장음표시 사용
351쪽
Angeli iudieassent . omnino errassent;& ipsorum error fuisset etiam haeresis ;ut dicit lueninus. III. Re pondemus , non suisse , quod mali Angeli independentiam a Deo exopta verint , pel quam intelligunt cum Deo aequalitatem concupii se . At haec etiam opinio nuper facto argumento resut tur ; quia si id absolute Angeli desiderarunt, errarunt in intellectu, & in voluntate , ante peccatum: ergo altero pecca-
to peccaverunt, quod fuit prius primo ipsorum peccato. Si vero dicatur, quod desideraverint conditio nate, ut afferit Iueninus, nec etiam stare potest opinio, quia talis conditio jam debebat innotescere Angelis ut impossibilist ergo sub impossibili conditione non poterant aequalitatem illam , seu independentiam,
ita de propriae excellentiae cognitione sibi complacuerunt, ut per eam solam crediderint, esse beatos, tam naturali, quam supernaturali, beatitudine ; adeoque per e m caeteris creaturis omnibus
esse praeserendos.Est plurium sanctorum Patrum, oe Theologorum, inter quos
selmum lib. de casu Diaboli c. ., Argi dium , Richardum , Durandum , UaLquium, Espargam, Cacheranum oce. R sponsio haec ex aliarum responsionum impugnatione probatur, & per e usdem explicationem apud praefatum Cacher
Quae titur II. Quinam fuerint Angeli prae.
Respondemus , fuisse ex singulis ordinibus
aliquos. i. probatur ex Scripturis. Ad Roman. 8. recensentur Angeli, Principatus , de Virtutes a Neque Angeli, nequo Principatui, neque Virtutes m. I. ad Cor.
Iy. numerantur Potestates et Cum eυacua
verit omnem Prineipatum, σ Potestatem, o Virtutem. Ex Seraphinis suit Princeps Praevaricantium , ut mox probabitur. Eaeeh. 18. Cherubim accipiuntur in m
lam partem; tandem Archangeli sub nomine Angelorum, de Throni, & Dominationes , ut Seraphinis , & Cherubinis
Inferiores comprehenduntur . IIaatione ex S. Thyma q. 6 I. ar. p. ad 3., quia vera simile est , homines beatos assumendos esse ad quemlibet ordinem Arielarum , quum assum debeant ad ι Gaarandas ruinas ill vum , qui cecideruns et ergo ex otaui ordiis ne cecidςIuat. Non vero tot Angeli ceciderunt, quot floterunt; sed in majori numero steterunt, in minori ceciderunt. Ratio desumitur ex illo Apocal. 8. Et percussa est pars teratiastellarum . Et c. I 2. Et cauda Mus tra hebat tertiam partem stellarum coeli, ct miis si eas in terram. Subdit ad hoc idem probandum S.Thomasq. GI. ar. 9. Peccatum es contra nat&ralem inclinationem: ea vero, qua contra naturam fiunt, ut in paucioribus accidunt.
Quaeritur IlI. Quinam fuerit Daemonum princeps rRespondemus, Daemonum Principem sui nse Angelorum supremum. Docet S.Th masq. 6 I. Er. T. , & est communis Patrum,& Theologorum, doctrina . I. probatur
ex Scripturis. Job. o. Ipse est principium viarum Dei. Ezech. 3 I. Cedri non fuerunt altiores illo in paradiso Dei. Omne lignum paradisi non fuit assimilatum illi, de pulcritudini ejus. II. ex Patriis
bus; Tertulliano lib. 2. coni. Marcionem, Hieronymo in c. . Daniel. , Augustino lib. 2. de Genes. ad lit. c. I p., Gregori magno lib. 32. morat. c. 24. Bernardo ser. I. de Adventu; Isidoro lib. I. de sum. bon. c. I 2., Ruperio lib. I. 6e a. de victo-tia Uerbi Dei. III. Rationibus. I. istos peccatum Angelorum fuit superbia , orta ex complacentia propriae excelle
tiae, quia in superioribus Angelis erat major excellentia, & in supremo etiam plusquam major ; ideo illi fuerunt ad peccandum proniores , de qui primo exemplum dedit suit supremus. II. quia
Deus permisit casum Angelorum, ne crederemus sine gratia posse viribus naturae in bono perseverare; hoc autem magis ostendebatur in casu superiorum Angelorum , & in illorum supremi peculiariter praecipitio. III. quia si princeps Da monum habuisset superiorem , non Pugnasset primo contra Deum, sed contra superiorem suum, supra illum se extollendo ; quum ergo primo fecerit contra Deum, constat, quod superiorem non habebat ; adeoque ille supremus erat. Aliae rationes, ves congruentiae, apud Estium videbuntur. iArguunt I. EZech. 28. Daemonum princeps vocatur Cherub r Tu cia rub extentus, σprotegens: ergo fuit ex ordine Cherubi norum e ergo non suit supremus , qui debebat esse ex ordine Seraphinor unus.l Lex Ruperto lib. 3. de proces Spir. Sanctes. II. ordines Angelorum fuerunt con-hit uti post perseverantiam bonorum , dc; post
352쪽
De Primo Angelorum Peccato, M. 3 as
post lapsum malorum et ergo Angeli, qui ceciderunt, non fuerunt ex singuljs ordi
Respondemus ad I. cum S.Gregorio lib. I 2.
morat. c. 2 . , non vocari Cherub ratio
ne ordinis, sed ratione scientiae. Cum aliis, non vocari Seraph , quia per hoc
nomen importabatur charitas , quae ex
tincta in malo Angelo erat; & loco S raph suisse dictum Cherub. Ad II.Fuit quidem sententia Ruperti.Ordi.
nes fuisse constitutos post pugnam; at non fuit , quod ex singulis ordinibus non ceciderim. Erant Angeli, qui ordines constituere debebant in illius sententia , . At in nostra ordines a in prius constituti a Deo supponuntur, ut suo loco dixtis
De Poena peccati Angelorum . Quaenam fuerit Θ an aeterna Θ ad quae se extendat Θ ct an sueelos malos omni principatu, silve erga fugelos, sive erga
homines , sive erga res alias, privaverit ΘHaereses profligantur , dogmata statuuntur , sicholasticae opiniones juilla examini subjiciuntur.
Rimo erravit circa malorum Angelorum poenam Origenes ἔ asserens . Diabolum ,
dendos esse; & rali nenia, asser re volens , dicebat; quod Christus etiam pro iis passus sit. Tribuunt hunc errorem Origeni Theophilus Alexandrinus ep. 2. paschali , Hieronymus Cp. p. in Avitum, Epiphanius, Augustinus lib. de haeresibus c. 18., & V.Synodus Oecu.
seeundo Pii scillianistae dieetam,quod substantia in Diabolo bona facta perire non possit; or in totum exusta Diaboli maliistia , aliquando salvandam esse substantiam. Testatur Grosius in Commentario ad Augustulum, S refert c pectus.
Tertio Mahom eius somniatus est, Diab ios tandem aliquando salutem conseis quuturos. Citamur a Coccio ΑZOara a I. de fis. liber de colloquio Milomeli eum Iudaeis , CamacuZerius in apologia , meas Sylν ius epill. ad Morbi sanum. Quarto Ollardi ex Trithemio in Chroniis eo Hiis augiensi de anno I II 1.dicebant, Luciferum cum Daemonibus suis coelo inIuria pulsum , tandemque beatitudinicum omnibus suis restituendum. Michaeis Iem , & Angelos omnes , aeternis crucia
tibus esse Oputandos. Unye mutuo stasalutantes , haec verba usurpabant, Saluistem te injuriam passus; ideli Lucifer. Sic apud eundem Coccium. Quinto Ana baptistae , qui Daemoniaci v
cantur . dicunt, Daemones post finem, mundi saluandost unde illi decles per diem colum Daemones, & in v Rnl. Teis statur Lindanus in Dubitantio . Sexto Sociniani , asserit Iueninus, quod postremis hisce temporibus Origenis errorem amplexati sunt; dicentes nimirum, aeque impie , ac insulse , Iustum non s te Dei judicium , si creatura Db unum lethale peccatum , ct quod illud minus facit , non quidem operis , sed cogitatio. nis, aeternis suppliciis deputetur. Veritas Catholica est, Voluntatem Daemo num ita esse in malo obstinatam, ut non possit resipiscere , ac proinde ipsorum poenam esse aeternam; quam mo* contra recensios haereti eos probabimus. Veis tum inter cho sileos adhuc controve eitur , unde in Daemonibus proveniat haec obstinatio voluntatis, seu quae sit hujusmodi ob Ilii at ionis causeat Quinque opiniones enumerat Frasen, quarum
ocima eii Thomistarum , putantium, O inationis Daemonum caussam eta voluntatis eorum immobilitatem , sit inflexibilitatem circa actum, quem semel voluntarie , S determinate elicuerunt; &huic accedit Henricus Gaadavensis. Secunda
353쪽
eunda est Aureoli dieentis , obstinationem in Daemonibus provenire ab habitu quodam vitioso, quem Deus in eorum voluntate producit in suorum delictorum poenam . Tertia est Marsilii cum aliis volentis oriri ex eo, quod Deus nolit cone urrere cum eis ad ullum bonum opus eliciendum . Quarta oe hami putantis provenire ex eo , quod sit aliis quis actus in Daemone , qui non sit ira ejus potestate t Unde Deus totaliter , de immediate caussare in voluntate Angeli mali actum illum . Quinta tandem est Scotistarum, credentium , provenire ex denegatione divini auxilii ad res pisce dum , de ex perversa Dmanatorum v luntate . Unde ultimae opinionis de senissores dicunt, quod mali Angeli potuerunt post lapsum paenitere; ut videre est apud Cacher anum citantem Scotur a s Gabrielem, VasqueE , Suarea , Lugum , Salmeronem Sc. Contra vero Thomistae cum Molina , Arriaga , Amico, A versa, Estio , asserunt, quod nullo modo poenitere potuerunt, ex intrinseca nimirum
immobilitate ipsorum in quolibet actu ;unde etiam si Deus dedisset ipsis auxilia Difficientia ad resipiscendum, nunquam
se tamen poenituisset. Deveniendo modo ad poenam peccati Angelorum , certum est , Angelos omnes post peccatum fuisse damnatos poenM, damni, & ignis. Sed praeter has poenas, alias etiam habuerunt in intellectu , i α ν voluntate , in potestate ipsorum , seu Principatu . In intellectu quidem, quia licet intellectus in naturalibus nullum passus sit detrimentum , in gratuitis ve- To , quae erant mere speculativa, ipsius cognitio imminuta est ἴ & in gratuitis, quae erant simul gratuita , & in Deum affectiva, totaliter ablata est . In voluntate etiam , quia obstinatio in malo est Poena , qua D monum voluntas a Deci punitur . In potestate demum, seu principatu , quia quan vis Angeli apostatae in Zngelos , qui sequaces eorum fuerunt, eandem habeam potestatem , & princi- Parum , quem antea habebant , nullum tamen habent in hominem , resque illi subjectas. Haec autem omnia probanda
Pthno de igne, quod non sit metaphoricus, vel spiritualis , sed verus, corporeus, &Proprius, ac ejusdem cum nostro rati nis. Contrarium putat errorem Ioannes
a S. Thoma ; & S. Hieronymus est. I9. inter Origenis haereses ponit, quod dix rit, ignem inferni non tonsistere in suprpliciis , sed in peccatorum conscientia. Bellar minus t. I. controv. 2. lib. q. de Christo e. 8. inter Calvini errores ponit etiam, quod dixerit, in in serno nil alius esse , quam timere Deum iratum . Et quan vis veritas haec non si adhue ab Ecelesia expresse definita , ut testantur Bellarminus cit. loc. contr. 6. lib. 2. de Purgatorio c. I I., de VasqueZ; nihilominus Catharinus, qui lib. de praemiis bonorum , & suppliciis malorum dixit, ignem inferni non esse corporeum , dc materialem , sed spiritualem , de metaphoricum , apud Catholicos non heno audit. Minus vero male audiunt aliqui, cui apud Cacheranum dicunt, ignem Inferni esse verum , & corporeum ignem,
sed diversae speciei a nostro ; & hi sunt
Clicthovaeus, de Riphonius a Castro, qui litem esse sub Iudice , a Trmat. I. Ignis, quo torquentur Daemones, est idem ignis, quo torquebuntur homines post judicium ; ille erit verus, de corp reus r ergo & hic. Major est certa; non enim in Scripturis de diverso lene fit mentio . Minor probatur. Scripturae loquentes de igne inferni simpliciter I quuntur , de uni sormiter , de frequenterrergo de vero , & proprio igne sunt intelligendae. Antecedens negari non potest; consequentia sequitur , quia haec est reis gula intelligentiae,& explicationis Scrip. turarum. II. Sancti Patres ignem inferni corporeum esse non inficiantur; siquidem Augustinus lib. 2I. de civit. Dei c.
o. seribiti Cur non dicamus , quanυls m ris, tamen veris modis, Spiritus incorporeos
posse poena eorporalis ignis afui 2 Eadem habet S. Hieronymus ep. 39., ω in e. s. ep. ad Ephes. Gregorius magnus lib. εἰ dial. c. II. afferit, inferni ignem eou
De poena intellectus probantur quae diximus. Intellectus enim non mutatur, seu non minuitur, nisi quando minuitur natura, cujus est facultas; de ratio est, quia facultas sequitur naturata; sed natura Angelorum post peccatum non est mutatarergo neque in naturalibus intellectus Ulterius; gratuita speculativa speculativam cognitionem faciunt; cognitio speis culativa habetur per revelationem; sed cognitio per revelationem imminuta est in Antelis post peecatu mi ergo &e. Minor probatur a S. Thoma I. p. q. 64. ar. I. quia Angeli ante lapsum plura cognoscebant per revelationem, post vero cois
354쪽
De Poena Peccati Angelorum , &c. 327
gnoscunt pauca. Demum; gratuita, quae sunt smul in Deum affectiva Minnia peris diderum Angeli post peccatum , qui is carent charitate . dc per consequens carent virtutibus illis omnibus , quae ad charitatem reseruntur . De Mena voluntatis, quae est obduratio, probatur quoque . obstinata dicitur u luntas illorum, qui non possunt a pecca. to resipiscere; Daemones non possunt a peceato resipiscerer ergo ipsorum volun-
eas est obdurata, & obstinata in malo. Subdit Angelicus, Daemones in omnibus actibus suis lethaliter peccare , quia in eis includitui semper summum Odi ut a Dei. Verum non demerentur , quia ad demerendum non sulficit mecare, sed requiritur etiam in peecante status viae. Poena tandem amissionis principatus , &potestatis, se simul ex plicatur, atque probatur. In Scripturis habemus,& Dae. moniorum principem , & Satanae r gnum; sed haec duo important superiori. tatem, & sub ectionem r ergo in Daemo- .mbus est principatus, de potestas , qu prius erat in ipsis erga Angelos inseri
res, antequam caderent. Major probaturra Matth. I 2. Hic non eiicit Daemones,
nisi in Beelgebub , principe Daemonio.
rum I de ex eodem I O r Si Satanas Satanam eiicit, adversum se divisus est i qu modo ergo stabit regnum ejus Insuper; Post ealum retinent mali Angeli nomina imperii, de potestatis, quae habebant a
te lapsum; scilicet Potestatum, Principatuum &caergo retinent .Pariter superioritatem,quam antecedenter habebant. An teeedens patet cx ep. ad Rom. c. f., ex L ad Cor. c. 1 ., ex ep. Ephes. c. G. D
nique; potestas illa , & subsectio, prove
, niebat in Angelis ex natura I ergo non
deperdiderunt per culpan . Consequentia sequitur; quia remanserunt in Angeis Iu matri , quae per naturam habebant. Antecedens est manifestum, quia Angelorum alii aliis erant natura excellen. tiores, ut omnes fatentur. In homines vero nullam habent potestatem, praeter
eam , quam illis tributa Deus ut justitiae suae ministris; quae quidem in rigor non est potestas. sed ministerium ,& ser vitus. Quis enim dicet, potestatem effeta illam , quam Tortores habent, ut homines reos torqueant, vel etiam occidant
Et quia haec servitus , quam Deo tria buunt, homines persequendo , a Deo est; ideo orationibus utimur . quibus non Daemones, sed Deum , oramus, ut illi imperet , ne amplius nox persequantur.
Et sic intelligenda sunt verba Augustini
lib. 4. coni. Iulianum c. . Helem filios fidelium nee exorti Pret, nec exsufa et , si
non eos de potestate Damonum erueret. Adindimus ; quod si innocentiae status in hominibus perseverasset, non habuissent apostatae Angeli hoc ministerium in homines , qui non fuissent peccatores, sed
justi. Et ob hanc eandem rationem Dae. manes nec potestatem habent in res nostras , sed Dei mandata exequuntur, quando, vel in nostrorum delustoruae poenam , vel in virtutis exercitium , vel ad meriti augmentum , res nostras dive xant , Perturbant, disperdunt. Et hoc
in Iob patuit, cui nihil Daemones, nec in rebus, nec in filiis, nec in persona facere contrarium potuerunt, nisi Deus idiss aut per ausisset, aut imperasset .
Arguunt I. Ignis pluries in sacris literis intelligitur metaphorice. non proprie: er
eo sic pariter intelligendus est inferni ignis, qui in sacris literis legitur. Proba
tur antecedens. Luc. I. de Matth. I. dici.
turr 'se vos baρt abιτ iit Spiritu Sancto, ct isae; sed in hoc loco metaphorice in.telligitur t ergo &c. II. Ambrosius in c. 1 . Luc., Hic ronymus in c. 61. liai, Damascenus lib. det fide c. ult. nomi. ne lenis in inferno intelligunt tristitiam,
de dolorem spiritualem , quem propter beatitudinis amissilonem Daemones se iatiunturi ergo non est ignis materialis, fiecorporeus inferorum ignis. Ill. Augustinus lib. 2 t. de civit. Dei c. Io. aiserit,
in Epulonis parabola Lucae i6. ita intelligendam eiis flammam gehennae, sicut intelliguntur aq'la , digitus, lingua &e., sed haec metaphorice intelligunturrergo pariter ignis. IV. Gregorius magnus lib. II. murat. c. II. ignςm in sernia periis verbis vocavit incorporeum:ergo&c. V. In peccati pinnam Angeli superiores perdere debebam summoritatem, quam in inscriores habebant: ergo illam modo non habent. UI. Λngeli antequam caderent vel habebant superioritatem in 'homines, vel non habebam res habebant; illam non perdiderunt, sicut non perdiderunt quam habebant in Angelos ; quia
erat a natura, ut dictum est; si non hahebant,ergo nec modo habent Angeli.
qui sunt boni; atqui hoc dici non potes t
Respondemus ad I. quod eadem vox alia quando in Scripturis accipitur proprie, aliquando improprie ; prout scilicet eam
355쪽
exprimunt vel res,quae narratur, vel verisba, quae adhibentur, vel contextus, ad quem resertur. Accedit, quod majoris
ponderis est, quando eam in aliquo loco proprie intelligunt Ecclesiae Patres ,&Doctores. Unde non mirum , si volignis aliquando in Scripturis accipitur proprie, aliquando improprie , ac metaphorice . cAd II. Ambrosius explicatur ab Ellio it , IV. dist. μ. g. II. ad 8. de igne, qui est
in inferno praecipuum tormentum, non vero de igne , qui est tormentum minus praecipuum, & quem Ambrosus intellexit esse corporeum . Hieronymus dicitur quod cit. Ioc. loquutus fuerit recitative, non vero assertive, sicut loquutus est in locis illis, quae nos in probationibus alis legavimus . Damascenus vero solummodo negat, inferni ignem esse corporeum, quia non indiget pabulo corporali, ut conservetur, & ardeat.
Ad III. Augustinus loquitur de parabola Epulonis, S consequenter de omnibus, quae in parabola, continentur ; & in hoc solum sensu dixit, ignem parabolae essirmetaphoricum. At inferni ignem esse v rum, & proprium alia ipsi uiset testim nia superius allata ostendunt. Ad IV. Gregorius Magnus ideo vocat in is corporeum gehennae ignem, quia corinporeo pabulo non alitur, ut ignis, quem nos habemus . Quod vero sit corporeus, ut nos i utendimus, asserit loco, quam nos citavimus. Ad U. dicit S. Thomas I. p. q. I 9. ar. 2. principatum illum non perdidisse Ang los su periores , quia post peccatum nunc edit illis in bonum,sed in malum: . Puod autem superioribus inferiores subdantur, non est ad bonum super ι oram, sed magis ad ma a
lum eorum : cuia cum mala facere maxime
ad miseriam pertineat, praeesse in malis, est esse magis miserum . Ad UI. negamus ultimam minorem subis sumptam. Ratio est , quia nec modo Angeli boni ullam superioritatem in homines habent ex natura, sed tantum ex Dei ordinatione . Nec omnes Angeli habent; at illi tantum, qui a Deo ita sunt ordinati. Nec quia praestantiores sunt natura hominibus, ideo natura quoque debent illis esse superiores; non enim semper natura excellentior superioritatem importat ex se ipsa, quan vis ex Dei ordinatione aliquando dicat; ut rem bene conis sideranti innotescit. Quod si adhuc ad. mittamus potestatem illam in homines habuisse , quando erant boni; quia i
men non ex natura habuerunt , ideo eam in peccati poenam amiserunt. Dicimus, Angelorum malarum pinuam en
scessite a me maledictι in iuvem aternum ν
qui paratus es Diabolo , o Arietis ejus. Ibidem Et ibunt bi in supplicium ateris
xumr Iusti autem in vitam aeternam. Marci.
r. abi autem blasphemaυerit in Spiritum
Sanctam, non babet remissonem in aeternum
dabunt in interuu aeternas a facie Domini. Iudae v.6. Anglos vero,qui non servaυerunt
suum principarum , sed derelinquerunt suum domicilium, in judisium magni diei, vinculis aternis sub ealigine reservavit. IL Probatur ex Conciliis. V. Synodu s m. neralis haee in Origene damnavit ἐν omisnium impiorum hominum, ipsorumque etiam Damonam, tormenta finem habituνat atquaimpios , π Damones in priorem suum st tum restaturum iri. Praeterea Christum opstristere pνo Damonibus crucifigi , s idipsus sapias per futura secuta perpeti a Spiritibus nequitia, qui sunt in intestibus. Concilium Florentinum generale definivit de hominibus quod potest etiam Angelis applicari. Animas tuorum , qui post baptisma
susceptum nullam omnino peceati maculam incurrerunt; eas etiam innimas, qua post eos.
tractam pereati maculam , vel in suas eo ribus , vel iisdem exules eorporibus sunt purgata: in caelum nulla mora recipi , s intueri clare ipsam Deum Trinum, ct Unum sileati est ; meritorum tamen diversitate alium alio perfectius t morum autem ani mas, qui in actuali mortali pereato , vel δε- is originali , decedunt, mox in infernum descendere , paenis tamen disparibus punie
lib. de carne Christi c. I 4. Nullum mandatum de salute Angelorum suscepit Christus a Patre . Quod Pater neque re pro omisit , neque mandavit , Christus administrare non potuit. Irenaeus lib. ad V. haeresc. . Vuibuscumque dιxerit Dominus rDiscedite a me maledicti in ignem aeternum; illi erunt semper damnati. Hieronymus
ad verba Matthaeii Et ibant hi in suppli-eium aternum , justi autem in vitam alerinnam: inquit: Prudens Lector adverte, quod supplicia aeterna sint , ct vita perpetu ametum deinceps non habeat ruinarum . Augustinus lib. de cor re p. & grat . . I . pa rem esse, inquit, eaulsam miseria in Damonibus s
356쪽
De Poena Peccati Angelorum , &c. 329
nibus be.ititudinis in angelis. Beda in c. I. e P. Iacob. exponens verba illa r in summata a gehenna , ait: A gehenna dicit, a Diabolo, ω Angelis ejus, propter quos gehenna facta est: qui ubicunque vel in aere et, uitant, velin terris,aut sub terris vagantur,sυe detinentur, suarum semper feeum ferunte armenta flammarum instar ferbuit antis,qui etsi in lectis eburneis , etsi in locis ponatur apricis , fervorem tamen , vel frigus insiti sibi languoris evitare non potest. Sie erga Damones, etsi in temptis colantur auratis,etse per aera discurrant, igne sempeν ardent
rebennati; σ ex ipsa sua poena commonit deceptis quoque hominibus fomitem visi rum , unde s io pereant, invidendo fur.
IV. Probatur Rationibus . I. Tandiu durare debet poena Daemonum, quamdiu durabit obstinatio ipsorum ; sed obstinatio ipsorum erit semper ergo semper erit ipsorum poena . Majodi est certa ; DO enim remitti debet culpa non retractata; minor patet ex dictis; consequentia sequitur . II. Si poenitentia non subeat vicem pinnae, poena semper durabit; sed in malis Angelis nunquam poenitenti subibit vicem poenaei ergo poena semper durabit. Et hanc rationem sic illustrat S.Cyprianus in fine lib. ad Demetrianum riuando istinc excessum fuerit, nullus jam paenitentia locus, nullus satisfactionis essectus . III. Quando aeternum est agens,& actio pariter est aeterna , aeterna etiam est poena; sed aeternus est ignis, & aeterna est combustio ignis r ergo aeterna est poena ignis. Augustinus lib.de fide c. I s. hanc rationem exprimiti Neque illud diei hie potest, in quo nonnullos seipsos seducunt,
ignem aternum dιuum s non ιpsam combustionem aternam. Per ignem quippe , qui Mereus erit, transeturos arbitrantur eos , quibus propter fidem mortuam per ignen promittunt salutemr ut videlicet Use ignis aternus sit , combustio vero rerum , hoe est operatio ignis , non siι in eos aeterna . Cumer hoe praevidens Dominus sententiam Ibam conetulit, ita dicens et Me ibunt ilii in eo minbustionem aeternam i JG ι autem in υitam a
Opponunt I. Est contra justitiam Dei peccatum momentaneum, etsi gravi lsimum, aeterna pinna punirer ergo Daemonum poena non debet ege aeterna. II. Ambroiasius in com ad Ep. ad Ephec c. I. expli-PAR. II. cans verba illa psalmi 1 r. Tollite portas principes, vestras, σ elevamini partae aeternales, σ introibit Rex gloriar ea intelli. git de Daemonibus, qui aliquando relinquent Principem suum Diabolum , &Christo adhaerebunt i Dicitur ergo bis principibus, qui in errore sunt, in eoelestiabus, sive ministris ejus in terris , ut aus rant portas principir fui Diaboli de mentibus suis, per quas multorum Deorum rendorum error intravit. III. Ambrosiua etiam in psal. I 18. Distinguit inter p*nam Daemonum, & poenam hominum, quatenus proportionem dicat culpae,quaestitie et fuit brevissima , & altera culpae . quae fuit Iongior et Diabolus enim, s -- nori ejus cum hominibus non flagellabum tur. Separata es poena, ubi distat cuti
Respondemus ad I. cum Augustino lib. 2I.
de civit. Deir Nulla unquam Iustitia , nec lex decrerit,ut tanta mora temporis quisque puniatur . quanta mora unde puniretur adis
misit. Eadem habet Gregorius lib. I
mora I. c. I 6. Ad districti iuditis justitiant pertinet, ut nanqwam careant supplicio , quorum mens in hac vita nanquam voluiprarere peccato ἔ ct nullus detur iniquo ter minus ultionis, qui quantia valuit noluit baia
Ad II. Commentaria in ep. s. Pauli, quae sub nomine Ambrosii circumseruntur , non sunt Ambrosii, ut Eruditi omnes censent . Bel Iarminus putat fuit se iIl rum Auctorem Hilarium , aut Pictavie-sem, aut Arelatensem; Petavius negat, de alium suspicatur auctorem. Quicquid de hoc sit, dicimus eum eodem Petavio, per principes illos nou alios intelligi , quam impios spiritus , qui 1ide ea re ut, & i errore sunt, ac tyrannidi assensi sunt Diaboli ; qui tamen praedicatione Ecelesiae ab errore illo liberabuntur. Ad III. Distinguit Ambrosius Daemonum supplicia a suppliciis hominum, hac quidem ratione; quia Daemonum vult esse sempiterna, hominum vero putat misericordia temperari. Caeterum Ambrosius de aeterna Daemonum poena sic loquitur lib. 2. de fide c. 4. Tu te a Diabolo cre tum, Manichae , arbitraris. Ad illius ergo
festina sedem, ubi ignis, o sui pbur; ubi non
restiuitur ejus incendium , nec unquam pia
357쪽
De sugelorum , sive bonorum , si Pe walorum , ehtraordinariis operationibus; ubi de Spectris , Euergumenis , Magis , Malesicis , Pythonibus , Lainiis , lucubis ,
sertatione dicenda, quoscunisque potuimus colligere eris rores , quascunque invenire
sententias, contigit; hic primo referre, consilium est; ut deinde ser .ato ordine de singulis pertraisare, non quidem ex instituto , sed stri cto calamo , consueta tamen methodo , pergamus . Primo illi omnes , quos in antecedenti Dis sertatione diximus, Daemones negareia . eorundem pariter sive apparitiones, sive operationes , negant. Unde Cassius putavit . sensus potius decipi . & imagines illas fingere; sic patiter Michael Balbus, Orientis Imperator . Quod reserunt Pluistarchus in Bruto, & Zonaras, apud CO
6ecundo apud eundem est Andreas Tira-quelsus ad e. io. lib. 2. , & ad cap. 2I. lib.s. Alexandri ab Alexandro genialium
dierum, qui voluit , Daemonum apparitiones , & spectra, mera esse somnia . Tertio Levinus Lemnius lib. 2. de abditis naturae miraculis c. I. asserit, humores , non malos genios , inducere morbos ;quanvis aerei spiritus illis aliquando se , immisceant , ut tempestatibus quoque se immiscent, & irritare, ut nobis aerius noceant. Et e. a. subdit , quod Malancholici, Maniaci, phrenetici, quique alia ex caussa perciti sunt furore , alienam linguam aliquando usurpant, quam nunquam didicerunt; & non per hoc Daemoniacos esse. Quarto Calvinus lib. 4. instit. c. I9. g. 2 haec seribit De ementiris illis Exarcistis quis unquam fanda audivit , quod specimentinum Iba professionis ediderint 3 Fingitve illis potoras data imponendi manus super Eneettim nos , o Catechumenos , ct Damouiaeos; sed tali se potestate praeditos Da. manibus petilaadere non possunt e nan mada quia eortim imperiis non cedani Damones , sed etiam quia ipsis imperant . Quinto Hieronymus V vellerus ad c. a. mis sterioris epistolae ad Thessalonicenses , apud Coccium, fatetur quidem,& olim , es nune, expulsa esse Daemonia in Papatu, sed negat, aut expulsa fuisse , aut expelli per exorcismos, quos asserit meras praestigias esse . Sexto Henricus Cornelius Agrippa, verba sunt Coccii , ri scripsit adversus Lamia viri rum Inquisitores librum , quo reprehen dit eos,qui maleficas mulieres ob id inse- ,, ctantur , quod eas rem veneream cum , , Daemonibus hahere compertum fuerit ris quam quidum rem ipse dedetit ceu fabu-- losam , S a somniis, ct imaginatium bus,, delirantium anicularum innatam , quaeri cum saepe dormientes per somnia deei. ,, piantur , S interdum quoque vigilantesis vehementi libidinis imaginatione elu- , , dantur , tamen vere arbitrantur , ea sibin contigisse, quae sola imaginatione perari sta sunt, , .
septimo Ioannes Uvierua lib. 6. de praesti
giis Daemonum c. 27. apud eundem altro Lamiae commiseratione potius , quam is poena enormi, dignae sunt a omnique
ri potius auxilio, quod dolum, vim, metum, , passis, furiosis, deceptis , ignorantibus, ,, impotentibus , aut ipso Iure competit, is aut ratione suadente tribuitur M. Octavo a Martino det Rici lib. a. magicatum disquisitonum q. r. , ubi quaerens; ati sit aliqua magia daemoniaca ; respondet his verbis, quae fideliter reportamus .is Hanc etiam esse negarunt , qui Daemo- nes esse negant, cum Sadducaeis . De- ,, moerito, Aristotele , Averro e , & Sim-ri plicio, quorum sententia est impia , &o haeretica . Nam & Daemones ella , &is daemoniacam magiam,quae nec industria, , , nec naturalibus causis, sed immaterialiis quapiam, & separata virtute nititur; hoc
358쪽
M & sacrae Scripturae testimoniis, & O n in
x, nium aetatum memoria , atque experiri mentis, tam est compertum , ut velleo,, probare, nihil sit aliud , quam lychnis, , accensis meridianae luci opitulari. Hoc , , probant cum B. Augustino lib. D. de ν, civ. Dei c. o. Theologi catholici omnes,
, , di Philosophi plerique Trismeristus, S,, Pithagoraei; ex Platonicis P sellus, PI ,, tinus, Proctus, Iamblicus , Chalcidius ,
Notio apud eundem det Rio sunt, qui Daemones esse fatentur, sed negant magiam a Daemonibus vel manasse, vel exerceri. Unde quidam ejus effectus tribuunt immediate Deo per Magos operanti; alii Deo perficienti per bonos Angelos; alii adscribuni bonis Angelis, quorum abs lute dicunt effectus esse . Et ita Opinatus est Scotus Parmensis ; S antiquitus quia que imposturam fuisse Magorum , praecipue Platonicorum, IambIici, Porphyrii, Plotini, Proeli, & Iuliani Apostatae . Decimo Daemones Incubos , S: Succubos, complures Haeretici negarunt ; & ex Catholicis etiam nonnulli, ut ait det Ricilib. 2. q. Iy. , quos enumerans , asserit,
fuisse ex Belgis Philippum Broidens, ex
Italis Cardanum, Ponzinibum , & JOannem Baptistam a Porta. At quia ex his, qui cum Daemonibus comis mercium habent, plurimi etiam Daemonibus cultum exhibent, & adorationem;
uti sunt Mati, Malefici, Pythones, Lamiae Sc., ω quem praestant cultum ex iisdem etiam non pauci debitum , ac ju-llum esse volunt; hinc etiam provinciam hic sumimus referre illos, illorumque insanias manifestare . Primo ponitur Zeroaster, qui floruit ant Christum natum anno fere I7so. ,& in Oraculis magicis c. de Daemonibus , &Sacrificiis, probare voluit, magiam esse excrcendam , & cultum Daemonibus exhibendum . Et hinc est, quod hic idem Zeroail et primus magicae artis inventor
dicitur a Plinio ex Gentilibus,& ab Epiphanio ex nostris.
Secundo dicitur Mercurius Trita egistus , vel quisquis alius sube)us nomine latet, qui in Asclepio c. t scut magica Mullae e re conatur . sic Daemonibus cultum praestandum praecipit. Terito scribunt fuisse post Christum natum Romae Simonem Matum; de quo dicunt, quod prius in Iudaea magicam artem
exercuerat, atque docuerat, Daemones
FIaedicando, ac invocando; postmodun
Romae seipsum uti Deum adorandum Populo voluisse, asserunt, ut Eusebius ,
Quarto haeretici plures, qui ex Simonis
schola exierunt, magiam exercere sunt visi . Nimirum Gnostici; ut testatur Eu-stbius lib. . hist. c. 7. Basilidiani ; quod
afferit Irenaeus lib. I. c. 2I. , & Epipha nius haeres. 2 . Carpocratiani, Daemones invocantes; uti narrat Theodoretus lib. I. haeret. fabul. Helce saltae, invocationes pariter, & incantamenta Daemonum
adhibentes; quod refert Nicephorus lib.
s. c. 24. Manichaei invocantes quoquo,
& adorantes; uti scribit Cyrillus catech. 5. Sataniani, qui Sanatam adorabant, etiaque laudes canebant; unde Sataniani di-eti sunt apud Epiphanium haeres. 8O. Quinto Coni antinus Copronymus, Orientis Imperator , dele labatur plurimum magicis maleficiis, et uentis sacrificiis, indissimis luxuriis & sacrilegis Daem
num invocationibus . Testis est Otto Frisingensis lib. s. c. p. , cui accedit Ab has Vispergensis ad ann. T L. Sexto fuerunt circa ann. Ioso. Manichaei Agannenses, qui occulte Diabolum adorabam , quia illum sui corporis condit rem credebant ἔ ut refert Rodulphus Ardens Dom. 8. post Trinit. Et fuerunt Pariter ann. 127o. in Aragonia haeretici alii, qui docebant, licitum esse Daemones adorare , ct honorare latria meis ritorie, si suum Creatorem repraesentent. Et quod non tantum absque vitio haereis seos , sed etiam absque peccato ullo, possint Daemones latriae cultu adorari, si hoe ab Ecclesia Dei prohibitum non es.set. Scribit Nicolaus Ermericus Par. Σ.
Septimo de Guillelmo Linensi , Doctor
Theologo , haec scribit Coccius r is Mais
is gicarum artium accusatus, & condem- ,, natus, eum resipiscentia tandem assice- , , retur, consessus est r se per noctem cumri Magis aliis persaepe deportatum esse , ut
,, Diabolum adoraret, modo humania ,, specie, modo hircina conspicuum , de ,, religioni toti renunciasse . Quin etiam, ,, penes ipsum instrumentum obligationis, , contractae cum Satana fuit de pie hen- , , sum, quo sponsiones reciprocae colui ne iam bantur . Inter alias autem haec r Doctori rem obligatum esse , ut publice concio-
,, netur; quicquid de Magis praedicetur ,ri fabulam esse, non posse fieri: nulla ais fidem sermonibus istis haberi oportere. is Atque his concionibus augebatur mirum T t a ii in
359쪽
, in modum Magorum numerus, & se con ,, firmabat, dum ab illis persequendis ces, , sarent Iudices is r Petrus Marmorius lib. de Lamiis pro teste adducitur.
Octavo ex Paulo Iovio in elogiis haec idem
Coccius narrat de Henrico Cornelio ingrippa. , , Scripsit adversus Lamiarum M inquisitores librum , quo reprehenditu eos, qui maleficas mulieres ob id inta, , elantur , quod eas rem veneream cum, , Daemonibus habere compertum fuerit., , Quam quidem rem ipse deridet ceu fari bulosam , & a somniis, & imaginationi.
,, bus delirantium anicularum innatam ,
,, 6cc. quod modo diximus. Verum , quod deterius est, subdit r is Epistola quam ad- ,, jecit ad finem libri tertii de occulta Phi- losophia , scribit clavem occultae Phil , , sophiae a se amicis solum asservari. Isis autem liber quartus est , discipulorumis ejus opera post mortem Magistri manda- , tus typis; qui liber tanquam clara luce
, , detestabi Ie magiae venenum retegit, Om ,, nes Daemonum invocationes , circulos ,
M characteres, & sacrificia Satanae cibi,
Devenientes modo ad extraordinarios bonorum Angelorum effectus , dicimus, inter illos enumerari, quod in corporibus assumptis hominibus aliquando appareant . Hoc pariter explicamus eo in
do , quo in superioribus , ex P. Magnani
sententia , exposuimus . Afferunt autem
Scriptores, hoc ipsum prioribus mundi, ct ecclesiae seculis frequentius , quam posterioribus temporibus, fieri consuevisse . Ulterius, sanctis Angelis in sacrisIibris tribui etiam aliquando regnorum eversionem , regnorum ad alias gentes translationem , exercituum clades; quod
testatur S. Augustinus lib. 4. de civ. Dei c. I 7. ubi Gentilium vanitatem deridens, qui haec omnia Diis suis tribuebant, diis centes, quod Deam Rctoriam Iuppiter mi
tat , atque tua tanquam Regi Deorum obis temperans, ad quos Iusserit, veniat, in eo. rum parte considat , inquit apposite r me vere dicatur non de illa Ioυe, quem Deorum
Regem pro sua opinione confingunt, sed de illo vero Rege seculorum . quod mittat nonylictoriam, quae nulla sub tantia est, sed Anis selum suum , ct faciat υincere quem voluerit. Denique scribunt, quod boni Αngeli erga iustos homines divinae miseriis cordiae effectus exerceant, justitiae vero in perversos; quod pariter Augustinus , explicans verba illa Psal. 77. immisones per Angelos malos, Probat: Si propterea per malos Angelos illa Deum fuisse patave ramus, quia poena infligebatntur, uon beneis Dia praestabantur , tanquam nemini Deus poenas irrogra per Angelas bonos , sed peniuos veluti mιlitia caelestis earnifices , c sequens erit, ut etiam Sodomam per Angelos malos eversam esse credamus, o malos A
gelos Abrabam , s LG, bospicio suscepissa
videantur; quod absit, ut eoura Scripturas apertissimas sentiamus. Unde patet, Augustini mentem Ditis , in illo Psalmi loco
Anteios fui me dictos malos , quia malum poenae infligebant hominibus scelestis, non vero quod mali per malum culpae
Ad malorum Angelorum extraordinari effectus modo devenientes, non pauci Scriptores asserunt, quod Daemones adiplicando activa passivis producunt aliquando animalia , quae non ex ovo, sed ex putri generantur ἔ S exempla producunt in ranis, muscis , muribus , Vermi-hus &c. Attamen hoc non pro certo habendum est; quum plurium Philosophorum sit sententia , omnia animalia ex ovo generari ; sicque per veram gener tionem produci . Unde in hae hypothesi dicendum est , ranas illas , muscas, m res , Uermes &c. apparentes quidem sui cse , non veros. Et hoc pacto intelligendus est Augul inus lib. ty. de civ. Dc Σῖ. , dc quaest. 2I. in Exodum , quem in suae opinionis patronum profert Iu ninus . Scimus, Estium , audicare, fuisse illa vera animalia , & per Magos naturali modo producta , non quidem per
creationem , sed per generationem, vulgari modo intellectam. Non negat tamen , apparentia multa Daemonum ope
produci; de quibus, ait, S. Augustinum
inqui lib. I 8. de civ. Dei c. I 8. Certum nihilominus est apud Omnes, non posse Daemones vera miracula efficere . Et Ratio est , quia quodcumque Opera tur Daemones, naturalis potentiae fines non excedit; miracula autem excedunt cujuscunque creaturae naturalem virtutem et Additur, quod aliter sequeretur , miracula illa, a Daemonibus facta, vel confirmare errorem,cuIus Daemonea su ne magistri , vel approbare veritatem, cujus Daemones sunt inimici; neutrum autem
ex his dicendum est . Ulterius; miracula sunt sagitta potentiae divinae; absonum autem est , ut perduelles Regis sigillis
utantur , Rege permittente . ad fraudes suas obfirmandas. Denique; sequeretur, nos non posse esse certos de miraculis divinis,
360쪽
si possent in mundo esse daemonia ea mi racula I haec autem certitudo admodum nobis necessaria est, ut verum a falso di
objicitur I. Angeli boni possunt vera mira-racula patrare , immo homines etiam, qui sancti habentur, di sunt: ergo etiam Daemones , qui naturalem virtutem aequalem habent cum Angelis bonis, &majorem , quam homines sancti. II. Μ gi Pharaonis vera miracula perpetra runt, convertendo virgam in draconem, aquam in sanguinem dic. producendo ranas, murex Sc. , atqui ista omnia vi
tute Daemonum effecerunt i ergo occ.
III. Pythonissa Saulis ex mortuis suscitavit Samuelem ἔ hoc autem verum mi is raculum fuit, & Daemonis virtute factu . IV. Homines mali possunt vera miricula efficere r ergo etiam Angeli mali. Antecedens constat. Matth. 7. ubi reprobi homines dicebant: Domine , nonne in nomine tuo prophetavimus , ct Damon a ejecimus, er Uirtutes multas fecimus t Do minus autem respondebat illis r Nunquam nom vos; discedite a me operarii iniquitavi ιs . V. Matth. Σ . dicitur, quod erunt
Pseudo prophetae, & pseudochristi , qui facient seria magna, di prodigia. Ul. Iamulos Scripturae locis habemus, Antichristum vera miracula operaturum . Et praecipue II. ad Thessalon. Σ. hoc docet Apostolus verbis illisr in omnι virtute, σΩnis , ct prodigiis mendacibus. Dicit auistem mendacibus, non quod signa, de prindigia sint mendacia, illusoria scilicet, &non vera; sed quia in mendacium, & e gorem inducent; ut explicant multi apud Augustinum lib. 2. de civ. Dei c. I9. Respondemus ad I. nec bonos Angelos, nec sanctos homines , propria virtute miracula facere, aut facere posse; sed tantum dicuntur facere , vel quia Deus ad illo. rum Preces talia Operatur , vel quia ad haec facienda illorum ministerio utitur ;quod docet S Thomas secund. secun&q. 178. ar. I. Non autem Deus Daemonum preces audit, nec illorum ministerio ut iis eur , quando miracula facit. Non currit
igitur paritas ab Angelis bonis, & ab hominibus sanctis ad Daemones. Ad II. dieitur ex sententia Iosephi lib. m. liquit. , & Tertulliani lib.de anima c. 7., aliorumque multorum, mutationes illas non fuisse veras . sed apparentes; qu tenus Pharaonis Magi per suas praestietas effecerunt, ut illorum oculis apparerent dracones, ranae, sanguis &c. quum rei vera essent virgae, fluvius, Equae &e.qua in sua naturali substantia persitebant. Aliter rem explicat S. Thomas ex S. Augustino . sed nos , cohaerenter ad dicta, data responsione utimur. Ad III. ipsemet Augustinus lib. 2. ad Simplicianum qu . 3. docet, Samuelem non fuisse a mortuis suscitatum vere, & Ie liter , sed tantum apparenter. En Augustini verba i In hoc facto potes esse alius simplicior intellectus, ct expeditior exitus,
ut non vere sparιtum Samuelis excitarum a
requie sua credamus, sed aliquod piaurasma,
imagι narram allusionem, D abolι maehi nationibus factam; quam propterea Scriptu ra nomine Samuelis appellat, quia DIenrimagines rerum eorum nominibus appellari, quorum imagιnes sunt.
Ad IV. dici Potest, quod ex Matthaei ver-
his habetur, homines malos dixi me quidem se miracula effecisse , Deum autem responsione sua non approbata; immo potius negasse, quum dixerita non novi vos ἔ discessite a me, operaris, non mIraculorum , sed iniquintatιs . Caeterum etsi effecissent . non fecerunt tamen in falsitatis confirmationem ἔ quod utique facerent Daemones si miracula perpetr
rent . ἱAd U. Exponuntur communiter verba it de signis, & prodigiis apparentibus, non veris; vel quae ab hominibus reputabun tur signa magna, de prodigia, quia erunt praeter solitum mundi ordinem , sed vera miracula non eruor; vel tandem , ut ait Estius, quia talia erunt in oculis h minum , qui ad ea tanquam d magna miracula , valde stupebunt . Ad VI. Antichristus quaecumque faciet, Diaboli virtute facietia Diaboli autem
virtus naturalis quorumcumque. hominum naturalem virtutem superat i unda
Antichristi operationes respective admodum operandi hominum miracula videbuntur, sed absolute miracula nOI erum . Videbuntur autem iis , qui εDiaboli virtus non est perspecta , vel quibus a Deo caecitas data est in poena in Audiatur Augustinus lib. χO. de civ. Dei c. 29. Solet ambiga utrum propterea dicta sinasIna , ct prodigia mendacii, quoniam mox tales sensus per phantasmata decepturus est. ut quod non facit, saxere videatuν r Aa quia illa ina , etiamsi eruns vera prodigia , ad
mendacium per trabent cressituros , non e
potuisse nisi a ιυin tui fieri ινtusem Diabo si nescienter, maxime Dando tantam, qua tam nanquam ha ιι, ac i et ρου tatem .