장음표시 사용
321쪽
lum, & Hervaeum, aliter opinantes; & a
S. Thoma I. p. q. IO6. ar. . in c. docetur,
quod lumen , secundum quod speetat ad intellectum , est quaedam veritatis maniisse statio; iuxta illud ad Ephes. s. Omne quod manifestutiae, lumen est. Minor subsumpta probatur . Est praerogativa illuminationis , sed praerogativa illum in tionis est
praerogativa doctrinae r ergo praerogati. va illa non potest ella, nisi in doctrina , Probatur minor. Praerogativa illuminationis respicit uitellectum; sed intellectus non illuminatur, nisi per cloe rinam: ergo praerogativa illuminationis est praer gativa doctrinae . II. Probatur . Loquutio cum doctrina illa est, per quam manifestantur veritates, quae illustrant intellectum audientis ill
minati ; sed haec es, illuminatio Angel
rumi ergo illumi Ratio Angelorum est tmquutio doctrinalis, ac magistratis. Prob tur minor. Angeli, qui sunt superiores habent persectiorem naturam . habentina orem gratiam, S gloriam; & per hoe
etiam habent majores,& clatiores cognitiones veritatum supernaturalium, & n
turalium ; sed cognitiones hasce docent Angelos inferiores, quando ipsos illuminam i ergo illa loquutio jam dicta est iu
luminatici Angelorum. Probatur minor. . Non docent quae inseriores Angeli sciunt;
non docent quae scire in inferioribus Angelis non est persectior ergo illa docent, quae ipsi superiores Angeli a Deo sciunt per hoc quod habent Persectiorem naturam, majorem gratiam,& gloriam,& maiores , ac clariores cognitiones veritatu insupernaturalium, ac uaturalium.
HI. illuminatio est loquutio illuminans velit Iuli rans illum , cui loquimur; sed haec Leti non po test sine persectione intellectus t ergo non potest esse s ne doctrina. Consequentia sequitur;quia sola doctrina pellieit intellectum: ergo si sit illumina tio cum persectione intellectus, feri non potest sine doctrina. Minor probatur. Angelus non habens sensum habet solum
intellectum, de voluntatem; voluntas non
illuminatur ab altero Angelo, sed a proprio intellectur ergo solus intellectus ilia luminaturi persectio intellectus consilit
in majori, di clariori cra uitione; ma otici clarior cognitio est eucetus doctrinae tergo loquuti illuminans, seu illustrans illum, cui loquimur,no potest neri sine pei se et ione intellectus, adeoque nou p test ei se sine doctrina. Ita ut L 2. Tuom docet I .P. q. IO S. Er. I.
in c., quod virtus intellectiva Angeli
inferiotis consortatur ex illuminatione superioris, ut minus ealidum crescit in cato. re ex praesentia magis calidi; sed magis calidum influit in minus, & participλt ei
calorem situm,& calorem illius lutendit . ergo pariter Angelus illuminans respectu Angeli illuminati, II. Deus illuminat nos,& tamen quando nos illuminat, nobiscum non loquitur i ergo illuminatio non est loquutio . Probatur antecedens. Inspiraiiones divinae in nobis sunt cognitiones , quas Deus excitat in nobi , & quae dicuntur illuli rationes, seu illuminationes; per has tamen Deus nobis non loquitur, quia
nullum suum conceptum n Obra manis stati ergo Deus quan vis nos illuminet, nobis tamen non loquitur . III. Imper iaptibile est magisterium hoc,quod nat unico actu ; ita ut Angelus inferior per illum
solum a tum cognoscat obiecta,quae prius non novit, & cognoscat etiam Oblecta , quae non sat ab ipso naturaliter cognoscibilia: exeo illuminatio Angelorum non est loquutici doctrinalis,&.magistratis. IV.
Angeli superiores manifestant inlatiori bus per illuminationem quae ipsi pariter
per illuminationem a Deo habuerunt ;sed illuminatio facta a Deo Angelis sepe rioribus non fuit loquutio , nec fuit d . ctrinalis, ac magistratis: ergo nec ita erie illum in tio laeta Angelis inferioribus ab Angelis superioribus . Probatur minor. Quae a Deo habent Angeli non a Deo auci iunt, sed in Deo vident; sed visio non est loquutio, multo minus est doctrinalis, ae magistratis: ergo illuminatio faeta . . Deo Angelis superioribus non fuit loquutio nec fuit doctrinalis, ac magistratis. Respondemus ad I. S. Thomam cit. lac. ar. I. ad 2. docere , unum Angelum non it Iuminare alium per hoc , quod tradat ei lumen vel naturae, vel gratiae, vel gloriae. Hoc ipsum pariter docet q. p. de Uerit. r. I.ad a. Ne igitur dicamus S. Doctorem esse contrarium sbi, dicimus, paritatem ab ipso allatam debere cum restrictione intelligi. Restrictio autem haec est, quod Angelus illuminans per ob ecti exteriorem propositionem, seu per loquutionem, quomodocumque ex Plicatam, praestet in ilium inato totum id, quod magis calidum praeIlat.in minus calido per ellicientiam pbyilaam; S hoc quidem modo suo, anais logico quidem, non uni voco; ut per se
Ad II. dicimus, utique Deum illumina rei
omnem hominem venientem in hunc
322쪽
De Illitisinatione 3Angelorum, M. 29s
mundum,seu omnes rmionales ereaturas,
Iumine tum naturae , tum gratiae; ut diei. eur Ioan. F. At non accipitur eo loci ill minatio, ut intelligitur illa Angelorum ,: quae est socialia loquutio, per quam rev Iationes fiunt docendo, di discendo aceru
Ad Iu. Non videtur hoc impereeptibilo
Quicumque noverit Angelorum sive itis operando , sive in cognoscendo agilitatem . Uni eo quidem actu, vel pluribus: etiam actibus, quod non implicat, perciis pit Angelus ilIuminatus objecta revelata; scilicet aliquod futurum , aliquod secretum . aliquod distam dici, de non solum illa per pia ut ab Angelo illuminant sbi revelata, sed etiam ut revelata Angeis Io revelanti a Deo ; unde possit omnem abjicere dubitationem, de certitudinem de illis hebere . Quae quidem certitudo necessaria es , ut loquutici Angeli revolantis su doctrinalis, ac magistratis; quia aliter Angelus revelatus POffer habere Rrmidinem , si non haberet certitudinem ; de formido redderet ipsum potius
obtenebratum, quam illuminatum.
Ad IV. Esto ponatur differentia, quae objicitur , inter illuminationem , quam An.eeli habent a Deo, fit illuminationem , quam habent ab Aneelis, nihil proinde
sequitur contrarium affertioni nostrae. Non enim est de essentia illuminationis, ut fiat uno modo, de non altera; und
si altero modo fiat, non possit in rigor diei illuminatio. Admittimus ergo illa minationem , quam Angeli immediat a Deo habent, quoeunque modo explicetur ; de admittimus illuminationem , quam Angeli inseriores habent ab Angeis lis superioribus ue de dicimus has eri l quutiones, doctrinalca videin, ac magi.urales, quia sunt de veritatibus antea non cognitis, de post revelationem cum certitudine cognitis. Si velint Adveis rix ratione eiusdem effectus se etiam nominare illuminationes a Deo factas, v cent ut lubet , nos ipsia non contradicimus; si nolim ita easdem appellare Nilo. ne diversi modi, quo agit Deus, non ain pellent inne, nec ipfis quoque Obstamus. Sumeit nobis, quod superiores Angeli. quando inseriores illuminant, ip s i quantur, de doctrinaliter loquamur. Quaeritur; An Angelus inserior possit aliquando illuminare superiorem Affirmative respondet Seotus apud Frassen, de potentia tamen absolut , non ordina. ria . Et ratio ipsus est, quod Deus sit absolutus dominus suorum donorum ergo potest ea libere donare cuicumque voluerit . Attamen si illuminare est loqui cum doctrina, te magisterio, durum videtur. Deum permittere, ut Angelus inferior sit Angeli superioris magi ster, di Doctor. Utique Dei is absolutus est dominus su rum donoram; attamen semper ea cum ordine, de nunquam inordinate disponit, de elargitur . Verum quia in quaestioni. hus hilae de possibili, quae parum juvant, immorandam non ducimus; ideo de hae plura dicere supersedemus, de ad ulteri
De Missisne angelorum ; an a Deo mittantur
sugeli Θ qui sueli mittantur Θ quibus,
NGELORUM nomen α, missione derivatum effra. in superioribus adnotavi. mus ; Angeli enim dieu tur , quia missi , hoe est nuncii, legati, SQ, ut do. cet S. Gregorius Papa hora. 36. in Erangelia ; de Apostolus docuerat antea in ep.
ad Hebraeos c. r. Nonne omnes sunι admi
nistruoris Spiritui, in minisserium missi r Et quia ut plurimum ad eustodiam hominum mittuntur; ideo plerique cum mission Angelorum custodiam quoque Antei rem connectunt. Nos vero cognoscentes nonum nem missionem esse ad eustodiam,quanuis omnis custodia sit ex musicine . de pariter considerantes, eustodiam esse effectum missionis, non vero musicinem ipsam: ideo de missione hae in Dissertatione instituimus agere , in sequenti vera de custodia acturi. Quod ptimo in hac Dissertatione pertra diandum venit, est ; an a Deo mutantur Angeli. Quod quidem iniqui gendum m.
323쪽
Iumus de sola missione; quia in sequentia
hus videbitur a quo miri an cur . an a Deo immediate , an vem mediate a Deo, &ab aliis Angelis immediate r si enim omnes Angeli mittuntur, quod in secunda conclusione decidetur, a Deo immediate mittuntur; si vero non omnes , illi qui mi tuntur , Theologi , qui .hoc asserunt , volunt, ut mittamur ab Angelis immediate , qui non mittuntur. Dicimus I. Angelos a Deo mitti.
prae umorem tuum augetum . Exodi 2y. Eece ego mittam Angelum meum , qui meedat
te in via. Tobiae Ιχ.Raphaei inquit: Tempus est, ut revertar ad eum, qua me misiu. Lucae a. Missus ea Angelus Gabνiel a Deo . Actorum I x. Nunt scio vere, quia misit Dominus Angelum suum, S eripuit me de
manu Herodis. Unde Frassen inquit, hanc Conclugonem esse de fide . II. Probatur ex Patribus . Gregorius hom.
32. in Evangelia: Hi, qui minima nu tiana , Angelii qui vero summa aenuntiant,
Aretangeti vocantur . Athanasius Orat. 2.contra Arianos: Eo Angeli quidem sursum
deorsumque commeantes, Mis Iros se prae bene. Nazianzenus orat. y .sirca finem ratos divina volantatis adminis ros loca omnia peragrare , omnibus ubiqua adesse prom
ptos , tum ministerii alacritate. , tum natura
agititate. Nycinus lib. I. coni. Eunomiumricinistras porro esse Σινι uter istas facientes voluntatem Dei , per eam , qua facta est,
Peccatorum purgationem, secun-m volunt tem e us, qui misit, per unum Seraphinorum
taeite significavit. III. Probatur Rationibus . I. Convenit bonitati divinae Angelos mittere t ergo vere a Deo mittuntur. Consequentia sequitur ἔ antecedens probatur. Convenit bonitati divinae nostram salutem procurare per ministros suos: ergo convenit boni. tati di Winae Angelos mittere. Antecedens non negatur ; consequentia bene inferis tur; etenim ad hoc praecipue mittit Deus gelos suos , ut nostram salutem obii ne at . II. Convenit angelicae charitali, ut
mittantur: ergo vere mittuntur. Prob
tur antecedens . Quo ardentior est Angeis Iorum charitas, eo ipsorum operatio eli Promptior ad exequendum quaecunquo
sunt ad Dei gloriam , & hominum saluis
em t ergo convenit angelieae charitati, ut mittantur. III. Convenit charitati hominum , ut mittantur Angelli ergo vere Angeli mittuntur. Probatur antecedens.
Quo tetauior est charitas , eo majori indiget auxilio, ut excitetur, mutiatur,ci sciveatur, sed tenuis est hominum charitas, validum Angelorum auxilium t erisgo convenit oliaritati hominum, ut mitia tantur Angeli. : j ieiunt L. Si Angeli mitterentur , mitte. rentur, ut sua ministeria hominibus exhi- . herent; sed hoc inconveniens xli ΑΜ . iis: ergo non mittuntur. Proba vir minor. . Inconveniens est Angelis, ut sint ministeti, hominum t ergo inconveniens est , ni sua
ministeria hominibus exhibeant. II. Si Angeli mitterentur , impedire atur a sua beatitudine ; sed hoc dici non potest i ergo nec etiam dici potest . quod mittantur. Probatur antecedens. Per ministerium enim interrumperetur eorum contemPl 1-i tio t ergo impediretur eorum beatitudo.
III. Deus est ubique praesens, di omnia potest facere per se ipsum: ergo frustr adhiberet ministerium Angelorum ; nidii lautem Deit frustra i ergo Angelos no νmittit. Iv. Post missionem secundae, de tertiae Trinitatis personae. superflua est Angelorum missio di ergo admitti non debet . U. Si Deus mitteret Angelos bonos pd homines , mittetet etiam malos; sed hoc alterum non est dicendum i ergo ne- . que primum. VI. Si Angeli mitterentur, non omnes a Deo mitterentur; sed hoc dici non debet It ergo nee illud , , ex quo sequitur . Probatur major . Quia Angeli inseriores quum a superioribus Illumi,
nentur , a superioribus etiam deberent mitti . Minor etiam patet; quia sequeretur, Angelos superiores exercere erga i seriores imperium , quod erga omnes Angelos exercet Deus; quod quidem non
Respondemus ad I. negando malorem . Ratio est , quia nunquam dicunt ut Angeliministri hominum , sed Dei; & hoc qui
dem tam apud Scripturas, quam apud Patres. Apocal. I p. & χχ. Angesus non
dixit, se esse Ioannis serWum, sed conservum; servum scilicet Dei, ut erat Ioan s. Daniel. Io. non dicitur servus , sed princeps regni Persarum &c. Matth. Φ. Angeb accesserunt, σ misistrabant ti; hoc est Christo; ex quo S. Leo magnus ser. 2. de quadrages insere, Christum esse Deum, quia Angeli soli Deci servium . Bernardua ser. II. in psal. II i habitat, c. v cat quidem Angelm hominum ministros, sed intelligendus est de ministerici laboris, & operis, hon vero subiectionis. Quemadmodum est Pastor ovium, qui non dicitur civiuM servus, quan vis pro
324쪽
De Missione Angelorum, &c. 297
vi hus laboret . Et se intelligi s militer dehet Thomas a Xempis lib. r. de imit. Christi e. ir. Si e pariter Christus dixit
Matth. 2 . Non veni miniην ore , sed miniis strari. Et summus Pontifex se vocat seris viam servorum Dei . Apostolus etiam ad Heb. a. scripst i Nonne omnes sunt ad mlisnvirator i Sp.ritas, in minoeνium missi propter eos ἔ hoe est propter homines . Ad quae dieit Essius i Me Apostolus eos is mi ianisseriam sominam missos esse dicit , sed in ministreium missos propteν homines , qui ha- reditatem rapient statis . Unde in locum illum Chrysostomus scripsi te Angelorum munias est ministrare Deo propter nostram
Ad II. negatur pariter maior , ejusque pro halio . Non solum enim non impediuntur Angeli per sua ministeria , quominus videant Deum . & visone illa beatificentur ; sed nee quoque retardantur quomi. nus videant ita persecte , ac si nullo ministerio flanterentur . De Custodibus Angelis dixit Christus Dominus Matth. Is . Angeli eaνum sempeν in estis vident faelem Patris r ergo pariter dum aliis ministet iis funguntur . Insuper; Deus est ubi quo praesens , & non tantum in coelo r ergo
ubique etiam Angeli possunt illum videre. & illo frui ; & hine est, quod etiam
eum sunt in terra , di euntur esse in coelo; ut ex praefatis verbis Nee a ministeriis suis distrahuntur; quia, ut ait S.Gregorius , sic ad extisi a praeedaut , at ab in
Ad Ili. quod quan via Deus tibique fit praesens , nos tamen vel sensuum , vel pansonum . vel peccatorum , onere pressi . absentem judicamus. Proinde Angeli mittuntur , ut nobis suam voluntatem manifestent. Plura etiam per se ipsos posisunt facere principes; plura Duces exeris cituum , sed eadem per ministros Opera nistur ἔ & tit in operando servetur rectus ordo , & ut in operationibus habeatur decens operandi ratio.
Ad IV. Non mittuntur Angeli ad nos, qua fimissio Filii, & spiritu, Sancti stilliciens
ad nostram salutem procurandam non
fuerit; sed ad nostram negligentiam excitandam , ut illorum missioni coopere. mur. Vistat aliquando Rex vel urbes, vel agmina , per se ipsum ; & deinde it rum vistat per ministros; quorum est munus , ut a subditis& ministris, Regis praecepta exequutioni mandent ut , Spromissae largitiones adimpleantur. Ad V. conceditur ma)Or, & negatur mi- R. II. nor . Ratio est , quia ex seripturis . &ex patrihus e ligitur , aliquando a Deo mitti Angelos malos. Legitur 3. Reg. c. ult. Egressas ea autem πινitus coram Domino , er ait, Do decipiam illum i cui ait Domianas i iv qao a V kailr Egrediar ct ero θ -
νitus mendax in ore omnium Pro h tarum .
Et Dominus respondit illi t mei με s. repra Darebis, eg νedeνe , o fae..ta . Et s.Gregorius lib. a. morat. docet 1 sicut de boais feris in hae vita taborantibat auri iam pietatis impenditiar; ita im attulta ejus missilia nescienda sertaeate. , misistolam ex
etiam mali , qui probat non solam qui reis deuntes a culpa sublevent, sed etiam Di ν diνe volentes gravent. Verum non mittit Deus Angelos malos, ut perdat homines, sed ut tentet , ut exere eat, aliquando etiam , n sitis se exigentibus culpis, ut
perdat. Et quan vis intentio Dei mitten. tis fit bona , intentio Diaboli missi sit mala; tamen semper Deus utitur opera. tione Diaboli ad bonum. Ad VI. nullum esse intonveniens, s dieatur , aliquando Angelos inferiores a suis petioribus ad homines mitti. Siquidem in Seripturis legitur , & in Patribus. Zachariae I. Angelus , qai loquebatur in me , egrediebatur , s alius Angens egrediebatuν in occassam ejus , dιxit ad eum i loquere ad puerum sum Leens 1 aisque -νo holi
tooitur Ierusalem . Ad quae verba S. Gregorius Papa in moralibus scribiti In conia spem Gaditaris angeliea ministeria ordinata sunt, ut pro commani felicitate beatit diali opιficem satim videntes gaudeant: eum pro dispositi ione dignitatit alii aliis submini. ηνant. At prophetam Arigetis Angelum mitiniit , s qua secam de Deo ebmmuniter conia spicit, edoceι, ct eligit; qtita eum per superiorem scientiam virtute cognitionis , ct praestintiorem gratiam calmine pol flatis. Verum hoc propius respicit seeundam Di sertationis partem, quam subdimus. Pro altera Dissertationis parte non una est seni etia Theologorum. Sunt nonnulli,qui negant, mitti omnes promiscue, & praecipue illos , qui supremae sunt Hierare hiae; non tamen determinat,quinam mittantur.& quinam remaneant . Alii volunt, solos tres ordines ultimae Hierarchiae mitti;tres ordines primae Hierarchiae nunquam mitti ; tres vero ordines mediae Hietate hiaraecipere mandata ab illis primae, & illis ultimae communicare ; & Opinionem hanc , ait Petavius, a Lumbardo reseris
325쪽
quinque solos post te mos Ctdines mitti; quatuor vero superiores Ordines, hoc est tres primae Hierarchiae , ct Dominatio. nes , nec a Deo discedere unquam , nec inseriora tractare . Alii demum volunt, Omnium ordinum Angelos mitti; ad ministeria grandiora supremos , inferiores vero mitti ad alia minora . Dicimus II. Non tantum Angelos ex ultimis Oidinibus , sed ex omnibus , etiam primis , mitti ci ad hominum regimen , &ad eorundem salutem . Ex recentioribus defenditur a Petavio, ab Essio, a Du. Hain mel, a Iuenino, a Frassen, qui citat Sc
vit ad me unus de Seraphim, ct in manu ejus ealcuus , quem foνcipe tulerat de altari. Seraphim autem sunt de supremo ordine Hierarchiae primae. Ad Hebr. I. Nonne omnes stini administratorii Sριν itas, in mani- seriam miss propteν eos , qai haredata temcapiast salaris. Quae quidem verba de Omnibus Angelis intelligi debent, etiam primorum Ordinum Hierarchiae supremat; tum quia nullam faciunt inter Anteislos disti nectionem ς tum praecipue , quia ex illis verbis intendit Apostolus probare divinitatem ratissi, ex eo scilicet , quod omnes Angeli sun rministri ejus ; sed hoc non minus ver incatur de Angelis ultimae, quam de illis primae Hierarchiae 1 ergo&c. Quam rationem , ct explicationem diserte expendit Petavius: explicans pariter alia Apostoli, quae sequuntur , vertar
Tanto melior Angelis essectas , qtiando dissoreat as pra illis nomen hareditavit. Et aliarm quem autem Angelorum dιxit aliquando Sede a dextris diei
coni. Arian. Malti sant Arehangeli, multi Throni , o Potestares , o Dominationes. milites millia , o decies millies centena mit. ita Ministroram assuunt , o apparenι , qui se prommos ogerent, ut mutantu ν . Chrys stomus hom. g. in Genes. Non es Angetis tribulum , Mi sus consili participes , sed Ara ant , re manisterio fungantar . . uod ut discas , acidi magniloqvienii vim maiam desuperioribtis Arieti νum virtaribus loquem rem i mdi cher sim stantia a dextris Dei , o Seraphim , s tegilant faeies suas ; sed tinus ex his missus fuit ad Isaiam, ut eum purgaret: ergo ei iam ex suprema Hieraris chia Angeli mittuntur. Eusebius Caesariensis lib.7 praepar.evangel. D sinas Hro
tates nutu patris toti mtindo pνasdentes , te adminoros Spirittis ad ministerium missos , propter itos, qui haereditatem eapiant regni rae μιν os Angelos Dei , i Archaneros , s
inteitigeni in omnem naturam, bonorum mi niram , Ititidam , o omnium honorum, qua a Deo commianieantur hominibus , admini
fleam, regem uniter sortim quodam fatestitia sipare . Hieronymus ep. I 42. ad Damais sum i Ibidam GFatorum in scripturis apinprune eruditus, s ruphim virtvites quasdam in Gaelis esse eaposait, qua onte tνihaxat Deios straues laudent eam , o in diversa mini steria mιttantur, maximeque ad eos,vi pur gasione ιndigent, o ob pr ιna praevia , alia qua ex parte suppheias purgari merenιur . Bernardus ser. de S. Benedicto i Cherabim, ait Propheta, stabant. ιν non Iedebant inaudiabor ali, tir sum sedea)ὶ Omnes adminoraatorii sane Spiνι tas , missi in missolam spνopter eos, qui haressitatem capitim salmisi
tuntur , qui sunt Filio Dei inferiores; sed omnes Angelorum ordines sunt Filio Dei. inferiores i ergo ex omnibus Angelorum ordinibus mittuntur . Major est doctrina apostoli, S Patium consensu , atque traditione firmata ; ut dictum est; minor negari non potest; consequentia sequitur. II. Angeli, qui mittuntur, explicantur in Scripturis per verbum omnes; sed verbum omnes in scripturis, dum loquuntur do Angelis, significat omnes ordines r ergo ex omnibus ordinibus mittuntur . Major constat ex illo Apostoli , Omnes sani adis ministra ιον ii Spiritas mis Oe. Minor ex illo ejusdem 1 -ονent eam omnes Angeli Dei; consequentia sequitur. III. Michael, S Gabriel. Rerunt, S sunt deprimis Angelis, sed missi suerunt i ergo Angeli etiam supremi mittuntur. De Michaelealibi loquuti suimus; de Gabriele probatur ; nam i psi innotuit mysterium Incarnationis , quod in serioribus Angelis non innotescebat. IV. Eeeses a majori vene ratione prosequitur Michaelem, quam caeteros Angelos i ergo caeteris Angelis dignior est Michael. Unde de Michaelo dixit Basilius hom. .de Angelis i Michaeι Sax supernorum Spirituam , qui dignitate , in honoribtis praelatus est omnibus Spiritibas. Et Pantaleo Diaconus hom.de S. Michaeis te apud Surium vocavit eum Se νaphino rum primum . Et S urentius lusinianuaser. de S. Machaeler In spiriιMali ρνimo con ficta caseris uisuibtis sanas pratastis G ιbaei , scuι Lucifer malis . Michael
326쪽
autem in Seripturis dicitur missus; ut Da- quos recensuimus, & quorum verba reluianiel. I 8. Michael unus ex Prineipibus primis venit in adjutorium meam r ergo dec. ponunt I. S. Thomas in a. dist. I. docet, ΛIichaelam esse unum ex Principatibus;& ideo in loco illo Danielis dici: Michael
unus ea Principibus t ergo non est ex ordine supremo II. S. Gregorius magnus ad verba illa Daniel. 7. Miltia millium minias rabant ei, oe decies millies tentena millia amebant ei; lib. IT. MOra l. c. v. scribit rAliud est e flere, aliud ministrare . Assistunι enim illa prorat dubio potestates , qua ad
quadam hominibus nuntianda non exeunt rMinistram vero hi, qui ad explenda officia
Nantisνum veniunt. sed tamen ipsi quoque contemplatione ab intimis non recedant. Et
quia piares sunt , qui ministrant, quam qui priueipaliter asstunt, asstentium numerui quasi definitus, ministrantium vero infinitus ostenditur. III. Verba ab Heb. I. probant solum, quod lex vetus data fuerit per ministerium Angelorum ; sed hoe non est necesse , ut factum fuerit per supremos Angelos: ergo ex verbis illis non eruitur, supremos Angelos etiam mitii. IV. Ex Auctore libri de calesti Hierarchiae c. I 3. habemus, Angelum purgantem Isaiae la. bia no fulta ex ordine Seraphinorum,sea habuisse nomen Seraphim , ex illa acti ne . quam operabatur, fuisse tamen ex ordinibus inferioribus. V. Ex co muni Theologorum consensu Angeli dividuntur in allistentes , Ac ministrantes: ergo sunt assistentes Angeli, qui non ministrant; aliter nulla esset divisio . Respondemus ad I. S. et O rem esse contrariae sententiae propugnatorem , de ideo de Μichaele illa docuit; ipsi tamen opponi mus Basilium , Pantaleonem , Lauremtium Iustinianum, qui aliter de Michaelescripserunt, & quorum verba nuper reci
Ad II. pariter s.Gregorium magnum favere contrariae sententiae ; & ipsi pariter opponimus Athanasium , Nazianzeuum asNymnum , Chrysostomum , Hieron mum , aliosque . Caeterum in Scripturis Angeli, qui dicuntur assistentes, dicuntur etiam missi. Uti est Raphael, qui Τ
hiae ih. afferit, se elis unum ex septem ,
qui adstant ante Deum ; de ad Tobiam fuit missus . Gibri et Lucae a. de se dieit tactio ante Deum ; di ad Zachariam fuit
Ad lil. negatur, Apostolum loqui de leget veteri; loquitur enim de Christo , ut diximus; & hoc testantur Patres multi,
Ad IU. Interpretatio illa vocis Seraphim non bene convenit cum aliis Prophetae verbis. Dicit enim I saias t Seraphim st bant super illud σα Non ergo fuit unus
Seraphim , sed plures; de ineredibile est,
quod omnes habuerim idem nomen, prae cipue quum omnes non eandem actionem
Ad U. dicitur, quod distinctio radit supra
exercitium Angelorum , non vero supra Angelos. Et sensus est , quod Angeli vel assistunt, vel ministrant 3 unde idem Angelus potest modo assistere , & modo ministrare; ut de Gabriele, & de Raphaelediximus Pro tertia Differtationis parte, in qua quaeritur, ad quos mittantur Angeli, de ad quae officia obeunda Loquimur hie dei praecipuis ossiciis, te de ordinariis, non vero de extraordinariis, quae polIunt quidem plura esse, de varia ; vade Dicimus III. AngeIos mitti ad homines, vel ad animae purgationem, vel ad intellectus illuminationem, vel ad affectus inflammationem. Docet S. Bonaventura dist. IO. ar. 1. q. . de L. apud Frassen.
Probatur, de explicatur Conclusio ab eodem Seraphico Doctore, in Compendio theologicae vcritatis lib. h. c. ig., si hoc opus ipsius genuinus est laetus, de quo Erudi ti dissentium . Tres actus communiter a patribus, de praecipue ab Auctore libride coelesti Hierarchia , tribuuntur Angelis ; nimirum purgare , illuminare , de perficere. Purgant removendo impedimenta ad illuminationem, quam in nobis sacere intendunt; illuminant revelando veritates, quas intes lectus vel minimeo , vel dissiculter assequebatur; perficiunt inflammando voluntatem ad effectus di
obstant l. Angeli quidam movent orbes cc testes , nec ab illorum motu possunt unquam recedere; aliter coeli quiescerent; sed ex hoc primo sequitur, quod non omnes Angeli mittuntur I & sequitur secundo, quod admisso , quod mittantur , non mittuntur ad homines dirigendos, sed ad coelos movendos; quod utrumque est conistra a nobis firmatas Conclusiones. II. Ex Scripturis habemus, plerumque fuisse Angelus a Deo missos ad homines juvandos circa temporalia, de corporea r ergo non semper mittuntur ad animae Purgati nem , ad intellectus illuminationem , ad voluntatis inflammationem.
327쪽
Relaondemus ad I. Admissa , quod Angeli
moveam Orbes coelestes, dicitur, quod illi, qui movent, mitti sunt ad movendum eos. Et hoc quidem propter homines; ccclum enim Deus, de allis , de superiora alia corpora , si quae sunt , creavitio ministerium hominum. Caeterum in tio orbium coelestium ab Angelis est doctrina Aristotelis, non Scripturarum; u
de nemo cogit nos, ut eam recipiamus praecipue quum Aristoteles multos docu rit errores circa intelligentias , quas assi-xas voluit orbibus coelellibus, ut eos m verent . Audiatur Estius e Doctrina ponens inteligentias oriabus caelestibus perpetuo as. sidentes , non tam in scripturis fundata est, quam in Arastoteliea I bst ophia , quam doctrina scripturarum cedere necesse est . Ad Il. Etiam beaeficia , quae Deus confert hominum corporibu2 . animabus illorum Prosunt . Per corpora enim aliquando animas medetur, intellectus illuminae, voluntates inflammat. Raphael quidem Tobiae , & Sarae , corpora a Daemone liberavit , domos ditavit , caecitatem ab unius Patre avertit,& mortem ab alterius
Viro eliminavit. Omnia videntur suisse temporalia , & corporalia beneficia ; at per haec eos movit ad benedicendum , atque laudandum Deum, qui per ipsum mirabilia operatus fuerat ad ejus gloriam , di ad illorum corporalem , spiritualemque salutem. Unde dicebat illis Tob. I 2.
I 8. Ipsum benedicite , re cantate illi. Et n. ao. ris amem benedicite Deum , ct narrato omnia mirabιlia ejus . Et n. 22. Tune proastrati ρον horas tres in faciem , benedixerant
De Custodia sngeloruw; ct de erroribus Haereticoram , ac opinionibus Scholasticorum, contra,
ct circa illam . Quibus detur; ad quae
se extendat ; ct an cuique detur etiam suetus malus Θ
ρliciti sunι, scientes , quod suos bene gis. Mνnaverint, o ad salutem usque perdux rint , habeant etiam ipsi fidueiam videndi faciem Patris . utiomodo enim se per ικνam eorum re indastriam furtis hominibus comparatur, faciem Patris sempeν attendunsi se si per nutigentiam earam homo earruerit, etiam sui pericali νem esse non nesciant . Eeseut bonus Discopus, ct optimus Ecclesitie dispensuιον, scit, Di meriti esse , atque vi tusis, s oties gregia sibi ejediti fuerint eustoditaptaiatellige s de Angelis. Ignomini a M. g.lo est, si homo sussus cνedittis Derit, di pee- cavolt ut e contrario gloria eJ Angelas creditat sibi saltem minimus in Ecetissa fuerit. ridebunt enim non aliquauda, sed semper faciem Patris, qui est in talis, cum alii sempeν
non videant. Secandum meritum eηin eo
rum . quoνum Angeli sani , aut semper , aut nunquam , vel param , υet plas , faciem Dei Aage i eontemptabantuν . Eadem habet hom. o. in Num.
rens ex Anti hatto , Bostrorum Episcopo, Iib. eoni. impium Otiginem , apud Joannem Damaste num in Eclogis lit. A., illam fuisse Antelis a Deo datam in poenam , & in supplicium, quod ab ipsius dilectione Oeiderint. Credidit enim , beatas mentes, a Deo creatas , ct cum Deci , cujus fruiti ne laetabantur, arctissime con unctas , ab
hoe felicitatis statu decidi in . S redactas in gradum infimum, fuisse factas Angelos,& At changelos; & in maenam implicatas
demum fuisse in mundanarum rerum procuratione; ut explicat Petavius lib. 2. de Angelis c. 7. n. Is secundo erravit idem Origines eredens, Angelos , qui sunt Custodes , praecipui parvulorum, certus de sua salute non ense; immo eui odiam noli am exercentes, si lutem propriam mereri. Haec sunt verba i pilus hcim. 3 s. in Luc., & hom. 2I. incund. Quam ob causam Angeli pro boni
328쪽
De Custodia Angelorum, &c. 3o I
Philosopho tribuuntur , q. 3Ο. dicens, Custodes Angelos sngulorum hominum aisistere usque ad resurrectionem anim hus illorum hominum , qui mortui sunt,& quorum custodes erant. Refert etiam
Petavius cit. Ioc. n. Quarto erravit Calvinus ad cap. 32.Genes. v. I .scribens. Malum Dei gratiam extenuant, ιιι tantum ab uno Angelo quenque nostrum defendi parant. Nec dubium is , qain Diabo- Δι boe atiis fiduciam πένam aliqua ex partoma aere conatus sitaet lib. I. Insti .c. 14. . T.
Aosntalis hominibus sintuli rigesi attritati
sint ad earum defensionem , pro certo asserereno. ausim. Hoc quidem pro certo habendum . .an tantum uni Angelo unumquemque hominem esse cara sed omnes uno consensu vigilare
pro salute humana. Et ad cap. II. Aetor. s. a s. ad verba illa r Angelus rivi ere. anseriti Asaelum ejus nominant, qui cuiuitas ejus appositus sit eustos, O saltilis minister. Ipuod vulgo hine eliciant . singulis hominiabas attribui singulos Angelos, qui eorum curam gerunt, ulmis infirmum est . Nam lariditura testatων . magno populo inteνdum unum
dari autem: Ergo figmentum, quod pati
in Διι , de binis cuIusque genris, profanum est. Et ad psal. so. Falsum illud est commentum , suum cuique singularem Angelam
Quinto errarunt Magdebureenses Centuria. Ores cent. I. q. F. 6. dcc. e. 4. negando singulis angelos singulis hominibus deputatos esse. Unde cum Calvino putant, Omnex Angelos curam Omnium hominum gere.
re , dc hoc non semper , sed quando Deo id placuerit; ut ex allatis Calvini verbi innotescit. Serto suerunt Haeretici quidam se eundo soculo currente, Apulejani dicti a quodam Apuleio, naticine Afro, de Medauri nato,& de Platonica Secta Philosopho, qui dicebant , Damones esse medios inter Deum, er homines , qui hinc ferant petitiones nostras , o inde referant deorsum suppetiati, quod resert Petrus Annatus in apparatu ad positivam theologiam lib. . ar. 3.Unde videbantur asserere , non solum Angelos nos , verum quoque malos , in hominum custodiam deputatos esse; quan vis etiam in hoc errarent, quod criderent . utrosque Mediatores ella.
Inter Scholasticos Theologos ruit Petrus tam bardus, cognomento dictus Magister sententiarum , qui, Estio te de , mani&s e descendit in sententiam , quae asserit, non singulos singulis, sed unum eundem. que Angelum multis hominibus a Deo adsit nati; eo ductus argumento , quia . homines eleui tot sunt , quot sunt boni Angeli ; homines autem electi te reprobi plures sunt: ergo non essent custodes on- geli numero pares hominibus. Communis autem Theologorum omnium sen tentia contrarium docet , singulos leui ἀeei homines suum habere Angelum custodem , unicuique illorum a Deo depu
Dieimus I. de fide esse , sanetos Ange los deputari a Deo ad custodiam homi
I. Probatur ex scripturis. Psal. sci. I I. I uiam Angelis suis mandavit de te , ut custodiant re is amnibur vita tuis. Et n. I 2. In manibus portabant te ne forte offendas ad lapidem pedem tuum . Iudith Ir. 2 . y υι Dominus, quontam custodivit me MIesus ejus , σ binc euntem , s ibi eommorantem. inde huc revertentem , s non permisit me Domιnus ancillam suam coinquinari . Matth. I 8. O. yidete , ne contemnatis unum
ex his pusillis i dico enim vobis , quia Ange si eorum in caelis semper vident faciem Patris mei, qui in caelis est . Actorum i 2. T. Mee Angelus Domini inuit, ct tamen re-μψι i. babitaculo , percussoque latere P
tri, excitavit eum, dicens: Surge υelmiter. Et ceciderant catena de manibus ejus. Dixi autem Angelus ad eum t prae iugere. σ caiacea te ea gas tuas . Et fecit he. Et dixit illi i Circumda tibi vestimentum tuum , et sequerere me . Et exiens sequebatur eum , σαωσι ebat quia verum est quod fiebat per Angelum t exιmmabat autem se visum videre . Et exeuntes processerunt vicum unum ἔ σιontinua discessi Arielus ab ea. Et Petrus ad se reυersus dixit i Nunc scio vere quia misit Deus Angelum suum , s eripuit me demana Herodis. Pulsante Petro ostium ianua, processu puella ad videndum, nomine Rbiae. Et ut cognovit vocem Petri, pra gaussio non aperuit Ianuam, sed inιro currens , nuntiavit stare Petram ante Januam. Illi autem di eebant: Angelus ejus est
II. Probatur ex Patribus. Basiliva hom. in psal. 33. Omni in Christum eredenti angelus vilit . Et hom. in psal. 8. Cuilibet fide. tiam est Angelus amens, or adjunctus, qui in calo est Didere dignus. Hilarius in psal.
ras. Meminimus esse plures Ipirituales tartate , quibus Angelorum est nomen, Ecelesiis prasidentes . Sunt enim secundum Ioannem
Asianii Ecelesiis Angeli. Ambrosius lib. de Viduis Obsecranti sunt Angeli pro nobis, qui nobis ad prasidium dui sunt. Hiero nimus tu cap. 16. Isaiaei liuod unusquisqhe
329쪽
nostrum habeat Angelos , multa seriptu νa cent . Et ep a ad Eustochium c. I. T stor Iesum , ct sanctos ejas, ipsamqae pro prium Angelum , qui castos fata, ct comes admirabilis famina , me nihil in gratiam diarere . Isidorus Hispalensis de sum. hon. seu lib. I. sem. c. ix Singula gentes pra positos Angelos habere e reduntar . Beda i lib. qq.quaest. p. Boni Iesi ad minissa νium Ialutis humana deputati sunt, ut curus ad minist en muari , o regant omnia jussa Dei. Petrus Damianus ser. de exalt. S. Crucis r Angelos ad nostri eustodiam deputatos quotidie mali liciter offendimus i ct offensam negligentia eum lamus . III. Probatur ex veteribus Iudaeis . Auctor libri Michari hae e dieiti Prinιipia ponimus eoram te sentensiam Rabbinoram,qui dicunt, an est herba iacta , quae non habeat fatum a supra . D s ita res se habet in plantis eurispo reis, quanιo magis animalibus vivenιibas, ct spirιtaalιbus , eomparatione ad camorea, ali aliquis , qai ea earet supra , αι infundat super ea virtutem suam a sui Dero cura animalia viventia vaealti ν Dominus , aut Angelus. Rab. Salomon . Ad illa verba
Danielis io. Vidi ego Daniel se. scribit a gelus uniuscujusque hominis supra se, i tim se.
Platone testatur Eusebius Caesariensa lib.
que ad castodium ditanistis datum a Scripta νa Nos didicimus , re prato scribere non dubitavit hoc modo i dyuoniam , inquit, omnes anima sorte vivendi modum elegere , ordine ad sortem suam progrediuntur mota a Damone , quem si Mala sortita sane, qui ad custodiendam hane vitam , o ad perficienda , qua elegerunt, una etim eis mitistitur . me ipsum ereda socratem etiam s.
Inificasse , eam Damone quodam sapius I. bonari se dixeris. Menander apud eun .dem Eusebium lib. I 2. habet: Unicuique a genitis viro adstat statim nato , Ustagogus tua bonat. Epitectus apud Amanum Att. Di ff. lib. I. c. r4. Tutorem unicuique Deus assignaυit singularam genium , s huic ipsum custodiendum tradidit; s qaidem hujusmodi qui neque dormiat, neque falli post. Sene. ca epist. I Io. micuique nostram padagogum dura Deum , non quidem ordinarιam , sed
hunc inferioris nota , ex eorum numero, quos itias ait, de plebe Deos . Ira tamen hoe seponas volo , at memineris masores nσώην os . qui crediderunt hoe,stoicos fuisse. Singulis en/m s Gentiam, Iunonem dederant.
V. 1iobatur Rationibus . L Ratione divinae potentiae; quia enim Deus est summe potens non solum creando Angelos pro . vidit eloriae suae , sed etiam necessitati creaturae suae e unde creavit Angelos, uesibi assistereat, & ministrarem; di crea. vit quoque ut homines custodirent, &adjuvarent. II. Ratione divinae sapientiae; quia consonum est huic deducet postrema ad summa per media ὁ quum erisgo Angeli, tum propter immortalitatem
naturae , tum propter consummationem
gratiae , sint quid medium inter Deum, de
hominem ; conveniebat, ut homines, qui sunt postremi , custodiendo ,& adjuvando , ad Deum . qui summus est , perducerent. III. Ratione divinae misericor diae; quae quum nunquam a Iustitia rece dat , conveniens suit, ut si homo lapsus per Daemones ad malum incitaretur , per Angelum quoque excitaretur ad honum . IV. Deus habet in mundo Daemones, qui sunt ad verve sarii sui, & inimici nostri, erro debebat mittere in mundum Angeialos , qui Daemones debellarent; unde nee sibi hellum, nee nobis damnum parare ausi fuissent . V. Hoc Offcium indecens non est Angelis, immo ipsorum charit ii, pietati , ae zelo , apprime consonum; hominibus vero est valde utile , S hon riscum ; cur ergo negandum i V1. Homines non sunt sufficientes rectores h minibus, nec congruentes: ergo debebanteis praefici a Deo Angeli. Probatur ante. cedens . Homines deficiunt in multis, vel propter malitiam, vel propter ignorantiam; in quibus Angeli, qui sunt boni,& sapientes , non deliciunt i ergo Homines non sunt susscientes rectores hominibus , nec congruentes.
ponunt I. si Angelus est custos hominis,
homo nee habet libertatem , nec meriis tum ς hoe non est dicendum di ergo &c. Probatur major. Angelus, quando homo est determinatus ad peccandum , vel Opis
ponitur et , vel non a Si non ad nihil ergo inservit a Si se ergo laedit ipsi uxlibertatem , & impedit meritum . II. Homo per liberum arbitrium & gratianua , vel potest ad malum compelli , vel non potest i si non potest i ergo ad nihil inservit Angelus eustos; fi potest i ergo Angelus custos violentiam ei infert, non conseri adrumentum . III. Si homo vinceret absque subs dici Angelorum, ejus meis ritum esset madus, & ejus gloria excelsos r ergo custodia Angelorum deservit potius ad diminutionem meriti, & gloriae Rngelorum. IV. Quod Angeli sini custodes
330쪽
De Custodia Angelorum, Sc. 3o 3
des hominum vel a natura, vel a grativi lis; unde indiget auri lici Angelorum ut habenti si a natura i ergo etiam Daemo- vincat. Propterea Petrus Damiani scrines, qui naturalia non amiserunt, possunt bebat Alexandro II. Rom. Pont. in sua esse custodes nostri. Si a gratia ergo quadam epistola r Neque enim versuria etiam animae perfectiores possunt curam tam callidi oe exercitatι hostis post Dagili
gerere animarum , quae minus sint pet&- tas humana resistere , nisi eum a ιentatio-ctae. U. Angelus , qui est custos , est mi. st pubus Electorum Mytas auelica propulsι-nister hominis i ergo est minor homine; ret .
hoc dici non potest: ergo &e. Minor ha- Ad IV. Habent Angeli ut sint eustodes ho-betur Luc. 0. Major est qui reeum minum, a natura, quia natura sunt bomi-bit, quam qui mintrat. VI. Solus Deus nibus sortiores, de potentiores habent adicitur in scripturis hominum custosr eringo supernui sunt Custodes Angeli. Anteis cedens probatur ex illo Iob. 7. 2.id faciam
tibi o Custos hominum i Ex illo psal. I 1 o. aecce non dormitabit , neque dormiet, qui custodit Israel Dominas eastodit te ab
omni malo eustodiat anιmam luam Domιnus: Dontinus custodiat introitum tuum , ct exiatum tuum . UH. Solus Deus nos a captivitate liberavit r ergo solus Deus nos M. captivitate custodit. Antecedens negari
non potest ἔ consequentia sequitur, quia eiusdem est potentiae praeservare in libertate, ae a captivitate redimere dc liberare. VIII. Custodes Angeli dicuntur mediatores inter Deum , α homines, sed unus est mediator noster ex Scripturix, solus
scilicet Dominus noster Iesus Christus rergo aliis mediatoribus non est nobis
Respondemus ad I. Angelum se opponerea homini determinato ad peccandum , sed
suadendo , exhortando , alliciendo ; non autem vim faciendo voluntati eius; unde illaesa remanet libertas eius, Cc meritum auctum, si non peccat; deperditum vero, si peccat. Et en ad quid in serviunt Angelii qui custodes hominum sunt. Ad II. Homo ab extrinseco non potest compelli ad malum, de quando ad malum de terminatur , a se ipso per suum liberum arbitrium determinatur. Eruit vero Angelus custos , ne Diabolus . qui extri secus operatur , ob ecta allicientia proponat , Occasiones peccandi paret, de socios peccatorum adhibeat. Iuvat insuper, ne voluntas, oc a Diabolo per interis nos motus inclinata ad malum, de a pansonibus tracta , ad malum plene consen in Hat ὲ non quidem vim faciendo, sed illuminando , inflammandis , removendo &c. Ad III. Non pugnat homo cum altero h mine , sed cum spiritibus tenebrarum , cum pIi cipibus, de potestatibus ; ipse autem est natura pulveris figmentum , est peccato infirmus, de consuetudine debi. gratia,quia sunt hominibus praestantiores, ct 1irmiores; habent praecipue a divina
ordinatione; Deus enim mandavit Ang lis suis, ut nos custodiant. Quis aut et decretorum Dei intendit esse scrutator, ut aisequi omnino velit, cur Deus hoc secerit, vel non secerit I ad quid ordinaverit, ad quid vero non ordinaverit Ad V. Negavimus supra , Angelos esse ministros hominum, etsi sint hominum custodes . Verum si velint, quod sint ministri, non sunt celte tales ministerio sub eis et ionis, sed ministerio praesidentiae . Custodes Angeli utique homines gubernant, regunt, docent, dirigunt, hortantur dbonum, ut magistri , duces, paedagogi; non vero serviunt, Obediunt, ministrant . ut famuli, vel mancipia . Ad UI. S. Bonaventura respondet dicendo apud Fraisen , quod perfectio divinae custodiae non excludit utilitatem angelicae. Et exemplum affert; quia sicut Deus dando creaturis virtutem operandi, a se ipsa virtutem hanc non aufert , sed cum illis etiam producit, de cooperaturr Ita dando Angelis custodiam hominum,custodiar hanc a se ipso non removet, sed cum A g
lis etiam ipse homines custodit. Ad VII. Plus est redimere, quam custodire,
quia redimere est mortuum vivificare,cuis si odire est in vita conservare. Ille est actus solius Dei, cujus est proprium viatam primo conserre ἔ hic vero est etiam actus creat urae , quae praestantioris sit naturae, de virtutis etiari potentioris; quales
sunt Angeli . Unde si Angeli non potuerunt hominem a Daemonum captivitate eruere, possunt quidem hominem sic custodire , ne denuo in Daemonum incidat
Ad VIII. Solus Christus est mediator immediatur, per naturam, de primarius; Angeli
vero dicus tur mediatores, ut pariter dicuntur Sancti apud Deum , mediati, Per gratiam & divinam ordinationem , de s cundarii, aut minus principales. Hoc a