장음표시 사용
261쪽
enim homines, ad quos mittuntur, eo fulgore , quo in se ipsis maxima claritate refulgent. Ibidem habetur r Viri vinum stan.
tem tanquam occisum , habentem cornua styrem, oe oculas septem , qui sunt septem Spiritus Dei, misi in omnem terram . Cornua
dicuntur propter sortitudinem , qua Ecclesitam tuentur, Daemones debellant, tu initos protegunt, impiis resistunt; dicuntur
autem oculi propter vigilantiam, qua humani generis salutem procurant, Ecclesiae tranquillitatem servant , & aeterni Dei mandata percipiunt, de exequuntur . Unde Zachar. . legimus: Septem ιηι acuti sunt Domini,qui discurrunt iη uniυersam terram. Ap al. cap. 8.etiam legimus i Et vidi semtem Angelos, stanter in conspectu Dei. Ult
rius Tobiae i2. Raphael de se ipso dixi tiriosum Rapbael AEgelus , unus ex septem, quι adflamus ante Dominum. Unde Clo. mens Alexandrinus lib. 6. stromat. prope finem apposite scribier .eptem sunt, qu ν uer est ma ima potentia, primogeniti Auelorum Principes, ob sua munia nomen Dei secum praferentes. Explicamus modo nomina. Mehael idem estae βι is ut Deus. Gabriel, fortitudo Dei; Rapha et , medecina Dei; Uriel, lux,vel ignis Dein Iebadiet,confessio,vel laus Dei; atatbael, vel Sealtiel,oratιo Dei; 3aracbret, benecimo
Dei. Ex his Michael, Gabriel, Raphael, indi Winis Scripturis in Ueniuntur ; Uriel l gitur in lib. . Esdrae; sed hic liber e Can
ni eorum librorum catalogia expungitur.
Salathiel, Iehudiel, Barachiel, a catholicis Seriptoribus adnumerantur; nimirum ab Antonio Duca in hymno de septem. Angelis assi Irantibus, qui floruit sub Paulo IlI.; ut etiam a Serario , bal merone , aliisque , quod nuper diximus. Uerum, quod ad rein maxime facit; ann. 7 s. sub Zacharia Papa coactum fuit Concilium Romanum . a quo damnata suit oratio cujusdam Aldeberti, in qua octo Angelo.
rum nomina , eaque incognita , praeter Michaelem, invocabantur. Precor Uus , mcon Iuro υos, ct supplico me ad υos, Angelus Uriel, Angelus Raguel, Angelus Tabuel, δε- gelus Michael, Angelus Alims, Augetur Taisbuas , AUelus Sabaotb, Angelas Limibet . Aeta autem Concilii narranti sua lecta
oratione , dιxit Zacharias Papa r me nomina , praeter cbaelis , o muta sunt nomina Damonum. Quid aliud agendum, nisi ut om nia, qua tecta Iuno , igne concrementur au-nueruntque omnes Episcopi, dι centes: Non plusquam tria Arielorum nomina agnoscι-
deatur Cardinalis Baronius ad ann. 747.
Ηι trcs tantum in Scripturis sunt.
Ex his Miclia et inter lanctos Angelus suprenius , & princeps est; quod late , & so
liter probλt Eltius,afferens Ruperium lib. I.de victoria verbi Dei c. I 8. scribentem: Michaeum eo prolio , quod cum Diabolo eommist, meruiis primipatum Angeloriram , di hominum . Similia adhibet Ece teissa , tum in ossicio Angelorum ; tum i
preeibus pro illas , qui in agone morti sunt positi. Eandem sententiam tenuisse Hieronymum , Se Thodoretum , idem Eilius asserit ;ae demum concludit, hanc esse hodie communem, ut ita dicat, ecte lesiasticam sententiam ./rguunt. I. Beda in Collectaneis alia nomina commemorat; nimirum Rum telis , de
Phanielis; sic enim se Angelis commendata Gabriel Ga mibi toriea , Mehiel esto mihi balteus, Rapbet esto missi f utum , Oriel Gomihi protectis , Rumiet esto miti defensor, mantes esto mihi securitas. II. In Iibris Sybillinis lib. 2. alia nomina Angelorum leguntur, nempe , Eroniel, Samiel, AEael, Uraeli Tunc Eromiel, Driel, Samiel, Axaeiaque , quae mata quisqae bominum patraverit,
gntescientes, e terris anιmas tenebris caliginis
omnes Iuditιο sistent, ad formidabile patris,
magnι ιmmortalis solium. IV. S. Bernardusser. II. in Psal. Qui habitat, septem Angelos malos enumerat quoque, videlicet: Leviatham, principem superbiae; Beerith, principem irae; Mammon, principem avaritiae ; Beelsebuth , principem invidiae; Beelphegor, principem gulae; Asmodeum, principem luxuriae I Astaroth, principem cediae , seu pigritiae ἐν sicut igitur habentur nomina Daemonum , ita pariter Angelorum nomina Probari debent. IV. Daniel. io. Michael dicitur unus de Principibus primis r ergo non est omnium Princeps supremua , ac primus . Respondemus ad i. Bedae dictum non probari, nec ab Ecelesia , quae nunquan
nominibus iliis invocationes direxit, nec ab aliis Patribus,qui nunquam eadem n mina uIurparunt. Praecipit quoque AP stolus , novitates vocum vitandas esse ἱ sic Concilium Romanum allatum cuicunquet contrario exemPl O praevalet.
Ad II. Sybillini libri apud Eruditos sunt
positi tu , dc tantum carmina illa admittuntur, quae apud antiquos Paties, vel E clesiasticos Scriptorcs, inveniuntur. Ad Hl. Nomina illa Daemonum, quae a B r- nardo cum memorantur sunt ut plurimum in sacris libris, non sic autem sunt illa An. - gelO-
262쪽
gelorum bonorum nomina , quae praeier tria , ibidem non leguntur . Vel dici etiam potest, quod illa septem nomina inis dicant septem vitia capitalia , quibus dantur septem Daemones, ut principes, ab illis septem vitiis desumptis nominibus, quae septem Daemonibus appropriantur.
Ad IV. dicii Est ius, quod vel rum illorum Danielis sensus est, Michaelem suisse pri.
mum, & summum inter primos Principes; eo quidem sensu , quo dicitur Gen. I. Factus est es unus ; idest, primus; Luc. a ., S ad Cor. I 6. Una Sabbati pro primi Sabbati. Immo apud ipsum Danielem le
ligitur, primo. Unde id est Estius concludit, hanc esse phrasim Scripturae satis familiarem .
De Statu beatitudinis, ct gratiae, in quo fuerunt Angeli creati. Quod certum est , proponitur; quod probabile est, probatur.
Uaestiones , quas hae in Dissertatione pertractamus , mero
sunt scholasticae; in iis proinde
ntilli nobis offeruntur errores,
qui sint consutandi, nullae haereses, quae sat impugnanda . scholastico rum opiniones habemus solummodo exa minandas,& consueta methodo ab iisdem nos expedimus. Pro prima Dissertationis parte duplex Hia inguenda est beatitudo ; naturalis uni , quae dicitur a P. Falisco juxta Aristote lem , & S. Thomam , perfectissima conis aemplatio , qua natura intellectualis conia templatur optimum intelligibile, quod est Deus ; S hane virtute suae naturae Angeia ii assequuntur; supernaturalis altera, quam, idem au , in clara Dei visione cons stere. Fratan ex iacito se explicat primam; scilicet, quod si utrima persectio, quam natura angelica comparare potest per vires sibi ingenitas , cognitione scilicet , &amore Dei, ut A v raris naturaei Idem se alteram clest tibit; nimirum , quod sit ultima persectio naturae angelicae, excedens. mirem ejus naturalem facultatem , &quam comparare non potest sine di. inciauxilio eam supernaturaliter elevante. Ci. et ius se expedit lueninus, dicens, quod natura Iis beatitudo posta est in ea persectione, quae omnem omnino misit iam excludat; supernaturalis addit iniuitivam
Dei uisionem. Rursus Flagen si, bdisti n. guit Matitudinem supernaturalem in I l. Iam . quae est in via , & in illam , quae est in patria ; illam inchoatam , hanc vero consummatam appellat; illam asserat heri per fidei cognitionem , qua cognoscimus Deum obscure , & in aenigmate . & per
supernaturalem charitatem ; hane vero consistere in clara Dei visone , ejusque perfecta fruitione , quam habent in coelis Angeli, S Beati. His positis prima sententia est illorum, qui docent, Angelos hahuisse perfectam essentiae divinae visonem , non permanentem , sed transeuntem , a suae creationis initio ι Undo consequenter asserunt , Omnes Angelos. sve honos, sive malos, per nonnulla te
potis instantia habui sse jucundam Dei fruitionem , qtiae fit per cognitionem , ω per amorem. Hac opinio refertur , & explicatur a Frassen , sed nullum ejus nomianat de sensorem. Cacher anus vero asserit Disse Ludis .ici Vives su p. lib. II. Augu- sint, de civit. Dei c. p., existimantis, An telo a bonos & creatos nisse , & semper permansisse in Dei visone ; quam etiam, ait, fuisse malis Angelis ab initio commu
nicatam transeunt et , non permanenter.
Credit pro se habere f. Fulgentium lib. de fide ad Petrum e. & S. Bernardum fer. 7. in psal. tapui habitat; immo S. Augustinum , qui docet c. v. cit., Angelos nunquam suisse peregrinatos; S in lib. de Genes ad lit. tribuit Angelis omnibus cognitionem matutinam rerum in verbo ab initio, & antecedenter ad vespertinam; unde videtur consequenter illis omnibus concedere ab initio cognitionem intuiti vam, de heatam. Sed de his infra . Secunda sententia est omnino Opposita pirumae , quam communiter Theologi ample. tantur, atque ecfendunt ἔ dicentes, nullos Angelos creatos fuisse de saeta in statu beatitudinis supernaturalis . Citamur s.
Thomas p. p. q. 62. ar. I. Magister senisi emiatum in II. dist. 4. , Scotus eadem
263쪽
dist. , St seq. Amicus, Lugus, Aversa, inn-rinc xi ex nostris P. Palanco, P. Neri, &c. Tertia sententia est illorum, inqtios divisi sunt secundae sententiae propugnatores; alii enim ex his dicunt , quod quan vis de facto Angeli non suerint creati in statu beatitudinis supernaturalis , potuerunt i men creari ; alii vero mordicus sustinent, quod nee creati fuerunt in statu illo , nec creari potuerunt . Inter primos recensetur Scotus a Frallan ; inter secundos alii. Quarta sententia est aliorum , in quos etiam dividuntur , qui dicunt, Angelos suisse creatos ab initio in statu beatitudinis naturalis ; quidam enim dicunt, quod fuerunt sic creati secundum quid , non vero simpliciter; alii vero contendunt, quod fuerunt sic creati & secundum quid , &simpliciter . Per simpliciter intelligunt, quod status ille semper perduraverit; persecundum quid vero, quod non perdura verit semper, sed aliquando amissus fuerit . Pro beatitudine naturali secundum quid stat Cacher anus, qui pro se citat Al-hertum , Bonaventuram , Richardum, VasqueE, Amicum , De Quiros &c. Proheatitudine vero naturali simplicitet stant Durandus, Cajetanus, Aversa , Gonetus , S ex nostris P. Palanco . Dicimus I. Angelos fuisse ab initio creatos a Deo in statu beatitudinis naturalis simis plieiter,caruisse vero de facto beatitudine supernaturali simpliciter , quan is potuerint in illa creari. Tres habet partes Comelusio.
p. Genes. c. 3 . Tunc nox ad diem peringin et . non dies ad noctem; cum sublimes, σsancti Aueti illud , quod est e reatura in ipso
Creatore na Nerunt, referunt in ipsius hon rem σ amorem, in qua aternas rationes,qui bus creata est, contemplantur ea, qua concor-
disma contemptatione sunt unus dies, quem fecit Dominus I eui conjungitur Melesia ex hac peregrinatione liberata , ut σ nos exul temus, o latemur in eo ; Ηis verbis contiisnetur , quod Angeli habuerunt cognitionem naturaliter in Verbo , & haec cogniatio praecessit cognitionem creaturarum
in se ipsis; sed in illo instanti Angeli erant
in statu innocentiae , & non erant beatitergo fuit cognitio Angelorum non beat rumi ergo fuit cognitio Angelorum ii naturalibus. Minor patet; quia fuit aliqua
temporis morula inter creationem Angelorum, di illorum lapsum. Et quidem c enitio haec distincta non potuit haberi s- ne specie impressa , quam Deus Angelis concessit, & qua possent Deum distincta
cognoscere . Sic argumentatur Scotura pud Frassen. II. Probatur. Angelis in suae creationis in.
stanti fuerunt integri , & perfecti , t
quendo de integritate naturali, & de naturali persectione r ergo fuerunt naturaliis ter beati. Antecedens negari non potest; quia opera Dei persecta sunt, & numerisOmnibus absoluta , quando a Deo creata sunt. Consequentia sequitur. III. Probatur . Naturalis beatitudo consistiein persectione, quae excludat omnem Om. nino miseriam ; in hae fuerunt Angeli creati: ergo in naturali beatitudine creati fuerunt. Probatur minor. Miseria est meana peccati; & nemo sub Deo austissimo potest esse miser, nisi mereatur r ergo Angeli fuerunt a Deo creati in persection excludente omnem omnino miseriam. Unde Augustinus lib. de corrept. Sc grat. c. Io. dicebati Diabolus, ct Angeli Mus Mais
IV. Probatur. Naturalis beatitudo posita est per alios, ut dictum est, in cognitione, &dilectione persecta Dei, ut Auctoris nain turae; sed hane habuerunt Angeli ab initio creationisi ergo habuerunt naturalem beatitudinem . Probatur minor. Angeli fuerunt creati cum virtute persecte intelia ligendi, de amandit ergo potuerunt C gnoscere, de amare, obiectum intelligibi.
le , & amabile super omnia , quod est
I. Probatur pro secunda Conclusionis parte. si Anteli habuissent beatitudinem superis naturalem in primo creationis instanti, nee boni fuissent liberi ad merendum , nee mali ad peccandum; sed hoc est falsumereo & illud , ex quo sequitur . Probatur sequela maioris. Super naturalis Dei viissio est incompossibilis cum peccato; ergos illam habuissent Angeli in primo crearitionis instanti, nec illi, qui permanserunt boni, libere permansissent, adeoque nec fuissent liberi ad merendum; nec illi, qui fuerunt mali,potuissent esse mali peccando; quia ubi non est libertas , nec est me.
II. Angeli fuerunt a Deo creati, ut per i insorum merita supernaturalem beatitudiis nem a Deci consequerentur ut praemium; sed in primo creationis instanti nullum meritum habere potuerunt; vel saltem nullum praemium , quod supponit meritum antecedens in alio instanti: ergo i illo non potuerunt habere supernatura. lem beatitudine in . Maior est S. Augustini lib.
264쪽
ni lib. de corrept. de grat, c. I . Diabolim' Aueli ejus beati erant , antequam cade.
revi , s st in mistriam casuros esse neseisin
bant; erat tamen adhue quod earum addere
tur beatitudini, si ρον liberum arbitrium in veritate βιtissent, donee istam summa beatitudinis plenitudinem , tanquam pramιum imsius permansionis acciperent. id est, ut magna per Spiritum Sanctum data abundantia chais ritatu Dei , eadere ulterius omnino non possent, ct bae de ρ certUsme nossent. III. Probatur. Angeli in primo creationis
instanti merebantur supernaturalem beatitudinem, de ad eam tendebanti ergo non
habebant. Antecedens est S. Prosperi Iib.
I. de vii. contemplativ. c. 3. Voluntatis
functorum Angelorum fuit, quod malis sponte cadentibus, ipsi is sua dignitate mans ruat ἔ π sinuo iustoque judicio actum est, ut
qua fuit tam Deo suo manendi vesanias, si rei permaneadi voluntaria felixque necessitas. Et ideo quia nec peccaverunt unquam , uespueare iam possunt, illias contemplativa Mista seel factι participes, inexplebilito Auia
horem beatitudinis sua tonspiciunx. ac me
rito sua stabilitatis in aternum felices effecti de sua mensionesteuri sum. IV. Probatur. Mali Angeli in primo instanis ei non fuerunt εerti beatitudinis suae; sed
si non fuerunt certi de beatitudine sua non fuerunt beati tergo vere non fuerunt Matir Major probatur; si fuissent certi de Matitudine , non cecidimnit ergo notis fuerunt certi beatitudinis suae r Atqui boni de mali Angeli fuerunt a Deo creati uniformest ergo si mali Angeli non su runt beati supernaturali beatitudine tria primo creationis instanti, nec pariter fuerunt boni. Probatur denique tertia Conclusionis pars. Deus potest dare beatitudinem cuicunque creaturae intellectuali, vel ut praemium, vel ut donum , si velit i ergo potuisset iuiam dare Angelis in primo creationis in. stanti . Plobatur antecedens. Nulla enim fuisset repugnantia nec ex Parte Dei, nec ex parte Angelorum; non ex parte Dei, quia potens est illam date , de liber est ut donet; non ex parte Angelorum , quia creaturae intellectuales sunt, oc in gratia, adeoque capaces supernaturalis beatit dinis. Probatur etiam contra Cae hera num , quod
Angeli habuerunt in primo instanti be ritudinem naturalem limpliciter . Ratio ipsius est, quia mali Angeli illam amiserunt; at hoc non obstat, vel non est a klute verum t ergo ore. Probatur minori primo quod non obstet. Beatitudo nais turalis amitti non potest ab Angelo itis
puris naturalibus constituto ἔ at Angelus elevatus ad ordinem supernaturalem potest illam amittere per accidens de indirecte, peccando scilicet directe contrae
supernaturalia praecepta . Secundo quod si falsum . Daemones non perse vera vetunt in illa dilectione Dei, ut auctoria
Arguunt I. S. Augustinus d et lib. I 2. Conis sese. e. p. Angelos fuisse beatos illa beatitudine, quam nos speramus; sed haee est
supernaturalis beatitudor ergo die. Pr batur major . Augustinus explicans veris illa Genes. I. In principia creavit Deus eo tum ct terra ; intelligit coelum intellectuale,hoc est angelicam naturam,quam, asserit, effactam partiemem aternitatis, 'inbarentem Deo, ex quo facta est, s ex daiaeedine felieissima contemplationis supra omnem mutabιtitatem o Dolabilem Uelsi. tudinem temporum fuisse . II. idem Augustinus lib. de ecclesiast. dogmat. c. s. asinserit, Angelos sauinos perseverare in ea
beatitudine, in qua creati sunt ; sed perinseverant in beatitudine supernaturalii erisgo in ea creati sunt. III. idem Augustinus lib. II. de civit. c. s. scribit , bonos An
gelos nunquam esse peregrinatos a D mino i Magna pars est , s eo beatior , qua nunquam peregrinata. Peregrinari idem est , ac ambulare per fidem , I I. ad Cor. 1. Dum fumus in eorpore peregrinamur GDominor ergo semper fuerunt visione Dei beati. IV. Bernardus seri II. le II. p. Cantic. docet , DI aboIum ante suum
lapsum vidisse res in Uerbo, adeoque in
bum t Poluiι autem eontingere, si tamen in-eredibile non putetur, plenum sapienιia , ct pessum decore , homines prascire paruisse futuros etiam , o proficturos in parem Itoriam i Sed si nassivit, in Dei Verbo absque dubio vidit, re suo livore invidit. v. E chiel. 28. Lucifero in persona Regis Tyriorum dicitur t Tu signaculum similitudinis, plenus sapientia , er perfectus decore, in
deliciis paradisi Disti; sed paradisi deliciae
non aliae possunt esse, quam Dei uisio, in qua supernaturalis beatitudo consistitie go die. VI. Christus Dominus in primo suae conceptionis instanti fuit libet ad merendum, de suit supernaturali beatituis dine beatusi ergo non est incompossibilis beatitudinis status cum merit O . VII. Αngeli non erant certi in primo instanti, se
nunquam futuros eri miserost ergo non
fuerunt beati supernaturali beatitudines.
265쪽
Antecedens patet ; non enim sciebant Angeli, an essent in statu . in quo creati fuerant, perseveraturi . Consequentia seis qui tur; quia incertitudo illa satis fuerat ad iorquendum illos. VIII. In primo instanti non potuerunt Angeli esse miseri miseria pinniet ergo neque potuerunt esse beati beatitudine superuaturali , etiam si Deus sic ordinasset . Responde inus ad I. quod S. Augustinus aliquando intelligit per cognitionem mat linam visionem beatam , aliquando vero cognitionem supernaturalem , & fidei, quae dici etia in potest matutina, quan vis obscura , respectu cognitionis naturalis.
Dici etiam potest , quod Augustinus
quandoque accipiat cognitionem maluistinam pro illa cognitione abstractiva Dei, quam Angeli habuerunt per speciem initio suae cieationis sibi a Deo impressam ut dicit Scotus apud Frassen . Ad II. idem Frassen explicat Augustinum .& intell: git, non de beatitudine s. per naturali consummata , quam modo Angeli habent, sed de illa inchoata, quae consistit in cognitione,& amore Dei. Ratio ipsius est , quia Augustinus pari modo loquutus est de primo homine in statu innocentiae ; primus autem homo in statu in no centiae generalem habuit beatitudinem , quae consistebat in Dei gracia , ae justitia originali cum aliquo felici statu , ac tranquillo. Ad III. Loquitur Augustinus non de per grinatione viae limpliciter , quae fit perti dem, sed de peregrinatione peccati ; de
qua loquitur etiam S. Petrus I. epist. c. q. Nolue peregrinari in fervore, qui in ten latιouem vobis M . Potest etiam dici,quod Angeli non sunt peregrinati, quia brevissimo tempore fuerunt in via ; vel quia fuerunt semper in coelo; vel quia per Me- calum nunquam relinquerunt Deum; vel andem quia nunquam miseriam sustinuerunt , sicut peregrinam es homines su
Ad lv. Bernardus non asserendo , sed dubitando, loquutus est; dicit enim; si ιncredibile non putetur; ulterius, conditionati, non absolute , asseruit I subdit nanquυ
sed si prascivit . Ad U. Deliciae paradisii non significant claram Dei visionem , sed Dei amorem per charitatem , de cognitionem per lidem , ct alias gratias, quibus fruebatur Lucifer, a mequλm peccaret,& quas perdidit, pomquam peccavit.
Zd VI. dicitur,quod meritum est compositis
bile cum statu heatitudinis , quando abest peccandi periculum; non vero quando adest . Christus Dominus non habuit periculum, nec libertatem peccaudi, quam Angeli habuerunt; cum hac autem est inis compossibilis beatifica visio. Ad UIl. Angeli certo sciebant, se habuisse media , quibus perseverare possent in sta- tu , in quo creati fuerant. Hoc satis erat
ad beatitudinem eorum naturalem, qua vis certi non ellant, se nunquam miseros esse futuros.
Ad VIII. dicit Scotus, quod Angeli potuerunt esse miseri in primo suae creationis instanti miseria poenae , quae culpam non supponat. En sua verba dith. F. q. s. . ut non videtur contradictio , quod in primo inflanti pana aliqua angelιca natura infuisset δsubindeqiιe potuit etiam immediate a Deo
dari pro primo illo instanti, sicut cir beatitudo. Et quidem repugnantia nulla est, nec physica, nec moralis: Non physica , quia si haec effet, esset pro omni inllamir Non moralis, quia Deus est dominus viatin, S mortis Omnium creaturarum; unde potest etiam sine culpa poenam infligere,& non per hoc esset in Iustus. Pro secunda Dissertationis parte,notandum, quod quaestio procedit tam de gratia ha-hituali, quam de actuali, & de bonis Anis gelis , & de malis. Circaeam autem sequentes Opiniones seruntur. Prima opinio est docentium, Angelos nota recepisse ab initio creationis gratiam habitualem , seu non fuisse in ipsa creatos. Hujus opinionis dicuntur Magister se tentiarum in II. dist. I. c. o. , & dist. s. c. a. , Hugo victorinus in sum. tract. 2.c. Σ. , aegidius , Richardus, Marsilius, Altisiodorensis, aliique . Ad eam quoque dieitur accessisse Sciatum , Henricum a pS. Bonaventuram; quan vis alii velint, hos postremos problematice suisse loquutos. Ex nostris hanc opinionem ample
ctitur P. Neri. Secunda opinio docet, Angelos in primo creationis instanti recepisse gratia habitualem, di actualem. Ita S. Thomas I. P. q. 62. ar. 3. ,& in II. dist. q. q. I. ar. . .& quodlib.9. q. q. 4. ar. I. Quem sequuntur Cajetanus, Ferrariensas, Gone tu ,Sullis rea , VasqueE , Amicus, cum omnibus
Thomistis; & ex nolitis P. Palanco, alii.
Dicimus II. Angelos ab initio creationis suae, seu in primo instanti ipsius, recepisse a Deo gratiam habitualem, & aetu
266쪽
De Statu beatitudinis, &c. 247
I. Probatur prima pars. Gratia habitualis disponendi ad gratiam, ut probabitur in
consistit in bona volontate , & ia amore responsionibus adoriectiones; Non fuit callo, per quem julii in terris, de beati in prioritas, qua natura debet gratiam Pt coelis adhaerent Deo ; sed hanc ab initio cedere; quia haec prioritas non debet esse
creationis Angeli a Deo habuerunt i et- rςmporis, sed sussicit, ut sit naturae. go in primo creationis instanti recep V. Probatur ex Scripturis, & Patribus . Iu runt a Deo gratiam habitualem. Probatur das Apostolus in epist. canonic. num. 6. minor. Augustinus lib. I 2. dς civit. docet Aueros vera , qui non sermυerunt suu m ae. s. Et immi bonam voluntatem ὶ quis prιncipatum , sed reliquerunt Dum domici- feceνat, nisi ille, qui eos eum bona voluntate, hum . Ezech. 28. de Lucifero dieitur alides eum amore easto, quo illi adbarent,crea- legorice r 'νfectus in viis tuis a die condiavit, simul in eis oe eondens naturam, larin timis tua , donee inventa est iniquitas in te. giens tratiam a Dnde sine bona voluntate , Eecies. 7. Deas fecit bominem rectum;quod hoc est, Der amore, nunquam savctos Angelos confirmat Concilium Trideminum sess. . iasse, credendum est. de peccato originali C. I. Adam per pecca-II. Probatur . Qui ordinatur ad alique a tum iustitiam, oe sanctitatem perdidisse , in finem debet habere medium maxime ne- qua fuerat eonstitutus et Cur non idem de
cessarium ad talem finem ; sed Angeli ab Angelis debemus diceret S. Cyprianus
initio creationis suerunt ordinati ad fi- lib. de Eelo, & livore , in principio. Dariem supernaturalem, Se gratia habitualis aliquando osse Deo acceptum crest medium maxime necessarium ad talem charum. S. Basilius ep. I I. Daque eum ab Enem i ergo Angeli ab initio creationis tinitate recesset, oe angelieam dignitatem habuerunt gratiam habitualem. Major ne- abiecisset, Diabolus ab moribus appellatus gari non potest; minor probatur pro Pri- ess r Postquam prior itis , ae beatus habitus ma parte. Angeli elevandi erant ad finem extinctas est , σ Mic opposita vis aeee M. supernaturalem t ergo ab initio creatio- Hieronymus in illud oseae I. Ea diliguntnia suerunt ad talem nae in ordinati I vinacia umram, scribit: αua vina non bais omnes enim res, quando primo existunt . bent, π pνι stinam gratiam perdiderunt, sicut ordinamur a Deo ad nnem illum , ad Damones, qui lapsi de propria dignitate , e quem deinde sunt perducendae . Minor antiquam gratiam non possidentes, aridi sunt etiam probatur pro secunda parte . Gra- Augustinus lib. I 2. de civit. c. s. Unde Da habitualis est illa , sine qua nemo con. sine bona voluntate, hoe est Dei amore, nun- sequi potest finem supernaturalem et ergo quam sanctos Arietos fui se eredendum est ;est medium maxime necessarium ad illum . illi autem cum boni ereati essent, tamen mali Nec diei potest , quodl ex parte Angelo. sunt, mala propria voluntate , quam boni rum erat obex , sicuti est modo ex parteis natura nonfecit, nisi quando a bono sponte
hominum; quia Angeli potius in illo pri- defecit; ct mali causa non sit bonum , fedmo istanti se disposuerunt ad gratiam a defectus a bono , aut minorem ace erunt quam contra ipsam cibicem posuerint . amoris divini gratiam , quam illi, qui in ea- III. Probatur a S. Thoma . Gratia habitua dem perstiterunt; aut si utrique boni aqualialis est semen gloriae r ergo debet dicereis ter creati sunt, istis mala voluntate cadentι- illum ordinem ad beatitudinem, que a bus , illi amplius adjuti ad eam beatitudini dieit ratio seminalis ad effectum natur plenitudinem , vade se nunquam casuros cerialem; sed in prima creatione creaturn ιismi fierent, perisnerunt. fuerunt illi inditae a Deo rationes semia Secunda vero Conclusionis pars probaturnales omnium effectuum naturalium δε er. I. Angelis in primo creationis instantigo pariter in creatione prima Angelorum erat necessaria gratia, qua peccatum vita. fuit ipsis infusa graiia habituali . Pent rergo illam a Deo receperunt. Ante.
IV. Probatur. Nullum est assignabile impe- cedens probatur; quia aliter sine eulpia dimentum, quominus Angelis habitualia cecidissent. Sic enim ait Augustinua lib. gratia suerit a Deo infusa in primo suae de corrept. & gratia c. ii. Si autem boecreaticinis instantii ergo vere tunc fuit ad utorium Angelo, υelbomini, cum primum
illis infusa . Probatur antecedens. Nulla facti sunt, defuisset, non utique Ra eulpa est assignabilis ratio, qua debuerit differ- cecidissent. H. Voluntas Angeli, utpoteri talis infusio Angelis post primum crea- corpori non unita, in primo illo instantitionis initans r ergo nullum est assigna non poterat non amare; vςl ergo ama Wit bile impedimentum dee. Pronatur antece- Deum, vel creaturam; non creaturam ., dena. Non fuit in Angelis impotentia se ergo Deum ; atqui Deum sine gratiae ad
267쪽
iutorio amare non poterati ergo in primo creationis instanti habuit gratiam actualem . Augustinus lib. de corrept.&grat. c. II. uoniam non talis natara facta erat, ut sue divino ad utorio posset perma nere, si vellet. . . . Nanque ut reeipeνet bonum, gratia non egebat , quia nondum perdiderat; ut autem in eo permaneret , egebat adjutorιο gratia , sae quo id omnia o non
obstat I. Job. c. q. Deus in angelis suis reperi ι praυitatem; in Hae breo legituri In ania gelis suis non posuit laudem, vel lucem ; sed laudis, & lucis nomine venit gratia sanctificans r ergo &c. II. Daemones nun quam habuerunt charitatem r ergo nunquam habuerunt gratiam sanctificantem. Antecedens est Ioannis Papae in ep. ad Isaac Syraculanum: Dolet satis , N erubescit, cbaritatem, quam in caelo habere nequiis vir , homines constantes ex lutea natara , t nere in terris . III. Diabolus ab .initio sormationis suae peccavit, nec paenituit: e
eo gratiam sanctificantem non habuit. Antecedens habetur Ioan. 3. Qui facit peccatum ex Diabolo est, quia ab initio Diabo. Ius peceat, & Ioan. 8. Vos ex Patre Diaboloclis, ct desideria Patris isseri vultis fatere: Ille homicida eras ab initio , ct in υeritate non fletit. IV. Augustinus lib. 2. de Genes ad liter: c. I. docet, angelicam naturam fuisse ab initio informiter creatam , &fuisse dictam coetum ς postmodum vero fuisse sormatam , & suisse appellatam lucem: ergo a primo instanti non fuit lux . V. Deus in Angelis voluit ostendere , quid posset gratia sine libero arbitrio, ito primo initanti creationis ipsorum r ergo in instanti illo non habuerunt gratiam habitualem . Antecedens est Augustini lib. de corrept. & grat. c. I . Credimus, D iam sic ordinasse Ang.lorum, o hominum vitam , ut tu ea prius ostenderet, quid pset eorum liberum arbitriam , deinde quid posset sua gratia bene fetum , 7u titiaque judicium. V l. Si Angeli habuissent gratiam sanctificantem ab initio,suissent ad Deum conis versit ergo nunquam ab eo averti potuis sent. Consequentia probatur. Et quia Angelorum voluntas dissicile mutatur; &quia si conversi fuissent, consequuti fui Llent beatitudine me ergo non potuissent a Deo averti. Vil. Conveniens fuisset, ut Angeli prius crearentur in statu purae
iὶaturae , pollea reciperent gratiam , dc deinde reciperentur ad gloriam r ergo a principio non fuerunt creati in gratia . Probatur antecedens: Gratia mediat inter
naturam , ct gloriam . VIII. Vel Anteli habuerunt aequalem gratiam , vel inaequalem ; si aequalem; cur ergo aliqui ceciderunt, & aliqui steterum Si inaequalem ; non eli ratio inaequalitatis hujusce rergo non est assii manda . IX. Non suit in Angelis dispositio ad gratiam sanctificantem recipiendam in primo creationis instanti: ergo i ii illo inllanti illam non receperunt. Probatur antecedens .
Nihil in illo instanti operati sunt, quo ad gratiam se disponerent ergo non fuit in Angelis dispositio &c. X. Si Deus contuiniisset gratiam Angelis pro illo istanti, quo ipsos creavit, simul contulisset naturam ,& gratiam ; sed simul conserte naturam S gratiam indicasset gratiam esse naturalem: ergo ne haec suspicio Αngelis inesset , debuit Deus pro primo instanti conserre naturam , hoc est nativitatem , de creationem , de pro altero gra
Respondemus ad I. quod versio hebraici , intelligitur de laude, & luce consummata, & persecta, quam modo habent Angeli beati, qui propterea Iob. c. 38. dicunturi Ayra matutina, Deum laudanim. Alii dicunt, quod intelligatur de laude, & Iuce gloriae , non vero de laude , & lucra gratiae. Alii subdunt, quod verbum illud non posuit intelligendum sit brmiter ,& permanenter. Ad II. Textus canonicus in c. visis literis,' I6. q. 2. , vel a quibusdam legitur nequit pro nequiωι; vel explicatur post pece tum , non ante; unde fuit impotentia secundum quid, ex suppositione scilicet suae malitiae ; vel denique interpretatur Gl sa , quod intelligendus sit de perseverantia finali in charitate,quam Diabolus non habuit; non quia habere non potuit, sed
Ad III. Initium illud explicatur moraliter, non mathematice; de sensus est, quod Diabolus peccavit paulo post suam creaticinem . Reus autem homicidii suit ab initio mundi, non ab initio creationis suae;quia ab initio mundi impulit Cainum ad Abelis homicidium , & per peccatum secit introire mortem in mundum . C terum dicitur, quod Diabolus non stetit: ergo fuit, quan vis stabilis, & perseverans in gratia non fuerit. Ad IV. S. Thomas dicit, angelorum natuis ramex Augustino fuisse inlarmem in sui productione , in instanti quidem naturae, non uero in instanti temporis; quod ex Augustino confirmatur lib. II. de civit. de
268쪽
de Angelis scribente i simuἰ ut facti Iunt, Iax facti sunt. Alii dicunt, eau appellasse insormem per respectum ad gloriam, non vero per respectum ad gratiam; quia Angelus habuit quidem gratiam , quae
conveniens sit viatori, non vero illam,
habuit, quae convenit possessori.
Ad V. Augustinus intelligendus est vel do illo instanti priori naturae, in quo Angeli
intelliguntur sine gratia, & solum cum libero albitrio; vel de majori, & minori gratia , qua suerunt Angeli a Deo donati.
Alii dicunt, intelligendum esse de gratia
non emcaci, non vero de emcaci; ut puistat Iuveni nus; sed haec responsto nobis
non arridet, propter τλtionem , quam
dabimus,quando de gratia effraci agemus.
Ad UI. dicitur , quod Angeli eum illa gratia adhue remanserunt liberi; & quativis
non moveantur ita facile, ut homines, ab eo, quod semel elegerunt, non sunt tamen prorsus immobiles in electione,quam semel fecerunt, quando sunt in via . Α diatur Naaianzenus Or. 38. Velim diceraeos immobiles ad malum i atque ad bonum eumtaxaι agitationem habentes; utpote Deum circumstantes , ac primas a Deoisi strationes hainientes rerum ut non
omnino immobiles , sed atra mobιles exili mem, ae dicam, mihi persuadet ille ab splendare Lucifιν , qui propter superbiam eatito inus est , ct uominatur , ae subiecta iιών belles potestates , qua per boni furam viatiam eseereant, ct nobis contraxerunt.
Ad Uu. Respondetur per instantiam , quia
ex ratione illa sequeretur , nec hominem suisse creatum in gratia. I . recte dicitur, quod melius se creaturae rationali semia
per fuisse in gratia , quam recepi me gratiam in instanti subsequenti, de non ια, primo; quia status purae naturae non dicit pers ctionem , quam dicit status graistiae . Ulterius elueot quoque magis potentia Dei, ejusque liberalitas, donando gratiam simul cum natura , quam donando prius naturam, & deinde gratiam. Ad VIII. dicimus. Angelos inaequalem gratiam habuisse , juxta majorem , aut min rem persect ionem eorum. Hanc , asserie Flassen, ese communem Theologorum
opinionem. Profert S. Ambrosum , qui lib. r. de Spiritu Sancto c. 7. haec scribi trSi putas, non esse spiritualem in Angelis sanissitatem , sed aliam quandam gratiam sua
proprietate natura , bi inferiores perfecta Angelos hominibas audicabunt. Cum enim er ipsi fareantuν, quia Spiritui Sancto A telas conferre non audeant, nec possint noro II.
gare , quod hominibus infundat in Spiritas Mactus , sanctificatio enim Spiritus donuminanusque ditanum est , invenientur utique bomines , qui meliorem sanctificationem habeat, Arietis praeferendit Sed eum anteluhominibus in adjumentum desiendant, inteia luendum est, quod creatura quidem superioη
Angelarum sit, qηa plus recipit gratia '
ritualis , ej dem tamen σ erga nos σ ιιlog munus Aulboris sit. Si ergo ex Ambrosia Angelis uberior gratia confertur quam hominibus, quia sunt hominibus praestantioris naturae; sequitur, quod quum Aneeli sint alii aliis praestantiores in natura, iisdem quoque uberiorem gratiam prae aliis fuisse collatam. Idem docent Basiistius lib. de Spir. Sanct. c. I G. , Damasceis nus lib. de fid. Othod. c. 3. , Auctor lib. de coelest. hierarch. c. 6. & 7.
Ad IX. dicitur, quod Angeli habuerunt dispositionem ad gratiam sanetineantem,&se ad illam disposuerunt in ipso instanti
creationis per actum charitatis , & conversionis ad Deum ut ad finem supernaturalem; ut asserit Cacheranus ex com
muni opinione Cajetani, Zumei, Goneti, Suare E, UaRura, Ualentiae, aliorumque,
contra Sinum , Capreolum, Moliriam is,
Amicum, Arri agam dec. Ratio ipsorum est δε Angeli potuerunt in primo instanti
disponere se ad actum charitatis: ergo de laeto se dispolia erunta ergo de facto receperunt gratiam habitualem ex propria dispositione. Probatur antecedenti In inis
stanti illo potuerunt Angeli libere operarit ergo potuerunt disponere se ad aetumeharitatis. Antecedens probabitur in s quenti Dissertatioae; consequentia sequiis
Ad X. dicimus , ita suisse Angelis collatam
gratiam simul cum natura , ut potuerit non conserri , vel pro alio tempore , vel pro nullo tempore . Hoc quidem cognoverunt Angeli, saltem per fidem t ergo cognoverunt pariter, auxilium sibi datum ex mera Dei voluntate provenisse, & viis res ipsorum naturales excedere . Et ita quidem ex Dei voluntate proveniebat, quod Deus effet omnino liber ad eam concedendam, vel negandam; & quemad. modum eam concessit, ita potuisset non concedere . Hoc totum cognoscebant Angeli, quod quidem multum conferrea poterat ad firmandam constantiam,& alcul odiendam humilitatem ipsorum . Haec , quae diximus in praesenti Uissertatio. ne, tam de beatitudine, quam de gratia Rogelorum, non ut dogma fidei diximus,
269쪽
sed tanquam theologicam probabilem, I. in c. docensr R spondeo disendum, quod
vel si mavis, probabiliorem , commuitio- quantus seuper hoc sint emersa opiniones . . . rem autem certe in praesenti, opinionem, hoc lamen probabilius detur tenendum , oeasseruimus , probavimus , atque dzfend magis amis Sanctorum Patrum consonum est,
mus. Ita pariter de hae re eadem se ex- quod fuerunt creati in gratia gratam D-
plicavit Angelicus Doctor I p. q. 62. a P. Gente.
De celebri inter Scholasticos Controversia ; susngeli potuerivi in privio suae creatio- uti iustanti peccare . .
Ontroversiam hane ideo inter antiquos , ac modernos Sch lasticos celebrem factam esse , scribit P. Palanco , quia respi cit prima de occultillima naturae angelieae Principia, ea quibus ipsa iniscipit voluntarie moveri , & a primo in stanti sui esse, ac suae intellectualis vitae , operari. Et quia haec principia admodum sunt abstrusa , profunda, intima , non s cile a nobis percipiuntur ; de hinc oritur opinionum diversiuas . Pro secernendi tamen certis ab incertis , supponere de- hemus primo, Angelos principiu creationis suae fuisse a Deo creatos liberos. Hoc apertissime docet Augustinus lib. de cum
rept. 6c grat. c. I . saluberrime confitemur, quod rem re credimu , Deum Dominauin qne rerum omnium, qui creatas omnia υal e bona , mala ex bonis oritura esse prascι-vit, o semit magis ad suam omnipotentisin
Amanu bonitatem pertinere , etiam de malis
bene facere, quam mala esse non sinere ', sic ordinasse Angelorum re hominum vitam , ut in ea prius ostenderet, quid posset eorum si
berum arbitrium, deinde quid posset sua gratia beneficium , justitiaque judicium . Et post pauca r angeli quidam , quorum princeps est qui dicitur Diabolus , per liberum arbitrium a Domino Deo refuga facti sunt;
refugientes tamen ejus bonitatem, qua beati fuerunt,non potuerunt ejus sugere iudicium, per quod miserrimi secti sunt. Cateri autem per ipsum liberum arbiιrium in veritate
steterunt . Unde secundum Augustinum omnes Angeli, tam boni, quam mali, ab initio conditi sunt liberi; ex ipsis tamen mali a Deo libere se averterunt; boni suo libero arbitrio , de actuali glatiae adjut rio , in veritate , ἐκ in Observantia stet
Supponere debemus secundo, nullum Amgelum in primo creationis instanti me
casse i Constat Manifelle ex S. Thoma I. p. q. 6 . ar. s. in corp. R spondeo dicem. dum , quod quidam posuerunt , quod statιntia Damones in primo instanti sua creationis mali fuerunt; non quidem per naturam , sed p/r peccatum propria voluntatis , quia ex quo factus est Diabolus , multitiam recusavit. Cui sententia i ut dixit D. Augustιnus II. de elisit. Dei in quisquis aequiescit , non cum illis Haretieis sapit , idest Manicbais , qui dicunt, quod Diabolas habet naturam mali. Sed quia bae opima auctoritati Scriptuνa contradicit , dicitur enim sub figura Prιnei-ρi, Babylonis de Diabolo , Isai. I . αuomodo cecidisti de ccxlo Lucifer , qui mane oriebaris ; π Erechiel. 18. In deliciis paradis
Dei fuisti, dicitur de Diabolo sub persas L. Regii Uri ὶ ideo a Magistra, hae opinio tan
Verum quum nos in praeterita Disserta. tione probaverimus, Augelos in primo creationis ui stanti sanctificantem gratiam
habuisse ; de quuin peccatum simul cum
gratia stare non possit; inde certum redditus , Diabolum , aliosque Angelos malos in primo suae creationis instanti nonis peccasse. Quaestio igitur non est de laeto,
sed de possiuili; an scilicet Angeli, qui
in primo creationis instanti non pecca verunt , potuerint Peccare His suppositis Prima sententia est illorum , qui docent, quod via Ordinaria procedendo Angeli potuerunt in primo suae creationis imitanti peccare. Tribuitur haec sententia
Moto , de quam Scottilae omnes amplectuntur. Eam citam ex antiquis Seholasti- eis docuerunt Ochamus . Aureolus, Gabriel, Marsilius, Rachonis; & ex modernis tuentur Vasquea , Ualentia , Ανersa ,Δrriaga, vidernus dic. ex nostris ea
270쪽
sustinet P. Neri, aliique plurimi in Manuscriptis . Unde liquido apparet, quod opinioni huie tres scholae favent, Scottis natum scilicet, Nominalium , de B chon istarum, ut ait Cacheranus, qui Meam sequitur.
Secunda opinio est illorum . qui asserunt , Angelos non potuisse nulla Dei potentia in primo suae creationis instanti peccare. Eam docet S. Thomas pluribus in locis ,& eum ipso Thoni istae omnes; ex antiquis Scholasti eis dbcuemi pariter illam Riensis, Albertus, Richardus, Argentina , Holchol, Henrieus, Hugo de S. Victore , aegidius , S. Bonaventura , Duirandus, Granados; & ex recentioribus Arrubal, Turrianus, Qui ros, aliique, ex nostris P. Palanco dcc. ΦTertia sententia est illorum, qui media via incedentes, dicunt, Angelos de potentia Dei ordinaria in primo suae creationis instanti peccare non potuisse , de potemtia vero Dei absoluta potuisse . Refert hanc sententiam P.Neri, sed ejusdem propugnatores non nominat . Cachera nulldieit, Suarium, Amicum , t Espargam , aliosque, docuisse opinionem Thominaiarum cum aliqua limitatione, quae quidem imitatio alia , quam haec, esse non P
test; & de facto hane docet esse, subdens eam se pariter docuisse Malonium i Le
Quarta opinio videtur esse Cae herani, sub
his terminis concepta Angeli, quantum est de se, potuerunt, potentia etiam in tali &ordinaria , peccare in primo innanti creationis , sumendo tale instans rigoro se , Prout correspondet nunci no siti temporis, non vero tantum prout
correspondet instanti theologico, seu innanti temporis angelici. Explicat suam affertionem . Quantum est de se , intelli sit Angelos sine gratia sanctificanteis ;non tamen in pura natura , sed sine gratia, at eum ordine ad finem supernaturais
em , de cognitione illius per fidem . Diris intuit ulterius instans angelicum, quod constare potest ex pluribus instantibus
temporis rigorosis; quatenus instans temporis angelici est prima operatio angeliis ca . Igitur admittit pro instanti nunc nosti temporis, quod etsi sit indivisibiles,
reeipit tamen prius εἰ posterius natura ,
Dicimus, Angelos de quacunque Dei potentia potuisse in primo suae creationis
instanti peccare . I. Probatur. Angelus in primo suae creati PALIL
ni, instanti habuit volitivam potentiam
persectam , dc non limitatam , nec deteris minatam necessario ad Operationem rectam: ergo in illo instanti potuit habere
operationem non rectam ergo potuit Peccare . Consequentia seeunda negari
non potest; hoc est enim pedeare, scilicet
habete operationem non rectam . Cons
quentia prima sequitur ; quia Omnis potentia , quὰ potest habere operationem perfectam, de non limitatur, nec determinatur necessario ad operationem rectam, potest habere operationem non reinctam . Antecedens autem probatur . VO-Iuntas Angeli non habuit majorem determinationem in primo instanti, quam in secundo ; nec fuit minus libera in primo, quam in secundo ; ergo Angelus trus primo suae creationis instanti habuit volitivam potentiam persectam , & non limitatam, nec determinatam necessatio ad operationem rectam . Probatur Antecedens. Angelus nihil reale intrinsecum habuit in sua volitiva potentia in primo, quod non habeat in secundo instanti r ergo voluntas Angeli non habuit majorem determinationem in primo instanti, quam in secundo ; nec fuit minus libera in primo , quam in secundo. Argumentum est Seoti apud Frassen. II. Probatur. Non minus in primo instanti, quam in secundo, habuit AngeIux usurro liberi arbitrii, de rationis r ergo fi potuit
peccare in secundo , potuit etiam in primo. Probatur antecedens . Non minus in primo instanti,quam in secundo, per Adversarios , fuit Angelus liber ad merenis dum t ergo non minus in primo instanti, quam in secundo, habuit Angelus usumis liberi arbitrii, de rationis . Probatur conis sequentia . Nequit quis mereri sine ratio. nis, de liberi arbitrii usu ; tum quia creaturae rationis expertes, i ncapaces sunt merendi; tum etiam , quia ubi cetat liberum arbitrium cessat meritum, ut patet i
damnatis, aliisque r e reo si Angelus tam in primo , quam in secundo instanti, per Adversarios, est liber ad merendum, tam in uno, quam in alio, habuit usum liberi arbitrii, oc rationis. III. Probatur. Si non potuissent peccare Angeli in primo instanti, ideo fui stet, qui . non habuissent libertatem, vel non habuissent libertatem ad peccandum . priumum asserunt Richardus, Alensis, Henricus 6α. volentes, nullam creaturam ponse libere operari in primo suae existentiae instanti; secundum docent Thom istae , Ii a actis