장음표시 사용
271쪽
asserentes, Angelos in primo instanti habui se liberi rem sussicies tem ad meritum , non ad peccauim ; Sed hoc falsum est: ergo falsum est quoque , quod non
potuerint Angeli in primo siste creatio nis inflanti mccare. Probatur primo mi
nor contra negantes libertatem operan
tibus in primo instanti Operari necessarion Un repugnat Angelis in primo instanti rergo neque repugnae operari tibere . Antecedens pateti; quia angelicae operationi non repugnat esse in instanti,maxime cum
sit spiritualis , di indivisibilis ; operationi
necessariae non repuenat esse in instanti primo productionis sui principii , quia semper esset suo principio posterior natura , & haec posterioritas suasi citi ergo operari necessario non repugnat Angeiis in primo instanti: Prima consequenti
probatur. Posterioritas in Operatione re
spectu sui principii requiritur ratione dependentiae; sed haec dependen; ia non minus salvatur per posterioritatem naturae, quam per posterioritatem temporis r ergo si per posterioritatem naturae salvatur dependentia operationis necessariae , non minus salvatur dependentia operationis liberati ergo si operari necessario non re
pugnat Angelis in primo instanti, neque
repugnat operari libere . Probatur modo eadem minor contra negantes libertatem peccandi in operantibus i n primo inita ti, quan vis concedant libertatem mereniadi: Angeli in primo instanti habent libertatem ad merendum ergo habent liberistatem ad peccandum. Antecedens est Goctrina Adversariorum. Consequentia probatur. Si esset differentia inter unam &alteram libertatem, ideo effet, quia Christus Dominus habuit libertatem ad meis rendum , non vero ad peccandum; sed haec ratio nulla est ergo Sc. Probatur
minor . Ideo in Christo est una , & non alia libertas , quia Christus est impeccabilis ; sed Angeli non sum impeccabilest ergo nulla est differentia , & nulla ratio.
primo instanti peccare, ideo esset , quia non habuissent in illo primo instanti defectum in cognitione, qui repugnaret in istelle et ui angelico pro primo instanti; sed
talis desectus non repugnat: ergo &c. Pro batur minor ; Desectus negativus in cognitione , consistens in carentia cogniti nis non debitae, quae si adesset, effet impeditiva peccati, non repugnat intellectui angelico in primo instanti: ergo talis defcctus in cognitione non repugnat.
Probatur antecedens. Cognitio speetalite e
proveniens a Deo poteti esse negative defeetuosa, & carens perfectione sibi non debita. t ergu talis defeetus negativus nota repugnat intelleet ut angelicia in primo instanti.
V. Probatur . Ideo non potuissent Angeli iaprimo instanti peccare, quia peccatum tribueretur Agenti, a quo habu ut m esse, hoc est Deo; sed hoc est falsum ergo Sc.
Probatur minor. Operatio, quae non Pcr einet ad sonstitutionem rei in propriosa tu , quan vis incipiat cum esse rei, non tribuitur specialiter principio , a quo Ics habet suum esse ; sed operatio libera non pertinet ad constitutionem rei in proprio statu r ego falsum est , quod tribuatur
Agenti &c. MaJor patet ; quia productio
dat effe , non operarit ergo ratione pro
ductionis vel nulla operatio tribuenda est Agenti, vel saltem non est tribuend operatio illa , quae non spectat ad coniti tutionem rei in proprio statu. Minor prObatur . Status & esse rei dicunt quid peris manens δ operatio autem libera non est quid permanens, ergo &c. VI. Probatur . Si repugnaret Angelos ρο- tuisse peccare in primo instanti, ideo enset , vel quia productio Angelorum late omnino gratiosa , & liberalis; vel qui cognitio Aneelorum fuit omnium perfectissima; vel quia Deus habuit de illis speciale manutenentiam; sed hae rationes nul-Iae sunt: ergo &c. Probatur minor quo a primam partem. Quanuis Angelorumν productio suisset liberalis & gratiosa, tamen semper suit in ordine naturali; unde in solo ordine naturali suerunt Angeli iaprimo instanti opus gratiae & miserico diae; sed cum opere gratiae 2 misericoris diae non implicat conjungi in primo i stanti peccatumiergo &c. Probatur minor . Opus gratiae & misericordiae in or dine naturali importat quidem aliquid non debitum, ut non importat aliquid inis debitum positive; impotentia autem pe eandi est aliquid positive indebitum a creaturae intellectuali secundum se con-sderatae. Probatur eadem minor pro secunda parte. Non debetur Angelo in pri. mo instanti cognitio omnium persectissi-
mar ergo nulla est ex hoe capite Ad ver sariorum ratio. Probatur antecedens. Potest Angelus ad primam cognitionem e
citari vel a Deo, vel ab alio Angelo , qui supponatur praeexistens et ergo non habes Angelus in primo instanti cognitionemret tectissimam; quia si hanc non haberet,
272쪽
'Aneelus exeitans inserret Angelo excita in tu injuriam; quod non est dicendum.Caeterum ad Ad veriarios spectat probare debitum cognitionis persectissimae , quod
usque modo non probarunt. Probatur eadem minor pro tertia parte . Leges m nutenentiae essent leges providentiae ordinariae moralis; sed contra has Deus nota potest operari nec etiam de potentia a soluta tergo dum Adversarii dicunt, quod Deus de potentia absoluta polIet illam manutenentiam suspendere , non satis sibi constant. Ulterius, quia leges providentiae ordinariae se accommodant cre turarum exigentiae , & non impediunt caussas secundas ne agant motus suos. Has omnes rationes Cacherano debemus,
apud quem latiores inveniet, qui sic eas
Rrguunt Adversarii I. Ad operandum libere prae requiritur indifferentia ; sed haec
debet praecedere tempore , & non e nistum natura, operationem t ergo non sunne it posterioritas naturae in operatione, sed requiritur etiam temporis. Probatur minor . Si non praecederet tempore , iris eodem temporis instanti principium operans esset determinatum , & indifferens; sed hoe involvit contradictionem r ergo indifferentia debet praecedere non tantum natura , sed etiam tempore . II. I tantum operatio necessaria potest esse in primo instanti non sic autem libera, quia operatio necessaria est operat lo prima ;sed operatio libera non est operatio pri- mar ergo D peratio libera non putest eis in primo instanti. Probatur minor. Operatio libera est operatio voluntatis ; sed operatio voluntatis non est operatio ptiis ma i ergo oper ti O libera non est opera
tio prima. Probatur minor . Operatio vo luntatis supponit Operationem intellectus , quia nil volitum , quin praecognitum t ergo Operatio voluntatis non est
operatio prima . IV. Potest salvari ilia Angelis in primo instanti libertas absque eo, quod possint in instanti illo peccare ierto etiam supposita in ipsis libertate ,
peccare non possunt , P Obatur Ante e
dens . Est in Angelis in primo instanti libertas contradictionis ad omittendum physie ede naturaliter , non moraliter &culpabilitet; sed haec suificii r ergo potes sal Vari &e. Probatur major . Omissio m talis & culpabilis debet esse volita r ergo est actus voluntatis: ergo non potest ess in primo instanti . Ulterius ; importat actum pravum omissio mo Ialis de culpa.
tat libertatem contrarietatis r ergo ut sit
libertas contradictionis , sussicit ut sit ad omittendum physice & naturaliter, non moraliter, & culpabiliter. IV. Voluntas peccat volendo malum ut bonum ; sed non potest voluntas hoc velle, nisi intellectus ei proponat malum ut bonum ; &intellectus hoc proponendo errat, & operatur actu positive defectuosa r ergo non potest voluntas peccare , nisi intellectus
erret actu positive desectuosio ; sed hie
actus non est in Angelis in primo instanti r ergo in eodem instanti non potest in Angelis esse peccatum . U. Actus intellectus in Angelis , non praesupponensactum voluntatis, provenit a Deo ; sed actus intellectus in primo instanti , ad
quem consequeretur peccatum, non praesupponeret actum voluntatist ergo Pr
veniret a Deo; atqui adhue actum inici. lectus consequeretur peccatum ergo si hic actus intellectus esset a Deo , a Deuetiam esset peccatum. UI. Angelus in primo instanti habuit gratiam sanctificantem ; sed eum gratia sanctificante notus potest stare peccatum t ergo Angelus in primo instanti non potuit peccare . VII. Omnis operatio libera praesupponit ope. rationem necessariam; sed Angelus in primo instanti habuit operationem necessa riam et ergo in primo instanti non potuit habere operationem liberam . ProbaturmaJor . Electio libera procedit ex praeexistente necessaria intentione finis r ergo omnis operatio libera &c. Ulli. In primo instanti nullus Angelus peccavit : er .go nullus Angelus peccare poterat . Pr batur consequentia . Ex tot millibus Αngelorum , si potui Tent Angeli peccaro, imperceptibile est , quod nullus ipsorum in primo illo instanti peccaveriti ergo si nullus peccavit, senum est quod nullus
peccare poterat IX. Operatio, quae incipit cum primo esse rei productae est con nexa necessiario eum natura ipsius r ergo
debet procedere ab agente . ac illius ei a auctore r ergo actio peccaminosa si sui Dset in Angelis in primo instanti, suisset a Deo , quia suisset eum primo esse Angeli
producti, & necessario connexa cum nais tura ipsius. X. Nullus potest peccare , nus sit justitiae debitor; Angelus in primo
instanti non fuit justitiae debitor r ergo&e. Probatur minora S. Anselmo deca Diaboli c. I 2. & I . Angelus in primo instanti justitiam non accepi te ergo non fuit justitiae tabitor. XI. Operatio Proceis
273쪽
dens a natura , secundum inclinationem naturae , tr Ibuitur ipsus naturae auctori; sed operatio . quae incipit cum primo esseret , est operatio procedens a natura secundum inclinationem naturae: ergo tribuitur ipsius naturae auctori et ergo pec
catum Angelorum in primo instanti Deo tribueretur. XII. Angelus primum velle non habet a se, sed ab alio; sed nemo pe care potest per velle non habitum a se, sed ab alior ergo Angelus non potest habere primum velle peccaminosum. Masor est S. Anselmi de casu Diaboli c. 13.
si primum υelle a se habet , aut hoe est υο- tens , aut nolens . Sι volens: igitu illud non
est primum velle i Si nolens, idem sequitur ;quia ante illud velle illud a uitur voluit itilud non esse r igituν aliud voluit. Respondemus ad I. dicendo , quod eum imdifferentia non est incompolsibilis dete minatio , sicut cum actu primo non est incompossibilis actus secundus . Ratio
est, quia determinatio libera addit quidem aliquid supra indifferentiam , at non destruit ipsam indifferentiam , sicut de
struit determinatio necessaria . Et quan vis videatur, quod indifferentia sit inde terminatio, adeoque carentia determinationis; hoc tamen est verum de indeterminatione negative accepta , non ver
de indeterminatione sumpta positive ; de
se potest cum una stare determinatio Irubera . de non cum altera . Quod si cum indifferentia potest stare determinatio libera , potest etiam utraque esse in eodem
temporis instanti; & sum ciens est, quod
una alteram natura, non tempore , prae cedat.
Ad II. Dicitur , quod operatio libera noris
potest esse prima primitate natura , p test autem esse prima primitate temporis; adeoque non potest esse operatio primi instantis naturae , potest tamen esse ope ratio primi instantis temporis . Instans autem creationis est instans temporis; unde ad hoc ut aliqua Operatio sit ab Angelo in primo instanti creationis , sulfi
cit, ut sit prima primitate temporis, quanuis non sit prima Primitate naturae.
Verum est autem, quod subditur , nihil scilicet esse volitum , quod non sit pro
eo enitum, si intelligatur vel temporeis , vel natura, non autem si intelligatur semis per tempore . Et si dicatur, quod cognoscere & velle sunt duo actus, adeoquea requirunt differe uitam te inporis ; dici in mus , hoc esse verum in subitantiis intellectualibus, qui Nora temPoris discurrunt,
Ae volunt ; non autem in Angelis, qui
discursu non inargunt, & Omnia possunt fimplici de instanta ιι ea inspectione percupere .
Ad III. Argumentum non potest procedere
in sententia illorum, qui sustinent, O mi Dsionem etiam culpabilem posse esse puram , nec debere e sic via litam actu posit-vo. Quod dicitur , oitiissionem actus v liti per actum posita vum pertinere ad libertatem contrarietatis , negatur, & est ab Adversariis prohandum . Tandem ssi libertas in Angelo in primo instanti est ad omittendum physce tantum , de n turaliter . erit etiam ad operandum physice tantum, & naturaliter , Unde s Aa- gelus in primo instanti non potest omittere culpabiliter , de demeritorie , neque pro eodem instanti poterit operari meritorie , de laudabiliter. Ad IV. Intellectus proponit malum ut bonum , quod simul existat cum tali malo , non vero ut bonum, quod sit oppositum tali malo. Si enim proponatur actus li. hidinosus , qui est malus malitia honesta. ti opposita, ut bonus bonitate delectabili vel utili, quae revera in tali actu cum illa malitia con ungitur, non est error , nec actus positive defectuosust Unde in rigore hoc non est proponere malum ut bonum , vel malum sub ratione boni sed est proponere in Obsecto tum rati
nem mali, tum rationem honi; quanvis.
illud sit verum malum, & hoc falsum bonum unde decipitur voluntas illud non evitando, de hoc amplectendo , sic pec
Ad V. Actus intellectus est applicatio voluntatis angelicae ad primo operandum per modum conditionis, quae requiritur ad primo operandum , non vero per m dum determinationis ad primo operari. dum , potius hoc modo , quam illo. V luntas enim a se ipsa determinatur, non a judicio praetico, vel intellectus imperio, ut contendunt Thom istae. Ad UI. Angelus potuit peccare antecedenter ad gratiam , de absolute , nulla scilicet facta suppositione gratiae, & in hoc sensu a nobis, de ab aliis, defenditur con clusio. Quod idem est ac dicere, ut di incere solent in aliis Thomistae non in sensu composito cum gratia , sed in sensu diviso ; unde dicebat Cacheranus, quod potuerunt peccare Angeli in primo istanti, quantum est de se; hoc est praescindet
do ab infusione gratiae , de ab ordinatione ad supernaturalem finem .
274쪽
Ad UII. distinguitur major 1 omnis Oper in
tici libera praesupponit operationem n cessariam , quae praeexillat prioritate nain uiae, conceditur; prioritate temporis, ne
gatur . P.Neri distinguit siet Praeexistenis te in aliquo tempore, seu in aliquo priori temporis in quo , negat ἐ a quo , concedit . Distinguit pariter; peccatum suppo nit antecedenter aliam actionem necessa tiam in aliqua prioritate a quo, concedit; in quo, negat.
Ad VIII. Ab eo , quod est de facto, ad illud , quod potest esse , non valet consequentia ; quando illud, quod potest esse
non repugnat intrinsecis rei. Homo de facto erratus est rationalis, non potuit
creari irrationalis, quia essentia ipsius est rationalitas; idem homo de facto creatus est loquens, potuit creari non loquens. quia loquela non est ex intriniscix ipsius. Ad IX.Si peccatum in primo instanti tribu retur Deo, ut illius peccati e ullae , quia Deus Angelis tribuisset voluntatem in ilis Io initanti , seu potius produxisset, ipsi que infudisset omnia principia, quibus peccare possent; quum haec omnia Deus pro aliis instantibus subsequentibu x seiscisset, sequeretur, quod etiam peccati pro alio sequenti instanti auctor fuisset Deus; quod non est dicendum . Ulterius; si Angeli non potuerunt in primo insta ti peccare, quia peccatum fuisset Deli e go neque potuerunt mereri , quia totum meritam fuit Dei; quae quidem est responsio Semi. Ad X. Negamus majorem cum Scotis; di ra-
tio est, quia si semel est verum, quod Αngelus in primo instanti non fuerit justitiae
debitor, quia eam non acceperat; sequi. tur Pariter,quod Angelus semper existens in peccato mortali, nunquam esset justitiae debitor , quia nunquam eam accepiLset. Quod omnino est improbandum; ut ait Frassen . Ad XI. Defectus caussae secundae in agendo nunquam tribuendus est primae, seri ipsi-met caussae secundae ; di hoc non minus, quando recipit primum esse, sed pro omni instanti consequente ; quia pro omni instanti consequente conservatur illi esse a Deo ; conservatio autem est continuata productio . Ulteriua cum coneursu Dei
creaturae operantur e ergo quemadm
dum ipsarum peccata Deo non tribuuntur, qui cum ipsis concurrit; ita nee Deo peccatum Angelorum fuisset Deo tribuenis
dum , quia Angeli a Deo primum esse
Ad XII. dicit Minus , quod sieut Angelus
potest habere a se velle secundum , ita di potuit a se habere primum velle;& pro ratione ponit, quod alloquin poneretur processus in infinitum . Haec sunt verba Seori , quae afferuntur a Frassen 1 Paro, a quo primam babet vel e aut a se , per
aliam volitionem , aut sine alia volitione , t Si siue alia υolitionet ergo voluntas potesta se habere primam volitionem absque alia t
Sι peν aliam di ergo illam aliam debet habιν eper aliam , ct iliam rursus per alteνam , σμ necessario erit processiss in infinitum .
De Loco sngelorum ; su angeli simi in loco P in quibus reperiantur locis Θ Quomodo, ct per
quid , simi in loco Θ Ubi de Sphaerat praesentiae AngeloruM , secum dum P. Magnanum.
Riscis sane temporibus, qui bus nondum satis perspectae theologicri res etant, Pi- tres aliquot de Angelorum loco per opposita , de quidem extrema, loquuti sunt. Siquidem assirmantex quidam Angelos es.ses in loco , eos tamen non spiritus , sed subtilia corpora, vel ex aere, vel ex igne, conflata, asseverabant. Alii veto nega tes esse eorpora, in Ioco esse, omnino sunt infletati. Exprimis suisse volunt Basilium lib. de Spiritu Sancto c. I ff. sic lo quentem e Substa Mia eorum est aereus, si forte , spiritus, aut ignis expers materiai quemadmodum seriptum est e lyat faeie M- gelas suos Spiritus, se. Ideo σ in Deo sunt, o spectabitis fiunt, archie in iis, qui digni suma
275쪽
ina . Quomodo Baslii verba sint intelli genda , absque Basilii censura . suo loco
dirimus SI aliis vero Lisse asserunt di γLsenum , qui in lib. a. contra Eunomium hae e scribebati Nemo adeo puerilι es ange-χια , qui in natura intelli Iote , ct ineam νea , digerentiam ioci reperiνi existimet. L
autem natura est leligens . O maleria caret , longe ab omni raιιο ne laci est, ut omnes confitentur . Sine etiam censura Nys-
seni verba intelligimus, si dicamus, illum avertere ab Angelis modum essendi in loco circumscriptive, qui proprius est corporum , non vero definitive . qui spiritibus convenit; ut suo loco fusius ex. plicabitur . Post horum patrum varium , & non satis
congruum , discurrendi modum . Schnia
lasticorum quorundam magis quidem imis proprium , & non satis sibi constantem , opinandi sensum superaddimus. Siquidem dixi sie sertur , Angelos , aut ubique, aut nullibi, esse . Immo & Durandus in I. dist. 37. 2.p. distinct. q. I. scripsit, si inaniariam Angeli esse praesentem ubique , &modo illo , quo ipsi convenit esse in loco, non esse magis in hoc, quam in alio loco. Unde non vult Angelos esse praesentes in loco nec per substantiam, nec per Operationem , sed per praesentiam ordinis; per quam Angelus est piaesens , ut ait , cuilibet corpori, quod movere potest. Et quia omnia corpora Angelus movere 9 ita , inde ipsum asserit ubique esse . Ex his autem Opinionibus, illa , quae asserit,
Angelos nullo modo esse in lueo,a6.Th ma in I. dist. 37. q. a. ar. I., haeretica dicitur a Sententia vcro eidem Opposta M. Uasque a appellatur sementia catholicata,& a valentia asseritur ex fide certissima. Opinio vero Durandi ab eodem Ualentia temeritatis nota in liritur ; a Molina parum tuta in fide vocatur; ab aliis mitius scribentibus dicitur , quod censuram ecfuge te non possit. At sunt quoque qui
Durandum excusant, asserentes, quod ipse apti te dixerit, se non asserendci, sed
Dicimus I. Angulos vere esse in loco certodi determinato ; non vero pultibi, nec ubique . I. probatur ex Scripturis. Apocal. I 2. Loeus
eoram non es amplitia inventus in creto. Zachariae a. Ecce Angelus, qua loquebasar , egredιehatur in occauiam ebus . dixit ad
lavi. Ea his, alii Que smilhus , habetur primo, Angelus iun cfe titillibi, sunt enim alibi ; υε in itidem conspicitur; s
cundo , non essu tibique ψ dicatur enim . quod sint in det et minato loco, di quod de loco ad locum progrediuntur I tertio manifestatui , ei te in loco certo , & dempnato; ut cons deranti innotest it . II. Probatur ex patribus . Basilius de Spiri
taν ; Etenim Antelas ille , qai cornelia ac stitit, nan erat eodem tempore apud phitidipum ἔ neque Pa ex otiari mei ariam au quebatuν , eodem tempore pνorium in calastationem obibat. At spiνitas semei ct i is
bacae operatus es , ct in Mamele apad Basilonem credime . Theodoretus q. in Genes. astem at initia aliqtio caepe rans se , sunt em umscripsta ; 'aure licet exapertum corporum fateamur esse naturam Illo νum , circamscribi tamen asserimas illo fuis Dbstantiam. Nyssenus lib. I. coni. Eunomium t Fieri ηon potest , ut qua ereati ne producta sunt, aut fiant, non omnino tu loca , vel is tempore habedat, ut existant.
Sola nauius egens, O aterna, ae res omnes complexa natura , neque in ioco est , ncc ι. tempore. Gregor ius magnus lib.2. morat. In hac est nune κata ea angelica a naιura ne in
coarctamur; Angelorum vera Spiritus Dea quidem circumscripti sant; sed tamen earum sub Miae longe supra nos intomparabalureiulatantur. Damascenus lib. a. de fide c. 3.
in caeli μαι, non sunt in terra; cum in ter
ram a Deo m/ttuntur , uon manent in toti .
III. Probatur Rationibus . I. Ideo Angeli essent nulli bi , quia sunt spirituales ; sed
Deus etiam est purissimus spiritus , di i men non est nullabi, quia est vh que o e go ratio illa non eo ne ludit . II. Angeli sunt Deo intime praesentesa ergo sunt in aliquo dei et minato loco . Antecedens est certum; consequentia sequitur; quia imi- tua praesentia debet esse in aliqvu deteris minato loco. III.Quando fuerunt Ange li creati, vel steterunt semper in eo loco,
in quo creati fuerunt; vel se moverunt; si primum et ergo modo non sunt in coelo. empyreo, quum ex probatis a notus extra hoc coelum creati fuerint i ergo a Deo non miluatur, contra expressa Seripturarum
276쪽
rarum testimoniar ergo non sunt in inseris no , etiam post peccatum de expulsionem; quae omnia sunt manifesta absurda . Si secundum r ergo hahent determinatum I eum, quum illium mutare possint, de mutent. IV. Angeli operantur in loco r ergo sunt in vero de determinato loco . Coni quentia sequitur; nulla enim effectrixeaussa operari potest, ubi non est . Anteia cedens est certum , quia moνent corpora in obsessis , apparent hominibus, te alia operamur, quae in Scripturis legimus. U.
Angelus , qua nuis sit spiritus, est tamen limitatus: ergo non est ubique. Probatur consequentia. Deus est ubique , non quia spiritus est, sed quia est illimitatus, te immensus r emo si Angelus est limitatus, ruantumvis sit spiritus, non est immen.
usr ergo non est ubique. VI. Inter arti culos damnatos a Stephano, Parisiensi Episcopo , in cap. I. hic tertius scribitur1 Angelus , vel Anima separata , nusquam est. Testatur sylvius I p. q. y2. ar. I., Se reserunt Iueninus, Prassen , aliique passim. O ieiunt l. Didymus lib. I. de Spirit. Sanct. negat expresse , spirituales creaturas locodi finibus eircumscribi; & lib. a. inquiti
Loea ct commviationes locorum ab incormiapalibus separamus. Il. Basilius hom. 3 . de Paradiso1 Laeum esse pracipua eo oris, an mam vero ex consequonti, as vetus auesoris instar , eo in loco propter habundinem ad eorpus , eum ex natura sua proniata e loco minime circumscribatur. Multo magis hoc
dicendum est de Angelis, qui Spiritus
sunt, & ordinem ad corpora non dicunt.
animi conceptio, qua omnibus videtuν , est, ineorporeum non esse in Ioeo εἶ Angelus ergo quum sit incorporeus , non est in loco.
ultimam superficiem corporis continentis immobilis; implicat autem ut Angelus
corpore contineatur t ergo Angelus non est in loco . Probatur minor. Continens
esse debet actualius contento;sed nullumeorpus est actualius Angulor ergo impli
cat ut Angelus a corpore contineatur .
V. Angeli vel sunt in loco circumscriptiave , vel definitive ; non circumscriptive, lula est proprium corporum esse circumiscriptive in loco ; non definitive , quia est proprium Dei esse in loco definitivei ergo nullo modo sunt in loco . VI. Ad misso quod Angeli sint definitive in loco, non possunt dici in rigore esse in loco rergo non sunt in certo te determinato loco . Probatur antecedens , Esse definiti OR. II.
1 ve in loco est esse in Ioeo improprie &metaphorice: ergo non possunt dici in rigore esse in loco. Probatur antecedens. Esse definitive in loco non convenit uni voce, sed analoge cum esse in loco circumscriptive r ergo est esse in loco improprie , de metaphorice. Respondemus ad I. inteIligendum esse Didymum de loco circumscriptive, de commensurative considerato , non vero definitive . Certum est , quod esse circumscriptive in loco tantum convenit corpo ribus compositis ; spiritibus vero dicimus convenire esse in loco definitive. Auis diatur Damascenus loco nuper citato ἔCum autem Angeti intemsentia simi, etiam intelligibιliter in locis sunt, non corporum
more erreumscripti. Non enim ut corpora secundum naturam figurantur, Reque t νιplici
dimensione eonstant, sed eo ipso sunt in loco, quod intelligibiliter prasentes sint. Ad II. eadem est responsio ; te explicatur, ac confirmatur ab Aue uilino ep. 28. ad Hieronymum r Porro si eo us non est , ni si quod per loci spatium aliqua longitudine ,
latitudine, ita sistitur, vel movetuν , ως ma iere sui parte ma opem locum stuvet, breviore breviorem , minusis sit in paraeia, quam in toto , non est eoνpus anima . Pest Num quippe eo us , quod animae, non I easi diffusione , sed quadam vitia, inιentione porrigitur . Nam per omnes ejus particulas
tota simul adest ; nec minor in minoribus, tarin maroribus major , sed alicubi istensius , alleubi remisus, ct in omnibus tota , ct in singulis tota est . Ad III. eadem quoque est responsio; quum enim incorporeum non habeat partes , non potest ita esse in loco, & totum cor respondeat toti loco, de quaevis ejus pars cuilibet parti loci; quod est esse circum scriptive in loco . Est tamen definitive , scilicet ut totum sit in toto loco , & in qualibet parte loci; ut de anima rationali dicimus respectu corporis; & alii etiam die uni de anima sensitiva animalium perfectorum , quam volunt indivis bilem , Sextensam;& nonnulli quoque ari runt de minimis physicis, quibus pariter indivisibilitatem cum extensione , non quiadem formali, sed virtuali, ut arum, tri
Ad VI. dicitur, quod eontinens est actualius contento, si accipiatur per modum caussae, non vero per modum loci, ita ut reperiatur locatum totaliter intra locum. Ut autem percipiatur , qualiter Angelus
indivisibilis contineri possit inter albN 2 quam
277쪽
quam corporis superficiem , susscit, ut intelligamus , Angelum esse huic supei ficiei piae sentem . Unde non requiritur , ut si illa ultima sumi scies Angeli, quia
Angelus , quum non habeat partes , non potest in loco esse cum partium exlens isne . Est autem ita, ut si penetrative inistra partem illius eorporis, cui praesens est. Ita ex scoto respondei Frassen. Ad V. Angeli non sunt in loco circumscri ptive, quod est proprium corporum Inon sunt desinitive immensve , uti est Deus; sed sunt de initive tantum, quod est proprium spirituum . Sic autem esse definitive in loco participat de circum scriptivo , & de immensvo , aliquo m do ; quatenus scilicet dicit, esse totum in toto , & totum in qualibet parte loci, de immensvo participat, quia Deus, qui
est immensve in loco, est etiam in toto,& in qualibet parte loci. De circumscri. ptivo etiam , quatenus facit, ita rem esse praesentem uni loco , ut non si alieri loco praesens , quod competit quoque corporibus.
Id VI. dieimus , quod sufficit quod Angeindus , per hoc quod est di finitive in loco, si quoad substantiam, & emitatem suam
vere piaesens loco, ad hoc, ut dicatur ecia in loco . Caeterum parum refert, an smodus iste essendi in loeo si proprius , vel improprius, si verus , vel metapho inricus, respectu alterius; & quod non uni voce , sed analoge dicatur, nec parit et probat, quod intelligi debeat improprie , de metaphorice ἔ nam , inquit Ca- cheranus, quod in omnium sententia pluista analoga dicuntur proprie, di rigotose de suis analogatis. Pro secunda vero Dissertationis parte, in qua quaeritur, in quibus locis reperiantur Angeli, non intendimus loqui doloeis, in quibus non permanendo , nec tanquam, ut sc dicamus, in domi ellio, sed tantum transeundo, S per accidens reperiuntur . Si enim de his loci, loqui
velimus , innumera pene essent, quae asis gnate deberemus ; & nec quoque enuis merare possemus omnia, quum nos oman inci lateat Dei voluntas, quae illos modo hue . modo illuc, mittit. Certum enim primo est, cujuslibet hominis , vel provinciae, vel regni, vel ecclesae , cuisit dem Angelum , apud illum esse, tu usest custos a adeoque multos Angelos in terris degere; ut Inserius videbitur. Certum quoque est , in Ecclesiis Catholico rum , di praecipue in illis, in qui a Chri
si corpus adservatur , plurimos esse Ameelos , ut illud perpetuo venerentur . ud asseruit Concilium Aquisetanen se , sub Ludovico Pio , c. I 32. Nec daι i.
tare lacet, tibi eorporis . oe sanguinis Domina gertintur rusteria , sapernoriam cita madesse convenias. Et antea S Joannes Chrysostomus lib. 6. de Sacerdotio expresserat
Per id tempus sacrificii scilicet tempus Ieti Sacerdoti assident , D editis iam
potestatum tiniveUus ordo clamores eacιtat , o uitis altari eticinus in ιllas honorem , qui immolatiar. Angeloram choris prenui est.
Cettum insuperest, malos Angelos in terris de Obsessos possidere , de homines tentate , de mala multa in prohationem, vel in punitionem hominum, Deo se Permittente patrare. His tamen in locis non per mancntes, de tanquam in prOptio ioco , Angeli sunt, sed transeunter
a Deo mittuntur , ut propria munera exispleant , s sunt boni ; di s sunt mali ,
etiam Deus permittit illis ut in alienti lo. co ossicia illa in hominum aut bonum, aut malum , exequamur. Dieimus i I. Triplicem esse Aneelorum pedimanentiae locum; coelum scilicet, insermum, de aerem. I. Probatur ex Scripturis. Marei 1 r. Dε die illo, vel hora, nemo scit,neque Angeli an ea io . Lue. I. . Discesserant ab eis Angeli in ca-ιώm. Luc. χχ. Appaνviι illis Auetus de emti . Matth. 18. Angelus Domini discendit decreti . Apocal. Ia. Locus eortim non es amisphus tamentias in eoelo . I l. Petti a. si enim Deus Angelis peccantibas non pepercit , sed
ejadidia articiandos in iudicιum reservari. Iudas Apostolus in sua epist. canon. n.6. Augetis vero , qui non servaverunt stiunt principarum , sed retiquerunt suum domι ei. Iiam , an judicium magni diei vincatis alerianis sal eal gιηe reservivit . Iob. I. Satan Deo respondit dicens a Circuivi Ieνram, o perambula υι eam . I. Pet. s. AHersarius esὸν Diabolas tanquam leo rugiens circuit, quarens quem devoret . Ad Ephes a. nis das aliquando ambulasιs secundiam Pria e pem aeris brius. In eadem epistola c. s. dicuntur Daemones munda rectores tene braνum harum , spiritualia nequ/tia in cae
L Iba ; de quod hic Apostolus intelligat
aerea loca , testatur Hieronymus ad illa verba a me autem omnium Doctorum opiis nio est, quod aer se, qui caelum, o terram medias dividens inane appellatur, plenas sit contrariis fortitudinibtis. II. Probatur ex Patribus . Irenaeus lib. 2.c.6.
278쪽
Multi sunt,s innumerabiles eirea Factorem Angeli, quemadmodum omnes confitentu
Propheta , dena millia denum militum QR flere ei, re multa millia militum ministrare M. Theophilus Alexandrinus , qui circa initium quarti secuti floruit, ep. . paschali r Festineretis ad Angelorum merropolim, qua libera es , s nulla malitia sorde maeu. latur . Augustinus lib. I. de civit. s. 32. Ut volet quisqae accipiat , dum tamen Anaretos saxi Et os in sublimibus esti sedibus, ηoa uidem Deo eoaternos,sed tamen de sua sempiterna, oe vrea felicitate seeuros, o eertos esse, nemo ambigat. Irenaeus lib. s. c. 244.
Diabolus, eum sit unus ex Antilis his , qui super spiritum aeris praepositi seunt, quemadmodum malus Apostolas , is ea . qua est ad Ephesiaν , manifestavit , invidens homini j apostata a divina factus est lege. Nygenus r. I. Neque tamen s Diaboli ideireo mel
die , -l nocte per aera oberrare unquam
cessant, flagitiorum auctores , ct mirustri .Rmbrosius in c.6. ad Ephes. Ipse enim est, cujus fatellites sunt, quos tenebrarum harum dieit rectores, spiritus nequismi , qui degunt in caelestibus, in firmamento mundi. Hier nymus ad c. 23. Isai. Hos igitur principes, qui suum πω fervaverunt principatum, eo gregabit Dominus in die judieii , quasi is uno fasce pariter eolligatos, er mittet in lais eam inferni, ere. Augustinus lib. 8. de ei-vit. c. 22. in hoc quidem aere habitant. Et Itb.de natura boni coni. Manichaeos cias.. ' anuis jam poenaliter bane infernum , breeit inferiorem ealiginosum aerem tanquam
carcerem acceperint , quia tamen aer quanis
que oe eatum dieitur , non illud , in qua sunt θdera, sed hoc inferius , cujus caligine nubila conglobantur , σ ubi aves volitant,
III. Probatur Rationibus. I. Ex Angelis aliqui permanserunt boni,aliqui effecti sunt mali; sed boni debebant a Deo praemium
habere , mali autem supplicium t ergo ex illis aliqui praemio in coelo perfruuntur ,& aliqui supplicium in in serno sustinent. II. Potuit Deus alium carcerem praeter insernum Angelis malis dare sed hic caracer alius non est per sanctos patres , nisi aer iste , qui mediat inter coelum, fic teris ram t ergo vere in aere isto tanquam ilia loco permanenti mali Angeli habitant. Probatur minor ex S. Hieronymo ad cap. 6. ad Ephes. ubi testatur , Omnium DO- torum opinionem esse , quod aer iste plenus sit contrariis sortitudinibus. Hoc ipsum a1firmant Augustinus lib. I. de Gen. ad lit. c. IO. , Idem Hieronymus mPAR. II.
c. 2. ad Ephes., Ba filio hum. p., identas
Augustinus Enchirid. c. 26. , lib. I. de civi . I9.dib. II. c. 3 3. . lib. I .c. I., lib. II. de Gen. ad lit. c. I S., lib. .de Triwie.c. T. lib.de natur. boni c. r. III. Sicut in caelo sunt boni Angeli, qui sunt sanctarum animarum socii, ita sunt in inferno mali
Angeli, qui sunt damnatarum animarum tortores at quia etiam Praeter coelum sunt Angeli in terra, qui animas cust diunt i ergo non mirum , si paritςr i aere sunt Daemones, qui animas tentam non sunt autem in tetra , ut ait Magister sententiarum apud Estium, ne homines
nimis insestent; quamquam & aliqui sint
etiam in terra, sed transeuntes , non se manentes, ut diximus. Obstant I. Ex II. Petri 2.dieitur, omnes mamlos Angelos in infernum descendisse se
Rudentibus inferηι detractos in tartarum tradissit e uelandos: ergo non sunt in a
re , tanquam in loco proprio, ac firmo. II. Omnes Angeli , tanquam in proprio,
ac permanenti IoeO, sunt in ecaelo r ergo omnes Daemones, tanquam in proprio,
ac permanenti loco, sunt in inferno. III. Ex Epistola Judae n. 6. habetur, Angelos
omnes postatas reservatos fuisse vinculis aeternis sub caligine t ergo nulli in aereo remanserunt. IU. Ex Scripturis, de Patri bus pariter habemus, malos in terris versari; de experientia etiam docet, tum ex
obsessione hominum a Daemonibus, lumex familiari Daemonum cum hominibus habitatione, de conversatione, tum denique ex sere continua Daemonum cum hominibus , & in homines, tentatione, de eonflictationer ergo potius in terra,quam
Respondemus ad I. cum S.Thoma I. p.q.5 .ar. 4. ita S. Petrum dixisse Angelos omnes praevaricantes fuisse detrusos in inserianum , ut intellexerit de majori eorum parte , non vero rigorose de omnibus. Caeterum verbum illud omnes in Petri au- .ctoritate non legitur ; unde non est conis vincens ratio , qua vere de omnibus, &non de majori parte, eam intelligamus.
Ad II. Idem S. Thomas cit. Ioc. apud Eslium dicit, duplicem esse locum a Deo assignatum Angelis, S Daemonibus; unum, qui respondeat meritis illorum , & hie locus pro Angelis est coelum, pro Daemonibus insernus; alterum ex divina peculiari o dinatione, facta propter homines; te hieloeus pro Angelis est terra , pro Daemonibus est aer ; in terra enim degunt An geli, qui homines cullodiunt, regunt,6 c.
279쪽
& in aere sunt ira mones, qui homines tentant, persequuntur, atquis divexant Ad III. Quanuis Angel I mali in infernum fuerint a Deo detrusi, permittit tamen illis , ut ex illo exeant, per aerem cur stent, ad homines infestandos. Si e permisii Daemonum principi, ut in voluptatis paradiso primos homi nes ad peccatum induceret; & post illorum peccatum permittit quoque aliis Daemonibus, ut ex inis serno exeant,& in aere Permaneant, tanquam in proprio loco, ut homines ad pe candum provocent. Et quan vis dixeriumus, terram non esse ob inde Angelorum locum proprium, & permanentem , me monum tamen aer huiusmodi est Ioeus, quia scripturae , & Patres, fie eum indigitare non semel videntur .
Ad IU. Versantur quidem mali Angeli itia
terris , sed non tanquam ad vexandum homines proprio , & permanenti loco . Igitur duplex est locus permanentiae malis Angelis; insernus ad supplicium ipsorum , aer ad infestandos homines; unus vero est locus transitus, scilicet terra , ii qua homines tentam, obsident,deeipiunt, divexant, &c. Angeli vero boni solum paradisum habent permanentiae Iocum ;hahent etiam terram , in qua homines custodiunt, & regunt, sedi non ut domi isellii , at tantum ut hospitii locum . Scri. pturae enim , & Patres, quae de Daemonum habitatione in aere proserunt, de Angelorum in terra non docent. Pro tertia Dissertationis parte, in qua quaeritur, quomodo Angeli sint in loco, sensus eli, an sint circumscriptive , an vero definitive r Et pro ea explicanda Dicimus III. Angelos non esse circumscriptive, sed definitive, in loco, non vero
I. Probatur . Esse in loco circumseriptive importat in locato esse partes , quae r spondeant partibus loci ; atqui Angeli nullas habent partes t ergo Angeli non sunt eircumscriptive in loco . Minor patet ex dictis; quum enim Angeli sint puri spiritus, sunt omnino smpIices, indivisi-hi les, ac partibus expertes. Major probatur . Esse circumscriptive in loco est ilia, esse , ut totum locatum respondeat toti loco , & quaelibet pus locati respondeat euilibet parti loci; sed ita respondere imis portat, in locato esse partes, sicut sunt in loco, quibus partibus Iocati partes respondeant δε ergo esse in loco circumscriptive importat , in locato esse partes , quae respondeant partibus loci. II. Probatur. En in loeo definitive est ita esse in loco , ut locatum respondeat toti
Ioeo , & euilibet parti loci; sed Angeli
hoc modo sunt in locor ergo sunt definitive in loco. Probatur minor . Res, quae est omnino simplex , non composita, in
diri fibilis, ita est in loco; sed Angeli sunt
substatutae omnino simplices, non com positae , indivisibiles i ergo Angeli hoe modo sunt in loco. Minor patet ex sup rius probatis; quum enim Angeli sint puri spiritus , sunt substantiae omnino fimisplices, non compositae, indivisibiles. Iu. Probatur . Rem eta definitive in loco, non vero immensive,est eam comprehendi loco, ita ut contineatur certo spatio,&non fit alibi; sed Anteli ita sunt in loco ergo sunt in loco definitive, de non imis mensive . Probatur minor. Angeli ita sunt in unci loco , ut non sint in alio, &ita certo spatio continentur, ut non convitineantur alio spatior ergo &c. Ante is
dens patet; quia in hoe Angeli a Deo distinguuntur , quia Deus , quum si imis mensus, nullo spatio, nullo loco comprehenditur. IV. Probatur ex P.Magnano . Angeli non sunt sormaliter extensi , sed tantum viris maliter e ergo non sunt circumscriptive in loco, sed tantum definitive . Anteeeis dens est certum; quia extendi proprie, &formaliter convenit solis quantis habenistibus partes impenetratas, seu extra se ininvicem positas; res autem simplices , nullas habentes partes, extensionem propriam , & formalem habere non possunt, ut patetr At quia sunt in loco aequivalemti modo dictae extensioni, quatenus res
indivisibilis eorrespondet loeci divis bili;
inde est, quod habent extensionem aequivalentem extensioni formali, quae est extenso virtualis. Consequentia sequitur ex explicatione modo facta extensionis formalis, & virtualis ; si enim extenso formalis dicit partes: ergo importat esse in loco circumscriptive I & s extensio virtualis non dicit partes , nisi tantum mu i valenter i ergo importat esse tantum in loco definitive . Unde P. Magnanus in Philosophia naturae c. I 7.proposit. I I .ait: In Ioco est alio quodam modo, is qui aequivalet eidem dictae extensioni, ex ,, quo vocatur extensio virtualis; videt ieetri per suam substantiam ut indivisibiliter seri tota respondentem toti extensioni loci,&,, singulis ejus partibus quod quidem ,, pro p. 8. dixi, esse id , quod communiter M vocatur , csse definitive in loco . Ratio.
280쪽
is natis anima est in toto corpore, quod in- is sormat ; de Angelus est in toto spatio , , , quod est aequale sphaerae praesentiae ipse sus; ita est Deus in toto hau universe. ,, Arguunt I. Athanasius in epist. ad Serapi
nem doceti Angeli erasi r in certis locis, loco circi scribunturtergo sunt circumscriptive in loco. II. Gregorius magnus lib. a. ral. c. I. inquit: cireumscriptus est Angelicus Spiritus t ergo convenit Angelis
esse circumscriptive in loco. III. Unus Angelus divinitus esse potest in pluribus locis; quum ergo sit definitive in loco, de ab uno loco non coarctetur; sequitur, quod sit eodem modo in loco, quo Deus est ; atqui hoc dici non potest: ergo nouest Angelus definitive in loco; vel saltem
non valet allata differentia inter Angelum, & Deum, quoad locum. IV. Extenso virtualis est in suificiens ad probandum, esse Angelos definitive in locor eristo nulla est ratio P. Magnani. Probatur antecedens. Extensio virtualis tribuitur etiam ab aliquibus Peripateticis anima,
bus animalium persectorum ; de ab aliis Philosophis adhuc conceditur minimis physicis; & tamen ista non sunt definitive in loco, quia non sunt spiritus , sed
corporat ergo extensio virtualis est in Lficiens ad probandum, esse Angelos definitive in loco . Respondemus ad I. Athanasium per verbum circumscribi non intelligere aliud, quam comprehendi; hoc est coarctari Angelum in uno loco , non vero extendi ad omnia loca , sicut extenditur Deus, quia est immensus. Unde per verbum illud voluit distinguere Angelum a Deo; quaten ut Deus nullis locis eircumscribitur , comprehenditur, eoarctatur, sed omnia excedit; Αngelus vero, quia est finitus, limitatus, non immensus, suo tantum loco circumscribiatur , comprehenditur, coarctatur, & ad
Ad II. Gregorius pariter facit differentiam inter Spiritum Deum , de Spiritum angelicum quatenus Spiritus, qui est Deus,
non est circumscriptus, quum sit infinitus, illimitatus,immensuri Spiritus vero angelicus est circumscriptus, quia est finitus, limitatus, non immensus . Unde quan vis aliquo modo conveniant in ratione spiriatus, & per hoc etiam conveniant in ra.
tione effendi in loco,quae est propria spiritus , hoe est esse definitive ; disconveniunt tamen in ratione immenstat inquia, ut diximus, Deus est in loco definitivo immensive, Angelus vero definitive, non immensve .
Ad III. primo dicimus , quod Angelus p
test esse in pluribus locis non naturaliter, sed supernaturaliter I Deus autem 'lian. natura sua est immensus naturaliter est , de non esse potest, in multis locis. Secundo subdimus, quod Deus non est in multis locis, in quibus non sunt, sed possunt esse Aneeli divinitus, sed est in omnibus locis, de est etiam extra omnia loca ; lius quibus nec est , nec potest effe Angelus,
Ad IV. In sententia illorum, qui ponunt animas animalium persectorum indivisibiles,de extensas,& in illorum hypothesi, qui admittunt minima physica pariter indivisibilia, de extensa ; quia tam anim est in toto animali, de in qualibet animalis parte, quam minimum physicum est in toto loco , de in qualibet loci divisibilis
parte , tam anima illa , quam minimum
physicum, dicuntur esse definitive in loco. Nec per hoc dici possunt spiritus, qui
per alia capita a spiritibus secernuntur, ut apud illarum opinionum propugn2tores videre est.
Pro quarta demum Differtationis parte , in sua quaeritur, per quid Angeli sint in loco, intelligimus, quod Angeli ita sunt in aliquo certo , ac determinato loco, ut talem
locum respiciant vage, & indetermina te; unde secundum se sunt indifferentes, ut sint in hoc, vel alio Ioco. Hinc opus est , ut ab aliquo determinentur, ut sint potius in uno, quam in alio. Hoc quidem formale determinativum est illud, per quod Angeli sunt in loco . In hoc vero determinativo assignando variae sunt Scholastic rum opiniones, quas hic enumeramus. Prima opinio est illorum , qui dicunt, hoc determinativum esse simplicem entitatem superadditam angelicae substantiae . M dalistae omnes hanc opinionem desendunt ; inter se tamen dividuntur, quia aliqui ipsorum dicunt, entitatem illai , esse modum absolutum , quo substantia angeliea unitur corpori; Se hujus sententiae est Vasique 2, Alarcon, qui citant etiam Henricum . Alii vero afferunt, eme modum quendam, cujus effectus sor malis est reddere Angelum praesentem tali determinato spatio loci, vel realis, vel imaginarii;& hanc sententiam tuentur Molina, SuareE, Lugus, Bubalus, Arriaga, Qui ros, Aversa, Herinc x &c. Secunda opinio est docentium, Angelos emeformaliter in loco per complexum, seu simultatem propriae substantiae cum loco . Defenditur a Richardo , Maderno, Gabri