장음표시 사용
221쪽
aliis dicimus quod omisit, quia sui i
stituti ratio de Angelis loqui non postulabat . Ut enim scribit Hieronymus ep. I I p. solum voluit Moises rerum corporalium creationem describere, a quibus Angeli alieni erant. Ad U. non valet argumentum ad probandum incertitudinem substantiae rei ex incertitudine ei reumstantiarum ejus. Multa enim sunt, quae certa habentur in sua substantia , quam cerr m utique reddunt, vel fides , vel experientia, vel naturalis ratio ; S tamen circumstantiae illorum sunt omnino incertissimae. Et hoc praecipue habet locum in explicandi modis,qui varii possunt esse , secundum Scriptorum varietatem; & tamen res, quae explicatur, non est dubia . Ad UI. si argumentum valeret, nec etiam homo debuisset poli caetera corporalia creari. Attamen Angeli creati sunt post creatum coelum, quod ipsorum erat sedes; sicut homo post creatum mundum, n quo habitare debebat. Controvertitur modo inter Seholasti eos, an haee sententia , qua diximus , Angelos si mul cum mundo corporeo fuisse creatos, in de fide ; ita ut contraria dicenda sit, vel haeretica , vel erronea , vel saltem temeraria r Gregorius Ariminensis , Ferorariensis, Melchior Canus, & alii nonnulli , docent, de fide esse . Alii vero magis communiter negant ;S.Thomas hujus est sententiae , docens, quia de fide determinatum non est ἔ ac proinde contrarium
nee esse haereticum , nec erroneum. Pleis
rique tamen distinguunt inter tempora, quae Concilium Lateranense praecesserunt, S tempora, quae subsequuta sunt;& di eunt, quod vere temporibus illis non
erat nec haereticum , nec erroneum eontrarium asserere , quia Ecclesia nihil definierat . At quia Concilium Lateranense
definivit, post ipsum asserere illud idem,
est haereticum , erroneum, & omnino temerarium . Estio tamen non assentim ut
dicenti, quod S.Thomas, de S. Bonavenis tura,qui posteriores Concilio Lateranensi fuerunt , hane quaestionem tractantes, decreti illius non fuerint memores; &rationem subdit, dicens e ,, Nam alioqui , menticinem aliquam ejus fecissent, nec , , de sententia contraria , tanquam de libera
opinione fuissent locuti ; quandoquidem & hi, qui etiam nunc fidei quaestionem
is hanc esse negant,tamen propter verba de- creti , saltem alicujus temeritatis notantis dictam Opinionem . D Etenim S. Thomas
vere meminit Concilii Lateranensis , &ipsius decretum explicavit; ut docet P tavius dicens: δε At Sanctus Thomas i L. is opusculo , quo Decretalem illam expo- ,, fuit, censet ita decretasse Synodum adis, , Versus Origenis errorem ; qui spiritales, , creaturas solas, ac per se, ab initio conis duas asserebat; corporeas vero ex acci-D denti, non autem ex primaria destinati Os, ne , ut eo velut carcere Spirituum delicta, , plecteret; contra quos Innocentius ita
is sanxit; utramque simul, hoc est pari consilio , S primario constitutam a Deo, idis is que ab initio temporis, hoc est non exri omni aeternitate. Estius tamen, & Iueninus, hanc explicationem Cajetano, non S. Thomae , tribuunt . Verum haec explicatio nec satisfacit aliis, qui putant, initium illud temporis verborum Concilii,
aeque sgnificare tempus creationis An gelorum , ac rerum visibilium ; ut nos Paulo ante probavimus . Denique pro
hoc nostrum est judicium , quod vere quaestio hae e ante Concilii Lateranensis tempus ad fidem non pertinebati unde salva fide pro utraque parte poterant Pa tres, & Scriptores, libere opinari; post vero Concilium , quia Concilium noris
ex proposito hoc definivit , sed quasi ex
accidenti protulit, nec quoque expresse ad sidem pertinere; attamen negandum non est, quod contraria sententia, si non haeretica, nec erronea, est sne dubio prae
senti tempore temeraria ; quod ex dictis
Remanet tandem, ut de Loco ereationis Angelorum pavea dicamus. Existimant quidam Angelos suisse creatos in coelo SP dereo, quod est proximum empyreo hujus opinionis est Fraisen , qui Hieronymum pro se eitat. Alii vero volunt, comettos fuisse in eoelo empyreo, quod est Beatorum sedes; se intelligit Est ius , qui
S. Thomam pro se allegat. Quidam a se runt, non omnes Angelos suisse in caelo empyreo creatos, sed illos, qui motui coelorum deputati sunt , fuisse conditos unumquemque in suo coelo, cujus mori ni deputatus est. Plerique creatos dicunt in aere I uti sunt Rupertus , Eugubinu s&c. Denique non pauci sustinent, incer tum esse locum ereationis Angelorur quam opinionem eommunissimam profert Cacheranus, & eam ex prolata tuetur
Dicimus III. Angelos fuisse creatos in ecclo
I. Probatur. NulIus est Seripturae locus,qui huic
222쪽
huic a Semoni opponatur; nullum est Hiserum testimonium , quod contra eam faciat ; nulla est ratio convincens, quae pro oppositis opinionibus urgeat i ergo amerintio nostra prae cunctis aliis est probabi- Iior; quod λIum nos intendimus. II. --nes congruentiae pro nostra sententia faciunt; quod sic de singulis probaturi Sum.. mus locus deputandus erat creationi summae creaturae I sed summa creatura est a geliea, de summus locus est coelum emis pyreum: ergo coelum empyreum deputari debebat Angelorum creationia Iterum; creatura spiritualis praesidet creaturae cor. Poteaei ergo creanda erat in supremo eo Pore , in quo potera lini naturae corporeae praesidere r Rursus; Homo si in inis nocentia permansiiset, in meliori terrae parte habitasset ; ergo quia Angeli in gratia permanserunt indigniori coelo h
hilarunit ergo in eodem coelo creati sunt. Consequentia ultima probatur . Notia enim Scriptura mentionem 'cit de transislatione Angelorum, sicut narrat transi ationem hominis in paradisum: ergo quum Scriptura sileat , quum sileat traditio,
quum ratio non convincat, dicendum est,
Angelos ibi creatas fui sse, ubi habitabant, ut ubi habitare debebant. III. Beda inis
Genes. I. asserit, quod supremum ccelum, hoc est empyrtum , a volubi Iitate mundi secretum eii mox ut crςatum fuit; unde eodem momento fuit Angeli1 repletum a. IV. Lucae ro . Videbam Satauam sicut fultur de caelo cadentem; Isai. I . quomodo taliseidisti de eato Lucifer Apocalyp. I R. factum est proelium magnum in caelo. Scimus ab Adversariis in praefatis imis co lum non explicari de empyreo , sed vel de aereo , vel de sydereo; at non ita explicavit Augustinus lib. II. de civit. c., striis hens; Sanctorum Adgelor M societatem illam in eoelis Aegelarum habitantem , istam, diabolicam , inde e coelis coelorum de eisaam. Scimus pariter, verba illa ab Ad verissariis explicari de habitatione , non do creatione ; sicut homo cxtra paraditum.
fuit creatus, te in par diso habitavit ι At non ostendunt de Angelis, quae M ptimo
homine n rrantur ἔ de quum non osten, dant, non possunt absque claro, & solido suadamento inter Angetlorum creati
nem, de habitationem, distin stionem es.
fingere. Arguunt I. Isai. I 4. In intum eanscendam; dicebat Luciser r ergo in empyre O nan habitabati ergo in Empyreo creatu a no
Lvei fero loquens ἰ ait i SI actae in intopositus , q-moda dicis, ascendam in caelum Sed quia erimas, caelum inli Dom/ua , em esset in cala , in earum coli, ubi solium mismiai G, capiebat ascendere. III. si angeli creati fuerunt in empyreo, habitarunt pariter in empyrm t ergo mali Angeli it empyreo quoque peccarum; sed hoc indiuenum est. dicere; quia esset ante faciem throni Dei peccare t ergo dici non deber, quod Anteli in calci empyreo creati sint. IV. Angeli pro illo itemporis in mento , quo erant in via , non debebant
esse in terminor ergo extra scelum e
pyreum habitare debebant; quia coelum
empyreum erat terminus Angelorum boonorum , infernum vero malorum i Unde in altero caelo praeliantes, in sydereo scialicet, vel aereo . Postmodum vietores adempyreum ascenderunt, victi vero in i seruum praecipitati sunt.
Respondemus ad I. Uerba illa Isaiae non sunt proprie Luciferi, sed Babyloniorum
Regis , Lucifero autem attribuuntur , dc hoc propter ejus superbiam , cujus ratio
ne de Rege illo dicta sunt. Caeterum si .
Lucifero, de Angelis ejus tribuuntur, c - ἰli nomine intelligunt Scriptores coelum Sanctissimae Trinitatis , cui aliquo modo se aequales facere volebam . Sic S. I ho.
mas l. p. q. 6 I. r. 4. vi tertiism dice dum , quod ιοquitur ibi non de caelo aliquo comoνω, sed de caelo Sanmsma Trinitatis in quod Angelus peccans ascendere voluit, dam voluit aliquo modo Deo aquipaνari .
Addimus , quod si verba illa proprie deo
Luci sero intelligi deberent, de eodem quoque sequAntia verba intelligeremusrNempe; super astra Dei exaltabo solium
meum se. Ascendam super altitudinem na. bium ore. Quod si hoc conceditur , sic a gumentamur. Quia Lucifer ascendere v lebat in coelum empyreum , dicitur non in eodem. cinia creatus: ergo quia Luci- ser volebat pariter ascendersi in coelum
Lydereum; super astra Dei dic. nec etiam i coelo jdereo dicendu ςst creatus t ergo etiam , quia Lucifer volebat ascendere
in coelum aeream ; super alitudinem nubiumere., ncc quoque dicendu' est in aereoc lo conditus, Remanet ergo , ut in te
ra creatus fueris; quod nullo modo Αdversarii dicta abunt. Ad Il. Coelum coeli vel significat cinlumis Sanctissimae Trinitatis , ut explicat S.
Thomas, a nobis allatus, exponens ver illam, in caelum consentiam . quae sibi ex
223쪽
a o Dissertatio CXXXI. De Auctore, &c.
coelum eceli denotat Omnes coelos, ut hahetur ex illo Psai. Ir . Dicitur. im ibi ecelum coeli prout oppositicinemidicit ad terram ; sed ad terram omnes cccii Oppo. sitionem dicunt i ergo per verbum illud omnes, eli significantur . Quod ibi die tur coeIum coeli per oppositionem ad te ram , patet e verbis illis Psalmi r Calum oeli Domino , terram autem dedit filiis h
Ad III.Numquam potuit eoelum empyreum Angelorum peccato contamin ruri ; &quanuis ex san stitate loci gravius reta tur peccatum , non per hoc tamen loci sanctitas peccati labem contrahit. EZechiel. 18. Lucifero dicuntur verba haeci Tu Cherub extentus , ct pyotegens, est y Di te in monte sancto Dei. ..., er peccasti; σeieci te de more Dei, s perdidi te , o cis να, protegens oec. Quibus verbis clare ostenditur peccati gravitas, quia comminsum est in monte sancto Dei; at per montem sanctum Dei quodnam aliud coelum, quam empyreum , commodius potest intelligitEt numquid per Luciferi peccatum
mon sinctus Dei contaminatus esti , ut
non fixerit deinceps nec sanctus , nee mons Dei a Ad IV. Etiam primus homo in paradiso voluptatis peccavit. Unde Pcr peccatum fuit ab illo dejectusc. Quid igitur mixum,s Lueiser eum sociis suis in Empyreo
conditus , postquam peccavit , meruit quoque, ut ab illo dejiceretur. Status au tem viae non desumendus est in Angelis. a Ioco , in quo erant,quando erant in via, sed a libertate merendi, & demerendi, in quo pro illo imporis momento inveniebantur . In quoquunque proinde 4Ocoellent, semper fuissent in via , dummodo fuissent liberi ad merendum , vel deme. rendum . Differentia tantum fuit inter honos Angelos, & malos, quod boni, perseverantes in Dei obedientia, non sunt ejecti e loco illo, in quo erant ; mali v ro, ob inobedientiam , & rebellionem .esecti, in profundum inferni defccnde-
De Natura angeloruM; de Philosophorum , ct Hie-
reticoruru , erroribus , ct de opinionibus
Patruw , circa illam ; ct quid modo
catholica Fides nobis credendum proponat P
Pirituales substantias Angelos esse usquemodo obiter diximus; nunc tempus est, ut hoc ipsum probemus , &ab adversantium vel opini nibus , vel erroribus , vindicemus. Attamen priusquam hoe a nobis praestetur, juxta nostram consuetam meis thodum , illos recensere oportet, quos, &erroribus , & eontrariis opinionibus, aut ortum , aut sequelam , comperimus d disse. Primo ponuntur Sadducaei, & Athei; quatenus crediderunt , nullam esse in mundo spiritualem substantiam , ac proinde Angelos negarunt. Verum aliud est spiritualem substantiam negare . ac proinde Angelos quoque aliud est Angelos admittere , at illos negare spirituales su stantias esse. Primum examinavimus in Dissert. IIo. , & ibi etiam Sudducaeos, di Atheos, recensuimus . Unde hoc in Ioeo, in quo illos adducimus, qui Angelos admiserunt,& spirituales substantias esse ne
garunt, locum vere non habent.
Secundo ex Philosophis ponitur Plato, qui, ex Augustino lib. g. de civit. c. 24. Iy.& 16. apud Coccium , dixit, Daemones et se animalia genere , & animo passivata,
mente rationalia, corpore aerea , tempore
aeterna. Plutarchus lib. I. de Placit. Philosoph. c. g. asserit, Platonem una cum Thalete, Pythagora , & Stoicis. Heroas putasse animas esse corporibux perfunctas r ac
bonos quidem esse animas bonas r malos am
rem malast porro Damones dixisse esse sub flantias animater. Refert Petavius lib. I. de Angelis c. I. Tertio philo Iudaeus Angelos, sive Daemones , ut idem narrat Petavius, ejusdem atque hominum animos generis essed cuit; di animalium vocabulo , ac natura
224쪽
e amplexus est. Subdens , quod philo de
Quarto inter Haereiic is est Mahomelus , quihoe si iam somniis su s adjunxit, Angelos
nimirum ex igne creatos esse , de quemad--dum corpus hominis ex terra compactum est , ita etiam ex igne , seu materia, compactos Angelos, eosque peceare , dc
mori posse . Rescit Coccius ex Joanno
Cantacu Zeno Or. 2. coni. Mahumetum,
Turrarum principem. Quinto adnumerantur Faustus Rhegiensis, qui epist. ad Paulinum asseruit, Angelos esse corporeos ; Psellus , qui lib. de Daemonibus Angelis corpura iribuit; Rupe tus Tulliensis , qui tib I. in Genes. c. I I. dixit, Angelos ex sua origine subtilia corpora habere ; hi omnes apud Coccium te.
guntur. Apud Cacheranum vero inveniunt ut Elias in orat. i. Nazia naeni f. nihil enim mihi; Cassianus collat. T. c. I . Gennadius lib. de eccies dogmat. c. II. de Ia. γ'Ad Patres modo devenimus I sed antequam
illos recenseamus , aliqua praemittere Oportet. Primum est , quod nomen spiriatas quinque potest significationes habere;
nempe sim ficat primo te nullsimas pariates corporis organici , quae s per nervos a cerebro emissi permeant, vocantur spiritus animales , si per arterias , de venas a corde , vel ab hepate transmittuntur , dicuntur spiritus vitales ; secundo de nutat Ventum . aerem , et herem &e. unde dicitur in Scriptura spirittis procellaram; denos quando aerem trahimus , dicimus spirare , respirare dec. , tertio importat animam, si ve rationalem, si versensitivam;
unde Eceles 3. habetur, a s noviι , si spiritus Filiorum Adam ascendia sursum, os spiriιus jamentorum descendat deorsum quarto dicit substantiam incorpoream
prout corpori crasso, de compacto ex carne, de ossibus componitur; unde Lucae 24. legitur: Palpate , o mdete , quoniam Jpiriatus carnem , s ossa non habet ; quinto mgnificat naturam immaterialem . hoc est nulla constantem materia , nulloque corpore, quan vis sit tenui linum, ac sub D tisimum . Secundum quod praemittimus est , substantiam omnino spiritualem triis pliciter etiam accipi; primo nimirum
apud quosdam Patres spirituale idem se
nabat , ac increatum; unde quia solus Deus increatus es , solum Deum spiritu talem dicebant; de Omne, quod creatum est, corporeum appellabant. Ita loquitur Hialarius cap. s. in Matth. Nbu est , qviod non in fabstantia, s creatione eoma reum sit,
me iaUybitiam elementa formata sunt; nam in animarum species, siυ obtιnealjam corpo
tumen natiara sua substantiam Duia Mari quia omne, quod creatum est, in ahquo sit neis cesse est. Secundo alii accipiunt incorporeum pro illimitato, de se videtur accepi ila Eliam or. a. Naraanzeni. Solus Deus circvi cγiptionis expers es , quia sylus proprie corpore vacat; circumscripti autem Ania
geli , quιa nec incorporei proprie sunt , etiamsi nostri respectti incorporei dιcantur; de Fau. sus citatus, qui vult, Angelos , de animases Ie materiales , eo quod locis circumscribantur. Tertio alii usurpant corporeum
pro incommutabili ; de hoe legitur apud
Augustinum e p. 28. ubi postquam statuit animam esse corpoream, subdit me bicontroυeGam vel supi Utae faciam , isi invitus patiar . si corpus es omnis Iubstantia,
vel figentia , mi si qώod aptius nuneupatur , id quod aliquo modo est in se ipsa , corpus est
anima. Rem si eum solam placet incorpoream appeιlare naturam , qua summe i commuta bitis, ct ubique tota est , eorpus non ess anima, quon/am tale aliquid ι a non est . Porros corpus non est , vis quod per loci spatium
aliqua longitudine, Iaaittiine , altitudine ita mittim, vel moυetiae, ut ma ori sui parte majorem locum occupet,s breυiore breυiorem,
mi De sit id parte , quam in toto is non ess
Deberemus hic quoque Spiritus essentiam inquirere , ae stabilire; sed quum eam in physicis explicatam , ac probatam , supponamus , non putamus h le necessarium repetere , quae alibi dicta supponuntur , de quae hie uere locum non habent. Caeriterum in quoquumque consistat Spiritus ηssentia , quando de Angelo probamus spiritum esse, illud quoque Angelo essentialiter convenire , probandum in . sive ergo Spiritus essentia consistat in pene is trabilitate , sive in indivis bilitate , dc extenso ne, sue in esse intellectivo ; ut plerique volunt; sive in intellectione actua li, ut defendit Cartesius; sive so penetrabilitate ad libitum, ut P. Magnanus tuetur ἔ has omnes rationes necesse est ut probemus convenire Angelis, reli et a
225쪽
postmodum quaestione , quaenam ex his
ut egentia , quaenam ut proprietas, conveniat ; quae certe ad praesens nostrum institutum non facit. Nos enim hic quaerimus tantum de natura Angelorum ἶ an
ea scilicet sit materialis, an immaterialis; an Angelus si spiritus, an eorpus ἔ an si compositum, an smplex . Ulterius dupli citer res aliqua potest dici spiritualis; primo quod non sit corpus ἔ secundo quod nullum ordinem dicat ad corpus; ordiis nem vero ad corpus dupliciter etiam pinten dicere ἔ di ut forma corporis, dicit
ordinem d corpus tanquam ad materiam, faciens cum eo compostum; de ut operans utatur corpore tanquam instrumento ad operandum, it aut non possit sine instrumento hoc suas operationes exercere. Et
quia dicemus, Angelos esse natura spiri tuales; hoc ipsum intelligemus, & prout spirituale Opponitur corpori , & prouenon constat ex spiritu, & corpore ; derout demum non indiget corpore ut inis tumento, per quod suas naturales operationes exerceat; & hoc est esse substantiam omnino spiritualem , de pure spiri
Ex una parte modo scribemus Patres illos , qui spirituali substantiae Angelorum se visi sunt opposuisse ; de quos explicato, di sano modo intelligere poterimus, sic
omnino intelligemus; quos nulla eos e incusandi vel recto sensu interpretandi spes affulgeat, dicemus qualitati temporum concessisse, quibus non adeo perspectae erant rea, vel ad fidem , vel ad Script ras , vel ad dogmata, spectantes, ut m do perspicuae, firmae, ac communiter rereceptae, manifestantur. Ex altera vero pariste adducemus Patres, qui eidem Antei rum spirituali substantiae suffragium tui runt , eam scriptis suis ampIectentes, exisponentes , dc aliquanda etiam propugnantes .
Primo nobis occurrit Iustinus martir i Dialogo cum Tryphone,qui putavit Anselos corporibus esse praeditos, cibunus umere in coelo, nobis incognitum , sed quem nominat Scriptura piat. 77. panem Angelorum; apud homines vero suisse alia quando vitos comedere , sed re vera non
comedisse; de fi dictum fuerit, quod e mederint , intelligendum est, ut de igne diei mus , combustibilia devorare. Secundo Origenes lib. a. Periarchon c. s. diacit , quod Diius Dei est proprium, ut sine materiali substantia, σ absque ulu eorporea Mirmonis sociorate intelliga ur subsissere .
Et lib.a. e. 8. dieit i Non vide ἰ absuνdam de sanctis Angelis, eaterisque eae lembus viristatibus , vel direre, vel sentire , illos animas habere . Haec de smilia dicunt, ini-genem ex Platonicorum philosophia deis sumpsisse, quae quidem nullam admittunt exculationem. Caeterum idem Origenes lib. i. coni. Celsum, ut testatur Petavius, asserit verbis sequentibus, Angelos ear
re corpore: Nos eorpoream substantiam non piatamus igne confragrare , neque in ignem νεμIvi hominis animam , ves Angelorum fDe ιhν orum , aut dominationum, ausprint istatuum , aut potestatum, substantiam. Tertio Clemens Alexandrinus lib. I. Paedagog. c. s. inquit, manna esse cibum A gelorum. Item in fine operum ejus legu tur quaedam excerpta ex scriptis The doti . in quibus Angeli dicuntur corporei. At non putamus haec somnia Clementem approbasse I quia aliter approbasset etiam quae in eodem libro continentur deliramenta ; scilicet Angelos , animas hominum , & ipsum Dei verbum, coelestia corpora habere , larmosa , de intelligibialia. Quod vero dixit de Angelorum cibo, quod sit manna, potest pariter symbolice intelligi, de explicari. Quarto Basilius lib. de Spiritu Sancto c. I s. docet de Angelisi Substantia quidem ιρso
rum spiritur puta est aereus, aut ignis expers materia ...... Idea σ in Deo sunt, re si a
pectabiles, in speeis propriorum eorporum iis , qui digni fumi, apparere. At si miti in terpretatione utamur, explicare missimus Basilium, dicendo , quod metaphorice loquatur, illo quidem modo, quo loquitur Psalmus , cujus verba ipsemet citat, subdens immediate ad priora verba i se. eundum id , quod seriptum Ur .sti faeis Aa- relas suas spiritus , m mimstros suos ignem urentem. Quomodo enim potui stet corporeos dicere Angelos , quos materiae dicit expertes a Per verba posteriora intelligit propria corpora, hoc est propria repraesentative , non vero propria entitativo; quatenua scilicet sunt sua propria illa corpora , quae ipsos repraesentant, di non alios. Quod magis confirmatur , quia idem Bas ius in homil. , in qua pratae,
Deum non esse malorum auctorem, Angelos vocat 1 ut euigibilem erraturam, de eos a corporea distinguiti Ibidem eosdem in sine nominat naturam corporis expertem i In lib. 6. coat. Eunomium eandem dicit corpore carentem, σ ratione prad/tam: Et in cit. lib. de spiritu Sancto c. I G. Paulo ante allat verba dixerat r esse coelestes
226쪽
lestes virtutes pura , ct intellectu praditas, re supra mundum sitas. Quinto Cyrillus Alexandrinus lib. s. in Ioan . docet. solum Deum esse incorporeum. At incorporeum, ut paulo ante diximus, accipitur vel pro increato , ut explica viamus S. Hilarium; vel pro illimitato, ut intelleximus Eliam ; vel pro incommuis tabili, ut interpretati fuimus Augustinume Unde nil vetat, ut pariter sic pro Cyrillo intelligamus . Et se intelligentes, revera solus Deus est incorporeus. Immo ex ipsomet Cyrillo patet , quia ideo dixit , solum Deum esse incorporeum, quatenus solus ipse circumscribi non potest,
quum caetera circumscribantur, quia corin
Pora sunt; unde incorporeum accipit Pro immenso, quod non circumscribitura loco; & idem est ac illimitatum in loco. Sexto Athanasius se naturam Angeli definit angelus est animal rationale , materia expers, hymnis Deum praseant, immorta
te . Sed primo dicitur, haec verba desumis pia esse ex Quaestion. ad Antiochum I athie liber Athanasio est suppositus , ex
concordi Criticorum mente. Secundo Pria animali intelligitur vivens; aliter quin modo verificaretur, esse animal, di effemateriae expers Tertio si esset animal,
esset compositum ut homo , ex corpinos quia animal, ex anima, quia rationaleis; quomodo autem esset immortale, vel i
corruptibile , saltem ab intrinseco Septimo Tertullianus lib. de ear ne Christic. s. inquite Constat angelos earnem no
propriam gestasse , ut para natura substantia spiritualis ; er si corporis alieu us, sui tamen generas; in carnem autem humanam
transfigurabiles ad tempus; ut videri , σeongredi eum hominibus possent. Et lib. 2. coni. Marcionem c. 8. Nam etsi Angelus ,
qui seduxit, sed liber , σ sua potesatis qui seductus est i sed imago . o si titudo Dei fortior Asaelo; sed ad Ratus Dei tenerosio
spiritu materiali, quo Angeli estinuerunt . Deit, inquit, spiritus angelos, ct apparitores flammam ignis . At quis non videt, Angelis tribuisse in prioribus verbis, aliorum corpora , suam vero substantiam spiritualem . Tertullianum appellassea In posterioribus vero verbis animam diis xit adflatum , de Angelum spiritum , phrasi utens Scripturarum, quae ad metaphoram in hoc loquutae sunt; ut nuper de Basilio explicavimus. Octavo Hilarius in cap. s. Matth. haec scribit: Nihil est , quia non tu substaηtia sua ,s creatione corporeum sit; ct omnium Avata esto, sive in terra sis visibilium, sitie
invisibilium elementa formata sunt. Nam σanimarum species , sive obtinentium eorρ
ea , sive corporibus exulantium , eo oream
tamen natura sua substantiam fartiuntur ;quia o me , quod ereatum est , in aliquo sit, necesse est. Et ad calcem lib. 2. de Trinit.
Spiritus nec cireumscribitur . nee tenetur .
quia per natura sua virtutem ubique est. Si, ut diximus, incorporeus aliquando sumitur pro increato , quid mirum , si eorporeus pro creato intelligitur Et si Spi. ritus accipiebatur pro illimitato , seu immenso, consequenter quod limitatum erat non spiritus dicebatur, quia loco circuminseribi oportebat. Et hae e verborum Hilarii germana est intelligentia. Nono Ambrosius lib. 2.de Abraham c. 8. dum
consularet sementiam Peripatet Icorum ,
qui dicebant, Coelum constare quinta substantia quadam, quae effet diversa ab illa quatuor elementorum , inquite Nos
autem nibit materialis eompositionis immuisne , atque alienum putamus, prater illam s ιam veneranda Trinitatis substantiam , quavere pura, ct simplex sincera , impermix aisque natura est. Dicunt, quod per haec ver ba intelligat Ambrosius, omnes creatu ras , sive Angelos , sive caelos , sive antimas , ex illa eadem materia constare , ex
qua omnia elementa constant. Attamea
non sc explicant plerique, sed dicunt, solum Deum , intellexisse Ambrosi uno, nullam in se admittere compositionenias;
creaturae vero omnes aliquo modo com
positae sunt, vel ex substantia, & aecio denti spiritualibus, ut Hunt Aristotelici . vel ex esse, & essentia, vel ex genere,& differentia , &c. Et sic pariter intelligunt Damascenum lib. 1. de fide orthod. c. r. haec scribentem: Comparatione quidem nostrorum corporum teli spiνitus sunt; sed comparatione si mi, o intiuumscripti s .ritur a sunt corpus. Et quan vis Ambrosus
dicat materialis eompositionis; tamen materia largo modo accipit ut , prout scilicee senificat subjectum , eui juxta Aristot lis hypothesim accidentia inhaerent. Decimo Augustinus multis in locis de Anis telorum natura loquutus est; & praecipue in psal. 8s. docet, dum homo vivit, vitam ha re, sed νitam hanc esse mortuam , de
corpus mortuum ; quia eomparatum eam
ri illi, quod futurum est ἔ qualia sunt Ang
Arum eorpora . Item lib.2. de Trinit. c. T.
dicit Angelos , corpus suum , cui non subduntur, sed subditum regunt, in spectra,vas
227쪽
pondet Nebridici &altr Nequaquam est
absurdum eos , qui aereo, veι ethereo eo re aliquid in eorporibus agunt , qua natur ii ordine penetrant , longe majori uti facuutate ad tamen dum quicquam volunt . Et ser. νοχ. de diversis facit comparationem inter celeritatem motus caelorum, & coris
poris angelici. At haec omnia facili ne gotio explicantur ; dicendo scilicet, quod pleraque Augustinus ex aliorum , non ex propria , sententia scripsi; alia dubitando , non afferendo , protulit; & alia demum expresse docuit pro spiritualitate Angelorum, & ea retractavit,quae forsitan
contra illam antea docuerat. Quae ut videatur, notamus loca, in quibus ipse scripsit, quae nos pro ipsius defensione induximus. In Enchiridio e. p. se exprimit dicens, difficillimam esse de eorporibus Angelorum
quaestionem . In lib. I. retrae . c. 26. re
tractat quod dixerat in lib. 83. qq. q. 67., scilicet, quosdam Angelos ad animalium
instar vivere ; retractat quidem tanquam dictum audacius, & sine fundamento. In
lib. 2I. de civit. c. I . asserens, Daemones
ex aere constantia habere corpora, subdi trSi autem quisquam nulla habere eo ora D mones asseverat , non est bae de re aut tabo νandum operosa inqnisitione , aut eontentiosa disputatione certandum . In lib. 3. de Ge. nes ad literam c. Io. agens de Angelorum corporibus , dicit di si hae ita sint. Dubitando etiam loquitur lib. I s. de civit.c. 2'.
de epist. I 37. Uerum in ep.r7 . clarius se explicat, dicens Nam hoc nomen, quod spiritus dicitur , non secundum id , quod reis fertur ad aliquid, sed secundum id, quod ali.
qua natura significatur , omnis incorpore natura spiritus in Scripturis appellatur. Unia de non tantum Patri, Filio, σ Spirisai Sancto , sed omni rationati ereatura, er anima, hoc Docabulum congruit . Igitur per Aug
ninum Angelus est spiritus, se ut est anima ; at per eundem anima est merus spiritus, dictus spiritus humanus , a corpo reo, idest a vento , distinctus; ut docet
gelos habere animam t aut igitur Angeli
per ipsum erunt mera corpora , aut erunt
meri spiritus non mera corpora ; ut ex ipso asserit Claudianus contra Faustum lib. 3. de statu animae t ergo erunt meri spiritus
Undecimo Petriis Chrysologus ser. 32. afferit, Daemones habere corpus aereum .
Cassianus Collat.7.c. II. dicit, & Angelos,
& animas hominum, esse eorpora; ut nesei iam in hae Dissertatione adnotamus . Fulgentius in lib. de Trinit. docet, Angeinios constare ex spiritu incorporeo , S ex corpore . Maximus Taurinenss hcim. de S. Michaele , pariter corpores Angelos esse vult. Gennadius, de quo etiam dixtimus, in lib.de ecclic.dogmat. c. I I.& m. proseri, omnia esse corporea , praeter sinium Deum . Rupertus in lib. 1. de Trin. c. II. Angelis tribuit corpora aerea , vel aetherea . Bernardus idem doeet lib. s. de consider. e. 4. Arnobius in disp. eum Serapione de Deo trino uno dicit, Angelos, S animas esse corporeos. Sed hi omnes Patres facile etiam explicani ur . O ad cais tholicum sensum reducuntur. Petrus Chryso lotus similitudinem auiae spirantis Anis gelis tribuit propter motus velocitatem ἔdicit enim i Vestit aura Distans orbem totam
temporis transeat in momento respicit auis
rem ad illud psalmi Gui Diit AQ-los μοι spiritus, o c. Cassianus accipit incorporeum pro immenso , & corporeum pro limitato, quod sit circumscriptive in i eo ; dicit enim et t. loe solum Deum esse
incorporeum , quia est ubique , ct omnῖα penetrat . Fulgentius loquituν de corporibus , quibus Angeli aliquando homini-hus apparent ; ait enim et o ex eo ore sper Pod ex tempoνe hominibus analent.
Maximus intelligendus est de habitibus , quibus apparent Angeli vestiti, quando hominibus se videndos ea hibent; de palliis enim , & de tunicis loquitur , non de corporibus. Gennadius aeeipit corporeum pro limitato , & ineorporeum pro illi mitato , & immenso, ut diximus. Rupertus inquirendo loquitur , non asirmando eis alibi a sit mat , metaphorice intelligendus est , ut intelliguntur verba psal mi, quibus innititur . Bernardus se explicat ser. s. in Cant. se dubitando loqui de Angelorum substantia ; dicit nanque:
terum angeliea eo mora utjumnam ipsis spiriatibus naturalia sint, fleat hominibus sua.. .
perspicuum est, u ηδε alterutrum doeeams . o neseire me fateoν . Arnobius demum
expresse loquitur de modo standi in loco;
unde dicit 3 Cale ti id mens jam habet,co pus es, non humani, , sed dioini, stalis p tens . Immensis atitem, ct is corporeus solus Deus est. Omne, eeim geli a Deo Da initium habent. En quomodo accipit incorporeum pro immenso , illimitato , increato; corporeum vero pro limitato , &
228쪽
Duddee mo ponuntur duo recentiores , Caietanus scilicet, & Eugubinus; ille in adianotat. ad c. a. ep.ad Ephesi, iste in lib. g. de perenni philosophia c. 26. Petavius dicit , quod de solis Daemonibus ita sens
rint, quorum naturam ab Angelorum honorum conditione secernunt veteri aliis qui Patres. Eliam illum , quem posuimus D. . inter Haereticos, ut re vera ponit Ca- cheranus,excusandus etiam venit; uti eum explicavimus nuper, antequam ad Patres recensendos deveniremus; ubi etiam exposuimus Faustum , quem quoque in eo. dem numero ex Coccio reposuimus; sicuti modo saniori modo intelleximus Gennadium , & Ruper tum , in eodem catalogo recensitos. Dicimus modo, Angelos esse omnino incorporeos , de pure spirituales. I. Probatur ex Scripturis. Psal. IOI. . Qui facis Angelos tuos Spiritus. Quae verba se explicantur a Nazianzeno Or. 3 ., & M. Damasceno lib. 2. de fide c. I. Eos, qu tum substantia spiritus est , & quorum natura spiritualis est, facis ministros tuos, fit nuntios tuos, & exequutores mandatorum tuorum. Apostolus ad Hebraeos r. haec eadem verba reportat Et ad Angeislos quidem dicit . alui fuit Angelas suos
spiritus, o ministros suos flammam ignis. Ibidem Apostolus r Nonne omnes suus a ministratam spiritus t Et ad Ephesi 5.
Non es Dbis colluctatio adversus carxum , EP sanguinem , sed adυersus spiritualia nequitiae in caelictibus. Mattit. 8. EIMιebat via ritus. Lucre Io. Spirιtus Iubjicientur vobis; de c. D. Assumit septem altos Spiritus nequi ris se. In iisdem Scripturis nomen spiritus Deo , di an unae hominis tributum , Omne corpus excludit; ut quando licitur Ioan . q. spiritus est mus ; de I. ad Cor. 4.
nis , ut spiritus salvus fiat in die Domini rergo quando etiam Angelis datur, excluia ditur omnis ratio vel corporis , vel ordianis ad corpus, vel corpore itatis , vel cujuscunque materialis compositionis. II. Probatur ex Conciliis . Concilium Late. teranense IV. sub Innocentio III. in e .se omiter habet e Duum esse universον- priseipium , eratorem omnium spiritualium , recorporalium, qui sua omnipotenti viνtute mmul ab inιtio temporis utrunque de nihι latandidit creaturam, spiritualem , ct corpoream , angelicam videlicet, ct mundanam , deinde humanam , quasi communem ex spiritu, ct corpore constιtutam . Uerbis hisce primo decernitur, animam esse crea.
PAR ILiam ς ergo non productam ex aere, vel ex aethere; secundo, esse spiritum, de spiritualem, sicut spiritus, de spiritualis est anima humana; sed anima humana est pure spiritualis, de incorporea; ut definitum est in Concilio Lateranensi UI. sub Lemne X. ergo pariter Angeli; tertio docetur , hominem esse substantiam mediam inter substantiam angelicam , ct substantiam humanam ; sed ideo est substanti ita media , quia humana nihil habet de spiritu , At angelica nihil habet de eorpore; homo vero habet de utroque e ergo ver Angeli sunt substantiae pure spirituales, dc incorporea . Concilium Nicaenum I. act. 2. in professione fidei Sophronii prohat , quod ibidem dicebatur , nimirum panimas rationales, de Angelos positos in eodem ordine intellectualium, seu spiritualium substantiarum r ergo vere Angeli sunt pure spirituales, ut sunt animae rationales. Concilium Nicaenum II. gen tale VII.a t. . in professione fidei Ang
los vocat incorporeos Veneramur imagianes Sanctorum , Cr incorporeorum Angel
rum , utpote qui tanquam homines Dara ha mana justis apparuerunt. Concilium Epheis
sinum I. probans Epistolam Cyrilli alReginast Angeli carent earne . Cone ilium Bracarense I. c. 3. Angeli non habent substantiam divinam. Haec duo postrema Coneilia reseruntur a Cardinati Branearide Lauraea in sua Epit me canonum averta Angelus. III. Probatur ex Patribus. Ignatius mari irin ep. ad Trallenses vocat Angelos Carlues
incorporeas naturas. Gregorius Thauma.
turgus, vel quisquis est auctor homiliae in Theophania inter opera Chrysostomit. T. pariter nominat incorporeas virtutes .
Didymus lib. I. de Spiritu Sancto inter opust. Hieronymit Spirituales obstantias non eircumscribi hest, ct sinibus, tamen Πωprietate substantia finiri; has autem spiritales substantias Angelos esse dicit. Basilius lib. de Spita San. c. I. incorpoream substantiam Angelos esse ait. Nyssenus lib. I 2. coni. Eunomium incorpoream ere turam appellat. Nazianzenus Ori y . inintelligibilem, σ ineorpoream vocat. Eusebius Caesariensis lib. de demonstr. evang. c. I. nominat inorporear quasdam, er inteia ligentes, ae divinas virtutes , Angelos, et i Archangelor, materia earentes, σ paros mismno spiritas. Chrysostomus hom. 2 a. iris Genes. , ω hom. I. in Matth., & lib. I. ad Stagirium, inquit: Fecit Angelos, σ Arcan-geιor, ac, reliquas incorporeomm substantiar.
229쪽
Hieronymus ep.ad Avitum eonfutat Oriis ex his admittendum est r ergo die. VII.
genem , docentem Damones ob delicta eae. Si Angeli haberent corpora , moverentur poribus esse vestitos.Leo magnus ep.ad Tu- corpora in inllanti; fle aer deberet simul ribium , quae est y I. c.6. Fidem inrantis , aperiri celerrime, & celerrime claudi, qua est eat uea , omnium creaturarum, sive haec autem fieri non possent sine magnos ritualium , sive eorporearum, bonam eon. sbilo , de sonitu , quem nunquam perci- fieri substantiam. Gregorius magnus mo- pimus. VIII. Lucae 6. habemus integram rat. lib. . c. I P. Angelus nanque solummodo Daemonum Legionem in uno hominis
spiritus est; homo vero σ spiritus est, re corpore suisse; sed si Daemones corpora Caro . haberent, hoe incredibile esset; ut ait IV. Probatur Rationibus. I. Productio erea. Richardus Victorinus lib. .de Trinit.rer-turae omnino incorporeae fuit Deo positis gcifice. bilis, & conveniens δε ergo est de facto . Rrguunt I. Concilium Nicaenum II. a h. s. Probatur antecedens ; tum quia non est probavit Dialogum Ioannis Thessalonichimaera creatura omnino incorporea r censis, in quo Sanctus cum Gentili dispu-
ergo est Deo possibilis; tum etiam quia tat; & Sanctus pro Christianis loquens universi ordo exigebat, ut quemadmodum primo dicit, Angelos, & Archangelos
erat creatura omnin corporea , cle crea- esse eorporeos, quum solus Deus sit in- tura ex parte corporea , de ex parie in . corporea ; ita etiam esse deberet creatu. xa omnino incorporea . Consequentia sequitur. II. Ubi datur unum extremum,
de medium, debet dari aliud extremum;
sed inter creaturas datur unum extre
mum, hoc est substantia corporea, ct me dium , nempe substanti composita ex corporea, & incorpore ergo dari debet aliud extremum , videlicet substantia
pure incorporea. III. Per corpus noris
differrent Angeli ab hominibus , si e pus
haberent r ergo eiusdem speciei cum hominibus essent . Probatur antecedens . Ipsorum corpus esset aereum, vel aethereum , hoc est subtilius humano corpore,
quod est crassius; sed subtile, de crassum non differunt specier ergo dcc. IV. Multae sunt implicantiae , quare Angelorum corpus non possit esse aereum; sed qui
corpus Angelis tribuunt, aereum dicunt 1 ergo si aereum non h2bent, corpus non habent. Probatur maior. In corporra term non possunt eta organa, ct nervi, quae exiguntur admotum; non est nisi unum elementum; te unum elementum non facit corpus et herogeneum , sed homogeneum ; quod in rigore non est eom.
positum; constat ex particulis sexibili. hus , quae sunt pronae ad dissolutionem dee. V. Angelus deberet habere eorpus humano corpore praestantius; sed corpus
aereum est humano corpore inferius: ergo dic. Probatur minor. Quia corpus aereum est corpus elementare , corpus humanum est corpus mixtum , seu compositum ; hoc autem est perfectius illo . VI. Si Angeli essent corporei, quanta in ter. ram descendunt, aut debet coelum scindi, aut Angeli cum cinio penetrari; nullum
corporeus et Solus revera Deus incorporeus,
er incircumscrιptus est . Intelligιbiles verscreatara non penitus incorporea sunt . M.
cundo dicit , Angelos circumscribi posse, quia sunt corporei et Ideo in loco sunt, σεινeumscribamur. Tertio intendit, Patres, qui dicunt , Angelos esse incorporeos, intelligi debere de carentia corporis eransi . scitidi , Ee impenetrabilis , non ver corporis subtilis, quod ex elementis non constat. Quarto assirmat, Angelos in apropriis eorporibus visos fuisse aliquando ab hominibus t In specie propriorum estυ vam visi sani ab iis, quorum Deus oculos aperuit. Quinto asserit, Basilium , Atha nasium , ει Methodium , cum ipso sentire . Perlecto Dialogo, Tarasius, Patria cha Constantinopolitanus , haec dixit rostendiν Patre , etiam Angelos oportere pingi , quoniam circumscripti sunt , o homi.
num specie multis apparuerunt. ta autem
nodus ad Tarasit verba conclamavit: Sancta Duodus dixit i Etiam Domine. II. Angeli, praecipue Daemones,habent cum rebus quibusdam materialibus , vel amo. rem , vel odium; sic Daemon recedebat a
Saule , quando David citharam pulsabat; apud Tobiam Daemon quoque sugatus est sumo jecoris piscis ; Detrius testatue
lib.2. disp. magic. q. IO. Daemones exagitari ad odorem rutae , balneorum, stere
ris caprini die. Hi autem , de his fimiles
effectus, in Angelis ottendunt corpoream naturam; quia aliter ad corporea inclinationem , de amorem non haberem; nee pariter a corporeis quid sibi contrarium
Paterentur. III. S.Gregorius magnus hom. Io. in Evangel. nominat Angelum rationale animal r ergo secundum ipsum habet
Angelus de corpus , per quod est animal,
230쪽
& animam , per quam est rationalis. IV. Nullum mutabile est smplex ; sed Ante-lus est mutabilis ex sua natura ergo non
est simplex , sed compositus; sed quod est
compositum , de mutabile constat ex mais eri , quae est principium mutabilitatis. de compositionisi ergo &c. Argumentum est S.Bonaventurae. U. Angeli Genes. 6.dieuntur , quod habuerint carnale comis mercium cum hominibus, de filios genu runt i ergo non sunt pure immateriales . VI. Angeli apparent cum eorporibus hu
manis et ergo vere habent corpora . Anteis
cedens patet ex variis Scripturae locis, in quibus dicitur, Angelos visibiliter homi. nibus apparuisse, comedisse, hi bisse. ali mutos fuisse &c. Respondemus ad I.Tarasium non probasset omnia , quae scripta erant in Dialogo Ioannis Thessalonieenss, sed tantum quod Angeli poterant pingi, quia multis apparuerunt, non sub propria, sed sub aliena specie, scilicet hominum species. Haee sunt verba Tarasi . ostendit Pater,
etiam Angelos oportere pingι , qMoniam ei cumscripti sunt, er hominum specia mastis apparuerun . Et quum haec sola prohaverit Tarasus, haec etiam soIa determina. vii Concilium; subdit enim ad verba Tarasiti Sancta Duodus dixi , etiam Do mine . Caetera aurem, quae Ioannes Thensalonicensis dixerat , remanserunt in privatae opinionis linea ejusdem Ioannis,cuius non est tanta auctor itas, quae tot Saninctis Patribus, quot recensuimus, praeserri
M Il. diei mus , quod effectus illi non proveniunt ex vi naturalis oppositionis interres ipsas, & Daemones; sed vel quia
Deus rebus illis utitur tanquam instruis mentis ad hoc assumptis ad Daemones abigendos; vel quia movetur ex sanct rum hominum , aut Angelorum, virtute,
de sanctitate;ut in Davide, de in Raphae. le , contigit; vel quia demum moventur per res illas hominis obsessi humores noxii , quibus insidet Daemon , & iisdem ad
hominem vexandum utitur; ut Prallanis respondet.
Ad III. diximus etiam nuper, animalis nomine venire vivens I it ut per animal r tionale intelligatur vivens rationaleis; quod multis probat Petavius, ad quem Legentes, qui plura cupiunt, remittunis
Ad IV. respondet in suis principiis Frassenis
negando minorem subsumptam;quia Angeli , inquit , sunt mutabiles secundum persectiones accidentales; de sic compositionem habent, non solum ex edentia , de existentia , sed etiam ex subjecto , &aecidente. Et sic, ait,explicandos esse Auis gustinum, & Boetium , quos S.Bonaven tura in probationem suae sententiae laudat. Ad V. de VI.responsiones peculiaribus Dic sertationibus dabimus, quas mox institve.
Quae diximus de natura Angelorum multo a tum est sententia ad fidem pertinere, unde contrarium ad haeresim trahunti Alii
vero temeritatis tantum censura inurunt.
Nos distinguimus de ante Concilium, &post Concilium Lateranense IU. ut in praeterita Differtatione dirimus. Hinc nostris temporibus praecipue Putamus, catholica fide credendum esse, Angelos esse pure , & omnino spirituales, & inc poreos i
De carnali cuin mulieribus commercio , quod Angelis falso tribuitur; germana Scripturarum intelligentia asseritur; Errores proscribuntur;
N libro Genesis c. S. v. .de 2. haesi legunturi Cunque ecpissent bomines multiplicari supeν terram ,s filias procreassent, videntes Diii Dei filias hominum, qxod es
sent palerae, acceperunt sibi uxores ex omnibus , quas elegerant . . . . . Gigantes aurem PAR. II.
erant super terram in diebus illis. Postquam enim ingressi sunt filii Dei ad filias λαμnum , illaque genuerunt , ιβι sunt potentes
a saealo viri famosi se. Et quia in quibus. dam Codieibus habebatur loco filii Dei . Angeli Dei; de Philo pariter lib. de Gitantibus, sic legit; inde suit, quod Patres D d a qui.