장음표시 사용
331쪽
non ossicit filio Regis ministros habere ,
qui deserviant ei in administratione regiminis , quod sibi a Patre est demanda
Dicimus II.Singulas custodes Angelos a Deo deputari singulis hominibus, sive parvulis, sive adultis, sive fidelibus, sive infidelibus, sive praedellinatis, sive reprobis,sive jullis,
sive peccatoribus. Est communis non sinium inter Theologos , verum quoque i ter Catholicos; non est tamen de fido; quia nec Ecclesia hoc aperte definivit, nec unquam in Scripturis manifeste legiatur , nec de eo est unanimis Patrum sententia . Attamen quum ex Scriptura col. ligatur,quum patres majori ex parte eam doceant, quum Theologi in ipsa conve- nrant , temeraria esset propofitio, quae eidem adversaretur. Unde asserit Eslius ris Valde probabile est , unumquenque -- is minem, praesertim fidelem fit electum , is habere deputatum sibi peculiarem Ange- tum bonum, velut custodem , dου cem, acri directorem, inter tot pericula tam animi, is quam corporis , quibus haec vita plena is est: Etenim id est Scripturis admodum D consentaneum, & sementiri Patrum c , , lebratum is . In editione neapolitana anni I72o. apud Parrinos, in notis sic legimus verbum illud, valde probabile, expli-CRtum . is Ualde probabilem appellat; quod non ita accipiendum esse censeo , is uli a modernis moralibus Theologis, qui ,, vulgo Probabilistae audiunt,communiter ,, explicatur; ita ut in utramlibet partem
is disceptari possit di sedeo sensu , quo A is gustinus, & non semel S. Thomas , hocis nomen Probabile acceperunt; nimirum
ut rem probatam , & de qua prudenteria dubitari non possit, significet . Certio,, Dionysius Petavius i. r. ih l. dog. lib. M 2. de Angelis c. q. ebristianum dogmα ὁ ,, di num. T. Christianorum Theologorum deis, , cretum, eam sententiam dicere non d
is bitavit Est contra Calvinum, Magdeis burgenses, nuperum interodotum & Iibrorum plurimorum erudition notissimum , Ioannem Clericum, aliosque ejusdem sulfuris homines; est etiam contra Magistrum sententiarum, ut diximus .
ti eorum in caelis Ihmper vident faelem mistris se. Non dixit Angelus eorum , sed
Angeli eorum ergo sntuli pueri illi singulos habebant custodes Angelos. Actor. I 2. Petro pulsante dicunt fidele si rigetas e)us 6hergo compertum illis erat,Petrum
habere custodem Angelum, qui Angelus eius erat; de se pariter eredebant deteris hominibus. Iudith I3. etiam dicituri Angelus ejus. Et Genes. 48. Iacob loquitur dicens: Angelus, quι eruit me de eunctismatist ergo erat Angelus ejus; hoc est poeuliari, illius eustos a Deo deputatus. II. Probatur ex Patribus. Hieronymussu P. Matth. I 8. ad verba illat Arieli eorum e subdit i Magna dignitas Animarum , ut unaquaque habeat ab ortu nativitatis in eustodiam sui Arielam deputatum. Et ad verba Eces. s. Ne ditas coram Angelo r Non es provideηtia; exponi tr Non enim in venisto dicta transeunt, sed a praesente Angelo, qui unicuique adhaeret eomes , statim perforuntur ad Dominam. Basilius lib. r. coni. Eunomium tinod autem unicatque fidelium adsit Angelus, tanquam paedagogus aliquis ,re pastor vitam gubernans , nemo contradi. eat , qui Domini verborum meminerit dicentis r Ne contemnam auam ex bis pusillis; quoniam Angeli eor- semper vivent famem Patris mei , qui in caelis est . Idem in Psal. 48. Cuilibet fidelium est Ierus asstens. Chrysostomus in c. I 8. Matth. Me manifestum est , quia omnes Sanm Angelos habeant. Origenes hom. II. in Num. Ex illo Actorum ra. Auctus eius est ; habet rErra intelligitur esse re alius Paulι Angetur, sicut est Petri ; cr a s atterius Apostoli, orsi gulorum per ordinem . Eusebitis lib. II.
praepar. evang. Angelum unicuique ad custodιam divinitas datum .
III. Probatur Rationibus. I. Si quilibet homo suum non haberet Angelum cust dem , vel ideo esset, quia unus custos daretur pro omnibus hominibus, vel quia daretur pro duobus. aut tribu , aut qu
tuor Alc.; sed neutrum dici potest i ergo
dic. Probatur minor. Non pollet dari duo-hus , aut tribus; quia non posset esse eois mes , uti est Angelus custos, duorum ,
vel trium; si enim illi in diversas se conserrent plagas, non posset Angelus seia ipsum multiplicare , ut cum iisdem peringeret . Neque possiet eta unus Custos pro omnibus hominibus; quia hic satis effetad gubernandam speciem, non vero sinistula individua; quae quidem singula, utpote animata , 6c rationalia , peculiari gubernatione , de custodia indigenti ergo singulis dantur hominibus. II. Ratio Magistra Sententiarum eii, quia plures sunt
homines, quam Angeli; S proinde Angeli non suffcerent ; sed hoc est falsum; quia , ut ait Frassen, verisimile est, quod in infima Hierarchia plures sint Angeli, quam homines actu, de de faeto existentes
332쪽
De Custodia Angelorum, oc. 3OS
ees; non est proinde necessitas , ut dicamus, unum Angelum plures homines cuin odire . III. Hoc magis convenit magnificentradi ac libera litati Dei, quod plures Angelos mittat in eustodiam hominum ,& in cujuslibet hominis tutelam Ange lum suum peculiarem ac designatur a. Deus enim in aula sua non habet hanc Ministrorum penuriam, ut non possit Tingulis hominibus sintulos adsenare custodes. IV. haee est differentia inter spe ciem humanam, & species aliarum rerum, quae intellectivae non sunt; quod protinaquaque specie unus satis est Angelus; pro humana specie vero pro unoquoque 3ndi viduo unus debet Angelus esse. Aliter
facere, esset contra dignitatem huma-mae naturae supra caeteras materiales cre
Probatur modo de Parvulis, Se Adultis. I.
Ex Hieronymo cit.loc. Supra hoe unaquaque anima ab stνtu nativitatis sibi deput
tum habet Angelum. Ergo habet ab infantia , deinde habet in pueritia , polua in adolescentia ; & fic deinceps. H. Sive ut explicat & intelligit S.Thomas, quod lo
quatur Hieronymus de nativitate extruatiterum , non intra uterum ν sive ut sen- aiunt alii de nativitate intra merum , &non extra ἔ semper quidem , sive extraotiterum , fi ve intra , infantes & parvuli Angelorum custodia indigent. Et quidem intra uterum docet S. Anselmus in Elucidario r Dnaquaque anima dum in corpus mittitur Aneto committitur . Ulterius, Postquam anima corpori unitur , ad ea uscustodiam , Angelo indiget. Et indiget
ad multa, tum ut custodiat eorpus a con . arariae potestatis vexatione , tum ut anima tunc creata tune etiam disponatur ad
honum, tum ne moriatur , & baptismi benescio privetur 3 Ergo etiam Pro rem-Pore illo Angelum habet. Quod si recuraratur ad Angelum Matris, & dicatur, quod hic idem evstodiat puerum in ut xo ejusdem existentem, dieitur, quod Angelus matris custodit illum quantum perintinet ad bonum matris; quantum Verospectat ad bonum pueri consonum est , tit illum custodiat Angelus , qui ipsius st
Probatur insuper de Reprobis I. quia Re- Probis datur auxilium sustic iens adia Iu-
em p et eo datur Angelus custos . Probarur consequentia. Custodia Angelorum est auxilium suffeiens ad salutem e ergo si datur unum, datur aliud . Probatur antecedens. Deus permittit Reprobos ten-
rari a Daemone, ergo debet illum deten. de re per Angelum, ad hoc ut det ei sussi. ciens hoc auxilium ad resistendum Diabolo II. quia etsi Angelus non perducat
Reprobum ad vitam aeternam , revoca
nihilominus illum a plurimis peccatis, quae committereti se Angelus ei non assis teret. III. quia fi Deus permittit , quod Praedestinati habeant Daemonem tentanorem , permittit quoque, quod Reprobi habeam Angelum auxiliantem . Probatur similiter de Infidelibus, & Peee toribus quibuscunque. I. Quia de quo cunque homine viatore, etsi infideli, etsi peceatore , possumus sperare salutem iisque ad vitae suae sinem ergo ad hanc procurandam Angeli custodia indiget.
II. Quia si datur fidelibus, & justis,
mon tentans illos; ita etiam datur infid hbus ,& peccatoribus, Angelus ad uva eosdem . tu. Quia potest infidelis, vel peccator , evadere pejor per majora dedi atrociora peccata r ergo ad impediem dum illa datur Anteius custos. IV. Quia SS. Patres Hieronymus , Bernardus, aliaque , docentes, unumquemque hominem suum habere custodem Angelum , nurua distinguunt inter fidelem i& infidelem, Praedestinatum ac reprobum , justum de
Arguunt l. Pueruli nec possunt peccaro , nec possunt mererit ergo custodiam Angein lorum non habent. II. Verba illa psal .vo. Auetis suis mandavit de te , ut eustodianate , dicta sunt tantummodo justis r ergo peccatores non habent custodes. III. Ex . Cui 3 sost .hom. a. su p. loss. fideles tantum homines habent Angelorum custodiam i ergo infideles non habent . Sunt Chrysostomi verba r Olim eongruente u. mero Gentium erant Angeli , nune autem is congruentes numero fidelium. IV. Ex Didymo apud Damascenum lib. q. Paralles. c. 7. Probi ae sanctι viri lucidos Angelos emsodes habent; mali autem tenebrosos. U. Ex S. Basilio in Com. in Isai. ad verba illaiar Eo aufero scpem ei as se. scribente i Heari etiam potest Angelum aet eum unusquisqηe nostrum habeat sanctum, qui eastra metaturis eircuitu timentium Dominum, in peccatis deprehensus , huic plaga , quam minatur νfiat obnoxius, s muro privetur, hoe est famctarum viνι atum tutela . Et in Psal. 3. Cinisque eredenti in Dominum Arielus as it . .
nisi forte nos ipsum improbis factis esset
mus a nam ut apes fumus in fugam agit , o columbas malas odor abigit ; ita vita nostea castodem Angelum lacrimosum, foetidam ροι - Q ct catum .
333쪽
tatum repellit .a ergo ex Basilio soli fide. les .ci soli justi custς dea Angelos habent. VI. Unus homo multis regendis homini. hus sussciti ergo unus Angstus multis h minibus custodiendis sat est. Vt I. Ex n stra Conclusionet sequeretur , quod si sinisguli homines. sngulos habuerunt sustodest ergo etiam Christus suum habuit custodem ἔ hoc autem non est dicendum: ergo neque illud. VIII. Pariter nostra assertione in serretur , quod etiam Antichristus suum habebit custodem Ange lum; sed hoc dici non potest: ergo neque primum . Respondemus ad I. quod quan viis pueruli
pro I tempore illo nec peccare , nec qi reri possunt, quia rationis usum non hahent , poterunt tamen temporibus subsequentibus, quibus usum habebunt. Unde custodes Angeli illis prosunt, sic eos illuminando , disponendo, aptando, ut pe care vel nolint , vel rarius velint, in aet te illa, in qua valebunt Peccare.
Ad II. quod per verba illa intelligitur quidem speciale mandatum , datum a Deo Angelis, ut custodiam homines sustos; sed non per hoc excluditur mandatum , ii dem impositum , ut custodiant P cato' res, vel reprobos. Et quidem speciale mandatum est pro justis, ut custodiant eos in Omnibus viis eorum; quia hoc mandatum de injustis verificari non potest . quum non omnes viae eorum ita a: sint rectae , ut in iis possint illos Angeli
eorum custodire, protegere, dc ad uvare.
Ad III. Chrysostomum intelligit Estius depeculiari di esticaci custodia , qua homines ad aeternam vitam dirigantur. Caeterum nunquam Chrysostomus aperte alseruit , .infideles Angelorum custodia carere . Et aliquando etiam dixit; fideles hahere custodes Angelos excellentiores: eriago non negat, quod infideles non habeant , sed tantum in serri potest ex ipso, . quod custodes habeant Angelos minus
α IU. Intelligendus est Didymus de it Iis Angelis , quorum nutibus assentium viti boni, & viri perversi . Lucidi quidem . sunt Angeli illi, quibus adhaerent justi, . quia sunt Angeli lucis; tenebrosi veto sunt illi, quibus obediunt perversi , qiua
sun 3 Angeli tenebrarum. Ad V. Basilius in utroque loco Ic uitur se custodiae exercitio respectu hominum impiorum, quod ab usdem pravis eorum operationibus impeditur: Non autem l quitur de custodia, qum ver c de illis a
Deo demandata est hiotelis. Hoc vero . quo 1 dicit I Angriv elongari, abesse&e.
intelligitur, quod locum non habeant in perversis hominibus bonorum Angeloorum. hqrtamenta , ti ad munitiones; αproinde peccatores recedendo ab cis v Juntate , faciunt, ut dicatur, Angelos ab ipsisint recedere , Sabesse . Caeterum saliquas do etiam Angeli a sustis abesse diis cuntur; sed qua ratione, explicatur ab Ambroso ad verba piat. 3y. au Juxta ineeratu, de longe steterunt, dicente r Ne a horreat mysticus pietatis assectus, ut pro Amrelis dixerit, qui praetendunt timentibus Dominum, ut eripiat eos de tentatiombus , quas ferre non possunt: quomodo ergo longe flanst , qui in adiumentum sunt attributi raed non illi se separant, sed qui urgetur tentationibus putat eos longe abesse , quos propius adesse desiderat , σ aνbitratur dismulare, cum illi iuυandi tempus nutu sui Supravioris expectent , qui aIbtexam suum, quo gloriosius vinceret , diui ιus certare praeepit. iAd VI. respondet S. Thomas , deputari unum Angelum ad custodiam unius hominis , quatenus hic est talis singularis homo , non vero prout est alicujus cum munitatis membrum , vel alicujus colle-ptii pus. Nec mirum; quia etiam aliquanis do unus homo deputatur ad custodia sonius hominis; & unus homo ad gubernium civitatis, vel pro vineiae, vel regni . Addunt, quod Angelorum putentia est finita , & proinde major ubi es unita, & non dispersa; & hinc colligitur dignitas animarum, quum ad quamlibet illarum totam unius Angeli viri rem Deus deputaverit. Ad VII. Re vera Christus Dominus cust dem Angelum non habuit, quia nunquam fuit homo viator, nos autem de hominibus viatoribus loquimur. Unde docet S.Bonaventura dist. II. q. 3. ciristus non indigebat Angeli custodia , nee ipsa eum de eebat . Non egebat, quia adυersarius ejusture poterat opprimere per violentiam eorpus Divinitati unitum; nee poterat seducere per astutias tutellectum a Verba plenarie illustra. tum; nec poterat allicere per blanditias affectum plenitudine gratia confirmatum ... Nec etiam ei competebat. Custodia enim in custo. ἔdiente Nossa custoditi dicis pνaesidentia quandam ἱ σ quia Angeli Christo Domino
subera uti non praerant; adeo nec aliquod offlatum prasidentia ipsis Angelis respectu Chri
sti committi debebat; ct propterea nullus Angelus deuevit deputari ad custodiendum
334쪽
De Custodia Angelorum, &e. 3o 7
Christum , sed MIehνam multitudo debuia deputari ad estis ministerium . Ad VIII. Antichristum habiturum quoque suum Angelum custodem,docent S. Thmmas . S. Bonaventura , de Alensis , apud Prassen . Quod colligunt ex eo , quod Deus velit omnes homines salvos fieri ;unde nullum excipit, omnes comprehenis
d. , etiam pessimos, & consequenter ipsum quoque Antichristum. Praetereaia , custodia Angelorum est aurilium genexale commune , quod nulli hominum denegatur ; quan vis aliquibus quaedam specialia auxilia denegentur a igitur neo Antichristo denegari debet. Dicimus III. Angelos deputari ad custodiam .hominum propter sex ; quae sunt; iner pare pro delictis , a peccatorum vinculis
absolvere , Daemones coercere , Obstacuis Ia ad virtutem removete, orationes h minum offerre Deo, de maerentes conscia Iari. Enumerantur a S. Bana ventura , de reseruntur, explicantur, ac probantur a Fiassen.
Objiciunt I. Admittuntur custodes Angeli pro aliis rebus praeter hominea; sed eum aliis rebus non possunt hos effectus exeo cerei ergo vel verum non est , quod alias res custodiant; vel falsum est , quod esse. Hus illos exerceant. II. Dantur quoque
custodes regnorum , provinciarum , uris hium , eeclesiarum, collegiorum &e. m
nus auteui horum non intelligitur qualest,quum satis intelligatur praefata munia exerceri ab unoquoque sangulorum hominum custode. Ill. Beat issima Virgo vel ha huit custodem, vel non habuit Si habuit; non potuit eu illa praedicta munera exeriacete ; si non habuit; non ergo est verum, quod quilibet homo suum Angelum cuia sodem habeat. IV. Adam in statu inn centiae vel habuit pariter custodem, vel non habuit Si primum; non velifica. t ut tertia concluso i Si secundum; non verineatur secunda . Respondemus ad I. Utique admittuntur euia sodes Angeli pro aliis rebus. Docet enim Augustinus lib. 8 I. qq.quaest. 79. Unaquaque res υιβλlis habet angelieam potestatem
sibi pjapositam . Docet quoque origenes
c. g. an Ieremiam i omnibus rebus Angeis prodent, tam terra , ct aqua . quam aeri, o ιgui 3, idest pνincipalibus elementis ; o inhoe omne ρινυμ re ad omnia animanti. , ad omne gervien , ad ipsa quoque Ura eati. Effectus autem illos non est necesse uepria ducant in omnibus rebus, sed sat est,
ut producant in hominibus, propter quos PAR. II. res illae conditae a Deo fuerunt. Servant vero res illas propter homines, quibus
etiam consulunt in rerum illarum eo nisservatione.
Ad Il. dicitur , quod essectus illos producunt in hominibus illis, quorum gubernio regna, provinciae, urbes, de caeter subsunt. Angestis enim custos personae providet de iis, quae speetant ad per nam; Angelus vero custos Ecclesiae, providet de illis, quae ad ecclesiam pertinent. Quod autem regna , provincias, ecclesias, dec. Angeli vere custodiant, docet Origenes hom. ys. in Lucam pri ne ipiabus , ides metelis, ab exordio terra divisa es . Docet Theodoretus in c. Io. Dani lis, ex Maith. ag. concludens 1 Aechangeialis vero illud munu, im situm, ut Gentium snt praefectι. Docet Clemens Alexandrinus lib. 6. stromat. 'ν Gintes, O civitates divisa sunt Angelorum praefectura. Ad III. Beata Virgo, quia intrinsece non erat impeccabilia, sed tantum extrinsece, ideo habuit quoque custodem Angelum. S. Bernardus ep. 7 . vult, suisse Gabrielem Archangelum ; qui, ut ait S. Ambrosus, ιpsam eo Olahatur in angustiis, o dimina ipsi mandata ct arcana intam abat . Ad IU. De primis parentibus idem est ju. dicium apud S. Bonaventuram, Alensem, 2 c. Ratio est , quia in statu innocentiae habuerunt malum Angelum, qui eos temta vita ergo etiam habuerunt bonum, qui eos ad)uvit . Dicimus IV. non habere hominem quemlibet Angelum malum, sicut habet Angelum bonum . Est communis inter Theologos, quan vis unus aut alter contrarium
I. Probatur. Opinio , quae nostrae opponio tur conclusoni , nullum habet fundamentum, nec in Scripturas, nec in Patri-ibusi ergo non est admittenda . Antece dens patet; quia nulla testimonia afferun tur a tuentibus eam; de s qui Patres nominantur , eorum verba in responsionibus ad argumenta explicabimus . sequiis tur consequentia ; in rebus enim , ut dicitur, de facto, de quae a Dei voluntate pendent, nihil ex nobis possumus a friamare , nisi Scripturae doceant, aut Pa
I l. opinio haec nititur Gentilium errori, quo credebant, quemlibet hominem habere duos genios , unum bonum , 5e alis terum malum; cui ei iam congruit Mah metanorum superstitio, qua credunt, singulis hominibus binos Angelos assistere,
335쪽
3 68 Diss. CXLVIII. De Custadia Angelorum, &c.
unum a dextris, alium a sinistris, quorum ille seribit henefacta , hic vero malefacta hominis illius; ut legitur in libro, cui
Unde ex his idem Estius concludit, opiis nionem hanc de malo Angelo cui qui homini adhaerente, spectare magis ad fabulas falsarum religionum , quam in doctrina chistiana solidum habere fune
III. Selmus ex historiis sacris plures Daemones tentasse unum hominem ; & scimus etiam aliquando Daemones quibusdam perversis hominibus, qui culpas suas Det monibus imputabant, objecisse , ex se. metipsis tantummodo periisse i ergo si vera sunt exempla ista I nec unus homo habet unum Daemonem , sed aliquando plures; nec singuli homines singulos Uaz-
mones habent , quandoquidem homines interdum ita sint pessimae voluntatis, ut absque Daemonis tentatione peccent, &sine Daemonis labore damnemur . stant I. Origenes hOm. I 2. S II. super Luca opinionem nostrae contrariam do. cuit i ergo habet fundamentum in Patribus . II. Cassianus collat. 8. c. II., & collat. II. c. 2. eandem sequutus est doctrinam i ergo non est singu: aris. Ill. Magister Sententiarum eandem ampIexus es sententiam , & pro se citat S Gregorium Papam r ergo opinio defensores habet Scholasticos , & Patres.
Respondemus ad I. In homiliis illis, in quibus hanc tradit Opinionem , multa alist tradere absurda; unde non mirum si iu- ter tot absurda hoc etiam commentum inveniatur . De caetero Origenes illud a
Platoni eis didicit, & Christianos docεre
conatus est; sed in cassum, quia caeteri Patres ei non adhaeserunt . Ad II. In hoc errore , sicut & in aliis, Cassanum reprehendit S. Prosper lib. coni. Collatorem , hoc est coni. Cassianum c. 27. Petavius aliter pntelligit Camiani errorem, & Prosperi reprehensonem, , t. 3. theol. dogm. lib. 2. de Angelis c. 6. n. s. Utitur Cassianus, uritur & Origenes, auctoritate libri Pastoris; sed ex Hieronymo in Prol. galear. hic liber apocryphus est , & eum Gelasius Ponti sex inter apocrypha rejecit; ut legitur irae. sancta romana Ecclesia dist. i s. Ad III. Uerba illa , quae dicit Magister esse Gregorii , apud Gregorium non inveniuntur; leguntur tamen in libro sente tiarum Hugonis a S. Victore; unde deceptus est Magister, credens habere pro se Gregorium , quum habuerit Hugonem , qui multum Gregorio est inferior.
De Merito sngeloruw: sn weruerint; quid vero,
Melos ab initio creatos non afuisse a Deo in statu beatitudinis supernaturalis, in Disser. tat.CXXXVIII. probavimus; hinc sequitur illos ex proprio merito eam Obtinuisse . Quod adeo ce tum & extra controversiam est inter Theologos , ut contrariam opinionem Valentia temerariam dicat, & erroneam; Molina vero periculosam in fide affere. re non dubitet. Unde VasqueΣ disp. 229.
c. L. n. I. credat, vel neminem eam ha
ctenus docere ausum suisse , vel solun habuita in nominatos Auctores , quos Magistet sententiarum in II. disi. s. c.uli. insinuare tantum videtur. Pro certo igitur habentes Theologi de schola , fuisse in Angelis meritum , quaerunt; an meri tum fuerit duratione ac tempore Praec dens; an subsequens; an duratione eonis comitans , & natura praecedens, beatitudinem t In qua quidem controversia opiniones , quae inter se discrepant, sic D
stra consueta methodo enumeramus.
Prima opinio est Magistri sententiarum cit. loci volentis, Angelos habuisse beatitudinem ex meritis subsequentibus; quam sequitur Altisiodorensis, & probabilem censent Albertus, S. Bonaventura, & Maisjor . Attamen Molina Opinionem hanc judicat non satis tutam ἔ & Estius asserit, eam talem esse, ut Scholastici omnes selectis erroribus annumerent. Secunda opinio docet, Angelos meruisse beatitudinem per gratiam, qua confirmati sunt ; hoe scilicet pacto , ut fuerit simul praemium cum merito; ita ut meritum nec praecetarit, sed subsequutum
336쪽
suerit. Hane etiam Opinionem , afferit Eslius, placuisse S. Bonaventurae, & Maris silio ; immo etiam s. Thome in II. dist. s.& quodlibet. s. ar. 8. Quanuis deindeo
S. Doctor ab hac opinione recesserit, eanque refutavit in Summa I.p. q. 62. a r. q. in corpa
Tertia opinio est directe contraria primae,& docet, Angelos non habuisse beatitu. dinem ex meritis subsequentibus. Et in ea conveniunt metor Angelicus,& D etor subtilis; prior 1.p. q. 62. ar. q. , alter in i I. dist. F. q. I. F. ideo tenetur . Et praeter utriusque scholae asseclas eam quoque amplectuntur Amicus, VasqueΣ,Εllius Sc. Immo afferunt vasquea, M lina , di Arriaga , quod neque etiam se. cundum diversam providentiam Dei p euerunt Aneeli habere beatitudinem ex meritis subsequentibus, quan vis potuerint ex talibus meritis habere aliquod beatitudinis augmentum . Dividuntur ulterius Scholastici, qui conveniunt , quod ex meritis subsequentibus Angeli beatitudinem non habuerint, in hoc, quod disputant, an merita praecenserint tempore etiam, an vero solummodo natura . Et in hoc etiam haec sunt diversorum opiniones. Prima es, illorum, qui docem, Angelos b nos non habuisse beatitudinem ex meriatis praeceduntibus tantum natura , sed plene oc consummate meruerunt eam , tempore & duratione prius, quam receperint . Defenditur ab Estici, Ioanne a S. Thoma, GOneto, UasqueZ , Amico, Lugo, Cacherano, dic. Secunda vero defendit praecessionem me. ritorum natura tantum,& non tempore. Tribuitur S. Bona venturae, AEgidio, Richardo, Alberto, Caietano, &c. Non conveniunt tamen hi omnes in explicandi modo I ideoque inter se acrius ei. gladiantur. His praenotatis Dicimus I. Angelos meruisse.
uerum introducit Primogenitum in orbem terνae, dixit i Adorent onuses Angeli ejus .
Haec autem adoratio in Angelis fuit meritum , quia erant in via, de propterea credebant, quod adorabant Unde habuerunt etiam metitum fidei, spei, e ritatis , & virtutis religionis, quam in adoratione exercuerunt. Apocalyp. 2I. Mensura hominis, quae est Angeli, quae verisba , ut ait Frassen , quidam interpretanis tur , quiad cadem ratione Deus se habeat erga homines, ac se habuit erga Angelos
in danda illia gloriam I & quia homini.
hti, dabit post merita praecedentia , Iti . etiam dedit Angelis. II. Probatur ex Patrihus. Augustinus lib. . de Genes ad lit. c. 24. Angelos beatitudi Rem es equatos , quia omnia Da ad Dei alariam retulerunt. Et lib. de correption.& gratia c. II. , de primo homine i quens r Noluit permanere ἔ profecto ejus ealpa est; cujus meνιιum fuisset, si permanere maluisses. Sicut fecerunι Angeli sancti, qai eadentibus aliis peν liberum arbitrium. per liberam arbitriam steterant ipsi, o hu
jus mansionis mercedem recipere meruerunt;
tantum sellisti beatitudinis plenitudinem,
qua eis eertissimum sit semper, se ia itia essina aras. Et lib. de dono perseverantiae e. . Diabola cum suas eadente , in veritate steterant , ct ad securitatem perpetuam non eadendi , in qua nane eos esse certismi su
III. Probatur Rationibus. I. Beatitudo est finis creaturae rationalis; at non est sinis consequendus per operationem, quam dicunt factivamr ergo est consequendus per operationem , quam dicunt merit riam . Explicatur argumentum . Dillinguit Scotus duplicem operationem, quae clueat in finem; alteram vocat factivam 1inis S est quando sinis non excedit virtutem operantis Propter finem ς aliam nominat meritoriam finis, & est quando finis excedit virtutem operantis propter finem ; & asse it , quod tunc finis expectatur ex dono alterius. Negari igitur non potest,quod beatitudo sit finis crea turae rationalis I negari insuper non potest, quod beatitudo excedat omnem nais tutam creatam ἔ sequitur ergo , quod quum eam non possit Angelus consequi
per operationem effectivam, per meri Oia .
riam consequatur . II. Eadem capacitas consequendi beatitudinem eli in homine, ct in Angelo di ergo sicut homo conse. quutus est eam per propria merita, ita etiam per propria merita consequutus es Angelus. Consequentia probatur . An geli sunt aptiores ad merendum, quanta, hominest ergo a sortiori Angeli per merita consequuti sunt. Insuper; Homines
sunt infirmi, & imbecilles , di tamen illis non datur gloria sine merito 3 ergo a sortiori nec dabitur Angelis. III. Angeli acceperunt Matitudinem a Deo sed non aeceperunt ab initio creationis r ergo acceperunt post tempus viae ; atqui in via meruerunt r ergo beatitudinem metue. runt. Probatur minor subsumpta . Via
337쪽
est loeus in tempus pugnae , & laboris; terminus deinde est status victoriae &quieti si ergo in via meruerunt, & meis ruerunt beatitudinem, quam in termino obtinuerunt .
Dicimus 1 I. Angelos meruisse & obtinuisse,
non per metita subsequemia, nec conco. initantia, sed praecedentia , non solum natura, verum quoque duratione. 1. Probatur. Homo consequitur heatitudinem per merita praecedentiar ergo pari. ter Angelus . Probatur consequentu . Conveniunt homines, S Anteli, in multis, quae heatitudinem respiciunt, tam in consequutione , quam in conser vatione, ipsius a ergo convenient etiam
in Me. Il. In tantum Adversarii dicunt, quod per merita subsequentia consequuti sint Angeli beatitudinem , quia afferunt, merita Angelorum esse obsequia , quae hominibus praestant in custodia, quam de illis habent; sed hoc est commentum
Haereticorum: ergo &c. Probatur minor. In antecedenti Dissertatione diximus , hune fuisse errorem Origenis ; contra . qtiem omnes Theologi clamant; tum quia nunquam consuevit Deus dare praeismia antecedenter ad merita ; tum etiam, quia custodia Angelorum non est caussa
meritoria beatitudinis Angelorum , sed illius est effectus; quum procedat ex ilis lorum charitate , quae in illo statu pet&cta est in illis; quod mox in Φ. concl. vi debimus. IlI. Neque pote si dici per meis rita concomitantia ; quia vel esset idem actus meriti , & praemii, vel essent duo actus distincti , Non idem actus, & pt batur se a S. Thoma i Hie actus ut semetitorius debet esse gratia informatus,& gratia quidem imperfecta , quae est principium merendi; ut vero sit praemii, debet esse eum gratia persecta , quae est principium fruendi; atqui nequeunt itate in uno eodemque actu gratia imperfecta, & perfectat ergo Se . Nec distincti actus; quia si non possunt esse simul in eodem gratia perfecta & imperfecta,& ideo non possunt esse simul metitum& praemium I haec repugnantia non minus habet locum respectu unius actus, quam duorum actuum , dummodo sint in eodem subjecto F ergo aeque implicant merita illa concomitantia respectu unius actus, quam respectu duorum . Dicimus III. Angelos meruisse augmentum gratiae sanctificantis, & Beatitudinem,
I. Probatur. Sicut modo viator est homo, ita & tune viator suit Anteius ; sed homo , qui est viator per actus ordinis supernaturalis mutetur augmentum gratiae sanctitieantis , Ac beatitudinem supernaturalem t ergo pariter meruit Angelus ,
qui erat viator . II. Angeli in statu viae meruerunt, quod consequuti sunt in ter mino I atqui in termino consequuti sunt Matitudinem supernaturalem rergo eam etiam in statu viae meruerunt. III. Tam augmentum gratiae sanctificantis cadit sub metitum , quam ipsa supernaturalis beatitudo i ergo utrunque Angeli meruerunt . probatur consequentia . Angelietam in statu merendi,quia erant in via; augmentum gratiae sanctificantis,& hea ritudo supernaturalis, cadebant sub meia
ritum i ergo utrunque merebant.
Die imus IV. Angelos non merui ste per o sequia . quae Deo circa homines exhibi. tuti erant ; sed per suos super naturales actus tune temporis elicitos . I. Probatur. Si Angeli meruissent per o sequia, quae Deci circa homines exhibituri erant,a termino pe venissent ad viam; sed hoe est implicans, & absurdum: ergo S illud . Minor patet; quia via est meo
dium, per quod pervenitur ad terminum. Sequela prohatur. Obsequia illa notia dum erant. & tamen erant loco viae; beatitudo jam ah Angelis supponebatur acquis ta , & tamen erat terminus t ergo a termino pervenissent ad uiam. II. O sequia illa , ut dictum est, procedunt ex charitate perfecta r ergo procedunt ex beatitudinei ergo non caussant beatitudinem . Prima consequentia patet; quia chalitas persecta est principium fruitionis , ut diximus a. ergo bearitudinis . Secunda consequentia sequitur. III. Sancti homines vita functi etiam exerceni huia jusmodi actus charitatis orationibus praeiscipue su is ei rea homines; & tamen non per illos beatitudinem consequuntur: ergo pariter Angeli. Probatur consequen Da . Ideo Sancti homines per illos actus Matitudinem non clan sequuntur, qui iactus illi non possunt habere rationem meriti respectu praemii ellentialis, qualis
est beatitudo supernaturalis ; sed hoc
non minus verificatur respectu hominum , quam respectu Angelorum a ergo &c. Arguunt cimtra praefatas omnes Conclusiones. I. Angeli habuerunt majus meis ritum, quam habent homines; sed ma usmeritum non potuerunt acquirere perbrevissimum instans r ergo metitum ipsorum
338쪽
. De Merito Angelorum, Ac. 3 il
sorum non suit praecedens, sed subse. qucns ipsorum beatitudinem ..II. Obse-Au1a haec,quae exhibent Angeli Deo circa hominea, meritum in ipsis; at nullum mςritum apud Deum eli sine prae-UR. t trgo obsequia illa habuerunt piaemium; non subsequens: ergo praecedens.
III. Nulla dinicultas fuit in Angelis in
Prosequendulotium erga nullum meritum fuit in ipsis. Sequitur conseque nintia I non enim potest esse mcritum sine l. Ore merentis in superanda dissicultabe, quae ipsi opponitur,quando operatur. inniecedens etiam patet; quia natura an-εelica non erat ut est natura humana , infirma, dehilis, saucia per peccatum; S quae proinde magnam eaperitur dis mcutiatem tu hunci, quod operatur , vel Riqscquitur . . IV. Si Angeli tunc metue Eunt , maxime meruerunt per actus fideisma mysteria revelaeta I sed haec mystc. xia non fuerunt illis tunc revel/ta et ergo per actus fidei non meruerunt. Probatur mimor ex Apostolo ad Ephes. I., ω I. ad. Timoth. docente , mysterium inea
nationis suilla ιbsconditum a seculis ira Deo,& per Ecelesiam, & Evangelium, innotuisse Princip tibus, de Potellati hua in coetu . V. Angeli non cognoscebatuChristum . quando in cullos ascendebat eaergo non habebant Mem de mysterio Incarnationis clus. Probatur antecedens. Psal. a 3. dicebant Angeli t Euis est Rex gloν- Et Isaiae o . Suis υι iste, qui venia de Edom , tinctis υι ηιbus de bos ra VI. Cognitio, quam habebant Angeli,
erat evidens: ergo non erat per fidem ἔhaec enim non est evidens. VII. Nullum est assignabile tempus, quo potuerint Angeli mei eri r uno vere Angeli no meruerunt. UUL Merendi tempus est
in via ; sed Angeli nunquam fuerunt in
Respondeatur ad i. dist inguendo minorem; non potuerunt Angeli acq itere meri istum extensiue m. 3us per brevissimum , instans, concedit utri intentine maius, negatur. Praemio non tantum respondet meritum ma)us extensive , hoc est perplura opera, ct longo temporis intervalisio acquisitum; seu etiam metuum inten. sve malus, scilicet perfectius , & prae santius, vel ratione plinei pii, vel ratio. ne obiecti,vel ratione persectionis actus; quale fuit meritum Angelorum. Hoc a tem potuit etiam per brevissimum an, nans acquiri.
Ad II. aliqui dicunt, quod per obsequia ib
Ia non merentur Anteii beatitudinem essentialem , sed tantummodo beatitudinem accidentalem; alii vero sentiunt, quod neque accidentalem beatitudinem mereantur, quia non sum in statu merendi , quum noo sint in via , sed in termino . Sicut ergo per assistentiam , quam Deo faciunt in coelo , nihil merentur, ita per ministeria, quae exercent in terra; adimplent tantummodo quique ossicia
illis a Deo imposita; ct in adimpletione illorum gaudent, & laetantur; quod si haec dicatur beatitudo accidentalis, hanc habent quidem ex Dei vispositione , sed
Ad III. dissi neu u iacuus antecedensi Nul. Ia difficultas fuit in Angelis in proseis quendo bonum, quia non habebam seniss bilem inclinationem ad oppositianus , conceditur; quia non habebant propO tionem ad ob ectum , ad quod tendere debebam, negatur. Explicatur distinctio. Dissieulias ad bonum duplex est , uni
quae provenit ex inclinatione voluntatis ad oppositum, altera , quae oritur ea excellentia operis e xcedentis naturam operantis. Prima dissicultas non fuit in Amtelis, fuit autem secunda . Ad IV. plerique respondent, ex Apostolo etiam ad Heb. I. haberi, quod Angeli agnoverunt Incarnationis mysterium ab ejus initio, de Christum in ipso ejus co ceptionis, vel nativitatis puncto, adora. sunt . Alia autem Apostoli verba intentigenda sunt de cognitione intuitiva ejusdem mysterii, quam tunc Angeli notis
habuerunt, quum cognoverint eam lanis
tum per fidem. Ad V. dicimus cum Auctore libri de eoti si Hierarchia c. . Divinum etiam humanitatis Iesu msterium Angelis primum p tesinam esse video; deinde per eos ad nos cognitionis beneficium peνvenit. Et eun S. Augustino lib. 7. de civit. Dei C. 'χ. Ab exordio geneνis humani Iscaritationis mulerium fuisse Angelον- ministerio pra-nuatiatum, o prasiguratum. Interrogati nes autem illae vel Davidis , vel Isaiae , sunt qui dicunt, quod sint interrogationes Prophetarum , non Angelorum ἱ vel f Angelorum , non sunt Angelorum ignorantium, sed admirantium. Ad VI. distinguitur antecedens r Cognitio, quam habebant Angeli, erat evidens, ex parte attestantis & revelantis , conceditur; quatenus Angeli evidenter cognoscebant , revelationem seu manifestati nem mysteriorum a Deo seri r Ex partς
339쪽
311 Disser. CΙL. De Merito Angelorum, &c.
Hi revelatae , negatur . Non repugnat autem fidei evidentia ex parte atinitan. tis; quatenus nos quoque evidentiam habemus de eo , qui nobis asserit esseis Americam, di tamen Americam esse crodimus, di non evidenter scimus. Ad VII. ut respondeamus, explicare Oporin et durationem viae Angelorum. Distinis
guunt in hac explieanda Theologi instantia nostri temporis , S instantia angelica ; illa enim indivisibilia ponunt, haec vero divisibilia, di pluribus temporis instantibus aequivalentia . S. Thomas duo tantum instantia Angelis concedit; unum , quo creati sunt in gratia, & meruerunt I alterum, quo boni acceperunt effemiale praemium aeternae beatitudinis,& mali supplicium aeternum . Magister sententiarum distinguit tria instantia ;tinum , quo Angeli creati suerunt Mati in puris naturalibus; secundum, quo juni meruerunt,& mali peccarunt; tertium, quo omnes fuerunt in termino , boni in heatitudinis, mali autem in tormentorum termino . Scotus insuper tria instantia ponit, non quidem indivisibilia, ut dic hatur , sicut instantia nostri temporis; in quorum primo vult Angelos suisse crearos, & accepisse naturam,& gratiam sa rificantem , & Creatori per amorem c sum adhaesita ; etiam in instanti illo meruisse ratione amoris illius , sed inmerito non Omnes stetisse . In secundo vero instanti addit, fuisse factam discretionem inter bonos, & malos, perseverantibus bonis in merito , malis autem in perduellionem,& culpam ruentibus. In tertio denique instanti subdit , consummatam esse diseretionem illam , quia b ni fuerunt.beatificari, mali vero damn ti . Quaecumque eligatur ex his opinio. nibus, semper habetur lassiciens temporis morula, in qua Angeli meruerunt. Et hoc sat est ad responsionem proposito
Ad VIII. Nemo Theologorum dixit, A gelos nunquam sui fle in via; solummodo inter ipsos dubitatur , quandiu Angel
rum via duraverit. Et re vera,ut ait Frata
sen, res est incerta ; quia aliqui volunt, Angelorum viam fuisse primam diem creationis mundi I alii sentiunt fuisse s eundam diem; alii etiam putant fuisset omnes sex dies creationis;quia Deur post
illas sex vidit omnia, quae fecerat,di erant valde bona δε ergo non adhuc inter illa erant Angeli mali , quia aliter non fiat sent cuncta valde bona . Verum recenistiores Theologi conveniunt omnes, Anisgelorum viam breviorem valde fui se alia , quam induxerunt m citatis tribus opinionibus veteres Scholastici; & hoe probant, um ex multitudine auxiliorum, quae suerunt Angelis data, tum ex pers ctione angelicae naturae in cognosce do, di in assentiendo, vel dissentiendo ptum denique ex praestantia praemii illi. proposui ἔ quae omnia breve tempus in Angelorum via requirebant. Ulut autem de hoc sit, certum nobis est , quod ex omnium Theologorum , tum veterum , tum recentium consensu, Angeli habu runt viam; quod pariter nobis sufficit, ut sumentem proposito argumento de
De sdoratione, ct Invocatione Ingeloruin . Hereses,
earunque suciores, enumerantur, ac pro se gantur . Catholica veritas explicatur,
RIMO enumeramus Haere licos illos, qui secundo in-aeunte seculo , sub Severo Imperatore, & Uictore I. Romano Pontifice, floruerunt,& Angelici dicti sunt. Originem nominis plerique repetunt squia etsi idololatriam abominaremur, e unum Deum dieerent solum & uniee esse colendum ; Angelos nihilominus etiam eum Deo ipso adorabant. Alii putant, illos se dictos,quia ipsorum aliqui, mundum ab Angelis factum fuisse , crediderunt . Sunt etiam qui volunt, ita appellatos fuisse, quod se ipsos in Angel ruta ordine scriberent, & angelicam vi
340쪽
tam degere , gloriarentur. Denique non pauci ab Angelina nominatos credunt, qui loeus est ultra Mesopotamiam situs, S in quo primum orti sum .Re vera Epiphanius haeres. 6 o. fatetur , se hujus n minis ea ullam ignorare. S. Augustinus lib. de haeres. c. 39. hane haerelim memorat , eamque asIerit non diu , sed brevi , de ad modicum stetita. Anna tu sidenique in apparatu t. h. lib. I. scribit, hos haereticos fui ge Philosophos illos , sura Platonicos, sive alios, qui docendo, mun dum ab Angelis conditum , Colossensibus, qui Christo nomen det recenti dederant, superstitiosam Angelorum religi nem suadere conabantur. Unde illis im-
Ponebant , colendos ac venerandos esse δε- gelas , ut mediatores inteν Deum , σ bomianes , ct non Christum Dei Filiam . Subdit quoque, contra bos scripsisse Apostolum
in sua ep. ad Coloss. c. a. n. 8. Videte,
ne quis vos decipiat per railosophiam , σinanem fallaciam, & n. I 8. Nemo voi s dueat, volens in humilirare, o religione Moselorum . Explicans stilicet verba haee, , Seu in errore, & superstitione de iude.,, bite colendis Angelis. Hoc est, videte, ne M quis volens, idest haereticus, seu propria ,, voluntate & electione ambulans, fedae ari vos, in hac falsa Angelorum religionO,, sponte excogitata , dc sita in humili deri superstitioso gestu se prosternendi . le,, adorandi Angelos, ut mediatores , loeciis Christi Filii Dei unigeniti, de mediat is ris unici, juxta illud ejusdem Pauli t.
in ad Tim. c. a. v. s. dicentis r Duus enimis Deus, unus σ messiator Dei bominum,
,, homo christusJesus. HSecundo enumerandi sunt Haeretici quidam a Laodicaena synodo II. can. 37. damnati , qui suscitantes Angelicorum errorem , Angelos adorabant in Christi Domini contemptum. Hi vero non
Philosophis , sed a Iudaeis dicebatur, quod ortum accepisset; quia Iudaei Angelos adorabam, quod per eos legem acia cepissent. Dicebant in si per, Angelos es.se mediatores inter Deum , sic homines, cum Iesu Christi exclusione . Refert Theodoretus ad e. s. ep. ad Colost. Tertio possunt etiam enumerari Origenes, Eusebius , aliique apud Petavium , qui Propter praesidentiani , quam Angeli h bent regnorum, eos quasi Numina illarum Icgionum reputabant ; de in hoc
Cianvenire videbantur cum Gentilibus ,
quatenus in illorum Diis videbantur Angelos agnoscere . Sicque aliquo modo PAR. II. non eo lebant illos ut ministros, ut vere sunt colendi, sed ut Principes regnorum illorum , de ut Gentiles dicebant, sortansis veIuti Dii secundarii. Quarto loco enumerandus est Calvinus, qui
lib. I. instit. c. I . s. I a. dixit ex adve so t Valera Platonica illa Philosophia de quarendo per Angelos ad Deum aditu , erinis in bime finem eoundis, quo Deum faciatisrem nobis reddant, quam superstitiosi curiosique homines conati sunt m retigionem nostνam ab initio innebere,oe in banc usque diem perseverant. Et ad cap. 2. . Genes vers. 33. Angeli non ideo nobis eanstituti benei monum Dei ministri, ut a nobis in--eensur, vel Dei eultum in se transferant. Et ad cap. 2. Epist. ad Coloss. Omnem cultum Angelorum a malo prohibitum.
Quinto oolffangus Musculus in locis
communi s de oratione, Nec habet Eno orent pro uobis Sancti, ea eo ne sequiatur , esse issos invoeandos , dicendumque ad
eos; Sancte Gabriel, Sanete Michael die.
Ora pro nobis λ Possunt ne omnium necessia latum nostrarum esse gnari Et in commenissariis in psal. 3 3. , de in c. 28. Matth. negat aperte, de ex professo, sanctos Angelos colendos, ct invocandos esse. Sexto adnumerantur a Coccio lib. 4. d Angelis ar. 4. Erasmust Sarcerius, in methodo in praecipuos Scripturae locos cide Angelis. Bartholomaeus UUeste meis rus ad psal. 3 3. Oecolampadius ad c. G. Isaiae. Bullingerus ad c. I9..Αpocal. RO dolphus Gualtherus hom. s. in Lucam. Autullinus Marioratus ad c . I9, APO-
Catholica autem 'ritas est , Angelos ad randos ae invocandos esse , non quidem ut adoratur, ic invocatur Deus , sed ut adorantur, de invocantur Sancti, curria
I. Probatur ex scripturis . Genςc I9. I. Venerunt duo Angeli Sodomam υespere, sede te Lot inforibus civitatis. .aus cum vidisset eos, surrexιο ,er ivit obseam eis ; adora Urtisque pronus in terram , S ait r Obstera , D misi, declinate in domum pueri vestri. Num.
22. y I. Protinas aperuit Dominus oculos
Balaam, ct vidit Angelum stantem in via evaginato gladio ἔ adoνaυitque eum pronus in serram. Iosue y. I s. cum esset Iosue in agro Urbis Iericho, levavit oeulos, or vidit virum stantem contra se, evaginatum tene tem glaudium , perrexitque ad eum, re aut 'er es, an adversariorum ui respondiri Nequaquam, sed sum princeps exercitus D