장음표시 사용
391쪽
quin AEdie suerunt omnia animalia etiam quae postmodum fuerunt nox la . creata . IV. Genes. I. fuit serpem, qui dicitur Deo creatus; in enim Scriptura num. I. sed cr serpens erat. de quidem erat amo hominis peccatum; hic autem est Maai- me homini noxiust ergo ante hominis peccatum luerunt a Deo animalia noxia
V. Ante precatum nullum animal fuit homini noxium ; quod probatur, & ex eo , quod Adam omnibus nomina imposuit ,& nullum ex illis tanquam noxium v x pavit ἔ 6e ex eo, quod Eva non refugit serpentem , sed cum eo fuit blande alloquuta ;& ex eo , quod post peccatum fuit a Deo inter serpentem, de humi neminimicitia con Ilituta. VI. Probatur ex Patribus. Hilarius ia exisposit. psal. I 8. docet, venena, & alia n cumenta ex hominum nequitiis initium habuisse . Augustinus idem asserit lib. 3. de Genes ad iit. c. I sis trac. I. in Ioan ., lib. I. con Iulianum c. 6. , ubi refert quoque verba Chrysostomi pro hac senistentia . Eadem docet Augustinus lib. 8.de Renes ad lit. c. I 8. de herbis noxiis, ut enim ait Estius, de xbis, ac de anim libus noxiis eadem est ratio ; sicut pulter eadem ea ratio de animalibus Immundis'
O ieiuni I. Basilius hOm. s. Hexameron docet, rosas ab initio suisse a Deo factassae spinis ; quae iisdem adnatae sunt pomquam homo pecc vit. Alcvinus etiam , ut resert S. Thamas 2. 2. q. 64. ar. 2. ad
i. scribit, spinas, dc tribulos non fui ει prodituros e terra , nisi homo peccasset. II. Genes. p. I 8. dicitur a Deo Adaei S ι .nas , σ tribulas germinabit tibi; & hoe fuit post peccatum: ergo post peccatum enatae sunt herbae homini noxiae . III. Augustinus lib. I. de Genus coni. Mani. chaeos e. II. docet, spinas ,& herbas vς-nenosas ad poenam peccati suisse a Deo
creatas. IV. Ecclic. habetur: Ignis, granis , fames, oe mors, omnia baec ad vinis
dictam creata sunt i ergo id in est judicium de animalibus, ac herbis noxiis. V. Si homo non peccasset bestiae fuissent aliis bestiis noxiae I etiam herbae : ergo pati ter suillant hominibus, si homo non peccasset . Antecedens est doctrina Augustini pluribus in locis, &S. I liO
Respondemus ad i. quod Ambrosi iis in He
xametron, quan wis sequatur Basilium in
multis, in hoc tamen non sequitur. S. Thomas opponit Alcuino Augustinuet , dicens: Spιnas , s t ibulos germinasses υν- , s homo non peccasset ; in eibum an.
hum , non autem in homnis poenam ἔ quia βιlicet propter eorum exortum nullus labor cur punιtio bomιm operanti in terra accide ret , ut Augustinus dicit sapis Gen. ad lit ram ; quanυis Alcmnus dicas , quod ante peccaιum terra omnιno spinas , o tribulas
non germinasset. Sed perinam et melius. Ad ti. Uerba illa non simpliciter a Deo fuerunt dicta r spinas, ct ινιbulos germinnabit I sed cum addito . Tibi; huc est in poenam tui peccati. Si enim homo non peccasset, gerini nasset quidem terra spinas, & tribulos, sed non in hominis pod. nam . ad usum vero animalium , de adcommodum etiam hominis, qui illis usua, sinci , ut igne , aliisque, quae deinde ces serunt in poenam.
Ad III. Augustinus explicatur die endo, quod vel spinae ,& uerbae venenosae , in peccati iapylicium , factae sunt homini P a Rics , quum prius essent innoxiae ;vel quod non natae sint ad poenam, sed a Deo factae , idest ad poenam ordin
Ad IU. dicimus praelatum textum Potius esse pro nostra sententia , quam contra illam . Siquidem sicut ignis , grandis
dic. Omnibus crant ante peccatum ad
usum, & non ad poenam; ita etiam dicendum eIt, fuisse herbas, & bestias i
Ad U. Lis est inter Expositores, & Patre de re illa ; sed quomod unque habeatur, nil ex illa potest legitimet inferri,
quod sit contra nostram sententiam . Si quidem bestiarum natura dici non potest propter peccatum mutata, quan vis in illius p aam Obedientiam,& submissionem, homini debitam , perdiderit. era quintae , & sextae diei explicatione demum complectimur . In opere diei quintae adnumerantur pisces,& volucres, ex aquis producti . Quod habetur Gen.
I. m. Dιxit etiam Deus pro eant aqua
reptile anima viυentis, s volatile super terram sub firmamento caeli. Per Reptile intelliguntur pisces,quia repunt 1n aqua, sicut serpentes in terra , quum pedibus careant. Tam Pisces, quam a vcs, Pr clueti dicuntur ex aqua; quia , ut inquit lilius hom. 8. tu Hexamaron. Cognatio quaedam est aυium cum piscibus. Etenim quemadmosum pisces aquam secant, pinna
ram agitatιone progredientes; se etiam involucribus lacet cernere. Sexta
392쪽
Sexta autem die animalia,& hominem produxit Deus . Legitur Gen. I. 2q. Dixit quoque Deus a producat terra animam via ventem in reaere suo, jumenta , σ reptilia , re bestias terra secundum species suas. Et n. 27. Et creavit Deus hominem ad ima sinem suam i ad imaginem Dei creaυit i tum , masculum, re feminam creavιι eos.
Animalia in tres elasses ab Expositoribus dividuntur . Iumenta nimirum , Reptilia , de Bestiae terrae . Iumenta , a Juv2ndo dicta , hominem jurint, de in laboribus , ut equi , cameli , asini &c. & in
cibis, ut oves, boves dcc. Reptilia super terram repunt , ut sunt serpentes ; & per terram saltant, ut sunt Iacerti . Be niae terrae sunt Omnia alia animalia , ultra 1am dicta , de praecipue ferae . His
addunt animalia, quae generantur ex Putri , uti pulices, ranae , mures dcc. ot diiscunt , non esse a Deo Immediate, at m
diate , producta At politiores PhiIoso.
phi, qui tuentur, omnia animalia ex ovo generari, in contrarium sentiunt. Anio malia etiam heterogenea, quae nascuntur ex diversarum specierum animalibus, ut sunt muli, leopardi dcci, possum dici a Deo producti, quatenus Deus eorum parentes creaverit, ac virtute, quam illis dedit, pariter eos creavit. Quae vero dici possunt de homine, sexta etiam die a Deo creato, non paucorum versuum terminis restringenda sunt. --pliorem siquidem exigunt tractationem; unde sequentes instituimus Dissertatio. nes, in quibus de terresti paradiso,in quo omnia praeter hominem a Deo creata sunt , sic in quem fuerunt primi paren. tes a Deo etiam deportati; de homin in statu, seu in ordine creationis; de homine in statu innocentiae; de homine in statu culpae , dc poenae, erit sermo.
DISSERTATIO CLUILDe Terrestri Paradiso ; au fuerit corporeus, an
. spiritualis Θ In qua orbis parte situs P sumodo extet Θ Et quid in eo fuerint Irbor scientiae boni , ct ma- . B, ct frbor vitae Θ
goricis Scripturarum explicationibus plus aequo addictus, putavit , paradisum , a Moyse descriptum in libro Genesis , deberi auxi osensum spiritualem tantummodo intelliari, de explicari. Sic habet sub finem, libri de Opineio mundi, de in libro de
Allegoriis legis mosaicat. secundo Origenes paradisi historiam ali gorice interpretatus est , excludens o i vium scripturarum sensum , At simplicitatis illos accusans, qui iIlas non allego. rice , sed literaliter intelligebant . Hinc fuit Origenes haereseos notatus ab Epiruphanio in epist. adJoannem Hierosolymitanum , de in Ancorato; a Methodio apud citatum Epiphanium in Origenis haeresii; a Hieronymo in epist. coni. errores Ioannis Hierosolymitant e. 3. , dein Commentariis super Daniel. c. IO. , a S. Aurullino lib. 23. de ci . Dei c. 2I. ν
de lib. r . e. Ir. de lib. I s. e.27. de lib. . s. de Genes ad liter. c. I., dc lib. IMς. 3 Tertio Haeretici Seleuciani, de Hermianivisbilem paradisum negarunt. Inter e rundem errores adnotat Augustinus haeres. 3 p., de refert Estius in II. dist. I7. g. I 6. , de pariter narrat Natalis Alexander
Quarto s. Ambrosius dicitur ad eodem Estio , quod in libro , quem scripsit de Paradiso , videtur hae de re cum Orig ne sentite . Et in ep. 42. ad Sabi cum scripta , aperte afferit, probabilius sibi videri paradisum non fuisse terrestrem Ioeum , sed aliquid spirituale , de intelligibile. Ad quae subdit Estius. is Verum, , haec S. Ambromi sententia velut a conis cordi reliquorum Patrum sententia diis strepans, non est recipienda ; tametsi is prorsus vindicanda ab haeres, propterea is quod hujusmodi opinio illius aetate ne. ZE a is quς
393쪽
que satis adhue esset excussa , neque Ec.,, clesiae judicio condemnata. M Attamen Natalis Alexander t. I. hist .eccl. vet. reli. differt. a. de Paradiso , haec Ambrosii verba in lib. de Paradiso in medium aD serit In hoc ergo paradiso hominem Deus posuit; quem plasmavit. Inteli e etiam , quod non eum hominem, qui fecundum ima in ginem Dei est , posuit , sed eum, qui secundum corpus . Incorporalis enim in loco non est. Posuit autem eum in paradiso, sicut solem in caelo , expectantem regnum coelorum, quemadmodum creatura expectat revelati
nem filiorum Dei. Quid clarius verbis hisce , ut Ambrosii mens percipiatur rQuinto apud eundem Estium accusatur Hieronymus,quod in libro Traditionum Hebraicarum dixerit, paradisum ante coelum , & terram conditum a Deo sui DR ; ac proinde Origenis errori per haec verba suscripserit.Resert hoc etiam Beda;& contra ambos arguunt; quod non possit intelligi sententia illa creationis para.disi ante coelum , & terram de paradiso corporeo; quia quum hic pertineat ad
mundum corporeum , quae Primo munindi corporei creata fuerunt, sunt coelum, ct terra , non paradisus t ergo superest, ut de paradiso spirituali, di allegorico intelligatur. Verum clarissima est Hi eis ronymi mens in epist. 6 I. ad Pammais chium recensentis inter octo Origenis errores hunc sexto loco, de dicentis aodsi paradisum allegorις et, o historia auferat veritatem , pro arborιbus Angelos , pro fluminibus virtutes coelestes inicitigens , totamque paradisii continentiam tropυιogica interpretatione subυertat. Et in Commemtariis ad c. io. Danielis et Unde eorum d liramenta conticescant, qui umbras σ imagines in υeritate quarentes ,hipsum conan tur evertere veritatem: ut flumina , ct arbores , ct paradisum putent allegoria legibus se debere subruere. Igitur patet, ut ait Estius, quod si quid erioris cit in sententia illa Hieronymi, non ad substantiam paradisi pertinet , sed ad tempus creationis illius. Attamen disi potest , quod Hieronymus non ex Propria senistentia , sed ex Cabalistarum mente scripserit. Vel si ex propria sententia scripsi, motus est , quia Scriptura dicit Gen. 2. 8.
Plantaverat autem Dominus Deus Parad
sum voluptatis a principio . At in loco illo principium non resertur ad tempus, sed ad locum ; scilicet, quod plantatus fuerit in oriente , vel ad orientem . Dicimus, terrestrem paradisum fuisse cor poreum , non spiritualem , myricum, , S allegoricum. Ita omnes Patres, SD etores Scholastici, ac divinae Scripturae
Expositor cf. I. Probatur. Genes. Σ. 8. Hantaverat autem Dominus Deus Paradisum voluptatιs a pri
et O , in quo posuit hominem , quem forma verat r Ergo si paradisus creatus a Deo fuit uti locus habitationis in terra hominis corporei, fuit etiam apse corporeus. Non enim in eo habitare debebat Angeis lus , qui est ita mat crialis, & incorpo. teus , sed homo , qui e Ii corporeus, ocmaterialis; ac proinde esse non poterat, nisi materialis etiam ,& corporeus, non spiritualis , & allegoricus . II. Genes II. de Sodoma , dc Gomorra . , antequam incendio perirent, dicitur rErant sicut paraduus Domini , o mae finius venientibus in Segorr Inepta ei et comparatio, si Paradisi amaenitas non fuisset corpolea , ct materialis ; non enim responditat amaenitati Sodomae,& Gomorrae, nec sequentibus verbis coniscordasset.
III. Probatur ratione S. Methodii , cujus verba leguntur apud S. Epiphanium hae in
res. 63. , de haec sunt i ωρνιν is ratim paradisus ille , de quo in primo nostro Parente deiecti μι-s , exιmius quidam haud dubio hae in terra locus ess , Er ad exquistam quandam ac Iucundismiam morum reis quiem habitationemque secretus . Indide porro Tigris , er Euhrates , lateraque fuismιna propcbiuntur ; quorum in continentem
nostram derivationes ac decursus exundant. Non enim in terras e eaelo delapsa praecipiarant . Neque enim tantam aquarum molem
cum ingenta ex alto impetu depressam sustianere ιerra potuisset. Sed nec Apostolus Pa.diadisum ter tio in caelo collocat a. . . Nam
o Adamus neutiquam e coelo dejectus est rsed ex eo paradiso, qui in Eden fueνat ad Orientem constus. Si enim Paradisus a l. legorice intelligitur, allegorice etiam intelligenda sunt omnia, quae in paradiso continebantur, ac proinde flumina, quae tamen hucusque videntur; homo, cujus Progenies adhuc perseverat; e eetio ab illo, cujus pinnam Iugiter sentimus; &sio alia omnia, quae in sacra hil Oria naris rantur , de ad allegoriam applicari, vel rerum evidentia prohibet, vel Dei verbi auctoritas interdicit. IV. Probatur ratione & verbis S. Ioannis Chrysostomi hom. 8. in Genes. Et plantavivit Deus paradisiam in Eden , sciundum Orientem , er posuit illis hominem a quem
394쪽
De Terrestri Paradiso, &c. 36s
formavit. Et ideirco nomen loei Seripturis inseruit B. Moses, ut non liceat nugari v lentιbus imponere simpliciorum auribus , sin
dicere , Nullum esse in terra paradisum , sed in caelo , o fabulas quasdam ejusmodi som-' niare . Nam eum divina Seriptura tanta usa
su diligentia , non refugiunt quidam loq-- citate , sapientiaque peregrina inflati , ad messa Seripturis loqui, dicere; Non esse super terram pararisam. Mustaque alia pra-terea, qua dicta sunt, introdueentes, quod non sicut scripta sunt, sed alia ratione sint intelligenda, re quod ea, qua de terra , de his , qua in coetis sunt , dicta esse arbitra dum siti Nisi humilitate , or congruenιe n bis sermonum familiaritate S. Moses usus foret, spiritu sancto linguam ejus movente, quo non devolati essent ry. Probatur etiam ratione & verbis S. Augustini lib. 8. de Genet: ad liter. c. I., ubi alienas exponens opiniones , haec de propria scribit i Non ignoro de Paradiso
multos multa dixisse . Tres tamen de hae ree si generales sunt solentra . Una eorum, qui tantammodo eorporaliter Paralsum in- intelligi volunt. Alia eorum , qui spiritual ter ramum. Tertia eorum , qui utroque m do Paradisum aeripiant , alias corporaliter, alias autem spiritualiter . Breviter ergo ut diram , tertiam mihi fateον placere fenten. tiam . Seeundum hanc sUrapi nune loqui da
radiso, quia Dominus donare dignabitar, Me homo factus 8 limo , quod utique corpus humanam est, in Paradiso eo orati colloeatus intelligatur; ut quemadmodum ipse Adam, etsi aliquid aliud significat secundum is, quod eum formam futuri dixit essa Ap
polus I omo tamen in natura propria expresesus accipitur , qui vixit erato numero an norum , o propagata numerosa prole, mom uas est , sicut moriantur ceteri homines, etsi non sicut ceteri ex parentibus natus,sed sicut primitus oportebat, exterea factus este Ita re Paradisus, in . qua eum collocavit
Deus,nihil aliud quam locus quidam intelligatur, terra scilicet ubi halitaret homo temreηus. Narratio quippe in bis libris non ronere loeutionis figuratarum rerum est, sicus in Onties Canticorum, sed omnino gestarum , sicut in Regnorum libris , ct hujusco modi caeteris. Sed quia illic ea dicuntur quavita humana usus notissmus habet, non diueficiis , imo prontis e primitus accipiuntur ad literam , ut deinde ex illis quid etiam futurorum res ipsa signi emerint extu aintur t rae autem quia ea dicuntur , qua umtatum natura.Ωιrsum intuentibus non Occurrant, notuno ea quidam proprie, sta Rκ- rate dicta intelligi, atque ex illo loco inciunt ancipere historiam , idest rerum proprie
gestarum narratιonem,ex quo dimis de Priradiso Adam, o Em convenerunt, atque genuerunt. 22uasi vero usititatum nobis sit, vel quod tot annos vixerunt, vel quod Henoeb translatus est , vel quod O grandaeva,
ct sterilis peperit, σ catera bujusmodi. Sed
alia est , inquiunt, narratio factorum mir bilium, alia in titutarum creaturarum. Illio enim ea ipsa insolita ostendunt , alios esse
tanquam naturales mstdes rerum , alios miis raculorum , qua magnalia nominantur r his
autem ipsa insilluatur inflitutio naturarum. αuibus respondetur: Sed ideo insolita π ψ.sa,quia prima. Nam quid tam sine exemplo, er sine pari facto in rerum mundanarum constitutisne, quam Mundus Num ideo credendum non est Deum fecisse Mundum, quia jam non Deit Muntis; aut non fecisse So. Iem, quia jam non facit Soles a B Me quiadem non de Paradiso , sed de ipso bomine permotis debuit responderi. Nunc vera eum apsum se credanι a Deo factum , sicut alius nullus factus est , cur Paradisum nolunt ita
factum eredere, quemadmodum nunc Uidentomas fieri r Ad eos quippe loquor , qui auctoritatem barum literarum sequuntur r E rum enim quidam non proprιὰ , sed Hurai ἐParadisum intelligi υolunt. Nam qui Om. nino adversantur his Meris , alias cum eis, atque aliter agimus: sua quam s hae in hoc opere nostro , quantum valemus, ita deis fendamus ad literam , ut qui non rationalialiter moti propter animum pervicacem, vel hebetem Gedere ista detrectant, nullam tamen inveniant rationem unde falsa esse eon
vineant. Verum isti nostri, qui fidem habent his divinis libris , re nolunt Paradisum ad proprietatem litera intelligi , locum scilierea manissimum , fructuosis nemoribus opaeaintum, eumdemque magnum , σ magno fonte secundum , tum videant nulla humana opera tot, ac tanta viret a flvescere oceusto opere Dei, miror quemamodum eredant i sum hominem ita factum , quemadmodum
nunquam viderun/ . Aut δε ρο ipse figurat/intelligendus est, quis genuit Cain, Abel, σs ih ὶ Aa ct ipsi figurat ἡ tantum fuerunt,
non etiam ex hominibus nati De proxι moergo attendant istam praesemptionem quὸ tendat, Er eonentur nobiscum cuncta primitus , qua gesta narranmur in expressionem proprietatιs accιpere . Quis enim eis postea
non Disat intelligentibus quid ista etiam figurata significatione commoneant , si υe ipsarum spirι talium naturarum , vel lecti nam, si e rerum etiam futurarum t Sane si nulla
395쪽
titillo modo possent, fulva fide veritatis,
ea, qua eorporas ter hie nominata sunt, eo poν aliter etiam accipi , quid aliud remansret, nisi ut ea potius Marat/ dicta antemge- ' remus, quam Scripturam sanctum impιὸ ealisper musa Porro autem δε naa fotam non ι pediunt, verum etiam stilus asserunt dimia aei Elavii narrationem hac etiam eorpora ιito intelIecta ; nemo erit, ut opinor , tam infid/liter pertinax , qui cum ea fecundum
se ratam fidei exposta propri/ viderat, mais/ia in pνoina remanere sententia , fi fort/illi visa fuerant, nonnis figura id posse a eipi . Opponunt I. In multis scripturae locis Paradisus spiritualiter intelligitur , hoc est pro deliciis , & voluptate spirituali ; ut
Lucae a 3. hodie mectim eris in paradiso, Apocal. 1. intenti dabo edere de leno virae, quod est in pu νadiso Dei mei. II. Pata di sus proprie est in coelo, in terra autem dicit ut improprie, di allegorice ; Etenim Apostolus II. Cor. I a. ubi dicit, se rap. atim suisse in paradisum , statam docet,
paradisum esse teritum coelum , quod vocat S. Augus inus lib. Q. de Gen. adiit. c. 34. Paradistim Paradisoram. III.
Rugustinus etiam spiritualiter intellerit paradisum , & explicavit lib. de Genes.
contr. Manichaecia 2. , & lib. I a. decim Dei c. ai. IV. Si paradisus suisset proaprius, & verus, primus homo fuisset in eo creatus ; at non suit in eo creatus, quum extra ipsum in campo damasceno eum Deus produxerit tergo Se . Et ideo
dicitur, quod fuerit possea in paradisum translatus, quia paradis deliciis ruehaiatur; sed hoc ipsum est spiritualiter, non alteraliter, paradisum intelligere a ergo
Respondemus ad I. concedendo , quod in quibusdam scripturae locis paradisus accipitur pro voluptate , & deliciis spiritualibus ς at in multis aliis accipitur pro Joco corporeo , horto scilicet amaeno, &ad hominis delectationem a Deo forma eo; & sunt Genes. I 3. Cant. q. Ezechiel. II. & 28. Eecite. 24. Recl. a. juxta lemctionem hebraicam , & versonem septuaginta. Unde potius secundum posteriores hasce Scripturas intelli tendus est paradisus , qui dieitur a Deo faelus Gen. quam secundum illas, quae ab Ad veristitiis adducuntur.
II. dicimus cum f. Epiphanio , qui in
Ancorato n. 64. Origenis opinionem resert, & n. 6s. consutat 3 Ejus verba
hae sunt i ad eundem modam Ferique de
paradiso allegorice disputant i atque inter
caeteros furiosus Origenes adumhratam noscio quam speciem pro veritate an maendum inυexit. De enim disserit a Non est paradisus in terris, Et hoe Apostolι testimonio nitituremdi hominem ante annos quatuordecim sis in eorρονδε nescio, sive eatra eorpus, nescior Detis scitii raptam ha usmodi usque ad teristitim caelum . scio hujusmodι hominem rapis tum in paravisam, o audisse verba, qua nonticet homini loqai ... 9uod se nusquam es in
te ννa paradisus, neqtie vera sunt qua in Genes continent ν, sed aliuorice dicunturii uia
hii deinceps consequens, ac veritati conse laκetim erit , sed ad allegoνiam timueris transferentar . In principia enim creavit Deus colum o terνam i qua non alligorice
mamentam, inquit , ct mare, germina, amboνes , herbas, gramen, animalia , pisces, aves, catera denique, qua oculis usurpantur, ae revera prodacta fiant ; arque homι nemquem revera produxit . Hanc igitur , quem formarat, in parad*o collocavit. Nomen sititur paradis loco illi, seu horro am nisi mo, prius tributum, ad coelestem paradisum significandum translatum est de inde; quod potius innuit, debeti pri ri loco corporaliter intelliti, possetiori
autem spiritualiter; quemadmodum etiam dieitur Lue. r. hodie mecum eris in pa4radiso .
Ad III. dicitur, quod Augustinus non per hoc , quod dixerit paradisum posse spiritualiter intelligi, negavit paradisum corporalem suisse. Multa enim sunt in divinis scripturis , quae utroque modo acci piuntur . Et haec enumerans cit. loc. inis
lis intelligi . Tunqvim idea non fuerint duamulieres , AIM, O saνa,ct ex ith, duo filii Abraha , antis de ancilla , alias de libra , quia duo testamenta in eis Barata dicit Apostolas . Aut ideo de ntilla petra Moyse percutiente aqua defluxerit , quia potest i ite figurata sanifieatione etiam Christus imtelligi , eodem Apostolo ditente i Petra avistem erat Christis. Nemo itaque prohιbet intelligeνe paradisum vitam Eeatorum ; &prosequitur deinceps alias afferre alleg
rias de iis , quae in paradiso continebam tur 3 in fine coneludens , me, o s pia alia commodius diei possisna de intelligenda spiritaliter paradiso, nemine prohibente dicantuν r dum tamen O iuitis hi floria veri ta, fidelissima rerum gestarum narratione commendata credatar. Post Ausustinum
396쪽
De Terrestri Paradiis , M. 367
S. Ioannes Damascenus lib. a. de fi d. oriathod. c. II. , & Moyses Bar-Cepha i lib. de paradiis,& Beda lib. Hexamercia, paradisum utroque modo , literati scilicet , di spiruali, intelligunt , 2 expli,
Ad IV. Asiae sunt ratione a propter qu2s primus homo fuit extra paradisum
Deo creatus , quas suo loco adducemus. Pro re tamen praesenti, idem evinciturea eo, quod fuerit Adam in paradisum a translatus , ac si suisset in eo creatus; paradisum scilicet fuisse corporeum , quia pro delectatione corporeae creaturae is inabatur . Si enim deliciae illae primi h minis tantum spiritales sui fient, ubiqueapotuisset ille iisdem frui, Ac non fuisset opus, ut in paradisum a Deo transferreis tur . Quod si fuit a Deo translatus in iulum, signum est , quod ibi erant illae coris porales delietae ad hominis oblectamentum a Deo creatae, quae alibi non erant .
De Paradisi loco , seu de illa orbis parte, in
qua sult Paradisus situs, non una est Scriptorum sententia; ex qua quidem vari tate doctus Huetius arguit summam in paradisi loco statuendo dissicultatem . iniones, quas legimus, adducimus ν,
ut deinde inter illas probabiliorem seliga.
Prima lementia est illorum, qui terrestrern
paradisum extra hanc terram habitabulem constituerunt. Nam, Maecia testet, aliqui collocarunt eum in tertium c .ium , alii in quartum , alii in coelum L nae . alii in ipsa Luna , alii in montem. vicinum coelo Lunx, alii in media aeris
regione , extra terram, super terram tsubter terram, in loco abdito , & ab hominum notitia remoto. Si insuper Nat lis Alexander in hist. eccl. vςt. teri refert , Moysen Bar-Cepham putasse , paradisum constitutum inter iirmamentum iae terras; cujus sententiae patronus laudatur etiam Philoxenus, Mabugae Episcopust Rabanum Maurum,& Strabum, voluisse situm in oriente, a nostro orbet longissime remorum, immenso meano in.
teriecto, oc qui pertingat usque ad luna. rem circulum , de 'uod ad eum aquae diluvii non pervenerint; de haec sententia tribuitur etiam Bedae a Magistro Senten. tiarum , de a S. Thama ἱ quan vis apud Bedam nullum hujus sententiae vestigium inv*niatur; ut afferit idem Alexander r Rupertum Abbatem lib. i. de Trinitate, de Operibus ejus, e . 37. v luisse paradisum locum amaenitatis sum. mae fuisse coelo proximum. Meunda sententia sti illorum, qui putarunt , paradisum, cujus meminit Moyses
Gen. 2. , non fuisse certam aliquam reis gionem , aut peculiarem aliquem terrae loeum , sed fuisse totam terram , quae in mundi initio erat velut tarius amaenissimus, ob ejus bonitalem, amaen latem .
ac sinu unditatem, Hujus opinionis mς- minit Huptius , meminit etiam Natalis
Alexander , qui ait, eam commemorata Hugo ma S. Victore lib. adnota l. in Genes. , eamque ςx recentioribus sequutum sui δε Ioannem Noviomagum , Seholiis ad e. λ. libri de Natura rerum a qui est venerabilis Bedae. Tertia sententia est illorum, qui eonstituerunt paradisum in aliquo terrae peculiari loco. At isti quammaxime etiam divisi sunt ἰ nam quidam collocarunt sub Polo Arctico in Tartaria, in eo loco, ubi m do videtur caspium mare; alii in eur ma Meridiei, in t tua igris plures in Orisnte , vel ad ripas. Gangis, vel in Imsula Ceylan serivantes nomen Indiarum ex verba Eden , quod erat nomen illius
provinciae, in qua a Moyse situs dictus est Paradisus; quidam in China , immo trans orientem in loco inhabitabili; alii in America, Alii in Astica sub AEquatore,
alii in Otremo aequinoctiali multi l FaAsia; plores in Armenia maiore I alii xu, Μesopotamia . vel in Assyri4 , via ilia Persi , vel in Babyloni , vel in Ar
bia. vel in Syria , vςὲ in Patra maia 3 ialiqui etiam in duropa i de quid ad
ad Hesdinum, oppidum Artesin, quo Hesdioum ςOdveniret cum voce Eden,
ut refert citatus Huetius . At Iaa.der autem etiam cita tua aliata. Maluzain
mia,eorumque rati cs Uducit, sud pro neutra se proseri; asserens cum: Augustino lib. 8. de Genes in lit tr. c. s. Melius est dubitare de occulis, quam litisne δε
Dicimus, his omnibus sementiis probabiliorem essem illam Hvetii,qua docet. P radisum terre litem fuisse situm ad aulveum, quςm conficit confluens Tigridis,ge Euphratis; nempe inter locum qu flumina h aec conjunguntur , de locum , quo dividuntur, antequam in sinum per . sicum se infundant . Quia tamen hic alveus quosdam continet an phractua . in uno ex his anfractibus constitutus est par dissis, majorc scilicet ex illis , qui sit ad
397쪽
ad brachium meridionale. I. Probatur evertendo alias opiniones, lenostram firmando, verbis Moysis, para.disum in Genest describenti . Uerbae
Moysis sunt haec Genes. 1. 8. Hausa-rat autem Domιnus Deus paradιsum Dola talis a pνιncipio, in quo posuit hominem, quem formavera . Et num lci. Et sutilua egrediebatur de Deo voluptatIs ad irriga dum paradisum, qui inde ci dilaν in qua- ουον capita. Et num II. Nomen uni Phlia Da ; ipse est qui eireuit omnem terram H villat, ubi nascitur aurum. Et num. I I.
Et nomen fluvii Rea si Gebon; ipse est, qui
Nomen vero flaminis tertii, Tigris ; ipse vadit eontra Asrios. Flavius autem qua iseus , ipse est Eubrates . His verbis primo; impugnantur illi, qui paradisum ponunt extra terram, dc in coelo; ubi enim sunt in coelo regiones illae, quas jam seii anus esse in terra Flumina illa, quae nobis notissima terram irrigant Secundo refelluntur illi , qui totam terranua pro paradiso ponunt; regione1 e im peculiares sunt illae, quae in paradisi delisl neaticine describuntura non est ergo Pa
radisur universa terra . Tertio contutantur illi, qui paradisum constituum uis syria post Damaseum ; ubi enim sunt iuregione hae quatuor illa flumina,& regis Chavit ab , atque Chus Quarto impu gnantur , qui paradisum ponunt in Q sopotamia , aut in Babylonia supra conis fluentem Tigridis, ct Euphratia a nec enim pariter inibi sunt regio Chavilah.
6c regio Chus. Quinto de neque refelluntur caeteri , qui eum constituunt in aliis terrae pari Ibus, quae a regionibus i llis, dea fluminibus, quam maxime distant; ut omnibus patet. St. autem ad miracula recurrunt ἔ absque necessitate quidem, de quod magis est, non pro veritate recur runt . Sicque consutatione aliarum se tentiarum firma remanet nostra . II. Probatur, proprius, & directe firmando sententiam nostram. Tigris , de Euphrates ante conjunctionem,& duo illi alvei,
per quos in mare illabuatur , postquam se divisere , ait Huetius , quod sint quatuor hujus fluvii capita; & quod ciccio dentalior ipsorum algeorum sit Phison ἔde quod regio Cha vitali , quam se eat, sit pars Arabiae selicis, de pars Arabiae desertae; de quod Gelion sit ex ducibus istis alveus orientalis; ac tandem quod regio Chus sit regio Susiana. Haec autem presisiui fumantur ab riuetio, de ante ipsum a Iosepho Maligero lib. s. de emendatione temρorum, & lib. . Epistolarum ep. Φ I., dc denique a BOcharto Hiero. R ic P. h. ita. y c. f., qal cita atur abisuetio . & hu Ius ultimi ver , quae Latinis charta HS. n In adhuc editia , reclin antur a Natali Alexansro in Scholio alm positionem secundam Ioel citati; quos Auctores Legentes, si veli ut , co
O Miciuili I. Non sunt atteadendae in regionibus sescriben iis loca , quae temp. ris diuturnitas, de siluvii vallitas commutarunt; atqui ita fuerunt flumina . Serςgiones, quae a M ιyse in paradisi deii naatione describuntur r ergo non sunt attendendae . it. Ante petratum fuit di . .ctu in primo homini νeplete terram sed si homo non peeeasset non exi stet e P
radiso δε ergo nomine terrae venit paradi sus i ergo consistebat in universa terr
sus ex verbis Moysis positus fuit in regione Eden i ergo positus fuit ad Orientem. IV. Athanailus in Quaestionibus ad Antiochum q. 47. ponit paradisum ita India , de pluribus rationibus probat ;quem sequuntur Alcimus Avitus, Viennensis Episeopus . lib. de initio mundi; Anastasus Nicaenus q. 24. in Scripturam ct Moyses MDCepha lib. de paradiso c. 23. V. Nomine Havi Iah intelligitur Ophir ; quia de prima dicit Scriptura ;ubi nascitur aurum; sed ex eadem Scriptura Ophir aurum producit; Ophir autem est in India r erro in India positus est paradisus. VI. De flumine Gehonis ,
quod circumit terram Chus, Vulgatus Interpres reddit, quod circuit terram AEthiopi aer ergo si terra Chus est AEthiopia,& paradisus fuit positus prope tςrram Chus, dieendum est, quod conlli tutus fuit in aethiopia .
Respondemus ad I. Loca illa non fuisse Moyse descripta ante, sed post diluvium rergo post diluWium aetate Moysis extabant eo quidem modo, quo a Moyse describebantur. Aliter Moyses illa diverso modo descripsisset; quod Estius hac ra.
tione probat, quia si duo flumina mutarent Origines , non essent amplius duo illa flumina , quae prius erant, sed dive la ; a diversitate enim originum , alveo. rum, & lucorun , per quae pet fluunt, numina diversneantur. Ad II. ait idem Est ius, quod genus hum num , etiam Adamo non peccante, non fui net inter paradisi terminos conciti sum,
398쪽
sed per totam terram diffusum , di multuplicatum. Et quan vis tota terra aequalem non habui set cum paradiso amaeniis talem, de sincunditatem,lae unda lamen,
di amaena etiam suillat hominibus , quia non fuisset a Deo Maledicta , immo potius benedicta; quan vis non aequaliter iaomnibus suis partibus, quum diversos habuisset selicitatis gradus , quemadmodum in cixto diversi sunt gradu beatitudinis. Ad III. concedimus totum argumentum nihil enim sententiae nostrae ossicit, quae paladisum in Edem, de in orientς pomi. opportunitas autem poscit, ut hic aliqua de Eden eum laudato Huetio dicamus. Verbum hebraicum Eden vel accipitur
ut nomen appellativum,& significat voluptatem , deiicias octa vel sumitur ut nomen proprium , ct fgnific t locum aliquem , vel regionem, Symmacus, Severianus, & Leonius, accipiunt Primo modo. Septuaginta in sua uersione in. te uigunt secundo modo. Auctor vulga. ae in L.Gen. aceipit primo,& in . Gen. accipit secundo modo . Attamen testatu priuetius, quod sere omnes ξcclesiae Pa. tres , Graeci, de Latini, omnes Scripturae Interpretes , antiqui, di moderni , cou veniunt in asserendo , Eden nomen em locale , desumptum quidem a pulcrit dine loci. Et quia nomen Eden abam nitate, de pulcritudine ioci desumptum est, hinc plura loca eodem nomine Eden appellata invςniuntur. Caeterum Ede in Oriente optima convenit lententiae nostrae ; ut liuet ιus Ostendit . Ad IU. dicitur, Quaestiones illas ad Antio chum non esse Athanasii, quaa vis sub ejus nomine circumferantur; ut omnes eruditi Critici fatemur. Caueti autem
Scriptores non tantae sunt auctoritatis ,
ut illis subscribere, vel em explicare, co
Ad U. Ophir duplex est, ex Natali Alexandro, una in Arabia prope Sabaeos, altera in India . in utraque nascitur aurum optimum. Job. 22. 2 . habetur mentia auri Ophir r Et instar petra torrentium aηωνum Ophir. At intelligendus est Iob de Ophir Arabiae , quia te inpore ipsius, hoc est tempore Patriarchae Iacob , cui fuit
aequalis, non erat adhuc constituta a
Judaeis ad Ophir indicam navigatio . Ad vi Duplex etiam est AEthiopia , maj scilicet, seu Abii linorum terra, de minor, quae confinis est Arabiae, a qua dicta fuit AEthiopissa Moysis uxor , quae erat M PAR. V.
dianitis. Tertus nostra intestigendus es de minori, non de majori aethiopia . . sicque nulla est oppositio . Pro tertia autem Differtationis parte I artis scilicet terrestris paradisus nunc exiet , plures sunt etiam inter se diversae Opi niones . Prima est illorum, qui putant . par dissim adhuc extare etiam in ama nitate, quam primuin habuit. Hujus se tetratae fuisse, rumor invaluit, Iustinum martirem , de philosophum , Tertulli num , Irenaeum, Presbyteros Apostolo rum discipulos , a quibus stripsit se a cepisse Irenaeus, Theophilus Anti heis nus , Isidorus; de etiam ex Scholasticis Magistrum sententiarum, cum aliis pluribus ; adducitur quoque s. Augustinus. Altera est illorum sententia, qui dotem,
paradisum extare quidem quoad locum , non vero quoad amaeuitatem, delicias, de saecunditatem . Sequuntur hanc se tentiam lan senius, Episcopus Ganda venissis, in Commem. in Concordiam Eeanis gelicam c. I I., Cardinalis Bellarminus lib. de beatitudine Sanetorum c. 3. Est ius,
Nat lis Alexander, aliique multi. Cum quibus
Dicimus, Paradisum terrestrem quoad amae nitatem , foecunditatem, dc delicias, non extare, qua via extet quoad locum, ilia
I. Probatur. Genes T. constat, uni τersatius terram fuisse aquis diluvii obrutam rem si paradisus erat in terra , de non ex tr terram , ut probatum es , fuit etiam aquis diluvii inundatus, adeoque quoadamae altatem desit. Ex illa autem gene- tali Scripturae.affertione discedere non debemus; tum quia aliter occasionem haberemus variis AE aliis exceptionibus Scripturarum veritatem , de fidem elevandi , ac enervandi; tum etiam , quia alii possent quoque excipere insulas, de restringere Scripturarum verba ad teris ram solummodo continentem ; tum p riter , quia possent alii limitare eadem ad terram tunc habitatam, Sc non extendere ad illam, quae fuit postmodum ab hominibus habitata ; tum quoque , qui aliter non fuisset opus arca , quum potuisset Noe eum aliis in paradiso a diluvio salvari; tum maxime , quia a Patriis bus in area Noe figuratur Ecclesia, extra quam non est salus, si ergo extra arcam fuit salus a diluvio , de fuit in paradiso ;ergo extra Ecclesiam est salus; quod non est die endum . II. Probatur . Non solum ex sententia no- Raa stra
399쪽
stta de paradisi loco , sed etiam ex aliis
aliorum sententiis; qui paradisum posuerunt in aliis terrae regionibus, constat, loea illa extare , esse ab hominibus habitata . sed inibi paradisum non esse . III. Probatur . Quando Deus secit terram maledicto obnoxiam, universam terram complexus es, r ergo terram illam , iris qua paradisus erat Positusi non exce
Arguunt I. s. Iustinus, martir, & philosophus , in quae stionibus ad orthodoxos , q. T s. 76. 8 s. aperte a serit, paradisum adhuc extitere . etiam quoad orna tum ,& amaenitatem . II. S. Irenaeus lib. s. ad ν. haereses , afferi , se accepi lia M.
presbyteris , Apostolorum discipulis. Enoch , de Eliam , in paradiso versari rergra etiamnum extat, et tiam in deliciis;
deliciis , sed in aerumnis , Fiverent III. Eeclle. 44. habetur , Enoch Manslatum suisset in paradisum , ut suo 'tempore praedicet Gentibus me nitentiam; idem diei tui de Elia a sanctis Pallibus. IV. S. Augustinus lib. de peccato originali c. 2I. dicens, posse salva fide dubitari de loco , ubi sit paradisus , subditi Cum auiatem esse illum pararimm fides thristiana umdabiteι; erga ex Augustino non potes salva fide dubitari, paradisum etiamnum existere. U. Tertullianus in Apologet. dein lib. de anima in fin. loquitur de par disci adhuc permanente , de afferit, usquet ad finem mundi permansurum . UI. Lucae as. I. Christus dixit Latronii mdiam eum eris in paridisor Sed haee verba intelligi non possunt de coelesti paradiso tergo de terrustri. Respondemus ad I. Quaestiones illas nota esse Iustini, quan vis ipsius nomen praestis serant; citantur enim in illis Origenes .& Irenaeus, qui suerunt Iustino post
riores ;& hie est communis eruditorum Criticorum sensus. Additur,quod in citatis locis alia docentur, quae cum catholi. ea fide non consentiunt; de praecipue Chili astarum errer docetur ; quod nimirum in paradiso Iustorum animae usqu ad Iudicii diem detineantur . Ad Ii. Idem S. Irenaeus testatur, a Presbyteris Asiae , qui erant Apostolorum diis stipuli, se accepisse Chiliastarum err rem ; p titer Christi Domini aetatem, quinquagenariis , quando viveret desii; cum his aliis potuit hanc quoque ab H Ddem accipem det paradisii exilientia sententiam. Caeterv n res h ec non est per . tinens ad file n ; unde locum habere debet regula , quam Proponit Uilicentius Lirinensis in Commonitorior Antique sanctorum Patrum consimis non in omnibus divina legis quaestiuncinis sed solum in fisei regula , magno nobis flutio , ct inυestiganda est, er sequenda .
Ad III. Locum illum Ecclesiastici in Graeco Codice n on habete paradisi meenia , sed tantum dicere gnoch translationem, absquet expressione loci, in quem fuerit translatus . Et si autem dicat paradisum .
ut dicit Uulgata , non per hoc intelligi debet paradisus ille , de quo loquimur, sed alius, in quo Enoch , α Elias feliciter vivant ,& qui ob inde paradisus Ua. cetur . S. Augustinus in lib de pecc.original .docet, esset incertum , nec ad fidem pertinere, utrum in paradiso sint Enoch. 6t Elias, an alibi. S. Thomas non arit.
mavit simpliciter, Enoch , de Eliam clegere in paradiso illo , ex quo A iam sui epulsus; semper enim addit r ut dieituri
Evangelia asserit quidem Eliam fui me in
aera sublatum , ut duceretur in secretam terrae habitatiomm , sed paradisum non nominat. Denique, ut alim omittamus, Rupem1s lib. I. in Genes c, yy. aperte negat, Scripturam a merere , Enoch , de
Eliam, in paradisum illum translatos fuisse , ex quo ejectus est A lam . Ad IV. ait Estius . Augustinum non affere re, quod sit certum secundum fiden , paradisum nunc existere; sed quod fu rit seeundum aliquam temporis differentiam , de illam quidem , quam ejus deseriptio in Genesi postulare videtur. Ejus utem descriptio in Genesi postulat ,
quod fuerit olim, quod nos concedimus; non vero quod sit modo , quos nos negamus . Et quod verum sit hoc ex eo patet,quia Augustinus loquitur contra Origenem , qui allegorica interpretatione paradisum nunquam fuisse vere, & realiter dicebat. Contra hoc autem lassicit suisse, sed non requiritur eme . Uel diei. tur Aligustinum loqui de loco , ubi fuit paradisus, non vero de permanentia amae 4nitatis paradisi . Ad V. Tertullianus pariter dicitur , quod Chili starum errore deceptus , paradi. sum dixit extare, in quo animae usque ad diem iudicii permaneant. Unde cunia Ellio dicimus . quod si Tertullianus , de alii eum ipso, fundant hanc suam sementiam in propositionibus aut incertis , aut falsis , non cogimur illis adhaerere . Ad Ul. dicitur, Christum in suae mortis triis duo in terrestri paradiso non fuisse , sed
400쪽
De Terrestri Paradisio, M. 37i
seeundum animam in Limbo Patrum, secundum corpus in sepulcro. Fides enim docet , quod Christus descenderit ad Inseros, fit tribus diebus , ac noctibus fuerit in corde terrae ; nulla in his est paradisi mentio . Unde in allatis Lucae verbis non intelligitur terrestris, sed ec Iestis paradisus; in quo Latro poenitens fuit eum Christo ; quemadmodum etiam accipitur paradisua , in quem S. Paulus raptus fuit; ut diximus. Ad Arborem scientiae boni Se mali de veni εὐtes modo, dicimus,suisse sententiam qu rundam dicentium, hujuscemodi arboris tu tum fuisse connubii usum , quem Deus, donec ipse permitteret , prohia huerat primis Parentibus . Moyses rudi Cepha testit in lib.de Paradiso, arborem illam fuisse ignotam, nee alibi fuisse s , quam in paradibo ἔ quod autem Opus
nuptiale dictum fuerit cognoscere uxorem , ab hoc provenisse , quod conjugilusus cognitionis boni. 5e mali nomen
habuerit ; quemadmodum quod pueri statim ae adipiscuntur notitiam boni de mali, hujusmodi cupidine tentari ineupiunt . sed ridicula haec opinio ex Scripturae verbis Gen. 2. apertissime rejic,
tur ; quum ibi dicatur lignum; de e. s.
habeatur, fuisse aptum ad vescendum , pulcrum oculis, delectabile aspectu; priamos parentes de illo comedisse, quae qui dem conjugii exercitio convenire no potant. Alii proinde dixerunt , arborem illam fuisse frumentum , alii vitem,
quidam ficum, nonnulli malum ; & proficu sunt Theodoretus i terrogat. 28. in
Genes Isidorus Petulicita lib. I. ep. I. Moyses Bar-Cepha, aliique . Insuper I
seph lib. I. antiquit. c. r. , Nemesius lib. de natura hominis e. f., 6c Damascenus lib. 2. de fide orthod.c. II. volunt, fuisse a Deo arbori illi naturalem vim tribuistam, qua boni,& mali notitiam haberent, qui illius fructu vescerentur.
Nobis placet sententia Augustini docentis , arborem illam ibisse eiusdem condulonis ac caeterae aliae arbores , dc me illud accepisse ab eventu . Genus arboris non fuit a Moyse expressum , nec nos illud divinare intendimus . Vis naturalis arbori non poterat esse indita , ut per illam fructu ejus vescentes cognoscerent bonum, de malumi nequit enim rei corporeae esse naturalis vis , quae sit apta ad spiritualem effectum producendum. Α diamus Augustin im lib. 8. de Genes adiit. e. 6. haec scribentem 1 Mihi autem PAR H. etiam , atque etiam emsideranti, dici nispotest , auantum placet illa sententia , non fui e tuam arborem cibo noxiam , neque euim qui fecerat omnia bona valde , in Paradiso instituerat aliquid malii Sed malum fuisse homini travresonem praerepti. Oporistebat autem ut homo sub Domino Deo ρο tus aliunde probiberetur , ut ei promerenti Dominum suum virtus esset ipsa obedientia .rauam possum verisime dicere solam esse
virtutem omnι creatura rationali agentἰ sub Dei potestate; primumque esse maxrmum vitium tumoris ad ruinam sua potestate vellasti,eujus υitii nomen est inobedientia . Non esset ergo unde se Mine,Dominum habere estis
sitare inique sentiret, nise ei siquid iuber
p/llata est scientia dignostendi bonam, ermatum, quia si post nobibitiovem ex ilia homo ederet, in illa erat pracepti futura transgressio , in qua bomo per experimen in iam poena GIceret, quid interesset inter ob δεntio bonam , o inobedιentia malum .
Proinde s Me non in figura dictum; sed
quoddam vere lignum accipiendum est , eui non de fructu, υia pomo , quod inde nasceretur, sed ex ipsa re nomen ιmpositum est, quasilo contra vetitum tacta fuerat secutura .
Ei Libro r4. de Civitate Dei , cap. II. ενιi sunt inquit, Muiι amborum , non
ad videndam , nam is antea videbanι, sed ad disceνneadum inter bonum . quia amise.
rant , o malum , quo ceciderant. 2 ade aer i um tignum , eo quod sam faceret e tu centiam , si ad vescendum contra vetiis
tam tangeretur , ex ea re nomen accepit, ut
appellaretur lignum μι di boni, s mali .
Experta enim morbi molestia , eviden ιior fit etiam jucunditas famia ιs. Cognowruus eua quia nudi erant τ nudati scilicet ea graiatia , qua fiebat, ut nuditas corporis nulla eos lege peccari , menti eorum repugnante , confundereι. me itaque cognoverunt, quas felicias /gnorarent, si Deo credentes, obe. dientes, non commitιerent, quod eos euora
experirι insidelitas i s inobrientia quid
Omittimus Ruperti opinionem putantis lib. a. de Trinitate de Operibus ejus c. 27.
arborem illam fuisse dictam scientiae bo ni de mali per ironiam; ut ipso nomine sua
monumentum tuentibuν νepraese aret di
bolici mendacii. Sed quia Deus nomeria illud usurpavit , non videtur conveniens fuisse Deo ironicia numine uti. Ad arborem vitae explicandam devenimus tandem. Putarunt quidam , quod plan