장음표시 사용
411쪽
I. Probatur . Beatitudo est in homine , saltem inchoata,& impersecta, diligere bonam voluntatem, In qua conditus est; ut
ait Augustinus lib. I. de lib. arb. c. II. Hoc gaudium, quod ha1usmodi Mnι adepti ne gignitur, etiam tranquille , o quiete, crconstanter erigit animum , beata vita dicitur ; ns tu putes aliud esse beate vivere , nisi veris bonis , eertisque , gaudere I sed Adam statim dilexit sonam voluntatem, in qua conditus est ergo Sc. II. Probatur . Beatitudo saltem imperfecta est in homine , nullum adesse malum squod timeatur , nullum abesse bonum, quod desideretur ; sed primi homines in paradiso nullum habebant malum, quod timerent, nullum bonum, quod juste desiderarent i ergo Se Minor est Augustini lib. 4. de civ. Dei c. Io. Euid timere, vel dolere poterant illi homines in tant
ram tanta liuentia bonorum, ubi nee mora metuebatur , nee vita corporis mala valet Nee aberat quicquam, quod bona volun eas adipisceretur; nee ιnerat quod earnem ,
III. Probatur . Beatitudo , de qua loquimur , Consistit praecipue in paee , in immortalitate, in securitate; sed haec omnia habuerunt primi hominest ergo dec. Mi ismor etiam est Augustini lib.de corrept.degrat. c. II. Nulla rixa a se ipso adversas seipsum tentatus, atque turbatus u illa be
eitudinis loco, sua seeum pace fruebatuν. In eodem libro c. I . Hominem fecit eum liabero arbitris , re quanuis sui futuri easus
ignarum , tamen 1deo beatum , quia o non
mori, o non miserum fieri, in sua potestate esse sentiebat. In quo statu recto, re sine
vitio, β γ ipsum ιιberum arbitrium mane re voluisset, rofecto sine ullo mortis, o i felieitatis experimento, acciperet illam merata Mi movi permansioms , beatitudinis plenitudinem,qua σ sanctι Angeli sunt be ei ', id est, ut eadere non posset ulterιus , o hoe eertissime stiret.
Quod autem persectam beatitudinem non habuerint, hoc est.intuitivam Dei visi nem, probatur etiam I. quia intuitiva Dei uisio nequit stare cum peccato ; sed primi homines peccare potuerunt, de de facto peccarunti ergo dic. I l. quia primi parentes habuerunt fidem ; sed nos est incompossibilis cum intuitiva Dei visio, ne i ergo dcc. III. quia primi homines non habuerunt ampliorem beatitudinem illa, quam habuerunt Angeli in via; sed Aneeli in via non habuerunt intuitivam Dei visionem r ergo neque primi homi
Opponunt I. Augustinus in psal. 7o. ser. 7.
docet, primos homines habuisse Dei visonem r Dieatur mihi, quid illi deerat is
paradsso constι tuto, in media opulentia, mediisque delictis, euι magna delicia erant ιρ
fa Uso Des , cuius faciem quasi inimici tismuit post peccatum Sed viso Dei est perfecta beatitudo tergo primi homines habuerunt persectam beatitudinem. II. Priis mi Parentes fuerunt tentationibus o noxii ; sed hoc est contra beatitudinem adhuc imperfectam i ergo dec. Probatur minor. Omnis tentatio est persequutio quaedam saluti animae intentata; sed ominnis persequutio , de quae praecipue animam turbat, pacem offendit, tranquillitatem, securitatem, gaudium Obnubilat tergo beatitudini etiam impelle lae adversatur . IlI. Primi homines erant tris. Periculo constituti, ut Deci displicet possent; sed hoc solum ingenerare pintest magnam maestitiam iis, qui diligunt Deum, adeoque illos in sua beatitudine
Perturbare t ergo sa Item per hoc non
gaudebant illi beatitudine nec qui aem
Respondemus ad I. Augustinus dixit, primos homines habuiste visionem Dei, non vera habuisse imuitivam Dei visionem .
Pei secta beatitudo non est quaecumqu Dei viso, sed solum intuitiva. Et quan- vis dicat , quod faciem estis videbant , dicit etiam, quod videbant faciem e u quasi inimici ; haec autem non est beata ludo, ut patet. Ad II. Primi parentes non fuerunt tentati per tentationem internam , sed tantummodo per externam; sicut etiam per hanc fuit tentatus Christus. Et quemadmodum in Christo externa tentatio nur turbavit ejus per istam beatitudinem ἔita nec in illis eadem externa tentat perturbare Potuit beatitudinem illorum
imperfectam . Quod ptimi homines fuerint tantum tentati tentatione exteriori est doctrina S. Thomae a.. 2. q. I 63. ar. 2. ad L.
Ad III. Petieulum nullum habuissem primi homines Deo displicendi, si ipsi noluissent In ipsorum potestate erat non pec care , quia liberum habebam arbitrium . Vites di quidem maximas habebam rem flendi externis Diaboli persequutioni. hus , quia maiorem habebam gratia
ante Peccatum, quam nos habemus. V
de periculum erat tantum ex seipss;quod quidem vatare potui fient , si voluissem. Non erat ergo tale, ut ipsorum imperfectam beatitudinein Fut turbaret.
412쪽
De flatu Innocentiae in Homine; ubi de dotibus
spectantibus ad intellectum , ad voluntate in , ct ad corpus, humiis invocentis: sn ada
rassent cum libidine Z Et quis iueo flatu modus generatioris
Nnoeentiae status in primo homine dicit ut tempus illud,quo idem innocentiam, in qua ereatus fuit . serva. vit. S in peccatum ruendo eam non amist. In statu iulo plurimas a Deo cunsequutus est prinrogativas, quae ad sustitiam Originalem consequebantur ἔ & quia iustitiam otiti nalem adeo perdidit, ut eas. non amplius recuperaverit, praerogativas quoque illas nunquam consequuturus amisie. De his omnibus dotibus agere longum foret; de aliquibus quidem,quae ad intel lestum, ad voautitatem , & ad corpus. speetant ,& quae etiam virtutea appcllantur, Perintlaitabimus Primo homo in statu innocentiae scientiam habuit i a Deo sibi infusam , rerum illarum , quarum stientificam cognitionem potuisset procedente tempore ex se ipso comparare . Hoc I. probatur; quia ereatus est a Deo uti totius naturae princeps rergo totius pariter naturae dehuit Occul tas caussas cognoscere, & abdita phaen men a seire . it. quia omnibus rebus totius naturae nomina imposuit: ergo proprietates Omnes rerum omnium assequutus est; aliter inconsulto nomina immissuisset . quod quilibet alius, etiam scientiae omnino expers, facere sacile potuin set. Ill. quia caput suit hominum Om. nium, quos regere, de gubernare , immo etiam docere, debuisset; si rudis autem fuisset, & ignarus, nullum ex his munus
secundo homo in statu innocentiae errare non potuit. I. probatut ἱ Quia non potuit errate in iis, in quibus fuerat a Deo edoctus; aliter Deus illum docuisset et
rotem; quod non est dicendum, quun a
Deus nec pullit falli, nec fallerς ; quia est infinite sapiens, & summe honus. II.
quia nee potuit errare in illis, quorum notitiam a Deo non acceperat a de illis enim , quum sapientissimus in stato illo esset homo, nςc amrmabat, nec negabat, quia eas certo non cognostebat; adeoque non errabat. lv. quia nec errare potuit eas ne a sensibus accepta; quum enim in statu innocentiae ratio esset Deo suta jecta , eam sensus fallere non poterant. IV. quia nemo eum potuit decipere; non alius homo , quia non erat ; non bonus Angelus , qui mentiri non poterat; non
malus Angelus, quia illum seiebat esse
mendaeem, mendacii patrem . U. ne
que putuit errare in rebus spectantibus ad mores , ac pietatem; quia hoc fuisset maximum malum; at omne malum longe aberat ab homine in innocentiae salutergo Sc. patet minor; in eo enim stato, ut diximus, homo erat beatus; incompatibile autem est cum beatitudine etiam impersieta malum . Haec omnia confidimantur ab Augustino , & reseruntur ueninci . Docet enlin S. Doe or lib. i. de lib. arb. c. 13. Approbare fato pro veris ,
Al erret invitas , non est natura instjtati ho
minis δὲd pana damnati. Eadem habet lib. 4. de civ. Dei c. I . Tettio homo in statu innocentiae non habuit in voluntate passio nes, quae respiciunt malum pinnae, habuit tamen illas, quae ordinantur ad honum. Prima pars probatur. Timor, de dolor, sunt milioncs , quae respiciunt malum poenae ; sed timor, & dolor non fuerunt ita humine innocente: ergo in illo non fuerunt passones , quae respiciunt malum poenae .
Minor eli doctrina Augustini lib. i . de
civ. Dei c. Io. docentis: Tιmor quidem non erat ; quid eηim timere poterant primi homines ιnta lorum a suentia bo oram.tibi
413쪽
nee mors metaebatur, nee alia mati Deleti do a Nee dolax, ctuandoqaidem nihiι inerat, quod carnem,ammum De hominis fetieiter mi. mentis offendereι .... Erat devitatio tranahailla peccati, Pa manente, nullum omnino aliunde malum, quad contristareι, irruebas.
Secunda pars probatur etiam ; quia Augustinus loco nuper citato docet, fuisse in homine innocente amorem , dc gaudium , quae sunt passiones de bono praeis sente; erant pariter passiones de bono absente, scilieet desiderium, & spes, licet sine animi sol ieitudine a desiderabant enim , & sperabant aeternam beatitudiis nem , quam credebant; erant quidera a passiones istae in illis, sed alio modo ab illo , quo sunt in nobis , quum in nobis aliquando praeveniant rationem ,α usum ejus perturbent, non sic autem in illis , quia omnimode rationi parebant. Quarto homo in statu innocentiae nullum habuit eo neu piscentiae motu in . I. pr batur ; & quidem hic pro concupiscentia non intelligi inus illam, quae se itur adactum rationi conseptaneum; sed illam, quae est propensu ad actum rationi eoniat rarium ; & ea est , de qua Apostolus ici.
quebatur ad Gal. s. II. Caro enim concuia
piscit advissus spiritum ; spiritus aiatem adis versus carnem . Hoc igitur est probandum , quod in Adamo non fuerit prO. penso haee ad actum rationi contrarium; de probatur. Adam in statu in no centiae nec habuit peccatum , nec bellum; sed concupiscentia ut est propensio ad actum rationi contrarium necessario includit vel peccatum, veli bellum i ergo in homine innocente non fuit. Major est Augustini lib. I. Oper. imperseel. c. . si talis erat, qualis nane est , vel illi resistebitur per temperantiam , vel per intemperauistiam tedebatuν; ae sic hamo libidini aiat ρα- eando serυire erietatών, - hello intimo reis pugnare, quorum alteram honestati, esterum
paei felicitatis illius, s hamanum sensum babetis, non convenire sentitis. H. Concupiscentia prout est propenso ad actum ra. tioni contrarium fuit in primis parentiis bus primo exorta post peccatum a ergo
non ante peccatum i ergo non in statu innocentiae. Probatur antecedens. Tunc primum fuit, quando erubuerunt; sed erubuerunt post peccatum: ergo suit post peccatum . Probatur major . Tune eruisbuerunt , quando aliquod inordinatum
in seipsa experti sunt; sed post peccatum
inordinatum hoc experii sunt i et eo post peccatum cIubuerunt : Argumentum cst Augustini lib. s coni. Iulianum c. 2.Ego vera non a pictoνe in amavi figa earum , Ied ia seriptore ἀυinarum vi viei literarum,quia illi primi bomia 's nudi erant, s non con fandibantur . Id qvibus asset ut tanta innocentia tam impudens esseι; sed nondam inerat, quod puderet. Peccaverunt. adhue elamas1 Nihιι inie indecens, no Dumque senseranti Hanc plane impudentiam tisam nimis incredibilem, absit ut dicam, nullus te so-
solus , aut Proph-ta , sed nee μctor Geuit, nec poeta. Ill.Nullum malum erat in primis hominibus in statu innocentiae, quia, ut probatum est , erant sine culpa, de sine vitio; sed eoneu piscentia est magnum malum , qua is vis non sit peceatumr ergo in illi, in statu illo non erat. Probatur minor. Concupiscentia prout est propensici ad actum rationi contrarium, nouatiendit rationis imperium, invita ratione exurgit, ratione imperante non cessat, non quiescit, non sedatur, movet ad malum , allicit, petetrahit erro est misgnum malum, quan vis non si precatum. IV. Concilium Tridentinum sess. s. can. s. definivit, concupiscentiam ea peccato esse, tu ad preeatum inclinate, verbis hiseei mne concanseatiam, quam aliqua da Apostolus peceatam appetiat, Sancta D- nodus declarat, Feriesiam Catholicam nun quam intellexisse necatum appetiari , quod vere , s proprie ia Renuis preeatam siri, sed quia ex peccato est , o ad peeeatum in. clinat . si quis aatem eant rariumssienserit, anathema sit. U. quia Augustinus articulum hunc , eo neu stentiam scilicet non sae in homine in statu innueentia no mine totius Eecles ae contra Pelagianos declaravit, de propugnavit. Unde Iueninus asierit, de fide catholi ea certu in esse, nullum in primis parentibus suisse concupiscentiae motum. Quinto corpus hominis innocentis fuit Deo immortalitate donatum . I. proba.tur. Mors intravit in mundum per pecca
tum t ergo ante peccatum non erat mors
in mundo. Antecedens est Apostoli ad Rom. s. scribentis 3 Per unum hominem pecatum in hune mandum intratat , o per
peccatum mors. Habetur etiam Gen. a. .auocunqtie die comederis ex eo , moνte --rieris . Ad quae verba Augustinus lib. I.
de peccat. metit. c. a 6. anuis annormultas postea vixerint, illa tamen die mori ceperti ut, quo mortis legem , qua in senium vetera serent, aceeperunt. Habetur quo- qtie sapientiae a. Devia mortem non fecit; inυidιa uatem Diaboli mars intra Dis an .
414쪽
isundum. II. Cone ilia docent; Cartaginense V. Placuit omnibus Epsopis , qui
fuerunt in hae Sancta Synodo , ut quicunque dieit Adam primum hominem mortalem factum, ita ut si υe peeearet, sive non peccaret, moreretur in torpore, hoc est de eorpore ex ret, non peceati merito, sed necessitate natura, anathema sit.Tridentium sese. y can. I. Si quis non eonfitetur, primum hominem
Adam incurrisse per Ufensam pravarieationis hujusmo ι iram , atque indetna tionem Dei, atque adeo mortem, quam antea illi comminatus fuerat, anathema sit.
Synodus palestina damnavit ut haereticam Pelagii propositionem , qua dicebatur ; Adam mortalem factum , qui sive necaret, sive non peccaret, moriturus esset. De
cujus Synodi definitione Augustinus lib. de gestis Pelagii c. I. scripsita Unde
fit consequens , ni quisquis . sequitur illius episcopalis authoritatem linicii, oe Usiui Pelagii confessionem Pam Pelagius liete, di fraudulenter secerat in Lee tenere debeat, qua femper tenuit Catholica Melesiar Adam visi petrasset, non fuisset moriturus. III. Patres omnea, & Augustinus praesertim, argumentum desumebant ad probandam contra Pelagianos Meeati Originalis exiis
sentiam, ex morte, qua nunc homines moriunturi hoc autem argumentum nihil probasset, si Adamus in statu inno. centiae mortalis suisset. Sexto homo in statu innocentiae corpus habuit nulli miseriae obnoxium . I. proba
tur. Patres etiam utuntur argumento deducto ex austriis corporeis ad proba dam peccati originalis existentiam e ergos non fuisset peccatum, homo nullis mI- seriis fuisset sub lectus t ergo ante peccatum non fuit. II. Quum Deus sit summe justus, non iacit, ut sit miser, qui non , metetur; Δe praecipue homo in statu i nocentiae , qui nullum peccatum patraverat. Ill. Homo in statu innocentiae summa pace , ac selicietate fruebatur , &ab eo longe aberat Omne malum, dein eo adera Omne bonum , quod homini viatori conveniebat; sed si e non sui fiet, si eorpus habuisset miseriis obnoxium rereo &e. IV. Ex Augustino lib. I. Reintra t. c. r. 'rit adinem ita nulla erep
ra lintelligitur post resurrectionem 3 iuta patientur , sicut nee ista pati possent ante mortem. Et lib. p. de Genes. ad lit. Nonis dum erat labor, ut adjumento sudigeret. Et lib. 2. de Genes. coni. Manichaeos c. T. riuid mirum , si corpus potuιt ab stmmp tente artifice tale fieri , ut natu mesein is , PARII. Ita indigentia reuelaνα hominem ameta
precatum, o natia corruptrone tabefieret.
ponunt I. contra omnia , & singula di-eta . Serpens decepit Evam adhuc inno.
centem r ergo in statu innocentiae errare
potuit. Antecedens ipsam et probat, fatendo Gen. I. Serpens decepit me , ct e medi. II. Adam speravit cum Deo aequalitatem manducando pomum debitum: ergo erravit quoque . III. Fuit in homi.
nibus innocentibus quod est per se imdisserens ad bonum, & malum; sed concupiscemia est propensio ad bonum se sibile, & est indifferens ad bonum,& malum i ergo fuit in hominibus innocentibus . Probatur minor . Desiderium cibi, potus, somni, & delectatio ex perceptione alicu us objecti jucundi, sunt pro. pensiones ad bonum sensibile , di sunt indifferentes ad bonum , & malum . IV. Si suisset negatio concupiscentiae in primis hominibus innocentibus , fuisset
propter gratiam sanctificantem ; sed haec post peccatum est etiam in hominibus, de tamen habent concupiscentiam rergo fuit etiam in primis hominibus i
nocentibus concupiscentia. V. Augustiis nus lib. I. de peccat. merit. c. I. e cui a Adamum fuisse mortalem etiam ant Peccatum. VI. Etiam corpus homiciis im
ruptibile ; hoc est dissolvi poterat in ea ,
ex quibus componebatur: ergo erat mortale . VI. Corpus hominis innocentis consenuisset tergo fuisset subjectum , destne et uti, quae est morbus, de morti, M. qua senectutis morbus est insanabilis. VII. Christus reparavit Omne malum . quod nobis intulit Adaint ergo etiam deia
huit repellere a nobis mortem , non repulit r ergo mors non fuit malum per Adae peccatum nobis illatum. VII l. P terat Adam violenter Occidi quacunque ex caussa , quae effet extrinsecus; vel scilicet per lapidem, qui eum obrueret, vel per aquas, in quibus mergeretur , vel ex quocunque alio inopinato casu , ac sor tuito: ergo non sui stet immortalis. IX. Primi homines innocentes habuissent famen, sitim , desiderium somni, quietis dcc. t ergo haec etiam Incommoda passi fuissent . X. Homo in statu innocentiae eruisset fructu arboris vitae, ut vires I pararet i ergo fuisset in eo fractio viarium , quacumque ex caussa haec ei pr venisset . XI. Immortalitas homini inno. centi vel fuisset naturalis , vel supernain
turalis; non naturalis, quia est contra C cc Con-
415쪽
, Cone ilium Mileuitanum can. r. Concialium Araus canum II. can. 2. . Augusti num , aliosque Patres t si supernatur iis . sic etiam potest esse homini peccatori rergo non fuit hominis innocentis praer gativa. XII. Est sententia Theologorum apud Emum , quod homo in istatu inn centiae potuisset peccare venialiter , 6c non amittere innocentiam; sed peccata illa debuistent a Deo puniri aerumnis virutae hujus et ergo etiam in statu innocentiae fuissent homines vitae hujus miseriis sub; ecti, ac aerumnis obnoxii. spondemus ad I. Evam non suisse deisceptam a Serpente in statu innocentiae, sed in statu peccati ; peccaverat eniti a ante deceptionem, non quidem peccato operis, sed peccato cordis, hoc est interistiae elationis. Testis est Augustinus lib. 2. de Gen. ad lit. c. 3. asserens, quia mulier verbo serpentis non crederet, nisi jam inesset menti ejus amor propriae
potestatis, ct quaedam de se superba Pr sumptio; ut Jueninus refert. Ad Il. Diei mus , Adam non suisse sed uoctum; quia, ut docet Apostolus I. ad Ti.
lem seducta est. Exemplum affertur Sal monis, qui coluit Idola sne errore intelis lectus, at Propter amorem mulierum; sc
Adam comedit cle pomo verit , ne conis tristaret Evam , non quod, et ederet vel
ei, vel serpenti. Testatur etiam Augustinus lib. I . de civ. Dei c. a. Ad III. Concupiscentiam , ad quaecumque objecta feratur . etiamsi ob ecta sensibilia per se , de ratione speciei sint in diis rentia, semper esse malam ;& hos pro ter plures rationes t tum quia praevenit rationem; tum quia inclinat rationem ad O ecta per fruitionem , & non per
usum; tum etiam, quia movet ad finem, voluptatem, quae rationem non decet. Ad IV. negationem concupiscenitae proveianisse in primis parentibus ex justitia ortia ginali , quae operabatur in ipsis subje- Aionem mentis ad Deum , di carnis ad spiritum . Iustitia autem non est idem cum gratia sanctificante ; de hoc vel ex
eo patet, qui komnes Theologi fatentur, primos homines fuisse a Deo creatos cum justitia originali , non conveniunt autem de gratia habituali. de sanetinean te; ut in praeterita Dissertatione dictum est . Et nomine austitiae originalis venit rectitudo, & ordo alicujus: totius, &om. nium ejus potentiarum, tam inter se,
quam respectu suorum actuum; ut docet
Est ius. Igitur subjectio illa proveniebat
a Iustilla Originali, quae non est in homine post lapsum, non vero a gratia sanctificante , quae potest csse in homine quolibet post peccatum . Unde scribebat Augustinus lib. de nuptiis , de concupiscentia c. 6. DIustum erat, ut obxemperare.
tur α servo suo , idest a torpore suo , ei, qui
non obtemperaverat Domano suo .
Ad U. corpus hominis innocentis non hahebat immortalitatem ex natura sua, hoc est ex propria sua compositione , sed ex speciali gratia. Dei, qui conservabat illud in debita temperie, ut non c. rumpere tur. Igitur immortalitas erat ipsi extrinis seca , non autem intrinseca ; quia quod genitum est, corruptibile etiam est;quod est compostum, est resolvi bile in ea, ex quibus est compositum . Ad VI. In remedium senectutis Deus dedit Adamo cibum arboris vitae , qui quidem cibus distinctus erat ab illo, quod ad sustentationem utebatur . Potuisset quidem senescere ex propria Miura , ut
dictum est de morte; sed ex speciali Dei
gratia non senescebat. Fructus enim a boris vita conservabat vires i Ilius in juventutis temperie , ac integritate. Α dia iur pariter Augustinus lib. q. contra Iulianum c. I .m bibet ex hoc fuste
laetitum congruum, ιι cet modo quodam ε m.
mortali,tamen animali corpori necessarium, ke indigentia laderetur I de ligno autem via ira , ne senectute perduceret ar ad mortem. Et lib. I. de peccat. merit. Habebat, quam tum existimo , ct de ιιgnorum fructιbus rofectionem contra defetionem, er de ligno vita stabilitatem centra vetustatem.
Ad VII. Christus reparavit mortem per resurrectionem , quam habebimus ex Christi meritis; quia per resurrect ionem
consequemur vitam , quae amplius no erit obnoxia morti. Ad argumentum hoc, quod erat Peli ianorum, respondebat se Augustinus lib. I. de pecca . merit. α δ . Cur non potius hoc attendant , quod Apostolus sine ambiguitate locutus est: via per hominem mors , s per hominem resurrectio mortuorumlsicut enim in Adam omnes moriuntur , ita oe in Christo omnes vivificabuntur ι neque enim aliunde, quam de corporis resurrectione dicebat Idaomodo ergo plus nocuit ille peccando, quam se profuis redimendo, eum per illius
pecearum temporaliter moriamur , per istius autem redemptionem non ad temporalem viatam, sed ad perpetuam resurgamus Et C.
3I. Poterat autem Deus etiam hoc donare
416쪽
eredentibus , ut nee istius experiremur estrin
diris morierar sed si Me fecisset, carni qua
dam felieitas adderetur , minueratur autem fidei fortitudo .... auid enim magnu miserat Di endo non mori eor , qui creserent, eredere se non morituram a
Ad UIlI. Deus ea speciali, quam habebat, providentia pro humani corporis in novi
centis conservatione , omnia illa sortuita accidentia, quibus poterat illi morsinistri , impedi. isset; unde homo innocens nee a lapidibus, nec a lignis, nee ab aquis, nec ab aliis rebus, mortem sustianuisset.
Ad I x. Cibus fit potus non fuerunt dati hominibus innocentibus, ut se liberarenta fame, & siti; sed ut illis uterentur laminquam remedio, quod habebant, ut mala
illa vitarent. Unde Augustinus lib. I. de
civ. Dei e. zo. Alebantur ergo aliis , quasernebant, ne animalia corpora molestia alia usd esuriendo, ac sistendo sentirent. Inoris
dinata autem fuisset voluntas ipsorum, si cibo , de potu uti noluissent, quod non est dicendum de homine recto , & sino .vitio creato. Subdit Estius, quod per famem, te sitim in hominibus innocentibus
non debeat intelligi appetitus cibi, de
potus ad restaurandum vires deperdita ἔse enim in illis non fuerunte nec appetiis tus immoderatus, de inordinatus, qui nec
pariter fuit; sed generaliter naturalia adipetitus edendi , 6c bibendi; de ita fuisset quidem in illis, sed cum summa tranquilis litate , it absque molestia , non ad repa. randum desectum naturae , sed ad Oceu rendum illi, ut dictum est . Quod autem dicunt Basilius hum. 2. de te unici , de Ambrosius lib. de Elia, de jejunio , primos parentes in paradiso jejunasse, intelligendum est, quod adhuc nullam habe.hant indigentiam , vel desiderium , adsumendum cibum ; vel dici etiam potest. quod jejunaverunti, hoc est se abiti nue.
tunt a cibo vetito per id temporis, quod eos serpens non fuerat alloquutus. Cete. erum Augustinus lib. I. coni. Adversi mini Legis,& Prophetarum c. I s. putat, homines primos innocentes com
disse de ligno vitae, antequam peccarent. Ad somnum modo dicimus, contra Λl xandrum de Ales, qui 2. P.P 89. memb. 3. putavit , hominem in primo statu somno non indiguisse , nee aliquando dormivisse , somnum in statu ilio fuisse, ct necet arium suisse; quae est sententia S. T EOmae , de aliorum apud Eitium citatum. Et ideo fuisse, ut praeveniret cor
PAR. II. potis desectum , ne eveniret I praevenuret scilicet omnem languorem, fit senis suum satigationem . Subdit L Thomas. ipsum dormire per se non removere h
minem a naturali dispositione , sed potius ad bonum naturae .rdinari; una sensuum oppressio a somno dici non deis beat poena, sed quaedam sensuum vacati
naturalis . Nec repugnare somno contiis nuam , εe nunquam intermissam mentia contemplationem , quum tantum sit it
illo quies animalium virtutum, ut dicta Estius. Uerum di Gen. 2. 2I. dicitur do Adamo, Cunque adorn isset; de Cant. s. 2.
habeturi Ego dormio, Ercsν meum vigilati Ad X. Fructus arboris σὲ ae non erat, ut re
pararet fractas, vel deperditas vires, sed ut impediret , ne perderentur, vel fra gerentur I ut dictum est saepius. Unde lubdit ex Augustino lib. I. de peccat inrum meritis c. r. , lib. 8. de Gen. ad lit. c. Est ius , is lignum vitae daturums,, fuisse stabilitatem contra vetustatem tis Non enim uni ea eius sinuptione stabiis ,, lem , idest perpetuam sam talem homo, , consecuturus erat , sed ad vigorem plecis nae aetatis conservandum subinde ac sae- , , pius et opus suisset esu ligni vitae . , , Ad XI. Immortalitas homini innocenti secundum aliquam rationem erat naturalis. eundum aliam erat supra natura si
quemadmodum mors homini lapso i uno respectu est naturalis , in alio ea
contra naturam . Si enim pro naturale
intelligitur quod inest a prima instituri ne naturae, ut intelligit Cyrillus lib. 3.
coni. Iulianum,iminor talitas erat natur
iis primo homini, di mors tam integros quam lapso, contra naturam; de hoc patet, quia,ut ait Estius, homo initio institutus est immortalis, hoe est liber amo. riendi necessitate. Si vero pro naturale accipitur , quod non habetur ex vi naturae , sed ex vi gratiae , immortalitas erat
supernaturalis homini innocenti, de mors est naturalis cuicunque homini, praeter tim lapso r Immortalitas erat in homine innocente, de ratione Optimae corporis humani temperiei , tanquam ex cauta
interna ; fit ratione fructus lieni vitae, tanquam ex caussa externa I de ratione justitiae originalis, a qua dependebat illa corporis constitutio, fit per conse
quens etiam immortalitas. Illa autem iustitia erat supernaturalis, de non potest in homine lapso habere locum; undo non mirum . si in homine lapso quum non sit illa corporis constitutio , illa ar- Ccc 2 boris
417쪽
horis vitae commestio, illa originalis justitiae participatio, non sit immortalitas. Ad XII. dicimus , quod omnes Theologi
ςxeludunt ab homine in ita tu innocentiae peccatum veniale , quod vel ex panson ς , vel ex subreptione, committitur.
Ratio est , quia in illo statu sensus erae
perseere subjectus rationi, unde nec poterat ejus imperium pervertere , nec illi resistere. Et ipsam et ratio ita erat ordi nata , ut non poterat exire in altum, qui fuisset pigne deliberatus. Ex illo nascitur, quod non poterat committcre peccatum veni te ex malitia I ex hoc autem, quod non poterat illud facere ex subreptione ίEst autem peccatum v*niale ,.quod est tale ob imper laetionem actus . vel ob leis vitatem materiae Humvis plena delibera. tione commiti tur ἔ uti est risus immoderiratus . verbum ociosum, mend*cium j
eosum , vel ossiciosum occ. Hoc peccatum assirmant aliqui Theologi potuisse ab homine innocente committi ; &sunt Scotus, Alii si orensis, Matronis , aliique pauci . At pro negativa sunt. S. Thomas, Alcnsis, s. Bon ventura, Albherius, Mydius, Durandus, Richardus, ει alii eommuniter, ut dicit S. Bonave
tura . Nobis placet haec ultima, ae com munior sententia; ac proinde argumem eum nihil continet contra nos . Videatur
Antequam deveniamui ad stabiliendum quod proposuimus in Dissertationis titulo ; scilicet, an Adamus, de Eva, si notis
peceassent, generassent cum libidine; sciare prius o Iter, ante peccatum fuisse nuptias inter Adamum , de Evam. Hoc ex Scriptura clare patet Gen. 2.14. verbis illis i Euamobrem relinquet homo patrem Damo matrem , σ adbarebit uxori sua ;edi erunt duo in earne uua . Haec autem ,
quae aperte indieant connubium inter primos parentes . immo per illa Primata matrimonii institutio dicitur facta,ante illorum peccatum dicta fuerunt . Post hae e S. Augustinus lib. I . de civ. Dei c. .tribus rationibus probat,& suisse nuintias in primo statu , de fulta inter conjuges copulam carnalem , etiamsi noris peccassent . Primo, quia viro fuit datum adiutorium, non vir, sed scemina, de non ob alium finem , quam ad prolis generationem . Secundo, quia Deus primam illam institutionem nuptiarum sua benedictione eonfirmavit; unde dixit eis Gen. r. 28. Crescite , ermultapheamini. Teristio , quia non solum fuerunt nuptiae in paradiso, sed laturus etiam suisset eoitus, nisi praecessisset mccatum ἰ quod Augurustinus docet .
Dicimus, Adamum, de Evam , si non pec cassent, non generassecum libidine. I. Probatur. In statu innocentiae non erat in primis hominibus libido , nec futura afuisset, si in innocentiae statu persever nsent ; sed si non peccassent, generassent
etiam H, innocentim fiatu per iuverant rarergo sine libidine generassent . Malor Constat ex dictis in praecedetnti Diffsrta tione; de continet propositionem, quae pertinet ad fidem, di quam Augustinus invicte contra Pelagianos propugnavi . Verum ulterius a nobis probatur , quuM ab hac tota assertio nostra dependeat; munOr enim argumenti propositi non urio tur ,& consequentia sequitur. II. Probatur . In illis est libido, quos pudet
ad ejus motum; sed ante peccatum no puduit primos parentes: ergo ante M
catum non fuit in illis libido . Probat ut minor. Tunc illos puduit, quando coognoverunt, se ella nudos ; sed post peccatum cognoverunt, se esse nudos, de
eos puduit nuditatist ergo post peccatum
puduiti ergo non ante peccatum. Augu
sinus lib. s. operis imperfecti c. I 6. sic
introducit Deum praevaricantes homine alloquentem i Non tibi nuntiata essὸν nati ias tua , nisi est praυaricata lex me a .
Et post haec ν tuid est autem nuditas nua φiata cur procuι dubio ignota non erat , nisi eo motu stimulante , π usitato aspectu se
urgeret advertι , pudoremque Incuteret, quo
niam peccato factum erat, oe hominis pars inferior contra superiorem, Me est caro eo tra spiritum concussiceret 2 Sed tu, sic modo Iuliano dicit, contra omnia clausis ste
las , or ita apris fris institutum hominem. αι etiam si non pucasset, ρuderra eum nη
III. Prob tur. Libido per se ipsam est malum, de quidem magnum ; sed homo tria
statu innocentiae suit sine malo: ergo gc-nuisset sine libidine. Probatur major.
Libido fertur ad illicita, te sine discrimine fertur; de si quia ei consensum praeis bet , peccatum facit; proinde in nullo
casu licet ei consentire , nec etiam iris materia qaRatumvis levi , n quoque in ipso actu conjugiit ergo per se ipsam e si malum , de quidem magnum . Minor
constat; Deus enim, ut dictum est , feeit hominem rectum , sine vitio , de sinea culpa . IV. Probatur. Culpa praecedit pinnam: eringo
418쪽
to libido non fuit in hominibus ina
centibus . Antecedens dii certum. Conis
sequentia probatu ν . Libido stat poena peccati ἰ ergo si culpa PM cedit potaram , non fuit in hominibu ante peccatum. Probatur ante dens. Si libido, .eliam qua* sentitur in actu conjugii, non esset Poena mecati, membrum, in quo residet libido , deberet esse ci diens voluntatia quz ac pes, manus .. sua dec. at ita non est, ut i inliciter experimuri ergia &c. Argumeatum affertur a I uino, & des mitur ex Augustiaci. lib. I .i da cura Dei
V Probatur. Libido , quae modo comit tur generationem, est id , in multorum sententia, per quod contrabitur Pecc eum originale ; vel salts in comitatur DP slatio contract Mnem originalis pccc eit ergo non fuit in parentibus ian entibus . Probatur Consequenti. . Si fuisset in illis, in illis quoque fuisset aliquid vel
necessario consequens ad peccatum D IIg, nate , vel aliquid constituens contracti in
nem ejusdem peccati 1 ergo suisset in illis idem peccatum ; sed hoc non fuit: erV
VI. Probatur . si primi homines generassent cum libidine in primo statu . in e dem liatu iam fuisset in illis libido i ergo
Diffet illis naturalis ; si fuisset. naturalis: ergo fuisset illis ab auctore natutae indictar ergo potuissent illa licite utit ergo nunc etiam possumus illi licite consentire, nee de mus illi obsistere; quae non sunt dicenda. Quod totum sic probatur; qua do enim tibi dini, seu concupiscentiae , quae libidinis nomine venit, resillimus, aut resistimus bono , aut malu : Si bono et ergo p cccamus; si maior ergo malum ipsum Deum habet auctorem: ergia quam do motibus concupiscentiae resistimus, Deo restitimus. Ita prorsu argument tur Augustinus lib. 4. coul. Iulianda as. I . de concupiscentia loquens t Euam nemo potest bonam dicere . Ut cujus ad υe sus eam non amaι coacu; ere spiritus . Suod si talis non est in mota s' a risere Iein talium , uod adυersus eam coucupiscat 'seritus , ne adis ut donum Dei concupiIcenis
do inveniatur ιns rasas . sed qηi su προ- tiverit , detar tanPam illi , qua ex Patre est . si autem non est quod detur, bac potius
petatur a Patre , non ut aufrat . vel co m.
Oblant l. In brutis libido est naturalis . de
non alium,quam Deum ti a. t auc Oremet
ergo etiam in vominibus . II. p.
conjugalis non .est malu in t argo Lync piscentia carnis non ςst malum . Proba.tur consequentia. Copula conjugalis noρ potest effe sine concupiscentia carnali ergo si concupiscema ear aliν est malum, Miam copula anasalis est malum; sed copula conIugalis non tii malum t. Πgonee malum eist con eis nuχcarnasi a u. Non est aliud lisi do, seu con .upiastemia, quam homo lUsus expetitur in
copula carnali, . quam membro oram tus, quae sunt ad gen orationem datx, mminatio facta in mali eris utero, de ml ptas ex illo motu , di ex illa semιaatia percepta; sed haec omnia fuissentan .h minibus innocentibus in usu conjunii de in generatione prolis:ergo dcc.IV. Qua vis excessus fit malus. 30o per hoc tamen est mala libido , perquam quis movetur
ad conjugii voluptatem; di excptas ς'
malus , 'vel qui . fertur ad voluptatem etiam extra coniugium , vel quia nullν praefigitur terminus voluptati a ergo
moto hoc excessu ι libida non est mala ;sed in primis parentibus fuisset in primo statu sine hoc excessur exgo &c. Irespondemus ad Iassignando disp.ritatem
inter bruta , oc homines , quia brut non habent rationem, cui sensus sub Iliaciatur ἔ non ba ut mentem , cui diis ora libido ; non h bene super lorem P cintionem , cui insericin die subdita . . Peris Duuntur igitue sensibili bono sine lepu-
.gnantia rationis, qua ararent; qui non poliunt veritatem, virtutes mentet ς .cipere, illarumque honestate frui . λῆ-gullinus ait lib. . coni. l. lla Ni I . Ideo in pecoribus malum nod est Lm ei scentia , quia non adversus istis tum concupiscit, sed eorum potιus obtectat spirat in . . Ad II. Nimis prob t argumentum ἔ n llum enim ea malum sine aliquo bono r ergo malum est bonum a Nequaquam . Sic etiam , quan vi copula sarnalis esse non possit sine aliquo malo, non est inferendum et erga copula carnalis est mala. Ea Augustini verba lib. I. coni. Julianum c. 2 r. Conculatus equidem sine mala con piscentia esse non νοι est , sed non i eo malam est ipse concubitus a sicut e couIra νι a , nullum malum sine aliquo bono esse potes . nee ιdea bonum est et opus Oaim Dei bonum est in natura , sine quo tamen non potest esse voluntas mala λ ac per boc sicut adulteria Mnon potest esse sine bono nat ra . nee idea bonum est ; ita eo nuubium non porta esse δε- ne malo concupiscentia, nec ideo matum ι'.
419쪽
- potius bellum, quod bene malo utituν . Subdit idqm Augustinus , concubitum in homina lapis esse sicut virum, qui pede infirmo utitur ad aliquod bonum estiis Eiendum ἔ sie enim ait lib. I. de nuptiall, concupistentia c.7. Proinde .uptia quia etiam δε ita mala aliquid boni factura, si νianta ; quia υero sine illa fur, non potest,
elato ad aliquod bonum etiam claudi evadopem ruat , nec nopter claudicantis malum maia et illa perventio, nec propter alluvpementionis bonum bona est claudicatio, ita nec prepire ιibidinis malum nuptias condemisnare , Me propter nuptiarum bonum libι diis nas laudMe debemus.
Ad III. negatur ma=or; & ratio est , quia concupistentia , sine qua modo non sit
copula carnalis, dicit etiam motum ad voluptatem , qui quidem motus praeveniat usiam rationis, qui non cedat rati nis imperio, qui Incline frationem, ut consentiat voluptati, qui mentem impellat, ut ea voluptate fruaturiut ait Iu ninus . Hic autem motus eli magnum malum, quia adversatur rationi,quae numquam Operatur Propter voluptatem , sed Propter honestatem. Unde Augustinus lib. 4. contr. Iulianum c. 27. Ium casenis sensus, quibus caro praesentia corporalia spiritui quodammodo re ni/as, π alii suns
carnalis est cupiscemia motus , quibus caro
h-im pravaricatori, trιbuitur ab e/s, quais rum fide sana error infanus Pelagi anorum, ct Manichaorum damnatur . Ad IV. negatur pariter maior ;& ratio est, quia concupistentia per se movet ad voluptatem pcrcipiendam ex quocunquω, concubitu sive coniugali, sive non conjugali quando autem restringitur ad illam , quae habetur ex coniugali, ex imis perio ratio is est, & per accidens est; unis de semper fiat, quod per se sit malum ,ἀc magnum malum . Ulterius, quia si restringitur ,& rcliae natur per rationem rerici ex se mala est ι indiget et enim ire. no non quod bonum est, sed quod malum. Libido autem etiam in actu con uis gali eget freno 1 ergo etiam in aetu con-augali est malum. bic Auguitinus lib. s. conte. Iulianum c. 6. Pelagium alloqui tur: . id enim te ad uυat, quod reprebeo dere Uderis ejus excelsum, quia approbat motum ne enim eraedit licitum limitam
quando ejus motibus ceduM. Mala est tamen qua do non cedι ν, quia mala resistιι - .ne bonam ea vatis inteneat
Denique pro ultima Disserinionis parte, in qua quaeritur , quas fuisset in statu ian centiae genera uouis filiorum modus; muuti multa inversimode opinati sunt, quae hic affetre operae pretium ducimus a ut deinde tutiori doctrinae adhaereamus . Primo putarum aliqui in illo statu nulis iam sexuum commis icinem futuram fulsisse, quia commistio sexuum nequit essetas ne corruptione carnis, nec carere γ'
test pudenda libidine, etiam si fiat solius
gendeat, nis caussa . Citantur pro has
opinione Auctor libri de Opilleio homianis , qui tribuitur Gregorici Nysseno , c. I , di I S., Damascenus lib. 2. de fissi orthod. c. I . & lib. q. c. 13. Procopius in Genes. ad cap. ., Euthymius in psal. 1 ., Chrysostomus h m. I 8. & 2o. su p. Genes. , & lib. de Uirginitate c. I 6. & t Augustinus quoque lib. I. de Gem coni. Manich. c. I p., & lib. de veta religicine c. 46. dc Iib. I. de ser. Dcim. in monte c. is. & lib. de bono coniugali c. a. Hi ronymus in disput. contr. Io Minianum exmode inIOlibus autem Iudocus Clith vaeus In Comment . in Damascenum , Min adnotat. ad lib. Richaedi Uictolini de Trinit. prop. I 8. Secundo alii dixerunt , in statu innocentiae nullos alios homines fuisse procreandos; quod fatetur Augustiis nus lib. I de civ. Dei c. 2I. se aliquam
do sensisse; alii, in illo statu suisse proacreandos homines modo illo, quo factus est primus homo ; quod posuit se videtur Damascenus; alii, multiplicandos suisse
homines in illo statu eo modo , quo multiplicati sunt Angeli, per operationem stilicet divinae virtutis; quod voluit Nynianus , vel quisquis alius citati operis sieauctor; alii demum, nataturos suisse homines modo nobis incognito, cognit autem soli sapientiae divinae; quod tenuit Chrysostomus. At rei ictis opinioni abus is iis, seu potius commentis , ut ait Estius, communiorem, di probabiliorem sententiam amplectimur, de
Dicimus, eundem suisse modum generatis nis filiorum in statu innocentiae, ac modo est . I. Probatur. Deus creavit primos hominea sexu ditiarentes ; masculum enim , de &minas creasse eos, tellatur Scripturarem intendit in eis conjunctionem membr rum ad propagandam prolem; aliter ad
420쪽
quid non errasset illos ex uno tantum sexu Quod confirmatur ex eadem seri Ptura, quae dicit: Bened/xitque illi Deus, in alta Crescite , er multiplieamini; sed haec verba ante peccatum suerunt illis
dicta ; & postmodum eadςm post peccatum fuerunt a Deo ipso Noe, & filiis ejus
replicata tergo eodem modo ante pecca tum , ac post pecc tum , 'fulsis et filiorum generatio. II. Probatur. Adam dixit Gen. 2. - . Erunt duo in carne una; quae quidem fuit vox prophetica; idem Christus Dominus confimavit Matth. I p. dicens: Masculum, o foeminam crea Dit eos; Ο erant duo ineameuna ; Apostolus idem repetere non dubiistavit I. ad Cor. 6. Erunt duo incarne una tSed Adam illa dixit ante peccatum;Chri. sus illa confirmavit post peccatum; Pau lus posti peccatum etiam eadem replicavit a ergo idem suisset in utroque statu generationi modus . iIII. Probatur ea Augustinoi, qui priorem sententiam retraetavit,& nostram docuit pluribus in locis; nempe lib. I . de ci .
lib. p. de Gen. ad lit. c. s. q. T. S I . alib. de peccato Originis c., s s. de 36., lib. de nuptiis, di concupissentia c. 3I. de seqq. usque ad libri fineM ; lib. I. contri Iulianum c. I., ac iita q. ω de tita es.
c. p., lib. I. Retra etat. c. I . 23. & Is.,
de lib. 2. c. 12. S. Augustinum sequv. tos fuisse Richardum Uictorinum , Magistrum sententiarum , ac concorditer Scholasticos omnes Doctores , testatur Eslius a IV. Probatur . Iuxta omnes Philosophos omne animal genarat sibi simile; sed homo in genere animalium est primus , ac perfectior et ergo ex sui natura generat etiam simile animal; quod fi ex sui natura hoc habet δε ergo eo modo perficere debet, quem exigit natura Iis dispositio membrorum . Sed in statu innocentiae homo erat factus in animam viventem rhabebat corpus animale ex Apostoloquia habebat eorpus indigens vitalibus actionibus ad conservationem sui, de spe ciei suae t ergo debebat generationem uiscere, sicut caetera animalia iaciunt, de eo modo facere , sicut faciunt illa, ad spe. ciei conservationem ; quemadmodum ad conservationem sui individui nutritionem facit , sicut caetera animalia fa
Arguunt I. Luc.ao. habetur t Filii hujus seis cuti nubunt, o traduntur ad nuptias ; sed
filii hujus seeuli sunt homines lapsi i et-go homines innocentes non contraxissent nuptias . II. Ideo Deus creavit primos homines masculum , & seminam , quia praesciebat hominem peccaturum I quoas non fuisset peccaturus, eos sic nor creassiti; & haec est Damasceni conjectura, quae tribuitur etiam Nysseno . III. Ei in statu innocentiae idem fuisset usus connubii ac modo est , non potuisset vitatari pudenda libido haec autem est maxime inconveniens statui illi t ergo &e. Iv. Non finget in mulieribus in latu in . nocentiae integritas virginalis, Ii idem fuisset modu generationis filiorum modo , de tunc ;.sed hoc importat dolorem simul, ac desectum , incomparabile cum statu illor ergo&c. V. Admissa nostra sententia sequeretur, in statu illo fuisse laudabilius conjugium contineytia ; sed hoc diei non potent ergo &c. VI. Filii, qui nasci debebant ex Adamo , Se EvM,s innocentes permansissent,debebant esse justi, de in iustula confirmati; sed ut ensent justi opu erat, ut nascerentur quem admodum natus, seu factus est Adam: er. go non poterant eo modo generari, quoad praesens silii generantur . iRespondemus ad I. Dominum dicere filios hujuν seculi it os, . qui animalem vitam Uuus, qualem etiam egit Adam in pa. radiso; hoc est Oppositam vitae , qua agent lilii relurrectionis, qui per Apostolum L ad Or. Is . erunt in spiritum vi. vincantem . At illis quidem non convenit nec nube sp . nec edere, neu bibereta, quae aliis conveniunt, dummodo in hocsssulo vivant in i δε Ad II .dicitur, quod si textus diversitas provenit ex peccato praeviso, potest optime inferri, quo 1 post resurrς ionem in Be tit non est isti ra , quia per resurrectione Omnes peccatorum effectus sunt penitus abolendi; ut dicit Estius. Hoc autem est fidei contrarium , ut testatur Hieronymus io epistula , quae est contra errores Ioannis Hie psolymitant . Ad II l. negatue sequela majoris; de ratio est ex praecedentis conclusionis proba tione in hae eadem Dissertatione manifesta; in ea enim ostendimur, in hominibus innocentibus fuisse generationem sine lubidine pudenda, seu sine concupiscentia. Unde asserit Estiust ri Non enim, quia ,, sine turpi libidine, di inordinato mem. brorum motu non fit ad generandumsis conjunctio corporum , idcirco ineredita. is te videri debet, sae huiusmodi malo su