infamia potest ittae Cano.

CAPUT VII.

De publica, non Sacramentali consessione

peccatorum.

I Xomologes seu Consessio publiea varie dissert

Lia a secreta saeramentali 1 quippe illa non existen-ν bacramentali, de iam abolita, hae autem semper in Leclesia permanente, de contra Novatianos haereticos semper defensa. N B Nectariu1 Constantinopoli publicam Ex mi gelin una cum Poenitentiario qui ad id eonstitutu, erat , ut discerneret, quaenam peccata essent publice constenda, quae non a iustulit occasone seandali per mulierem orti , quae in publiea Exomologes amplius, quam debebat, progressa, Meultum cum Eeesesae Dia-

conci eoncubitum consessa erat. a Saeramentum poenitentiae omnibus lapss quocun- maxi- mortis tempore vere poenitentibus in E clena Catholica e needitur.3 saeta Communio tempore ss. Cornelii . R Cv-priani gravissime lao fit . etiam moltis tempore in cri

minas poenam negabatur r NUne autem Canonica Re

gula obtinet , ut eui morienti Absoluti, a peccatis eonceditur, neque Viaticum denegari debeat. Nomine Prenitentiae patres maximi. Ccelestinus,s. Augustinus, Concilium Carthaginense, Arauseamim, Leci . deci sacramentum Paenitentiae frequenter intellexerunt .s Publiei poenitentes non tantum in mortis articulo, sed etiam Feria V. ante Pascha ad Saeramenta Olim admittebantur, ita tamen , ut postea ad peenitentiam

redire debuerint, donee tempore, quod ipsis definitum Iemonem requiratur . lauanta autem examin, M. arta

erat, seu Hapis , seu per EpiseoA indulgentiam re- gentia requiratur, α α eo: MI

illa, per publicam, seu caeremonialem manus imp aestimandum est i Nam minore examin- έri ;m'

amem reconcIlIarentur, & communioni fidelium re- frequenter eonfitetur. qui qui ' 's Ineulpata oblivio peccatorum mortalium faeilius Peci iis, per ignorantiam erassam

mmmissa suerunt. Nam, licet tune res ipsa , sue opus natiens speciem mali , commoverit hominem ad aestimandum periculum precandi mortaliter ι quia tameaeo clictamine spreto , Ae examinatione omissa temere pus perfecit, perinde acs precatum mortale non ectet . ita relinquitur in memoria spretes admissi mali. Si autem a Conesonatore, aut monitore intestigatur, tale O esse mortale, tune primum conscien tia urgeri incipiunt.

et Qui non in specie, sed forum in genere recordatur. te mortaliter Meeasse, hoe ipsum in Consessione expli-eati debeti cum haee se sumetens, imo necessaria materia Saeramentalis Consessionis, Ae Absolutionis. 8 Extra mortis periculum nunquam absolui debet , qui de nullo peceato in speeie se aeeusat i Quia , si semel fateamur, Absolutionem extra extremam necessi talem fidelibus conserti posse nullum peccatum in spe eae explicant thus , ea saeuitate abutentur Sacerdotes eontra diaeramentalis Confessionis legitimam linia uti nem, S usum. Quod si qu4s tam rudis si , ut exa minans Confessarius nullum , ne quidem veniale , ici I cie. xtorquere pota eum tamen nemo tam hebes esse videatur, qui examinatus recordari nequeat, se in oratione distiacium suisse , verbum otiosum locutum die. videlicet facti legIo mortali, quod eonstens eommittitiunum, vel Diuta peccata absque iussa cauta , seu per malatiam, seu per crassam negligentiam reticelido. a Qui ob moralem impossibilitatem mortale pecca. tum in Mera Confessione non explicavit, debet cessante impedimento explieare , propterea quod Αbsolutio ab iis dilecte, di secundum speciem data non sit , sicuti natuia, sive institutio hujus Sacramenti postulare um enim humilis peceatorum speeitica Consesso sit proxima materia , quae sacramentali Ahialtitioni iv aicitur, Imo , quatenus ei sub icitur, A clavium vir tute elevatur, instrumentaliter ad peceatorum rcmissio nem concurrat, ideo consentantum est, eam cum pec eatorum remissione, seu Absolutione proportionem ha- laete . sed omnia mortalia simul temittuntur , ita non unum lane altero , sed omnia mortalia me eata simul per V ntissionem uni, eidemque saceidola abs tui urcinana fesserentur, quatenus moraliter possbili est. et In Consessione meeatorum requiritur lategritas formalis, quae est, eum quis omnia mortalia , quate nus hae de nune potest, ae debet, secundum speciem .ec numerum eonbtetur, de non semper materialis, quae est, eum quas absolute loquendo omnia mortalia secun dum speciem, & numerum constetur, saltem quae post ultimam Consessionem admisit. 4 Subito obmutescens , aut in phrenesn lapsus a solvi debet, s Sacramentalem Absolutionem fgno aliis. quo doloris petivit , ea tamen manente obligatione , ut eest ante impedimento peceata mox talia specifice hi tisiciantur es avibus. Ratio Assertionis est: Quia Co sed ci etiam generalis peccatorum, ex animi dolore profecia, potest esse susciens materia Sacramentalis A

solutionis; squidem, ut supra dixi, speeifiea, ct pa

ticularis peccatorum explicatio absolute non est dens cessitate Sacramenti , sed per se . ae directe solum doeneceustate praecepti divini, quod poenitentem non obligat , nisi quatenus servari potest NB. Non est satis, aliquem ante mortis articulum, vel in ipso periculo, signum aliquod pietatis, vel m nitent4ae edidisse, nis talis manifestatio interni dos ris direcia fuerat ad Saeramentum Poenitentiae , sue Absolutionem si sacerdote petendam. Ratio est uia diaetamentalis Absolutio ministrati non potest, nisi adsit materia Saeramenti. quae est Consessio, sive aecu . latio sui coram Sacerdote, tanquam Iudicet Neeesse . anquam, est, ut premtens se ipsum de peccatis ate fiet , ea intentione , ut per sententiam sacerdotis in

orci anter absolvatur.

I quae praesente mortis arc ud: 'dunni ., debent ad Satra. A solutionem directa, eum in tali stat opti

mum suae animae remesium desiderare soleant Drars hune calum necessitatis autem propter honorem Sacrat

1 Diligens eonscientiae examinatio ante Saeram Confessionem requiratur . Quanta autem examinandi dili

sttonem reconciliatentur, & communioni sdelium te.

stituerentur.

. 6 Poenitentia publiea Clericis non imponebatur . amo per publieam Poenitentiam aliquis ad Clet ealem natum ineptus reddebatur , idque propter dignitatem. Ordinis. Depositu tamen poterat subiici publieae Ρα-

nitentiae.

De interritate confessionis. I Confessionis saeramentali, integritas ex Iure divl-

no est , quamvis directe ad necessitatem , sueuientram Saeramenti non seectet , quasi saeramentumi cenatentiae nunquam consillere possit. nis integra mortalium Confessi' fiat; sed potius spectat ad necessita. rem praecepti divini, euius tamen voluntaria transgresilio inditecte redundat in desectum saeramenti, ut nimirum valide non suseipiatur. Probatur prius . Nam 1acerdotes a Christo Iudices e stituti sunt in foro Poenitentiae : Hoe autem judicium recte exercere non sunt, neque aequitatem in poenis deeernendis servare, nati peccata in specie, atque sgillatim ipss deci rentur. Posterius probatur . Nam ad substantiam Sa eramenti Poenitentiae per se requiritur saltem attritior riaee autem consistere non potest cum peecato actuali,

97쪽

udis supertrituralem dolorem habet, iustisaeari pote, itae oecultis peceatis suis per susceptionem Metamenta x

y'. Milesis inchoatam Consessionem Sacramenta

Iem eoram Sacerdote perficere non polR , interdum Iem c δm Y bimer ignotum Idioma non

V --bi Eire, i ut si in phrenesin incidat .

Ah iura naturali charitatis, ne, quod ex charitate re e tum inititutum eli, contra chamatem militet . ia Peccatum ordinarie explicandum eth in Conses sone non obstante, quod complex a proprio Consel-τφθ '--- ἡ ΛAu, si hi si uuis facile petita licentia

,im a Consessatio. Si tamen fama gravissime laedenda

eatu eomplicis , ne alioquin Consessio ad salutem ho

n: . . ., ΦΛ et ave alicuius damnum , Vel tristi

zm cedat, si is sorte aliquo indicio cognoseat , sa-mam , live existimationem suam apud Consessarium ,

P aetatum. &e. graviter laesam esse.

I et Si poenitem absque necessitate complacem peccata nominare velit, a Consessario prohibendus est. 14 Qui duos Consessarios habet, quorum uni mortalia, alteri venialia confitetur, non peccat contra Sa-

erae Consessionis integritatem, & quandoque recte tit, quo poenitens maiori libertate apuὸ alterum uti possit, si grave peccatum, in quod per consuetudinem lapius est , ordinario suo Coni effario , apud quem hactenus

bonam opinionem servavit, constera erubescat. Qua. re imprudenter agunt Consessarii, si reprehendant nitentes suos, quod semel , aut iterum Coniel sonale

eurum declinarim , cum potius id dissimulare opor-'''is Plirumque timen talis mutatio non Vacat aliqua

Ee ordinatione, di est signum animi, magis aettimatiorem suam, quam spiritualem persectionem curantis . Per accidens vero si eri potest , ut talis etiam mortaliter reccet, si ea ratione exponat se periculo sacile tam si in mortalia, & ea nunquam esticaciter emendandi . Guod ejusmodi hominibus accidere solet , qui indu .stia Consessatios imperitos adeunt , vel quibus igno ii sunt, nullum constanter retinentes , sed ab uno ad

alterum transeuntes

is Mentiti ex prinposito circa materiam mortalem , 5 Consessioni necessariam . est peccatum moriale . Vel enim negas, te mortale commisisse, quod tamen commi

ecasse , quod non feeisti s de tune graviter deeipis Cor

legatium non sine gram irreverentia Sacramenti . Mumsi quis mentiatur in Conse bone circa in sq,i tabes te, vel aliam materiam non necessariam, pςῆς i iventiliter: Cum enim P NςD mentiendo,

confiteri , non graviter docipi cui tim Aia

reque pervertit naturam Sacra-nt i qm eon

solutio nihilominus Val d- hssionis materi

sequetur, dummodo interim V:: Editum est, ii

subiiciatur. Quod idcirco d ' - ti ve

lum peccare monaliter , qui i*Js c fiant, mate-

malis se aecusans, nud/mqvς w dote postulat, nisi riam afferens Absolutio ca .

ri ca Cavendum ς' abib, praecedens retractetur

libui instituitur.

netessitatem exam ais. s non habe in conscien aiam pereati inυι- talis a ae etiam in tuo casu non esse necessarium diligetitissimum

examen , quamvis et eretur novum mecatum an veniendum .

Denique monendi sunt aliud examen, quod necessarium esset oro iis, qui raro aeradunt ad eo fessonem . .ei multis implicita sua. runt peceatis. ti negotia . non esse erimmuniter Meessarium Maius sorte Dei et negocium Consessario examen, quod solent neere perionae valde rudes . quam vie etenim dimittantur , ut melius t scientiam examinent. nihilominus nova peccata ne stiunt adinvenire, quam vix consessarius apnti eat in multis deliis qui se . Ea igitur perscidae propter ipsa tum inopaeitatem non

tenentur ad aliud ex men, quam ad illud . quo peccata magis nota pomnt aecusare . Caetera supplere debet μυι . R dotius Consessa ius illas interrogando quoad ea , in quibus potuerunt petrare . di meliori mada , quo potest . species . A numerum Meratorum inuestigare. l. obser.et Confessarius In inuestigando numero meratorum, disieillimum eae illud adinvenire quoad actus internos respectu illorum . qui dis in pee to Perseverarunt; unde, ordinarie io quendu satis est si de tempore perseverantis in peceato interro get. Quomodo e. s. scire poterit numerum piaui desiderii optandi usura quoad usurarium, qui in hor pravo exere itio diu perman serit λ Quia dinumerare potem prava deflema Concubinarii, meis retraeis se. satis ergo est, quoad hae pecta a laterna s expri

mant tempus, quo in peecato perseveraverunt. Facilius numerum taltem probabilem adinvenire poterit a uum externotuis, s interroget quotiet huiusmo31 personae consuetae luerint meeare sngulis diebus. vel hehaomadibu . si Wero nimis strupulose interro xet etiam quoad numeriam actuum externorum , laeue errabunt vel per exeessum, vel per desectum: unde bene erit quoad odero. endum statum poenitentia etiam quoad peeeata externa, si essarius illum interroget etiam de tempore. A consuetudine pectanda . illud semper animadvertat Conleaaraus in examinando me nitentem a multo tempore inhonestia precatis inquinatum , εα maxime mulieres, non d bere scilicet inuistigare numerum , M uecies me prolixas interrogationes, sit cavete velit A proprium, di alterius periculum.

Ill. Quamois certum si Meeata dubia elavibus esse subjieienis da, sicula A paeeata. qua quis dubitat, an aliquando consessu a uerit: nihilominus Consessa ius, ne ex hae doctrina poenitentes

in angustias res stantur. moneat eam non tendendam , quo

ries adest moti um prudent tali, dubia deponendi . Hi ne s -- nitens audiat a dcisci. A pio Conti ratio sua dubia parvipendati. da esse. s S ipsa prudenter diiudieare possit Necato assensu inon probrasse, non tenetur talia purata confiteri . lta s sui, erit diligenter plopriam eon eientiam examinare. s peem tum . da quo dubitat an illud conseris fuerit, talis surrit speciei, ut debuerit memoria occurrere; si semel, aut iterum quis diligenia ter generaliter confessus fuerit. pileυν deponere dubium , quo timet illud in eoosea cine non manifestam . idem dieas . h ad I Confessario, omnibus inspectis , de tali dubio despicie ,

lv. luantur aliquando Conse Iarii, qui dum ex eipiunt e se o

scinem moribundi . semper malit periclitantis, nimi serui ut ulunt circa integritatem materialum conis Notiis . quam Navi anx

Erida eum taedicto moribundo: cum etenim lupra omnia nueemtium fit illum e eitate ad verum dolorem reeeatorum , ct ad propostum emendationasi pol quam c vi sessarius unum, auealterum pectarum audivi εἰ tib . t rotus in umbere, ut cete do i ,. d. ivia meeatis. Hinc set quod ti postea sensibus destituatur. his .iit ciam fructu absolvere, si veto mei. ua se habeat . poterit daemodius, ct animo paca rore de aliis precatas inquirere. E. . a. sui, meeatis. Hine set quod ii nostea sensibus destituatur. his .iit ciam Duma absolvere, s veto mel. ut se habeat . poteritiis ne eommodius, ct animo pacatiore de aliis precatis inquirere. A rea. .ertat etiam Consessarius , quod etsi itis mus novi tam oro,imus morti videatur. a ni tominu putet bene esse illi eons monem excipere , non teneri au in tigritatem materia emeon emonis , quoties non posset sue maeno labore, fi damno . vel plena cogitare de suis peccatis, vel serracinem protrahere. v. Non egre ferat Consessarius . s sciat aliquando suum i uenitentem ad alium aecedere, ne fi semper ad se aecedere comis pellatur, ob vereeundiam . vel morem aliquod prave taceat pereatum. Nihilominus si seiat hoe caepe a lis nitente seri, non amplius exeipere debet ipsius Consession se iram ita agendo satiad monstrat ipsi non tis aperire statum e seientiae iudi , qam modo ergo poterit ipsum spiritualiter gubernate 3 Accedit modo uni, mrido alteri confiteri sua precata, posti esse lassicient indiis eiura desectu Aoloras . A propcisti . dum elonim xerus adest do ior. gratum e it puerulenti Consessario innothscere totam uitam ante aliam, ut ita ea; tiora remedia possit illi prati re, ipsum rue.s opus sit, remavere ab Derasone . A petieulo recrandi .iuid ereo dicendum de mulierculis uitum habentibus Confessa rium indulgentem . cui omnia inhonesta de erant , alterum verioris disciplinae cui tantum leuia 3 Hae ratio agendi potestne ulla enus in praxi a aravi hi meri si exeuia i vl. Cauti sot Consessarii in exeipiendri confessiones Icliota. rum , nam facillime . A sine ulla necessitate in nisessant eompiliseem merati . Moneat ereo nequa in contemone licere sne ne e.nitat. alterius famam denigrare . . vli satis explieavi qum neees alia es ε eredidi pro absolutione rentabundis amertienda. Monere tamen iterum uolo Conses sarium ut dum scit solum per testes moribundum signa doloras. vel optanda absolutionis dedisse, curet eosdem es et esse praelen tes, dum motibundum absolvit . ut ita veriscetur consessionem fiseri in platentia confestarii mediis testibus . veluti se effient inter eis . . Si uero non amplius snt praesentes, nee possint hocari, solum solvat moribundum sub eonditione , si ita nempe adminil rara possit hoe Latramentum; sub conditione et nun tantum danda eniti necessitate absolutio. ubi Oeeurrat dubium rarionabile de va-io e sacramenti. sicuti revera Meutrit. s leues a nt. vi I. Solent quidam Consessarii assuentis Moribundis senti et destitutis faenius iterare abstitiitionem sub eonuiti ae id maxime piast,nt ii . qui putantes quodcumque senum etiam naturale amotibunia exhabitum. inteipletari posse eum aliqua richahilitate fieri etiam ad obtinendam absolutionem, S quam umque vel

tenuem probabilitatem in casu tautae neeas alis suffieientem e se, ut moribundus sub condatione absolvatur . quam opinionem mordicus tuetur etiam viva in Appendice damna arum pso nilonum .ii. Hae ititur etiam opinione te enta, ncin mihi Metur approbanda maxis illa saepe saepius abis.endi moribunum .

98쪽

nuare eit sub conditione. Ratio est . quia neque sub eondit: ne teranda est absoluti , quoties saltem aliquo modo praesumi non possit fieti no .am conteitionem a mari hunati, eia modo, qua ab apso fieri potes , alias irrationabiliter iteratur etiam sub conli elone absilutior si autem ipsum anxie respirare an timi. vel ali. ruis alter motus naturalis , reputandum esset sienum nouae eonia emodis, oporteret possie aliquo pacto eredi, infirmum talibus aiactibus sine interruptione petere consessionem. Aecidit quod ide dicunt huiusmodi instimum posse sub conditi ne absolvi quaa ieet ea ligna fundent tenuem probabila talem; adhuc tamen necessitas moribundi lieitum reddit . quod alias esset illicitum ah e autem neeessitas videtur testare quoties his, val ter , eum proportionata aliquarum horarum distantia Confessarius absol. e rit moribundum . secus dicendum , ii Hie morabundus alaquod de naso det signum , quod non videatur mere naturale; sed positi aliqua prudenti ratione interpretari per illud peiere absoluis ionem , nam tune certe iterum est absolvendus, quamvis antea atram nites sub eonditione luerit absolutus , ut vi se patet.

CAPUT

Ea de configone invitida ob defestim sanitentis. vel Co esurii. 1 onsessio invalida est primo, ob desectum pre

nitentis, si requis to dolore careat. Qui, pertinet , si a 1 quis inter confitendum morialiter peccet, puta, quia temere, vel per erassam ignotantiam omittit pec catum mortale, aut de qu rationabiliter dubitat,

num sit mortale nis in hoe ea su bona fide arbitretatur, se constendi obligatione 1anmunem esse) vel denique, si exiguam valde conscientiae dis euisonem in siluetis se coniiciat in probabile perieulum omittendi moris c. Unde, cum talis Consessio sacramentalis non sit, tota est repetenda. a Sacramentum Poenitentiae non potest esse validum, atque inscitmer Siquidem hoe metiliare est in Sacramento Pinnitentiae, quod debita suscipientis dis

postio, videlicet dolor de precatis, si pars illius esi

lentialis. a Contritio . seu attritio ex supernaturali mcitivo, quae cum saeramento suffciens dispositio ei ad iustificationem , debet se extendere ad omnia mortalia , satiein virtualiter. Nisi enim hoc dicamus, cransequens esset,

nihil repugnare, quo minus vera contritio, aut attritii

consistat cum actuali affectu ad peccatum mortalei Id autem probabiliter diei non potest s uti satetur Mater. 4 Qui ob ianorantiam non murtaliter culpabilemveecatum etini teri omisit, non tenetur postea integram nsessionem repetere s Secus, si ignorantia mortalis suit . Exemplum habes in puero, qui pie eatum aliquod, V. C. nicillitiem . arbitratus est, cile leve, vel

nullum peccatum, sed postea grandior saetus intellexerit esse mortale ; item in rusi leo rudi , di imperito,

qui ex ignorantia non crassa peccata solum genetice constetur , quia a parocho suo nunquam de ea re in fluctus est; talis, si supernaturalem de peccatis pcae. nitentiam eum emendandi proposito habeat, videtur valide absolvi, quamvis cum obligatione, ut, s posea in Cateehismo, Concione , cie. melius insimatur , di praeceptum divinum de integritate Consessionis

cognostat , teneatur omnia mortalia se eundum spe ciem . di numerum explicare.

NA. Porro Consesso st invalida ob desectum Con- effatii, ideoque repetendi. I. si Saeeidos iurisdict

ne omnino caluit, vel impeditam habuit per suspen. tionem ab ossicio , Excommunicationem denunti iam , aut contiaciam ob Clerici notoriam percussio.

,em. II. Si verba Absolutionis substantialiter vitiet. III. si absolvendi intentionem nec aliualem, nec viriathalem habeat.

1 Si Confessarius ob surditatem , distractionem, vel

somnum aliquod peceatum mortale non intellexit, via

ditui nihilominus valida esse Absolutio a dummodo poe-mitetis bona s de egerit, & culpa in solo Coniessario te sederit . Ratio i Quia essectus, di essentia Saeta menti consuete potest absque integra, di specisca peceat

rum explicatione , si ea sine culpa poenitentis, suumque dololem Sacerdoti explicantis intermittatur. Si ta men mentiens id postea te sciat, debet iterum peccatum

illud cla, ibe, subjiceret Quia semper manet obligatiocmnia mortui a constendi secundum speciem. N umerum, ut aia omnibus directe, R in specie , seuti institutioni huius Sacramenti consentaneum eu, constratur Absolutio. 6 Addo Tameis contingat, Absolutionem sacerdotas ob aliquem occultum eius desectum in alidam esse, raro id obstitutum poenitenti inculpate desectum igna tanti: Quandri enim is in proxima Consessione absolvetura peccatis, Absolutio illa extendit se ad alia omnia, a quibus se ante absolutum bona fide existinabat. P. Lauman P. Si Consciso. qur si de Anm poenitentis, aut

Confessarii invalida fuit. denuo instituatur apud eun dem 1acerdotem , non est necessarium . peccata secundum pure in , & numerum repetere, modo Confessarius sta tum poenitentas adhue recordetur, saltem confuse, ut convenientem illa poenitentiam impone te possit. Proh ex

praxi; Si enim Sacerdos audita Confestione animadvertat , poenitentem non satis dispostum, de attritum es se , interdum difffert Absolutionem in alteium diem . Si autem eontingat , eum interea species percatorum oblivisci, non ideo exigere solet, ut Consesso repe tatur, sed tantum, ut de peccatis verus dolor eum emendationis proposito eonceptus sit . Ratiri eli

quam is pius dedi ; Quia speeities . & particularis

peccatorum manifestatio, aut cognitio per se, & smia plicater non est de essentia, ae necessitate Sacramenti, sed tantum de necessitate praecepit divini, eui prenitens ante satisfecit, enumerando omnia mecata . idemque solum desinum v. C. contritionis iam supplere tenetur. Addo denique a Tamets Consessarius nee si a tum peccatoris generatim recordetur . sed id tantum quod si hi consessus fuerit, eumque )am recte disposi tum absolvat, peccabit ille quidem, cum non recte suo munere in poenitentia imponenda 3ce. fungi ponsit. nihilominus Absolutio valida, & poenitanti erit

fructuosa.

R.etilis in praxi offerianti . . Dum Consemrim repetit personas rudes multa ignorare .

quae tenebantur scire. fi velit dienciscere . an ipsarum i*noran. tia fuerit ita .iter culpabilis , adeoque an ipsarum Confessionessuerint semper nulla , interroget, an aliquantia vere timaerint non talis seire . si nunquam ipsa tuim reclamavit conscientia . nee erediderint se non luisse uincienter nitruvias . ipsarum igno. rantia non censenda graviter culpabitas, eum nunquam ammad umerant se habere obligationem magis addistendi. Dum propter m velint qua necessaria sunt ad valorem saeramenti, di quae in omnium sententia necessario sunt credenda nece state medii ex hoe capita tales per da non sunt cogem ae ad repetendat eom estiones . Adverrere tamen est non esse absolvendat . fi priua saltem non instruantur de attieulis Trinitatis, A lnea natio . ut constat ex propositione M. damna a ab innoe. X l .: ae lusu per debent promittere se euraturas addistere alia , quae tenentur eire, dum ea ignorent. Quod si iuste dubitaverant plura nesci te. ae saepius audierint eon se tendiam reclamantem. quia e E. Pato ehus . vel Consesurius ipias admonuit a pluribus ignorari ea .

quae sub eravi tenemur stire. ut sunt a tituli arm ii Apost totum, Praecepta Decalogi ae., tune fi nullam fecerunt ditiaeniat an petiendam suam ignorantiam , hae graviter eulpabiit , uip ite qua tu eientem eognitionem habuerunt di nullatenus curarunt illam expellete. Ex hiς videat Conse rarius quod iude tum iacere Ao-

nute malo, quo tot , di tot labaram . Optimum emi si si

diligentius eraminandam iustitiam suo,omn eote:

deret, si aliquod i uerum non restitueret, specunia numerata iuxta pretium leeale..2.ὰ aliquo alio capite et ei rea quod illius conscientia non eos . . clamate. Item interrogandus. an talem adiverit Conse peti qui non multum videtur eurare de eonsuetudine meeandi detrequentanda aliqua clamo, de non remoxendo a ni litieribus familiaritate , de vestium nimio oti, is a et

minanda Ae. . adeoque iere nunquam ah ipse nnam vel Alcora absolutionem . si ex his moti .is electus si Vitituri ut non videat. non fuisse an poenitente necessariam dis os, ri&M reei pendum cum fructu Poemtentia sacram h is in ira

Credendum dissicile evenire ob , ii quod ., hii V e. oria pluribus erigi. Ego semper vidi ad hos Cou effartiti iri catervatim confluere pinnitentes . qti' ses

ur n n ehristiane vivere r qua erect ratione ad iliri. - . 's

ter aecedunt Ad maiorem autem animarum pe=nieler e , e liquando Danaon , ut non solum sussicienter docti Iespii a non paveas habeantur u ellam

ius f mentiri leviter in confessione ει se non

Illam invalidam ι nihilominui potest id esse iridi s -- rit

dixi alibi . spectat proinde ad prudentem Conis larium' .a: Deinde animadvertat Consessarius quod licet mee

. nihilominus aliqui ereutari postlint ratione ignoranti di boni fidει, ut dum iustici, S scrupulosi nimis augent tume.

explicandi. Oportet tamen a Consessario rediet ad ditandam qu/ntum fieri potest , . Erit,didi. uicendam , IV. S um Conse Iarius non tam timeat de valuis anteactarum

Consessonum sui previtentis, necesse eit ipsum seire dis 2 debeat cogere luminertem ad faciendam conti monem aen VIR quando solummodo id debeat suadere. Certum iIturin ι2randis esse oram consessiones, quasne illa, vel quia laevit aliquod grave pereatum i ' 2 ouia A

me dolorem, nec propolitum habere emendationis non tignora Iit . Item , eum ex dictis alio in loco non elatuetissio valida , & informis, dum grauiter xliquis de cit in exa s c endus eii poenitens ad repetendas consessumes . quas Consessarius gnovit maleticisse fectu examinis. Dum veru

99쪽

Theol. Moral

a In tribus ea sibus omnis sacerdos a peteatis absol-ψε ie potest . Primo : si Consesso sit tantum de veni libui . seeundo: Si Consessio sit de mortalibus, a quihus pinnitens ante absolutus fuerat. Tettio: In moriati, articulo ab omnibus peccatis. Diserimen autem est , quod primam, & secundam saeuitatem Ecclesia ause tat Sacerdoti excommunicato denuntiato, vel nototici pereussori Clerici. Tertiam vero non auferat e Quia non expedit propter huius sacramenti necesstatem 1 quamvis absolute loquendo auferre posset. Quae omnia

v. praefato . qui ..tietatem . Quia pariter re

A. Iun. dolo im lilia,si Quamvis a solute loquenoo aut erre podet. Uuae omni qua' mea non chriiii 3 2 Lia.Mim i is,m ticia solum utilis a Iguunt, ejusmodi iurisdictionem Saeerdotibus non ditis eonse Mnem g i. iisti, in pistetitit eon lassionibus com vinci Iure , sed ex Ecclesae concessione competete . - VI hi uiti conducit ad vitam melius institutdd Etenim iurisdictio vel immediate a Christo datu . isti

Capes. ι. Iri sis,ianda .st Consessio stetieralis o m 's, iudi st,tum a sumere . E. g. statum Eeelesiasticum , χ' u- utilem: tieut etiam matrimonium eligere. serupulos sev RI 'φα. . . i. ., o est profieua , quibus tamen permittonda uellet ex scrupulosis Libertinis. de quibus tr. I. q. est , si 'o; -ἡ;. . ld. inhonesta vixerunt, A semel cum de emi a ii, e fietatitet censem sunt, non ipsis permittatur ita dat ostia . . liti, ipsi, vel etiam Confestario

' l-- ,i. mnetalem laetunt e se nem . non nare spe atis examinandi . nec desinant tempore immorentur 3Π mis iti. m. . Demum iis, qui semel de

. si petant novam generalem farere e semonem; Itiori t,is id otitur ex insorum pusillanimitate. Proprio amo nam non tam . . His in Diuinam milet cordiam

i , lare' 'i,. Iptimum tamen emit volenti rati. sistitutis . nis omnes illius anni rentat conses

ut etiam innuit s. Franciscussalesius latraries. s. s. e. s.

do ita examinandi e scientiam, ut stilicet non solum quoad Merata omnibus eommunia se examinet sed videat in quibus de- eeerit quoad peculiaria sui status a ut si fuit Mereator, Causidiis

2: patii similias cte. . addendo optime iacturum si ad m,i. m. obsidium eadem scribat. Noneat insuper, ut speciali Te eulat ea metatis post ultimam eontimonem commissis & det et 'huz ti, e titissus fuit, ne Consessarius putei talia mem: , .g is, Eliam solum sussieientem . non vero necessat am .nstra .ero patienter audia . interrogationibu adiuvet, nec in dium demonstrando curet iis ius aecelerare consessionem . postquam sum lenter audivit, non statim absolvat . sed iniungat novas zfius zote, sed etiam, ut ita eum manti dispositione, ademove maiori fiucta. absolutionem recipiat . Illud etiam animad vertat, quod si aliena rei. vel iamdi restitutionem fatere tent. me s aliquam cicea fionem dimittere: fi cum inimico reconciliari. haec omnia plastet ante abso u ionem; quinimmo. ii expetiti

verius apua Genet de sacr. c. o. q. 3.

CAPUT

DE Ministro Suerumenti nitentiae , atque in eo requipia jarisdictione . I Oolus Sacerdos a peecatis absolvere potest . Su.

minus clare signifieaxit , sicut T

intellexit , potestatem hanc remittendi momnibus concessam esse, ses iri ad id ei alem ordinationem, dc βP ab .t quorum deputarentur; quales sunt linu - κε proinde ordinatione )kimisitio tu isdictio . quiniue autem in s exdo V --ἡ tii

Colligitur ex facto Chtini Joan

pulis suis iurisdictionςm remittendi, ter, σ ego mitto πω D φής π μ' P. Absit uii, di retinendi pe M ges, que iurisdictionem

a pecenis est actu d hie distinguendum in subditos requi it di potestatem iurisdi est inter potest item O qm is o nibus sacerdoti-ctionis. Nam PQ ςil Christi institutione

bus aequat s , iuxta verbum 'Clitasti r Quorum remiseritis peccata. Sed elita

men ren Q - - . M. iiti. autem , de determinatur

Lllata .sive erga omnes, sive erga eertos fide es. Ad eum tame modum, sicuti qui Jum Doctor ereatur , ἡ ΟΔ estatem accipit iudicanda de rebus in Jure eo Ρ Ψε Cathedra publice docendi , sed ta troversis, vel R se in actum exireno: pcitelli donee accepta iurisdici: one alicubi Judex, ve 'aeccpta Cathedia alicubi Prosessor constituatur intenim suras aictio vel immeaiate a Milto datur, ut

Apostoli, , & speetaliter s. Petto dabatur tanquam in Sueeessoribus suis perpetuo duratura , ut nunquam se-Hesa Visbili in terris Pas ore, & Summo Capite destitueretur, atque ut ab ipse conveniente ordine potesta, spiritualia iurisdictionis in reliquos Dei Saceld tes, ae Ministros descenderet , adeo , ut omnes pos Apostolo, iurisdictionem a summo Pontifice mediate, vel immediate aeeipiant. a Ju isdictio in foro Poenitentiae alia est ordinaria, quae alicui tompetit ratione Oficii, suo singitur, qualem habet Summus Pontifex . Ae eius Summus Renitentiatius in omnes Christi si)eles; deinde Episeopus.& eius Uiearius in omnes tum Clericos , tum sileos suae Diceeesis, Praelati exempti in subditos suos, farci chus, vel ejus perpetuus Vicarius in Omnes suos Parochia nos . Nec Reges, nes Duces a iurisdietione Ordinatiorum, ubi Sedem lixam habent, eximuntur, quamvis Pontifeio Diplomate . de consuetudine licentiam obtinuerint , quem, is approbatum consessarium eligendi . Alia iurisdictio eli delegata , quae alicui competit ex concessione ordinarii; de qua insta. 4 Episcopi, Parochi, aliique Sacerdotes , propterea quod ipsi variis in locis saetificantes eiulmodi saeuitate opus habete videantur, cuivis exposito , di approbato consteri solent .s Iurisdictioni Ordinariorum aliquis subiicitur non tantum constituendo in Dioeces , vel parochia domicilium , sive habitationem perpetuam , sed etiam quas domicilium , sive habitationem ad tempus non admodum breve negotii alic uius causas scut explica i L. I.

Tr. η. C. I a. n. I. Unde scholaris V. C. cuius parentes Constantiae motantur , ipse vera nudiorum causa Monachii versatur. utrique Parocho tam Nonaeensi . duum Constantiens eonfiteri potest : Attamen non pot-

.st ab utriusque Di cestos Epascopo ordines aeeipere sed solum a Constantiensi , vel in euiu, Eeelesia beneficium obtinet ἔ ut suo loco dicam. N B si Sacerdos coniti tutus sit ab Episcopo I 1 ohosti militum , etiams alii in aliis partibus in s

eum mortuorum militum adscistantur . tamcn omne,

Osu, sacerdotis iurisdictioni subjecti sunt , quamdiu

morat iter rem aestimando censetur una cohors sub tali Duee eonstituta . 6 Αd dcimie illum, vel quas domicilium eonstituendum tum animus requiritur , tum factum . Animus eons stit in proposito voluntatis permanendi perpetuo. vel ad tempus anni non modicum . Factum consime in actuali habitatione. 'NB. i. Qui habet domicilium in civitate , vel et-sro , s ad villam rutalem se transferat recreation scausa , vel ut ruralia exerceat , ibique non electa se pultura decedat, non in Ecelesia villae , sed suae Parochiae sepeliendus est. N B. a. Qui in duabus parochiis domicilium habet. in quibus diversis anni temporibus habitare solet , talis censetur habere duas parochias, ut proinde ips liberum si, in altem tra malit, Sacramenta suscipere idummodo in utroque loco per magnam anni patrem habitare soleat. Nam alioquin, s recreationis tantum causa ad bre e tempus in alterum locum secedat , unum parochum habere censebitur , in cuius Pameli iapi incipalius habitat.' Vagabundus i qui nullibi domicilium habens vertasatur in loco sne animo habitandi , vel manendi eonfiteri potest cuivis Parocho, & expiatio ejus loci. in quo pro tempore versatur r Nam vagabundi ubique sortiuntur forum: sicut & in externo foro quili-het Judex Reos vagabundos ea pere , se ob delicta . etiam alibi commissa, punire potest . praeterquam si a Judiee delicti petantur. 8 Vagabundorum matrimoniis parochus assistere non debet, nin re hene examinata , ves ad Ordinatium

delata

, Peregrinus qui alibi domicilium habet, fle moratur

100쪽

Lib. V. Tract. VI.

.lteri expolito sacerdoti eonsteti potest . etiam tem pote Palehali. idque ex taeita voluntate Ordinariorum per consuetudinem eonfirmata. Testimonium hi pahoebit adserte debent Palchalis Communionis. io Peregrinus iudieatur , & absolvitur in nitentiae soro . etiam quoad reservata metata , secundum

consuetudines loci elus. in quo se iudicio submittit. it Qui oldinariam iurisdictionem habet , alieti s eerdoti potestatem a peceatis ab luendi delegare potia est, in quo delegandi iure luperior n an dependet ab inlatiore . Unde sevi parochia nos instari , Ae invito Paroe ho absolvere potest Episeopus , Ad Dicere sanos quoslibet inscio . Ae invito Epikopo absolvere potest xapa, ita non minus eandem potestatem aliis delegare

possunt.

ix Delegatus subdelegare non potest a Quia delegatus non potest agere ultra id, quod ipsi eoncessum esticonceditur autem illi tantum facultas utendi, sive exeriacendi iurisdictionem , nnn item alteri committendi , qui, hae duae facultates diversae sunt , ut una alteram secum non trahat. Qia simili ratione usuarius tu, qui dem habet utendi. sed non alteri concedendi; id enim ad proprietarium pertinet . Excipe primo i Nisi ipsi Decialiter id conredatur, ut nimirum etiam possit sub-Gelegare . Et vero id speetaliter ipso iure concessumesa delegato Principis, puta , Papae. Imperatoris , ut causam demandatam sibi possit alteri subdelegate , ii partes e n sentiant. Limita tamen: Nisi personae indu-nxia specialiter delecta esse videatur uti seri solet in e uss gravioribus, puta matrimonialibus, quippe quae solis Epistopis . eorumve ollieialibus ex Curia crim-artim solent i scuti notavit Abb. in e. si pro debilitate , n. q. eod. tit. Praeterea se commistim fuerit era-eem praedicare , excommunicare , vel absolvere aliquos , vel dispensare cum irregularibus, Del in angere paenitensius . non potes alteri demandarer Quia in his non plena iurisdictio, sed sola eius executici a Papa e mmis sa eenseti debet , nisi si Letitus ex Culia destitiatus

cit. e. ult. I. caeterum . Excipe secundo Nisi alie uidemandata fit universias eausarum, ita , ut quasi Ordinarici munere langatur in iudicandis omnibus causa certi genetis, aut in eerto loea. Duobus autem modis demandatur alleui iurisdictio ad unieersalitatem causa.

aum ut eam quasi ex ossieto exeleele . N interdum

alteri subdelegare possit . Primo : Si alicui delegetue iurisdictio, ut sit in privilegium perpetuum ratione dignitatis, Ze ossieti sui. tune enim talis potestas iurisi fictionis eensetur quasi ordinaria . Exemplum habes in

Synodo Tridentina, Episcopis committente potestatem dispensandi in irregulatitatibus . ex delicta oeculto pro venientibus. Atque hinc resolvit Henriquer , si spi seopus sat cho , vel Pi vincialis Guardiano commitiarat saeuitatem absolvendi subditos a casibus reservatis, pos Ie illos Musmodi potestatis executionem alteri delegate, non ita generatim, sicut ipsis eommissa est, sed particulatim in certo casu, ves ad certam personam aiasblvendam, V. C. si Parochianus a parocho petat, ut

plenam, quam ipse habet , absolvendi potestatem suo operatori , vel Monasterii Consessatio concedat . Quam tamen doctrinam intelligendam puto, si tale ab sol mendi privilegium concessum sit ratione offeti inpet petuum ἔ seeus s sit privilegium personale ob hominis industriam datum. I Seeundo i Qui habet vicariam administrationem Ioeo absentis, V. C. Parochi, saltem causam aliquam particus alem subdelegare potest , non integrum ossicium . Quod breviter his verbis tradi potest: Visuritis , seu

uectirutus cooperatorem issciscere puta , non utilem altertim Vliariam. Excepto, si consuetudri id permittat Vicat iis . ut non minus, quam Parochi ordinarii, si eos ad breve tempus abesse contingat, Viearium suo

loco stitistituere possint; stila instruens Vicarium , ait Sylv. seiens talem consuetarinem , implicite consη-tii in talem suta tali rem . I 4 Is , cui osseium , seu nudum ministerium , seu simplex tutis di titi in ordine ad certos actus e mmitiatitur, di non integrum offetum iurisdictionis, Conpe

ratoti alteri talem saeuitatem subdelestare non potest sine speciali licentia committentis . Quocum tamen non pugnat, quin Parochus , aliusque ordinarius specialiter committere posse Cooperatori , aut delegato suo, ut alterum substituere queat nomine, & authori tate delegantis.

is Ad iurisdictionem alteri demandandam in foro

Poenitentiae requiritur actualis consensus delegantis, existerno signo manifestatus . Prior pars piobatur Quia T. Lap nian P. II.

delegare iurissictionem ea actus voluntatis eius hominis, qui potestatem habet: Ergo sne actuali volunt a te ipsus non consertur alteri iurisdictio 1 sine tu his dictione autem irrita est Absolutio in sero Poenitentiae Altera pars probatur e Quia delegatio iurisiictioni, seue S aliae eoncessiones θ seri debet modo huma tio. & sensibili . ut ab altero cognosci . de aeeeptari

possit . & ideri non suffeit mera voluntas interna. sed eam ver , scriptura, aut facto suffc:eniet niani sesta

io Nee rati habitici sperata In futurum . neque in praesentia Curati rationabiliter praesumptus consensus , si re ipsa non adfuit . ad iurisdictionem ennserendam sussicit. Nam Sacramentum Poenitentiae invalide eo fertur ab eo, qui iurisdictionem actualem non habet a Sacerdos autem absolvens spe suti irae rati habitionis earet iurisdictione , Quia , ut supra dixi, iurisdictio de

legata non aequiritu e sne consensu delegantis , quem tempore Absci lutionis deletans ncin habet , eum rem ignoret: Ergo Absolutio invalida est. Neque vero raiati habitio subsequens eHeete potest, ut Absolutio antea data conualestat , Quia valor Saeramentorum pendere non potest a suturo eventu contingente . Unde illud Navarra e Satramentum, qaod ab initio nullum es , nia

la rati alitione, eti)m Tapae . Datiatim fieri potis. Quod

ad prae su mptionem e sens in ptae sentis attinet, licet illa rationabilis sit, tamen nihil eonsert ad valorem sa. eramenti, si re ipsa eonsensus signo quae unque deela. ratus non est, eonsequenter iurisdictionis eoinmissio defuit. Et haee doctrina etiam scitum habet in saeramento matrimonii, ad euius substantiam post Concilium Tridentivum requiritur praelantia Palloris ordinarii; cum enim licentia requisita ad valorem actus necessario

antecedere debeat , l. si quis mihi, s. iulium , is de

acquir. haeres. eonsequens est . quod sola spes latitabitionis pollea suturdi, vel salsa existimatio . seu praeis sumptio eonsensus praesentis non sussiciat ad praesta dum matrimonii valorem. Aliud vero dicendum est de Saeta mentis reliquis . quippe ad quorum administrationem non requiritur consensus Pastoris ordinarii, ita ut

si de substantia actus, sed solum, ut debitus ordo in se etesia serueturi ad quod susscit plerumque rationa bilis praesumptio praesentis consensus, aut ratil, abitio.

nis secuturae.1 ui habet facultatem aeneraliter delegatam , V.

C. Parochus ab Episcopo , absolvendi a calibus reservatis. potest eam alteri sacerdoti, si ipsemet in talem ea tum reser vatum incidat, erga se ipsum committet e r Quia non cri , Episcopum , vel Parochum peioris esse conditionis, quam subditos. Cum igitur tui e . Quo hodie utimur. perinde Parochi, sis se ut Episcopi. aliique Praelati exempti idoneum sbi Consessaliam deli gendi ius habeant, eonsequens est , ms omnes ab sol vi pota se ab erusmodi ea se . tanquam qui eo loco S i periori reservatus non sit . Quod contrarium sentientes asserunt jurisdictionem delegatam non extendi ulti a person min delegatione expressas, id inteli igitur de certo aene re personarum. Narn, si delegetur potestas respectu omnium subditorum , seu totius Communitatis , ex quadam aequitate censeri debet , comprehenias egeetiam partes Communitatis . Quam interpretatio nem merito facimus in re favorabiIi 1 cuiusmodi est e Principis hent ficium , casuum ieseivationcm a

seiens.

, , sa) Parochi apud nos Italos nullam habent δε-

eultatem deligendi sibi consessarium , qui non sit ,, ex approbatis ab Episeopo. 18 Consessarii ordinum mendicantium omnes Cliti sti s deles a quibuscunque sententiis , Censetis , aut pinni, Elelesia sistis absolvere possunt, exceptis iis, uuae in Bulla cria Domini eontinentur. Ubi nota , hoepti vilegio nullam concedi facultatem super irregulari

tatibus: Quia illa non per Absolutionem, sed per dic

pensationem tolluntur, eum non tam poenae sint, quam

Canonica impedimenta. a a Sodomitae occulti absolui possunt ab Eoiscopo, & a mendicantibus. - sa In Italia tamen alia est ratio: nam Regularesis absolvete non posunt a sex easibus Papalibus , quio videri possunt passim apud Theologos, a quibus t

se men ab Iolvunt Regulares intra urbem. - Ulterius regulares absolvere non possunt a eas s.censuris, quos Episcopi s bi reservant. Ulterius,, nec a procuratione abortus seetus animati , quae esto casus Papalis Episcopis pro absolutione a Pontifice

,, eommissus. Demum ne calumniatores e sellariolumis in materia sollieitationis per ealumniam illos denun.

is tiantes.

Cone